Composteren in uw eigen compostvat: goed voor

Nòg meer GFT Afval apart!
Composteren in uw
eigen compostvat:
goed voor uw tuin
èn voor het milieu!
2013
Nu
Een groot deel van het huishoudelijk afval bestaat uit
groente- fruit- en tuinafval (GFT). Omdat GFT-afval een
goede grondstof is voor compost kan dit afval door
uzelf in een compostvat verwerkt worden.
Dat scheelt heel wat kilo’s bij de afvalinzameling en komt het milieu ten goede.
Daarnaast doet compost wonderen in
uw tuin. Goede redenen om zelf aan
de slag te gaan met composteren.
Deze folder helpt u daarbij.
Drie redenen om compost in uw tuin te
verwerken
1
Compost verbetert de structuur van de bodem: zandgrond kan
meer water en voedingsstoffen vasthouden, kleigrond wordt ruller.
2 Compost geeft voedingstoffen geleidelijk af: planten kunnen
voedingsstoffen gedoseerd opnemen.
3 Compost stimuleert het bodemleven: het levert voedsel voor
allerlei schimmels, bacteriën en bodembeestjes. Deze helpen de
structuur van de bodem te verbeteren en ziekten en plagen laag te
houden.
Beste tijd om te composteren
Zomerwarmte is het beste ingrediënt voor composteren. Daarom heeft het
de voorkeur om in de lente te beginnen. In of na de zomer is de compost
dan rijp. Die kan een winter bewaard worden tot het volgend tuinseizoen in
het voorjaar. Start u in de herfst het gebruik van een compostvat, dan
spaart u het materiaal voornamelijk op. In
de winter verloopt het composteringsproces namelijk traag. Zorgt u wel voor een
basis van grof materiaal onderin het vat!
In de lente moet het opgespaarde
materiaal doorgeroerd worden om er
lucht in te brengen.
Met het compostvat gaat het bijna vanzelf
Compost maken is eenvoudig, de natuur
doet het meeste werk. Desalniettemin
vergt het wel wat inspanning. De kunst
is om de juiste mix van vocht en zuurstof
te bereiken waarin micro-organismen en
bodembeestjes gedijen.
Hoe bereikt u dat?
Plaats om te beginnen het vat direct op goed losgemaakte grond. Via de
gaatjes in de bodemplaat zullen dan allerlei minuscule bodembeestjes en
bacteriën het GFT-vat binnendringen. En die helpen mee het GFT-afval om
te zetten in vruchtbare compost. Bij een beschut plaatsje in de zon zijn
deze micro-organismen het meest in hun element. Hoe meer het in het vat
broeit, des te beter het is. En als u het materiaal regelmatig omwoelt zodat
er meer zuurstof bijkomt, dan krijgt u een sneller en beter resultaat.
Hiervoor kunt u een speciale beluchtingstok gebruiken.
Hoe vult u het compostvat?
Een compostvat wordt meestal niet in
één keer helemaal gevuld. Er gaan immers
steeds kleine hoeveelheden tuin- en
keukenafval in. Deze ‘continue compostering’ kan geen kwaad zolang u maar zorgt
voor een onderste laag (zo’n 10 cm dik)
van grof materiaal, zoals takjes, koolstronken
of bloemstengels. Om de compostering op gang te krijgen, is daarbovenop
wel een flinke hoeveelheid GFT-materiaal
nodig. Vult u daarom het vat in het
begin voor tweederde met allerlei
GFT-resten. Voeg de eerste keer
compostversneller toe of oude compost.
Om voldoende lucht in het vat te
houden, moet aan de bovenkant altijd
minimaal 20 cm ruimte overblijven.
Wacht dan tot het composteringsproces op gang komt; vanaf dat moment
kunt u het vat regelmatig met nieuwe resten bijvullen. Door de compostering
zakt het oude materiaal steeds verder in
en komt er plaats voor nieuw afval. Het
vat moet steeds voor minstens een derde
deel gevuld blijven. Laat altijd een kleine
hoeveelheid compost achter als u het
vat leeghaalt, hiermee houdt u het
composteringsproces op gang.
Wanneer is de compost klaar voor gebruik?
In een warme zomer kan de compost in een maand of drie rijp zijn. Rijpe
compost ziet eruit als aarde. Het heeft een bruin-zwarte kleur, is los en
kruimelig van structuur en ruikt lekker naar bosgrond. De bodembeestjes
hebben hun werk gedaan en zijn weer verdwenen. Het oorspronkelijke
materiaal is niet of nauwelijks te herkennen.
Hoe u compost in uw tuin verwerkt
Compost kunt u het beste in het voorjaar gebruiken. Dan nemen planten
snel de voedingsstoffen op. In de siertuin kan de compost rondom of op
de vaste planten worden aangebracht, zonder het onder te werken.
Gemiddeld is 1 kilo per m2 genoeg. Voor het gazon kunt u al in februari
of maart 3,5 kilo compost per m2 uitstrooien. En vervang bij nieuwe
beplanting 25% van de grond uit het plantgat door compost, voor een
prima resultaat.
Adviezen voor goede compost
Wissel zoveel mogelijk lagen keuken- en tuinafval af.
Zorg voor variatie in uw GFT-materiaal.
• Meng droog en nat, slap en stevig, en grof en fijn materiaal.
• Versnipper het GFT-afval: niet langer dan 5 cm.
•
Controleer regelmatig of de beluchtinggaten aan de zijkant in de
bodemplaat vrij zijn.
•
Stamp het materiaal niet aan, anders drukt u de noodzakelijke
zuurstof eruit.
•
Voorkom condensvorming in het vat, in het najaar moet de ventilatie
meestal maximaal open staan.
•
Als het vriest, draai dan de deksel dicht: de warmte blijft zo bewaard!
•
Is het materiaal erg nat, woel het materiaal dan regelmatig om.
•
Pas op voor verstikking: laat bijvoorbeeld gemaaid gras wat indrogen
en doe het in kleine hoeveelheden in het compostvat.
•
•
potgrond voor opkweek
voor het opkweken
Wat oudere compost is prima potgrond
loopproduct en
van jonge plantjes. GFT-compost is een kring
urf, waarvoor
daardoor veel milieuvriendelijke dan tuint
natuurgebieden op de schop gaan!
!
Tips
groeimiddel
bloemen in de groeiperiode
Met compostwater kunt u planten en
in droogteperioden.
een oppepper geven. Het is vooral welkom
ostwater zelfs als
Voor kale plekken in het gazon werkt comp
met
half
haargroeimiddel! Vul een gieter
dat
compost, half met water en roer
rustig om voor u uitgiet.
GFT-resten die nooit in het compostvat mogen
Al het GFT-afval kan gecomposteerd worden, maar in een eigen
compostvat geven onderstaande resten problemen:
•
Gekookte etensresten: te zout, te vet en trekt ongedierte aan.
•
Oud brood: te droog, broodschimmels remmen de compostering.
•
Kaaskorsten.
•
Botjes en visgraten: verteren te slecht.
•
Timmerhout.
•
Stof uit de stofzuiger: dat kan zware metalen bevatten.
•
Gewone kattenbakvulling (er bestaat ook composteerbare).
•
Houtskool- en asresten: die kunnen verontreinigd zijn.
•
Papier: verteert slecht en hoort bij het oud papier.
•
Sinaasappel- en aardappelschillen die met chemische middelen zijn
behandeld.
•
Wortelonkruid, bloeiend onkruid of zieke plantendelen: zaden en
ziektekiemen sterven in een compostvat niet af.
Mogelijke problemen en oplossingen
•
Fruitvliegjes en zurige lucht: te veel vers gras en
bladgroenten.
Kalk, zand of grof materiaal door vat mengen.
•
Schimmelpluis: te zure en te droge inhoud.
Kalk en water toevoegen.
•
Ammoniaklucht: te veel gras of mest.
Bladeren of snoeihout doormengen.
• S
tank van rotte eieren: te natte inhoud.
Compostvat opnieuw opbouwen met onderin
meer grof materiaal.
•
Zurige stank: te weinig zuurstof.
Vat opnieuw inrichten en voor meer ventilatie zorgen.
•
Mieren, pissebedden, wespen: te droge inhoud.
Vat opnieuw opbouwen en vochtig maken.
•
Muizen e.d.: nooit gekookte voedselresten in
het compostvat doen!
Het vat opnieuw opbouwen.
Verdere informatie
Bezoekercentrum en Boerderij Wolfslaar, informatie over
natuur en milieu.
Kijk op: www.breda.nl/bezoekerscentrumwolfslaar voor
producten, contactgegevens en openingstijden.
Veel kennis over composteren vindt u bij: Groei&Bloei Breda
e.o. een vereniging met 1000 leden. Ga naar de site
www.groei.breda.nl of stuur een mail naar de tuinclub van
Groei&Bloei met 60 ervaren tuinliefhebbers [email protected]
www.milieucentraal.nl zelf composteren
www.breda.nl/afval
Deze folder is ontwikkeld door de Gemeente Breda met het oog op het
verminderen van de afvalberg. Zelf composteren vermindert de hoeveelheid
GFT-afval. Zelf compost maken is goed voor uw tuin èn voor het milieu.