download verslag - Erasmushuis Rotterdam

Erasmus presentatie door Pelle van Gaalen --- klas 1G
(van basisschool De Stelberg uit Rotterdam)
Hallo allemaal, wij gaan vandaag vertellen over Desiderius Erasmus. Hij leefde ongeveer 500 jaar
geleden. Toen was hij heel bekend en nu nog steeds. Maar niet veel Rotterdammers weten wat hij
voor ons heeft betekend en sommige weten niet eens wie hij was. Daarom hebben wij de opdracht
gekregen om jullie vandaag wat meer over hem te vertellen.
Wie is Erasmus?
Wie weet er wie Erasmus nou eigenlijk is? Hij was een Nederlandse priester, filosoof, schrijver en
humanist, dus je kan wel zeggen dat hij heel veelzijdig was.
Je komt hem overal tegen
Erasmus is heel bekend en ik denk dat de meeste van jullie hem kennen. Er zijn ook veel dingen
naar hem vernoemd. Wie weten er een paar op te noemen? <Erasmusbrug - Erasmus mc Erasmus universiteit - Erasmiaans gymnasium etc. >
!
Toch krijgen mensen vaak de verkeerde indruk. Sommige mensen denken bijvoorbeeld dat hij de
ontwerper van het Erasmusbrug is of dat hij het Erasmiaans Gymnasium heeft opgericht. Wat dus
allemaal onzin is. Want het Erasmiaans bestond al voordat hij bekend was geworden en heette
toen: De Latijnse School. Ook is er een Erasmusbeeld in het centrum van Rotterdam. Zo zie je maar
dat iedereen hem alleen maar bij naam kent en zodra er wordt gevraagd wat hij ook echt betekend
heeft voor ons weten maar weinig mensen het. Dat is jammer want hij is zo bekend en heeft
zoveel voor ons betekend waar we tot op de dag van vandaag nog heel veel aan hebben gehad en
in de toekomst ook veel aan gaan hebben. !
Als wij zometeen klaar zijn met deze presentatie weten jullie dus wel wat Erasmus allemaal voor
ons heeft betekend. En dan zijn jullie niet iemand die Erasmus helemaal niet, of alleen maar bij
naam kent.
Zijn leven
Erasmus heeft nooit echt gezegd wanneer hij is geboren dus weten we het niet precies maar het
zou rond 1466-1467 moeten zijn. Zijn geboortedag weten we wel zeker, die is op 28 oktober. Hij
is geboren in Rotterdam. Omdat zijn vader priester was en priesters in die tijd geen kinderen of
een vrouw mochten hebben, stuurde hij zijn vrouw naar Rotterdam om daar te bevallen van
Erasmus. Hij is opgegroeid in Gouda hoewel hij zich altijd een Rotterdammer noemde. Zijn vader
was een priester, zijn moeder huishoudster. Dus de relatie tussen zijn ouders was niet wettelijk.
Zijn ouders noemden hem Gerrit Erasmus. Gerrit is al hun tweede kind, hij heeft een broer
genaamd Pieter die 3 jaar ouder was. Toen Erasmus ongeveer 4 jaar oud was, verhuisde hij naar
Gouda met zijn broer en zijn moeder. Zijn vader werkte daar als priester. Erasmus zal daarna nooit
meer terugkomen naar Rotterdam. Dus eigenlijk noemde hij zichzelf Rotterdammer terwijl hij
maar ongeveer 4 jaar in Rotterdam heeft gewoond.
Kinderarbeid was in die tijd heel gewoon en zeker voor arme families waarvan de kinderen niet
leerden lezen of schrijven. Men vond dat niet nodig. Maar de vader van Erasmus was niet arm dus
ging Erasmus wel naar school. Erasmus werd gepest op school, omdat hij een onecht kind was.
Toen hij ongeveer 7 was ging hij voor het eerst naar school. Hij leerde daar Latijn. Latijn was toen
wat het Engels nu is. Erasmus is eigenwijs en vindt dat hij te weinig leert. Als hij 9 jaar is gaan hij
en zijn broer naar een betere school in Deventer. Dus verhuisden ze ook met hun moeder naar
Deventer. Zijn vader verhuist naar Rome. Erasmus en zijn broer zitten in Deventer op een school
met alleen maar jongens. Als Erasmus 17 is, overlijdt zijn moeder aan de pest. Hun vader stuurt
hen terug naar Gouda. Een paar maanden later sterft ook hun vader. 3 voogden werden
verantwoordelijk voor de opvoeding van Erasmus en zijn broer. De voogden maakten al het geld
op dat voor hun opleidingen was bedoeld. En stuurden de broers naar een klooster. Zo groeit
Erasmus op. Het was niet makkelijk voor hem. Maar uiteindelijk komt hij uit het klooster. Een
monnik die naar Rome ging heeft een schrijver nodig en Erasmus mag mee omdat hij te slim was
voor het klooster. Daarna gaat hij studeren en trekt daarna door heel Europa. Hij kwam op heel
veel plekken, maar is nooit teruggekeerd naar Rotterdam. Uiteindelijk stierf hij in Basel op 12 juli
1536. Hij is dus ongeveer 69 geworden.
Humanisme
Erasmus wordt rooms-katholiek opgevoed. Dat is het geloof van zijn ouders, en eigenlijk van
iedereen toen in het noorden en westen van Europa. De Sint-Laurenskerk was een belangrijke
ontmoetingsplek voor veel rotterdammers. De Laurenskerk bestaat al meer dan 560 jaar. De bouw
begon in 1449. Toen Erasmus geboren werd was de kerk nog lang niet af. Hij woonde er wel
dichtbij. Hij is als kleuter heel vaak langs de kerk gelopen toen hij nog gebouwd werd. Het geloof
bepaalde alles, het hele doen en denken van de mensen. Het lezen van teksten in het Grieks en
Latijn konden alleen geleerde mensen. Dus werden vaak nooit de echte verhalen uit de bijbel
verteld. De mensen gingen alleen naar de kerk omdat ze dachten dat het goed voor je was.
Erasmus ging zich er op richten om het Christendom en de klassieke oudheid dichter naar elkaar
te brengen. Erasmus vond dat mensen zelf iets van hun leven moesten maken en hun vrije wil
moesten volgen. De mensen die er zo over dachten werden humanisten genoemd. Erasmus werd
ook een humanist, maar bleef ook zijn hele leven een katholiek. Erasmus en zijn broer wilden
naar een universiteit in de vrije wereld. Maar ze hadden geen geld. Daarom gingen ze naar een
klooster. Ze gingen zich dus afzonderen van de rest van de wereld. Hier heeft Erasmus geen zin in
maar hij moet na een jaar een gelofte afleggen dat hij in het klooster blijft. Op 25 april 1492, in
het jaar van Columbus zijn ontdekking, wordt Erasmus priester net als zijn vader ooit was.
Gelukkig was er in het klooster iemand die Erasmus wel mocht. Hij zorgde ervoor dat hij met een
bisschop mee naar Frankrijk mocht als schrijver. Erasmus is ontzettend blij dat hij het klooster
mag verlaten en hij zal er nooit meer terugkomen.
Terug naar de bron
Erasmus ging altijd terug naar de bron, dat vond hij heel belangrijk. Maar wat betekent dat nou
eigenlijk?
!
Daar wordt mee bedoeld dat je zelf moet nadenken en niet een verhaal van een ander moet
overnemen wat al 10 keer veranderd is - je moet teruggaan naar de bron. Dat zijn de originele
geschriften of andere plekken waar de feiten zijn terug te vinden. Hij is er heel beroemd mee
geworden want hij zei dat altijd tegen mensen.
!
Waarom vond hij dat teruggaan naar de bron nou zo belangrijk? Dat was omdat hij het belangrijk
vond dat mensen zelf nadachten en niet afhankelijk waren van anderen. Kennis moet zo zuiver
mogelijk zijn vond hij. Vaak werden verhalen heel erg veranderd, vaak ook in het belang van
degenen die het verhaal veranderden. Een voorbeeld daarvan is de bijbel. De tekst daarvan was in
de loop van de eeuwen erg veranderd. En de priesters vertelden aan de mensen allerlei dingen
over de bijbel en het geloof die ze vooral zelf belangrijk vonden. Erasmus wilde terug naar het
‘zuivere’ geloof, zoals het in het begin was, niet wat de Kerk en de pausen er later van gemaakt
hebben. Daarom wilde hij een verbeterde Latijnse vertaling van het tweede deel van de bijbel
maken, het ‘Nieuwe Testament’. De vertaling die er in die tijd was, de ‘Vulgaat’, klopte niet, vond
Erasmus. Hij wil de oude Griekse Bijbelboeken opnieuw vertalen: ‘terug naar de bron’. Met zijn
kennis van het Oudgrieks maakt hij een hele nieuwe Latijnse vertaling. Hij krijgt de steun van
belangrijke mensen, zoals geleerden en bisschoppen. Maar niet iedereen was er blij mee. In deze
nieuwe vertaling zijn dingen soms heel anders geworden. In de Vulgaat stond bijvoorbeeld dat
mensen boete moesten doen, in de vertaling van Erasmus stond dat ze berouw moesten hebben.
Dat was wel iets heel anders.
Boeken
Erasmus had veel talenten. Een van zijn grootste talenten was boeken schrijven. Hij schreef meer
dan 100 boeken, allemaal met de hand. Een van zijn bekendste boeken was de Adagia hierin staan
vele gezegdes die we heden ten dage nog steeds gebruiken.
De Adagia
!
Terwijl Erasmus in Parijs opknapt van een ziekte, brengt een vriend die uitgever is hem een boek.
Het is een verzameling spreekwoorden uit de Griekse en Latijnse klassieke literatuur. Dat brengt
Erasmus op een idee: hij wil ook zo’n boek schrijven. Zo ontstaan de beroemde Adagia, vol
geschiedenis, ideeën, adviezen en kanttekeningen. Want Erasmus geeft zijn eigen uitleg en
commentaar bij de spreekwoorden die hij uitkiest. Met de Adagia heeft hij veel succes, het wordt
een soort Wikipedia, het boek wordt overal bekend. Een bestseller dus. En Erasmus’ naam is
gemaakt.
Op een gegeven moment schrijft hij aan een nieuw deel van de Adagia in de drukkerij van Froben
in Genève in Zwitserland: de persen drukken zijn bladzijden die hij gisteren heeft geschreven. Om
hem heen wordt druk gewerkt. Er lopen bezoekers in en uit, die druk praten over zijn werk.
Erasmus blijft er rustig onder en schrijft bladzijde na bladzijde, en citeert soms zó uit het hoofd.
In 1500 verschijnt zijn eerste Adagia met honderd gezegden. Aan het eind van zijn leven heeft hij
er dan meer dan vierduizend verzameld en ze beslaan tienduizenden vellen. Sommige
commentaren van Erasmus worden belangrijker dan de spreekwoorden zelf.
!
Lof der Zotheid
Hij schreef ook het boek Lof der Zotheid. Hierin maakte Erasmus dingen van die tijd belachelijk.
Hij maakte hier ook tekeningen bij die erg komisch en mooi gemaakt werden. Wij zelf hebben de
Lof der Zotheid ook. !
Erasmus archief
Wij gingen ook kijken in het Erasmus archief in de bibliotheek aan de Hoogstraat. Hier stonden in
een hele grote kluis heel veel boeken van Erasmus. Als er brand zou uitbreken, gaan ze met gas
blussen omdat water de boeken zou verpesten. Erasmus schreef ook brieven en daaraan zie je dat
Erasmus niet altijd zo netjes schreef als in zijn boeken.

Download Report