11 - VWGC

FOCUS • 11
DE MORGEN • VRIJDAG 28 MAART 2014
!!
GROENBOEK OVER ONZE GEZONDHEIDSZORG
Wanneer is iemand gezond?
Een gezonde levensverwachting
is het gemiddeld aantal levensjaren dat mensen in goede
gezondheid zullen doorbrengen.
Wat dan precies onder de
noemer ‘gezond’ valt, wordt
berekend op basis van verschillende indicatoren. Zo gaat het
om jaren waarin iemand zich
gezond voelt, geen matige of
ernstige lichamelijk beperkingen
of chronische ziekten heeft en
in een goede geestelijke gezond-
heid verkeert. Gezonde levensjaren worden ook uitgedrukt in
QALY’s (Quality-adjusted life
year). Een QALY is het aantal
levensjaren vermenigvuldigd
met een correctiefactor voor
de kwaliteit van die levensjaren.
‘Volledig gezond’ krijgt factor 1,
een verminderde levenskwaliteit
krijgt een waarde tussen 0 en 1.
Een toestand die subjectief
‘erger is dan de dood’, kan een
negatieve factor krijgen. (SV)
25-jarigen
zonder diploma leven
3 5
tot
JAAR
zonder papieren. Dat zou hier ook moeten
kunnen.”
De enorme versnippering van de gezondheidszorg doet de transparantie geen goed.
Preventie is een Vlaamse bevoegdheid, volksgezondheid zit federaal. “Een hiv-test: is dat
preventie of volksgezondheid”, vraagt
Heymans zich af. “Waar eindigt preventie en
begint gezondheidszorg? Niemand die het
precies weet. En dan gebeurt het wel eens dat
geen van beide niveaus het doet.”
minder lang dan 25-jarigen
met diploma hoger onderwijs
18%
‘Ik heb ervoor gekozen om mij bij een wijkgezondheidscentrum in te schrijven. Sindsdien
heb ik de controles en verzorging kunnen laten
doen die ik al een jaar had uitgesteld. Het geld
voor huisartsbezoeken dat ik daarmee uitspaarde, heb ik kunnen gebruiken voor bezoeken aan specialisten voor mij en mijn dochters.’
(Anonieme respondent in het
Groenboek)
van de personen uit laagste sociale
klasse stelt zorg uit omwille van
financiële redenen
‘Een vrouw die het slachtoffer is geworden van
een verkrachting kan in ziekenhuizen met een
aids-referentiecentrum een PEP-kit krijgen. Die
verkleint de kans op overdracht van het hivvirus. Ze moet daar wel binnen de 72 uren geraken. Om klacht in te dienen moet ze naar de
politie. Voor juridische bijstand kan ze naar het
justitiehuis. Ongewenst zwanger? Dan kan ze
naar een centrum voor abortus. Een soa? Dan
moet ze naar een soa-kliniek.
(Uit het Groenboek)
Het is bijna struikelen over de vele vzw’s,
overheidsinitiatieven en gezondheidsinstellingen in ons land. “Geen sinecure om daar je
weg in te vinden”, benadrukt Heymans.
“Bovendien zijn een heleboel diensten verzadigd of voor heel wat mensen gewoonweg te
duur.”
Meteen het grote pijnpunt in België. In vergelijking met andere landen is vooral de toegang tot de gezondheidszorg minder goed.
Patiënten moeten zich in vele gevallen door
een administratief kluwen worstelen. Een
opgave voor iedereen die niet alle finesses van
het gezondheidssysteem kent , laat staan voor
wie het Nederlands nauwelijks machtig is.
Heymans: “Qua complexiteit zijn we zeker
de kampioen. Mensen zonder papieren moeten dezelfde documenten kunnen voorleggen
als een ‘modale Belg’. Die mensen begrijpen
dat hele systeem niet. In Frankrijk en Italië
hebben ze een speciaal systeem voor mensen
A S I E L ZO E K E R S
50
%
heeft chronische
fysieke problemen
20
KEER
vaker tuberculose
aangetroffen
Chronische ziekten
of handicap treffen
Wie zorg uitstelt, betaalt daar later een
zware prijs voor. Het maakt mee het verschil
tussen een gezond leven tot 49 of 74 jaar. “In
de wijkgezondheidscentra zie je dat goed”,
zegt Jan De Maeseneer, professor huisartsengeneeskunde en huisarts in zo’n centrum in
Gent. “Onze patiënten halen de 75 of 80 jaar
niet. Dat is nu eenmaal de realiteit.”
Willen we dat kwetsbare Belgen in de toekomst meer gezonde levensjaren krijgen toebedeeld, dan moeten we de eerste lijn versterken. “Maak de toegang tot de huisarts gratis”,
zegt de professor.
“Schaf dat remgeld gewoon af. Meer dan 90
procent van de problemen die bij de huisarts
worden gemeld, wordt daar opgelost. Nu zijn
mensen bang dat ze twee keer zullen moeten
betalen, bij de huisarts en daarna bij de specialist, waardoor ze meteen naar de specialist
gaan. Door het remgeld bij de huisarts af te
schaffen, bespaar je op de tweede lijn.”
Hoe diep de gezondheidskloof ook is, De
Maeseneer vreest dat de verontwaardiging
erover de voorbije jaren alleen maar is afgenomen. “Eigenlijk is het ongelooflijk dat in
een land als het onze iemand met een hoger
diploma achttien tot vijfentwintig jaar langer
gezond blijft dan een laaggeschoolde. Als je
een minuut naar die cijfers kijkt, zouden je
ogen pijn moeten beginnen doen. Maar we
zijn het gewoon geworden.”
44 %
44
L AG E R O P G E L E I D E N
25-jarigen
zonder diploma leven
in goede gezondheid tot hun
53 49
(DRUGS)VERSLAAFDEN
80
%
nieuwe gevallen
van Hepatitis C bij
drugsgebruikers
30
%
heeft geen toegang
tot zorg
TO E G A N G TOT ZO R G
1 3
op
de
gezinnen vindt persoonlijke
bijdrage in gezondheidskosten
te hoog
1 7
op
de
Belgen stelt medische
consultaties uit wegens
financiële redenen

Download Report