Verslag - Kennisinstituut Duurzaam Verpakken

Verslag KIDV Verdiepingsbijeenkomst 6 maart 2014
Kansen benutten
Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) kijkt met plezier terug op de
Verdiepingsbijeenkomst van 6 maart jl. Het was de eerste van een serie bijeenkomsten in 2014 rond
het thema ‘Duurzaam verpakken in de circulaire economie’. Er kwamen zo’n veertig bezoekers op af,
onder wie vertegenwoordigers van verpakkingsbedrijven, afvalverwerkers, brancheorganisaties en
overheid. Deze Verdiepingsbijeenkomst ging vooral over de kansen met, van en voor duurzaam
verpakken, plus de rol van het KIDV om die kansen optimaal te benutten.
Eerste spreker was KIDV-directeur Hester Klein Lankhorst, die het verduurzamen van verpakkingen
een plek gaf in de ontwikkeling naar een circulaire economie. Van de twee gastsprekers trok de in
New York geboren Eva Gladek (Metabolic, The Circle Economy) het thema naar een meer abstract
niveau, maar haar boodschap was duidelijk: duurzaam verpakken in de circulaire economie vraagt
dat we werken aan integrale oplossingen die rekening houden met het systeem, met het
productontwerp en met materialen. Jaap Vandehoek (Urban Mining Corp) vertelde en discussieerde
over de innovatieve bijdragen die het recyclende bedrijfsleven aan de ontwikkeling naar een
circulaire economie kan leveren.
Directeur Klein Lankhorst van het KIDV gaf de aftrap van de Verdiepingsbijeenkomst. Ze vertelde de
belangstellenden over het ontstaan en de rol van het KIDV. En bovenal: welke kansen de circulaire
economie biedt aan de Nederlandse industrie en gemeenten.
Kansen voor Nederland
Met een verwijzing naar de in die
week gepubliceerde afvalrecyclingscijfers over 2012 maakte Klein
Lankhorst duidelijk ‘dat we het in
Nederland heel goed doen’.
“We lopen voorop met afvalrecycling
en ik weet dat veel Europese landen
over onze schouder meekijken hoe
wij duurzaam doen”, aldus de KIDVdirecteur.
Ze gaf het belang daarvan aan: “Het is goed voor Nederland, want duurzame industrie biedt nieuwe
business kansen. De vraag naar duurzame producten stijgt en de vraag van consumenten naar
duurzaam verpakte producten volgt die trend. Zowel de toepassingen als onze kennis over duurzaam
verpakken vormen een belangrijk exportproduct.”
Ook gemeenten zoeken naar innovatieve manieren voor gescheiden afvalinzameling. Ze
experimenteren, leren en passen nieuwe mogelijkheden toe. Groot voordeel: burgers zien het nut
daarvan en doen mee. “We kunnen de kansen nog beter benutten als we ‘factbased’ kennis hebben
over duurzaam verpakken in de gehele keten en als ketenpartijen elkaar weten te vinden voor
samenwerking en synergie”, aldus Klein Lankhorst. En dat raakt aan de positie en activiteiten van het
KIDV: “Het Kennisinstituut is opgericht om te bevorderen dat die kansen worden benut.”
Activiteiten KIDV
Hoe? Door vast te stellen waar kennisbehoefte bestaat, door objectieve kennis te genereren, door
ketenpartijen bijeen te brengen en kennis te delen. Het KIDV gebruikt daar verschillende
‘instrumenten’ voor. Momenteel wordt het Toekomstbeeld Duurzaam Verpakken 2040 ontwikkeld,
een vergezicht om de gehele verpakkingsketen zo duurzaam en ambitieus mogelijk in te richten en
daarin een transitie naar een circulair economie te bewerkstelligen. Belangrijke andere activiteiten
zijn het onderzoeksprogramma (in samenwerking met Topinstituut Food and Nutricion), de KIDVkennisbank (dé vindplaats voor kennis over duurzaam verpakken) en het Meldpunt Verpakkingen.
Hier kunnen consumenten vragen stellen over verpakkingen en meldingen maken. De bedrijven
reageren daarop.
Een andere activiteit van het KIDV is de ondersteuning van branches bij het opstellen van
brancheverduurzamingsplannen. “Op basis van onderzoek stellen wij per branche de hoogst haalbare
doelen vast voor de verduurzaming van de verpakkingen die worden gebruikt”, aldus Klein Lankhorst.
Alle activiteiten van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken staan in de zogeheten
Verduurzamingsagenda, waarvan binnenkort de tweede versie verschijnt. Meer informatie over
deze onderwerpen staan op de site van het KIDV (www.kidv.nl). De presentatie van Hester Klein
Lankhorst vindt u hier.
Complexiteit van de circulaire economie
Gastspreker Eva Gladek van Metabolic
(www.metabolic.nl) en de Circle Economy
(www.circleeconomy.nl) dook in de complexiteit van
de circulaire economie en hoe die te ontrafelen.
Bijvoorbeeld door de ontwikkeling en levenscyclus
van producten zoals de gloeilamp, spaarlamp of
LED-verlichting op systeemniveau te benaderen.
“Hun duurzaamheid wordt niet louter bepaald door
de energiezuinigheid”, legde zij uit. Als voormalig
medewerker van de Sustainable Packaging Coalition
GreenBlue – de Amerikaanse evenknie van het KIDV
- trok zij gemakkelijk de vergelijking door naar
duurzaam verpakken. De presentatie van Eva Gladek
vindt u hier.
Gladek is met Metabolic en de Circle Economy deelnemer aan het experiment De Ceuvel in
Amsterdam-Noord, de eerste circulaire woonwijk. Een gebied met vervuilde grond, waar voorheen
een scheepswerf was gevestigd, wordt op een alternatieve manier ontwikkeld. Vijftien afgedankte
woonboten krijgen een duurzame ‘make-over’ en vormen straks het tijdelijke kantorenpark De
Ceuvel. De initiatiefnemers realiseren zo een stadslandbouwproject met gesloten kringloop en
hergebruik van reststromen. Over tien jaar wordt de grond schoner teruggegeven aan de gemeente.
Meer informatie staat op www.deceuvel.nl.
Waarde uit afval
De tweede gastspreker was Jaap Vandehoek van
Urbal Mining Corp, een samenwerking van de
TU-Delft en Fondel Urban Mining
(www.fondel.com). De partijen werken samen in
de ontwikkeling en toepassing van innovatieve
technologie. “We gebruiken mijnbouwtechnieken om waardevolle grondstoffen uit
afvalstromen te halen, speciaal de kleinste
deeltjes, die je met het blote oog niet eens kan
zien.”
Vandehoek betoogde dat bij de recycling van plastic veel waarde verloren gaat. “Maar een klein deel
van de ingezamelde harde kunststoffen wordt weer tot product opgewerkt. Ook al hebben we nog
wel een aantal uitdagingen te overwinnen, toch durven we de stelling aan dat met de MDStechnologie (Magnetic Density Separation) die door de TU-Delft is ontwikkeld, een aanzienlijke
verbetering van het recyclingresultaat kan worden bereikt.” De presentatie van Jaap Vandenhoek
vindt u hier.
Volgende bijeenkomst
De volgende Verdiepingsbijeenkomst van het KIDV wordt gehouden op 15 mei 2014. Het programma
daarvan wordt medio april op deze site bekend gemaakt.

Download Report