jaarverslag 1996 concept 8

VERENIGING HOFWIJCK
jaarverslag 2013
HUYGENSMUSEUM HOFWIJCK
Het Nieuwe Hofwijck
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
2013 was een bijzonder jaar voor Hofwijck.
Het museum is compleet vernieuwd. De buitenzijde van het huis is gerenoveerd, er
zijn nieuwe grisailles en okergele luiken aangebracht. In het huis zijn twee nieuwe
museale verdiepingen gerealiseerd: De Gouden Eeuw van Constantijn en Christiaan
onder de Sterren. In de komende periode wordt gewerkt aan het omvormen van het
poortgebouw tot een bezoekersentree met kassa, winkel, tearoom en vergaderlocatie.
De veranderingen zijn financieel mogelijk gemaakt door verschillende fondsen,
sponsors, bedrijven, particuliere schenkers en leden en donateurs van Vereniging
Hofwijck.
Directie en bestuur van de Vereniging Hofwijck zijn u daar zeer erkentelijk voor.
Wij danken:
BankGiro Loterij
Provincie Zuid-Holland
VSB Fonds
Fonds 1818
Stichting Diorapthe
Siemens Nederland
Prins Bernhard Cultuurfonds
Gemeente Leidschendam-Voorburg
Stichting Zabawas
Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland
Charity Stichting Rob Beers
Rabobank Stimuleringsfonds
Fonds voor Cultuurparticipatie
De Frans Mortelmans Stichting
Stichting Christiaan Huygensprijs
Stichting Mooi Voorburg
Van Ravesteyn Fonds
Particuliere schenkers en bedrijven
pagina 1
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Inleiding
2013 is het jaar van de vernieuwing
van Hofwijck. Half januari staat het
museum in de steigers en is het compleet ingepakt in wit zeil. Een groot
doek dat vanuit de trein door reizigers
kan worden gelezen, geeft aan dat er
wordt gewerkt aan Het Nieuwe Hofwijck.
Het is een omvangrijk project. De
buitenzijde van Hofwijck wordt gerestaureerd. Restaurator Kaat Eijbers
wordt gevraagd om nieuwe grisailles te
schilderen, de thematiek van de afbeeldingen blijft
dezelfde.
Na
historisch
onderzoek
naar
een
originele
pentekening van
Christiaan Huygens wordt besloten om de
vernieuwde
luiken okergeel
te
schilderen.
Het huis krijgt
daarmee weer hetzelfde aanzien als in
Huygens' tijd.
Ook de binnenzijde van het huis wordt
gerenoveerd en heringericht. De kantoorzolder wordt omgevormd tot museale ruimte en de eerste verdieping
wordt compleet vernieuwd. Speciaal
ontworpen eikenhouten meubels bevatten lades waarin de verschillende
aspecten van Constantijn aan bod
komen: literatuur, kunst, muziek, wetenschap, de Oranje's, de familie en
architectuur. Er zijn touch screens met
verdiepende informatie, twee stoelvitrines bevatten de portretten van Stadhouder Frederik Hendrik en Amalia
van Solms en er is een gedichtenwand
waarop Constantijn´s gedichten te
horen en te zien zijn.
Op de Christiaanzolder staan instrumenten opgesteld waarmee kan worden geëxperimenteerd. Het verhaal
van Christiaan op Hofwijck en zijn
talloze uitvindingen en ontdekkingen
wordt hier verteld. Eindelijk is Christiaan terug op zijn buitenplaats.
De audiotour waarmee bezoekers
door het huis en de tuin worden geleid, is vernieuwd. Net als de kinderaudiotour. Doel van de veranderingen
is een heldere
positionering.
Op
Hofwijck
wordt voortaan
het verhaal van
Constantijn én
Christiaan Huygens
en
de
Gouden Eeuw
verteld. Ontmoet
Constantijn
en
Christiaan Thuis!
is het nieuwe
motto. Hofwijck is hét nationaal historisch museum van de Gouden Eeuw in
een notendop.
Er zijn veel partijen betrokken bij de
veranderingen: de aannemer, onderaannemers, Conserf, RCE, de Monumentenwelstandscommissie, de gemeente, het bestuur en de vormgever.
Het project wordt aangestuurd door
de directie Peter van der Ploeg en
Janelle Moerman. Zij zijn samen ook
verantwoordelijk voor de inhoud van
de museale presentaties. Verderop in
het jaarverslag leest u meer over de
omvorming van het museum.
pagina 3
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
Op 25 april 2013 wordt het museum
feestelijk geopend door astronaut
André Kuipers. Kuipers houdt een
prachtig verhaal over zijn bewondering
voor Christiaan Huygens. Er is muziek
door duo Seraphim. Het is een mooie,
zonovergoten middag. De heropening
van Hofwijck is het hoogtepunt van
het jaar!
2013 is ook het jaar van de Huygenstentoonstelling Constantijn & Christiaan
Huygens. Een Gouden Erfenis in de
Grote Kerk in Den Haag. Hofwijck is
een belangrijke partner in de tentoonstelling en is de officiële buitenlocatie.
Peter van der Ploeg en Ad Leerintveld
zijn beide gastconservator van de
tentoonstelling. Tijdens de looptijd van
de Huygens tentoonstelling is er een
dagelijkse vaarverbinding vanuit Den
Haag naar Hofwijck, verzorgd door De
Ooievaart. Daarnaast worden er tal
van activiteiten rondom de tentoonstelling in Den Haag en Hofwijck georganiseerd. Er zijn themarondleidingen Beleef Huygens´ op Hofwijck, er
zijn literaire workshops met de Koninklijke Bibliotheek, een concert, tuinrondleidingen en verschillende arrangementen.
In september wordt de Constantijnlezing gehouden door
Fred Jacobs over luitist
Constantijn Huygens.
Vlak daarna is de
Haagse Museumnacht.
Op Hofwijck is het
thema Hofwijck in het
licht van de Gouden
Eeuw. Alle verlichting
in het museum is uit.
In de Pronkzaal staat
de toverlantaarn van
Christiaan en worden
prachtige
beelden
pagina 4
geprojecteerd.
September is ook de maand van het
grisaillediner. Om de gulle gevers aan
de grisailles te bedanken en het succes
van de crowdfundingsactie voor de
grisailles te vieren, organiseert Hofwijck een stijlvol diner in de Pronkzaal.
Het gesponsorde diner is de afsluiting
van de crowdfundingsactie Hart voor
Hofwijck? Schenk een grisaille. Burgemeester Hans van der Sluijs, ambassadeur van de grisailles, spreekt zijn
waardering uit over de fondsenwerving. Er is in vier maanden tijd bijna
50.000 euro ingezameld.
In het najaar organiseert Hofwijck in
samenwerking met Kasteel Duivenvoorde vier Museum Jeugd Universiteit
colleges voor kinderen. Vanaf 10 december is Hofwijck in kerstsfeer. Het
huis en het voorplein zijn sfeervol
verlicht en er is kerstversiering aangebracht. Er zijn kerstvaararrangementen,
workshops zeventiende-eeuws bloemschikken en op Kaarsjesavond zijn er
Christmas carrols, glühwijn en gepofte
kastanjes.
Op 18 december ontvangt de directie
van Hofwijck uit handen van wethouder Heleen Mijdam de tweejaarlijkse
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Monumentenprijs Leidschendam-Voorburg. Hofwijck ontvangt de prijs vanwege de geslaagde restauratie van het
zeventiende-eeuwse monument. De
restauratie is uitgevoerd op basis van
een bouwkundig inspectierapport, een
cultuurhistorische analyse en een kleurenonderzoek. Uit de prijs spreekt
waardering voor het vele werk dat er is
verricht en voor de kwaliteit ervan.
Hofwijck draait op een beperkt aantal
professionals en ruim 60 vrijwilligers.
Hun inzet en betrokkenheid in het
huis, de tuin en bij de vele activiteiten
waren ook dit jaar weer van onschatbare waarde voor de buitenplaats.
2013 was een prachtig jaar!
Pl an ne n vo or he t p o or tg eb o u w
Na de heropening van het museum
eind april 2013 is het hele jaar doorgewerkt aan de plannen voor de omvorming van het poortgebouw. Dat is
fase 2 van de vernieuwing van Hofwijck. Met de nieuwe bezoekersentree
doen faciliteiten voor het publiek hun
intrede die er nu niet zijn: een kassagebied, ontvangstruimte, (mindervalide) toiletten, lockers, een goed gesorteerde, publieksvriendelijke winkel en
een tea room. Bezoekers kunnen van
Hofwijck een dagje uit maken. Om de
benodigde ruimte te scheppen voor de
bezoekersentree wordt het poortgebouw op de begane grond uitgebreid
met een zijvleugel. Daardoor wordt
bijna 60 vierkante meter vloeroppervlak gecreëerd. De zijvleugel krijgt
muren van glas en wordt bedekt door
een fors plat dak van zwart staal, geïnspireerd door de architectuur van
Ludwig Mies van der Rohe - een ‘moderne klassieker’ - zoals Constantijn
Huygens zich bij zijn bouwprojecten
graag liet inspireren door de antieke
klassieken. De glazen muren van de
zijvleugel zullen een onbelemmerde
blik op de tuin mogelijk maken. Er is
afstemming geweest met de gemeente, RCE en de Monumentenwelstandscommissie over het ontwerp.
De directie heeft zich daarnaast sterk
ingezet voor de fondsenwerving. Die
inspanningen zijn in 2013 en in 2014
beloond. In 2013 zijn er mooie bijdragen ontvangen van de provincie ZuidHolland in het kader van de erfgoedlijn
landgoederenzone, Stichting Zabawas
en Prins Bernhard Cultuurfonds ZuidHolland. Begin 2014 ontvangt Hofwijck een schenking van de BankGiro
Loterij voor het poortgebouw.
De omvorming van het poortgebouw
tot nieuwe bezoekersentree is absoluut noodzakelijk. Vernieuwing van het
poortgebouw maakt dat het verhaal
van Hofwijck beter kan worden verteld. De samenhang tussen huis en
tuin keert terug als de bezoekersfaciliteiten in het entreegebouw worden
gehuisvest. Daarnaast vergroot de
vergaderlocatie op de eerste etage, de
tearoom en de winkel de mogelijkheden voor cultureel ondernemerschap.
Dat is weer noodzakelijk om de bezuinigingen op de jaarlijkse gemeentelijke subsidie het hoofd te bieden.
pagina 5
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
Huis en tuin
O nd er ho u d h u i s
In de eerste vier maanden van 2013 is
het huis Hofwijck compleet gerestaureerd. Er zijn nieuwe grisailles en luiken aangebracht. Het houtwerk is
geschilderd, de gevels zijn gereinigd
en indien nodig gerestaureerd. Ook de
ijzeren ankers zijn opgeknapt, het lood
bij de ramen is deels vernieuwd. Aan
de binnenzijde van het huis is het
stucwerk aangepakt, de muren zijn
geverfd. Op de eerste verdieping is
een eikenhouten vloer aangebracht en
de elektriciteit is vernieuwd. De zolderverdieping is omgevormd van kantoor tot een museale ruimte. De zolder
is opnieuw geïsoleerd en er is een
houten betimmering aangebracht. Er is
gebruik gemaakt van oude achttiendeeeuwse planken. Op de zolder is een
ombouw voor de nieuwe ketel geplaatst en zijn de verwarmingen vernieuwd. De restauratie en vernieuwing
van het huis zijn gefinancierd met
bijdragen van fondsen, sponsors en
een forse bijdrage van de Vereniging
Hofwijck. Ook de Rijkssubsidie Instandhouding Monumenten (BRIM)
die eerder is toegekend, is hiervoor
aangewend. Het huis is gerestaureerd
door restauratieaannemer Jurriëns B.V
en verschillende onderaannemers.
pagina 6
De gr i s a ill e s
Toen Constantijn Huygens in 1641 zijn
buitenplaats Hofwijck ontwierp, koos
hij ervoor het huis en de tuin met elkaar te verbinden binnen een samenhangend iconografisch programma. De
buitenplaats als geheel heeft een plattegrond die nauwgezet de vorm van
het menselijk lichaam volgt. Deze
gedachte ontleende Huygens aan de
klassieke architect Vitruvius. Aan de
gevel van het huis liet Huygens in zogenoemde blindnissen vijftien grisailles
bevestigen, geschilderd op houten
panelen. De personificaties zullen
vermoedelijk begrippen hebben vertegenwoordigd die belangrijk waren in
het persoonlijke en professionele leven
van Huygens. Door middel van deze
grisailles maakte het verder zeer sober
uitgevoerde exterieur van het huis toch
een statement, aansluitend bij en passend in het totale iconografische programma van de buitenplaats.
Bij de vernieuwing van de grisailles is
ervoor gekozen de voorstellingen van
decoratieschilder Pol Dom uit 1954 als
uitgangspunt te nemen. De vernieuwde grisailles zijn geschilderd door Kaat
Eijbers. Eijbers is een zeer ervaren
restaurator en heeft meegewerkt aan
grote restauratieprojecten zoals de
Beurs van Berlage, Paleis Noordeinde,
het Rijksmuseum en Kasteel Keukenhof. Daar restaureerde zij muur- en
plafondschilderingen, ornamenten en
motieven.
Om de benodigde financiële middelen
voor de grisailles bijeen te krijgen, is
een crowdfundingsactie opgestart. De
leden van de Vereniging Hofwijck,
sponsors, bedrijven, fondsen en inwo-
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
ners van Leidschendam-Voorburg zijn
benaderd. Burgemeester van Leidschendam-Voorburg Hans van der
Sluijs werd aangetrokken als ambassadeur van de grisailles. Op Kaarsjesavond werd 18.000 euro opgehaald.
Het publiek kon een grote of kleine
grisaille "aankopen" voor
Hofwijck, of een deel van een
grisaille sponsoren. Uiteindelijk leverde de crowdfundingsactie voor de grisailles
bijna 50.000 euro op. Dat is
een fantastisch resultaat. De
gevers werden bedankt met
een diner in de Pronkzaal.
O nd er ho u d t u i n
In 2013 zijn de jaarlijks terugkerende
tuinonderhoud
werkzaamheden door de tuinvrijwilligers, hoveniersbedrijf Van der Tol bv.
en onze historisch fruit specialist Walter den Hollander volgens planning
verlopen.
De strenge en aanhoudende winter
heeft flink wat schade opgeleverd aan
de terracotta potten en de rozen op
de brug naar het huis. Zelfs een aantal
bessenstruiken in de boomgaard zijn
doodgevroren. De potten en rozen
worden waarschijnlijk tijdens de restauratie van de brug en het herstel van
de ijskelder in het najaar van 2014
vervangen. De bessenbomen zijn in
het voorjaar al vervangen.
De tuin wordt zoveel mogelijk op
zeventiende-eeuwse wijze onderhouden. De grasvlakken rond het voorplein, de linden- en essenlanen en de
paden in de boomgaard worden door
de tuinvrijwilligers wekelijks gemaaid.
Het hoveniers bedrijf maait twee maal
per jaar de boomgaard, de randen van
de watergangen, de stinzenflora delen
van de eilanden en lindenlaan met een
zogenaamde messenbalk waardoor
het maaibeeld de indruk geeft alsof er
met de zeis gemaaid is.
Het jaarlijks twee maal terugkerende
Haagbeukhagen snoeien is een groot
arbeidsintensief project voor de tuin-
vrijwilligers. Maar ook het verwijderen
van het onkruid van de paden, plantvakken en onder de hagen is zeer
tijdrovend.
Naast het reguliere tuinwerk hebben
zich in 2013 gespecialiseerde werkgroepen gevormd. Zo zijn er; Paviljoen-, Kruidenschiereiland-, Boomgaard- en Wilderniseilanden- onderhoud werkgroepen gevormd.
Een aparte vermelding verdient de
bouw van het ‘luchtspiegeling’ paviljoen door de bouwwerkgroep van de
tuinvrijwilligers. Deze groep heeft van
het paviljoen bij het westelijke kruidenschiereilandje een kopie van de
draagbalken gemaakt en gespiegeld
geplaatst tussen de braamstruiken op
het spoortalud.
Behalve plantaardig cultuur erfgoed
bezit ons buitenmuseum ook dierlijk
cultuur erfgoed. In de vorm van kwakereenden en bijen. De bijen worden
door de ‘Imker vereniging Den Haag
en omstreken’ in de boomgaard in
kisten gehouden. Hopelijk ziet deze
pagina 7
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
vereniging binnenkort kans om bijen
niet meer in moderne kisten maar in
bijenkorven te gaan huisvesten. Zoals
dat in de tijd van Huygens gebruikelijk
was. De Hollandse kwakereenden zijn
door de eeuwen heen steeds als lokeend in eendenkooien gebruikt. Ook
werden de kwakereenden gezien als
gezelligheidsdier vanwege hun ronde
vormen en snaterend gekwaak. Op
Hofwijck houden wij een aantal exemplaren van dit oude eendenras. Zij
worden door een van de tuinvrijwilligsters met grote passie verzorgd.
De banken, bruggen en paviljoens zijn
door de technische vrijwilligers schoon
gemaakt en opnieuw in de verf gezet.
Collectie en Conservering
Ver n ie u w ing
M us e al e Pr es ent a t ie s
De nieuwe museale presentaties op
Hofwijck zijn bedacht door de directie
en vormgegeven door ontwerper Victor de Leeuw. Het eikenhouten meubilair is gemaakt door Maqutos. Voor de
touchscreens is samengewerkt met
Perceptor.
De audiotour is gemaakt en bedacht
door de directie, de kinderaudiotour is
geschreven door educator Laura Wielders. Er is gekozen voor het podcatchersysteem van Guide-id.
Door de omvorming van het voormalige museumkantoor tot museale ruimte is de museale oppervlakte in het
huis met 25% gestegen. Zo is er ruimte ontstaan voor een volwaardige presentatie over de wereldberoemde
Christiaan Huygens. Helaas beschikt
Hofwijck over een zeer beperkte
Christiaancollectie. Om de bezoekers
pagina 8
op de zolder ook telescopen en andere uitvindingen en ontdekkingen van
Christiaan te laten zien, wordt samengewerkt met twee particuliere bruikleengevers en met Museum Boerhaave. Het restauratieatelier van Boerhaave heeft de moderne instrumenten
op zolder vervaardigd waarmee kinderen en volwassenen zelf kunnen
experimenteren.
Doel van de vernieuwing van de museale presentaties is het aanbieden van
meer verhalen en informatie, er is gelaagdheid in de presentatie aangebracht. Bezoekers (jong en ouder)
kunnen Hofwijck nu op verschillende
manieren bezoeken. Met de audiotour, maar zij kunnen ook extra informatie krijgen via de presentaties in de vitrines, de lades, de
gedichtenwand en de touch
screens op de eerste etage en
de zolderverdieping. Voor
kinderen zijn er speciale kinderlades ontworpen waarin
de informatie op een speelse
wijze wordt aangeboden. Zo
zijn er kleine mooi vormgegeven informatieboekjes over tal van
onderwerpen. Kinderen kunnen zelf
een wambuis aantrekken. De gelaagdheid die is ontstaan in de presentatie
en de veelheid aan verhalen, worden
door de bezoekers zeer gewaardeerd.
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
A an w in st en
In het verslagjaar zijn geen nieuwe
aanwinsten verkregen.
Do cu m en t at ie b ib l io th ee k
De bibliotheek is aangevuld met nieuwe uitgaven over Constantijn
Huygens, Christiaan Huygens
of aanverwante onderwerpen.
In enkele gevallen werden
deze publicaties aangekocht,
in de meeste gevallen betrof
het bewijsexemplaren voor
bruiklenen of afbeeldingen die
Hofwijck leverde.
Br u i kl e en ver k eer
In het verslagjaar waren er op Hofwijck telescopen en andere instrumenten te zien van twee particuliere bruikleengevers. Er is een langdurige bruik-
leen ontvangen van een replica van de
zeeklok van Christiaan Huygens van
Museum Boerhaave. Tevens is er één
schilderij uit de collectie van Huygensmuseum Hofwijck uitgeleend aan
de Huygenstentoonstelling Constantijn
& Christiaan Huygens. Een Gouden
Erfenis in de Grote Kerk in Den Haag.
Het betrof het portret van Constantijn
Huygens (1641) door Michiel Jansz.
Van Mierevelt.
Publiek en activiteiten
M us e u mb ez o e k
Ruim 12.000 mensen brachten in 2013
een bezoek aan Hofwijck. In 2012
waren dat er ruim 11.000. Dat is een
mooi resultaat. De eerste vier maanden van het jaar was Hofwijck gesloten in verband met de vernieuwing
van het museum. Vooral in de zomermaanden trok het museum veel belangstellenden. Een actie voor museumkaarthouders en de samenwerking
met de Huygenstentoonstelling in de
Grote Kerk zorgden voor een toestroom.
Het totaal van ruim 12.000 bezoekers
betreft individueel museumbezoek,
deelnemers aan rondleidingen, concerten, lezingen, activiteiten, familiemiddagen en ontvangsten. Ruim tweederde van de bezoekers zijn museale
bezoekers. In 2012 was dit nog ruim
60%. Het aantal museale bezoekers is
dus flink gestegen.
Voor de individuele museumbezoeker
was Hofwijck open op dinsdag,
woensdag, donderdag, zaterdag en
zondag van 12.00 tot 17.00 uur. Vanaf
1 oktober was het museum geopend
van 13.00 tot 17.00 uur. Hofwijck was
dit jaar net als andere jaren op feestdagen gesloten, behalve op Tweede
Kerstdag.
Hu we l ij k en e n P ar t ij en
In het verslagjaar hebben er op Hofwijck 12 partijen plaatsgevonden met
externe cateraars. Het betreft hier door
Hofwijck geselecteerde cateraars. Het
gaat om lunches, recepties en exclusieve diners in zowel de Pronkzaal als
de Oudhollandse keuken. Daarnaast
waren er op Hofwijck 42 proseccoarrangementen, lunches, borrels en
high tea’s waarbij de catering door de
pagina 9
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
vrijwilligers is verzorgd in samenwerking met de plaatselijke bakker. De
verhuurinkomsten en de cateringinkomsten van Hofwijck zijn ongeveer
gelijk gebleven aan de inkomsten van
2012. Maar in 2013 was het museum
wel vier maanden gesloten. Een prachtig resultaat. Beheerder Jack Zuurmond faciliteerde dat en speelde hier
samen met assistent beheerder Astrid
van Nes een belangrijke rol in.
Het aantal huwelijksvoltrekkingen
bedroeg dit jaar 39. In 2012 waren er
46 huwelijkssluitingen.
Opening van het nieuwe Hofwijck
Op 25 april werd het vernieuwde museum aan genodigden, fondsen en de
pers gepresenteerd. André Kuipers
vertelde over zijn band met Christiaan
Huygens en verrichtte de openingshandeling. Naast de openingsspeech
door de directie was er ook een toespraak door burgemeester Hans van
der Sluijs. De muzikale omlijsting werd
verzorgd door Duo Seraphim. Na
afloop van de officiële opening was er
een voorbezichtiging voor leden van
pagina 10
de Vereniging Hofwijck en andere
belangstellenden.
Huygenstentoonstelling Grote Kerk
Peter van der Ploeg en Janelle Moerman hebben in 2013 namens Hofwijck
meegewerkt aan de voorbereidingen
voor de Huygenstentoonstelling Constantijn & Christiaan Huygens: Een
Gouden Erfenis in de Grote Kerk in
Den Haag. Hofwijck was founding
partner van de tentoonstelling die in
2013 van 25 april tot en met eind
augustus te zien was. Ook was de
buitenplaats de officiële buitenlocatie
van de tentoonstelling. Directeur Peter
van der Ploeg en bestuursvoorzitter Ad
Leerintveld waren gastconservator van
de Huygenstentoonstelling. Bureau
XPEX was verantwoordelijk voor de
coördinatie en de vormgeving van de
tentoonstelling. De tentoonstelling
werd op 24 april onder veel belangstelling door koningin Beatrix geopend.
Hofwijck heeft een divers activiteitenprogramma rondom de tentoonstelling
samengesteld. Er waren arrangementen, high tea's, lezingen, een concert
en workshops. Het concert Dichter,
diplomaat, musicus op 2 juni werd
gegeven door Duo Seraphim. Er werd
voor de diverse activiteiten onder
meer samengewerkt met De Ooievaart, De Grote Kerk in Den Haag,
Museum Boerhaave en de Koninklijke
Bibliotheek. De Ooievaart heeft dagelijks bezoekers vanaf de Grote Kerk
naar Hofwijck vervoerd.
Christiaan en Constantijn lezing
De Christiaanlezing is in april 2013
niet gehouden. Het museum was toen
nog gesloten. Op 5 september verzorgde luitist Fred Jacobs de jaarlijkse
Constantijnlezing. De titel van zijn
lezing was 'Speelgenoot mijn soet bekommer'. De luitist Constantijn Huy-
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
gens. De luit was Huygens’ lievelingsinstrument. Het instrument gaf hem de
mogelijkheid, vooral op het rustige
Hofwijck, te ontsnappen aan zijn dagelijkse verplichtingen. Constantijn zag
zichzelf vooral als liefhebber-amateur,
maar nam zijn luitspel wel zo serieus
dat hij zich spiegelde aan de echte
‘professionals’ en zijn enorme aantal
luitstukken het liefst over Europa zou
willen uitstrooien. Fred Jacobs bracht
aan de hand van zeventiende-eeuwse
teksten Constantijn Huygens onder de
aandacht als virtuoos op luitgebied.
Z on dag o cht en d c on c er ten
Gedurende het verslagjaar werden vijf
zondagochtendconcerten
gegeven.
Twee concerten vonden, vanwege de
werkzaamheden in het museum, plaats
in de voormalige Orangerie van Prinses Marianne. De andere concerten
werden op Hofwijck gehouden. De
concerten waren uitverkocht. Jan Verduijn was verantwoordelijk voor de
programmering. De kwaliteit van de
musici en hun programma’s was ook
dit jaar uitstekend.
Leden betalen € 15,00 per concert,
niet leden betalen € 17,50. De concerten worden van te voren geboekt en
betaald. De concertreeks 2013-2014 is
kostendekkend.
Di ch tw ed str i jd
Di ch ter o p H of w ij c k
In 2013 organiseerde Hofwijck voor
de tweede keer de dichtwedstrijd
Dichter op Hofwijck. De feestelijke
dichtavond op 25 januari werd gehouden in de Bibliotheek aan de Vliet,
onze samenwerkingspartner. Het thema van de dichtwedstrijd was Muziek.
Dat was ook het thema van de landelijke poëzieweek. Hofwijck ontving 86
inzendingen van volwassenen en kin-
deren. De winnaars ontvingen een
boekenbon en een boekenset en
mochten hun gedicht voordragen. De
winnaar van de publieksprijs was Kees
van der Leer met zijn gedicht Vanzelf
sprekende muziek op Hofwijck. De
winnaar die door de jury werd aangewezen was Frits Frietman met zijn
sonnet Ontwaken op Hofwijck. Het
beste kindergedicht werd geschreven
door Rebecca Bontje. De jury bestond
uit Ad Leerintveld voorzitter van de
Vereniging Hofwijck, Annelies Stumpel
adjunct-directeur van de Bibliotheek
aan de Vliet, Peter van der Ploeg en
Janelle Moerman, directie Hofwijck.
De ingezonden gedichten waren ook
in de etalages van winkeliers in Voorburg en Leidschendam te lezen. Er was
veel aandacht in de regionale en plaatselijke pers voor de dichtwedstrijd.
O pe n Mo n u me n t end ag
Op 14 september was het Open Monumentendag. Het thema was Macht
en Pracht. Op Hofwijck werd daar
invulling aan gegeven door rondleidingen met de titel Constantijn Huygens:
een leven in dienst van de Oranje’s.
Ook waren er twee familierondleidingen gericht op kinderen en volwassenen: Constantijn en de Prins van Oranje. Kinderen ontdekten de geheimen
van het Hof en stonden oog in oog
met de prins van Oranje en zijn vrouw.
Open Monumentendag trok honderden bezoekers naar Hofwijck.
Hu yge ns Mu z i e k F e st iv al
Het Huygens Muziek Festival vond
plaats op 25 mei. Bezoekers konden
genieten van muzikale optredens op
het voorplein voor Hofwijck. 's Morgens was er een drukbezochte voorstelling voor kinderen in de Pronkzaal.
pagina 11
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
Hig h t e a ar r ang e me nt e n
Hofwijck organiseerde het hele jaar
door diverse high tea arrangementen
met rondleidingen en boottochten
over de Vliet in samenwerking met De
Ooievaart. Er zijn veel arrangementen
op maat samengesteld voor diverse
groepen.
C ult ur ee l Z o mer fe st i v a l
Huygensmuseum Hofwijck en het
Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg
presenteerden zich samen eind augustus tijdens het Cultureel Zomerfestival.
Ha ag se Mu s eu m n ac ht
Het museum deed op 8 september,
opnieuw als enig niet Haags museum,
mee met de Haagse Museumnacht.
Het thema was Hofwijck in het licht
van de Gouden Eeuw. Hofwijck was
verduisterd, er waren rondleidingen bij
'kaarslicht' en in de Pronkzaal werden
voorstellingen gegeven met Christiaan's toverlantaarn.
Fa m i li e m id d ag e n
Er zijn twee familiemiddagen georganiseerd in het museum. Op 12 juni was
er de familiemiddag In de voetsporen
van Christiaan. Op 18 december werd
er een kerstfamiliemiddag georganiseerd.
M us e u mJ eu g d U ni v er s it e it
Wie heeft een kasteel als vakantiehuisje? Hoe ontdek je wie op een oud
portret is afgebeeld? Hoe geniaal en
creatief was Christiaan Huygens? Hoe
is Constantijn Huygens dichter geworden? Kinderen die graag het antwoord
op bovenstaande vragen wilden weten, deden mee aan MuseumJeugdUniversiteit. Hofwijck organiseerde in
oktober in samenwerking met Kasteel
pagina 12
Duivenvoorde vier colleges voor kinderen van 8 tot 12 jaar. De colleges
waren een succes.
Ker st op H of w ij c k
Ook dit verslagjaar werd Kerst op
Hofwijck gevierd. Er waren Kerstvaararrangementen in samenwerking met
De Ooievaart, workshops zeventiendeeeuws bloemschikken, een kerstfamiliemiddag en Hofwijck deed mee aan
de Voorburgse Kaarsjesavond. De tuin
was vanaf half december feestelijk
verlicht. In de Oudhollandse keuken,
de Pronkzaal en op de brug was met
behulp van vrijwilligers groenversiering
aangebracht. Op Kaarsjesavond stonden vuurkorven op het plein en werden kastanjes en glühwijn verkocht.
Ook waren er net als andere jaren
Christmas carrols te horen. Honderden
mensen bezochten Kerst op Hofwijck.
Ro ndl e id i nge n
In 2013 werden door de gidsen van
Hofwijck, de directie en hortulanus
Henk Boers verschillende rondleidingen gegeven. Iedere dinsdag was er de
rondleiding Beleef Huygens' Hofwijck.
In totaal werden er in 2013 107 rondleidingen gegeven. In 2012 waren dat
er 106. Het rondleidersklasje met gidsen onder leiding van Peter van der
Ploeg is ook dit jaar een aantal keer
bijeen gekomen. Ook is er een Christiaancursus geïnitieerd door vrijwilligers.
Doel hiervan was om meer kennis te
vergaren over Christiaan Huygens. De
gidsen schoven diverse keren aan in
de schoolbankjes waar zij door een
docent van het Sint Maartenscollege
de principes van de natuurkunde kregen uitgelegd. Ook werd er een bezoek afgelegd aan Museum Boerhaave.
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Communicatie en pr
Hofwijck realiseert zich dat het neerzetten van een nieuwe en sterke inhoudelijke presentatie niet genoeg is.
Het nieuwe imago moet goed in de
markt worden gezet om een groter
publiek te bereiken. Hofwijck voerde
daarom in 2013 een effectieve communicatie- en marketingstrategie gericht op free publicity. Met diverse
media (kranten, radio, televisie, tijdschriften) werd actief en regelmatig
contact onderhouden en samengewerkt. Zo stond er van januari tot eind
mei iedere week een 'column' met foto
in
de
Voorburgse
Courant/De
Leidschendammer. Het publiek werd
daarmee op de hoogte gehouden van
de veranderingen op Hofwijck en de
crowdfundingsactie voor de grisailles.
Er werd ook bericht over de nieuwe
kleur van de luiken en de ontdekking
van de ijskelder onder de brug. Rondom de opening verschenen er artikelen
over Hofwijck in onder meer het AD,
de Telegraaf, Trouw, de Volkskrant, het
Reformatorisch Dagblad en de regionale kranten. In mei werd er op TV
West een documentaire van 16 minuten uitgezonden over het vernieuwde
Hofwijck. Ook RTV Midvliet besteedde regelmatig aandacht aan de buitenplaats. Hofwijck liet het foldermateriaal
aanpassen en beschikt
daarmee
over aantrekkelijk
vormgegeven printuitingen.
een notendop is goed ontvangen. In
het blad De Residentie stond een
groot verhaal over Hofwijck. In september verscheen er in het tijdschrift
Museumvisie een positieve recensie
over de vernieuwde museale presentaties. Door een actief communicatiebeleid, een persoonlijke aanpak en een
goed netwerk binnen de journalistiek
is het rendement zeer hoog.
W eb s it e en s oc i a l me d i a
In 2013 werd de website van Hofwijck
drukbezocht. De website heeft vlak
voor de opening een iets andere
vormgeving gekregen. De content
werd wekelijks vernieuwd. Er is op de
Hofwijcksite veel informatie te vinden
over het museum, de geschiedenis en
de vele activiteiten. De website is een
belangrijk communicatiemiddel. Hofwijck is actief op Social Media. Het
aantal volgers op Twitter en Facebook
steeg.
Re la t ie m an ag e me nt
en s a me n wer k in g
De directie van Hofwijck heeft de
banden met de verschillende stakeholders in 2013 geïntensiveerd. Hofwijck
werkt samen met veel partners en
heeft strategische allianties met musea,
culturele instellingen, het bedrijfsleven,
De nieuwe positionering van het
museum als hét
nationaal historisch
museum van de
Gouden Eeuw in
pagina 13
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
scholen,
media,
diverse
nonprofitorganisaties en natuurlijk het
publiek. Er was regelmatig overleg met
het college van B&W van de gemeente
Leidschendam-Voorburg over de vernieuwing van het museum. De directie
heeft vlak voor het zomerreces de
voltallige raad en het college van B&W
op bezoek gehad. De directie was
betrokken bij de organisatie van verschillende cultuurborrels voor alle
culturele partners in LeidschendamVoorburg. In 2013 was Hofwijck samen met de Koninklijke Bibliotheek
founding partner van de tentoonstelling Constantijn & Christiaan Huygens.
Een Gouden Erfenis in de Grote kerk in
Den Haag.
Voor de nieuwe permanente presentatie werd onder meer samengewerkt
met Museum Boerhaave. De directie
van Hofwijck participeert in het overleg Haagse Museumdirecteuren. Janelle Moerman zit in het bestuur van de
sectie Historische Musea van de Nederlandse Museum Vereniging. Daarnaast was zij in 2013 lid van de klankbordgroep Museumkaart van de Nederlandse Museumvereniging.
Peter van der Ploeg was vanuit Hofwijck gastconservator van de Huygenstentoonstelling in de Grote Kerk in
Den Haag
Educatie
Voor de educatie op Hofwijck is dit
jaar een nieuw plan ontwikkeld. Museumlessen en educatieaanbod zijn in
2013 in een nieuw jasje gestoken en
er zijn nieuwe lessen bijgekomen.
Ook in het educatievrijwilligersteam
hebben veranderingen plaatsgevonden. Hofwijck is blij met de kennis en
input van de nieuwe vrijwilligers die
zijn toegetreden tot het team.
Tijdens de renovatie van het museum
zijn er veel onderwerpen speciaal voor
kinderen in de presentatie opgenomen. Zo zijn er op de verdieping De
Gouden Eeuw van Constantijn kinderlades samengesteld, waarin kinderen
op ontdekkingstocht kunnen gaan;
lezen, ruiken, schrijven met een ganzenveer en een wambuis aan kunnen
passen. Op de zolderverdieping Christiaan onder de sterren, zijn touch
screens geplaatst. Daar zijn verhalen te
vinden over Christiaan's jeugd op
Hofwijck en zijn vele uitvindingen en
pagina 14
ontdekkingen. Kinderen kunnen er de
‘Chrisquiz’ spelen.
M us e u m in sp ec te ur s
Op 6 mei, vlak na de opening, is groep
7 van basisschool de Vijverhof op
Hofwijck geweest om alle kinderactiviteiten te ‘testen’. De opstelling werd
onderzocht en de leerlingen waren
razend enthousiast over het nieuwe
concept 'het zelf ontdekken'. De reacties waren positief; het museum is
kidsproof bevonden.
C ult u ur m en u
In 2013 heeft Hofwijck meegedaan
aan de zevende editie van het Cultuurmenu
Leidschendam-Voorburg.
Leerlingen maken onder schooltijd
kennis met muziek, dans, theater,
beeldende kunst en cultureel erfgoed.
Alle groepen 8 uit de Gemeente Leidschendam-Voorburg bezochten Hofwijck voor het speciale lesprogramma:
Hofwijck, een vakantiehuisje en meer…
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Deze museumles is vernieuwd en
aangepast aan de opstelling.
Chr i st i aa n Hu yg e ns ,
wo nd er k in d op Ho fw i j c k
Voor de groepen zeven en acht is er
de museumles Christiaan Huygens,
wonderkind op Hofwijck. Deze les is
ook in een nieuw jasje gestoken. Als
kind was Christiaan Huygens al ontdekker op Hofwijck. Tijdens de museumles wordt hier op ingespeeld; kinderen gaan zelf ontdekkend leren. Ze
komen achter de betekenis van wetenschap in de zeventiende eeuw, leren
over het leven van de wetenschapper
en de historische context. In groepjes
houden de leerlingen zich bezig met
praktische opdrachten en proefjes. Ze
lezen over Huygens’ kinderjaren en
zijn tijd op Hofwijck en maken op
touch screens de ‘Chrisquiz’.
De toverlantaarn van Christiaan
Samen met de organisatie KunstKrul
uit Amsterdam en de Lichtbende uit
Amsterdam is het voor basisscholen
mogelijk gemaakt vanuit Hofwijck een
programma rond Christiaan Huygens
samen te stellen. De Lichtbende verzorgt theatervoorstellingen met en
over de toverlantaarn, een uitvinding
van Christiaan Huygens. Kunstkrul
ontwikkelt lessen over Canonhelden,
met leskisten en acteurs die de rol van
canonhelden spelen. Hofwijck biedt
als woonhuis van Christiaan de perfecte enscenering voor deze samenwerking.
Kinderaudiotour, Kijken is zien,
speuren op de buitenplaats
Speciaal voor Het Nieuwe Hofwijck is
deze nieuwe kinderaudiotour ontwikkeld. Het verhaal van de audiotour
gaat over Hendrik en Jacob en neemt
kinderen vanaf 8 jaar mee terug naar
Hofwijck in het jaar 1691. De buitenplaats moet worden afgespeurd naar
verrekijkersgereedschap van Christiaan
Huygens. Zo maken zij kennis met de
levens van vader en zoon Huygens én
de zeventiende-eeuw. De audiotour is
voor individueel gebruik. Tevens is er
de museumles Kijken is zien, waarvan
de audiotour een onderdeel is.
Museumles Havo/Vwo Huygens en
Hofwijck in de zeventiende eeuw
Deze museumles voor Havo en Vwo is
aangepast. Leerlingen krijgen tijdens
deze museumles een kijkje in de zeventiende eeuw door middel van een
interactieve rondleiding en maken zo
kennis met Constantijn Huygens op de
verdieping De Gouden Eeuw van Constantijn en met Christiaan Huygens op
de zolderverdieping Christiaan onder
de sterren. Er is een nieuwe kijkwijzer
en activiteit aan de les toegevoegd.
Chr i st i aa n on der d e st er r e n
Speciaal voor de leerjaren 2 en 3 van
Havo en Vwo is deze nieuwe les ontwikkeld in samenwerking met de natuurkundedocent van het Sint Maartenscollege en twee enthousiaste ouddocenten en educatie-vrijwilligers. Met
een lesbrief gaan leerlingen zelf op
pad door het museum. Op iedere
verdieping van het museum komt de
leerling in aanraking met een of meerdere ontdekkingen van de wetenschapper. In de ruimtes van het museum wachten praktische opdrachten die
alles te maken hebben met de theorieen en ontdekkingen van Huygens;
slingerproeven, optica, licht- en geluidsgolven en de cycloïde beweging.
Tr e ks ch u it pr o je c t
Op 22 oktober hebben ongeveer 60
leerlingen van de Montessorischool uit
Leidschenveen Hofwijck bezocht voor
pagina 15
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
het trekschuitproject in samenwerking
met De Ooievaart en Stichting Paardenkracht. Zij kregen Hofwijck te zien
en leerden meer over de buitenplaats,
vader en zoon Huygens en het dagelijks leven in de 17e eeuw. Bij het project hoorde een korte reis met een
echte Trekschuit. Aan boord van het
schip werd een quiz gehouden en
halverwege werd de motor van het
schip stilgelegd en werd een trekpaard
ingespannen die het schip over de
Vliet verder trok. Een mooi inkijkje in
het transport in de Gouden Eeuw.
Er is in 2013 ook samenwerking gezocht met het Techniekmenu en het
Technasium voor eventuele nieuwe
projecten in de toekomst.
In totaal hebben honderden leerlingen
uit het Primair en het Voortgezet Onderwijs Hofwijck bezocht.
O ver z i cht v a n d e be l a ngr i j k ste
a ct i vi te i te n en g eb e ur t en i ss en
13-1
Zondagochtendconcert
Trio da Fusignano
25-1
Poëzieavond
Dichter op Hofwijck
10-2
Zondagochtendconcert Fernando Cordas en Izhar Elias
10-3
Zondagochtendconcert
Duo Parnarpa
25-4
Opening vernieuwde Hofwijck
15-5
Workshop ism Koninklijke
Bibliotheek
25-5
Huygensmuziekfestival
2-6
Concert door Duo Seraphim
12-6
Familiemiddag In de voetsporen van Christiaan
juni, juli, augustus
Diverse arrangementen en
rondleidingen
5-9
Constantijnlezing door Fred
Jacobs
7-9
Haagse Museumnacht
14-9
Open Monumentendag en
Vlietdagen
7/14/21/28-9
MuseumJeugdUniversiteit
10-11 Zondagochtendconcert
Lotus Duo
8-12
Zondagochtendconcert
Ensemble Van Wassenaer
december
Kerst op Hofwijck met diverse
vaararrangementen
17/19-12
workshop bloemschikken
18-2
Kerstfamiliemiddag
24-12 Kaarsjesavond
Giften aan Hofwijck
De in 2002 opgerichte stichting
'Vrienden van Huygensmuseum Hofwijck' heeft ten doel het bevorderen
van de belangstelling voor Constantijn
Huygens en zijn familie en voor het
Huygensmuseum Hofwijck te Voorburg.
pagina 16
Zowel de Stichting als de Vereniging
zijn door de Belastingdienst aangemerkt als Culturele Algemeen Nut
Beogende Instelling (Culturele ANBI).
Giften en legaten of erfstellingen zijn
voor Hofwijck vrij van schenk- en erfbelasting.
Vereniging
Jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Bij een gift aan Hofwijck mag
in de aangifte inkomstenbelasting 1,25 keer het bedrag
van die gift afgetrokken worden. Dit geldt tot een bedrag
van maximaal € 5.000 aan
culturele giften per jaar. Een
schenking van € 1.000 kost
dan nog slechts € 350 bij een
tarief van 52% inkomstenbelasting en € 475 bij een tarief
van 42% inkomstenbelasting.
De Vereniging
L ed en
Het aantal leden bedroeg eind 2013
287 (275 in 2012) en er waren 33
donateurs (35 in 2012).
Bes t uur
Het bestuur bestaat eind 2013 uit:
dr. Ad M.Th. Leerintveld
voorzitter
mr. Evert T.M. Urbanus
penningmeester
drs. Erland J.R. Swaving
secretaris
Per s on ee l
De staf bestaat eind 2013 uit:
drs. Janelle Moerman
directeur
drs. Peter van der Ploeg
directeur
Henk Boers
hortulanus
Jack Zuurmond
beheerder
Astrid van Nes
assistent beheerder
Laura Wielders
medewerkster educatie
Jessica Melis
huishoudelijke medewerker
Hu i s - en t ui nvr i j w ill ig e r s
Hofwijck telde aan het eind van 2013
31 vrijwilligers voor het huis en 29
vrijwilligers voor de tuin. Dat is een
stijging van 9 huisvrijwilligers en 9
tuinvrijwilligers ten opzichte van 2012.
De huisvrijwilligers verzorgen de kassadiensten zowel in het weekend als
doordeweeks. Zij assisteren bij educatie, concerten, activiteiten, catering en
communicatie. Ook geeft een aantal
vrijwilligers rondleidingen. De prosecco-arrangementen na een huwelijk zijn
erg geliefd bij de doelgroep. De vrijwilligers van Hofwijck verzorgen de catering daarvan op een enthousiaste manier. Ook de high tea arrangementen
en lunches worden door hen begeleid.
Dat zorgt voor een belangrijke nieuwe
bron van inkomsten voor Hofwijck.
Van begin maart tot eind november is
er weer een heel jaar in de tuin gewerkt. De reguliere tuinwerkzaamheden worden verdeeld tussen de vrijwilligers en hoveniersbedrijf Van der Tol.
Die verdeling van taken is voor het jaar
2013 wederom in samenspraak met de
vrijwilligers vastgelegd in een takenschema. Bijvoorbeeld het snoeien van
de haagbeukhagen wordt bijna geheel
door de vrijwilligers uitgevoerd; een
enorme klus.
Hofwijck beschikt over een vrijwilligersbeleid en een vrijwilligersstatuut.
De vrijwilligers tekenen na een introductieperiode van een maand de vrijwilligersovereenkomst. Bij elkaar wordt
er per jaar zo’n 3000 uur aan werk
verzet door huisvrijwilligers. De tuinvrijwilligers verzetten 2000 uur werk.
pagina 17
Vereniging
Hofwijck
jaarverslag 2013
Huygensmuseum
Dat is een stijging ten aanzien van het
vorige jaar.
De huisvrijwilligers komen elke twee
maanden bij elkaar. Ook zijn er informatieve bijeenkomsten voor de huisen tuinvrijwilligers. Jack Zuurmond is
vrijwilligerscoördinator en zorgt voor
de invulling van de roosters en het
inzetten van de vrijwilligers. Hij wordt
daarbij geassisteerd door Astrid van
Nes.
Tuinvrijwilliger Renate Huber en Jacques Plugge organiseerden dit jaar de
nieuwjaarsreceptie voor de tuinvrijwilligers. De receptie was drukbezocht.
Voor huis- en tuinvrijwilligers was er
op 17 december een vaartocht naar
porseleinfabriek De Pauw in Delft.
Aansluitend was er een borrel met
hapjes op Hofwijck voor de vrijwilligers. De directie bedankte daarbij de
vrijwilligers voor hun enorme inzet en
betrokkenheid. Zij ontvingen namens
het bestuur als dank een museumkaart
of een cadeau-, boekenbon.
De huis- en tuinvrijwilligers op Hofwijck zijn van zeer grote waarde. Zij
zijn ware ambassadeurs van de buitenplaats en zetten hun tijd en ervaring
in voor het museum en de tuin. Hofwijck heeft daar veel profijt van. Aan
het eind van het verslagjaar maakten
de volgende tuinvrijwilligers deel uit
van het team:
Olivier Chrétien
IJsbrand Feeke
Diana Hermsen
Anke de Hoop
Renate Huber
Mary Jermias
Nora Lambrechts
Loeki Laurentiu
Marianne Nugteren
José Ouwendijk
Ad Ouwendijk
Inge Ooms
pagina 18
Hans Ooms
Ideke Penning
Jacques Plugge
Janny Schipper
Marion Schouten
Sylvia Simonis-Blaakman
Annemarie Splinter
Annemarth van der Touw
Elly van Alderwegen
Ton van Eijk
Ellen van Hasselt
Anat van Weegberg
Cokkie van Wieringen
Annemarie van de Knaap
Carlo Vezzola
Anneke Visser
Corrie Westgeest
Aan het eind van het verslagjaar maakten de volgende huisvrijwilligers deel
uit van het team:
Marga Barnard-Jezek
Iet Beekman
Trui Casteleijn
Jane Choy
Bob Commerell
Nienke de Boer
Zlatka de Pauw
Hans Dikker Hupkes
Paul van Engelen (ICT)
Pia Feeke
Marianna Franken
Thea van der Graaff
Ellen van Hasselt
Soraya Heppener
Annelies Jaeckle
Mary van Kasteren
Leonie Kool
Kees van der Leer
Marja Mentrop
Linda Smallegange
Anneke Smulders
Nellie van der Laar
Lea van Eerden
Ineke Verbeek-Kremer
Jan Verduin
Gemma Vezzola
Wilma der Weduwe
Els der Weduwe
Mieke Wiebes
Susan Witte
Solange ‘t Zand
Vereniging
jaarverslag 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
pagina 19
Vereniging
Hofwijck
jaarrekening 2013
Huygensmuseum
Balans per 31 december 2013
de bedragen luiden in Euro’s
2013
ACTIVA
Vaste activa
historische buitenplaats Hofwijck
restauratieprojecten Hofwijck
reconstructieproject Tuin
project Het Nieuwe Hofwijck
totaal vaste activa
PM
0
221.733
124.956
Vlottende activa
voorraden
Vorderingen op korte termijn
debiteuren
nog te vorderen bedragen
vooruitbetaalde bedragen
totaal vorderingen op korte termijn
Geldmiddelen
Vereniging Hofwijck
Aankoopfonds Hofwijck
Boekenfonds Hofwijck
totaal geldmiddelen
totaal activa
Schulden op lange termijn
hypotheek NRF
lening 1 Stichting Vrienden
lening 2 Stichting Vrienden
totaal schulden op lange termijn
Schulden op korte termijn
crediteuren
nog te betalen bedragen
vooruitontvangen bedragen
totaal schulden op korte termijn
totaal passiva
pagina 20
PM
10.000
221.733
-9.851
346.689
221.882
13.025
11.439
8.157
23.114
2.114
5.558
43.221
822
33.385
8.366
6.103
959
PASSIVA
Eigen vermogen
Voorzieningen
onderhoud poortgebouw
meerjarenonderhoud Hofwijck
aankoopfonds
boekenfonds
totaal voorzieningen
2012
49.601
42.101
3.500
959
15.428
408.527
46.560
329.482
3.014
12.874
1.400
0
6.103
959
1.400
40.000
3.500
959
8.462
39.980
198.211
129.000
45.859
42.778
198.211
0
367.191
22.763
5.872
1.225
240.989
19.620
4.173
5.967
29.860
408.527
29.760
329.482
Vereniging
jaarrekening 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Rekening van inkomsten en uitgaven over 201 3
de bedragen luiden in Euro’s
INKOMSTEN
subsidie gemeente
algemene sponsoring
verhuur
entreegelden
contributies en donaties
interest
overige inkomsten
bijzondere baten
totaal inkomsten
UITGAVEN
onderhoud/restauratie Hofwijck
overige kosten Hofwijck
personeelskosten
vaste en wisselende presentaties
concerten en lezingen
publiciteit
algemeen beheer
bijzondere lasten
RECAPITULATIE
totaal inkomsten
totaal uitgaven
resultaat
definitief
2013
definitief
2012
begroting
2013
begroting
2014
begroting
2015
75.915
25.000
28.874
36.970
7.495
-95
4.497
75.000
25.000
40.000
30.000
15.000
0
5.000
66.400
18.000
66.600
37.600
11.000
500
6.500
86.000
15.000
40.000
43.000
12.000
0
7.000
178.656
85.855
15.000
34.577
14.986
8.206
415
2.816
3.203
165.058
190.000
206.600
203.000
41.597
16.002
109.071
2.251
-1.146
4.412
16.329
35.653
11.425
91.800
6.730
-182
1.769
17.866
40.000
15.000
100.000
12.000
2.000
5.000
16.000
37.800
23.600
105.500
12.700
2.000
4.000
21.000
37.000
18.000
115.000
12.000
-1.000
4.000
18.000
188.516
165.061
190.000
206.600
203.000
178.656
188.516
-9.860
165.058
165.061
-3
190.000
190.000
0
206.600
206.600
0
203.000
203.000
0
pagina 21
Vereniging
Hofwijck
jaarrekening 2013
Huygensmuseum
Toelichting op de balans
Historische buitenplaats Hofwijck
De historische buitenplaats Hofwijck
bestaande uit het gebouw Hofwijck
met tuin en het poortgebouw is een
rijksmonument, het monumentennummer is 508185.
Het gebouw Hofwijck met tuin en
water aan het Westeinde 2a te Voorburg is eigendom van Vereniging
Hofwijck. Het is kadastraal bekend
onder gemeente Voorburg, sectie F
nummer 7850 en is groot 1 ha, 42 a
en 47 ca. De WOZ waarde over 2013
bedroeg € 249.000 (€ 148.000 over
2012). Het gebouw Hofwijck is niet
belast met hypothecaire inschrijvingen.
Aan het Westeinde 2 te Voorburg ligt
het poortgebouw. Ook dit gebouw is
eigendom van Vereniging Hofwijck.
Het is kadastraal bekend onder gemeente Voorburg, sectie F nummer
4887 en is groot 1a en 73 ca. Het
gebouw werd in 2013 gebruikt als
kantoor. In het project Het Nieuwe
Hofwijck wordt het poortgebouw omgebouwd tot Hofpoort met de toegang tot de buitenplaats, kassa, museumwinkel, kantoor en vergaderruimten. De WOZ waarde over 2013 bedroeg € 286.000 (€ 296.000 over
2012).
Het poortgebouw is belast met twee
hypothecaire inschrijvingen. De eerste
ten behoeve van ABN AMRO als zekerheid voor een kredietfaciliteit van
€ 31.765 en een tweede ten behoeve
van Stichting Nationaal Restauratiefonds als zekerheid voor een lening
voor de Restauratieprojecten Hofwijck,
oorspronkelijk groot € 79.412. Eind
2013 was nog verschuldigd € 39.980.
Van de kredietfaciliteit is in 2013 tijdelijk gebruik gemaakt.
pagina 22
Restauratieprojecten Hofwijck
Deze balanspost belichaamt het nog
niet bijeengebrachte deel van de restauratieprojecten uit 1995. In 2013 is
hierop het restant van € 10.000 afgeschreven (2012: € 5.000). De restauratieprojecten zijn eind 2013 geheel
afgeschreven.
Reconstructieproject Tuin
Onder deze noemer worden de kosten geactiveerd die te maken hebben
met de reconstructie van de tuin van
Hofwijck in 2004 en 2005. In 2013 en
2012 is hierop niets afgeschreven.
Project Het Nieuwe Hofwijck
Hier worden de gemaakte kosten en
de ontvangen sponsorbijdragen voor
het project HNH - alsmede de vrijgevallen voorziening voor meerjarenonderhoud Hofwijck - gesaldeerd opgenomen. Eind 2013 is € 404.190 aan
bijdragen ontvangen en zijn kosten
gemaakt voor een bedrag van
€529.146. Per saldo een post van
€ 124.956.
Voorraden
Dit betreft de voorraad boeken, etsen
en andere Huygensartikelen, alsmede
de voorraad kantoorartikelen.
Nog te vorderen bedragen
Hierin zijn begrepen te ontvangen
bedragen van de Stichting Museumkaart, Stichting Vrienden van Huygensmuseum Hofwijck, de Belastingdienst en de Gemeente LeidschendamVoorburg.
Vooruitbetaalde bedragen
Dit zijn diverse vooruitbetaalde kosten.
Vereniging
jaarrekening 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Voorziening
onderhoud poortgebouw
In 2013 is niets toegevoegd aan de
voorziening voor toekomstig onderhoud van het poortgebouw Eind 2013
staat de voorziening op € 1.400.
op de poortwoning verleend. De gemeente Voorburg heeft voor deze
hypothecaire lening gemeentegarantie
afgegeven. De lening was oorspronkelijk groot € 79.412. Eind 2013 was nog
verschuldigd € 39.980.
Voorziening
meerjarenonderhoud Hofwijck
De voorziening van € 40.000 is in
2013 geheel vrijgevallen ten gunste
van de restauratiekosten van het gebouw Hofwijck. Eind 2013 bedraagt
de voorziening nihil.
De lening 1 van Stichting Vrienden van
Huygensmuseum Hofwijck is aangegaan voor de gedeeltelijke financiering
van de kosten van reconstructie van
de tuin en voor de ontwikkeling van
de audiotour in 2005. De lening was in
2013 evenals in 2012 renteloos. Eind
2013 was verschuldigd € 198.211.
Voorziening aankoopfonds
In het aankoopfonds worden gelden
bijeengebracht voor aankoop van
museale objecten. In 2013 is de opbrengst van een tafel en kast aan de
voorziening toegevoegd. Er is niets aan
de voorziening onttrokken.
Eind 2013 was er € 6.103 in het aankoopfonds aanwezig.
Voorziening boekenfonds
In 2013 waren er geen mutaties in het
boekenfonds. Eind 2013 was er € 959
in het boekenfonds aanwezig.
Schulden op lange termijn
De hypothecaire geldlening van het
Nationaal Restauratiefonds is in 1995
aangegaan voor de Restauratieprojecten Hofwijck. Het rentepercentage
bedraagt 3,3. Deze rente is vast gedurende de gehele 30-jarige looptijd van
de lening. Als zekerheid is hypotheek
De lening 2 van Stichting Vrienden van
Huygensmuseum Hofwijck is in 2013
aangegaan voor voor-financiering van
het project Het Nieuwe Hofwijck. De
lening was renteloos.
Schulden op korte termijn
De Vereniging beschikt bij ABN AMRO Bank over een rekening-courant
krediet van € 31.765. In 2013 is tijdelijk gebruik gemaakt van deze kredietfaciliteit.
Nog te betalen bedragen
Dit zijn voornamelijk nog af te dragen
loonheffing en pensioenpremies over
december 2013.
Vooruitontvangen bedragen
Dit zijn voornamelijk vooruitontvangen
toegangsgelden voor concerten in
2014.
Toelichting op de rekening van inkomsten en uitgaven
Subsidie gemeente
De subsidie van de gemeente Leidschendam-Voorburg bedroeg over
2013 € 75.915 (€ 85.855 over 2012).
Met ingang van 2013 wordt de subsi-
die verminderd met € 32.094. Om
Hofwijck hieraan te laten wennen
wordt over 2013 en 2014 een afbouwsubsidie verstrekt zodat in 2013
€ 10.698 minder subsidie ontvangen
pagina 23
Vereniging
Hofwijck
jaarrekening 2013
Huygensmuseum
wordt, in 2014 € 21.396 en in 2015
€ 32.094. De gemeente is verzocht de
korting ongedaan te maken. Daarom
wordt in de begroting over 2015 uitgegaan van een subsidie van EUR
86.000.
Algemene sponsoring
Hieronder worden bedragen van
sponsoren en subsidiënten verantwoord die niet voor een specifiek doel
zijn verkregen. In 2013 betreft dit een
bijdrage van Stichting Vrienden van
Huygensmuseum Hofwijck.
Verhuur
Dit zijn de opbrengsten uit verhuur
voor huwelijksvoltrekkingen, partijen,
vergaderingen en cursussen. De verhuuropbrengsten zijn met 17% gedaald ten opzichte van 2012. Dit komt
doordat het museum de eerste vier
maanden dicht is geweest.
Entreegelden
De entreegelden zijn 2,5 keer zo hoog
als in 2012.
Contributies en donaties
Dit zijn de jaarlijkse bijdragen van
leden en donateurs. Deze zijn lager
dan in 2012.
Interest
Het betreft hier het saldo van de ontvangen rente op de banktegoeden en
de betaalde rente op de tijdelijk gebruikte kredietfaciliteit.
Overige inkomsten
Hieronder zijn onder meer de resultaten op verkopen van boeken, etsen en
prentbriefkaarten ed. verantwoord.
pagina 24
Onderhoud/restauratie Hofwijck
Naast het uitgevoerde onderhoud aan
het gebouw en de tuin, maakt de betaalde interest voor de hypothecaire
geldlening bij het Nationaal Restauratiefonds en afschrijving op de Restauratieprojecten Hofwijck hier deel van
uit.
Overige kosten Hofwijck
Hierin zijn onder andere begrepen de
kosten voor energie, water, beveiliging, klimaat, opstalverzekering en
onroerende zaak belasting
Personeelskosten
De personeelskosten bedroegen ruim
€ 109.000. In 2012 waren eenmalige
bijdragen van € 9.700 in mindering op
de personeelskosten gebracht
Vaste en wisselende presentaties
Hieronder zijn onder meer de kosten
van tentoonstellingen, educatie, andere culturele evenementen en de verzekeringspremies voor inboedel en collectie begrepen.
Concerten en lezingen
De concerten zijn ruim kostendekkend.
Publiciteit
Dit bestaat uit kosten voor promotie
van Hofwijck.
Algemeen Beheer
Hierin zijn onder meer begrepen de
kantoor-, administratie-, advies- en
bestuurskosten, de abonnementen,
contributies en huishoudelijke uitgaven.
Vereniging
jaarrekening 2013
Hofwijck
Huygensmuseum
Accountantsverklaring
deWaardKramer accountants uit Leidschendam heeft op verzoek van de
Vereniging de Rekening van inkomsten
en uitgaven over 2013 gecontroleerd.
In de beoordelingsverklaring van 13
juni 2014 concludeert deWaardKramer dat op grond van hun beoordeling
hen niets is gebleken op basis waarvan
zij zouden moeten concluderen dat de
rekening van inkomsten en uitgaven
geen getrouw beeld geeft over de
juistheid en de samenstelling van het
saldo van inkomsten en uitgaven alsmede dat hen niets is gebleken dat
inkomsten en uitgaven niet rechtmatig
en doelmatig zijn, daarbij de activiteiten van de vereniging in ogenschouw
nemend.
pagina 25
Vereniging
Hofwijck
informatie 2014
Huygensmuseum
HUYGENSMUSEUM HOFWIJCK
Adres
Westeinde 2a
2275 AD Voorburg
Telefoon (070) 387 23 11
Fax (070) 386 72 57
www.hofwijck.nl
[email protected]
Lidmaatschap van Vereniging Hofwijck
De contributie bedraagt € 25 per jaar.
Aanmelden als lid kan via www.hofwijck.nl.
Openingstijden
Dinsdag, woensdag, donderdag, zaterdag en zondag van 12.00 tot 17.00 uur.
Alle feestdagen, behalve Tweede Kerstdag gesloten.
Audiotour
Bezoekers kunnen op Hofwijck gebruik maken van een gratis audiotour. Het boeiende
verhaal van Hofwijck, Constantijn en Christiaan Huygens komt zo echt tot leven. De
audiotour is in het Nederlands en het Engels beschikbaar en is in de toegangsprijs
begrepen. Kinderen van 8 t/m 11 jaar kunnen met Hofwijck kennismaken door een
speciaal voor hen bestemde audiotour.
Entreeprijzen inclusief audiotour
Volwassenen:
€ 6,00
Jongeren 6 t/m 18 jaar: € 3,00
CJP/Cultuurkaart:
€ 3,00
Museumkaart:
Leden en donateurs:
gratis
gratis
Bereikbaarheid
met de auto:
Vanaf het Prins Clausplein (vanuit de richting Amsterdam A4, Utrecht A12, Rotterdam
A13) richting Den Haag aanhouden. Op de A12 (Utrechtse Baan) afrit 4 Voorburg
nemen. Na de afrit driemaal rechts, onder de snelweg door en de eerste afslag links.
Doorrijden tot de ingang van Hofwijck aan de overzijde van het Stationsplein.
Parkeren onder het viaduct.
met de trein:
Station Voorburg, aan de spoorlijn Den Haag-Utrecht, is gebouwd op de voormalige
overtuin van Hofwijck. De ingang van Hofwijck ligt dan ook schuin tegenover het
station aan het Stationsplein.
met de bus:
HTM-bus 23 en 26 en Connexxionlijn 39 en 45 stoppen bij Station Voorburg.
pagina 26