iGup nr 5 (pdf, opent in nieuw venster)

Aan de bewoners van dit pand | Jaargang 1 | nummer 5
Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde | december 2013
IN DIT NUMMER
Fietsroute Plus
Wat is op dit moment
de stand van zaken…
Ondernemers belicht
Nering langs
het Damsterdiep
1
Van de redactie
Voor u ligt het vijfde nummer van de eerste jaargang van de iGup. In dit
nummer komt een aantal van onze adverteerders aan het woord: wat
bracht 2013 deze ondernemers? En hoe kijken zij naar de toekomst?
Dankzij deze en andere adverteerders konden wij de iGup maken. Wij
bedanken hen voor het vertrouwen!
We maken de iGup omdat er
veel zaken spelen die Garmerwolde raken en waarover wij de
inwoners willen informeren. Die
zaken kunnen zich afspelen op
het gebied van ruimtelijke ordening, infrastructuur, politiek en
bedrijvigheid, maar eigenlijk op
alle gebieden waar issues spelen
die voor een grotere groep van
belang zijn.
Aan het eind van het jaar is het
ook goed om terug te kijken.
Welke zaken speelden, welke
dossiers waren voor Garmerwolde belangrijk en wat is op dit
moment de stand van zaken.
vervolg op pagina 2
Boosheid en ongeloof over plan verbreding Stadsweg
De fietsroute langs de Stadsweg
van Ten Boer naar Groningen
wordt opgewaardeerd tot een
Fietsroute Plus. Het pad wordt
verbreed tot 3 meter en bovendien komt er bij Garmerwolde
ter hoogte van Stadsweg 3 een
‘vorkstructuur’ zodat de fietsroute
wordt aangesloten op twee bestaande routes vanuit Lewenborg.
Vooral die vorkstructuur stuit op
grote bezwaren en inmiddels zijn
er 80 handtekeningen tegen dit
plan ingediend. Toch wordt het
plan zo voorgelegd aan Provinciale
Staten.
“Ik ben verbijsterd”, zegt Betty
Visscher, die al 38 jaar langs de
Stadsweg woont. Je kunt protesteren wat je wilt, er wordt
welwillend toegehoord, maar
niet geluisterd!” De groep heeft
vooral bezwaren tegen de aantasting van de cultuurhistorische
waarde van de Stadsweg. Ook
de aantasting van duisternis en
stilte in het gebied, de angst dat
verbreding van het fietspad leidt
tot sluipverkeer van auto’s en
brommers spelen een rol. Verder
verwachten de omwonenden
Blauwborst onder druk door Fietsroute Plus? (foto Silvan Puijman)
extra vervuiling door een verwachte toename van fietsende
schoolgaande jeugd. Daarnaast
zal de aanleg van de vorkstruc-
tuur negatieve consequenties
hebben voor flora en fauna. In
het gebied leven zeldzame, bijzondere soorten als roerdomp,
ijsvogel, blauwborst, ransuil,
kerkuil, havik, diverse eendensoorten, de bunzing en de wezel.
vervolg op pagina 4
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
vervolg pagina 1
Wat is op dit moment
Dijkpark en compensatie
2
Het Dijkpark Garmerwolde gaat van start. De eerste baggerschuiten varen deze zomer
door het Damsterdiep en de bagger wordt gestort in een depot, achter de zuivering.
De komende maanden wordt dat depot ingericht. Om het depot en de overlast door
de verbreding van de Eemskanaaldijk te compenseren, storten het Waterschap Noorderzijlvest en de provincie Groningen 250.000 euro in een fonds. Er wordt een commissie ingesteld die de gemeente Ten Boer adviseert hoe dat geld in Woltersum en
Garmerwolde moet worden besteed. “We stellen die commissie pas samen als het geld
in een pot is gestort”, aldus wethouder Lambert Stoel van de gemeente Ten Boer. “Ik
verwacht dat die commissie in het voorjaar wordt ingesteld.” De commissie zal bestaan
uit vertegenwoordigers van de Vereniging Dorpsbelangen Garmerwolde en Woltersum,
aangevuld met enkele betrokken bewoners en een onafhankelijke voorzitter. “De gemeente heeft daar verder geen rol in’, aldus Stoel. “De adviezen van de commissie over
de besteding van het geld zijn voor ons zwaarwegend. We zullen wel een aantal regels
opstellen waar aanvragen aan moeten voldoen. Het is de bedoeling dat ideeën voor
besteding van dat geld bij die commissie worden ingediend.” De verdeling van het geld
is in hoofdlijnen ook bekend. De gemeenteraad heeft vastgesteld dat 25% van het geld
in Garmerwolde moet worden besteed en 25% in Woltersum. De resterende 50% moet
besteed worden in de omgeving van de RWZI. ‘Dat is een ruim begrip. Je kunt ook stellen dat 75% van het geld in Garmerwolde terecht komt”, aldus Stoel.
Raedthuys
ADMINISTRATIEKANTOOR GRONINGEN BV
B O E K H O U D I N G n J A A R R E K E N I N G E N n L O O N A D M I N I S T R AT I E
BELASTINGEN n P A R T I C U L I E R E N n OVERIGE DIENSTEN
KALMARWEG 14-12 n 9723 JG GRONINGEN n TEL: 050 - 404 22 07 n FAX: 050 - 549 38 91
MAIL: [email protected] n WWW.RAGBV.NL
Voor al uw
• feesten
• bruiloften
• partijen
telefoon (06) 53 53 22 02
tevens verhuur van licht & geluid
Ten Boer
06-30881547
Colofon
Redactie
RVCommunicatie
Foto’s
CorfuDesign, tenzij anders vermeld
Vormgeving
CorfuDesign
Drukwerk
Uitbesteed aan Drukwerkdeal
Uitgeverij
De iGup verschijnt regelmatig
onregelmatig in Garmerwolde
Contact
e [email protected]
i www.iGup.nl
We hebben de mogelijkheden voor
u in kaart gebracht en de kosten ervan op een rij gezet.
Wilt u adverteren in de iGup? Dat
mag en dat kan!
Bent u geïnteresseerd? Neem dan
contact op met de redactie van de
iGup via [email protected].
(foto J.H. Dirkse)
de stand van zaken…
Lespakket
‘Water onder de Loep’
december 2013
‘Stinken’, ‘drollen’, ‘haaien’, zo
reageerden de kinderen van OBS
Garmerwolde bij hun bezoek
aan de RWZI in Garmerwolde.
Het bezoek maakte deel uit van
het lespakket ‘Water onder de
Loep’ dat het waterschap Noorderzijlvest en bouwcombinatie
GMB-Imtech aanboden aan
OBS Garmerwolde bij de opening van de vernieuwde RWZI
op 8 oktober jl. Toen bekeken
de kinderen de nieuwe installatie. Eind november kregen de
kinderen opnieuw een rondleiding maar nu over de oude
gedeelten van de zuivering. Ze
kregen uitleg van medewerkers
van de RWZI.
De viezigheid in de grote bassins met afvalwater deed de creativiteit van de kinderen goed:
‘zwemmen hier ook haaien?’,
en ‘welnee, joh, ik zie de drollen drijven. Da’s toch die van
jou, van gisteren?’ Ook de geur
bleef de kinderen bij. ’Misselijkmakend’, aldus één van hen.
Maar het bezoek viel duidelijk in
goede aarde. Enthousiast kwamen de kinderen terug. Ook
het circuit van waterproefjes die
de kinderen in hun klas konden
doen, beviel uitstekend. Het lespakket wordt komend jaar ook
aan andere basisscholen in het
werkgebied van Noorderzijlvest
aangeboden.
ken met de provincie blijkt volgens Freek
van der Ploeg dat ‘men gevoelig is’ voor
de argumenten van Ten Boer. “Er beweegt
wat”, aldus van der Ploeg. Het ministerie
is volledig op de hoogte van de situatie en
gesprekken over een eventuele tegemoetkoming vanuit het gemeentefonds lijken
dan ook niet kansloos. “Maar linksom of
rechtsom, we moeten bezuinigen, dat is
zeker”, aldus Van der Ploeg. “We streven
er wel naar de voorzieningen in de gemeente Ten Boer in de benen te houden.”
Op het punt van de gemeentelijke herindeling is Ten Boer duidelijk: er is geen
noodzaak voor. De huidige samenwerking met Groningen voldoet prima en
garandeert een gemeentelijk bestuur dat
dicht bij de bewoners staat. Burgemeester van de Nadort benadrukt echter dat
als de wereld om ons heen verandert, het
geen zin heeft om op een eilandje te blijven staan. “Dan zullen we alsnog kijken
wat voor ons werkbaar is en blijft.”
Artikel 12 en herindeling
De gemeente Ten Boer overlegt met
de provincie en het ministerie van Binnenlandse zaken over een versnelde
toekenning van de Artikel 12 status. De
gemeenteraad van Ten Boer besloot in
december de Artikel 12 status aan te
vragen en normaal duurt het ongeveer
anderhalf jaar voor de overheid besluit of
die status wordt toegekend. Die termijn
duurt volgens alle partijen te lang. De
provincie wil namelijk graag dat in 2018
de gemeentelijke herindeling kan worden
afgerond en dat kan alleen als gemeenten financieel gezond zijn. Het Rijk onderkent dat streven en ook de gemeente wil
zo snel mogelijk weer financieel gezond
zijn.
De gemeente Ten Boer heeft een structureel tekort van zo’n 10 miljoen euro,
vooral veroorzaakt door te grote grondposities. Die situatie is ontstaan toen in
2006, vooral op advies vanuit het samenwerkingsverband Regio GroningenAssen, flink is geïnvesteerd in grond
bestemd voor woningbouw. Op zich een
reële inschatting destijds, aldus woordvoerder Freek van der Ploeg van de gemeente Ten Boer. “We bouwden zo’n 40
woningen per jaar. Als dat zo was gebleven, hadden we nu niet dit probleem
gehad.” Een probleem dat een gedeelde
verantwoordelijkheid is van gemeente en
provincie, zo betoogde burgemeester Van
de Nadort in de vorige iGup. Uit gesprek-
Aardbevingen
OBS Garmerwolde blijft solo
In Garmerwolde kampen steeds meer huizen met de gevolgen van aardbevingsschade.
De NAM heeft een speciaal schademeldingsbureau ingericht. Dit bureau onderzoekt
alle schademeldingen en de NAM betaalt de herstelwerkzaamheden. Naar verwachting
zal het aantal aardbevingen als gevolg van gaswinning in ons gebied de komende tijd
toenemen. De zwaarste aardbeving dit jaar (bij ’t Zandt) had een kracht van 3.2 op de
Schaal van Richter. Mensen die twijfelen of er scheuren in hun huis zijn gekomen en of
die al dan niet door aardbevingen zijn veroorzaakt kunnen altijd contact opnemen met
de NAM. Daarvoor is een speciaal platform opgezet: www.NAMplatform.nl.
Bestuurlijk overleg over samenwerking tussen CBS De Til in
Thesinge en OBS Garmerwolde
liep dit jaar vast. De bestuurders
konden het niet eens worden en
de Christelijke onderwijsorganisatie gaf aan totaal geen heil te
zien in samenwerkingsscholen
of welke andere vorm van samenwerking dan ook. Het was
de verwachting dat de ouders
het initiatief zouden nemen om
de samenwerking nieuw leven
in te blazen, maar dat lijkt niet
zinvol als één van de besturen
ongeacht de wens van betrokken ouders, geen stappen wil
zetten naar samenwerking. Dick
Henderikse, bestuurder van on-
Werkzaamheden N360
De provincie neemt in het najaar van 2014 een aantal veiligheidsmaatregelen op de N360 bij Garmerwolde. De kruising naar de
Dorpsweg wordt aangepakt en er komt een rotonde bij de afslag
naar de zuivering. Bij de Dorpsweg wordt de loop van het fietspad
iets verlegd om ruimte te maken voor voorgesorteerde auto’s en de
veiligheid en het overzicht voor fietsers en overstekend verkeer te
verbeteren.
derwijsorganisatie Marenland
betreurt het standpunt van de
Christelijke vakbroeders. “Ze
hebben bevestigd nu niet te willen samenwerken, op geen enkele manier. Wel zien ze ruimte
om vanaf 2015 opnieuw te kijken. Dan is er een bestuursverkiezing geweest en is er ook een
nieuw beleidsplan opgesteld.
Maar dat zegt natuurlijk niets
over hoe ze er dan tegenover
staan, dus het blijft afwachten.
Laat ik het zo stellen: op dit moment is de deur dichtgegooid,
maar niet op slot gedraaid”.
3
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
Stadsweg
Garmerwolde
4
Rijksweg
Lewenborg
De zwarte lijn is de voorgestelde Fietsroute Plus via de Stadsweg vanuit Ten Boer. De vorkstructuur splitst ter hoogte van Stadsweg 3 en vindt aansluiting op de roze gekleurde bestaande fietsroutes in Lewenborg.
vervolg pagina 1
Stikkedonker
De vorkstructuur is alleen bedacht om de aansluiting op de
fietsroutes in Lewenborg te verbeteren. Visscher: “Men wil de
Noorddijkerweg ontlasten. De
provincie vindt die weg te gevaarlijk voor fietsers, ook vanwege het landbouwverkeer en
ander sluipverkeer. Ik vind dat
een te bedacht argument. De
Noorddijkerweg is een prima
weg vol snelheidsbeperkende
maatregelen zoals drempels en
de Stadsweg sluit er heel goed
op aan. Om de grote fietspaden
van Lewenborg te bereiken hoef
je maximaal 400 meter op die
Noorddijkerweg te rijden. Het
is voor het eerst dat ik hoor dat
die weg zó gevaarlijk is voor fiet-
sers dat we veel geld uitgeven en
een natuurgebied aantasten om
400 meter geasfalteerde weg te
ontwijken.“ De provincie heeft
ook aangegeven dat op de verbrede Stadsweg geen verlichting
komt. Dat past binnen het provinciaal beleid voor dit gebied.
Maar volgens Visscher verwacht
de provincie wél een toestroom
van fietsverkeer terwijl het pad
dus een groot deel van het jaar
in het pikkedonker ligt. Gevaarlijk dus. “Er bestaat een grotere
kans op botsingen omdat men
elkaar niet ziet, maar er kan zich
ook onwelwillend volk langs
het pad ophouden. Als er een
botsing gebeurt midden in het
donker, gaat het echt wel even
duren voor de hulpdiensten er
kunnen zijn.”
Zeldzame dieren
Visscher is strijdbaar maar ook
verbaasd dat hun bezwaren
geen enkele invloed hebben gehad op de plannen van de projectgroep van de Provincie. “Ik
heb contact gehad met Natuurmonumenten, de beheerders
van het gebied rond Kardinge.
De vorkstructuur moet daarop
aansluiten. Ook Natuurmonumenten is niet blij met de plannen, volgens hen past het niet
bij hun ideeën over de toekomst
van het gebied. Dat hebben ze
kenbaar gemaakt, daar worden
ze vriendelijk voor bedankt door
de provincie en vervolgens verandert er niets. Bij alle bezwaren
horen we dat dat later verder
in details wordt uitgewerkt. Zo
zeggen ze dat ze met de uitwer-
king natuurlijk rekening houden met zeldzame dieren, Rode
Lijstsoorten en Natura 2000 en
dat gevolgen voor de karakteristieke stilte afhankelijk is van
het besluit of ze bromfietsers al
dan niet toelaten. Ondanks alle
onzekerheden willen ze nu toewerken naar een besluit. Ik vind
dat onverantwoord.”
Gedeputeerde Staten hebben
de voorstellen voor de verbreding van de Stadsweg en de
vorkstructuur voorgelegd aan
Provinciale Staten. De Statencommissie bespreekt het voorkeursalternatief op 15 januari as.
Op 5 februari neemt Provinciale
Staten een definitief besluit.
Cultuurhistorische waarde
Over de cultuurhistorische waarde van de Stadsweg wordt volgens de
Provincie verschillend gedacht. “Volgens sommigen botst de Fietsroute
Plus kwaliteit met deze cultuurhistorische waarde terwijl anderen de opwaardering juist kansen toedichten om de route en de waarde daarvan
te leren kennen”, aldus de provincie. De provincie vindt de Stadsweg
juist prima geschikt voor de Fietsroute Plus omdat het een mooie weg
is. Bovendien is het de meest logische route naar de stad Groningen die
goed is aan te sluiten op de vervolgroutes in de wijk Lewenborg (middels
de ‘vorkstructuur’). De provincie kiest ervoor om het fietspad binnen het
historisch profiel 3 meter breed te maken. Ze probeert daarbij rekening
te houden met ‘beleefbaarheid en zichtbaarheid van deze eeuwenoude
handelsroute’. Dat wordt in een later stadium gedetailleerder uitgewerkt.
december 2013
Arne Tammeling:
Gedreven vakman bouwt solide bedrijf
“Gestaag voorwaarts. Gewoon doen waar ik goed in ben. Misschien in
de toekomst ooit eens een mannetje erbij in het bedrijf”. Maar het liefst
doet Arne Tammeling alles in zijn las- en montagebedrijf zelf of huurt
een collega ZZP-er in om samen een grotere klus te klaren. “Eigenlijk is
dit een uit de hand gelopen hobby”.
Arne Tammeling, geboren en
getogen in Garmerwolde is van
’s morgens vroeg tot ’s avonds
laat in zijn loods te vinden. Lassen, metaalbewerking, reparatie,
constructie en montage… de
klantenkring en dus de werkzaamheden breiden gestaag uit.
Tammeling startte zijn bedrijf
in 2004 eigenlijk op advies van
collega’s. “Ik was naast mijn
normale werk bij een trailerbouwer altijd aan het klussen bij een
bandenleverancier en een loonwerker. Op een gegeven moment vroegen mijn collega’s of
ik me niet wilde registreren bij
de Kamer van Koophandel. Was
wel een goed idee. Eerst deed ik
veel werk bij opdrachtgevers zelf,
maar al snel had ik gewoon een
werkplaats nodig. Eigenlijk wil-
de ik gewoon graag in Garmerwolde blijven maar dat kon niet.
Ik mocht geen loods naast mijn
huis zetten. De enige plek waar
dat wel mocht was op het bedrijventerrein in Ten Boer. Toen
vond ik dat jammer, maar nu
woon ik hier op het bedrijventerrein naast mijn werkplaats. Ik
vind het geweldig nu.”
Maatwerk
Vanaf het begin heeft Tammeling genoeg werk en hij werkt
hard. Hij bouwde een goede
naam op in steeds uiteenlopender specialisaties binnen het lasen montagewerk, vooral door
het leveren van maatwerk. “Afhankelijk van het soort product
of het soort constructiewerk
kijk ik hoe het er uit moet ko-
men te zien. Vorm, materiaal,
behandeling en kleur worden
aangepast zoals de klanten willen. Maakt niet uit of het eenvoudige of heel ingewikkelde
constructies zijn voor de meest
uiteenlopende toepassingen. Ik
heb veel opdrachtgevers binnen
de landbouwsector; veel onderhoud aan landbouwwerktuigen.
Maar eigenlijk maak ik alles van
metaal. Of het nu een schoorsteenkap is, of een vangkraal
voor vee, een metaalconstructie
voor een fietsenhok of voor een
woonhuis, het maakt niet uit. Ik
reken ook nooit de hoofdprijs.
Het moet wel betaalbaar blijven.”
Autocross
Een van de meest leuke klussen is een andere ‘uit de hand
gelopen hobby’; het autocrossen. Ook daarin is Tammeling
een bekende naam. En niet alleen doordat zijn naam op de
auto’s staat, maar vooral door
zijn constructies en reparaties.
De coureurs komen altijd bij
hem terug. “Je kunt aan alles
denken, rolkooien, benzinetanks, draagarmen…ik denk
dat ik zo door de jaren heen de
kooiconstructies van zo’n 100
auto’s heb gemaakt. Allemaal
op maat, afhankelijk van het
type auto of voor welke klasse
de auto gebruikt wordt. Vaak
naar eigen ideeën, schetsen en
ontwerpen voor auto’s van de
vrije-standaard klasse, die hier
ook worden gebouwd. Er is er
voor zover ik weet nog geen één
gesloopt. Alles rijdt nog.”
Voor 2014 heeft Tammeling
geen bijzondere plannen. “Het
reparatiewerk in de landbouwsector neemt toe. Er staan nog
een paar loodsen op stapel, er
moeten wat crosswagens worden afgebouwd en nog wat
staalconstructies voor huizen…
Zoals gezegd: gestaag voorwaarts.”
www.tammelingmontage.nl
5
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
Going Global’ vanuit Engelbert: Rage BV
Als er één bedrijf is dat in een ‘tijd van crisis’ vol gas geeft en met nieuwe creatieve initiatieven komt, is dat Rage BV uit Engelbert. Regionaal
Advies Grafimedia Etc. (Rage dus) is een grafisch facilitair bureau met
verrassend veel dienstverlening. Niet alleen voor de directe omgeving als
Engelbert, Ruischerbrug, Garmerwolde, Ten Boer en Groningen, maar
overal in de wereld. Uitvalsbasis: de Olgerweg in Engelbert, waar eigenaar Jellie Jonkman overigens vrij weinig te vinden is. Onlangs kwam ze
terug van een reis naar China en Hong Kong en momenteel legt ze de
laatste hand aan een fotoboek over Koninklijke wachtkamers, waarvoor
ze heel Europa is doorgereisd.
6
Rage BV begeleidt momenteel
in heel Nederland projecten op
het gebied van fraai drukwerk,
uitgave van boeken en bijzonder maatwerk. “Ook leveren we
relatiegeschenken en bedrukken
we textiel naar de wensen van
de klant. Verder staan we dicht
bij het proces van ontwerpen
en vormgeven, webdesign en –
beheer. We vinden alles leuk en
pakken alles aan!”
Heel bijzonder
Jonkman laat prachtige foto´s
zien van de Koninklijke
wachtkamers in Kopenhagen, Milaan Lissabon, Boedapest, en
Sint Petersburg. “De opdracht om hier een boek
over te maken kwam van
de NS. Terwijl we bezig waren, werd het project eigenlijk
steeds groter. Nooit geweten
dat er zulke mooie ruimtes bestonden. Het is een heel proces
om te regelen dat we de ruimtes konden bekijken en foto’s
mochten maken. Niet zomaar
foto’s overigens. Dit vraagt een
goede aanpak, waarbij we de
beste fotograaf betrekken. Het is
echt heel bijzonder.”
Rage BV heeft ook een stevige
kluif aan het maken van rapportomslagen
(www.rapportomslagen.nl). Deze worden gebruikt voor het uitreiken van het
schoolrapport voor met name
de basisschool. De omslagen
worden gemaakt van polypropyleen, papier of een ringband
en worden voorzien van een
ontwerp op basis van de wensen
van de school.
Nieuwe kansen
Maar één van de leukste activiteiten vindt Jonkman het uitgeven
van boeken. Bijzondere boeken
vooral. Bijvoorbeeld het kinderboek “Mielowiets”, geschreven
door Harm Post (directeur van
Groningen Seaports), is een productie van Rage. Ook de aloude
‘Gids van Engelbert’, met prachtige foto’s en advertenties uit de
oude doos, is door tussenkomst
van Rage BV nieuw leven ingeblazen. Daarnaast ‘Touch of
Matrix’, een unieke behandelmethode gebaseerd
op een
nieuw
b e wustzijn,
nieuwe
energie in
een nieuwe
tijd is door
Rage opgemaakt
en
uitgegeven.
En dan is er – sinds
2008 - het Alca-boek;
een uitvaartdienst in
boekvorm, gemaakt van de cd
die tegenwoordig van elke uitvaart wordt gemaakt. “Mensen
leveren bij ons de cd aan. De
tekst van de herdenkingsdienst
drukken we op fraai papier en
we binden het mooi in. Ook de
titels van songs en muziekstukken worden in het boek opgenomen. Doordat deze boeken
vaak in kleine oplages worden
gedrukt,
kunnen mensen hele-
maal zelf kiezen hoe het boek
eruit komt te zien. We drukken het Alca-boek al vanaf 1
exemplaar, als bijzondere herinnering.” Het boek leverde Jonkman een Award op binnen de
uitvaartwereld.
Op elke zakenreis doet Jonkman
ideeën op en leert nieuwe mensen met nieuwe producten kennen. En daarin liggen voor haar
weer nieuwe kansen. “Juist het
feit dat je een klein bureau bent
en wilt blijven, houd je flexibel
én creatief. Zo kunnen we eigenlijk voor elke opdracht mensen
zoeken met heel specifieke kennis en vaardigheden, waardoor
soms unieke netwerken en
relaties ontstaan. Zo
vinden we voor elke
opdracht
wel
een weg!”
december 2013
Jägermeister:
pokeren en darten voor meer reuring
7
Na een moeilijk jaar is het in 2014 erop of eronder voor Café Jägermeister in Garmerwolde. Jasper Westra, gesteund door zijn vader Douwe
doen er alles aan om de kroeg voor het dorp te behouden. “We zijn hier
uit nostalgie ingestapt. Eigenlijk tegen het advies van Willem van der
Schans in. Huur en kosten zijn hier namelijk hoog, en dus moeilijk terug
te verdienen. Maar we willen het proberen.”
“In juli 2014 zit de familie
Westra drie jaar in Jägermeister.
Douwe Westra ondersteunt zijn
zoon Jasper in de kroeg. Een bewuste keuze (“gezondheidsredenen, zeg maar”) nadat hij jaren
in Ten Post een goed lopende
kroeg bestierde. “Het duurt jaren voordat je zoiets goed op
de rit hebt. De omgeving, het
dorp, de klantenkring, alles en
iedereen heeft een geschiedenis
en daar heb je als dorpskroeg gewoon mee te maken. Het duurt
even voor je veranderingen succesvol kunt doorvoeren.”
‘Willem’
En dat geldt dus ook voor een
jongen van de streek. Westra
is geboren en getogen in Thesinge en hielp van zijn 12-de
tot zijn 24-ste SRV-man Johan
Mollema, voordat hij de horeca
inging. “Ik kende iedereen, in
Thesinge maar ook in Garmerwolde. De vorige eigenaar, Willem kende ik al veertig jaar. Toen
hij ziek werd heb ik met hem
gepraat over het overnemen van
de kroeg. Hij raadde het me af
omdat hij vond dat de kosten te
hoog zouden zijn. Dat moet je
wel terugverdienen en dat is in
een dorpskroeg gewoon moeilijk. Toch wilden Jasper en ik
de kroeg graag overnemen. En
we hebben er ontzettend veel
plezier in, maar Willem had wel
gelijk. De huur en de kosten zijn
gewoon hoog, en misschien wel
té hoog.
Darten
Ideeën om het lonend te maken, hebben de Westra’s te over.
“De basis is het terras. Dat willen we opnieuw aanpakken. We
hebben vorig jaar al wat verbeterd, maar door de storm van
kort geleden ziet het er niet zo
best meer uit. Misschien kunnen we nog wat met de oever
van het Damsterdiep doen. Dat
wat opknappen, mooie steiger
erbij wellicht.We willen ons ook
meer focussen op de vaste klanten uit Garmerwolde en Thesin-
ge, de keuken willen we uitbreiden en vernieuwen. Maar dat is
duur en dus moeten we eerst
zorgen dat we meer inkomsten
krijgen en minder kosten maken. We beginnen binnenkort
met darten. Wedstrijdbord, officiële regels en we gaan elke
laatste zaterdag van de maand
pokeren in het café. Dat lijkt me
wel mooi. Pokeren en darten.
Twee sporten die de laatste jaren
steeds populairder worden en
die prima passen in een kroeg.
Beetje meer reuring in de kroeg.
Da’s toch mooi man!”
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
het
n
i
k
r
Ste
erk
w
s
r
e
i
hoven
8
Uw adres voor
Aanleg
Beplanting
Bestrating
Boomverzorging
Schuttingen
Onderhoud
Vijvers
Lageweg 12 - 9798 TG Garmerwolde - Tel. 06 12154825
[email protected] - www.hoveniersbedrijfvanderwoude.nl
divers in
groenten
en fruit
Dorpsweg 1, 9798 PC Garmerwolde
t (050) 4042921
i www.agrishopgarmerwolde.nl
e [email protected]
Huis- en tuinaccessoires,
cadeautjes, cadeaubonnen,
schapenvachten, curiosa en home parTz
Open: elke vrijdag en eerste zaterdag van de maand van 10:00-16:00 uur
en op afspraak. Tijdens schoolvakanties kunnen de tijden afwijken.
Geweideweg 11 - 9798 TA Garmerwolde - 06 - 27 31 33 80
Al sinds 1964 uw betrouwbare specialist in
nieuwbouw, verbouw, uitbreiding en onderhoud
Oude Rijksweg 11, 9798 PA Garmerwolde
T. 050 - 541 65 01 - F. 050 - 541 92 68
www.havenga.com - [email protected]
In onze keuken o.a.:
pates, snacks, saté, shalom, karbonades, salades enz.
Geweideweg 1 Garmerwolde
Te l e fo o n ( 0 5 0 ) 5 4 1 6 0 6 2
december 2013
Havenga Bouw:
Slim samenwerken heeft de toekomst
Havenga Bouw VOF in Garmerwolde bestaat in 2014 precies vijftig jaar.
Het is een gezond bouwkundig, en weg- en waterbouwkundig aannemersbedrijf dat het in de afgelopen economisch magere jaren goed heeft
gedaan. Om te kunnen blijven concurreren met grotere bouwbedrijven
werkt Havenga nauw samen met 15 andere kleinere bedrijven. Ze wisselen kennis en leveranciers uit, kunnen gezamenlijk goedkoper inkopen,
en werken samen in de ontwikkeling van een nieuw type energiezuinige
woning.
Peter en Johan Havenga namen
het bedrijf in 2001 van hun vader en oprichter Harm Jan Havenga over. Ze hebben enkele
jaren geleden meerdere mensen
in dienst gehad, maar nu is dat
er nog maar één. Een bewuste
keuze, volgens Johan Havenga.
“We zijn een klein bedrijf en
we willen dat blijven. We doen
alles met elkaar en samen maken we onze klussen af. We zijn
geschoold in alle vakgebieden
die je in de bouw tegenkomt. Je
moet kunnen timmeren, deuren
afhangen, tegels zetten, metselen, een dak afplakken…Dat kun
je ook zien als je de projecten
bekijkt die we uitvoeren.”
werd het 11 september, kwam
die aanslag in het WTC en ging
al het geld naar Defensie.”
Het bouwen van complete woningen doet Havenga ook graag
maar het gebeurt steeds minder.
“We hebben destijds alle woningen aan de Koningsheert in Garmerwolde gebouwd en meer recent twee schakelwoningen aan
de Mr. Rijkensstraat. Maar de
markt voor woningbouw is volledig uitgeknepen. Mensen kopen nu vaker een huis dat door
systeembouw wordt geleverd.
Of een huis onder architectuur en dat wordt dan meestal
door de grotere bedrijven afgebouwd.”
Gebintconstructie
De werkzaamheden van Havenga Bouw zijn inderdaad heel
divers. Van het bouwen van huizen, het buurtgebouw van Ruischerbrug, een bouwdeel bij de
universiteit, tot het aanleggen
van steigers, uitkijktorens bij het
Zuidlaardermeer, betonbanen
leggen op de Selwerderhof of
het indraaien van een vijzel bij
de RWZI. Specialistisch werk,
waarvoor nauwelijks bedrijven te vinden zijn. Het meeste
werk zit nu in stormschade en
aardbevingsschade, verbouw en
aanbouw. De klussen waarbij
authentieke gebouwen moeten
worden geplaatst of hersteld
doet Havenga het liefst. “We
hebben in Den Ham een houten
schuur gebouwd dat met een
ouderwetse gebintconstructie is
aangelegd. Pannen erop, zolder
erin, het hele plaatje. Prachtig.
Of die molen die we in 2000 in
Fulton Illinois in Amerika hebben gebouwd. Een geweldig project en er lagen daar toen meer
mogelijkheden voor ons. Toen
Samenwerkingsverband
Grotere bedrijven zijn sowieso
de moeilijkste concurrenten
voor de kleinere bouwbedrijven. Ook al zijn er de laatste
jaren veel grotere bedrijven
failliet gegaan, Havenga heeft
het telkens gered, vooral ook
door slim te zijn. Onlangs zijn
ze gaan samenwerken met 15
andere kleinere bouwbedrijven
in Nederland en werken aan
de ontwikkeling van een nieuw
type energiezuinige woning. De
bedoeling is een concept in de
markt te zetten van een type woning waarvan de energiebehoefte zo klein mogelijk is. Dat moet
bereikt worden door het verder
uitwerken van technische installaties en andere details. Dit samenwerkingsverband fungeert
ook als een soort grote inkooporganisatie. Peter Havenga: “Als
je groot inkoopt ben je goedkoper uit. Grotere bouwbedrijven
profiteren daarvan. Die kunnen
door hun inkoopvoordeel ook
scherpere prijzen bieden. Door
nu met elkaar samen in te kopen, profiteren wij ook van het
inkoopvoordeel en kunnen we
scherpere offertes maken. Bo-
vendien leveren we expertise
aan elkaar. Als bedrijf bijten we
elkaar niet. Daarvoor zitten we
te ver van elkaar af. Maar we
kunnen elkaar wel aanvullen
met specifieke kennis en leveranciers. Heb je bijvoorbeeld
voor een project een aparte
staalconstructie nodig. Dan kan
een collega je adviseren en de
juiste leveranciers daarvoor benoemen. Zo help je elkaar. Ons
netwerk wordt bovendien steeds
groter.”
Banner
De laatste tijd krijgt Havenga
steeds meer klussen door de
aardbevingsschade. Het bedrijf
adverteert er zelfs mee met een
grote banner die vanaf de N360
goed te zien is. Johan Havenga:
“Moeilijk te zeggen of die banner ons al een klus heeft opgeleverd, maar we worden er wel
veel op aangesproken. Uiteindelijk komt het toch gewoon
neer op goed werk leveren. Het
is veel belangrijker dat mensen
positief over je praten. Dat doen
ze gelukkig. En de NAM ook!”
Langs de boorden van het Zuidlaardermeer ter hoogte van Kropswolde bouwde Havenga deze uitkijktoren.
9
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
10
Hovenier Jan van der Woude:
sterk in het hovenierswerk
Hij hangt hoog in de majestueuze eik, gezekerd met veiligheidsbanden en
bewapend met kettingzaag. Een uur later staat hij op de grond. De eik
in stukken naast hem. Feilloos en vooral veilig ‘gedemonteerd’. “Dit zijn
leuke klussen”, lacht Jan van der Woude, 28 jaar en eigenaar van hoveniersbedrijf Van der Woude. Al sinds de start van zijn bedrijf in 2007 gaat
het crescendo van hem. De klanten weten hem steeds beter te vinden en
de laatste twee jaar begint het ook in Garmerwolde een beetje te lopen.
Van der Woude staat er bij zijn
klanten om bekend dat hij snel,
secuur en netjes werkt. In principe met werkdagen tot half vijf.
“Maar als het werk een uurtje
uitloopt is dat ook niet erg. Dat
vindt de klant prettig want dan
is de klus gewoon af en voor mij
is het ook beter. Dan kan ik weer
naar de volgende klus.”
Klimcursus
Van der Woude startte in 2007
als hovenier. Hij volgde toen
nog de Groenopleiding. “Ik wilde iets buiten doen en het liefst
met groen. Toen kon ik kiezen
om te werken in een tuincentrum, in het recreatief groen of
hovenier te worden. Die keuze
was niet zo moeilijk. Tijdens
mijn opleiding besloot ik eigen
baas te worden en ben naar de
Kamer van Koophandel gefietst.
Eigenlijk had ik ook direct overal
klusjes en al snel had ik voor
zo’n drie, vier dagen per week
werk. Tijdens mijn opleiding
heb ik natuurlijk veel rondgekeken en veel kennis opgedaan.
Daarnaast heb ik een cursus
gewasbescherming gevolgd en
een klimcursus zodat ik veilig en
goed in bomen kan werken. Bomen snoeien of ze veilig en snel
rooien is mooi werk. Natuurlijk
heb ik ook alle veiligheidscertificaten gehaald. Al die kennis
spijker ik elk jaar bij.”
Breed inzetbaar
Jan van der Woude is de enige
hovenier in de gemeente Ten
Boer. Hij woont al sinds 1990 in
Garmerwolde maar is vooral bekend in Thesinge en heeft daar
ook veel klanten. “Misschien is
het omdat ik daar op school heb
gezeten. Dus dan kent iedereen
je daar.” Het hoveniersbedrijf is
sinds de start gestaag gegroeid
en inmiddels heeft Van der
Woude twee jongens in dienst.
Hij is breed inzetbaar als hovenier en hij wil dat ook blijven.
“Aanleg en onderhoud van tuinen, bestrating, schuttingen,
vijvers, boomverzorging, alles
wat je maar in een tuin kunt
doen. Het liefst werk ik hier in
de buurt, gericht op particulieren en bedrijven en in nauwe
afstemming met mijn klanten.
Dat lukt goed. Het meeste werk
heb ik binnen een half uurtje rijden zoals in Groningen, Haren,
Ten Boer en omstreken.”
december 2013
Agrishop blijft zich onderscheiden
“Het komend jaar gaan we meer bloemen en kamerplanten, veel éénjarig planten en buitenplanten aanbieden. We hebben er de ruimte voor
om alles goed uit te stallen.” Simon Spanninga van de Agrishop zou in
2014 ook meer pakketjes en mandjes met streekproducten willen verkopen, “maar het ontbreekt vooralsnog een beetje aan de tijd.” De dit jaar
opgezette website www.agrishopgarmerwolde.nl loopt goed. Steeds meer
mensen geven vanaf hun werk of thuis, via de website hun bestellingen
door en halen die dan op.
Vrijwel alle klanten van Simon
kiezen bewust voor inkopen in
de Agrishop. “Men vindt het
prettig dat alles los te koop is en
niet verpakt. Dat men gewoon
verse producten kan kopen.
Veel mensen kopen voor de hele
week in. Dan is het belangrijk
dat je producten levert die aan
het eind van de week ook nog
goed zijn. Dat is de insteek van
mijn winkel.”
Meer ruimte
De Agrishop heeft een goed jaar
achter de rug, zoals eigenlijk elk
jaar sinds de start van het bedrijf
in 1999. Alleen het eerste jaar
liep wat stroef. “Omdat groenteboer Eddy Vegter hier nog
ventte”, aldus Simon. “Maar
toen hij een jaar later stopte,
steeg de omzet. Inmiddels heeft
Simon twee medewerkers in
vaste dienst: Eliza Muilwijk en
Sjane Hellinga. Daarnaast is er
een aantal tijdelijke krachten,
met name op zaterdag. Het assortiment is in de loop der jaren
sterk uitgebreid, vaak ook omdat
klanten om nieuwe producten
vroegen. “Jos Mocking raadde
me ooit aan om brood te verkopen en dat past goed bij de winkel. Een groeiend bedrijf vraagt
steeds meer ruimte. Geregeld is
er daarom een (kleine) verbouwing doorgevoerd. Ook het afgelopen jaar. Die verbouwing gaf
meer mogelijkheden om bloemen en planten uit te stallen.
Simon: “We proberen elk jaar
onze omzet vast te houden en
liefst wat te verhogen. We kijken
altijd of het beter kan. Er zit toekomst in bloemen en planten. Ik
weet zeker dat de verkoop van
buitenplanten en éénjarige planten goed gaat lopen.
Onderscheidend
Simon verkoopt zoveel mogelijk producten van leveranciers
uit de streek. “Bloemen, vlees,
meelproducten, brood, dat
komt allemaal hier uit de buurt.
Maar sinaasappels en mango’s
halen we natuurlijk gewoon bij
de groothandel. Dat ik zoveel
mogelijk producten uit de
regio verkoop, is naast biologisch ook een vorm van duurzaamheid...”
Daarbij past ook de plaatsing van
84 zonnepanelen op het dak. Ze
liggen er nu ruim een jaar. “In
totaal dek ik daarmee zo’n 60%
van het totale verbruik. ‘s Zomers vragen alle koelingen en
vriezers veel meer energie, maar
dan leveren de zonnepanelen
ook meer energie.
Nieuw dit jaar was de start van
de website waarop mensen hun
bestellingen kunnen doorgeven.
“Ja, dat loopt steeds beter. Met
name fruitmanden en manden
met streekproducten worden
vaker via de site besteld. En als
het in de buurt is kan ik het
eventueel ook nog bezorgen.”
11
(foto Silvan Puijman)
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
12
De
wenst u een heel goed 2014
‘‘Nering langs het Damsterdiep’
Het verhaal van Lies Schaaphok
In de ruim 88 jaar dat Lies SchaaphokSmit in Garmerwolde woont, heeft ze
veel winkels en bedrijven zien komen en
gaan. In onderstaand verhaal vertelt ze
erover.
‘In mijn jeugd werkten veel mensen
vanuit hun huis. Bijna ieder huis langs
het Damsterdiep had wel producten of
diensten die werden verkocht. Laat ik
beginnen vanaf de Bovenrijgerweg tot de
brug in Garmerwolde. Als eerste komen
we de boerderij van Oosterhof tegen. Dat
was ook in mijn jeugd een boerderij. De
volgende twee huizen hadden een grote
appelhof en een kwekerij, waarvan de
producten werden verkocht. Vervolgens
kwamen de kalkovens. Daarover heb ik
in een eerder verhaal al verteld. In het
pand waar de motorhandel van Joop
Noordhof was, zat vroeger een klein
kruidenierszaakje van Menka Elerie. Best
handig als je een boodschapje vergeten
was. Dan hoefde je niet helemaal naar
Garmerwolde te lopen. Mijn vader had
ook een kwekerij, grove tuinbouw. Hij
ging met de groentewagen naar de stad
Groningen om in het Zuiderpark zijn waren te verkopen. Later is hij op de steenfabriek in Winneweer en Ruischerbrug
gaan werken. In mijn jeugd moest ik met
Ebeling - Garmerwolde (Ford Melk Transport)
de fiets en een korf voorop ook groente
rondbrengen. Klein Kaakheem had een
doorrit en een café; daar heb ik ook al
over verteld. Ook hadden ze een melkrit.
Richting Garmerwolde bij de vaste brug
stonden de zandhokken. Daar was een
loods waar de sneeuwploeg stond die ‘s
winters de wegen schoon moest houden.
Eerst een paard ervoor, later de auto van
Jan Ebeling. De Oude Rijksweg was een
trekpad voor de schepen in het Damsterdiep. Echt verhard was het niet.
Het eerste huis vanaf de brug is gebouwd
door de familie Dolfijn. Zij bewoonden
een huis dat moest worden afgebroken
toen de Rijksweg (N360) werd doorgetrokken. Ook stond er aan de Oude
Rijksweg een loods waar de dorsmachine
stond opgeslagen. Machinist was Willem
Oomkens. Antonie Ebeling had een melkerij met wat kippen. Ook verbouwde hij
kool, rode, witte, boeren- noem maar op.
Ook woonde op dit rijtje een klokkenmaker, Jan Koopman. Zijn bijnaam was Jan
Klokje. Iets verderop woonde Izaak Cohen. Hij was “schapenslagter”. Hij ging
de deuren langs om zijn waar te verkopen. Hij reed in een witte jas op een fiets
met een grote korf voorop. Veel oude
huizen van de Oude Rijksweg zijn afge-
broken en vervangen door nieuwe. Het
huis voor het speelveldje was herberg
Welgelegen. Ze hadden er dansavonden.
Dan werd het café vergroot met een
soort tent. Eén van de ramen werd er dan
uit gehaald, waardoor een doorgang van
het café naar de tent ontstond. Ook was
er een melkerij en een klein kruidenierswinkeltje. Op het veld achter het café was
één maal per jaar kermis. Het café sloot
zijn deuren in 1973. In één van de vier
huizen bij het speelveld (wij noemen dat
Stroatweg) woonde Geeltje Slachter. Zij
verkocht rond Sinterklaas en Kerst koekjes en koek voor één van de bakkers in
Garmerwolde. Daarvoor ging zij met een
afgeladen kinderwagen de huizen langs.
Verder langs de Oude Rijksweg woonde
de veldwachter (Hekman). We komen
dan bij café De Leeuw. Zoals al eerder
verteld was daar een bakkerij, kruidenierswinkel en drogisterij. Naast De
Leeuw stond vroeger een watermolen. In
het laatste huis op de rij woonde fietsenhandelaar Van der Ploeg. Later had Leugs
er zijn kapperszaak. Simon Veninga heeft
bij hem het vak geleerd. Aan de overkant
stond café Jägermeister. Misschien een
andere keer meer over nering tussen
Damsterdiep en Eemskanaal en nering in
Garmerwolde.’

Download Report