Downloaden - Noordoost

H
NOORDOOSTTWENTE
et uitzicht op de Kuiperberg is wijds en imponerend. Bij
helder weer is het Duitse Lingen te zien, 30 kilometer
verderop. Maar ook –dichterbij- de Alphatoren in Enschede, de
St. Plechelmusbasiliek in Oldenzaal en natuurlijk Ootmarsum.
De blik is zo wijd, omdat zichtbelemmerende beplanting de
laatste tijd is gesnoeid of gekapt. Dat is onderdeel van een
omvangrijk plan op de Kuiperberg aantrekkelijker te maken en
om de waterhuishouding te verbeteren.
Een aantal jaren geleden maakten de
hersteld en is het beekdal in haar oude
gemeente Dinkelland met diverse partijen
glorie hersteld en kwam er ruimte vrij
waaronder het Waterschap Regge en
voor de ontwikkeling van extra natuur.
Dinkel een inrichtingsvisie met een
Bovendien is de stad nu vanaf de
uitvoeringsplan voor het gebied. Door
Kuiperberg weer fraai zichtbaar.
de samenwerking was er veel mogelijk,
zegt Gerard Davina van de gemeente:
“Het waterschap heeft de Molenbeek
De gemeente is van plan de beekdalen
die ze bezit over te dragen aan
verbeterd en wij hebben gezorgd voor
Landschap Overijssel om ook in
andere voorzieningen. Zoals een goede
de toekomst een goed beheer te
wandelroute langs de beek, zodat het
garanderen. Landschap Overijssel werkt
water beter beleefbaar wordt.”
veel met vrijwilligers, ook uit Ootmarsum,
die helpen bij het onderhoud. Ook de
Water in de bron
Stichting Natuur en Milieu uit Ootmarsum
Bij de aanpak van de Molenbeek zijn de
speelt daarbij een belangrijke rol, net
drie bronnen bovenaan de berg hersteld.
als eerder bij het ontwikkelen van de
De beek is aangepast, waardoor
plannen.
regenwater niet meer met een enorme
snelheid wordt afgevoerd, maar de
tijd heeft om in de bodem te trekken
Welkom!
en geleidelijk bergafwaarts te stromen.
Al met al is de Kuiperberg een
Daardoor wordt aan de ene kant
nog mooiere plek geworden om
voorkomen dat het gebied bovenaan
naar toe te gaan. Geniet vanaf de
de berg verdroogt en dat de beek
gerestaureerde oriënteertafel van het
regelmatig droog komt te staan. En aan
landschap en het beekdal. Bekijk
de andere kant dat een heftige regenbui
het Willem Wilminkmonument en de
onderaan de berg voor problemen
Joodse begraafplaats, bewonder de
zorgt. Zoals een paar jaar geleden,
zeer bijzondere watertoren en maak
toen na een stortbui het huis van de
een lekkere wandeling. Het is de
familie Eertman onder water liep. Een
bedoeling dat binnenkort ook nog het
opmerkelijk onderdeel van het project
parkeerterrein aan de Almelosestraat
was het verplaatsen van de tennisbanen
wordt uitgebreid en dat de
en de midgetgolfbaan onderaan de berg
informatiepanelen een nette, overkapte
bij Ootmarsum. Ook hier is een bron
plek krijgen.
Welk project ga
jij aanmelden in
Elke eerste van de
maand een nieuw
filmpje over
Noordoost-Twente
Bijna undercover schiet cameravrouw
Ingrid Kleinsman elke maand links
4
maart 2014 • M I J N N O O R D O O S T-T W E N T E | www.mijnnoordoosttwente.nl |
Orchidee
Kok verwacht dat de ingrepen er voor
zorgen dat veel bijzondere planten weer
terug zullen keren. In een gedeelte
stroomopwaarts naast de beek dat al
eerder is afgeplagd zijn de kwelsoorten
“Kijk niet gek op als er binnenkort rond de beek orchideeën bloeien...”
D
www.mijnnoordoosttwente.nl.
“De eerste van de maand” brengt het
gewone dagelijkse leven in NoordoostTwente in beeld. Ook u kunt zomaar
worden gespot.Daarnaast wordt
elke maand een bijzonder project in
via Twitter en Facebook.
Ideeën voor de “Eerste van
de maand” zijn van harte
welkom. Mail ze naar:
[email protected]
Cfacebook/mijnnoordoosttwente | M@mijnnotwente
Dertig kilometer ver kijken
op de Kuiperberg
ook wandelaars de beek ‘beleven’.
geplaatst op
april (geen grap) en wordt ook verspreid
4
tot het oorspronkelijke niveau en kunnen
steeds op de eerste dag van de maand
eerstvolgende aflevering verschijnt op 1
Nieuw leven voor leegstaande
gebouwen
Zo wordt de beek wat omhoog gebracht
de maand” wordt haar korte filmpje
Noordoost-Twente uitgelicht. Op de
2
verdeelt het geleidelijk over de bodem.
en rechts beelden in heel Noordoost-
februari en 1 maart terug te zien. De
Ga dan naar www.mijnnoordoosttwente.nl
en meld je vandaag nog aan!
Landschap krijgt zijn oerkracht terug
Twente. Onder de naam “De eerste van
website zijn de afleveringen van 1
Heb je een leuk idee voor je dorp of wijk?
En zoek je iemand die je daarbij kan helpen?
3
We hebben de oude sloot laten dempen met
leemhoudend zand dat hier van oorsprong
voorkomt.
e Hakenberg is een
prachtig landgoed
in de gemeente Losser
met op de 54,4 meter
hoge top een mooie
houten villa. De afgelopen
tijd gaf grondeigenaar
Natuurmonumenten
samen met bewoners en
vrijwilligers het landgoed
een opknapbeurt, waarbij
onder andere de Linderbeek
werd aangepakt. De
eigenaren van de villa
zorgen als tegenprestatie
voor onderhoud en beheer.
Verdroging bestrijden
Deze winter is de bovenloop van de
Linderbeek hersteld. Gidion Kok van
het bedrijf Ecogroen Advies begeleidde
de uitvoering van dit project. Bij de
Populierenweg is goed te zien wat er
in het gebied is veranderd: “Voorheen
lag hier een rechte, diepe sloot die
de neerslag snel afvoerde. Als het
hard regende, gaf dat stroomafwaarts
problemen. We hebben de oude sloot
laten dempen met leemhoudend zand
al te zien en kijk niet gek op als er
binnenkort rond de beek orchideeën
bloeien.
Het herstel van de Linderbeek is een
van de projecten die het Water Collectief
Twente van diverse organisaties uitvoert
met het oog op de klimaatverandering.
Door klimaatverandering zal er in de
toekomst minder water beschikbaar zijn.
Ingrepen zoals bij de Linderbeek zorgen
ervoor dat daardoor geen problemen
ontstaan voor de landbouw en de
natuur.
dat hier van oorsprong voorkomt. De
grond erom heen is afgeplagd zodat
langs de beek bos tot ontwikkeling
kan komen. Het regenwater loopt nu
over het maaiveld. Zo bestrijden we
de verdroging en voorkomen we grote
pieken in de afvoer van het water. Ook
in het bos hebben we maatregelen
genomen. Hier was de beek vanwege
de piekafvoeren erg diep ingesleten.
We hebben op een aantal plekken zand
ingebracht. Het water neemt dat mee en
M I J N N O O R D O O S T- | www.mijnnoordoosttwente.nl |
Cfacebook/mijnnoordoosttwente | M@mijnnotwente
• maart 2014
1
Nieuw leven voor
leegstaande gebouwen
S
teeds vaker verliezen agrarische gebouwen op
het platteland hun functie. Om te voorkomen dat
panden leeg komen staan en verkrotten, ondersteunt
de gebiedsontwikkeling om waardevolle agrarische
bedrijfsgebouwen die vrijkomen nuttig te gebruiken. Op deze
pagina staat een aantal voorbeelden.
Erve Meinders, Tilligte
worden omgebouwd tot zorgwoningen.
De bouw van de zorgboerderij Erve
Er komen vier kleinschalige woonvormen
Meinders in Tilligte is rond de jaarwisseling
gestart. In het nieuwe gebouw komen
12 appartementen en een manege.
Volwassenen met een verstandelijke en/of
lichamelijke beperking kunnen hier gaan
wonen en werken. De bewoners zullen
vooral bezig zijn met het zorgen voor
boerderij, natuur en dieren. De manege
is bedoeld voor mensen met of zonder
beperking. In de boerderij zullen ook
streekproducten worden verkocht. Erve
Meinders wordt de tweede zorgboerderij
die Ellen Loohuis-Derkman exploiteert.
De andere locatie is Erve Remerman
in Berghum bij Denekamp. Daar
vinden kinderen tot 18 jaar een mooie
dagbesteding.
Erve ’t Hengelman, de Lutte
voor mensen met een vorm van dementie.
Ook worden er appartementen ontwikkeld
waar zelfstandig gewoond kan worden met
professionele zorg dichtbij. De boerderijen
‘zorgwoningen op de boer’. Zorggroep
Manna uit Enschede realiseert ze samen
met de biologische boer en eigenaar
van het terrein Jos Elderink. De oude
boerderij en de verschillende schuren
een ervan komen zo’n 15 Wajongeren:
mensen die op jonge leeftijd een ziekte
het werk zijn. De AT-groep zorgt voor de
begeleiding. Deze probeert mensen met een
beperking blijvend aan een baan te helpen.
Erve Deperman, Reutum
Vanaf Pasen kunnen gasten overnachten
bij Erve Deperman in Reutum. Het is een
historisch en monumentaal erf dat al in 1475
wordt genoemd. Er staan op het terrein maar
terug. Bewoners die dat willen, kunnen
liefst vijf rijksmonumenten en een origineel
meewerken.
erfbos. De huidige eigenaren Jeroen en Joke
Er komen allerlei voorzieningen, zoals
een weide met kleinvee. Het regionale
wandelpad dat over het terrein loopt wordt
in ere gehouden. Wandelaars kunnen op
het erf terecht voor een kopje koffie of
een lunch, verzorgd door de bewoners
van het erf. Erve ‘t Hengelman wordt
vooral een fijne plek voor mensen die op
het platteland geboren en getogen zijn
en die vaak maar moeilijk aarden in een
verpleeghuis in de stad.
Aarnink zijn bezig dit erf in oude glorie te
herstellen. Dit doen zij door de monumenten
te restaureren en de tuinen en het erfbos
te herstellen. Het bedrijf verhuurt niet
alleen boerderijkamers, maar doet ook aan
natuurbeheer en landbouw. Op het terrein
komt een mooi ingepaste stal gebouwd voor
circa 100 stuks jongvee.
Erve Scholten, Hezingen
Bij Erve Scholten in Hezingen kun je
overnachten en desgewenst vergaderen op
Vakwerk Twente (Hezingen)
de plek waar ooit de schapen stonden. Johan
Vroeger werd er geboerd op het landgoed
en Annet Lansink verbouwden hun 200 jaar
van de familie Hansté in Hezingen, maar
oude schaapskooi tot een vergaderruimte
om allerlei redenen zijn de koeien al lange
tijd weg. Met als gevolg dat een aantal
grote schuren leeg stond en in verval
Erve Deperman, Reutum
of handicap kregen, waardoor ze niet aan
op het erf krijgen hun historische uitstraling
Op het eeuwenoude terrein van
Erve ’t Hengelman in de Lutte komen
raakte. Dat is nu helemaal anders: de
schuren zijn opgeknapt en verbouwd. In
voor 10 personen. Daarbij hielden ze de
buitenkant van het rijksmonument in takt. In
het gebouw zijn ook vijf slaapkamers, waar
Erve Scholten, Hez ingen
de gasten ervoor kunnen kiezen om in een
bedstede te kruipen. De bouw van een
tweede vakantiewoning is in volle gang. Deze
wordt geheel in Saksische stijl opgebouwd
en ingericht.
Erve Steggink, Nutter
Sinds 1997 hebben Frans en Marinka
Steggink een ijsmakerij in het
woongedeelte van hun boerderij aan de
Dalweg in Nutter. IJsboerderij De Bölte
maakt maar liefst 450 smaken. Niet
alleen particulieren, maar ook hotels en
restaurants in de omgeving zijn klant. De
naam ‘De Bölte’ verwijst naar de lange
historie van de boerderij. Eeuwenlang
woonde hier de familie Bolters, die hun
naam later in Bulter veranderde. Nog
altijd zeggen bewoners uit Nutter en
Ootmarsum de naam ‘De Bölter’. En
dat terwijl de boerderij al sinds 1854
Erve Steggink heet, na het huwelijk van
Johanna Bulter en Hendrik Steggink.
In ruil voor een vergoeding zorgen boeren, landeigenaren en particulieren dat het landschap z’n oorspronkelijke uitstraling terugkrijgt.
A
A
ls je een eeuw geleden van
Oldenzaal naar Denekamp
wilde, was de kans groot dat je
met het trammetje Bello ging. Het
werd in 1903 geopend, vooral om
arbeiders en goederen van en naar
de textielfabrieken in Twente te
brengen. Ruim dertig jaar later
werd het personenvervoer al
gestopt en in 1942 werd ook de
goederendienst beëindigd toen NS
rails moest leveren aan de bezetter.
De gemeenten Oldenzaal,Losser en
Dinkelland willen samen en in goed
overleg met de grondeigenaren en
bewoners de oude spoorlijn weer
zichtbaar en beleefbaar maken.
2
Vergeten is de spoorlijn niet. En dat is
onder meer te danken aan de Stichting
Spoorhuuske en de Stichting Tramstation
via het fietspad Oldenzaal – Denekamp
elementen laten zien, zoals restanten
Oldenzaal die met succes streden
moet je flink klimmen, terwijl je via het
van de halte Rossum of de fundamenten
voor het behoud van de tramhuisjes
tracé van de tram geen last hebt van
van een inmiddels gesloopt viaduct ten
in Denekamp en Oldenzaal en die de
hoogteverschillen. Voor de tram waren
noorden van Oldenzaal. Het Oversticht
panden met veel energie restaureerden.
namelijk tot 12 meter diepe ingravingen
onderzoekt de haalbaarheid. Busschers:
Het gebouw in Oldenzaal werd zelfs
gemaakt, zodat de route vlak liep. Maar
Ik zit namens de stichting ‘t Spoorhuuske
met een kraan opgetild en ruim tien
al snel werd duidelijk dat de aanleg van
en de stichting Tramstation Oldenzaal
meter verder op een nieuwe plek gezet.
een fietspad erg ingewikkeld zou zijn, ook
in de werkgroep. Het ziet er goed uit,
Inmiddels is het de pauzeplek voor
al omdat de ingravingen zijn dichtgestort.
maar we kunnen niet overal exact het
buschauffeurs.
Bovendien loopt het tracé over diverse
oorspronkelijke tracé volgen omdat we
erven.”
op een aantal plekken een landbouw
perceel doorsnijden. We proberen om
Ferdi Busschers was bij beide projecten
betrokken: “In onze doelstellingen staat
Lang gebeurde er niets met het idee, maar in overleg met de grondeigenaren een
dat we niet alleen de stationnetjes willen
inmiddels zijn de gemeenten Dinkelland,
alternatieve route te ontwikkelen. Over
behouden en daar een functie voor
Oldenzaal en Losser enthousiast aan
het gehele tracé en in het naastgelegen
vinden, maar dat we ook het oude tracé
het kijken naar andere mogelijkheden,
gebied zijn vergoedingen mogelijk voor
beter zichtbaar en beleefbaar wilden
zoals de aanleg van een wandelroute
het beheer van landschapselementen
maken. Aanvankelijk dachten we aan een
door een zeer afwisselend landschap
en wandelpaden. Dat maakt het voor de
fietspad over het oude tracé: dat zou erg
van beekdal- en heidegebieden.
grondeigenaren aantrekkelijker om mee
welkom zijn, want over de normale route
“Onderweg kunnen we allerlei oude
te doen.
maart 2014 • M I J N N O O R D O O S T-T W E N T E | www.mijnnoordoosttwente.nl |
Cfacebook/mijnnoordoosttwente | M@mijnnotwente
ls je rondrijdt in
Noordoost-Twente zie
je dat op veel plekken in de
houtwallen en singels wordt
gezaagd. Grote kans dat een
boer bezig is met ‘groen
blauwe diensten’. In ruil
voor een vergoeding zorgen
boeren, landeigenaren
en particulieren dat het
landschap z’n oorspronkelijke
uitstraling terugkrijgt.
Het landschap van Noordoost-Twente
landschapselementen te onderhouden en
in stand te houden. Daarnaast is het
is prachtig, met z’n houtwallen, singels,
geven daar een vergoeding voor. Dat is
belangrijk om houtwallen en andere
bosjes, poelen en andere karakteristieke
terecht, want die elementen belemmeren
elementen te beschermen. En dan bij
elementen. Ze geven het gebied een
boeren vaak bij hun bedrijfsvoering.
voorkeur met onbehandelde natuurlijke
mooie kleinschaligheid en bieden
Ze staan in de weg of zorgen voor
materialen, zoals eikenhouten palen met
mooie doorkijkjes. Dat karakteristieke
ongewenste schaduw. Omdat iedereen
afrastering.”
landschap heeft de afgelopen tijd aan
profiteert van een mooi landschap, is
kwaliteit verloren, omdat de wallen en
het redelijk om boeren die de elementen
Kennisoverdracht
singels hun functie verloren. Vroeger
laten staan en onderhouden daar een
zorgden ze dat koeien in de wei bleven
vergoeding voor te geven. Dat doen we
De Stichting Groene en Blauwe
en vossen en andere ongewenste dieren
met de groenblauwe diensten.“
werden geweerd. Dat gebeurt nu met
prikkeldraad. En waar bosjes vroeger
werden uitgedund om de boer van
kachelhout te voorzien, blijven ze nu
staan omdat de gaskachel brandt.
Lusten en lasten
Dat heeft negatieve gevolgen voor het
landschap, legt Eibert Jongsma van
Landschap Overijssel uit. “Als de struiken
in een houtwal of singel niet meer worden
gesnoeid, groeien ze uit tot bomen, die
elkaar uiteindelijk kunnen verstikken en bij
een storm omwaaien. Dan houd je een
paar lossen bomen in het landschap over.
We stimuleren boeren om waardevolle
500 deelnemers
“Inmiddels hebben we met ongeveer
500 grondeigenaren in NoordoostTwente een contract gesloten, voor een
onderhoudsperiode van 30 jaar. We
hebben een lange termijn gekozen, zodat
Diensten Overijssel regelt de
contracten en de betalingen
en ziet toe op een goede
uitvoering. Landschap Overijssel
en Natuurlijk Platteland Oost
vormen de stichting. “We zijn
van plan activiteiten voor de
iedereen weet waar hij aan toe is. Het
deelnemers te organiseren,
loont bijvoorbeeld om te investeren in
zoals het schouwen van elkaars
goed gereedschap. In het contract staat
erf en kennisoverdracht.”
wat we verlangen en wat daar tegenover
staat. Het is bijvoorbeeld belangrijk om
flink de zaag in de struiken te zetten en
soms zelfs om oude bomen te kappen.
Zie verder:
www.groeneblauwedienstenoverijssel.nl
Dat klinkt hard, maar het is de beste
manier om de landschapselementen
M I J N N O O R D O O S T-T W E N T E | www.mijnnoordoosttwente.nl |
Cfacebook/mijnnoordoosttwente | M@mijnnotwente
• maart 2014
3