Milieujaarprogramma 2014

MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
2. Afval
DE INHOUD VAN DIT HOOFDSTUK IS EVENEENS OPGENOMEN IN DE RAPPORTERING OVER HET
GEMEENTELIJK AFVALSTOFFENBELEID.
2.1. Afvalpreventie en hergebruik
Uitvoering 2013
SO Basis
4 (=
max/jr)
SO Project
MBP 20052013
2008
AS_5
AS_6
AS_9
AS_12
AS_13
AS_15
AS_17
AS_23
Betrokken dienst
Dienst milieu en
landbouw
Dienst duurzame
ontwikkeling en
energie
Dienst
milieueducatie
Bijlagen
/
1. Composteren
Middelen om thuis te composteren (B):
De stad biedt sinds 1995 de inwoners de mogelijkheid om
gesubsidieerde compostvaten aan te kopen. In 2013 werden er 115
compostvaten verkocht aan de bevolking (2012:134). Naast
compostvaten heeft de stad in 2013 ook 33 compostbakken (2012:34)
en 19 wormenbakken verkocht (2011:12). De compostvaten,
compostbakken en wormenbakken worden gesubsidieerd door het
Vlaamse gewest. De stad voorziet een aanvullende subsidie.
De compostbakken worden in twee materialen aangeboden: hout (met
FSC-label) en kunststof. De ingezamelde plastics op de containerparken
(roze zak, zie verder) dienen als grondstof voor deze kunststofbakken.
Composteren gebeurt ook bij verschillende stadsdiensten:
Kinderboerderij Tivoli;
Dienst milieu en landbouw;
Dienst ruimtelijke planning en mobiliteit;
Dienst gebouwen;
Politie;
Brandweer.
Informatie over thuiscomposteren en de aangeboden middelen werd
verspreid via de afvalkalender, de website van de stad Mechelen, Ik Leef
Verstandig communicatie-instrumenten, lokale infobladen.
Ondersteuning compostmeesterwerking (1p):
Er is een stedelijke werkgroep compostmeesters actief. De
compostmeesters vormen een belangrijke sensibiliserende werkgroep
voor de bevolking. Ze realiseren o.a. volgende acties:
Bemannen van de informatiestand thuiscomposteren (zie
‘Demonstratieplaats thuiscomposteren en ondersteuning
uitbating’ verder). Deze wordt opengesteld op vaste tijdstippen
die eveneens op de inzamelkalender vermeld staan en bij
evenementen die veel volk op de been brengen.
Afhankelijk van de situatie geven de compostmeesters telefonisch
advies, nodigen ze de betrokkenen uit op een
demonstratieplaats, gaan ze op huisbezoek of ondersteunen ze
scholen.
De ondersteuning van de compostmeesters gebeurt zowel vanuit VLACO,
de dienst milieu en landbouw en de intergemeentelijke vereniging
IGEMO.
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
1
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
De dienst milieu en landbouw beschikt over een lijst met de coördinaten
van alle compostmeesters die door de inwoners gecontacteerd kunnen
worden. Momenteel zijn er een 80tal burgers opgeleid tot
compostmeester. Een 12-tal compostmeesters ondersteunen stedelijke
acties op actieve wijze. Zowel stedelijk als intergemeentelijk worden er
wervingsinitiatieven op touw gezet om nieuwe vrijwilligers aan te
trekken die zich willen inzetten als compostmeester. In 2013:
Spoedcursus composteren (basisopleiding): 21/4/2013
(Tivolipark, 15 deelnemers). De spoedles leert inwoners de
basisvaardigheden om thuis te composteren. Tijdens de spoedles
wordt gewezen op de mogelijkheid om vrijwilliger te worden en
zo andere mensen te informeren over composteren.
Workshops composteren/tuinieren: Tijdens de workshops werd
het thema composteren vanuit een ruimere invalshoek bekeken
(tuinieren). Er waren verschillende thema’s. Creatief hergebruik
van snoeiafval (21/4/2013- 15 deelnemers), tuin om van te
smullen (1/6/2013 - 18 deelnemers), kippen houden (14/9/2013
- 29 deelnemers):
Twee regionale updatesessies: Willebroek en Lier (PIME) (44
deelnemers in totaal)
Compostmeesters krijgen regelmatig vorming en bijscholing over de
nieuwste ontwikkelingen in het composteren en afvalarm tuinieren. Deze
bijscholingen worden intergemeentelijk ingericht zodat er ook de
mogelijkheid bestaat tot onderlinge uitwisseling. Vier compostmeesters
waren aanwezig op de workshop ‘tuin om van te smullen’ (1/6/2013).
Op 6/4/2013, 13/4/2013 en 11/5/2013 organiseerde de dienst
milieueducatie en Velt vzw een workshop pottentuinieren. In totaal
namen ongeveer 50 volwassenen deel aan de workshops. Op deze
momenten waren ook de compostmeesters aanwezig.
De compostmeesters waren onder andere ook aanwezig op volgende
evenementen:
- Nationale Plantenbeurs (28/4/2013) in Hombeek;
- Dag van het Park (26/5/2013) – Vrijbroekpark;
- Ottertrotterfestival (30/6/2013) – Tivoli;
- Dahliarama (1/9/2013) - Vrijbroekpark;
Tijdens het schooljaar 2012-2013 namen 17 Mechelse scholen deel aan
de 14de compostscholenactie (2011-2012:17). Leerlingen verzamelden
groente-fruit- en tuinafval (GFT) in een compostvat of een composthoop,
onderhielden het systeem en oogstten de compost voor de
schoolmoestuin of plantenbakken. De Mechelse compostmeesters en de
stad/IGEMO ondersteunden de leerlingen en leerkrachten hierbij. Alle
scholen behaalden hun compostlogo (GO Victor Van de Walle, SintLambertusschool, GO De Spreeuwen, Sint-Maarten, Basisschool de
Zonnebergen, Basisschool Lyceum, de Esdoorn, de Spiegel, de Sprankel,
de Ham, Ursulinen, de Wegwijzer, de Beemden Stuivenberglaan en
Tivolilaan, KA Lyceum, PTS-campus Mechelen, BSGO De Bel. Als
beloning kregen de scholen 5 panelen met tekeningen die nog niet zijn
ingekleurd. De bedoeling is dat de panelen worden opgehangen op
speelplaats/gangen en worden ‘ingekleurd’ met fruitstickers. De panelen
zijn gemaakt uit FSC-hout. Voor het schooljaar 2013-2014 hebben 17
Mechelse scholen ingeschreven voor de compostscholenactie.
Demonstratieplaats thuiscomposteren en ondersteuning
uitbating (1p):
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
2
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
De stad Mechelen heeft 2 demonstratieplaatsen thuiscomposteren
gelegen in het Vrijbroekpark en het park Tivoli. Openingsuren:
Park Tivoli: elke 1e zaterdag tussen 14 en 16u en elke 3e woensdag
tussen 10 en 12u in periode 1 april tot en met 31 oktober.
Provinciaal Vrijbroekpark: elke donderdag tussen 9u30 en 11u30 in
periode 1 april tot en met 31oktober.
De openingsuren werden bekend gemaakt via lokale infokanalen
(website, Streekkrant, infogids, afvalkalender…). De
demonstratieplaatsen worden bemand door de compostmeesters van
Mechelen.
Naast deze openingsuren waren de demonstratieplaatsen in 2013 ook
geopend tijdens de volgende evenementen:
Ottertrotter festival: 30/6/2013 (Tivoli);
Dahliarama (1/9/2013) - Vrijbroekpark;
Workshops Pottentuinieren: 6/4/2013, 13/4/2013 en 11/5/2013
(Tivoli).
Op 23/5/2013 heeft de school Coloma een bezoek gebracht aan de
demoplaats in het Vrijbroekpark met 3 klassen (8 à 9 jarigen).
Passieve informatie en sensibilisatie over composteren:
Afvalkalender 2013 (thuiscomposteren en demoplaatsen).
Compostmeesters op de plantenbeurs - Streekkrant (april 2013).
Cursus thuiscomposteren – Laatste Nieuws (22/3/2013).
Thuiscomposteren – Gazet van Antwerpen (10/4/2013).
Elke school een composthoop. 53 scholen produceren mest met
fruitafval en krijgen daarom label – Gazet van Antwerpen
(21/6/2013).
Compost… een weldaad voor uw tuin - Afvalkrant IVAREM (LenteZomer 2013).
Iedereen tuiniert! Jij toch ook ? ILV-nieuwsbrief burgers (februari
2013).
Vergeet niet in te schrijven voor de gratis workshops tuinieren –
ILV-nieuwsbrief burgers (maart 2013).
Uitreiking compostlogo op de school van je kind - ILV-nieuwsbrief
burgers (mei 2013).
Schoolcompostmeesters bedankt! ILV-nieuwsbrief vrijwilligers
(september 2013).
Biologische kringloop, zei u ? ILV-nieuwsbrief vrijwilligers
(september 2013).
Creatief en duurzaam werken in de tuin – Streekkrant (april
2013).
Mechelse compostmeesters op Plantenbeurs Hombeek –
Streekkrant (april 2013).
Iedereen tuiniert! Jij toch ook ? ILV magazine (maart 2013).
Deel je tuinier- en composteerkennis – ILV magazine (september
2013).
Tips voor in je tuin of op je bord – ILV magazine (september
2013).
Wie afval vermijdt, hoeft het niet kwijt – Streekkrant (september
2013) – info over composteren.
Compostscholen verdienen hun logo – ILV-nieuwsbrief scholen
(mei 2013).
De stad stelt eveneens de diverse brochures van VLACO inzake
thuiscomposteren ter beschikking van de inwoners (infozuilen,
infoavonden…).
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
3
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
2. Aanbieden van anti-reclamestickers (B)
De dienst milieu en landbouw stelt permanent gratis 2 types van antireclame stickers ter beschikking van de bevolking (ja/nee sticker en
nee/nee sticker). Gemiddeld worden er jaarlijks een 500-tal (raming)
stickers verdeeld.
De stad beschikt over een indirecte belasting op het huis-aan-huis en op
de openbare weg verspreiden van reclamedrukwerk en daarmee
gelijkgestelde producten. Het reglement werd in 2013 aangepast. Het
nieuwe reglement is van kracht sinds 1/6/2013 (tot 31/12/2019).
De Algemene Bestuurlijke Politieverordening (ABP) van de stad bevat
enkele artikels over het verdelen van reclamedrukwerk en het verplicht
respecteren van aangebrachte zelfklevers.
Klachten die de stad ontvangt worden doorgestuurd naar Ovam.
Communicatie:
- Afvalkalender 2013 te veel ongewenst papierafval in je
brievenbus ? Kleef de sticker.
- Wie afval vermijdt, hoeft het niet kwijt – Streekkrant (september
2013) – info over ongeadresseerd recamedrukwerk + sticker.
3. Kringloopcentrum (B):
Op het grondgebied van de stad is Kringwinkel Mechelen actief
(www.dekringwinkelmechelen.be). De Kringwinkel heeft twee locaties:
Korenmarkt 12 (centrum) en Oude Baan 1F (industriepark MechelenNoord). Herbruikbare materialen kunnen worden afgegeven bij de
Kringwinkel of worden op afroep door de kringloopwinkel aan huis
opgehaald. De stad heeft een samenwerkingsovereenkomst met de
Kringwinkel waarbij in 2013 een tonnagevergoeding van 0,135 €/kg
werd verleend.
Sinds begin 2013 werkt IVAREM samen met de Kringwinkel Mechelen
voor de inzameling van textiel aan huis (6x/jaar).
De containerparken van de stad zijn eveneens voorzien van een
container voor herbruikbare goederen. De hoeveelheid die via de
containerparken wordt ingezameld is beperkt in vergelijking met het
materiaal dat rechtstreeks wordt binnengebracht of opgehaald.
Voor detailinformatie over de ingezamelde hoeveelheden wordt
verwezen naar de gemeentelijke afvalstoffenenquête.
Informatie en sensibilisatie:
Brochure van de Kringwinkel is beschikbaar aan de infobalie van de
dienst milieu en landbouw.
Info over de Kringwinkel is opgenomen op de website van de stad.
Afvalkalender 2013: Retoursystemen en kringloopwinkels: een goed
idee.
Kringwinkel Mechelen haalt textiel op aan huis – Streekkrant (januari
2013).
Stedelijke informatiegids.
4. Passieve sensibilisatie ter stimulatie van afvalpreventie van
minstens 1 afvalstof (B):
Afvalkalender 2013: naast een verzameling van ophaaldata ook tips
om afval te voorkomen, informatie om correct te sorteren, gegevens
van de kringloopwinkel, informatie m.b.t. thuiscomposteren, de
antireclame sticker, afvalarm feesten…
Streekkrant (september): Wie afval vermijdt, hoeft het niet kwijt
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
4
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
(postbussticker, Robinsonlijst, vermijden verpakkingsafval,
composteren)
5. Actieve sensibilisatie ter stimulatie van afvalpreventie van
minstens 1 afvalstof (1p):
Afvalarme buurtfeesten:
In 2013 werd, i.s.m. IGEMO, voor de derde maal op rij een actie op het
getouw gezet waarbij in de periode van april tot september
organisatoren van een straatfeest of buurtfeest ondersteund werden met
advies over hoe ze hun evenement afvalarm kunnen organiseren. Elke
maatregel werd gekoppeld aan een beloningssysteem (cheques). Vanaf
3 engagementen kon een buurtfeest beroep doen op een (muzikale)
animatie. 23 buurtfeesten hebben zich ingeschreven en organiseerden
een afvalarm buurtfeest (2012: 28). Zo werd er op actieve wijze bij deze
evenementen aandacht geschonken aan het vermijden van
wegwerpmaterialen zoals kunststofborden, wegwerpbekers,….. Er werd
een digitale tool ontwikkeld specifiek voor straatfeesten die de
organisatoren inzicht geeft in en hen aanspoort om hun buurtfeest
milieubewuster (afvalarmer) te organiseren.
Afvalarme Piknik:
Op 9/6/2013 werd voor de vijfde maal een milieubewuste en afvalarme
picknick georganiseerd in het stadspark De Kruidtuin. De picknick is een
samenwerking tussen de stad Mechelen, de vrijwilligersgroep ‘Vrienden
van Dodoens', de wijkraad centrum, 't Arsenaal en Oxfam.
Informatie en communicatie:
- Piknik Botanik – Streekkrant juni;
- Affiche Piknik Botanik;
- Persberichten in lokale media (dagbladen, RTV,…).
Afvalarme Zaterdagmarkt
Eind september 2013 besliste het college om voor 2014 maatregelen uit
te werken om de zaterdagmarkt afvalarmer te laten verlopen.
(aanpassen reglementering, sensibilisatiecampagne onder de vorm van
een wedstrijd,..). Uitwerking is voorzien begin 2014.
Eigen diensten:
In 2013 werden verder acties ondernomen binnen de stadsdiensten om
papierbesparing te realiseren:
- Op de onthaaldagen voor nieuwe medewerkers werd extra aandacht
gevestigd op papierbesparende maatregelen op de werkplek;
- De personeelsleden hebben de mogelijkheid om hun loonbrief digitaal
toegestuurd te krijgen. 103 personeelsleden bij het OCMW (12%) en
223 bij de stad (24%) hebben zich ondertussen ingeschreven op de
digitale loonbrief.
- Binnen de stad is in 2013 het E-link project verder uitgevoerd. Met
het project worden tal van interne procedures gedigitaliseerd
(briefwisseling, interne adviesvragen,….).
- Nadat in 2012 reeds het initiatief werd genomen om twee van de drie
collegeboeken (documenten ter voorbereiding van
collegevergaderingen) te verdelen op A5 formaat in plaats van A4
werd in 2013 gestart met digitale collegevergaderingen. Alle
documenten zijn digitaal raadpleegbaar voor de collegeleden die
beschikken over een iPad.
Afvalpreventie op scholen:
Subsidiereglement afvalpreventie: de stad beschikt sinds het schooljaar
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
5
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
2003-2004 over een subsidiereglement voor scholen inzake
afvalpreventie en selectieve inzameling. Scholen die een afvalarm
schoolbeleid voeren kunnen van het stadsbestuur een financieel duwtje
in de rug krijgen. Voor de uitvoering ervan wordt beroep gedaan op de
intercommunale IGEMO. IGEMO zorgt voor een administratieve
opvolging van de dossiers en organiseert de plaatsbezoeken.
Voor het schooljaar 2012-2013 schreven 44 scholen zich in op het
subsidiereglement (2011-2012: 42). 43 scholen werden positief
beoordeeld. Voor het schooljaar 2013-2014 is de inschrijvingsperiode
nog lopende (tot eind januari).
Compostscholen actie: zie punt 1 – composteren.
Didactische materialen die ter beschikking worden gesteld: Diverse
koffers met betrekking tot afvalpreventie en hergebruik worden door de
stad ter beschikking gesteld. De scholen worden geïnformeerd over deze
instrumenten via het OOM (Mechels scholenoverleg),
scholennieuwsbrieven, schoolbezoeken in het kader van de
projectwerking, website stad Mechelen en www.ikleefverstandig.be. Een
5-tal Mechelse organisaties/scholen hebben in 2013 één of meerdere
koffers ontleend: koffer afval voorkomen (3x), koffer herbruikbare
bekers (1x), koffer composteren (5x).
Theaterstuk ‘Het Zwarte Goud’:
Voor het schooljaar 2012-2013 werd i.s.m. het theatergezelschap De
Kleine Speeldoos en IGEMO en theaterstuk ontwikkeld voor kleuters over
milieu en afval. De scholen konden ook beschikken over een werkmap
die op voorhand werd bezorgd. 15 Mechelse scholen zagen de
voorstelling.
Theaterstuk overconsumptie/voedselverspilling:
In samenwerking met het gezelschap ‘Levende muziek’ en IGEMO
ontwikkelde de stad voor het schooljaar 2013-2014 een interactief
theaterstuk over overconsumptie/voedselverspilling en hoe het anders
kan (lage school = Trop is te &veel en te veel is trop; kleuters = koffers
pakken). Naast de voorstellingen op school ontving elke school een cd
met liedjes van de voorstelling om te gebruiken voor klas- of
schoolactiviteiten. Op www.ikleefverstandig.be kunnen ouders en
leerkrachten meer info vinden over consuminderen. 22 Mechelse scholen
zullen 1 voormiddag (3 voorstellingen naar keuze) ontvangen.
Thema’s rond hergebruik, kringloop en afvalvoorkoming worden in het
theaterstuk behandeld.
Milieuzorg op School:
Diverse Mechelse scholen (30-tal) nemen ook deel aan MOS (milieuzorg
op school). Dit is een milieuzorgproject voor kleuter- tot secundaire
school (georganiseerd vanuit de Vlaamse overheid).
6. Reglement herbruikbare luiers (1p):
Sinds 1 mei 2007 is een toelagereglement voor herbruikbare luiers van
toepassing in de stad. De toelage bedraagt de helft van de factuurprijs,
met een maximum van 125 euro. 13 premies werden in 2013 toegekend
(2012:26). De premie werd stopgezet vanaf 1/4/2013.
7. Opstellen reglement afvalarme evenementen en uitvoeren:
Afvalpreventie is een prioritaire beleidslijn binnen de stad. De stad hecht
dan ook veel belang aan het nemen van maatregelen inzake afvalarme
evenementen (voorbeeldfunctie en sensibiliseren van de doelgroepen).
De stad opteert in eerste instantie voor flankerende (sensibiliserende en
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
6
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
ondersteunende) maatregelen voor het organiseren van afvalarme
evenementen.
De geactualiseerde algemene bestuurlijke politieverordening (ABP) (van
kracht sinds 1 september 2008) bevat een aantal bepalingen die van
toepassing kunnen zijn bij de organisatie van evenementen op het
openbaar domein (algemeen verbod op het bevuilen van de openbare
ruimte, vergunningsplicht voor privatief gebruik van openbaar domein,
specifieke bepalingen rond het verkopen/uitdelen/samplen op openbaar
domein,…). De bepalingen betreffende het inzamelen van huishoudelijke
afvalstoffen werden grotendeels overgenomen uit de verordening van 2
december 1999. Deze bepalingen bevatten eveneens een hoofdstuk over
‘afval op evenementen’ waarin bepaald wordt dat organisatoren en
wijkcomités de nodige maatregelen moeten nemen om afval te
voorkomen en selectief in te zamelen. Ze zijn tevens verplicht
achtergelaten afvalstoffen op te ruimen. Dit hoofdstuk komt in
belangrijke mate tegemoet aan de organisatie van afvalarme
evenementen.
Bij aanvragen voor evenementen geeft de dienst milieu en landbouw
steeds richtlijnen mee inzake afvalpreventie en selectieve inzameling.
Organisatoren worden geregeld doorverwezen naar de
afvalintercommunale IVAREM.
De stad heeft een brochure ‘afvalarme evenementen’ die verder wordt
verspreid onder de organisatoren van evenementen.
In 2013 werden bij volgende evenementen inspanningen geleverd om
deze zo afvalarm mogelijk te laten verlopen:
Parkpop (juli-augustus 2013): gescheiden inzameling van PMD,
restafval, papier en glas zowel op het terrein als achter de
schermen.
Afvalarme Picknick Kruidtuin (9/6/2013).
Ottertrotter (30/6/2013, muziekfestival): gebruik van 30.000 PLA
(maisbekers die apart ingezameld en verwerkt worden).
Bedankingsfeest voor peters en meters (15/9/2013) – geen
wegwerpmaterialen.
Langste Veggietafel (11/4/2013), i.s.m. Mechelen Klimaatstad en
EVA-Mechelen) – Laureaat Groenevent award 2013.
Afvalarme buurtfeesten (zie ook hoofdstuk 2.1.5) –
ondersteuning 23 buurtfeesten (i.s.m. IGEMO).
Informatie en sensibilisatie:
- Verdeling van de brochure ‘afvalarme evenementen’.
- Ophaalkalender 2013: ‘afvalarm winkelen’.
- De communicatie gevoerd rond de campagne ‘afvalarme
buurtfeesten’ (zie 2.1. 5).
8. Uitvoeren van een brooddozen- of drinkbussenactie (1p):
De stad organiseerde in samenwerking met IVAREM in 2013 de wedstrijd
Buitengewoon Afval. Scholen, verenigingen en gezinnen werden
uitgenodigd om een originele creatie te maken met afval. Leerlingen van
basisschool De Bel (Muizen) wonnen de hoofdprijs (foto in de afvalkrant
en op de cover van de ophaalkalender) en elke leerling ontving een
brooddoos en drinkbus.
9. Uitvoeren campagne afvalarm winkelen (1p):
De stad nam in 2013 deel aan de campagne ‘Met belgerinkel naar de
winkel’ (initiatief van de Bond Beter Leermilieu, UNIZO en de Christelijke
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
7
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
Mutualiteit). De actie liep van 4 mei tot 8 juni 2013. De baseline voor de
editie 2013 was ‘Fiets je kerngezond! Deelnemende fietsers maken kans
om een fiets winnen en deelnemende handelaars (etalagewedstrijd)
maken kans voor een coachingsessie gezond aperitieven (Marine
Prenen). De campagne werd opgestart met een
fietsherstelpunt/graveeractie (Veemarkt). De sociale werkplaats 't Atelier
nam fietsen gratis onderhanden (ketting smeren, remmen of
binnenbanden vervangen, graveeractie,…). In het
communicatiemateriaal werd aandacht besteed aan de milieuaspecten
van deze actie. In totaal deden 105 handelaars mee (2012:150) en
werden er 233 spaarkaarten ingeleverd (2012:630) wat overeenkomt
met zo’n 1631 fietsritjes (2012:4410). Vanuit de stad werden er 3
fietsen, een fietsroutemap en twee paraplu’s verloot onder de
deelnemers. Een kledingszaak uit Mechelen won de etalagewedstrijd.
10. Stimuleren gebruik van herbruikbare bekers (1p):
De dienst Wijk-en dorpszaken beschikt over een 500tal herbruikbare
bekers. Deze bekers worden jaarlijks een 15 tal keer ingezet op diverse
wijk- en dorpsactiviteiten (nieuwjaarsrecepties, aperitiefconcerten, wijken dorpsfeesten, autoloze zondag,…). Ook in een aantal wijk- en
dorpshuizen die aan verhuur doen, staan standaard een aantal bekers
voor gebruik. Daarnaast gebruikt ook de dienst Diversiteit de bekers
voor activiteiten zoals Ottertrotter, Langste Veggietafel (zie verder).
In het subsidiereglement afvalpreventie voor scholen worden scholen
aangemoedigd om herbruikbare bekers te gebruiken (levert extra punten
op). Tijdens het schooljaar 2012-2013 werden 43 scholen gunstig
geëvalueerd (zie punt 2.1.5). Het merendeel van de scholen schrijft zich
in voor het onderdeel afvalarme catering (waarin ook het gebruik van
herbruikbare bekers wordt vooropgesteld).
De stad stelt ook een koffer ‘afvalarm feesten’ ter beschikking van de
scholen/organisaties die zelf geen wisselbekers hebben. Elke koffer
bevat een 200tal bekers en bijhorend sensibiliserend materiaal
(vlaggen). In 2013 werd de koffer 1x ontleend.
Tijdens de ‘Langste Veggietafel’ (11/04/2013, organisatie van Mechelen
Klimaatstad, EVA, stad Mechelen; zie ook hoofdstuk milieuverantwoord
productgebruik) werden de bezoekers en standhouders aangemoedigd
om geen wegwerpborden, wegwerpbestek, wegwerpbekers te gebruiken
en ander onnodig afval thuis te laten (overleg met de standhouders,
perswerking…). Diverse standhouders maakten gebruik van herbruikbare
bekers, glazen, tassen…. Een 600-tal aanwezigen werden
gesensibiliseerd. De hoeveelheid restafval werd hierdoor sterk
verminderd (www.mechelenklimaatstad.be). In 2013 heeft het
evenement de Groenevent Award 2013 voor duurzaamste cultureel
event in Vlaanderen gewonnen.
Planning 2014 in functie van afvalpreventie en hergebruik
- Verder ter beschikking stellen van gesubsidieerde
composteersystemen (compostvaten, compostbakken en
wormenbakken) en deze systemen promoten.
- Voortzetten van de stedelijke compostmeesterwerking en hun
ondersteuning (o.a. organiseren van stedelijke overlegmomenten).
- Voortzetten van stedelijke acties rond composteren zoals regelmatige
demonstraties thuiscomposteren, compostgebruik, deelname aan
‘juni compostmaand’.
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
8
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
-
-
STAD MECHELEN
Verder ondersteunen van de doelgroepen (huishoudens, scholen,..)
inzake afvalpreventie en hergebruik.
Verder ondersteunen van de kringwinkel (financieel en logistiek) en
ondersteunen van hun communicatiecampagnes.
Voortzetten van het gratis aanbieden en promoten van de antireclamestickers.
Voortzetten van actieve en passieve sensibilisatie rond preventie van
afval in al zijn vormen zowel intern bij het personeel van de stad als
bij de bevolking.
Verdere stappen zetten in het organiseren van duurzame (afvalarme)
evenementen.
2.2. Selectieve inzameling en restafval
SO Basis
X
6 (= 5
max/jr
sel
inzameling
+1
restafval)
SO Project
/
MBP 2005AS_2
2013
AS_24
AS_29
AS_30
AS_32
AS_33
AS_35
AS_36
AS_37
AS_43
AS_44
Betrokken dienst
Dienst milieu en
landbouw
Bijlagen
AF_01_attesten
bermmaaisel
Mechelen_MJP2014
AF_02_selectief
slopen
Mechelen_MJP2014
Uitvoering 2013
1. Selectieve inzameling huishoudelijke afvalstoffen (B):
Een deel van de bevoegdheden inzake afvalbeheer werden door de stad
in 2003 overgedragen aan de intergemeentelijke vereniging voor
duurzaam afvalbeheer regio Mechelen (IVAREM) meer bepaald:
- Afvalpreventie;
- hergebruik, inzameling en verwerking van huisvuil;
- inzameling en verwerking van grofvuil;
- inzameling en verwerking van groenafval (containerpark);
- inzameling en verwerking van glas;
- inzameling en verwerking van PMD;
- inzameling en verwerking van papier en karton;
- inzameling en verwerking van KGA;
- inzameling en verwerking van Afgedankte Elektrische en
Elektronische Apparaten (AEEA);
- inzamelen en verwerken textielafval;
- exploitatie van de 2 containerparken.
Overzicht inzamelmodaliteiten 2013:
Fractie
Huisvuil
(IVAREM)
Grofvuil
(IVAREM)
PMD-afval
(Fostplus)
Snoeihout
Glas
(Fost Plus)
Papier en
karton
(Fost Plus)
KGA
Inzamelmodaliteit
HAH, wekelijks
Grote huisvuilzakken (100 x 60
cm)
Kleine huisvuilzakken (70 x 50
cm)
HAH op afroep (wekelijks)
Containerpark
HAH, tweewekelijks
PMD-zak (100 x 60 cm)
Containerpark (in PMD-zak)
HAH, op afroep
Containerpark
Glasbollen (wit- en gekleurd)
Tarieven 2013
HAH, maandelijks
Containerpark
Gratis
Gratis
Containerpark
Gratis
2,50 EUR
1,25 EUR
12,5 EUR/ 0.5 m³
5 EUR/ 0.25 m³
0,25 EUR
(blauwe zak)
Gratis
Gratis
Gratis
Jaarlijks maakt de stad aan OVAM de ‘gemeentelijke inventaris
afvalstoffen’ over. De gegevens worden ingevuld via een
internettoepassing “Online Afvalstoffen Enquête”. Ook informatie over
het stedelijk afvalstoffenbeleid wordt jaarlijks aan OVAM bezorgd via een
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
9
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
rapporteringsdocument.
Gedurende de herfstperiode voorziet de stad in bladcontainers op het
grondgebied (250-tal).Er werden 21 verzamelplaatsen ingericht waar
iedereen zijn kerstboom kon achterlaten. De kerstbomen worden
afgevoerd naar de composteerinstallatie van IVAREM en naar
verenigingen die kerstboomverbrandingen organiseren.
De stad beschikt over een ‘milieustraat’ in het stadscentrum (Vismarkt)
bestaande uit 4 ondergrondse afvalcontainers (restafval, PMD, glas,
papier & karton). Gezinnen en handelszaken kunnen hiervan gebruik
maken tegen betaling. Een infobrochure ‘milieustraatje Vismarkt’ is ter
beschikking van de gezinnen en handelszaken.
De stad beschikt naast bovengrondse inzamelcontainers voor glas (108
stuks) en ook over 40 ondergrondse inzamelcontainers. Het
stadsbestuur wenst systematisch ondergronds te gaan inzonderheid voor
glas.
De gratis glaszak (waarop ook de glassorteerregels staan vermeld) werd
via de containerparken, de milieudienst, de dienst wijk- en dorpszaken
en het loket van het wijkonderhoudsteam verder verspreid onder de
bevolking.
Het huishoudelijk afval van de stad wordt afgevoerd naar de
intergemeentelijke alternatieve verwerkingsinstallatie (biologisch
drogen/mechanisch scheiden) te Geel (operationeel sinds 2005).
In het kader van het OVAM samenwerkingsverband werd in 2012 een
proefproject rond geweigerde PMD-zakken opgezet (2012-2013,
positieve campagne). Met de campagne wil de stad de mensen er toe
aanzetten om correcter te sorteren. Geweigerde PMD-zakken zorgen
voor overlast en voor substantiële kosten voor de betrokken stad of
gemeente om deze ‘sluikstorten’ op te ruimen. In een eerste fase (2012)
werd onderzocht waar de problemen zich situeren (waar worden
weigeringsstickers gekleefd en waar worden de zakken niet terug
binnengenomen?). In een tweede fase werd eind 2012–begin 2013 een
communicatiecampagne gevoerd om de sorteerfouten te duiden (folders,
infosessie, aanbellen door gemeenschapswachten). Opzet is om in 2014
een aanvullende communicatiecampagne op te starten.
2. Containerparken (B)
De stad Mechelen heeft een overeenkomst met de intergemeentelijke
vereniging IVAREM voor de uitbating van de 2 stedelijke
containerparken.
Het betreft volgende parken:
- containerpark Mechelen I: Hanswijk De Bercht;
- containerpark Mechelen II: Blarenberglaan.
Mechelen I is enkel toegankelijk voor particulieren. Mechelen II is
toegankelijk voor zowel particulieren als bedrijven (zie ook
paragraaf 2.2, punt 12).
De containerparken zijn modern en voorzien van alle nodige
voorzieningen (loskades, weegcellen, elektronische toegang,…). De
parkopzichters werken aan de hand van een kwaliteitshandboek en
volgens vaststaande procedures. Hieromtrent worden regelmatig interne
opleidingen voorzien.
In 2013 werd het containerpark Mechelen 1 (Hanswijk De bercht)
uitgebreid en gemoderniseerd. Het containerpark is 1500 m² groter en
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
10
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
heeft een loskade en een betalende zone.
Er zijn brochures beschikbaar voor particulieren die de praktische
modaliteiten beschrijven van de parken (badges, zakken, fracties,
betalingswijze, …). Deze zijn beschikbaar op de containerparken, kunnen
aangevraagd worden bij IVAREM en kunnen gedownload worden via de
website van IVAREM (www.ivarem.be). Scholen kunnen een bezoek
brengen aan de containerparken. In 2013 kwamen 9 scholen op bezoek
in de containerparken (2012:16).
Op het containerpark worden meer dan 30 verschillende afvalstoffen
ingezameld (meer info op www.ivarem.be). Vanaf 2011 is Diftar van
toepassing op de beide containerparken van de stad Mechelen.
DIFTAR staat voor gedifferentieerd tarief voor afvalverwijdering en is
een manier om het principe de vervuiler betaalt in de praktijk te
brengen. "De vervuiler betaalt" wil zeggen dat de veroorzaker van afval
moet opdraaien voor de kosten van het inzamelen en verwerken van zijn
afval. Hoe meer afval iemand produceert, hoe meer hij moet betalen.
Wie daarentegen afval voorkomt en goed sorteert, zal minder betalen.
Door de invoering van DIFTAR wilt IVAREM niet alleen de afvalberg
verminderen, maar ook de kosten voor het inzamelen en verwerken van
afval doorrekenen aan de veroorzaker. Voor meer info over de
toepassing van Diftar op de containerparken wordt verwezen naar de
informatiebrochure ‘Diftar, uw afval in balans’ (ww.ivarem.be)
Het selectief inzamelsysteem via de ‘roze zak’ werd in 2013 verder
gezet. De roze zak werd in juni 2010 gelanceerd als deel van de
inzameling van plastics op de containerparken (die niet thuis horen in
de pmd-zak. Alle voorwerpen uit harde plastic kleiner dan een emmer
van 10 l mag in de roze zak. Alle grotere voorwerpen zijn bestemd voor
de container voor ‘grote harde plastics’.
In oktober 2013 werd in samenwerking met IVAREM en Valorfrit een
inzamelcampagne georganiseerd voor gebruikte frituurolieën. Per liter
aangevoerde frituurolie of -vet kreeg je een tombolabiljet. Met dit biljet
kon je prijzen winnen (cinematicket, friteuse, waardebon voor mobiele
frituur aan huis).
In het schooljaar 2012-2013 werden aan lager en secundair onderwijs
workshops aangeboden in verband met sorteren en afvalpreventie
(i.s.m. FOST-plus en Green vzw).
- LABO (Leren Afval Beheren Op school, lager onderwijs): Tijdens
de workshop maken leerlingen kennis met alle facetten van het
sorteerproces. Ze krijgen ook praktische tips die ze meteen op
school en thuis kunnen toepassen. 7 scholen schreven zich voor
in voor het schooljaar 2012-2013 (18 workshops).
- Da’s proper (secundair onderwijs): educatieve workshop over
afvalbeheer (sorteren, recycleren, preventie, hergebruik). 3
scholen schreven zich in voor het schooljaar 2012-2013 (10
workshops).
- Wat is er aan de hand in Viesvuilland (kleuteronderwijs):
workshop waarin kleuters kennis maken met de verschillende
soorten afval en hoe ze sorteren. 3 scholen schreven zich in voor
het schooljaar 2012-2013 (7 workshops).
Inschrijvingen schooljaar 2013-2014 zijn lopende. De workshops werden
aangekondigd in de ILV-nieuwsbrieven voor scholen en elke school
ontving eveneens een individueel schrijven.
In 2013 werd een educatief sorteerspel aan de scholen aangeboden. Ut
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
11
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
het creatieve brein van een containerparkwachter kwam het idee om een
containerparkspel te ontwikkelen. In samenwerking met IGEMO werd het
spel ‘De sorteerslimmerik’ uitgewerkt voor leerlingen van de tweede en
derde graad lager onderwijs. De leerlingen maken op een speelse manier
kennis met de werking van een containerpark. Ze worden
geconfronteerd met verschillende afvalfracties die ze in teamverband
moeten sorteren. Tijdens het spel krijgen ze aan de hand van
thematische meerkeuzevragen inzichten in het belang van sorteren,
verstandig omspringen met grondstoffen en de impact van de mens op
milieu en klimaat. Alle Mechelse scholen ontvingen in 2013 een
exemplaar.
3. Sensibilisatie mbt bestrijdingsmiddelen i.k.v. inzameling Klein
Gevaarlijk Afval (KGA) (B)
Bestrijdingsmiddelen worden als KGA ingezameld via de
containerparken. In 2013 werd geen expliciete sensibilisatie gevoerd met
betrekking tot de inzameling van bestrijdingsmiddelen.
4. Inzameling van hechtgebonden asbesthoudend afval op het
containerpark (CP) (B)
Beide containerparken zijn voorzien van een inzameling voor
asbesthoudende materialen. Hiertoe werd in het verleden reeds een
speciale procedure uitgewerkt. Vanaf 1 juli 2010 werden aanvullende
maatregelen genomen. Alle voorwerpen uit asbestcement die passen in
een zak van 60 liter moeten verpakt naar het containerpark worden
gebracht. Stukken die te groot zijn mogen onverpakt worden
aangevoerd. Hierover werd gecommuniceerd in lokale informatiekanalen.
De gratis inzameldagen voor hechtgebonden asbest werden in 2013
stopgezet. Elk gezin kan gratis een beperkte hoeveelheid
hechtgebonden asbest (max. 1m³/jaar) aanvoeren op de
containerparken.
De stad heeft ook aandacht om bij renovaties van de eigen gebouwen
asbest volgens de wettelijke bepalingen te verwijderen.
5. Verwerking bermmaaisel – verwerkingsattesten (B)
De gemeente verwerkt het bermmaaisel overeenkomstig het VLAREMA
in een vergunde inrichting:
- Bermmaaisel afkomstig van werken uitgevoerd door de aannemer
worden verwerkt door Op De Beeck nv.
- Bermmaaisel afkomstig van werken uitgevoerd in eigen beheer
gaan naar de composteerinstallatie in het
afvalverwerkingscentrum van IVAREM op de Mechelsesteenweg te
2500 Lier.
Verwerkingsattesten: zie bijlage AF_01_attesten bermmaaisel
Mechelen_MJP2014
6. Passieve sensibilisatie mbt selectief slopen en sorteren (B)
- In de Streekkrant (december 2013) werd een artikel gepubliceerd
over het selectief sorteren van bouwafval aan de bron (Ga je
verbouwen ? Sloop selectief!)
- Op de website van de stad is informatie beschikbaar over
selectief slopen (wonen/duurzaam (ver)bouwen/selectief slopen).
In gesprekken met betrokkenen wordt hiernaar verwezen.
- Indien van toepassing wordt de OVAM brochure "Selectief slopen
en ontmantelen van gebouwen" meegegeven” met de
betrokkenen.
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
12
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
7. Inzameling textielafval (1p)
De stad heeft in overeenstemming met actie 62 van het Uitvoeringsplan
Huishoudelijke Afvalstoffen 2003-2007, vanaf 2007 stappen ondernomen
om de textielinzameling op het grondgebied te reorganiseren.
In 2013 werd voor de inzameling via de straatcontainers en
containerparken beroep gedaan op VICT bvba (Vlaams Inzamelcentrum
Textiel). De huis-aan-huis inzamelingen werden georganiseerd via de
kringwinkel. De jaarlijkse ophaalfrequentie huis-aan-huis bedraagt 6
inzamelingen op jaarbasis.
Voor de cijfergegevens van de ingezamelde hoeveelheden textiel wordt
verwezen naar de afvalstoffenenquête.
8. Verwerking ruimingsspecie – verwerkingsattesten (1p)
De stad Mechelen laat de ruimingsspecie uit grachten (waterbodemslib)
die niet voldoet aan de voorwaarden voor hergebruik verwerken in een
vergunde inrichting.
In 2013 zijn reguliere onderhoudswerken uitgevoerd aan de
onbevaarbare waterlopen (3de categorie). Er diende geen verontreinigd
slib te worden afgevoerd.
9. Bermbeheersplan (BBP) met minstens luik afval opgenomen
(verwerking bermmaaisel) (1p)
De stad Mechelen beschikt over een bermbeheersplan waarin duidelijk is
omschreven hoe het bermmaaisel dient verwerkt te worden. Deze
bepalingen zijn eveneens opgenomen in het bestek met de aannemer.
10.Bedrijfsafvalstoffen afkomstig van eigen gemeentelijke
diensten (1p)
De stad produceert jaarlijks verschillende soorten bedrijfsafvalstoffen
(papier en karton, lege cartridges, slib, veegvuil, afvalolie, batterijen, TL
lampen…).
Op de stadsmagazijnen wordt het merendeel van de bedrijfsafvalstoffen
opgeslagen in afwachting van afvoer naar een verwerker. De site
beschikt over een afvalstraat waarin verschillende afvalfracties selectief
worden ingezameld (papier/karton, AEEA, autobanden,
garageafvalstoffen, KGA, grofvuil, slib, steenpuin, groenafval,…)
Een overzicht van de afgevoerde gemeentelijke bedrijfsafvalstoffen
wordt jaarlijks gerapporteerd aan de Vlaamse overheid (OVAM).
De selectieve inzameling van afvalstoffen binnen de stadsgebouwen is
een doorlopend aandachtspunt bij de werking Interne Milieuzorg. Op
vraag van diensten worden de sorteerregels toegelicht en logistieke
knelpunten besproken. Selectieve inzameling is ook een belangrijk
aandachtspunt op de onthaaldagen voor nieuwe medewerkers.
Er is een dienstnota van toepassing (30/06/2005) inzake de selectieve
inzameling van afvalstoffen op de burelen en gebruikers van lokalen van
de stad Mechelen.
11. Aanvaarden gesorteerde bedrijfsafvalstoffen op het
containerpark onder marktconforme voorwaarden (2p)
Het containerpark Mechelen II aan de Blarenberglaan is toegankelijk
voor particulieren en bedrijven. Bedrijven, KMO’s en zelfstandigen
moeten betalen voor de aanvoer van alle afvalstoffen. De reële kostprijs
voor de afvoer en verwerking van de fracties wordt doorgerekend. Er
wordt een brochure en folder ter beschikking gesteld van KMO’s en
zelfstandige ondernemers om hen te informeren over de mogelijkheid
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
13
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
om gebruik te maken van dit inzamelkanaal. Deze zijn te verkrijgen op
het containerpark, via de dienst milieu en landbouw, via IVAREM of
kunnen gedownload worden via de website van IVAREM
(www.ivarem.be, onder publicaties).
12. Hoeveelheid restafval gelijk of lager dan taakstelling
restafval (1p)
In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de afvalfracties
van 2007-2012 (aantal kg/inwoner).
Afvalfractie
Huisvuil
Grof vuil
Gemeentevuil
Residu PMD
Totaal restafval
Select inzameling
Totaal HA
2007
140,4
7,53
10,34
2,75
161,02
323,28
484,30
2008
141,3
13,92
11,61
2,93
169,49
314,99
484,48
2009
139,9
14,59
10,91
2,78
167,38
314,56
481,94
2010
133,48
14,63
11,01
2,44
161,56
312,66
474,22
2011
137,95
13,59
11,99
1,78
165,31
273,99
439,30
2012
125,91
12,25
12,54
1,72
152,42
273,16
414,20
[gegevens 2013 nog niet beschikbaar]
Ten opzichte van 2011 is de hoeveelheid restafval gedaald (7,8%).
Naast een daling van het restafval is er een lichte stijging van het
gemeentevuil (bevat ook het opruimen van zwerfvuil en sluikaval).
In 2013 werd 3x een afvalkrant verspreid onder de bevolking. Deze
afvalkrant bevat allerhande tips en informatie over goed sorteren, het
containerpark, afvalinzamelingen, wedstrijden en campagnes:
Lente-editie 2013:
- Buitengewoon afval (kunstwerk maken met afval);
- Geen brol rond de glasbol;
- Doe de sorteertest;
- Compost…een weldaad voor uw tuin;
- Snoei taxus en vecht mee tegen kanker;
- Containerpark Mechelen terug open op 1/7/2013;
- VLAREMA voor bedrijven;
- …
Zomer-editie 2013:
- Breng uw gebruikte frituurolie en –vet naar het containerpark;
- Buitengewoon Afval. De winnaars zijn bekend;
- Raad eens hoeveel afval u in 2012 produceerde;
- Voer voor kampioenen (compost);
- Recupel on tour (afgedankte elektro);
- …
Winter-editie 2013:
- Winterweer kan afvalinzameling verstoren;
- De ophaalkalender 2014 al gekregen?
- Nieuwe tarieven op het containerpark;
- 20000 oliespoken gevangen tijdens de inzamelmaand;
- Afvalbeheer kost gemiddeld 170 euro per gezin per jaar.
- De sorteerslimmerik – gloednieuw educatief spel;
- Zet uw afval op tijd buiten;
- …
IVAREM organiseerde in 2013 de wedstrijd Buitengewoon Afval. Scholen,
verenigingen en gezinnen werden uitgenodigd om een originele creatie
te maken met afval. Met de actie werd hergebruik extra onder de
aandacht gebracht. 25 klassen hebben deelgenomen. Leerlingen van
basisschool De Bel (Muizen) kregen de hoofdprijs (foto in de afvalkrant
en op de cover van de ophaalkalender + brooddoos en drinkbus voor
elke leerling). De leerlingen van 3KSO Lyceum Mechelen kwamen als
winnaar uit de bus in de categorie secundaire scholen. De school kreeg
onder meer afvalcontainers en een gratis toegang tot de bioscoop.
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
14
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
In oktober 2013 werd in samenwerking met IVAREM en Fost Plus een
campagne opgestart om het zwerfvuil rond glasbollen aan te
pakken(Geen brol rond de glasbol). Hierover werd bericht in diverse
lokale media (slogans op vrachtwagens, spots in bioscopen, afvalkrant,
persartikels,…
Planning 2014 in functie van selectieve inzameling en restafval
- Verder uitvoeren van de bestaande inzamelsystemen.
- Verdere uitbating van de containerparken en verdere
sensibilisatie van de bevolking en bedrijven inzake het gebruik
ervan.
- Verder zetten van de inzameling van het textielafval.
- Verder zetten van de verwerking van ruimingsspecie volgens de
voorschriften.
2.3. Opruimen achtergelaten gevaarlijke afvalstoffen
SO Basis
X
SO
/
Onderschei
ding
SO Project
/
MBP 2005/
2013
Betrokken dienst
Dienst milieu en
landbouw
Bijlagen
/
Uitvoering 2013
in 2013 werden er geen opruimacties gevaarlijke afvalstoffen uitgevoerd
(geen calamiteiten vastgesteld).
Planning 2014
Een opruimactie zal worden uitgevoerd wanneer er zich een calamiteit
voor doet.
2.4. Acties en maatregelen mbt illegaal ontwijkgedrag
SO Basis
/
Uitvoering 2013
1. Organisatie zwerfvuilactie i.k.v. actie ‘In de Vuilbak’ (1p)
De voorbije jaren heeft het stadsbestuur, met wisselend succes,
verschillende maatregelen doorgevoerd om de zwerfvuilproblematiek en
netheid van de stad aan te pakken, o.a. meer beteugelende maatregelen
(handhaving en toezicht), informeren en sensibiliseren van de bevolking,
opdrijven van de opruiminspanningen.
In 2012 werd door de stad bijna 2 ton veeg- en zwerfvuil opgehaald met
veegmachines. Daarbij kwam nog eens 238 ton sluikstort. Er werden
2133 sluikstorten opgeruimd. Voor 248 sluikstorten konden de daders
worden opgespoord. Zij kregen een GAS-boete van minstens 125 euro en
de factuur van de opruimingskosten [cijfers 2013 nog niet beschikbaar].
In 2013 werd de campagne ‘Stad om te zoenen’ voor de zesde keer
georganiseerd (zie ook www.mechelen.be/stadomtezoenen). Mechelen
doet veel inspanningen om de stad proper te krijgen en te houden. Naast
de inzet van wijkonderhoudsteams en het inzetten van allerlei
veegmachines en ophaalwagens, rekent de stad ook op de medewerking
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
15
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
van de Mechelaar om de Mechelse straten afvalvrij te houden. De
campagne 'Stad om te zoenen', roept iedereen op geen afval op de grond
te gooien en de buurt proper te houden. De slogan 'Stad om te zoenen' is
tijdens de zomer overal te zien in het straatbeeld. In het
communicatiemateriaal en de uitvoering van de actie wordt verwezen
naar de Vlaamse campagne ‘in de vuilbak’.
Bij de opstart van de campagne 2013 werden op twaalf probleemplaatsen
borden met foto’s geplaatst van de locatie netjes gekuiste en van het
resultaat van één week niet opruimen.
Diverse initiatieven worden genomen onder de vleugels van ‘Stad om te
zoenen’:
-
-
-
-
-
-
-
Lentepoets: een schoonmaakactie in buurten/straten. Inwoners
kunnen in het kader van de Vlaamse campagne ‘In de vuilbak’
gratis werkpakketten bestellen (vuilniszakken, handschoenen, fluo
vestjes, grijptangen, borstels, schop)
Fleur je straat op (4-5/5/2013): uitdelen van gratis plantjes om de
voordeur/gevel te verfraaien (5/gezin).
Aanstellen van peters of meters voor onderhoud van een stukje
openbaar domein. Zelfs kinderen kunnen in Mechelen Kinderstad
het peter- of meterschap opnemen. 217 meters en peters
onderhouden vandaag de dag een stuk openbaar domein . Eén keer
per jaar worden onze peters en meters in de bloemetjes gezet op
een speciaal bedankingsmoment (19/9/2013).
Schone Bende: onder de noemer schone bende werd in 2013 het
peter- en meterproject (dat zich enkel op individuen richt)
uitgebreid naar wijkcomité’s en jeugdbewegingen (4 deelnemers).
Schoonste Straat van Mechelen: buurtbewoners die initiatief
nemen om hun straat mooi en proper te maken kunnen zich als
straat inschrijven voor de wedstrijd (28/3/2013-15/5/2013). De
winnaar wint een geldprijs om een straatfeest te organiseren.
(winnaar 2013 = Kattestraat Hombeek).
Schoonste school (2012-2013): Scholen die een ludieke en
originele zwerfvuilopruimactie organiseren rond de school maken
kans op de titel ‘schoonste school’. 6 scholen schreven zich in. De
winnaars winnen een geldprijs om een straatfeest te organiseren.
(winnaars 2013: Sint-Lambertusschool (basisschool, Muizen) en de
Beemden (secundaire school, Mechelen-Zuid). I.s.m. IGEMO stelt
de stad een ‘zwerfvuilspel’ (lagere scholen) en een zwerfvuilquiz
(secundaire scholen) ter beschikking van de scholen om het thema
te integreren in de lessenpakketten.
In het kader van de Vlaamse zwerfvuilcampagne ‘Indevuilbak’
werd in mei 2013 een ‘hotspot’-meubel met draadloos internet
geplaatst. Het doel van dit meubel (initiatief van de Vlaamse
overheid) was de schoolgaande jeugd attent maken op de
aanwezigheid van de talrijke vuilbakken in het straatbeeld. Deze
actie sluit aan bij de stedelijke campagne Stad om te Zoenen.
De stad verdeelde in 2013 gratis raamborden ‘Bedankt om onze
straat proper te houden.
De Stad zet zelf dagelijks 90 mensen in voor het onderhoud van
het openbaar domein.
2. Opstellen beleid voor grondgebied i.k.v plaatsing en beheer
straatvuilbakjes (2p):
De stad beschikt over een intern beleidsdocument rond het plaatsen van
vuilbakjes. Gelinkt aan dit beleidsplan werd een planning en timing
opgesteld voor een regelmatige lediging van de vuilbakjes. In het kader
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
16
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
STAD MECHELEN
van de campagne ‘Stad om te zoenen’ worden er jaarlijks inspanningen
geleverd om nieuwe vuilnisbakken te plaatsen. Deze nieuwe vuilnisbakken
vervangen oude, versleten exemplaren of zijn bijkomende exemplaren
(kernwinkelgebied, scholen…). In totaal beschikt de stad over 750
kwalitatieve vuilnisbakken.
3. Detailregistratie en rapportage aan OVAM inzake gemeentevuil
(zwerfvuil, afval uit straatvuilbakjes, straat- en veegvuil..):
Omwille van praktische moeilijkheden (aparte registratie en weging van
afval uit straatvuilbakjes, veegvuil, straatvuil, zwerfvuil…) is een
dergelijke detailregistratie niet haalbaar op dit ogenblik.
4. Organisatie regelmatige controles om illegaal ontwijkgedrag op
te sporen (2p):
De geactualiseerde algemene bestuurlijke politieverordening (ABP) van de
stad (in werking sinds 1 september 2008) laat toe om gepast op te treden
tegen milieuoverlast (o.a. zwerfvuil, hinder, openbaar domein,
sluikstorten, sluikverbranden, hondenpoep, sluikplakken
zwerfvuilproblematiek). De verordening voorziet in de toepassing van de
gemeentelijke administratieve sanctie (GAS). In het kader van de
toepassing van de gemeentelijke administratieve sanctie (GAS) beschikt
de stad over een cel van sanctionerende ambtenaren. Wie zich vergrijpt
aan sluikstorten, wildplassen, nachtlawaai, hondenpoep of wildplakken
riskeert een boete tot 250 euro.
Binnen de politiezone Mechelen bestaat er een milieucel. Deze cel richt
zich voornamelijk op het doen naleven van de bepalingen van de
algemene bestuurlijke politieverordening, met de nadruk op het
beteugelen van sluikstorten, achterlaten van hondenpoep en vervuilen
van de openbare weg. De cel milieu werkt hiervoor zeer nauw samen met
de wijkonderhoudsteams. Toezicht en handhaving inzake sluikstorten,
sluikstoken, verkeerd aanbieden van afvalstoffen en andere kleinere
vormen van openbare overlast gebeurt ook door de gemachtigde
opzichters bij de wijkonderhoudsteams en de gemeenschapswachten.
In het kader van het opdrijven van de inspanningen voor een nette stad
en in het kader van de campagne ‘Stad om te zoenen’ worden jaarlijks de
controles opgedreven.
5. Organisatie controles i.k.v. meegeven huisvuil met
ophaaldienst:
De stad Mechelen neemt diverse controlerende initiatieven met betrekking
tot illegaal ontwijkgedrag in het aanbieden van huisvuil aan de
aangestelde ophaaldienst. Hiertoe zijn met de diverse betrokkenen
afspraken gemaakt:
- bij klachten/meldingen over het niet meegeven van huisvuil aan
IVAREM (afvalintercommunale) of aangestelde aannemer wordt een
schriftelijke aanmaning verstuurd (zie brief in bijlage);
- bij klachten/meldingen over het niet meegeven van huisvuil wordt de
controle uitgevoerd op de dag van de ophaling. Indien gemerkt wordt
dat er inderdaad geen vuil wordt meegegeven wordt de bewoner
hierover aangesproken. Vaak wordt de bewoner in het oog gehouden
dat hij zijn afval niet sluikstort of deponeert in de straatvuilbakjes.
Elke klacht vergt een specifiek aanpak.
- bij klachten/meldingen over het bewaren van huisvuil in de woning
(geur, ongedierte, onhygiënische toestand,...) wordt de betrokkene
schriftelijk aangemaand met verwijzing naar de bepalingen van de
Algemene Bestuurlijke Politieverordening (ABP). De aanmaning
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
17
MILIEUJAARPROGRAMMA 2014
-
STAD MECHELEN
gebeurt door de wijkinspecteur politie of de milieucel van de politie;
bij klachten/meldingen over sluikstorten is er nazicht of er
identificatie van de overtreder kan gebeuren door politie in
samenwerking met de uitvoeringsdiensten;
bij klachten/meldingen over het oneigenlijk gebruik van vuilbakjes op
openbaar domein voor onder andere de verwijdering van
huishoudelijk afval gebeurt nazicht door de milieucel van de politie.
aanvullend zijn er afspraken gemaakt met IVAREM voor controles op
de wijze waarop huisvuil wordt aangeboden (gewicht, juiste zak,
scherpe voorwerpen die uitsteken,…).
er wordt ook sanctionerend opgetreden wanneer huisvuil niet op het
reglementaire tijdstip wordt aangeboden.
Er is geen speciale registratie van de diverse feiten maar vanuit de
stad wordt er wel degelijk aandacht besteed aan deze problematiek
en worden er diverse acties ondernomen. Dergelijke acties passen
ook binnen de campagne ‘Stad om te Zoenen’ waar de stad samen
met haar inwoners werkt aan een proper en leefbaar Mechelen.
Informatie en sensibilisatie
Enkele voorbeelden van communicatie:
- Zwerfvuil en sluikstorten – ILV-magazine (september 2013)
- We houden het graag proper – ILV-magazine ( maart 2013)
- Stad bedankt Meters en Peters - persbericht (20/9/2013)
- Kattestraat ‘Schoonste Straat’ – Persbericht (6/6/2013)
- 13 kg minder restafval per Mechelaar – Persbericht (8/6/2013)
- Vuilnisbak laat je op het internet surfen – Persbericht (8/5/2013)
- Schone bende – Persbericht (10/10/2013)
- Samen voor een Stad om te Zoenen – Nieuwe Maan (april 2013)
- Schone bendes voor proper Mechelen – Streekkrant (januari 2013)
- Vergeet niet in te schrijven voor Schoonste School – ILVnieuwsbrief scholen (februari 2013).
- Verban zwerfvuil naar de vuilbak – ILV-nieuwsbrief scholen (mei
2013)
- Reserveer de zwerfvuilquiz - ILV-nieuwsbrief scholen (oktober
2013)
- Ontleen gratis het zwerfvuilspel - ILV-nieuwsbrief scholen (oktober
2013)
- Bedankt om deze straat proper te houden – ILV-nieuwsbrief
burgers (oktober 2013)
Affiche + folders Stad om te Zoenen.
Stad om te Zoenen – Streekkrant (maart 2013)
Stad toont vuil op 12 affiches – Persbericht (29/3/2013)
Zwerfvuilactie dweilt met de kraan open – Persbericht (29/3/2013)
Planning 2014
- Zwerfvuilcampagne ‘Stad om te zoenen’ met de diverse
deelcampagnes.
- Verder zetten van de werking van de wijkonderhoudsteams.
- Verder zetten van de geïntegreerde aanpak van de
zwerfvuilproblematiek (wijkonderhoudsteams, sanctionerende
ambtenaren).
- Verder zetten van het verscherpt toezicht en de handhaving inzake
zwerfvuil, hondenpoep, voederen duiven,….
- Doelgroepen verder informeren en sensibiliseren inzake het
voorkomen en melden van zwerfvuil.
- Verder zetten van controles op illegaal ontwijkgedrag.
HOOFDSTUK 2 - AFVAL
18