JAARVERSLAG foto Harry Kuypers 2013 De Groene Peelvallei Voorwoord De Seniorenraad Helmond stelt het op prijs u het jaarverslag van 2013 aan te bieden al kijkt de raad met gemengde gevoelens op het afgelopen jaar terug. De economische crisis is nog niet wezenlijk veranderd en het Rijk heeft veel bezuinigingen in gang gezet. Nóg meer bezuinigingen en veranderingen in de zorg zullen volgen in het komende jaar. Dit leidt tot maatschappelijke onrust en met name voor de ouderen zorgen voor de toekomst. De Seniorenraad maakt zich ook zorgen over de gevolgen van ouderenmishandeling en de toename van dementie. In essentie niet met elkaar te vergelijken, maar zij vormen beiden een bedreiging voor de veiligheid en het welzijn van de kwetsbare ouderen. De gemeente Helmond heeft zich op de kaart gezet als een van de koplopers van De Kanteling. Daarin wordt uitgegaan van de eigen kracht van burgers en hun netwerk om de regie over hun leven te behouden. Pas wanneer die hulp en ondersteuning onvoldoende is kunnen zorgvragers een beroep doen op professionele zorg. Het is voor veel ouderen lastig om dit te zien als een positieve ontwikkeling in plaats van een bedreiging van hun bestaan, vooral omdat de nadruk dikwijls wordt gelegd op de komende bezuinigingen. In de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning gaan taken vanuit de AWBZ naar de gemeente. De verwachting is dat gemeenten beter zicht hebben op de behoeften van zorgvragers. Tevens wordt ervan uitgegaan dat gemeenten het tegen lagere kosten kunnen organiseren. Dit is een enorme uitdaging, maar vooral een zware verantwoordelijkheid voor de gemeentelijke politiek, de ambtenaren en zorginstellingen. Vooruitlopend op deze ontwikkeling hebben de gemeenten van de Peelregio een samenwerkingsverband gesloten. Die afspraken liggen vast in het Convenant Peel 6.1. Een van de doelstellingen is dat de inkoop van zorg gezamenlijk beter en goedkoper geregeld zal worden. Dit samenwerkingsverband heeft ook gevolgen voor de verschillende Wmo-raden en dus ook voor de Seniorenraad. Er wordt samengewerkt waar dit noodzakelijk of gewenst is. Maar ook blijven zij verantwoordelijk voor de adviestaak ten opzichte van hun eigen gemeente. Al deze ontwikkelingen waren voor de Seniorenraad reden om zich in 2013 te bezinnen op zijn taak en verantwoordelijkheid in de behartiging van de belangen van de (kwetsbare) ouderen. In een training heeft de raad gezocht naar de kracht en de kwaliteit van de afzonderlijke leden en de raad in zijn totaliteit. Het komende jaar zal de Seniorenraad zich verder beraden op de juiste strategie om de vraagstukken die zich voordoen aan te pakken. In 2013 is het nodige al in de steigers gezet waarop wij verder gaan bouwen. De Seniorenraad stelt opmerkingen en vragen over dit jaarverslag of onze werkwijze op hoge prijs. Maartje van der Neut, Voorzitter Seniorenraad Helmond Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 3 Inhoud Taak van de Seniorenraad 5 Adviezen 5 Advies Levensloopbestendig bouwen 5 Verordening Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning 6 Strategische Sportnota 2013 6 Uitvoeringsorganisatie Peelsamenwerking Wmo 7 Vaststelling basistarief Persoonlijke Ondersteuning 7 Advies Verordening Wmo Peelgemeente 2014 7 Thema’s Seniorenraad Helmond 9 Relatie met de Gemeente Helmond 10 Kennismaking met mevrouw P. Blanksma-van den Heuvel 10 Tussenevaluatie Adviesstructuur Wmo Helmond 11 Beleidskader Begeleiding in de Wmo 12 Overleg De Zorgpoort: Persoonlijke ondersteuning Wmo 12 Strategie rondom Transitie AWBZ 12 Helmond, dementievriendelijke stad 13 Visie Wijkgericht werken 13 De toekomst platform Armoedebestrijding 14 Cliëntenplatform Werk & Inkomen 14 Samenwerking Peelgemeenten 15 Voorzittersoverleg Wmo-raden Peelgemeenten 15 Gezamenlijke brief aan de wethouder 15 Congres Peelsamenwerking 20 november 2013 16 Bestuurlijk aanbesteden Peelregio 16 Adviseurs 17 Overleg met de Raad van Bestuur Savant Zorg 17 Overleg met de Raad van Bestuur van De Zorgboog 18 LEVgroep ouderenwerker, wijkteams en huisbezoeken 19 Steunpunt Huiselijk Geweld 19 Bezoek aan “Slim Huis” te Woerden 20 Samenstelling van de Seniorenraad 20 Vergaderingen 21 Bestuurswisseling Seniorenraad 21 Leden Seniorenraad 22 Externe vertegenwoordiging leden Seniorenraad 22 Website Seniorenraad 22 Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 4 Taak van de Seniorenraad De taak van de Seniorenraad is het geven van gevraagde en ongevraagde adviezen aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Helmond. Het gaat daarbij om beleidsontwikkelingen en alle overige zaken, die van invloed zijn op het wonen, welzijn, zorg en participatie van ouderen. Door het uitbrengen van adviezen kan de Seniorenraad zijn invloed uitoefenen op de gemeentelijke voorbereiding en uitvoering van het algemeen, integraal en categoriaal seniorenbeleid in Helmond. De taak van de Seniorenraad is vastgelegd in de verordening en de statuten. De Seniorenraad is niet bevoegd zich bezig te houden met de belangenbehartiging van individuele ouderen. -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Adviezen Voor de volledige tekst verwijzen wij u naar onze website: www.seniorenraadhelmond.nl februari 2013 Advies Levensloopbestendig Bouwen maart 2013 Advies Verordening Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning april 2013 Advies Strategische Sportnota 2013 juni 2013 Advies Uitvoeringsorganisatie Peelsamenwerking Wmo juli 2013 Advies Vaststelling basistarief Persoonlijke Ondersteuning december 2013 Advies Verordening Wet Maatschappelijke Ondersteuning Peel 6.1 2014 Advies Levensloopbestendig bouwen Een andere visie op wonen en zorg heeft verstrekkende gevolgen voor de eisen die aan woningen worden gesteld. Steeds meer komt het accent te liggen op de samenhang tussen wonen, welzijn en zorg. Steeds meer ouderen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Naast deze wens is dit ook een noodzaak door ingezet beleid van de overheid. Er zijn al veel initiatieven genomen om de woningen aan te passen, zoals de opplusregeling en in de vrije sector nieuwbouw meer levensloopbestendig projecten te ontwikkelen, zoals SIR 50+. In de komende tijd zullen de Zorg Zwaarte Pakketten(ZZP) 1, 2 en 3 niet meer geïndiceerd worden voor intramurale zorg. Daarom zullen nog meer ouderen in hun eigen woning blijven zolang als mogelijk is, ondanks toenemende beperkingen. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 5 De Seniorenraad constateert dat er meer woningen nodig zullen zijn, niet alleen voor ouderen maar voor alle burgers met beperkingen, die voldoen aan de eisen van Bereikbaarheid, Toegankelijkheid en Bruikbaarheid. Daarom besluit de Seniorenraad om een ongevraagd advies uit te brengen, waarin de raad bij het College van Burgemeester en wethouders aandringt om bij de ontwikkeling van nieuwe projecten aan te dringen op het bouwen van meer levensloopbestendige woningen. Hierdoor worden dure aanpassingen van de huidige woning of gedwongen verhuizing uit de vertrouwde buurt voorkomen. Advies Verordening Voorzieningen Maatschappelijke Ondersteuning 1. Betrek de familie en het netwerk in “het keukentafelgesprek”, controleer of daar voldoende draagvlak en begrip is voor het aanbod aan zorg en ondersteuning. 2. Neem aanvragen zo spoedig mogelijk in behandeling, besluit indien noodzakelijk tot een voorlopige voorziening. Houd bij de indicatie voor hulp en ondersteuning rekening met de te verwachten progressie van de beperking(en) en stem daar de zorg en ondersteuning op af. 3. Betrek bij de keuze tussen aanpassen of verhuizen vooral de consequenties voor het participeren van de cliënt in zijn sociale omgeving, de informele ondersteuning van de buren en de vertrouwdheid van de wijk. 4. Geef vanaf het begin van een melding of aanvraag duidelijkheid over de voorzieningen, die vallen binnen de compensatieplicht van de gemeente, en wat de financiële consequenties in de vorm van een eigen bijdrage zijn. De Seniorenraad vraagt aandacht te schenken aan de emotionele en fysieke draagkracht van kinderen in een gezin met een ouder of ander kind met beperkingen. Dat zal de kwaliteit van het resultaat van voorzieningen in positieve zin en op langere termijn beïnvloeden. Strategische Sportnota 2013 Sporten en bewegen daagt mensen uit om de eigen grenzen te verkennen, en die te verleggen. Het is essentieel voor een gezonde levensstijl, een onderdeel van het participeren in de gemeenschap, het heeft meerwaarde door het sociale karakter. De Seniorenraad betreurt het dat er in deze Strategische Sportnota geen visie wordt gegeven op de mogelijkheden om ouderen, die niet met sporten zijn opgegroeid, te stimuleren om meer te gaan bewegen. Veel senioren zijn actief binnen sportverenigingen, ook in bestuurlijke en begeleidende functies. Maar de groep ouderen, die onvoldoende beweging heeft, zeker niet meer deelneemt aan het sporten, is helaas ook groot. Hun belang bij sporten en bewegen is het zelfde als bij iedereen, zij het dat dit in een passende vorm mogelijk moet zijn. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 6 Er is in Helmond een aanbod van bewegen voor ouderen. Een inventarisatie daarvan en het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden zou naar de mening van de Seniorenraad deze Strategische Sportnota 2013 compleet maken. Advies Uitvoeringsorganisatie Peelsamenwerking Wmo Burgers willen niets liever dan de regie en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van hun leven en de participatie in de maatschappij behouden, zelfredzaam zijn. Als blijkt dat zij dat niet meer alleen kunnen, zal men allereerst een beroep doen op het eigen sociale netwerk en pas daarna een aanvraag doen voor individuele voorzieningen. Dit past binnen “De Kanteling”, maar het blijft een moeilijk punt voor ouderen, die opgegroeid zijn met de zekerheid dat er later voor hun gezorgd zal worden. De kwaliteit van de dienstverlening moet behouden blijven en waar mogelijk versterkt. Efficiënt en effectief om gaan met de beschikbare middelen. Het is belangrijk dat een zorgvraag “dicht bij huis” behandeld kan worden. Wat lokaal, wijk/kerngericht kan, moet geregeld worden in een helder zorgplan. Een vaste contactpersoon, die coördineert en de vraagbaak is voor de cliënt, moet de standaard zijn in de wijk - kerngerichte zorg. Ook daarin moet maatwerk geleverd worden. Ambtenaren moeten goed geïnformeerd zijn en eenduidige en heldere informatie verstrekken. Advies Vaststelling basistarief Persoonlijke Ondersteuning 1. Het raadsvoorstel om te komen tot een vaststelling basistarief Persoonlijke Ondersteuning is naar de mening van de seniorenraad met voldoende zorgvuldigheid opgesteld, rekening houdend met de reële kostprijzen van de zorgaanbieders en het beleid van andere gemeenten in de regio. 2. Voor de cliënten is het belangrijkste, dat zij de persoonlijke ondersteuning krijgen die zij nodig hebben, om zelfstandig te kunnen blijven wonen en te participeren in de maatschappij. 3. Dit basistarief zal gelden tot 1 januari 2015, daarna zal er met de zes peelgemeenten een gezamenlijke inkoop komen. 4. De Seniorenraad maakt zich wel ernstige zorgen over de komende ontwikkelingen. De economische recessie is nog niet over. Vooral voor de kwetsbare burgers is de toekomst heel onzeker, zij voelen zich bedreigd. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 7 Advies Verordening Wmo Peelgemeente 2014 1. De Seniorenraad heeft bij de bespreking van de Concept Verordening Wmo Peelgemeenten 2014 zijn bezorgdheid uitgesproken over de jaarlijkse aanpassing van deze verordening, hoewel de Seniorenraad de noodzakelijkheid hiervan, in het kader van harmonisatie van het beleid tussen de Peelgemeenten, begrijpt. 2. De Seniorenraad adviseert om in de toelichting bij het raadsvoorstel duidelijk te verwoorden wat de meerwaarde van de Kanteling is voor de kwaliteit en effectiviteit van de geboden zorg en ondersteuning. 3. De voornaamste verandering in de huidige situatie is het wegvallen van een deel van de intramurale zorg, waardoor mensen met functiebeperkingen langer zelfstandig in een eigen huis blijven wonen, of daar na een trauma op termijn naar terug keren. Dit heeft gevolgen voor de te behalen resultaten in de verstrekking van voorzieningen. Er wordt een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid en het voeren van de eigen regie bij het zoeken van de noodzakelijke ondersteuning en begeleiding. Eerder gedane aanbevelingen zijn nog steeds van kracht: 1. Een verbinding tussen wonen, welzijn en zorg dient te leiden tot nieuwe mogelijkheden en een efficiënte aanpak, vooral in de wijken. 2. De Seniorenraad vraagt om te voorzien in een vangnet als blijkt dat noodzakelijke voorzieningen en regelingen niet tijdig gerealiseerd kunnen worden. 3. De Seniorenraad dringt er op aan dat, ook als zwaar bezuinigd moet worden, de belangrijkste voorzieningen voor de kwetsbare burgers behouden blijven. 4. De Seniorenraad vindt tijdige en duidelijke informatie en communicatie over de gevolgen van de transitie van essentieel belang. Betrek hierbij de bestaande netwerken rond de hulpvragers en natuurlijk ook de wijkraden en de professionele hulpverleners. 5. Maak iedere burger bewust van de betekenis en de waarde van De Kanteling door het geven van heldere informatie, gebruikmakend van alle moderne communicatiemiddelen, rekening houdend met de beheersing van de taal en de ontwikkeling van de doelgroep. -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 8 Thema’s Seniorenraad Helmond Om zijn adviestaak goed te kunnen vervullen, volgt de Seniorenraad de maatschappelijke ontwikkelingen op gebieden, die het belang van senioren en ouderen raken. De raad richt zich daarbij vooral op de situatie in Helmond. De Seniorenraad is zich bewust van de beperktheid van zijn kunnen, maar wil door de werkzaamheden te verdelen toch het maximaal haalbare doen. In 2013 heeft de Seniorenraad zijn werkterrein onderverdeeld in vijf thema’s. In veel gevallen worden de onderwerpen vanuit verschillende hoeken besproken, omdat zij meerdere beleidsterreinen beslaan. Beleid Wet Maatschappelijke Ondersteuning voorbereiden van adviezen; bijhouden van landelijke ontwikkelingen; signaleren van lokale initiatieven elders; bewaken van de burgerparticipatie. Zorg Informele zorg: mantelzorg en vrijwilligerswerk; Slimme Zorg: Slimmer leven 2020; het gebruik van ICT in de zorg; Ketenzorg voor specifieke doelgroepen, zoals bv dementie; Extramurale en intramurale voorzieningen. Welzijn Buurt- en wijkactiviteiten; Veelkleurige participatie; Armoede en Schuldsanering; Compensatieregelingen; Aanpak sociaal isolement en eenzaamheid; Veiligheid. Wonen en Infrastructuur Steunpunten fysiek; Sociale woningbouw; Verkeer en mobiliteit: - stratenplan - verkeersveiligheid - openbaar vervoer Stadsvisie. Gezondheidsbeleid Preventie t.b.v. een langer gezond en zelfstandig leven; Informatie en voorlichting; Spreiding en bereikbaarheid van de voorzieningen in de gezondheidszorg. Ieder thema heeft een themacoördinator, die leiding geeft aan de themagroep. Ook geïnteresseerde burgers kunnen deel uit maken van een themagroep. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 9 Relatie met de Gemeente Helmond In de nota Cliëntenparticipatie 2011 is de Seniorenraad samen met het Gehandicapten Overleg Helmond (GOH) en het Jongerenplatform Helmond Jong2Gether (HJ2G) benoemd als adviseur van het lokale Wmo-beleid. Bovendien is er een vaste relatiebeheerder door de gemeente aangewezen. Op 31 december 2013 was dat mevrouw B. van Bokhoven-van der Donk. In november 2013 heeft de Seniorenraad kennis gemaakt met de nieuwe burgemeester: mevrouw P. Blanksma-van den Heuvel. In de loop van 2013 is er regelmatig contact en overleg geweest met verschillende beleidsmedewerkers. Het voornaamste doel van deze contacten was het uitwisselen van informatie over lopende beleidszaken. Door het transparante karakter heeft de Seniorenraad tijdig en inhoudelijk zijn visie op het gemeentelijk beleid, kritisch en constructief in kunnen brengen. Kennismaking met mevrouw P. Blanksma-van den Heuvel Mevrouw Blanksma is één jaar in functie als burgemeester van Helmond. Het afgelopen jaar heeft in het teken van kennismaking gestaan, zoals gesprekken in de wijken met de mensen die daar actief zijn. Zij is blij nu ook met de Seniorenraad nader kennis te kunnen maken. De Seniorenraad wil haar graag informeren over zijn taak en werkzaamheden, de vele onderwerpen waarover in de raad wordt gesproken. De Seniorenraad heeft regelmatig contact met de gemeente en ambtenaren voor het uitwisselen van informatie en voor overleg. De Seniorenraad waardeert de openheid en de ruimte die er is voor zijn opbouwende, maar ook kritische inbreng. Mevrouw Blanksma is voorzitter van de Stuurgroep Peelsamenwerking 6.1, die o.a. de transitie AWBZ en Jeugdzorg in de Peelgemeenten vorm gaat geven. Mevrouw Blanksma zegt dat de overheid bereid is een stap terug zetten, meer verantwoordelijkheid te geven aan de mensen die ‘in het veld’ werken. Dit vindt de Seniorenraad een goede ontwikkeling mits de veldwerkers voldoende middelen en draagvlak hebben. Op 20 november is er een conferentie in Brandevoort, georganiseerd door de Wmo-raden met als doel het uitwisselen van kennis en ervaringen. Huiselijk geweld is voor de gemeente een grote zorg. Mevrouw Blanksma wil graag campagne voeren om zaken rondom huiselijk geweld zichtbaar te maken. De burgemeester maakt, indien nodig, gebruik van haar bevoegdheid, zoals uit huis plaatsing, huisverbod, gebiedsverbod, verplichte opname van de pleger. Veiligheid is een belangrijk item! Ouderen wonen langer thuis. Zij moeten erop gewezen worden bijvoorbeeld niet zomaar de voordeur te openen. Maar ook brandveiligheid en fysieke veiligheid rondom het huis en op straat, verdienen aandacht. Goede voorlichting is heel belangrijk. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 10 De bereikbaarheid van allerlei voorzieningen op wijkniveau blijft een aandachtspunt, vooral om een sociaal isolement, zeker onder ouderen, te voorkomen. Een goede communicatie is erg belangrijk. De gemeente zal moeten zoeken naar alternatieven om met de beschikbare middelen de problemen effectief en doelmatig aan te pakken. Zij zegt dat de inbreng van de deskundigheid en ervaring van de Seniorenraad daarbij hard nodig is. Samen de problemen aanpakken met een positieve insteek leidt tot het beste resultaat! In maart 2014 zijn er verkiezingen. De laatste keer was de opkomst laag: 44%. Juist in deze tijd is het belangrijk dat door te gaan stemmen de burgers de politieke partijen laten weten welke keuzes zij willen maken. De burgemeester zegt dat zij zich hier sterk voor wil maken. De burgemeester is een partner: de Seniorenraad moet dat niet vergeten. Tussenevaluatie Adviesstructuur Wmo Helmond Conform de afspraak is de adviesstructuur Wmo Helmond geëvalueerd. Het is goed om van elkaar te weten, wat er speelt binnen de drie organisaties, hoe uitvoering wordt gegeven aan de taak als adviesorgaan Wmo binnen het Helmondse model. Het eerste punt van de agenda was een presentatie door de heer Oosterveld, ambtelijk secretaris van de Stuurgroep Peelgemeenten 6.1, over de Peelsamenwerking. Doel is om door het bundelen van krachten mogelijkheden te vinden voor een goed en passend zorg- en ondersteuningsaanbod voor de kwetsbare burgers binnen de regio. De Gemeenteraden van de zes Peelgemeenten bepalen het beleid van hun eigen gemeenten maar hebben zich in een convenant bereid verklaard om waar nodig samen te werken. Uitgangspunt is om lokaal te regelen, wat lokaal kan. Ook de rol van de adviesorganen blijft binnen deze samenwerking ongewijzigd. De adviesraden willen hun autonomie behouden, maar staan open voor overleg met de andere adviesorganen in de regio. Vervolgens is ingegaan op de kenmerken van en de verschillen tussen de drie adviesraden. Iedere raad heeft zijn eigen werkwijze en activiteiten. HelmondJong2Gether bestaat uit een wisselende groep jongeren. Als de eigen betrokkenheid groot is, beklijft het, willen de jongeren zich voor een zaak sterk maken. De Seniorenraad is verantwoordelijkheid voor de belangenbehartiging van senioren, maar vooral van kwetsbare ouderen. Gevraagd en ongevraagd brengt de Seniorenraad advies uit. Daarnaast verdiept de raad zich binnen de Thema’s op actuele onderwerpen. Het Gehandicapten Overleg Helmond houdt zich naast de algemene belangenbehartiging van mensen met een functiebeperking(en) ook bezig met individuele belangenbehartiging. Het GOH brengt ook gevraagd en ongevraagd advies uit inzake de WMO. Daarnaast hebben zijn nog andere projecten, zoals een lespakket voor de basisschool. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 11 De Seniorenraad is tevreden over de procedures. De informatie vanuit de gemeente is tijdig en transparant. De samenwerking met de ambtenaren is goed. De termijn voor het uitbrengen van een advies is soms krap. Daar staat tegenover dat de betrokkenheid in het voortraject is verbeterd. Beleidskader Begeleiding in de Wmo De Seniorenraad heeft het Concept Nota Beleidskader Begeleiding in de WMO besproken. Het is een goed opgebouwd, prettig leesbaar concept, dat prikkelt tot meedenken en discussie over de transitie AWBZ. De Kanteling als basis voor beleid moet behouden blijven. De praktijk heeft bewezen dat cliënten tevreden zijn over de bestaande Wmo-kaders. Het is goed, en voor de cliënten duidelijk, als daarbij aangesloten wordt. Maatwerk biedt goede kansen om de juiste zorg te blijven leveren. De Seniorenraad vindt het een goed initiatief om met de omringende Peelgemeenten een gezamenlijke nota Beleidskader Begeleiding in de WMO te presenteren. Het gebruik maken van elkaars kennis en ervaring, met behoud van het eigen gemeentelijk beleid, zal een meerwaarde hebben voor alle betrokken partijen. Door regionale samenwerking kan doelmatiger gewerkt worden, vooral omdat veel zorgaanbieders een regionaal werkgebied hebben. De Seniorenraad is verheugd te constateren, dat in de nota aandacht is voor de mogelijkheden van innovatie, die noodzakelijk zal zijn om te blijven voldoen aan de zorgvraag, maar ook voor nieuwe mogelijkheden door het efficiënt inzetten van bestaande voorzieningen. De Seniorenraad besluit om in zijn advies enkele knelpunten te benoemen. Overleg Zorgpoort: Persoonlijke ondersteuning Wmo In februari heeft er een overleg plaatsgevonden bij De Zorgpoort/gemeente Helmond, samen met de andere adviespartner het Gehandicapten Overleg Helmond over de persoonlijke ondersteuning. Mevrouw R. van de Maat geeft een overzicht van het verloop in de jaren 2011-2012. De Zorgpoort heeft deze ontwikkelingen vastgelegd in een nieuwe verordening, die beter aansluit bij de huidige werkwijze van de Zorgpoort en als zodanig een goed uitgangspunt vormt bij het formuleren van nieuw beleid als gevolg van toekomstige ontwikkelingen in de wet- en regelgeving. De Seniorenraad onderschrijft deze verordening, maar heeft met het oog op de toekomst toch enkele punten van zorg. De afspraak wordt gemaakt dat de adviesorganen hun opmerkingen zullen verwerken in een advies. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 12 Strategie rondom Transitie AWBZ In de transitie AWBZ spelen twee zaken een rol. Allereerst de landelijke wet- en regelgeving. Daarna zal daar op lokaal niveau een invulling aan worden gegeven. Voor de gemeente Helmond zal dat in goed overleg binnen de Peelregio 6.1 zijn Aan de wet- en regelgeving kunnen wij als Seniorenraad niets veranderen. Maar wij hebben wel invloed op de lokale invulling. Als wij daar effectief gebruik van willen maken, moeten wij allereerst vaststellen wat wij als Seniorenraad belangrijk vinden. Movisie en Vilans adviseren samen gemeenten in een duurzame aanpak van zorg en ondersteuning. Kernbegrippen daarbij zijn: meedoen, integraal werken, doelmatige oplossingen, gekantelde werkwijze. In een aantal documenten is dat verder uitgewerkt. De transitie zal alleen slagen als het een transformatie is, die gedragen wordt door alle betrokken partijen. De Seniorenraad is begonnen aan het inventariseren wat zijn leden belangrijk vinden. Alle reacties worden verwerkt in een visie van de Seniorenraad op de Transitie AWBZ, die als basis zal dienen voor het effectief voeren van de discussie over de lokale/regionale invulling van de nieuwe taken van de gemeente in het kader van de Wmo. Helmond, dementievriendelijke stad Dementie is een onderwerp dat volop in de belangstelling staat, en terecht. In een vroeg stadium is de dementie, voornamelijk Alzheimer, al vast te stellen. Andere ziektebeelden kennen een vorm van dementie als complicatie, zoals Parkinson. Daarom zullen steeds meer mensen bij wie de diagnose is gesteld langer in de wijk/buurt blijven wonen. Een voorwaarde om als dementerende oudere veilig en goed begeleid thuis te kunnen wonen is wel dat de omgeving “dementievriendelijk” is. In Brabant is een groot project gestart waarin een aantal gemeenten koploper is. De Seniorenraad heeft in een overleg met de gemeente aangedrongen op deelname aan dit project. In Helmond zijn al veel voorzieningen, wordt door de verschillende partners samengewerkt. Maar alleen de voorzieningen zelf maken een gemeente niet dementievriendelijk. Het gaat ook om kleine dingen, begrip en aandacht, voldoende ondersteuning van de dementerende en zijn mantelzorger. Hierdoor kunnen demente ouderen langer in hun eigen huis, of in een kleine woonvorm, in hun eigen vertrouwde omgeving blijven wonen. Daar ligt ook een taak voor de omgeving van de dementerende ouderen. Naast het eigen netwerk van familie en vrienden, zijn de buren en vrijwilligers en de onderlinge saamhorigheid in de wijk, heel belangrijk. Daarom is goede voorlichting om het taboe op en de onbekendheid met de ziekte dementie te doorbreken. Een goed klimaat voor de acceptatie van dementerende ouderen in de wijk en in kleine woonvormen heeft een positieve effect op de veiligheid, maar ook het woongenot van de ouderen door de ondersteuning van buurtgenoten. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 13 Visie Wijkgericht werken In de wijken gebeurt al veel waarbij de bewoners betrokken zijn, maar het is niet voldoende. Het is voor de gemeente een zoektocht hoe de leefbaarheid en solidariteit in een wijk verbeterd kan worden. Iedere wijk of buurt heeft zijn eigen kenmerken. Die bepalen de behoefte en de kracht van de bewoners om samen iets op te zetten en in stand te houden. De gemeente kan en wil initiatieven ondersteunen, maar mist voldoende inzicht in de huidige stand en de wensen en behoeften voor de toekomst. In het werkveld komen medewerkers van veel instanties en organisaties elkaar tegen: opbouwwerkers, politie, wijkverpleegkundigen, etc. Er is sprake van een versnippering naar doelgroepen, overlap en slechte coördinatie, lacunes in het zorg- en ondersteuningsaanbod, teveel het accent op formele ondersteuning. Het doel van het gebiedsgericht werken is verbanden te leggen tussen de professionals, overbodige regels en administratieve taken te verminderen, de zorgconsumptie terugbrengen door effectieve inzet van middelen. Het resultaat moet zijn: de burgers hun eigen kracht en die van het eigen netwerk te laten benutten. De focus wordt gericht op wat wél kan. Door in een model Sociaal Domein het raamwerk voor alle zorg, hulp en ondersteuning uit te werken en aanpassingsmogelijkheden aan de situatie in de verschillende wijken vast te leggen, hoopt de gemeente in 2014 te starten met het project Versterking van het Lokale Netwerk. De toekomst platform Armoedebestrijding De Seniorenraad behoort feitelijk niet tot de partners in het platform Armoedebestrijding. Ouderen kunnen niets meer aan hun inkomenspositie veranderen door betaald werk te gaan zoeken. Zij zijn afhankelijk van een AOW met aanvullend pensioen. De groep kwetsbare ouderen is bekend bij de gemeente en zorgaanbieders en wordt daar ondersteund. Ondanks dat komt onder senioren zeker armoede voor. Veel regelingen, zoals schuldsanering en bijzondere bijstand, kunnen ook voor ouderen van toepassing zijn, maar is dat bij hun niet bekend. Daarom committeert de Seniorenraad zich wel aan het Platform Armoedebestrijding. Cliëntenplatform Werk & Inkomen De gemeente wil graag uitbreiding van de deelnemers aan het Cliëntenplatform Werk & Inkomen. Er komen diverse projecten aan de orde die bijdragen aan het verkrijgen van werk en inkomen. De Seniorenraad heeft later besproken of zijn deelname in het platform nuttig is. Als regel staat het inkomen vast voor ouderen, werk is niet meer aan de orde. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 14 Anderzijds zijn er gemeentelijke voorzieningen die ook de inkomenspositie van ouderen kunnen verbeteren zoals bijzondere bijstand. Er blijft veel geld “op de plank liggen” omdat ouderen niet weten dat zij daar een beroep op kunnen doen. De Seniorenraad heeft met het Cliëntenplatform afgesproken dat hij op de hoogte gehouden wordt van de ontwikkelingen in het cliëntenplatform. De raad zal zelf ook zijn bijdrage leveren als daarvoor aanleiding is. Het delen van informatie, signalen en tips is voor iedereen van belang. -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Samenwerking Peelgemeenten In de loop van 2013 heeft de gemeente Helmond samen met de andere Peelgemeenten besloten een samenwerkingsconvenant te sluiten: Peel 6.1. Dit heeft tot gevolg gehad dat de Seniorenraad in overleg is gegaan met de Wmo-raden in de regio Peel 6.1 Voorzittersoverleg Wmo-raden Peelgemeenten Wmo-raden van de zes Peelgemeenten hebben in 2013 verschillende malen een overleg gehad om de gemeentelijke samenwerking tussen Helmond, Deurne, Gemert-Bakel, Asten-Someren en Laarbeek te bespreken. Voor de gemeente Helmond nemen aan dit overleg de voorzitter van het Gehandicapten Overleg Helmond en de vicevoorzitter van de Seniorenraad deel. Het was een zoektocht om de juiste vorm voor een constructieve samenwerking, met behoud van de eigenheid van de verschillende raden, te vinden. Dit proces is goed op de rails gezet en zal verder uitgewerkt worden. Gezamenlijke brief aan de wethouder WMO-raden in de regio zijn van mening dat zij door hun gemeente onvoldoende geïnformeerd worden. Door samen te werken willen zij zich sterker maken. Iedere WMOraad is gevraagd om dezelfde brief naar zijn eigen wethouder te sturen om dit aan de orde te stellen. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 15 De Seniorenraad Helmond heeft een goede relatie met de gemeente Helmond, wordt tijdig, constructief en transparant betrokken bij het WMO-beleid. Daarom heeft de Seniorenraad besloten om deze brief niet naar de wethouder te sturen. De Seniorenraad onderschrijft wel de plannen van de Peelgemeenten om samen te gaan werken als dit noodzakelijk is om de kwaliteit en beschikbaarheid van voorzieningen te waarborgen. Uitgangspunt moet zijn dat lokaal, wijkgericht burgers zorg en ondersteuning moeten krijgen als zij dit niet zelf kunnen regelen binnen hun netwerk. De Seniorenraad is niet tegen overleg en samenwerking tussen de adviesorganen van de Peelgemeenten, maar heeft wel zijn bedenkingen. Wat is de status van het overleg, wat zijn de agendapunten, waar liggen de verantwoordelijkheden, wat is de rol van de raden in hun eigen gemeente? In het voorzittersoverleg blijken er grote verschillen te zijn bij de diverse Wmo-raden. Het begrip ‘De Kanteling’ was niet bij iedereen voldoende bekend, of uitgangspunt van beleid. De zes gemeenten zijn afzonderlijk niet in staat om lokaal voldoende deskundige ambtenaren beschikbaar te hebben en voldoende zorgaanbod te kunnen genereren, om tegemoet te komen aan de een kwalitatief goed zorgaanbod binnen de huidige financiële kaders. De komende jaren zal het beschikbare budget nog verder verlaagd worden. Door een goede afstemming en samenwerking kunnen de beschikbare middelen efficiënt worden ingezet. De Seniorenraad besluit om de komende maanden zich vooral te richten op het verdiepen van de eigen taak en werkwijze, zowel als adviseur Wmo-beleid, maar vooral ook breder, als belangenbehartiger van alle senioren en kwetsbare ouderen in Helmond. De Seniorenraad heeft dit verwoord in een brief aan de wethouder mevrouw M. de Leeuw. Congres Peelsamenwerking 20 november 2013 Het overleg van de voorzitters van de adviesorganen Wmo van de zes Peelgemeenten hebben initiatief genomen om een congres te organiseren over de Peelsamenwerking 6.1. Wat gebeurt er in de regio betreffende eigen kracht van burgers? Waar staan wij nu, waar willen wij naar toe en hoe? De Wmo-raden van de zes Peelgemeenten hebben op 20 november een conferentie georganiseerd om met samen met andere partners te discussiëren over de toekomst van de Peelregio als het gaat om de maatschappelijke ondersteuning van kwetsbare burgers. Het was een goed bezochte en inspirerende bijeenkomst, een positieve impuls naar verdere samenwerking. Sprankelende verhalen over vertrouwen naar elkaar, vertrouwen in de eigen organisatie. Enthousiaste kartrekkers, gemotiveerde vrijwilligers, een groeiende mentaliteitsverandering. Voor velen heel herkenbaar, maar nog geen vanzelfsprekendheid. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 16 Een goede inventarisatie van de zorgvragen en zorgaanbod is nodig: hoe breng je dat bij elkaar? En daarnaast is er een overheid nodig, die de ruimte biedt aan burgers om de eigen initiatieven te ontwikkelen. Bestuurlijk aanbesteden Peelregio Met Bestuurlijk Aanbesteden wordt bedoeld een langjarige (minimaal 10 jaar met stilzwijgende verlenging) mantelovereenkomst tussen de zes gemeenten in de Peelregio en een groot aantal zorgaanbieders voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijk Ondersteuning. Het is geen overeenkomst voor de levering van bepaalde diensten, maar stelt de kaders vast. De overeenkomst beschrijft de regels voor de samenwerking tussen gemeenten en de dienstverleners. Om een dienst aan één of meer gemeenten binnen de Peelregio te kunnen leveren moet een dienstverlener zich conformeren aan deze overeenkomst. Drie leden van de Wmo-raden uit de Peelregio, die goed bekend zijn met de materie, worden uitgenodigd om aan de fysieke overlegtafel deel te nemen. De Seniorenraad heeft zijn twijfels over de rol van de Wmo-raden in deze, wat het zal betekenen voor de lokale adviesrol. De Seniorenraad is erg blij dat naast de fysieke overlegtafel via een website alle relevante informatie heel transparant toegankelijk zal zijn voor alle betrokkenen. -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Adviseurs De Seniorenraad laat zich adviseren door een aantal professionele organisaties, die ervaring hebben in zaken, die senioren betreffen, en werkzaam zijn in Helmond. Aanvankelijk waren de adviseurs nodig om de Seniorenraad te informeren over de verschillende beleidsterreinen die behoren tot het aandachtsgebied van de Seniorenraad. In de loop van de jaren is de deskundigheid en betrokkenheid van de raadsleden gegroeid, waardoor ook de rol van de adviseurs is veranderd. De organisaties worden nu door de Seniorenraad uitgenodigd, of nemen zelf het initiatief, als een overleg van belang is voor het uitvoeren van de taak van de Seniorenraad. De beleidsmedewerker Ouderen van de LEVgroep ”Leven en Verbinden” woont alle vergaderingen van het Algemeen Bestuur bij. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 17 Overleg met de Raad van Bestuur van Savant Zorg De Seniorenraad heeft in januari de heer J.J. Heling uitgenodigd om de raad te informeren over de ontwikkelingen bij Savant Zorg. De raad is vooral geïnteresseerd in de wijkgerichte zorg, nieuwe woonvormen en ouderenmishandeling. Wijkgerichte zorg. Savant gaat uit van de holistische visie: de mens in zijn geheel. Savant streeft ernaar de mens zo zelfredzaam mogelijk te houden, en het werk zo in te richten dat er zo weinig mogelijk personen bij de cliënt komen. Dit zal tot een herschikking van bevoegdheden van verpleegkundigen en verzorgenden leiden. Als men wijkgericht in een team werkt, kennen de medewerkers de cliënten en elkaar veel beter waardoor de lijnen korter worden en informatie en afspraken effectiever worden overgedragen. Een nieuw project is: de zichtbare schakel. Het is een stimulans voor de revival van de wijkverpleegkundige. Savant verwacht dat de wijkverpleegkundige in 2014 weer terug is in de wijk. Kleine woonvormen: Savant heeft in Brouwhuis een informatiebijeenkomst georganiseerd voor mogelijke samenwerkingspartners uit Helmond en omliggende gemeenten voor een “Thuishuis”, een kleinschalige woonvorm voor ouderen met dementie die dreigen te vereenzamen. Er is belangstelling, maar meer onderzoek zal nodig zijn. Er komt een onderzoek onder allochtone ouderen onder begeleiding van de LEVgroep over hoe zij graag in de eigen omgeving blijven wonen. Scheiding wonen en zorg: De scheiding van wonen en zorg zal er komen, naast het verdwijnen van intramurale zorg voor de lage Zorg Zwaartepakketten. De heer Heling ziet problemen in de uitvoering. Taken gaan over naar de gemeente die daarvoor de expertise (nog) niet in huis heeft. Hij voorziet dat de transitie AWBZ toch ook extra kosten met zich meebrengt. De medewerkers zullen op een andere manier het werk moeten inrichten. Veel vragen waarop de organisatie een antwoord moet geven. De samenwerking binnen de zes Peelgemeenten in de regio is een belangrijke stap in de goede richting. Ouderenmishandeling: De Zorgboog, Savant en de LEVgroep zijn in gesprek hoe dit probleem aan te pakken. Er is een protocol, maar dat is beperkt. Er moet een beter instrument ontwikkeld worden. Medewerkers moet getraind worden in het signaleren van huislijk geweld, waaronder ook ouderenmishandeling valt. Overleg met de Raad van Bestuur van De Zorgboog In maart had de Seniorenraad een overleg met de heren H. Plagge en T. Borghs, Raad van Bestuur van de Zorgboog. Een van de onderwerpen was de veranderende organisatie: Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 18 Intramurale zorg in kleine woonvormen: Ouderen willen langer zelfstandig thuis blijven wonen, maar als dat niet kan kiest men voor intramurale zorg in kleine woonvormen. Goede kwaliteit, privacy en veiligheid, zorg die past bij de wensen en behoeften van de cliënten. De groei van de organisatie ligt vooral in de thuiszorg. Wijkverpleging: De Zorgboog is van oudsher de kruisvereniging geweest in de regio. Door de transitie AWBZ gaat er veel veranderen, maar hoe is nog onzeker. Met de gemeenten, de woningcorporaties, de LEVgroep e.a. wordt overlegd hoe er door samenwerking efficiënte en effectieve “zorg dicht bij huis” geleverd kan worden. Daarom streeft de Zorgboog naar regelarme, wijkgerichte zorg. Voorlichting en communicatie: Door ongenuanceerde berichten in de media wordt veel onrust veroorzaakt bij burgers die zorg en ondersteuning nodig hebben. Goede voorlichting door de gemeente en zorgaanbieders, naast duidelijke communicatie, zowel mondeling als schriftelijk, met de cliënt en zijn familie is daarom heel belangrijk. Slimme zorg: ICT-toepassingen zijn de toekomst. De markt is snel groeiend, zowel in vraag als aanbod. Samen met Savant en ORO wordt bv. bekeken hoe in de nachtzorg beter samengewerkt kan worden: project 5701. LEVgroep ouderenwerker, wijkteams en huisbezoeken Mevrouw Van der Velden werkt als ouderenwerker in team Groot West. De taak van de ouderenwerkers is o.a. het ondersteunen van vrijwilligers in de huiskamerprojecten. In het WWZ beleid van de gemeente Helmond wordt wijkgericht gewerkt. In iedere wijk is een wijkteam van de LEVgroep actief, bestaande uit professionals. Hulpvragen worden aangemeld via de huisarts, politie, zorgorganisaties, woningcorporaties. Informatief huisbezoek: Mensen van 75 jaar worden aangeschreven of ze belangstelling hebben voor een bezoek door een vrijwilliger van de LEVgroep. Activerend huisbezoek: Naar aanleiding van signalen (uit het informatief huisbezoek of anderszins) worden mensen begeleid naar een passende activiteit. In heel Helmond komen signaleringsteams van de grond, een samenwerking tussen instanties, organisaties, wijkraad, scholen, sportverenigingen, ondernemers, etc. waarbij krachten worden gebundeld met als doel de leefbaarheid in de wijk te verbeteren en te versterken. Men richt zich niet op individuele signalen, maar op bredere zaken. Knelpunten waarmee de ouderenwerkers worden geconfronteerd zijn: Schulden: Steeds meer ouderen krijgen schulden, deels als gevolg van bezuinigingen in toeslagen en subsidies, deels door de stijgende prijzen, maar ook omdat zij onvoldoende zicht hebben op bv de vaste lasten door automatische afschrijvingen. Maatschappelijk werk neemt toe: Mensen worden ouder en wonen langer in hun eigen huis. Steeds meer vormen van hulp en ondersteuning zijn daar bij nodig. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 19 Eenzaamheid: De mobiliteit, maar ook de energie, neemt af. De drempel om “naar buiten te gaan” wordt hoger. Kinderen wonen vaak niet meer in de buurt. Familie en vrienden verhuizen naar elders of komen te overlijden Steunpunt Huiselijk Geweld Mevrouw S. Kreike is coördinator van het Steunpunt Huiselijk geweld. Het Steunpunt bestaat 11 jaar en is gevestigd in het Veiligheidshuis, waar verschillende disciplines in overleg zijn: gemeente, GGZ, politie, slachtofferhulp, reclassering, Raad voor de Kinderbescherming, LEVgroep. Vaak gaat het om partnergeweld, eerwraak en jeugdprostitutie. Ouderenmishandeling vereist een specifieke aanpak. In 2013 is Ouderenmishandeling een speerpunt. De Brabantse steunpunten hebben hierover een conferentie georganiseerd, als ondersteuning van de signaalgevoeligheid en de introductie van de meldcode: ‘Je gelooft het pas als je het ziet’. Er zijn nog weinig meldingen van ouderenmishandeling. Omdat deze vormen van mishandeling langzaam uit de taboesfeer komt, krijgt men er meer zicht op. Belangrijk is dat signalen helder gerapporteerd worden. Omdat zowel het slachtoffer als de dader(s) dikwijls tot het zelfde netwerk horen, ligt dat erg gevoelig. De gemeente moet beleid ontwikkelen voor de preventie en aanpak van mishandeling in het wijkgericht werken: een centrale registratie van signalen en feiten en goede scholing. Bezoek aan “Slim Huis” te Woerden De Seniorenraad heeft op 28 november een bezoek gebracht OTIB (Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatie Bedrijf) waar enkele proefwoningen van “Technologie Thuis Nu!” zijn gerealiseerd. De proefwoningen zijn bedoeld om toekomstige vakmensen in de installatietechniek te kennis te laten maken met de technische mogelijkheden in de zorg. Maar ook om deskundigen in de zorg te laten zien wat er technisch allemaal mogelijk is. Technologie en communicatiemiddelen moeten het mede mogelijk maken dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. De Seniorenraad heeft geproefd van wat er mogelijk is, maar ook gezien hoe belangrijk de “menselijke maat” is: heel goed luisteren naar de wensen en behoeften van de cliënten, en dan ook nog leren van fouten, de techniek is er! Het was een zeer leerzaam en boeiend bezoek! -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 20 Samenstelling van de Seniorenraad In november 2011 zijn de Statuten van de Stichting Seniorenraad Helmond gewijzigd als gevolg van de nieuwe Verordening Seniorenraad 2011. Sindsdien worden de bestuursleden niet meer door het college van B&W, maar door de Seniorenraad zelf benoemd voor een periode van vier jaar. Deze periode kan een maal verlengd worden met een gelijke periode. De bestuursleden vormen een representatieve afspiegeling van de senioren in Helmond. Leden worden deels benoemd op voordracht van de ouderenorganisaties, of na een selectieprocedure. De voorzitter is onafhankelijk. Het lidmaatschap van de Seniorenraad is onverenigbaar met het lidmaatschap van de gemeenteraad, of burgerlid van de gemeentelijke commissies. Onder het begrip senioren wordt verstaan het deel van de bevolking van 55 jaar en ouder, dat nog vitaal is. Naarmate senioren ouder worden, kunnen zij ondersteuning nodig hebben om zelfstandig te blijven wonen en de eigen regie te voeren. Wanneer zij daarvoor complexe zorg nodig hebben, spreken wij over “ouderen”. De Seniorenraad bestaat uit negen leden, benoemd door de Seniorenraad voor een periode van vier jaar, die met een tweede periode verlengd kan worden. Vergaderingen De Seniorenraad bespreekt het lokale beleid en ontwikkelingen op het gebied van wonen welzijn en zorg in maandelijkse vergaderingen. Speciaal het gemeentelijk Wmo-beleid en de landelijke ontwikkelingen, zoals De Kanteling, zijn steeds een onderwerp van overleg. Een deel van het voorbereidend werk gebeurt door themagroepen. Het dagelijks bestuur bereidt de vergaderingen voor en voert besluiten van de Seniorenraad uit. In 2013 heeft de Seniorenraad 12 maal vergaderd. De vergaderingen werden gehouden op de locatie van de LEVgroep en zijn openbaar. Bestuurswisseling Seniorenraad: De Seniorenraad heeft in 2013, na twee zittingsperiodes, afscheid genomen van de heer P. van Hest, vicevoorzitter, en mevrouw M. Blijlevens. Vanwege gezondheidsredenen is afscheid genomen van de heer J. van Rest. Mevrouw R. van der Waart-Franquinet, de heer G. Bosch, KBO Kring Helmond, en de heer D. Collins zijn in 2013 als lid van de Seniorenraad benoemd. Mevrouw E. de Voogd-van Dortmont is per 1 juli 2013 benoemd als vicevoorzitter. De heer P. van de Waterbeemd heeft per 1 november het penningmeesterschap neergelegd. Hij is opgevolgd door de heer G. Bosch. Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 21 Leden Seniorenraad Op 31 december 2013 hadden zitting in de Seniorenraad Helmond: voorzitter: Maartje van der Neut vicevoorzitter: Emmie de Voogd-van Dortmont secretaris: Annette Kuypers penningmeester: Gerard Bosch (KBO) leden: Dennis Collins Simon Koppes (PVGE) Joop Vis Raymonde van der Waart-Franquinet Piet van de Waterbeemd (ANBO) De Seniorenraad wordt inhoudelijk ondersteund door: Eveline van der Linden, beleidsmedewerker LEVgroep Carla Hanssen, ambtelijk secretaris Relatiebeheerder van de Gemeente Helmond Brenda van Bokhoven-van der Donk Externe vertegenwoordiging leden Seniorenraad Commissie wonen Stadsvisie Helmond Platform Verkeersveiligheid Cliëntenplatform W&I Armoedeplatform Fontys Hogeschool: Raak-Pro “Langer thuis, wat haal je in huis” Website Seniorenraad Naast veel algemene informatie staat op de website van de Seniorenraad Helmond het vergaderschema. De samenvattingen van de vergaderingen worden, na de vaststelling door de Seniorenraad, op de website geplaatst: www.seniorenraadhelmond.nl Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 22 Contactgegevens postadres: Stichting Seniorenraad Helmond Penningstraat 55 5701 MZ Helmond contactpersoon: Mevrouw Carla Hanssen LEVgroep Helmond: 0492 59 89 89 e-mail adres: [email protected] website: www.seniorenraadhelmond.nl Seniorenraad Helmond Jaarverslag 2013 pagina 23
© Copyright 2024 ExpyDoc