Is de GIS wereld de weg kwijt?

Is de GIS wereld de weg kwijt?
Bert Vermeij
Google Earth heeft het nodige stof doen opwaaien. In één beweging
creëerde de zoekmachinegigant enthousiasme, opwinding, onrust en
verlangen naar meer. Hoe dan ook, de geowereld is in beroering gebracht
en dat is prima. Google Earth heeft het grote publiek warm gemaakt voor
geografie. Waar maakt de GIS wereld zich druk om? Is ze de weg kwijt?
Google Earth is zeer dominant, maar geen monopolist in de gratis geoviewers. Zo
zijn Microsoft met Virtual Earth, NASA met WorldWind, GeoFusion met GeoPlayer en
Skyline met Terra Explore in de voetsporen van Google getreden. Technologisch was
Keyhole, de motor van de meest populaire geoviewer al een succes. De
marketingkracht van Google, sinds vorig jaar eigenaar, maakte de techniek onder de
naam Google Earth, in korte tijd óók tot een commercieel succes. Hoe dan ook,
Google Earth verschaft een gelikt 3D venster op onze wereld.
Wie vindt het niet leuk om met gedetailleerde luchtfoto’s in de achtertuin van de
buren te kijken, zijn vakantiebestemming te verkennen of de etappe van de Tour de
France te volgen. Mede door toepassingen van (semi-) professionele geofans,
ontstaat via Google Earth indirect een enorm breed geografisch bewustzijn. Dat
schept echter verwachtingen over de gebruiksvriendelijkheid van deze ‘wereldse’
applicaties en aan de beschikbaarheid van vrije content. De recente nieuwe beelden
van Nederland zijn hier een sprekend voorbeeld van.
Daarnaast zijn er aanvullende applicaties als Sketch-Up (3D modeling dat Google ook
heeft opgekocht). En wat te denken van het feit dat in no time een nieuwe de facto
standaard is gezet: KML - Keyhole Markup Language. Functioneel gezien kan KML
relatief veel. Hoe groot zou de verwarring zijn als deze standaard net als de software
ook vernoemd zou zijn naar de eigenaar? Google Markup Language – GML. De onrust
in de professionele GIS wereld is ontstaan doordat een groot deel van wat GIS
gebruikers doen, simpelweg visualisatie en exploratie van data beslaat.
Google Earth vs GIS?
Het is dus niet verwonderlijk dat sommigen Google Earth verwarren met GIS. Google
Earth vs GIS? Is de vergelijking Google Earth versus GIS net zoiets als Pepsi Cola
vergelijken met Coca Cola? Of meer Gazelle versus Renault versus Airbus? Of
Microsoft Office versus SPSS versus SAP? De discussie: dit versus dat, voegt weinig
toe. Fietsen, auto’s en vliegtuigen zijn complementaire vervoermiddelen. Om
informatie te verwerken, bestaat een diversiteit aan software met verschillende,
aanvullende mogelijkheden. Google Earth is complementair aan andere geografische
software. Een GIS heeft in essentie drie functies: visualisatie, datamanagement en
geografische analyse. De overeenkomst met Google Earth is visualisatie, het grote
verschil: datamanagement en de ruimtelijke analyse. GIS biedt toegevoegde waarde
in de vorm van geografische analyses als overlay, zonering,
geschiktheidsclassificaties, contourberekeningen,
zichtbaarheidsanalyse, netwerktracing en bereikbaarheidsmodellen.
Copyright © 2005 In Perspectief. In Perspectief is een uitgave van ESRI Nederland.
Niets van deze website mag zonder toestemming worden gekopieerd.
Gebruikers hebben de keuze uit een scala van complementaire omgevingen, van
verschillende leveranciers om geografische informatie te visualiseren, te beheren en
te analyseren. Omdat de werkelijkheid op aarde complex en gevarieerd is, zijn er
veel verschillende geografische datatypen: vector, image, CAD, 3D, maatvoering,
netwerken, topologie, annotatie, terreinmodellen etc. Voor het verwerken van deze
data is een breed aanbod aan functies beschikbaar, van eenvoudige selectie en
querytools tot geavanceerde geostatistische modellen. De vraagstelling van de
gebruiker bepaalt welke combinatie van tools en data nodig is en op welk apparaat.
Soms volstaat een mobieltje, soms een eenvoudige webmappingapplicatie en soms
is een krachtige desktopcomputer met een GIS pakket nodig. In dit spectrum heeft
visualisatie met Google Earth zijn eigen plaats.
Waardevolle toevoeging
Google Earth introduceert nieuwe manieren van interactie met geo-info op het web.
Ze is daarmee de jongste telg in de familie van het geogereedschap. ESRI is hierdoor
geïnspireerd tot het bouwen van ArcGIS Explorer. Dit is een geoviewer, maar bevat
ook ‘echte’ GIS functionaliteit voor het werken met geografische data, geoservices
en andere webdiensten. Het uiterlijk vertoont overeenkomsten met dat van Google
Earth maar voegt een aantal belangrijke zaken toe. In de eerste plaats is dat de
mogelijkheid om ook eigen locale data, ongeachte het formaat of datatype, te
visualiseren. Handige tools voor meten, ‘swiping’ en bevragen van informatie
ontbreken uitaard niet. De meest waardevolle toevoeging zijn de zogenaamde ‘tasks’
– vragen die ArcGIS Explorer afvuurt op een server.
Er is een set standaard ‘tasks’ voor onder meer geocoding, routeberekeningen of het
opvragen van informatie over de omgeving van een locatie. Heel interessant is de
mogelijkheid eigen taken te definiëren waarbij verschillende services elkaar
aanroepen. Leuk voorbeeld is een ‘task’ die na een klik op de kaart, in Wikipedia
informatie opzoekt over de aangeklikt plaats en vervolgens bij het KNMI het lokale
weerbericht ophaalt. In zijn meest geavanceerde vorm roept een ‘task’ een
geoprocessing model aan op een ArcGIS Server.
Specialistisch gereedschap
Al deze ontwikkelingen bieden een interessant perspectief voor de toekomst. GIS
ontgroeit heel snel de status van specialistisch gereedschap. Dankzij laagdrempelige
tools als Google Earth is er een breed bewustzijn voor de meerwaarde van geografie.
GIS servers en verkenners bieden de technologie om invulling te geven aan de snel
groeiende vraag naar krachtiger geografische toepassingen. Aan de GIS specialisten
de uitdaging om deze technologie te implementeren, om innovatieve toepassingen te
ontwikkelen en te voorzien in de behoefte van de eindgebruikers. Hoe dan ook, ons
werkgebied heeft een aantal belangrijke impulsen gekregen.
Copyright © 2005 In Perspectief. In Perspectief is een uitgave van ESRI Nederland.
Niets van deze website mag zonder toestemming worden gekopieerd.

Download Report