t Loechi januari-februari 2014

Januari-februari 2014
sjewat -5774
We are grateful for the support
of Masorti Olami and the World
Zionist Organization.
1
INHOUD
COLOFOON
sjoeldiensten
Pag. 3
Drasja Alex Waterman
Pag. 4/5
Drasja Bert
Pag. 7/8
Het bestuur feliciteert
Pag. 9
Poeriem
Het Loechie is een uitgave van de Stichting
Joodse Gemeenschap Flevoland e.o. Masorti
Almere-Weesp.
Het blad verschijnt 10 x per jaar en is zowel
bestemd voor leden van de gemeente als voor
honoraire leden, donateurs en andere belangstellenden.
Leden, honoraire leden en donateurs en adverteerders krijgen Het Loechie gratis toegezonden.
Het doel is het verstrekken van informatie over
de activiteiten van de gemeente, het berichten
over het Joodse leven in deze regio en het verbeteren van de onderlinge band.
De redactie bestaat uit Bernhard Cohen , Lidio
F.Blankstein. De foto’s zijn van Lidio F. Blankstein, tenzij anders vermeld.
De redactie verwelkomt brieven en andere bijdragen van lezers.
De redactie behoudt zich het recht voor om inzendingen te redigeren of te weigeren.
De redactie neemt geen verantwoordelijkheid
voor de inhoud van de artikelen en voor de geplaatste advertenties.
Voor op- of aanmerkingen en informatie kan
men zich wenden tot het secretariaat van het
JGF tel. 036-5297644
Informatie over tarieven en voorwaarden van
advertenties worden verstrekt door Bernhard
Cohen, tel. 036-5375350.
Kopij en advertenties kunnen gestuurd worden
aan:
Redactie Het Loechie
Dick Laanweg 1-1321 KD Almere
Website www.masorti.nl
E-mailen kan ook:[email protected]
Het ING zakelijk bankrekening nr. is:
4420984 t.n.v. Stichting JGF Almere
Ingeschreven KvK Flevoland onder nr.
39074636
Pag.10
Reactie Benima
Pag.12/13
Bedankt
Pag.16
2
Data diensten Masorti Almere/Weesp in 2014
Voor de feestdagen komen aparte uitnodigingen
Zaterdag 4 januari 2014 ochtend Sjabbat Bo
Zaterdag 18 januari 2014
Sjabbat Jitro
Zaterdag 1februari 2014
Sjabbat Troema
Zaterdag 15 februari 2014
Sjabbat Ki Tissa
Zaterdag 1 maart2014
Sjabbat Pikoedé & Sjabbat Sjekaliem
Zondag 16 maart 2014
middag Poerimfeest
Zaterdag 29 maart 2014
Sjabbat Tarzria & Sjabbat ha chodesj
Maandag 14 april 2014
avond Seider 1e avond
Zaterdag 26 april 2014
Sjabbat Kedosjim
Zaterdag 10 mei 2014
Sjabbat Behar
Zaterdag 24 mei 2014
Sjabbat Bemidbar
Zaterdag 14 juni 2014
Sjabbat Sjelach lecha
Zaterdag 28 juni 2014
Sjabbat Choekat & Rosj Chodesj
Zaterdag 30 augustus 2014
Sjabbat Sjoftim
Zaterdag 13 september 2014
Sjabbat Ki tavo
Vrijdag 26 september 2014
2e dag rosj hasjanna+ lunch
Vrijdag 3 oktober
kol nidrei
Zaterdag 4 oktober 2014
Jom kipoer
Zaterdag 18 oktober 2014
Sjabbat Beresjit 
Zaterdag 1 november 2014
Sjabbat Lech Lecha
Zaterdag 15 november 2014
Sjabbat Chaje Sara
Zaterdag 29 november 2014
Sjabbat Wajetse
Zaterdag 13 december 2014
SjabbatWajigasj
Zondag 21december 2014
chanoeka 5e avond
3
Vandaag, Sjabat Wajisjlag,
ging het verhaal over de
broers Jakov en Esau. Als
Wajisjlach begint, stuurt
Jakov boodschappers vooruit om zijn broer Esau te
begroeten. Deze had gezworen Jakov te vermoorden toen ze zo’n twintig
jaar ervoor uit elkaar waren
gegaan. Jakov wordt verteld dat Esau samen met
een groot aantal mannen
Jakov tegemoet komt, zo te
zien voorbereid om ten
strijde te trekken. Jakov
reageert met een drieledige
strategie om gereed te zijn
voor de confrontatie: Gebed, diplomatie en oorlog.
Maar de nacht voordat hij
zijn broer ontmoet, brengt
Jakov worstelend door met
een engel en uiteindelijk,
aan het eind van deze
nacht, wordt dan zijn naam
door God veranderd in Jisraël. De volgende morgen,
tot zijn grote verrassing,
verloopt de ontmoeting
met Esau vreedzaam en
gaan ze opnieuw, maar nu
niet meer als vijanden, uit
elkaar.
Zoals we hebben kunnen
horen en lezen hebben
broers ruzie en leggen
broers het weer bij. En zo
hoort het ook. Maar het bijleggen van ruzies, misverstanden etc. kan alleen
maar gebeuren indien er
wederzijds respect is. En
als dat gebeurt is dan ben
je natuurlijk heel tevreden.
Maar dan borrelt vanzelf
de volgende vraag op.
Wanneer heeft een persoon
het gevoel dat ie tevreden
is? Wat is er nodig om een
persoon het idee te geven
dat ie tevreden of goed is?
Dat is natuurlijk individueel bepaald.
Esau en Jakov waren tweelingbroers die beiden een
fortuin hebben vergaard.
Esau had een overvloed
aan vee , land , bedienden
en geld. Jacob had een grote familie van rechtschapen
vrouwen en vele zonen en
dochters . Esau was van
mening dat ie veel had en
Jacob was van mening dat
ie alles had.
Wat maakte het dat Jakov
vond dat ie alles had en
Esau vond dat ie veel had?
Op dit punt wist Jacob wat
er echt belangrijk is in het
leven . Geld en succes is
natuurlijk een groot goed.
Maar Jakov had zo veel
meer dan dat . Hij had de
meest onschatbare bezitting die een persoon kan
hebben in het leven. Hij
had een geweldige Misjpoche. Een Misjpoche die
hem de ultieme vreugde en
Nachas gaf . Daarom was
hij meer dan tevreden met
zijn aandeel in het leven.
Daaruit blijkt ook dat je je
de vraag moet stellen of
heel veel dingen zoals telefoons en kleding belangrijker is dan mensen, zoals
liefhebbende 4ouders en
Misjpoche. In deze tijd van
heel veel materiële zaken is
het ook een vraag die nogal
eens in het gedrang komt.
Maar misjpoche is het belangrijkste dat er is. Misjpoche houdt onvoorwaardelijk van je, misjpoche
helpt je als je in de problemen zit, Misjpoche is je
veilige haven.
Als je kind bent dan ben je
vooral bezig met het verkennen van de grenzen. Je
weet niet waar die liggen.
Ouders die kinderen hebben weten exact waar ik
het over heb. In sjoel is het
heel gebruikelijk dat kinderen mogen spelen, kinderen mogen praten, kinderen mogen rondlopen en
rennen. Wat wij allemaal
hopen is dat die kinderen al
spelend vertrouwd raken
met Sjoel en dus spelenderwijs leren.
Vertrouwd raken met de
gebruiken in Sjoel. Want,
als je kind af bent dan
wordt er van je verwacht
dat je mee doet, dat je weet
wat er van je gevraagd
wordt.
Sem, vandaag ben jij Bar
Mitswah. Je hebt de leeftijd van 13 jaar bereikt. Je
telt nu mee als man, Je
bent nu een volwaardig en
volwassen onderdeel van
de kehilla. Bar Miswah,
zoon van het gebod.
Mag je nu geen kind meer
zijn? Natuurlijk mag
dat……sterker, dat moet.
Ik heb het ook al gezegd bij
de Bat Mitswah van je zuster Noa, en ook jij moet het
me beloven………... Blijf
altijd het kind in je vinden.
Sem, je bent nu bezig om
je rugzak te vullen. En geloof me…….dat proces is
nooit afgelopen. Tijdens je
hele leven doe je ervaringen op die allemaal opgeteld worden, op alle gebieden. Of het nu over sport
gaat, over leren, over relaties, materiële zaken……..over van alles. En
als volwassenen kampen
we soms met heel wat problemen omdat dat rugzakje
even wat te vol zit en er
iets uit moet als je begrijpt
wat ik bedoel. En dat kan
gaan over minder goede
relaties, tegenslagen in je
carrière, financiële problemen, enz... noem maar op.
Probeer dan weer eens naar
boven te halen hoe het leven was toen je nog kind
was. Zorgeloos, impulsief,
zonder angst, goed beschermd en vol met liefde…………….
Blijf die liefde geven en ik
weet zeker dat jij ook veel
liefde zult blijven ontvangen. Vergeef mensen die
een fout maken. Dat maakt
dat de mensen jou ook vergeven bij het maken van
een fout. Want fouten maken mag. Zolang je er maar
van leert. Wij, als volwas-
senen, en met name je ouders en verdere misjpoche,
zijn er die jou weer oprapen als je valt. Maar val
dan alsjeblieft niet steeds
op hetzelfde plekje. Op een
gegeven moment kan dat
plekje niet meer goed helen
en zal het altijd een litteken
blijven.
En over misjpoche gesproken. Jullie hebben dit
weekend natuurlijk wel
dubbel feest. Jouw Bar
Mitswah dit weekend en de
verjaardag van jouw vader
gisteren. Nicky, van harte
mazzeltov met je verjaardag en ik spreek namens
het bestuur en de gehele
kehilla als ik de wens uitspreek dat je nog vele gezonde jaren in ons midden
mag verblijven met iedereen die je lief is. Omijn. En
Misjpoche, Ook namens de
hele kehilla bedankt voor
de geweldige kiddoesj die
er na deze dienst voor ons
wordt klaargezet. Iedereen
is ook uitgenodigd om even
te helpen met het klaarzetten. Vele handen maken
licht werk. Kunt u niet helpen probeer dan even ruimte te maken voor de mensen die de spullen klaarzetten.
Bijna tot besluit maar ook
zeker het vermelden waard
is het feit dat er 2 mensen
Gioer hebben gedaan. Mirjam en Sharon en daarmee
5
ook haar dochtertje Hawah.
Ik hoop dat jullie de afgelopen periode niet zullen
zien als het afronden van
een cursus. Dat is het namelijk niet. Het is het afronden van een bepaalde
leerperiode die resulteert in
het begin van een nieuw
leven. Dat hele nieuwe leven…….dat is de cursus.
De lessen, en Sem dat geldt
natuurlijk ook voor jou, die
ons tijdens deze cursus
worden aangeboden, moeten we in ons opslaan en
daar moeten we van leren.
Mazzeltov en ik hoop jullie
natuurlijk nog vaak te zien
tijdens onze sjoeldiensten
en andere evenementen.
Nu, echt tot besluit, spreek
ik de wens uit Sem dat jij,
tezamen met je hele misjpoche en kehilla, in alle gezondheid nog heel veel van
elkaar mogen genieten in
vooral vrede, veiligheid en
geborgenheid. Er is een beracha waarmee wij G’d bedanken voor het feit dat we
deze gebeurtenis met zijn
allen mogen meemaken en
Bert heeft het in zijn MiSjeberach, zijn zegenwens,
ook al uitgesproken……
‫בָּ רּוְך אַ ָּתה יְ י אֱ ֹלהֵ ינּו‬
‫מֶ לֶך הַ ע ֹולָּם ֶשהֶ חֱ יָּנּו‬
‫וְ ִקיְ מָּ נו וְ ִהגִ יעָּ נּו לַזְ מַ ן‬
ָּ‫הַ זֶ ה‬
Alex Waterman
Persbericht
Een bijzonder concert met NIKITOV in de Weesper Synagoge op zaterdagavond 1 februari 2014 om
20.00 uur
Niki Jacobs (1978) zingt al meer dan tien jaar Jiddische liederen. Vanuit een diepe fascinatie voor haar
familiegeschiedenis groeide uiteindelijk de passie voor de Jiddische taal en cultuur met in het bijzonder
de muzikale traditie. Vanuit haar klassieke vocale scholing heeft Niki Jacobs zich gespecialiseerd in het
zingen van Jiddische liederen. Zij studeerde aan het conservatorium, en daarnaast in London en New York
bij o.a. Zalmen Mlotek en Adrienne Cooper. Niki Jacobs is een begaafd vertolker van Jiddische liederen en
wordt gezien als een van de beste Jiddische zangeressen van dit moment, en is altijd op zoek naar de verbinding tussen de Jiddische traditie en het hedendaagse leven.
NIKITOV heeft een aantal indrukwekkende concertoptredens gehad in o.a. de Kleine Zaal van het Concertgebouw, in de Nieuwe de La Mar theater in Amsterdam. Wij zijn trots om NIKITOV met haar band in
de Weesper Synagoge te laten optreden.
De Culturele commissie nodigt u van harte uit om dit concert bij te wonen.
Het concert vindt plaats in de Weesper Synagoge op zaterdagavond 1 februari 2014 om 20.00 uur. Zaal
open vanaf 19.30 uur
De toegangsprijs is € 10.00 per kaart. Kaarten zijn verkrijgbaar bij: De Boekenark, Nieuwstad 28 Boekhandel de Kleine Prins, Slijkstraat 11 De bibliotheek Weesp, Oude Gracht 67 of aan de zaal.
6
Sjabbat Bo, 4 januari 2014
Daarop werden Mosje en
Aäron opnieuw bij de farao
gebracht, en nu zei deze:
‘Ga de Eeuwige, jullie
God, dan maar vereren.
Maar wie gaan er eigenlijk
mee?’ Mozes antwoordde:
‘We gaan met jong en oud,
met onze zonen en dochters, en we nemen ook onze schapen, geiten en runderen mee, want we gaan
ter ere van de Eeuwige een
feest vieren.’ ‘Ik zou jullie
nog eerder de hulp van de
Eeuwige toewensen,’ zei
de farao, ‘dan dat ik jullie
met je kinderen laat gaan!
Jullie zijn niet veel goeds
van plan. Het gebeurt niet!
Alleen de mannen mogen
gaan om de Eeuwige te
vereren. Dat is toch wat
jullie wilden?’ En hij liet
hen uit het paleis wegjagen. Ex. 10:8-11
Farao schijnt in te stemmen met het laten gaan van
de volwassenen, zolang de
kinderen maar achter blijven in Egypte. Hij wist, dat
zolang de kinderen achterbleven terwijl de volwassenen vertrokken, het volk
dat niet zou overleven.
Mosje had natuurlijk dezelfde wijsheid. En dat is
de reden dat hij er zo op
aandrong de kinderen samen met de ouderen mee
te laten gaan.
De volgende vraag is waar-
om Mosje er dan zo op
aandringt dat alle ouderen
ook meekomen? Uit pedagogisch oogpunt zou een
offerfeest met alleen de
jeugd onder leiding van
enkele ouderen ook een
idee zijn geweest, en had
hij eventueel met de jongeren kunnen ontsnappen aan
Egypte, terwijl hij de oude
generatie kon achterlaten.
Onze geschiedenis laat
zien dat we wel vaker zo
gehandeld hebben. Door de
eeuwen heen hebben onze
voorouders hun kinderen
afgestaan, of naar Engeland of Amerika laten trekken, in de hoop dat tenminste zíj het beter zouden
krijgen of, in de dagen van
onze recente geschiedenis,
zouden overleven. Het zou
voor farao misschien wel
een prettig idee zijn geweest: zonder de kinderschaar erbij had Israël veel
harder kunnen werken.
En nachwuchs was er wel
weer gekomen.
Nu komen we aan bij iets
wat Mosje wel begreep,
maar farao niet. Want farao was bereid alle mannen
te laten gaan, ongeacht
welke leeftijd, maar wel
zonder de kinderen. Maar
Mosje houdt voet bij stuk:
mét onze kinderen, mét onze ouderen en mét ons bezit: ons vee. Met alles wat
we zijn en wat we hebben.
7
Mosje wist dat men niet
zonder elkaar kon. Waar
moesten de kinderen hun
wijsheid vandaan halen
zonder de ouderen? Leeftijd brengt ervaring mee,
en dus wijsheid. Ongeacht
de Thora kennis, een persoon die de leeftijd van 70
heeft bereikt vertegenwoordigt wijsheid en dit
verdient ons respect en koved.
Dus weten we dat het volk
Israël in de woestijn werd
geleid door Mosje, Aäron
en Mirjam en de 70 oudsten – Mosje, Aäron en
Mirjam ieder al de 80 gepasseerd. De Pirkei Awot
beginnen met: "Mosje ontving de Thora op de Sinaï,
en hij bracht dit over op
Jehosjoea, en Jehosjoea op
de ouderlingen..."
De Westerse samenleving
heeft veel geleerd van Jodendom en Joodse ethiek,
maar het erkent de bijdrage
van onze ouderen weinig
meer dan farao. Iedereen
praat over de hoop van de
volgende generatie, maar
wie zijn de rolmodellen
van wie ze leren—
Hollywoodsterren? Sporticonen? De ouderen zijn zo
goed als het voorbeeld dat
ze voor de nieuwe generatie kunnen zijn. Wubbo
Ockels is nog steeds een
voorbeeld voor jonge technici.
Maar aan de andere kant is
het niet zo dat iemand met
de meeste jaren de beste
leider zou zijn. Het is een
mix. De generaties houden
elkaar in evenwicht. Jeugdigheid kan onbezonnenheid als valkuil hebben, en
ouderdom kent als valkuil
starheid.Dit dilemma vinden we op een heel grappige manier terug in de Talmoed. Rabbi Elazar ben
Azarja, die in de Haggada
(en Talmoed Brachot 12b)
zegt dat "Ik ben als een
man van 70." Het draait
om het woordje “als,” in
het Hebreeuws niet meer
dan de letter kaf, het woord
‘ke’: ke-sjewie’iem sjana.
Het verhaal achter deze
verklaring is dat de Wijzen
hem wilden benoemen als
het hoofd van de Jesjiewe
op de prille leeftijd van 18.
Hij ging naar huis om de
zaak te bespreken met zijn
even jonge vrouw. Ze
maakte bezwaar: “je hebt
niet de witte baard van een
Wijze! Waar moet je je gezag vandaan halen en levenswijsheid heb je nog
niet. Je bent nog maar een
knaap!” Die dag vond een
wonder plaats, en er groeiden 18 lokken witte haren
in zijn baard [Talmoed
Brachot 28a] - een teken
uit de hemel dat hij de
wijsheid op een jonge leeftijd had verworven.
Vandaag eren wij jeugdigheid en voortdurende nieuwe ideeën. Terwijl we oude
wijsheid en degenen die
het naar ons brachten vaak
liever vergeten. Het laatste
wat wij willen is een grijs
haar op de leeftijd van 18.
En indien dat toch gebeuren mocht heeft Schwartzkopf daar wat op gevonden. Hebben we nu, met
alle technische voordelen
op ieder levensterrein een
systeem van ethiek, van
samenleven ontwikkeld dat
ook maar enigszins te vergelijken is met wat we van
onze voorouders doorgekregen hebben, sinds de
dagen van Mosje? Ons Jodendom leert ons niet alleen dat we niet moeten
moorden of stelen; of dat
we niet moeten bedriegen
in de handel, dat vinden de
nettere mensen van over de
hele wereld ook wel zonder de leer van Mosje te
hebben meegekregen; maar
wij leren ook dat we niet
moeten kwaadspreken, dat
je iedereen een tweede
kans moet gunnen, dat we
niemand moeten beschamen, dat we van de ander
moeten houden als van
onszelf, EN dat we van
onszelf moeten houden als
van een ander. Het Jodendom leert ons dat we recht
moeten spreken ongeacht
de positie van de persoon,
koning of pauper, maar
ook dat zelfs vriendelijk
glimlachen als omkopen
kan worden gezien.
Jodendom brengt ons wetten met betrekking
tot frau8
de en een eerlijke beoordeling voor rijk en arm die
zelfs veel strenger zijn dan
die welke worden gebruikt
in onze huidige rechtspraak. Jodendom leert ons
dat in de opvoeding de roede weliswaar niet gespaard
moet worden, maar dat
kinderen recht van spreken
hebben en serieus genomen moeten worden. Jodendom leert ons dat de
beesten op stal eerst te eten
moeten krijgen voor de
boer aan tafel schuiven
mag. Dit is de oude wijsheid die een moderne samenleving niet kan namaken of verbeteren.
Laten we ons keren tot onze ouderen, maar ook richten op onze jeugd. Laten
we hun lessen aan ons opnemen. Zo bouwen we
voort aan moderne tijden,
gebouwd op beproefde inzichten en leren we om te
gaan met dat wat nieuw
voor ons is. Mosje had het
door: de generaties hebben
elkaar nodig. Met de ouderen, met de jongeren, met
ons vee willen we samen
de woestijn in trekken om
voor de Eeuwige een feest
te maken. Het verstarde
Egypte, wat betekent Mitsrajim anders dan benauwdheden, zal achterblijven en
aan zichzelf te gronde zal
gaan, terwijl wij verder
trekken de toekomst tegemoet. Met alles wat we
zijn en met alles wat we
hebben. Wees erbij.
Ik wens u Sjabbat sjalom
Bert
Het bestuur feliciteert de jarigen van de maand :
januari
februari
Sylvia Veffer-Polak
Louisa Waterman-Pieters
Eddie de Vries
Emma Jadi
Tamar Waterman
Lidio Blankstein
Ellen Creveld
Hanna Waterman
9
De evenementencommissie van
Masorti Almere-Weesp nodigt u uit voor een
Casino de Poeriem 16 maart a.s.
aanvang 15.00 uur in de Weespersynagoge.
Het is Poeriem dus verkleed komen is welkom,hoe gekker hoe beter.
Met o.a. Roulette,Black Jack,Poker,Klaverjassen
en een heerlijk PERZISCH-INDONESISCH BUFFET met o.a.
Koningin Esther bouillon
Nasi Achaswerous
Hamans ballen in saus en Sate Mordechai
Koffie of thee met natuurlijk Kiesjliesj
Een buffet met frisdranken, zijn inclusief
De kosten voor deze gezellige middag en avond zijn
€ 10,00 p.p voor leden en donateurs Kinderen van leden €7.50.
Voor niet leden € 12,50. Kinderen van niet leden betalen € 10,00
SVP de bijdrage voor dit feest over maken op onze bankrekening
bij de ING bank nr. 4420984 tnv Stichting J.G.F.te Almere
Aangezien wij tijdig willen weten hoeveel wij moeten bestellen
verzoeken wij u vriendelijk om u zo snel mogelijk aan te melden
bij Hanna Waterman tel: 036-5350135 of per email
[email protected]
Uiterste aanmelddatum is 10 maart a.s.
10
11
De Oranienburgerstrasse Frankel Kolleg gelanceerd.
Een week na de herdenSynagoge te Berlijn
king dat die sjoel 75 jaar
geleden tijdens de kristalIn het NIW van 22 nonacht met nog 266 anderen
vember 2013 verscheen
werd vernietigd. Pas volonderstaand artikel van gend jaar winter zal deze
rabbijn mevr. Tamarah Conservatieve rabbijnenBenima in haar column. opleiding zijn eerste stuAls reactie hierop schreef denten verwelkomen, maar
het bestuur van Masorti de oprichting ervan is een
een wederwoord naar het feit. Een van de drijvende
NIW, maar dit werd niet krachten achter dit project
geplaatst vanwege de
is prof. dr. rabbijn Walter
lengte ervan. Een tweede, Homulka, die eerder het
ingekorte versie werd uit- Liberaal-joodse Abraham
eindelijk ook niet opge- Geiger Kolleg opzette. Met
nomen, omdat het nog
groot succes. Een tweede
steeds langer dan 250
project dat ook deze week
woorden was. Met min- zijn beslag kreeg, is de opder woorden echter was richting van de School of
het artikel van mw. Beni- Jewish Theology, een instima niet te weerleggen.
tuut aan de universiteit van
Om te voorkomen dat het Potsdam. Joodse studiesartikel van mw. Benima rabbinaal of universitairwel de geschiedenis der
bloeien in Duitsland. Niet
letteren in kan gaan en
in de laatste plaats door de
het zou lijken alsof wij
grote financiële ondersteugeen reactie hierop had- ning door de overheid. Die
den willen we u beide
overigens ook de Christestukken niet onthouden. lijke kerkelijk leiders een
Het artikel van mevrouw salaris betaalt.
Benima
Dat juist de Conservatieve
Was het ironie, sarcasme, ( Masorti) beweging een
onnadenkendheid, gotspe rabbijnenopleiding start in
of niets van dit alles om de Berlijn is opmerkelijk.
Oranienburgersjoel in Ber- In de Verenigde Staten
lijn uit te kiezen? Hoe het waar het 50 jaar geleden de
zij; daar, in de gerenoveer- grootste joodse denominade resten van wat eens de tie was, heeft juist die strogrootste en mooiste Libe- ming in het jodendom het
raal-joodse synagoge van laatste decennium een milDuitsland was, werd op 17 joen leden verloren. Ze
november het Zacharias
zijn orthodox, liberaal of
12
seculier geworden. In Europa is Masorti nauwelijks
vertegenwoordigd. In Berlijn is de Oranienburgersjoel van LiberaalJoods Conservative geworden, door Gesa Ederberg,
de Masorti rabbijn die daar
de scepter zwaait. Een aantal andere synagogen neigt
ertoe. Maar ook in een stad
als Berlijn met tegen de
15.000 joden komt maar
een handjevol naar sjoel.
De toegestroomde Russische joden zijn niet religieus, en de toegestroomde
Israëli’s evenmin. Dus of
de toekomstige afgestudeerde rabbijnen van het
Zacharias Frankel Kolleg
werkelijk het antwoord
zullen kunnen geven op de
behoeften van de overgrote
meerderheid van de joden
in Duitsland of zelfs Europa is de vraag.
Vooralsnog ziet het er allemaal heel bruisend uit. Wat
begon in 1854 toen rabbijn
Zacharias Frankel zijn eigen vorm van jodendom
begon omdat hij traditie en
historisch inzicht wilde
koppelen , krijgt anderhalve eeuw later een vervolg
in Duitsland. Zeker gezien
de moeilijkheden van Conservative in Amerika, is dat
een opmerkelijke ontwikkeling.
De reactie van Masorti Almere-Weesp
In het NIW van 22 november
jl. schreef rabbijn mw. Tamarah Benima over de start van
het Conservative/Masorti Zacharias Frankel Kollege op
17 november in de Oranienburgerstrasse Synagoge in
Berlijn. Het artikel verbaasde ons wel.
Ten eerste moeten hier enorme historische fouten worden
gecorrigeerd. Koved wie koved toekomt. Hoewel in deze
toen tot de Liberaal-Joodse
stroming behorende prachtige
synagoge tijdens de Kristallnacht van 1938 wel brand
werd gesticht, werd deze
door kordaat optreden van de
Berlijnse politie al snel geblust. De ter plaatse aanwezige Polizeileutnant Otto Bellgardt beval de brandweer met
het dienstwapen in de hand
de beginnende brand per direct te blussen, omdat het
hier behalve om een synagoge ook om een Reichsmonument ging. Zijn bevel werd
direct overgenomen door zijn
meerdere Oberleutnant Wilhelm Krützfeld, die hiervoor
later door de Berlijnse politiecommandant Wolf Graf
von Helldorf slechts werd berispt. In 1944 behoorde deze
graaf tot de Stauffenberggroep en werd daarom geëxecuteerd. De Oranienburgerstrasse Synagoge werd
dus niet verwoest tijdens de
Kristallnacht, maar pas op 22
en 23 november 1943 door
Britse bommen (zo van
Wikipedia). Naar mijn mening tien jaar te laat; dan was
ons hier veel ellende bespaard gebleven. Dan de volgende historische fout. De
Conservative/Masorti beweging in de VS heeft weliswaar met een aanzienlijk ledenverlies te kampen gehad,
maar zo dramatisch als rabbijn Benima dit voorstelt is
het niet. Het genoemde verlies van een miljoen leden
wordt gelukkig niet gehaald.
In haar hoogtijdagen, in de
afgelopen jaren ‘50 en ’60,
stond de Amerikaanse Conservative Movement op haar
hoogtepunt: 45% van de georganiseerde Amerikaanse
Joden was toen lid van een
van deze gemeenten. In 2012
was dat gedaald tot 33%. En
zijn er nu een miljoen Amerikanen lid van een Conservative/Masorti gemeente. De
Amerikaanse Reform Movement heeft haar sindsdien
ruim ingehaald. Proficiat. Dat
ieder zich thuis mag voelen
in zijn/haar gemeente naar
keuze. Dan stelt rabbijn Benima dat Masorti in Europa
nauwelijks is vertegenwoordigd. Nou; in GrootBrittannië en Frankrijk zijn
het aanzienlijke organisaties
– daarbuiten in Europa zien
we het aantal Masortigemeenten toenemen. Wereldwijd, overigens. Van Argentinië tot Oeganda en van
India tot Zweden. Hierop
wordt de gemeente van de
Oranienburgerstrasse verweten, dat zij nu onder leiding
13
van hun rabbijn mw. Gesa
Ederberg van Liberaal naar
Masorti Jodendom is overgestapt. Deze keuze is gewoon
tijdens een algemene ledenvergadering gemaakt, op naar
mij dunkt weloverwogen
gronden. Ook voor Duitse
Joden geldt gelukkig vrijheid
van godsdienst, van vereniging en van vergadering. En
daar de Oranienburgerstrasse
Synagoge nu eenmaal de
meest gerenommeerde Joodse plek van Berlijn is, is het
niet vreemd dat Masorti
Duitsland haar feestje gewoon thuis houdt. De denominatie van een sjoelgebouw
is in Europa wel eens vaker
veranderd. Zo wordt sjoel
Weesp, na een eeuw een orthodoxe sjoel te zijn geweest
nu ook door Masorti gebruikt
en andere ooit orthodoxe
sjoels nu door LJG’s. Ieder
zijn thuis. Dat Masorti Duitsland ook niet het antwoord
heeft op de enorme leegloop
van het georganiseerde Joodse leven ben ik geheel met
rabbijn Benima eens. Net zomin de Orthodoxie en de Liberalen dat antwoord al wisten. Maar dat Masorti Duitsland een gat kan opvullen
tussen een strenger wordende
Orthodoxie en een verder
vooruitstrevend Liberaal Jodendom is duidelijk. De gezamenlijke Joodse Kerkgenootschappen hebben veel
gemeenschappelijk.
Ik denk dat wij gezamenlijk als progressieve stromingen aan de ene kant
maar ook als alle gezamenlijke religieuze organisaties
aan de andere kant met elkaar zouden kunnen overleggen hoe een verdere afbraak en uitstroom uit ons
aller Jodendom te voorkomen is. In plaats van op
elkaar te katten. IJdele
hoop?
Namens het bestuur van de
Joodse Gemeente Masorti
Almere-Weesp,
D. Daniëls, secretaris.
KUNST & TENTOONSTELLINGEN
Nieuwe Amstelstraat 1,
Amsterdam
Schönberg &
Kadinsky – Tegendraads in
Kunst en MuziekAmsterdam – 18 november
2013 tot 16 maart 2014
Digitaal kindermuseum
in het Joods Historisch MuseumBezoekers
kunnen door verschillende
kamers te bezoeken kennismaken met verschillende aspecten van het joodse
leven. In de kamers worden de bezoekers te woord
gestaan door het figuurtje
Max de Matze. Het huis
bevat een huiskamer, keuken, sprekende muur, zolder, studeerkamer en een
huistheater. De logeerkamer kan door bezoekers
zelf worden ingericht. Cineast Frans Weisz ontwikkelde voor de website een
reeks filmpjes. De animaties zijn gemaakt door Noga Zohar
ACTIVITEITEN DIVERSE ORGANISATIES
Jeugd AliyahInformatie: www.jeugdalijah.nl
Psefas Mozaïekkunst –
WorkshopsInformatie en
abonneren nieuwsbrief: [email protected] www
.psefas.nl
NIP Nederland Israël PhilatelieInformatie: www.ver
-nip.nl
Culturele activiteiten Liberaal Joodse Gemeente
Utrecht / MerkAzInformaTzofim in NederlandVoor tie: www.merkaz.nl, merka
jongeren van 6 tot 18 jaar- [email protected]
Informatie: Tzofim.Ams@
gmail.com
Instituut voor Joodse StuJoods Educatief Centrum diesLocatie: Universiteit
Antwerpen, Rodestraat 14
“Crescas”Informatie: tel.
(R.013), AntwerpenInfor020-6402380, fax [email protected] matie: tel.
003232655243, [email protected].
l www.crescas.nl
be
Mokum
Ivri:Informatie: www.mok Stichting PaRDeS,Informatie: Tel: 020umivri.com
8455808 (maandag, dinsVrienden van het Alyn
dag en vrijdag vanaf 10.15
HospitalInformauur)[email protected]
tie: [email protected]
Israëlisch Bureau voor
Anat Ratzabi Chocolade
ToerismeInformatie: tel.
WorkshopsInforma020tie: http://
6128850, www.facebook.c
www.atelieranart.webs.co om/ bezoekisrael www.goi
m/
srael.nl
14
HERDENKINGEN
Holocaust Memorial Day
2014
Maandag 27 januari 2014
Informatie over alle Holocaust Memorial
Day activiteiten: http://
www.niod.knaw.nl/en/
holocaust-memorial-day
Herdenking “Het Apeldoornsche Bosch”
Apeldoorn – dinsdag 21
januari 2014 – 14.00 uur
Locatie: Basisschool “De
Prinsenhof”, Meester van
Hasseltlaan 57, 7316 DK
Apeldoorn
Auschwitz Herdenking
Amsterdam – zondag 26
januari 2014
data/shows/programma-13- www.kunstenisrael.nl en ht
14/yasmin-kedar---me-and tp://www.facebook.com/
-the-bard---shakespearekunstenisrael
sonnets
Joods Cultureel Kwartier
Shura Lipovsky: Chassidi- Voor meer informasche verhalen en liederen tie: www.joodscultureelkw
Presentatie Dieuwertje
artier.nl
Blok
Nieuwe Amstelstraat 1,
Amsterdam – zondag 26
Amsterdam
januari 2014 – 15.00 uur
Schönberg & Kadinsky –
Locatie: Liberaal Joodse
Tegendraads in Kunst en
Gemeente, Zuidelijke
Muziek
Wandelweg 41. AmsterAmsterdam – 18 november
dam
2013 tot 16 maart 2014
Informatie en aanmelhttp://www.jhm.nl/actueel/
ding: tel. 020evenementen/december/
5400120www.ljgamsterda miniconcert-schoenberg-m.nl. 020-5400120
kandinsky-22-december
Idan Raichel
Amsterdam – 28 februari
2014 – 19.30 uur
11.10 uur Stille tocht vanaf Locatie: De Melkweg,
Stadhuis Amsterdam,
Lijnbaansgracht 234a,
Boekmanzaal
1017 PH Amsterdam
11.30 uur Herdenking bij Informatie en kaarten behet Auschwitz Monument, stellen: tel. 020-5318181
Wertheimpark, Amsterdam http://www.songkick.com/
concerts/17222649-idanMUZIEK
raichel-at-melkweg
Yasmin Kedar - "Me and
The Bard"
Den Haag - 17 januari
2014 – 20.30 uur
Locatie: Koninklijke
Schouwburg, zaal Het Paradijs
Informatie en kaarten bestellen: http://www.ks.nl/
Amit Bar bodypaintings
Al jaren zoekt Amit Bar in
zijn artistieke werk naar de
ideale combinatie tussen
enerzijds de teken-of schilderkunst, en anderzijds de
fotografie. Vanaf 1995 legde hij zich toe op het creëren van bodypaintings, als
een expressie van zijn liefde voor deze twee uitingen
van kunst.
KUNST & TENTOONSTELLINGEN Locatie: Gallery KUNST
BB / Le Symbole, Van OlInformatie over Culturele denbarneveltstraat 134,
projecten in Nederland uit Rotterdam
InformaIsrael
tie:www.amitbar.com
15
Bedankt voor de mooie dag
Graag wil ik iedereen nogmaals bedanken voor de leuke dag. Na mijn barmitswa ben
ik een paar keer opgeroepen. Het is leuk om meegeteld te worden tijdens sjoeldiensten.
Groeten van Sem.
Foto’s Marc Löwenberg
16
De evenementencommissie van
Masorti Almere Weesp
organiseert een film avond op
zaterdag avond
15 februari a.s. om 17.00 uur .
bijdrage voor leden
€ 2.50 introducees € 3.50
de romantische film komedie
Keeping the Faith met
o.a Jake Schram (Ben Stiller) en Brian Finn
(Norton) zijn goed bevriend, dat Schram rabbijn is en
Finn pastoor. Beide zijn modern in hun professionele bezigheden en niet bang om nieuwe, moderne methodes aan te grijpen om over hun levensovertuigingen te vertellen. Er ontstaan dilemma's voor de twee
wanneer met Anna Riley Jenna Elfman een oude bekende uit hun jeugd weer opduikt in hun levens. Niet
alleen worden Schram en Finn allebei verliefd op
haar, ze mogen ook allebei uit geloofsovertuiging eigenlijk geen romantische relatie met haar beginnen.
17
Bezoekadres
Transistorstraat
31
1322 CK Almere
Postadres
Postbus 60262
1320 AH Almere
T (036) 763 08 82
F (036) 763 08 83
www.prinsze.nl
Prinsze notariaat
Alle notariële zaken snel en duidelijk
Geregeld
Vragen over een hypotheek? Huwelijkse voorwaarden, erfenis of
bedrijfsopvolging? Prinsze Notariaat in Almere maakt ingewikkelde
zaken helder. Voor een scherp tarief.
Met 22 jaar ervaring staat notaris Maarten Prinsze klaar om jouw
notariële zaken te regelen. Indien gewenst samen met de financieel
adviseur of accountant. En op afspraak ook buiten kantoortijden.
Zo kan het ook
18
Voorzitter D.B.
Sjoelbestuur
Gabai
Voorzitter Masorti Nederland
Penningmeester
D.B.
Executive Board member
Masorti Europe
e
2 Penningmeester
Secretaries D.B.
Nicky Cohen
P.R. rabinale contacten ,
Gioeriem
Masorti Almere-Weesp
Masorti Nederland
0365239888
06-46107749
Fax
0365375351
Sandra
Blankstein
Lidio Blankstein
Daan
Daniels
Onderwijs en opleidingen
Halagiesche zaken,redactie en webside,subsidies, kasjroet
redactie
“t Loechie en
fondsenwerving
Secretariële ondersteuning
Chewre Kadiesje Gioeriem
Masorti Nederland
0365297644
06-27038845
0365297644
0573253415
06-54925864
06-52406194
2e Secretaris
Ellen Mulder
Creveld
Secretariële ondersteuning
0365304060
Bestuurslid
Voorzitter evenementen
commissie
Hanna waterman
Evenementen
0365350135
Bestuurslid
Damon Dean
medebestuurder
damonjoeldea
[email protected]
m
Ereleden
Ere voorzitter
Adviseur
Bernhard Cohen
Ere lid
Adviseur
Alex Waterman
Ere lid
Louis
Muijderman
Ere lid
Sandra
Blankstein
Masorti Almere-Weesp
Sjoelcommissie
Redactie en website Masorti Nederland
0365375350
Fax 0365375351
Adviseur
Rabbijn David Soetendorp.
Tel. 0044-(0)2084292955
Email [email protected]
19
0654702554
06-41704107
20