084 GOLFBEWEGING 085

084
TEKST
PAUL VAN RIESSEN
BEELD
MARTIN DIJKSTRA
Dankzij zijn sublieme zege op het
KLM Open brak JOOST LUITEN
door de grens van vier miljoen euro
aan prijzengeld. ’s Lands beste
golfer ziet het als een mooi begin,
want het fortuin rolt pas echt zijn
kant op als hij majors gaat winnen.
En dat is precies wat hij van plan
is. ‘In Nederland mag je het niet
zeggen, maar ik wil de beste van
de wereld worden!’
085
GOLFBEWEGING
GO TIGER!
086
087
GOLFBEWEGING
hij dat geld hem eigenlijk niet zo interesseert.
‘Ik heb ook serieus geen idee hoeveel ik precies
heb. En als ik op de baan sta, denk ik niet: goh,
lekker, als ik deze putt maak, win ik een paar
ton. Er is maar één ding dat ik wil en dat is die
beker winnen. Als je het voor het geld doet,
red je het niet. Maar ik heb nou eenmaal het
geluk dat ik in een sport ben gerold waarin
veel te verdienen valt, ook al omdat ik niet
heel zuinig ben ingesteld. Als je geld hebt,
moet je ervan genieten, anders is het ook
zonde.’ Vandaar dat hij twee jaar geleden,
na zijn winst in Maleisië, een splinternieuwe
Porsche 911 parkeerde naast de Audi TT die
hij al eens won toen hij de bal in één keer het
juiste gat in sloeg. ‘Als je een goed jaar hebt
gehad, moet je jezelf belonen. Zelfs al word je
mag hij na zijn zege op het KLM Open best even knuffelen met
in Nederland al snel als opschepper gezien, of
zijn caddie Martin Gray, die na de beslissende putt op hem af
als arrogant. Moet ik dan geen mooie auto
stormt. Ook zijn vriendin Lyan Zielhorst, die een beenbreuk
kopen uit angst dat mensen mij als een patser
riskeert door van de tribune te springen om hem als tweede te
gaan zien? Als ik zo’n auto wil en ik heb er
kunnen kussen, laat zich niet tegenhouden. Maar amper drie
hard voor gewerkt, dan koop ik zo’n ding!’
minuten nadat hij op glorieuze wijze het belangrijkste toernooi
Luiten kan er flink pissig van worden als menuit zijn carrière heeft gewonnen, en het publiek nota bene nog
sen langs de baan smalen dat een paar ton
op de stoelen staat, wordt Joost Luiten weggeleid om voor een
sponsorwandje de pers te woord te staan en zich te laten omhel- wel erg riant betaald is voor een paar daagjes
ballen. Want vergis u niet: hij lééft golf. Doet
zen door hoofdsponsor Camiel Eurlings. ‘Zodra je wint, heb
en laat er alles voor. Maar hoor je ooit iemand
je nou eenmaal niks meer te vertellen’, zegt Luiten (27). Geeft
over de eindeloze trainingssessies? Was er
niet, hoort bij het vak. En eigenlijk ook wel bij het moment.
iemand die toekeek hoe hij na de lange eerste
‘Ik zat het hele toernooi in zo’n enorme concentratie, dat ik na
wedstrijddag in Zandvoort toch nog maar even
mijn overwinning moeite had die los te laten. Eenmaal terug
anderhalf uur op de driving range ging staan,
op de green, toen langzaam de ontlading kwam, merkte ik al
enkel omdat hij net niet helemaal content was
dat ik het moeilijk zou krijgen. Ja, sport is emotie. Maar dat ik
met de manier waarop hij zich door de baan
moest huilen, was voor mij ook even wennen.’ En dat terwijl
sloeg? Niemand voelt hoe hard de fysiotherahet Bleiswijkse binkie op de baan van grote afstand te herkennen is aan zijn branieachtige manier van lopen,
peut moet knijpen om zijn stramme lichaam
met soepele knietjes en de voeten naar buiten.
’s ochtends in beweging te krijgen. En wie zag dat hij depressief
Een dag later, met de alcohol van het kampiwas toen hij een paar jaar geleden geblesseerd thuiszat en het
oensfeest in het Hillegersbergse café Van Eijk
niet eens meer kon opbrengen om zijn bed uit te komen? Wie
bij wijze van spreken nog in zijn bloed, draaft
hoor je over de eenzaamheid die een golfer soms overvalt,
Luiten op bij Pauw & Witteman. Weer een
wachtend op vertraagde vliegtuigen, bivakkerend in saaie
verzoekje van de partijen om hem heen. Zelf
hotels, meer dan de helft van het jaar van huis? En dan hebben
was de sportman liever bij Humberto Tan in
de uitzending gaan zitten. ‘Die weet tenminste
waar hij het over heeft. Jeroen Pauw en Paul
Witteman niet, nee. Uit alles bleek dat ze geen
bal van golf snappen. Dat geeft natuurlijk niks,
maar nodig me dan niet uit.’
NATUURLIJK
PATSER
Drie ton won Luiten dit najaar in Zandvoort.
Daarmee zette hij de teller voor alleen dit
seizoen op ruim een miljoen. Prettig ja, al zegt
‘Alsikopdebaansta,
denkikniet:goh,lekker,
alsikdezeputtmaak,
winikeenpaarton’
089
GOLFBEWEGING
088
WIE?
WILLIBRORDUS ADRIANUS MARIA LUITEN
GEBOREN 7 januari
1986 in Bleiswijk
WOONPLAATS
Rotterdam
BEGON MET GOLFEN
nadat hij zich op tienjarige
leeftijd op een skischans in
de kreukels had gespron­
gen. Hij brak onder andere
zijn neus en elleboog.
‘Ik ben nooit bang voor
dingen, maar dit ging wel
een beetje fout’
PRO SINDS 2006
HOOGTEPUNTEN winst
KLM Open (2013), winst
Lyoness Open (2013),
winst Maleisië (2011)
DIEPTEPUNT de pols­
blessure die hem vanaf
2008 anderhalf jaar aan
de kant hield
als toernooiwinnaar
verlaat
STEUNT Feyenoord.
‘Ik heb niks tegen Ajax
en PSV, zolang ze maar
niet winnen’
BIJGELOVIG? ‘Nee, je
denkt toch niet dat de
uitkomst wordt bepaald
door de sokken die ik
aanheb? Ik heb ook geen
vast muntje waarmee ik
mijn bal markeer; het is
maar net wat er in mijn
portemonnee zit’
VERWERPT de bij het
Zandvoortse publiek
gehoorde suggestie dat
hij, vlak voor de beslis­
sende shoot­out, de buit
allang had verdeeld met
Miguel Ángel Jiménez.
‘Ik heb één keer zo’n
verhaal gehoord, van
twintig jaar geleden, maar
dat soort dingen gebeurt
echt niet meer’
SPEELT niet graag op
Crans­sur­Sierre in Zwit­
serland (‘een waardeloos
bereikbare Mickey
Mouse­baan’) en Saint
Omer in Frankrijk (‘ook
zo’n dramabaan’)
OVER THE DUTCH,
waar in 2016 het KLM Open
wordt gespeeld: ‘Ik ben
er lid en train er veel. De
condities van die baan
zijn echt ongelooflijk.
Topniveau. Wat zeg je?
Dat het project verder
niet erg lekker heeft uit­
gepakt? Tja, ik kan er
moeilijk negatief over
gaan doen, hè?’
zich als privésponsor meldde. Dat scheelt nogal, al was het maar omdat hij standaard businessclass vliegt. ‘Je komt veel uitgeruster aan.
OVER THE INTERNA­
Als het je ook maar één slag winst oplevert, heb
TIONAL GOLFCOURSE,
je dat ticket eruit. Je moet gewoon durven.’
gepasseerd als nieuwe
Hoeveel zijn sponsors fourneren, mag Luiten
baan voor het KLM Open:
KAN OOK HEEL GOED
niet zeggen, dus houdt hij het vaag: ‘De betere
‘Dat is een heel jonge
Candy Crushen; zit op
spelers krijgen de betere deals.’ Wel benadrukt
baan, die nog wel even
level 240 (!)
hij dat hij verder kijkt dan poen alleen. Een
tijd nodig heeft om in
VERZAMELT de vlagge­
sponsor moet bij hem passen en vooral niet te
te zakken’
tjes van elke hole die hij
veel beslag op hem leggen. Natuurlijk, hij wil
best af en toe aan een pro-am of bedrijvendag
meedoen en zich zelfs professioneel verbijten
als een hotemetoot zich door de baan heen
ploegt. ‘Al denk je weleens: moet ik hier echt
nog twaalf holes mee door?’ Ook verder is hij
we het nog niet over de enorme bedragen die een golfpro in
zijn sponsors graag van dienst. Wil die, zoals
zichzelf moet investeren. Neem alleen al de caddie, die naast
Puma in 2007, dat hij op gouden schoenen
zijn vaste salaris tien procent van het prijzengeld claimt bij een
de baan op gaat? Prima, als het maar niet de
overwinning. ‘Denk je dat Martin daarom na mijn overwinning
aandacht afleidt van zijn eigenlijke doel: toerzo stond te huilen? Haha, dat weet ik niet, hoor. Maar hij heeft
nooien winnen, de beste worden.
een goede week gehad, absoluut’, zegt Luiten, die weet dat ook
Want dat is wat hij wil, voor minder dan de top
een caddie op de baan miljonair kan worden. Uit zijn zak, ja.
doet hij het niet. Luiten leeft voor de spanning.
Verder zijn daar de bonnetjes van de puttcoach, de shortgamecoach, de swingcoach,
En als die er niet vanzelf is, creëert hij die wel. ‘Vroeger daagde mental coach en het in Engeland gevestigde
den mijn vrienden en ik elkaar uit, hadden we altijd een grote
managementbureau. ‘Bij elkaar heb je het over
bek tegen elkaar. Zo van: ik wed dat jij je bal niet over die nieutonnen per jaar.’ Ook de reis- en verblijfswe Audi heen durft te chippen. Dan krijg je die spanning wel.
kosten zijn krankzinnig, want anders dan de
Nee, geraakt heb ik zo’n auto nooit. Wel vaak genoeg het clubnaam doet vermoeden, doen de spelers van
huis erachter.’ Ook nu hij op de tour zit, probeert hij het tijdens
de Europese Tour geregeld Azië, Australië en
oefenrondjes een beetje spannend te maken. ‘Al zet je er maar
Zuid-Afrika aan.
vijf euro op, je wilt een ander gewoon niet betalen. Dan worden
Luiten was dan ook verheugd dat na Audi,
mijn focus en concentratie net iets beter, doordat ik dat geld op
Winston Golf en Pin High recentelijk ook KLM
zo’n moment uit de zak van die ander wil trekken.’
McENROE-MOMENTJE
Een dergelijk karakter brengt met zich mee dat verlies zich lastig
laat verwerken. Het heeft Luiten dan ook veel oefening gekost
om na een misslag niet te vloeken, te tieren of zelfs clubs kapot
te slaan. In zijn ergste McEnroe-momentje mepte hij zelfs drie
clubs in tweeën. ‘Maar ik ben me er steeds meer van bewust dat
er mensen omheen staan. En camera’s. Het ziet er natuurlijk niet
uit als je helemaal uit je dak gaat, dus heb ik me aangeleerd dat
verborgen te houden. Maar vanbinnen kookt het soms nog
steeds.’ Daar ligt nog wat werk voor zijn mental coach, want
rust in het hoofd is misschien nog wel belangrijker dan het
vermogen een balletje een heel eind weg te slaan. Luiten wilde
er lang niet aan, psychologische ondersteuning. Het zou hem maar bewust maken van
dingen die altijd automatisch gingen. Tot het
besef kwam dat het raar is om aan alle eigenschappen te werken die een echte topper
scheiden van een goede speler, behalve aan
wat cruciaal is: mentale kracht.
Die mental coach kwam er dus, maar dan wel
op zijn manier. ‘Je moet mij ’s ochtends niet
eerst een uur laten mediteren’, zegt Luiten. Wel
welkom zijn tips hoe je kalm blijft als er tijdens
een swing een telefoon gaat, of adviezen om
ervoor te zorgen dat de irritatie over al die
hinderlijke fotografen niet binnenkomt. Ook
goed is het om je te wapenen tegen het feit dat
golfpubliek niet meer louter uit nobele lieden
bestaat. Op ’s werelds belangrijkste teamtoernooi, de Ryder Cup, zijn de eerste hooligans al
gesignaleerd. ‘Vorig jaar was net de vader van
een van de spelers overleden en daar begon
het publiek liederen over te zingen. De tendens
is dat het steeds agressiever en grimmiger
wordt, zeker bij toernooien waar teams tegen
teams spelen. Daar krijg je steeds meer het
stadiongevoel.’
Zelf neemt Luiten nooit de tijd om naar andere
golfers te gaan kijken. Wat wil je ook: hij is
dertig weken per jaar van huis. ‘En op tv kijk
ik alleen als Tiger Woods speelt, anders vind
ik er geen reet aan. Damesgolf? Gelukkig is er
onder sponsors en bedrijven animo om dat te
organiseren, maar nee, zelf ben ik er niet zo’n
fan van. Als je gewend bent om naar de heren
te kijken, zijn de dames gewoon niet spannend
genoeg. Ik zeg dit niet om ze de grond in te
trappen, maar het niveau is nog niet hoog
genoeg om op tv uit te zenden.’
Nee, dan Tiger Woods. ‘Hij is echt een idool,
een groot sportman. De eerste sportmiljardair,
ja. Hij domineert. Of mijn beeld is veranderd
‘Ikbennietzo’nfanvan
damesgolf.Hetniveau
isnogniethooggenoeg
omoptvuittezenden’
Joost Luiten kust de beker en zijn caddie
Martin Gray (in het blauw), nadat hij in
Zandvoort verliezend finalist Miguel Ángel
Jiménez een poepie had laten ruiken
090
091
GOLFBEWEGING
‘Alsjeéénmajorwint,benje
klaar.Maardesponsordeals,de
bedrijfsdagen:datisgigantisch’
na dat gedoe met zijn vrouw? Nee, dat doet
niets af aan zijn prestaties. Dat hij zei dat hij
tegen een brandkraan was gereden, terwijl hij
ruzie had met zijn vrouw, ach... Tiger heeft
maar één fout gemaakt: hij had nooit moeten
trouwen, dan was er niks aan de hand geweest.
Lekker boeien als je dan elke avond een andere vrouw meeneemt.’ Zelf werd Luiten op de
derde dag van het KLM Open in het spelersdorp innig omhelsd door een meisje dat niet
kan strijden om de prijzen. Aan de andere kant: het balletje kan
zijn vriendin is. ‘Er komt van alles op je af:
raar rollen. Het zou dus best snel kunnen gaan. ‘Ook financieel
van verlegen jongetjes tot bejaarden. Meestal
ja, als je dat wilt weten. Als je één major wint, ben je klaar. Je
zijn ze niet zo mooi, die vrouwen, maar nu
pakt 1,4 miljoen prijzengeld, maar de sponsordeals, de bedrijfswas het een angel. Ik kan er natuurlijk niks
aan doen als zo iemand me een kus op de
dagen: dat is gigantisch. Daar verdien je het
wang geeft. En zolang het daarbij blijft, vind ik het prima, hoor.’
op. Toch, hoe lucratief ook, uiteindelijk ben ik
Ieder ander treedt hij met groot vertrouwen tegemoet, maar
ervoor gemaakt om toernooien te spelen. Om
Luiten vermoedt dat spelen tegen Tiger Woods een ontzagwektoernooien te winnen. Je mag het niet zeggen,
kende ervaring is. Het zal niet lang meer duren voor hij zich met want we hebben in Nederland nul sportcultuur
de wereldtop kan meten. Volgend jaar wil hij al de Ryder Cup
en dus word je al snel arrogant genoemd, maar
spelen en nu hij tegen de top vijftig aan schurkt, zullen uitnodiik wil de beste van de wereld worden. Ik vind
gingen voor de andere grote toernooien snel volgen. Hij realidat je altijd voor het hoogst haalbare moet
seert zich dat hij eerst nog ervaring op moet doen voor hij mee
gaan. Dat is het doel.’
ANDEREN
OVER JOOST LUITEN
MAARTEN LAFEBER
ROBERT JAN DERKSEN
DAAN SLOOTER
GOLFPRO
GOLFPRO
TOERNOOIDIRECTEUR
‘Joost is een heel goede
speler met veel potentie.
Hij kan agressief spelen en
heeft veel vertrouwen in
zichzelf. Je moet hem
soms zelfs een beetje met
beide voeten op de grond
zetten, maar die attitude is
alleen maar goed. Hij zegt
dat ’ie graag de nummer
één van de wereld wordt.
Ik denk dat dat heel hoog
gegrepen is, maar dat hij
in potentie een top­30­
speler is staat vast.’
‘Het is moeilijk te zeggen
hoe ver hij kan komen. Ik
heb in het verleden veel
goede spelers gezien die
meer potentie hadden dan
Joost, maar toch nooit iets
wonnen of zelfs maar op
de tour zijn geweest. Het
hangt er maar net vanaf of
het in je persoonlijke leven
goed blijft gaan, dat je
gezond blijft en blessure­
vrij. En hij moet in zichzelf
blijven geloven. Maar dat
zit bij Joost wel goed.’
‘Ik denk dat Joost zeker bij
majors kan meedoen om
de titel, maar je moet er
minstens een paar jaar
voor uittrekken om op het
niveau te komen dat hij nu
op de Europese tour heeft.
Nederlanders zijn onge­
duldig: als je drie maanden
niks wint, zeggen ze al snel
dat je over je hoogtepunt
bent. Maar Joost heeft nog
vijftien goede jaren te gaan.
Ik denk dat hij op z’n 35ste
pas echt op zijn top zit.’