1. Geïntegreerde gewasbescherming klein- en steenfruit

Programma:
Studiemiddag Klein- en Steenfruit
Boekel, 18 februari 2014
Geïntegreerde gewasbescherming
Studiemiddag Klein- en Steenfruit
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Geïntegreerde gewasbescherming 2014
Selectieve gewasbescherming d.m.v. foggen
Mogelijkheden biologische bestrijding
Waarschuwings- en adviessystemen
Verbeteren bodemvruchtbaarheid met gips
Discussie & afsluiting
Geïntegreerde gewasbescherming
• Algemeen
• Wijzigingen middelenpakket klein- en steenfruit
• Strategie meeldauwbestrijding 2014
• Suzuki-fruitvlieg 2013-2014
• Toelichting EU-project ‘Dropsa’
H. (Heino) van Doornspeek
Fruitspecialist Vlamings B.V.
• Overige actualiteiten
1
Algemeen
Wijzigingen middelenpakket (1)
• Etiketten WGGA
• ‘Bedekte teelten’
• Beperkingen langs
watergangen
• Minder nieuwe actieve
stoffen, meer biologische
middelen & producten,
positief voor residuen en
resistentie-management
• Etiketuitbreiding Movento OD (KUG), braam
& framboos, na de oogst
• Etiketuitbreiding Calypso, onbedekte én
bedekte teelten houtig kleinfruit
• Verhoging MRL Teldor, bedekte teelten HKF
• Einde toelating Exact Plus in o.a. bessen,
opgebruik tot 28 februari 2014
• Nieuwe toelating Floramite in bedekt houtig
kleinfruit (geïntegreerd toepasbaar , alle
stadia van vooral bonenspint)
Wijzigingen middelenpakket (2)
• Etiket Floramite (bifenazate)
Doding pas na 3-7 dagen zichtbaar, veel water gebruiken (raken), pH 5-7.
Tijdens opkweekfase andere actieve stof kiezen!
• Etiketaanpassing Decis EC, maximaal 3
toepassingen in houtig kleinfruit, alleen
onbedekte teelten én niet tijdens de bloei
(actieve bijen & hommels)**, toelating
grootfruit (inclusief pruim & kers) vervallen
• Etiketuitbreiding Scala, onbedekte bramen
en frambozen (Botrytis-vruchtrot)
• Steward, kleinfruit en onbedekt steenfruit,
op kruisbessen door fabrikant afgeraden
i.v.m. mogelijke fytotox (!)
** Beperking Decis: knelpunt trips, kevers & galmuggen!
2
Wijzigingen middelenpakket (3)
Wijzigingen middelenpakket (4)
• Signum, uitbreiding boomkwekerijgewassen,
brede schimmelwerking (2x 1,5 kg/ha). Ook
uitbreiding gebruiksmogelijkheden voor 1
mei langs water (grootfruit, incl. steenfruit)
• Signum, beperking
in bedekte teelten
klein- en steenfruit
• Switch, beperking
I
in bedekte teelten
klein- en steenfruit
• Pirimor (pirimicarb), bedekte teelten
houtig kleinfruit vervallen zoals bramen,
frambozen, rode, witte, zwarte en
kruisbessen. Geen verkoop- en
opgebruikperiode. In pruimen de
veiligheidstermijn (VT) van 7 naar 14
dagen. ‘Pirimor Rookontwikkelaar’, alle
toelatingen in houtig kleinfruit vervallen.
• MCPP, toepassing vervallen in
akkerranden, windsingels, windschermen
en windhagen (onkruiden)
Wijzigingen middelenpakket (5)
Wijzigingen middelenpakket (6)
• Afstemming etiket Folicur SC & WG
• Rhizopon A (indolylazijnzuur), toelating
ingetrokken. Geen uitverkoop- en
opgebruiktermijn.
• Verlaging MRL fosetyl-aluminium, inclusief
‘plantversterkende middelen’: appel 75
mg/kg, peer 75 mg/kg, braam 2 mg/kg,
framboos 2 mg/kg, pruim & kers 2 mg/kg,
aardbeien 75 mg/kg.
• Uitbreiding Panic Free (glyfosaat) in
steenfruit tegen onkruiden, pruim & kers
• Etiketuitbreiding Ethrel-A, zure kersen
• Nieuwe formulering Bio1020
(metarhizium), halve rijstenkorrels, betere
verdeling actieve stof, insectenpathogene
schimmel tegen o.a. taxuskever
• Etiketaanpassing Basta & Finale …
• Nieuwe toelating Karma (KUG) in houtig
kleinfruit …
3
• Basta 200 glufosinaat-ammonium (8906 N):
Toepassingsgebied
Dosering
(middel)
per
toepassing
Maximale
dosering
(middel) per
toepassing
Maximaal aantal
toepassingen per
teeltcyclus of per
12 maanden
Minimum interval
tussen
toepassingen in
dagen
Groot fruit
5 l/ha**
5 l/ha**
2 per 12
maanden
28
Bessen, braam- en
framboosachtigen
5 l/ha**
5 l/ha**
2 per 12
maanden
28
Boomkwekerijgewassen
3-5 l/ha**
5 l/ha**
1 per 12
maanden
-
WGGA
** Aanvulling: Geldt ook voor Finale. Tevens zal gaan gelden
maximaal 750 gram actieve stof per ha per toepassing (3,75 liter
Basta of 5 liter Finale) én maximaal 33% van teeltoppervlakte.
Volveldstoepassingen niet meer mogelijk (onder voorbehoud).
•
•
•
•
Onkruiden & opslag
Basta 2x 1,25 liter/ha
Basta 1% oplossing!
Gerichte bestrijding
opslag en/ of
onkruiden (techniek)
• Toevoegingen?
• Aandachtspunten …
• Diverse onkruiden klein- en steenfruit en (wortel-) opslag
bij rode bessen (knelpunt vanaf 2015)
• Fusilade Max (nieuw etiket), alleen nog steenfruit (VT 28)
• Nieuwe middelen: bodemherbiciden in steenfruit, Relva &
Careca o.b.v. propyzamide (na de oogst in herfst of
winter, 1 toepassing/jaar), nog beperkte ervaringen
Optimaliseren gebruik en
werking ‘Basta 200’, amitrol,
glyfosaat (steenfruit: ‘Touchdown Quattro’). Ontwikkeling
nieuwe middelen …
• Tegen opslag op tijd starten (3-5 cm), herhalen!
• Toepassen onder lichtrijke omstandigheden (in de
ochtend), op droog gewas en alles goed raken!
4
Middel
Verkoop (t/m)
Opgebruik (t/m)
Exact Plus
28 februari 2014
28 februari 2014
Signum (W11)
1 maart 2014
1 september 2014
Switch (W12)
1 april 2014
1 oktober 2014
Decis (W11)
1 juli 2013
1 januari 2014
Basta (W9)
1 juli 2014
(11-2014)
MCPP Duplosan
1 maart 2014
1 maart 2015
Opmerking: Vaak leveren fabrikanten eerder dan de
uiterlijke verkoop-datum product met het nieuwe,
aangepaste etiket. Neem hierover contact op met onze
teeltspecialisten of binnendienst.
• Verlenging vrijstelling RUB-lijst, zoals VBC
Ultra, ERII en Savona.
• Opmerking ‘KUG’ (Kleine Uitbreiding
Gebruiksgebied): Geen of beperkt
werkzaamheids- en fytotoxiciteitonderzoek.
Voer een proefbespuiting uit of informeer
naar de ervaringen in uw gewas. Lees voor
gebruik altijd eerst het etiket!
• Karma (KUG), geformuleerde kaliumwaterstofcarbonaat (KHCO3)
• Houtig kleinfruit (bessen, braam, framboos)
• Meeldauw, geen Botrytis-vruchtrot
• Combineren met zwavel mogelijk
• Niet tijdens de bloei en extreem weer
• Kans op gewasschade (o.a. kruisbes)
5
• Karma, adviesdosering 3 kg/ha, i.c.m.
zwavel 2 kg Karma (2 + 3 kg spuitzwavel)
• Herhalen na 7-10 dagen
• Geen MRL, biologisch product (zout)
• Hoeveelheid water, 300-500 liter/ha (?)
• Geen uitvloeier of hechter toevoegen
• Niet aanzuren; pH 7-8
• Vroeg in voorjaar (preventief) starten
• Karma: Effect myceliumgroei,
schimmeldraden verdrogen
• Kaliumwaterstofcarbonaat (zout) heeft een
osmotisch effect, schimmelweefsel
verschrompeld
• Advies: Bij problemen
meeldauw ervaring
opdoen met kaliumwaterstofcarbonaat in
2014, altijd in overleg
met uw teeltadviseur
(dosering, hoeveelheid
water, voorkomen
fytotox)
• Schema 2014 …
(zonder Exact)
Gewasstadium:
Middel:
Schuivende knop
Schuivende knop
Gesloten
bloemtros
Begin bloei
Olie-H
Zwavel +Karma1
Zwavel*+Karma1 *Alternatief Captan
Teldor* +Stroby
Signum
Teldor* +Stroby
Einde bloei
Opmerkingen:
Afdekken snoeiwonden
Insecten & mijten
*Alternatief Rovral
(of Switch, druk MD laag)
*Alternatief Rovral
(of Switch, druk MD laag)
Signum
1)
Afhankelijk van weersomstandigheden en druk meeldauw Karma of
kalium-waterstofcarbonaat inzetten, bespuiting na 7-10 dagen herhalen.
Voorbeeldschema rode bessen (onbedekt).
6
• Strategie suzuki-fruitvlieg
(Drosophila suzukii) 2014
• Ervaringen & advies
• Vangsten geheel Nederland
• Waargenomen schade beperkt
• Overwintering, opbouw?
• Zachte winter 2013-2014 …
• Stand van zaken Tracer
(spinosad)
• Preventieve maatregelen
• Monitoring vliegen & vruchten
• Schone oogst, koeling en
bedrijfshygiëne, importfruit
• Ingazen percelen, voorkomen
invlieg, wegvangen (randen)
• Extra aandacht voor steenfruit
(m.n. kersen, vangsten/schade)
www.drosophila.nl
• Vluchtverloop 2013
Augustus
Oktober-November-December
• DROPSA: 4-jarig EU-project, met 21 Europese partners,
China, Japan, America (26 totaal), start 1-1-2014
7
• Op zoek naar oplossingen voor de suzukifruitvlieg (Drosophila suzukii) en
bacterieziekten (Pseudomonas syringae,
Xanthomonas fragariae and X. arboricola)
in kiwi, aardbeien, steenfruit (kers & pruim)
en houtig kleinfruit
• Overwintering, ontwikkeling, bestrijding e.d.
• Rol Vlamings: Introductie praktisch IPMsysteem, vertaling onderzoek naar praktijk!
Dit project wordt gefinancierd door de Europese Unie
Overige actualiteiten
• Diverse actualiteiten
• Licentieverlenging (www.erkenningen.nl)
• ‘Bewijs van vakbekwaamheid’ (2014)
Thema:
Teelt
Veiligheid
& techniek
Niveau:
Totaal:
1 UG
4 deelnames
A
2 BG
4 deelnames
B
C
3 DB
5 deelnames
D
E
Transport
&
Opslag
F
Let op: Vanaf 2015 aanvulling voor gebruik middelen tegen
ratten & muizen, zogenaamde rodenticiden!
8
•
•
•
•
•
•
Bijeenkomst ‘veiligheid & techniek’
In samenwerking met Ribesconsult
Onder voorbehoud: 13 maart 2014
Optimalisering opslag- en onkruidbestrijding
Uitnodiging volgt binnenkort
Controleer uw studievordering op
www.erkenningen.nl. Welke bijeenkomst
(-en) heeft u nog nodig voor verlenging?
• Aanvulling bewijs van
vakbekwaamheid met
bestrijding muizen & ratten
• Vanaf 1 juli 2015
• Extra kennisbijeenkomst
• Bij voldoende interesse
organisatie ‘licentiecursus
knaagdierbestrijding’ door
Vlamings BV (najaar 2014)
•
•
•
•
•
Bestuiving met hommels (buitenkasten)
Stevigere kast met extra ventilatie
Turbo-volken
Ook binnenkasten
Op tijd bestellen!
• Nieuwsbrieven (FruitTips) & middelenlijsten
2014 (per teelt)
• Grootfruit (appel & peer), steenfruit (pruim &
kers) en/of kleinfruit (bessen, bramen,
frambozen & aardbeien)
9
• Studieclub blauwe bessen en
steenfruit (kers & pruim)
• Vanaf 2015 gewasbeschermingsplan vervangen
‘gewasbeschermingsmonitor’
• Opstellen aan einde teeltseizoen, feitelijke verloop
van gewasbeschermingsactiviteiten
• Met resultaten in samenspraak met teeltadviseur
keuzes maken voor opvolgende teeltseizoen
• Verhoging kennisniveau telers en adviseurs (2+)
over geïntegreerde bestrijding, via
vakbekwaamheidsbewijzen
• Aansluiten EU-regelgeving en vermindering
administratieve lasten (vorm-vrij)
• In 2014 nog verplicht
GWB-plan
• Ingevuld plan op het
bedrijf aanwezig, direct
toegankelijk bij controle
• GWB-plan 2014 op
Vlamings-site
• In ‘gewasbeschermingsmonitor’ aandacht
voor teeltfrequentie en vruchtwisselingsplan,
rassenkeuze (uitgangsmateriaal), gebruikte
toedieningstechnieken (2), toegepaste
waarschuwings- en adviessystemen (4),
toegepaste biologische en mechanische
gewasbeschermingsmaatregelen (3),
resistentiemanagement e.d.
Programma-onderdelen studiemiddag 2014 (2,3,4)
10
Programma:
Biologische bestrijding
Studiemiddag Klein- en Steenfruit
• Biologische & mechanische gewasbeschermingsmaatregelen. Mogelijkheden in klein- en steenfruit.
Ervaringen spintmijten (frambozen/kersen), trips
en bramengalmijt (bramen). Mogelijkheden GMO.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Geïntegreerde gewasbescherming 2014
Selectieve gewasbescherming d.m.v. foggen
Mogelijkheden biologische bestrijding
Waarschuwings- en adviessystemen
Verbeteren bodemvruchtbaarheid met gips
Discussie & afsluiting
M.m.v. Vince v/d Gaag, Syngenta Bioline
Voorbeelden ‘mechanische gewasbeschermingsmaatregelen’.
Tip. Brochure hulpmiddelen waarneming, monitoring & signalering!
Waarschuwings- en adviessystemen
• Mogelijkheden & ontwikkelingen BOS- en DSSsystemen in de fruitteelt
• Klimaat- en infectiemodellen
Drone
M.m.v. Michel Kockelkoren, Verdict Systems
11
Vlamings BV, dé klein- en
steenfruitspecialist van Nederland!
• Vragen?
Ook uw partner voor de teelt van:
Vervolg programma:
Toedieningstechniek
‘foggen’, door Rob Derikx,
Vlamings BV.
•
•
•
•
•
•
kiwibes / kiwibessen
Abrikoos / abrikozen
Perzik / perzikken
Gojibes / gojibessen / goji-bes
Vlierbes / vlierbessen
Honingbes / honingbessen
Wij denken graag met u mee!
@vlamingsbv
Internet: www.vlamings.nl
** Neem voor meer informatie contact op met: Heino van Doornspeek
Internet: www.vlamings.nl (twitter: @vandoornspeek)
• Neem voor teeltgerichte vragen contact
op met onze teeltspecialisten
• Raadpleeg voor gebruik altijd de meest
recente etikettekst (www.ctgb.nl)!
12