‘Als je de behoee hebt om iets te veranderen, is dit hét moment’ SonJa KimPen over De overgang ‘Je hoeft Je leven helemaal niet op pauze te zetten voor de menopauze’ De menopAuze: elke vrouw mAAkt het mee en toch worDt er zo weinig mogelijk over gesproken. gezonDheiDscoAch en mAster in De bewegingswetenschAppen sonjA kimpen, Die er Al jAren hAAr missie vAn mAAkt om vlAAnDeren in topvorm te krijgen, prAAt er wél over. net omDAt een evenwichtig leven DAn belAngrijker is DAn ooit! © JP Desmedt First things first: wat houdt de menopauze precies in? ’Simpel gesteld: je menstruatie is een jaar gestopt en je eierstokken maken geen hormonen meer aan. Bij de ene vrouw komt de menopauze vroeger dan bij de andere. Belangrijk is om te beseffen dat je hormonenhuishouding al jaren voordien begint te veranderen en dat je je dan dus ook al fysiek en men- taal anders gaat voelen. ik vind het jammer dat de menopauze altijd geassocieerd wordt met klachten als opvliegers, slapeloosheid, stemmingswisselingen, vaginale droogte en gewichtstoename. eerlijk: er zijn zoveel menopauzes als er vrouwen zijn. Het is al te makkelijk om ons een klachtenpatroon te laten aanpraten, terwijl dat beeld net een motivatie zou moeten zijn om die symptomen te voorkomen. Trouwens, ook veel mannen maken rond dezelfde leeijd iets gelijkaardigs door, de penopauze, met onder andere een verminderd libido en behoee aan zingeving.’ Je geeft al jaren cursussen over de menopauze en bent nu ook bezig aan een boek. Heb je het gevoel dat daar nood aan is? >> goeD gevoel 15 ‘Toch wel. Tijdens mijn lezingen merk ik dat er een grote behoee is aan meer openheid en inzicht. Het lijkt wel of veel vrouwen zich schamen voor die veranderingen in hun lichaam. vreemd eigenlijk, dat er rond een natuurlijk proces nog zo’n taboe hangt. ik zie dat mijn cursisten bij elkaar steun zoeken voor hun klachten. Het ergste vind ik nog het gebrek aan consensus. gynaecologen en dokters spreken elkaar tegen en banaliseren of dramatiseren klachten. als vrouw krijg je zo vaak nog meer twijfels dan dat je een oplossing wordt aangereikt. en er zijn echt dingen die je kunt doen om de menopauze leefbaar te houden. vandaar ook dat mijn boek ‘me! no pauze!’ zal heten. Je hoe je leven helemaal niet op pauze te zetten dan, integendeel zelfs. ik wil echt af van de pessimistische beeldvorming rond de overgang. Het woord menopauze wordt geassocieerd met ouderdom en verval, terwijl je leven helemaal niet voorbij is. We moeten erover waken dat we de clichés niet wórden.’ Enig idee waar die onwetendheid vandaan komt? ‘De klachten zijn vaak onbestemd en verschillen van vrouw tot vrouw, waardoor ze door dokters niet altijd herkend worden als symptomen van de menopauze. Dan zie je dat vrouwen met hormonaal bepaalde stemmingswisselingen het etiket ‘depressief’ krijgen en behandeld worden met antidepressiva of slaappillen tegen de moeilijke nachten. Dat is heel jammer natuurlijk. als de klachten wél opgepikt worden, krijg je vaak veeleer een mening dan medisch advies. Je hebt dokters die vinden dat je niet flauw moet doen en het hele proces maar op de natuurlijke manier moet uitzitten. en dan zijn er andere die wel hormonen voorschrijven aan vrouwen met menopauzale klachten, maar nalaten te vermelden hoe belangrijk je levensstijl is. nu ja, zwart-wit is het nooit: elke vrouw is anders en hee een persoonlijke aan16 goeD gevoel pak nodig. ik mis vandaag de dag het gehele plaatje. volgens mij zijn vrouwen meer gebaat bij een synergetische aanpak dan een algemene klachtenbehandeling. vrouwen vragen inzicht op weg naar een nieuw hormonaal, mentaal en fysiek evenwicht dat voor hen werkt.’ Je bent er zelf vijfenvijftig nu, hoe heb jij de menopauze ervaren? ‘Dankzij mijn vak was ik natuurlijk wel goed voorbereid. Het moeilijkst vond ik de vertraging van mijn metabolisme, want ik merk dat ik nu toch meer moeite moet doen om mijn lijf in vorm ‘ik focus niet op mijn klachten, maar liever op de dingen waarvan ik wél geniet’ te houden en dat ik dan nog niet hetzelfde resultaat bereik. voor mijn vijfenveertigste kon ik af en toe nog wat creatiever omspringen met mijn voedings- en beweegprincipes, maar dat kan ik me niet meer permitteren. mijn hoofd eet ook graag meer dan mijn maag kan verdragen, waardoor ik mijn hoeveelheden heb moeten aanpassen. en ik slaap dan wel meer dan vroeger, maar ook slechter. maar ik focus niet op mijn klachten, liever op de dingen waarvan ik wél geniet en op wat ik wél kan.’ Veel vrouwen ondervinden ook dat ze dan wat emotioneler worden. Was dat bij jou ook het geval? je dankbaar zijn en zal jij je veel energieker voelen.’ Heb jij je er echt op voorbereid? ‘goh, ik ben altijd al nogal emotioneel geweest, maar misschien nu nog iets meer dan vroeger. voor de duidelijkheid: ik hoor dat evengoed van mannen. volgens mij merk je vanaf een zekere leeijd gewoon sneller écht mooie dingen op. ik voel wel dat ik heel veel zin heb om te reflecteren. Je ziet dat vaak, dat mensen rond hun vijigste over hun leven gaan nadenken en dat zelfs nog compleet omgooien. ook dat hee bij vrouwen deels met de hormonenhuishouding te maken: het testosterongehalte neemt dikwijls toe, waardoor ook je daadkracht vergroot en je beslissingen neemt die je misschien al jaren hebt uitgesteld. een nieuwe zaak, een nieuwe liefde, een nieuwe hobby … als je de behoee hebt om iets te veranderen, is dit hét moment.’ ‘Toch wel. vanuit mijn professionele kennis en persoonlijke overtuiging neem ik de verantwoordelijkheid voor mijn lijf en mijn brein. ik besef dat gezondheid niet altijd een verdienste is, maar wel altijd een geschenk. een geschenk moet je koesteren. Bovendien vind ik ook dat we solidair moeten zijn: als ik de maatschappij geld kan besparen omdat ik geen zogenaamde levensstijlziekte heb, blijven er meer middelen over om mensen te helpen die niet met een goede gezondheid gezegend zijn. Zo moet de sociale zekerheid een systeem van sociale verantwoordelijkheid worden. Zorg dragen voor je organen is eigenlijk een van de grootste economische bijdragen die je kan leveren. We kunnen tegenwoordig honderd jaar worden, dan hoop ik dat mensen daardoor ook de impuls voelen om lief te zijn voor het lichaam waarin ze al die tijd wonen.’ Heeft je omgeving bij jou geklaagd over eventuele stemmingswisselingen van jou? ‘Toch niet dat ik weet. (lacht) ik wil geen slachtoffer van mijn stemmingen zijn, zeker omdat je stemmingen kunt controleren. mijn zonen, mijn man en ik doen heel veel samen. als ik mijn leeijd dan al eens uitzonderlijk als excuus gebruik en hen eraan herinner dat ik er toch al vijfenvijig ben, dan wuiven ze dat heel snel weg. misschien ben ik daar wel wat atypisch in. Toen ik met mijn zoon niels deelnam aan ‘De grote Sprong’, reageerden veel van zijn vrienden nogal verbaasd dat hij dat samen met zijn moeder deed. voor hem is dat vanzelfsprekend, net zoals het feit dat ik samen met m’n zoon arne ga joggen of dat we met het gezin gaan waterskiën of een zeilcursus volgen. ik coach mensen om nieuwe uitdagingen aan te gaan, uiteraard doe ik dat ook zelf. geloof me, je krijgt er energie van als je uit je comfortzone komt. voor mij is dat de beste motivatie om gezond te leven.’ Je zei het daarnet al: je leven is helemaal niet voorbij met de menopauze. Hoe zie je dat van jou verder evolueren? Enig idee hoe het komt dat jij de menopauze vrij makkelijk doorgeraakt bent? ‘Het is een beetje zoals de puberteit hé: de een hee er al meer last van dan de ander. (lacht) even ernstig: ik denk dat mensen de invloed van hun doen en laten onderschatten. Het klinkt hard, maar de menopauze is hét moment dat je als vrouw kan worden afgestra voor een ongezonde levensstijl. Je veroudert veel sneller als je je lichamelijke en mentale conditie niet onderhoudt. Zeker na je veertigste wreekt zich dat. Het goede nieuws is dat het nooit te laat is om er iets aan te doen. een lichaam wil graag vitaal zijn, maar daarvoor moet je het natuurlijk geven wat het nodig gee. Het effect van beweging, gezonde voeding en inzicht in je eigen denken is immens groot: als je ervoor gaat, zal je lichaam ‘Wel, ik maak al meer dan dertig jaar de balans op tussen wat ik op dat moment gedaan wilde hebben en wat ik effectief gedaan had. en toen ik onlangs nadacht over wat ik gerealiseerd had tussen mijn vijfentwintigste en mijn vijfenvijigste was ik best tevreden. (lacht) ik besee ook dat ik misschien opnieuw dertig jaar te gaan heb en dat ik dus nog eens zoveel kan doen, mét meer ervaring. mijn ouders zijn nu in de tachtig, maar nog heel goed bij de pinken en best actief. ik hoop dus uit de grond van mijn hart dat ik ook zo oud kan worden. mijn broer is gestorven aan kanker, op zijn negenveertigste, dus ik weet wel dat je wat geluk moet hebben. als alles een beetje meezit, hebben ik en andere vijftigers nog veel mooie jaren voor de boeg. vroeger werd er van je verwacht dat je vanaf je pensioen zou gaan uitbollen, dat ben ik niet van plan. >> Helemaal niet!’ goeD gevoel 17 nieuw inzicht in de werking van je lichaam. als je weet hoe het werkt, kun je er ook echt iets aan doen. Sommige Sensewear-dragers schrikken ervan op als ze zien dat ze van de acht uur die ze in bed liggen amper vier uur echt slapen. Dan pas beseffen ze waar die moeheid vandaan komt. Zeker na je vijftigste hee een gebrek aan slaap immers enorm negatieve effecten op je huid en je energiepeil. Plus: een van de grootste uitdagingen van de menopauze blij het op peil houden van je metabolisme. mensen overschatten vaak hun eigen lichamelijke activiteit, en dankzij zoiets als de Sensewear krijg je een veel realistischer beeld van wat je precies doet. Zo kan het een wake-upcall zijn. als je in harde cijfers ziet dat het zoveel beter is om de trap te nemen dan de li in te stappen, denk je een volgende keer vast twee keer na als je naar een andere etage moet.’ FiT, FiTTer, FiTST: De TiPS van SonJa KimPen opvliegers, gewichtstoename, stemmingswisselingen … de menopauze is geen pretje. sonja kimpen gee haar zes gouden tips om het jezelf zo comfortabel mogelijk te maken. ‘Hoe beter je zorg draagt voor je lichaam, hoe beter het zal functioneren. Klinkt logisch hé, alleen moet je ook echt toepassen wat je ongetwijfeld weet. alles begint bij een gezonde voeding. geef je lichaam wat het nodig hee en wees je steeds bewust van wat je eet. Keer terug naar de basis: drink voldoende water, eet elke dag twee keer een half bord groenten en twee verschillende stukken fruit. varieer ook met vis, vlees en peulvruchten. aangezien je metabolisme nu minder verbrandt, moet je ook je porties aanpassen én trager eten. veel mensen laten zich leiden door hun eetlust in plaats van door hun hongergevoel. Belast je maag niet door te veel te eten, want je zult je nadien alleen maar moe voelen. eet wat je kunt kauwen, rustig en 1. GEZONDE VOEDING: GEEF JE LICHAAM WAT HET FT NODIG HEE 18 goeD gevoel vooral ook bewust eten is de boodschap.’ ‘Het is niet de bedoeling dat je zomaar wat N E M LE P P begint te slik2. SU E D LP E H : ken, natuurlijk. N TE NATUUR EEN Wat je precies HANDJE nodig hebt aan supplementen is persoonlijk en kun je te weten komen bij de dokter. Uit onderzoek blijkt wel dat veel mensen in onze streken een tekort hebben aan vitamine D en aan omega 3. Dat zijn stoffen die je lichaam moeilijk opneemt, maar die heel belangrijk zijn voor je algemeen welzijn. Zo is vitamine D onontbeerlijk voor een sterk beendergestel, je stofwisseling én je goed humeur. omega 3-vetzuren spelen dan weer een grote rol in het tegengaan van hart- en vaatziekten, depressies en artritis. ik neem consequent vitamine Den omega 3-supplementen, omdat daarvan algemeen wordt erkend dat ze ook effectief helpen. alleen mag je daarbij nooit vergeten dat het gaat om supplementen en dat ze dus een extraatje zijn. Buiten komen, voldoende bewegen en variëren in voeding zijn fundamenteel.’ ‘Zelfkennis is het begin van alle wijsheid, ook wat je gezondS3. METABOLIN: heid betre. MEPATROO een apparaatje KEN JEZELF dat je daarbij kan helpen, is de Sensewear. Die armband registreert niet alleen hoeveel stappen je op een dag zet en hoeveel calorieën je verbrandt, maar houdt ook de kwantiteit en kwaliteit van je slaap bij. op die manier krijg je een totaal ‘Bewegen is altijd al heel erg belangrijk, : maar nu meer G 4. BEWEGIN dan ooit. Zelfs HOUD JE IN M als je vroeger A LICHA M R O nooit gesport V TOP hebt, kun je daar nog verandering in brengen. Je verbrandt niet alleen de calorieën die je misschien nog te veel opneemt, maar beïnvloedt ook je hormonenhuishouding en je mentale gevoel. Door de stoffen die in je lichaam en hoofd vrijkomen als je in actie schiet, voel je je energieker én gelukkiger. Kleine aanpassingen kunnen grote resultaten hebben. een voorbeeldje: probeer al je telefoontjes vanaf nu al wandelend te doen. Zo verbruik je vier keer zo veel calorieën als wanneer je zit, en dat zonder dat je er erg in hebt of je het gevoel krijgt dat je een stevige inspanning levert. Je kunt het ook grootser aanpakken, bijvoorbeeld door naar een fitnesscentrum te gaan. De begeleiding van een goede per- sonal coach kan wonderen doen, net als de aanwezigheid van andere mensen die gezondheid belangrijk vinden. op moeilijke momenten kunnen zij je vast weer motiveren. al die beweging hee trouwens meer effect dan je denkt: je ziet er beter uit, waardoor je je automatisch ook beter voelt.’ ‘Het lijkt misschien vreemd om op je vijigste gewichten 5. KRACHT: te beginnen TRAINING N A heffen, maar je A WERK N E R IE kunt er echt P JE S heel veel baat bij hebben. Krachttraining is de ideale manier om je spierkracht en -tonus op peil te houden. Je hoe echt niet te vrezen dat je er intussen te oud voor geworden bent. vroeger bleven mensen tot op veel latere leeijd actief. Denk maar aan je grootouders, die misschien nog een boerderij hadden en op het land elke dag met van alles en nog wat zeulden. Ze stonden er toen niet bij stil, maar zo’n werk houdt je korset stevig en je spieren in vorm. Je spieren verbranden vet, 24 uur per dag. Zo vormen ze een fantastische machine, zeker na je vijigste. Bovendien geldt ook het omgekeerde: hoe minder spieren je hebt, hoe trager je stofwisseling verloopt. aangezien je metabolisme met het dalen van je eicel- productie nóg minder goed werkt, is het nu dus des te belangrijker je spieren te onderhouden. Je moet weten dat je per tien jaar tot drie kilogram spierweefsel kunt verliezen als je niet beweegt. Best veel natuurlijk. Bovendien kan krachttraining een belangrijke bondgenoot zijn in de strijd tegen osteoporose. Je maakt immers pas nieuw bot aan als je je beendergestel onder druk zet.’ ‘Je mag ook de psychologische invloed van de menopauze 6. MENTALE KRACHT: UD niet vergeten. voor veel vrouONDERHO K R E wen en manJE NETW nen is hun vijigste verjaardag een moment om terug te blikken. Bij de een levert dat al een mooier plaatje op dan bij de ander, maar wees gerust: iedereen hee op deze leeijd al emotionele wonden opgelopen. onder invloed van je hormonen kunnen die echter zwaarder gaan wegen, en een goed sociaal netwerk kan dan een enorme boost geven. vrienden en familieleden zorgen voor steun en plezier en zijn onontbeerlijk. Werk daar dus aan, en zorg dat je niet alleen komt te staan. onderschat ook je eigen mentale kracht niet. Je kunt je hersenen wel degelijk beïnvloeden en je geest als het ware resetten. Het is niet omdat je iets denkt of voelt dat het ook werkelijk zo is. De hersenwetenschap is nog jong, maar feit is dat je je denkpatroon kunt veranderen. als je je bewust kunt worden van de gedachten die je tegenhouden om ten volle gelukkig te zijn, dan kun je die ook elimineren.’ Sonja Kimpen gee elke dag een gezondheidstip op facebook en twitter. voor meer info: www.sonjakimpen.com. goeD gevoel 19
© Copyright 2024 ExpyDoc
