LEERLIJNEN - Mocca Amsterdam

M
NUMMER 39 | JUNI 2014
CCA
MM
CCA
S E N E TEWX EPREKR TC IUSLETNU EU TRWE DE UR CK A TCIUE L T U U R E D U C A T I E
C
Keizersgracht
Baarsjesweg 224 1058 AA Amsterdam
T 020 - 620
T 020 - 620 9567 | [email protected]
www.mocca-amsterdam.nl | www.cultuurkaartamsterdam.nl
[email protected] | w
MOCCA Over Cultuureducatie is een uitgave van Mocca t.b.v. PO- & VO-scholen/schoolbesturen
SPRANKELEN MET EEN RAAMLEERPLAN
Cultuureducatie is onderdeel van het onderwijscur
riculum: dat is de kern van het Basispakket.
Die vaste plek is de ambitie van de Amsterdamse
schoolbesturen en daarin staan ze niet alleen. Met
de kerndoelen voor kunstzinnige vorming, wereld
oriëntatie en muziek als uitgangspunt is er een lan
delijke ontwikkeling om die kerndoelen te verbinden
aan leerdoelen en competenties – net als de andere
vakken in het onderwijsprogramma. Wat zou reke
nen zijn, of taal, zonder tussendoelen en leerlijnen (TULE)?
Maar wat klinkt TULE voor cultuureducatie opeens droog. Kunst
en cultuur hangen juist samen met creativiteit, met sprankelen,
en met plezier in het maken en het beleven.
Toch heeft het vastleggen van competenties en vakspecifieke
vaardigheden meerwaarde. Met de raamleerplannen voor
muziek, beeldend onderwijs, erfgoededucatie en binnenkort ook
theater en dans, is in Amsterdam hiervoor een aanzet gegeven.
We zien dat die raamleerplannen een leidraad zijn om leerlijnen
op zetten. Een meerjarenprogramma waarin leerlingen een
opbouw in ervaringen en vaardigheden wordt gegeven.
Deze week is er het langverwachte landelijk leerplankader
waarin voor vier vakken – beeldend, dans, drama en muziek
– competenties met betrekking tot het creatieve proces zijn
uitgewerkt.
Ik heb al een preview van de website gezien en kan het u aan
bevelen er straks een kijkje te nemen. Er is informatie te vinden
over kerndoelen, een schema waarin het leerplankader wordt
gespiegeld aan Cultuur in de Spiegel en veel achtergrond
informatie. Het landelijke kader, opgezet door SLO, sluit goed
aan bij de raamleerplannen die in Amsterdam al zijn opgezet.
Wilt u meer weten over raamleerplannen of het leerplankader
van SLO? Bel of mail ons.
LEERLIJNEN
OPROEP
Scholingsaanbod MoccaAcademie
2014-2015 bekend
In het schooljaar 2014-2015 biedt de
MoccaAcademie inspirerende en verdie
pende cursussen, schooltrainingen en
nog veel meer. Bekijk het aanbod voor
scholen en voor culturele instellingen
en kunstenaars.
Nieuwe ICC-cursus start op
24 september
aanmelden vóór 18 augustus 2014!
Ook in het schooljaar 2014-2015 biedt
de MoccaAcademie de ICC-cursus aan,
speciaal toegespitst op de Amsterdam
se situatie. De cursus bestaat uit negen
bijeenkomsten van drie uur en wordt af
gesloten met een certificaatuitreiking.
Kosten: € 900,-.
Startdatum: woensdag 24 september
(intakegesprekken tussen 26 augustus
en 23 september).
www.mocca-academie.nl
Extra aanvraagronde flankerend
beleid
In het najaar kunnen culturele organi
saties en schoolbesturen een aanvraag
doen bij het Fonds Cultuurparticipatie
in het kader van Cultuureducatie met
kwaliteit. De aanvraag moet in het
teken staan van deskundigheidsbevor
dering in cultuureducatie. Klik hier voor
meer informatie.
Peggy Brandon
Directeur Mocca
1
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
NIEUWS
LEERPLANKADER KUNSTZINNIGE ORIËNTATIE VAN SLO GEPUBLICEERD
M CCA
SLO, het landelijke expertisecentrum voor leerlijnontwikkeling,
Voor verschillende disciplines (beeldend,
heeft het Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie (LKO) uitge
dans,440drama
en muziek) wordt beschreven
Keizersgracht
1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
bracht.
Het
LKO
biedt
een
beschrijving
op
landelijk
niveau
voor
wat
een
leerling
in een bepaalde klas moet
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
de invulling en borging van het curriculum voor kunstzinnige
kunnen. Ook wordt beschreven welke
oriëntatie in het primair onderwijs. Als basis heeft het LKO de
stadia in het creatief proces leerlingen
landelijke kerndoelen op het gebied van kunstzinnige oriëntatie
moeten kunnen doorlopen.
voor het primair onderwijs.
Het LKO kunt u vinden op
http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/
DE CULTUURBUS IN SCHOOLJAAR 2014-2015
Basisscholen in
Amsterdam kunnen in
het schooljaar 20142015 weer gebruikmaken van de Cultuurbus en de Cultuurboot.
Aan het begin van het schooljaar krijgt elke school op basis
van het leerlingaantal een nieuw rittentegoed. Scholen worden
hierover per brief geïnformeerd. Het huidige rittentegoed kan
niet worden meegenomen naar komend schooljaar.
Scholen kunnen naar theaters, musea en
andere culturele instellingen toe, mits het
bezoek in een leerlijn in het kader van het
basispakket past. De instelling moet bin
nen de gemeentegrenzen van Amsterdam
liggen en cultuureducatief aanbod hebben.
Kijk voor de volledige voorwaarden op
www.cultuurbusamsterdam.nl.
VERNIEUWING CKV
Op 6 maart is de Vernieuwingscommissie CKV geïnstalleerd. De
commissie onder leiding van Antoine Gerrits heeft de opdracht
een nieuw examenprogramma te ontwikkelen voor het vak CKV
in de bovenbouw van havo en vwo.
Uitgangspunten bij de opdracht zijn:
•meer ruimte voor de scholen om een eigen invulling aan het
MATCH ONDERWIJS
AMSTERDAM
vak CULTUUR
te geven;
• een kwaliteitsimpuls voor het vak;
•een duidelijke stofomschrijving van het domein Kennis van
kunst en cultuur;
•meer mogelijkheden voor innovatieve vormen van kunst- en
cultuuronderwijs.
Daarnaast zal de commissie onderzoeken
in hoeverre het vak met een cijfer dient te
worden afgesloten. Het advies zal kort na
de zomer worden voorgelegd aan het veld
en begin november worden aangeboden
aan de staatssecretaris.
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
2
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
LITOUWERS IN AMSTERDAM
M CCA
In april was een groep Litouwse docenten op werkbezoek in
Amsterdam. In Litouwen is men bezig met een modernisering
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
van
het
cultuuronderwijs.
Om
hiervoor
expertise
én
inspiratie
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
op te doen, kwamen de docenten op advies van Paul Collard
naar Amsterdam. Paul Collard is een van de initiatiefnemers van
ICEnet (zie kader), een internationaal netwerk voor cultuuron
Volgens Ben Hekkema mogen we er trots
derwijs waar Amsterdam deel van uitmaakt.
op zijn dat we in Amsterdam hard op
weg zijn om een goede balans te vinden
Ben Hekkema, een van de coördinatoren van de MoccaAcademie
tussen vrijheid en structuur in de invul
begeleidde het bezoek van de Litouwse docenten. Ze bezochten
ling van onderwijs, ook van kunst en
met hem een aantal PO- en VO-scholen in Amsterdam en het
cultuur. Ben: ‘Er wordt niet bepaald voor
Amsterdams Museum, om te kijken hoe cultuureducatie hier
de scholen wat goed voor ze is en hoe ze
wordt georganiseerd. Een bezoek aan een concert in de Amster
hun programma in moeten richten, maar
dam Arena van het Leerorkest met leerlingen van tien scholen
evenmin worden de scholen aan hun lot
uit Noord en Zuidoost stond ook op het programma, naast een
overgelaten. De stad biedt steeds meer
ontmoeting met de beleidsambtenaren van de gemeente Am
een duidelijke structuur hiervoor, met
sterdam en een presentatie over het Basispakket.
bijbehorende financiën. En dat hebben we
de gasten kunnen laten zien.’
Amsterdam internationaal gezien
Wat vooral indruk heeft gemaakt op de Litouwse delegatie was
de sfeer op de scholen en de manier waarop de Amsterdamse
docenten met hun leerlingen omgaan. Die werden overwegend
als open en warm ervaren, met het kind centraal. Er is een dui
delijke structuur zonder strikte hiërarchie. Wat ook als bijzonder
werd gezien, was de vrijheid van inrichting van het onderwijs, en
de daaruit voortvloeiende bijzondere scholen. Ook de beschikba
re financiële regelingen voor cultuureducatie werden geroemd.
Vragen waren er natuurlijk ook. Bijvoorbeeld over de nadruk op
het procesgerichte onderwijs ten opzichte van resultaatgericht
MATCH ONDERWIJS
CULTUUR
onderwijs.
Ook AMSTERDAM
vroeg men zich af waar de vakdocenten waren;
in Litouwen krijgen de leerlingen vanaf groep zes te maken met
gespecialiseerde docenten.
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
ICEnet
ICEnet staat voor International Creative
Education Network. Het netwerk heeft
als achterliggende gedachte dat kun
stenaars in de school cruciaal zijn bij
het ontsluiten en stimuleren van
creativiteit bij kinderen. Leden tref
fen elkaar een paar keer per jaar om
ervaringen uit te wisselen, praktijk
voorbeelden te bezoeken, samen
werkingen aan te gaan en van elkaar te
leren. Er worden tools ontwikkeld voor
kunstenaars en scholen om in kaart te
brengen wat nodig is op het gebied van
competenties, financiën en organisatie
voor goed cultuuronderwijs. ICEnet
maakt inzichtelijk hoe verschillende
landen hun cultuuronderwijs inrichten.
3
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
INTERVIEW MET DÉSIRÉE DE GROOTE VAN DE THEO THIJSSENSCHOOL
M CCA
In de Theo Thijssenschool in het hart van de Jordaan interviewt
verder gaat dan de vrijdagmiddagteke
MoccaMoc Désirée de Groote, ICC’er en groepsleerkracht van
ning.440
We1016hebben
geen vakleerkracht, dus
Keizersgracht
GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
een
kleutergroep.
Désirée
legt
uit
hoe
de
Theo
Thijssenschool
moeten
de
leerkrachten
het vak zelf gaan
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
werkt aan leerlijnen en hoe het Basispakket hier vorm krijgt.
geven. Het is daarom erg belangrijk dat er
een goede basis wordt gelegd. Docenten
Désirée: ‘Op de Theo Thijssenschool zijn we al bezig met de
moeten het gevoel hebben dat het echt
leerlijn muziek. We hebben met de kleutergroepen
iets toevoegt aan hun les, in
meegedaan aan de pilot Zing Zo van de muziekschool
plaats van dat het iets is dat
Amsterdam. Inmiddels doen de groepen 1 tot en met
moet. Om een basis te leggen,
“Docenten
6 hieraan mee. Volgend schooljaar beginnen we
zijn we gaan kijken naar metho
moeten echt
aan een tweede leerlijn. We hebben gekozen voor
des. Het team wordt daar ook
het
gevoel
hebben
beeldend.’
bij betrokken. Op dit moment
dat het echt
hebben we een proeflicentie
Op de Theo Thijssen school wordt al veel aan cul
iets toevoegt aan van Laat maar Zien, dat is een
tuur gedaan, maar er zit niet altijd een duidelijke lijn
digitale methode. De leerkrach
hun les”
in. Désirée: ‘We willen dat het beeldend onderwijs
ten zijn die methode nu aan het
testen. We zijn van mening dat
een professionele vakdocent
een aantal lessen moet gaan geven aan
onze groepen, en dan vooral de lessen die
je als groepsleerkracht niet zo snel geeft.
Het gaat dan vooral om de 3D- en 4Dlessen, zoals fotografie en video. Geluk
kig hebben we fondsen weten te vinden
die het mogelijk maken een vakdocent te
vragen het komende schooljaar de lessen
te geven.’
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
De Theo Thijssenschool
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
Désirée: ‘Toen ik voor de eerste keer het
Raamleerplan las, dacht ik: help! Nu we
verder zijn in het proces kan ik het beter
begrijpen. In het begin was ik heel erg
concreet, maar het gaat niet alleen om
het maken, maar ook om andere compe
tenties, zoals reflecterend en onderzoe
kend vermogen. Met het raamleerplan
in de hand zijn we toen gaan kijken naar
welke vaardigheden en competenties we
>>
4
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
M CCA
belangrijk vinden in onze school en deze hebben we vastgelegd
Merel Nip, Beeldend Onderwijs
in het schoolmaatplan. Ik hikte erg tegen dat schoolmaatplan
Deskundige
Keizersgracht
440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
aan.
Ik
had
het
gevoel
dat
het
heel
veel
werk
was.
Uiteindelijk
Merel
Nip is onafhankelijk Beeldend
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
heb ik het samen met disciplinedeskundige Merel Nip ingevuld.
Onderwijs Deskundige en begeleidt
Als je het er samen over hebt, is het heel fijn om iets op papier
scholen bij het opzetten en invullen
te hebben. Het verduidelijkte voor mij wat we bedacht hadden.
van hun leerlijn.
Ik werk heel fijn met Merel samen.’
Merel: ‘In januari 2014 heb ik
Over een jaar verwacht Désirée dat
samen met de accountmanager
de leerlijn muziek staat. Groepen
van Mocca, Fleur de Kort, kennis
1 tot en met 8 van de Theo Thijs
gemaakt met Désirée de Groote
senschool doen dan mee. ‘Na de
en de andere twee ICC’ers. We
zomervakantie gaan we de basis
hebben tot nu toe drie gesprek
ken gehad. We zijn begonnen met
van de leerlijn beeldend neerleggen.
Van daar uit kunnen we dan verder
het maken van een inventarisatie
van wat de school op dit moment
gaan bouwen. We gaan op zoek naar
doet op het gebied van beeldend
financiën voor de vakleerkracht, en
onderwijs. Ze doen al heel veel
proberen aan deskundigheidsbevor
leuke en originele projecten. Wat
dering te gaan doen bij de leerkrach
de school vooral wil, is meer lijn
ten. Ik verwacht dat de leerlingen er
in de activiteiten die ze nu al
echt iets aan gaan hebben. We doen
doen. Hierbij ligt de nadruk op
al heel veel op school, maar omdat
een betere afstemming tussen de
er nu een lijn in komt, denk ik dat de
groepen en ondersteuning van de
leerlingen als ze van school komen
Merel
Nip
groepsleerkrachten. Het raam
meer technieken en vaardigheden
leerplan is tot nu toe een soort
onder de knie hebben.’
kapstok; het geeft inzicht in wat er
binnen het basispakket wordt verstaan
onder beeldend onderwijs. Ook maakt
het inzichtelijk dat een beeldende les
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
meer is dan het aanbieden van een
bepaalde techniek. De samenwerking
met Désirée is erg prettig. ICC’ers ste
ken veel tijd in het ontwikkelen van de
leerlijn, terwijl dat niet altijd zichtbaar
is voor hun collega’s. Het is leuk om in
dat proces een klankbord te zijn.’
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
5
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
EERSTE JAAR MIDDELBARE SCHOOL
M CCA
Marley is 12 jaar en zit in de brugklas
Wat ik ook irritant vind is dat de leerlingen nog
van de IVKO school. Hij schrijft een
steeds niet
met de
en de leraren wel.
Keizersgracht
440lift
1016 mogen
GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
eigen
column
waarin
hij
over
zijn
cultuWant
op
maandag
heb
ik
het
eerste
uur in de gymzaal
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
rele ervaringen vertelt.
les, die zit beneden, en daarna moet ik naar boven
voor bio. En dat is vermoeiend.
Het eerste jaar van de middelbare school In dit jaar hebben we veel uitjes gedaan naar muse
ging voor mij best wel makkelijk. Ieder
ums. De eerste was naar het Rijksmuseum, waar we
een zei altijd: ‘Oh, je moet zoveel leren
een opdracht moesten doen voor tekenen. De tweede
want op de middelbare school wordt al
was een uitje naar de Hortus, die vond ik het leukst
les veel moeilijker.’ Maar ik haal wel goede cijfers, en van allemaal omdat ik planten leuk vind. Daar kregen
het huiswerk is ook niet zo moeilijk. In mijn klas heb
we een speurtocht. En laatst zijn we naar een ten
ik zeven vrienden, dat zijn al de jongens in de klas.
toonstelling geweest van Marcel Wanders, die vond
Wat ik irritant vind aan het IVKO is de kantine, die
ik niet zo leuk, want ik ben geen fan van moderne
eigenlijk bestaat uit een kleine gebogen tafel waar
kunst. Ik ben meer van de realistische kunst, bijvoor
een oude vrouw alle bestellingen op neemt. Er staan beeld Rembrandt.
geen tafels om te eten dus je moet je veel te dure
tosti staand opeten.
Marley-Dee Varekamp
MOCCA NIEUWSFLITS
Update landelijke en Amsterdamse regelingen
Wat blijft en wat wordt anders in schooljaar 2014-2015?
Landelijk:
Het bedrag van € 10,90 per leerling in de Prestatiebox blijft. Dat geld gaat naar het bestuur en is
bedoeld voor onder andere cultuureducatie. Schoolbesturen die het Convenant Kunst- en Cultuur
educatie hebben getekend, hebben toegezegd om de volle € 10,90 aan cultuureducatie te be
steden. Vraag het na bij directie en schoolbestuur.
Gemeentelijk:
• Het Voucherbeheer blijft ongewijzigd: rond de € 20,- per leerling per schooljaar met een extra
bedrag in het najaar in verband met verdeling restant van het jaar daarvoor.
•De Cultuurbus en Cultuurboot zijn onderdeel van het Basispakket Kunst- en Cultuureducatie
geworden. Dat betekent dat naast de gratis ritten naar zeventien erfgoedinstellingen en het
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
6
M
M CCA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
MOCCA NIEUWSFLITS
(vervolg)
M CCA
Concertgebouw, je ook met de Cultuurbus of –boot naar andere culturele instellingen kunt
gaan, mits het bezoek binnen een leerlijn past. Kijk voor de volledige
voorwaarden
op
Keizersgracht
440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
www.cultuurbusamsterdam.nl
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
•De overgangsregeling Kunstkijkuren stopt aan het eind van dit schooljaar en wordt niet meer
verlengd.
MOCCA AGENDA
Prijsvraag Het Gouden Oog voor innovatieve leerkracht met
lesvideo
Deadline inzenden: 4 september
Het Gouden Oog is de NTR Onderwijs Mediaprijs voor alle leraren die vanuit hun eigen ideeën en
aanpak creatief bezig zijn met het verwerken van hun lesstof in video; een trend die inmiddels
bekend staat als ‘flipping the classroom’.
Ben jij ook zo’n creatieve, innovatieve docent? Doe mee met je eigen lesvideo! Stuur deze in vóór
5 september 2014 en ding mee naar de prijs voor de beste lesvideo ‘Het Gouden Oog’ en een eigen
camera. Informatie en spelregels: http://programma.ntr.nl/10574/het-gouden-oog
Studiemiddag Rijksmuseum ‘Kunst kijken met de klas’ voor PO
Woensdag 17 september, 13.30-18.00 uur
Het Rijksmuseum organiseert een studiemiddag voor leerkrachten van het primair onderwijs.
Je krijgt tips over hoe je met je leerlingen naar kunst kunt kijken in de klas. Een conservator geeft
ook inhoudelijke verdieping. Na de lezing volgt een rondleiding door het museum.
Informatie en aanmelden: www.rijksmuseum.nl/nl/met-kinderen-klas-of-groep/primair-onderwijs/
meer-voor-de-leraar
Studiemiddag Rijksmuseum ‘Zeventiende-eeuwse kunst’ –
voor VO-docenten
Donderdag 18 september, 13.30-18.00 uur
Pieter Roelofs, een bevlogen conservator zeventiende-eeuwse kunst, haakt aan bij het onderwerp
MATCH ONDERWIJS
CULTUUR
Hofcultuur
in deAMSTERDAM
zestiende en zeventiende eeuw – examenonderwerp voor havo. De middag is ook
interessant voor degenen die geen examenklas havo begeleiden. Na de lezing volgt een rondlei
ding door het museum en een netwerkborrel. www.rijksmuseum.nl/nl/met-kinderen-klas-of-groep/
voortgezet-onderwijs/meer-voor-de-leraar
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
7
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
MOCCA AGENDA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
Mocca netwerken voor PO
In schooljaar 2014-2015 krijgen de netwerkbijeenkomsten van Mocca
een nieuwe
Voortaan
Keizersgracht
440 1016 vorm.
GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
wordt
zes
keer
per
jaar
een
bijeenkomst
rondom
een
thema
georganiseerd,
steeds
op
een
andere
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
locatie in de stad. In plaats van aparte bijeenkomsten per stadsdeel zijn deze middagen voor leer
krachten van het primair en speciaal onderwijs uit de hele stad. Deelname is gratis.
Doel van de bijeenkomsten blijft uitwisseling tussen de deelnemers en informatieoverdracht over
actuele ontwikkelingen binnen cultuureducatie. Daarnaast is ruimte voor inspiratie en verdieping
door middel van een workshop of presentatie. De uitnodiging en het volledige programma volgen in
september. Zet onderstaande data alvast in je agenda!
• woensdag 1 oktober 2014
• donderdag 13 november 2014
• woensdag 21 januari 2015
• dinsdag 3 maart 2015
• woensdag 3 juni 2015
Meer informatie: www.mocca-academie.nl
Theatereducatie.nl
Theatheredcuatie.nl is het landelijk platform voor leerkrachten en docenten, op zoek naar profes
sioneel podiumaanbod. Op de site vind je theater, muziek, dans, lesmateriaal en workshops, van
klassiek tot urban, en van ballet tot cabaret. Scholen kunnen direct en zonder extra kosten boeken
bij de gezelschappen.
www.TheaterEducatie.nl
Immaterieel erfgoed
Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed heeft gratis lesbrieven die je
kunt downloaden. Wil je iets weten over volkscultuur of moet je een spreekbeurt houden? Voorbeel
den van thema’s zijn: ‘ Kindercultuur vroeger en nu’, ‘Verhalen vertellen’, ‘De Straat’, ‘Kleding en
identiteit’, ‘Circus’ en ‘Tradities en Rituelen’.
www.volkscultuur.nl/lesbrieven34.html
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
8
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
MOCCA AGENDA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
Sneak preview Teekenschool Rijksmuseum voor VO-docenten
Woensdag 29 oktober, 16.00-18.00 uur
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
Speciaal
voor
leraren
organiseert
de
Teekenschool
van
het
Rijksmuseum
een voorproefje van de
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
doe-programma’s. Er is plaats voor 30 deelnemers. Aanmelden:
https://www.rijksmuseum.nl/nl/met-kinderen-klas-of-groep/voortgezet-onderwijs/meer-voor-deleraar
18 november: Focus op… Muziek
De Focus op…- bijeenkomsten die de MoccaAcademie organiseert, zijn studiemiddagen waarin in
gezoomd wordt op onderwerpen of kunstdisciplines binnen het voortgezet onderwijs. In 2013 stond
Focus op CKV in het vmbo op het programma. Afgelopen januari was het Focus op Nieuwe Media en
in schooljaar 2014-2015 is muziek aan de beurt. Het wordt een middag vol presentaties en work
shops voor docenten uit alle niveaus van het VO. Keynote-spreker is Suzan Lutke. Het complete
programma wordt later bekendgemaakt.
www.mocca-academie.nl
Wikiwijs Maken
Wikiwijs Maken is een tool om zelf lesmateriaal samen te stellen of zelf te maken. Het is gratis en
iedereen in het onderwijs kan het gebruiken. Je kunt zelf een menustructuur opstellen, maar óók
lessen maken die speciaal bedoeld zijn voor het digibord. Je kunt tekst, afbeeldingen, geluid, film
en interactieve vragen combineren. Wikiwijs Maken is simpel in het gebruik. Op Wikiwijs zijn inmid
dels al veel inspirerende voorbeelden te vinden. Hieronder een link naar een les over het oog (VO):
http://maken.wikiwijs.nl/26916/Het_oog
Digitale instrumenten voor samenhang onderbouw-bovenbouw VO
Studenten van ArtEZ en de Cultuurwerkplaats (LKCA) hebben een viertal instrumenten ontwikkeld
die online voor elke docent ter beschikking staan. Deze digitale instrumenten helpen op eenvou
dige wijze een aanzet te geven bij het inventariseren van de stand van zaken met betrekking tot de
leerlijn en de mate van samenhang in de leerlijn van onderbouw naar bovenbouw, gezamenlijk een
visie te vormen over kunstonderwijs op school, op basis van de zelfwerkzaamheid van de leerling
MATCH ONDERWIJS
CULTUUR
samenhang
aanAMSTERDAM
te brengen in de leerlijn. www.onderbouw-bovenbouw.artez.nl
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
9
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
MOCCA AGENDA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
Beeld bij de Hand
Beeld bij de hand is een digitaal vakblad voor beeldend onderwijs, Keizersgracht
dat vier keer
per
jaar verscheen.
440 1016
GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
Vanaf
september
2014
gaat
het
blad
zich
richten
op
het
ontwikkelen
van
doorgaande
leerlijnen en
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
zal daarna doorgaan in een nieuwe vorm. Daarom worden de oude thematische nummers aangebo
den tegen een gereduceerd tarief. Ook zijn losse lessen of lessenseries te bestellen. Als kennisma
king kun je een aantal proeflessen via de website gratis downloaden.
De lessen zijn voor groepsleerkrachten en pabo-studenten ontwikkeld.
www.beeldbijdehand.nl
Filmeducatie.nl
Op de site filmeducatie.nl vind je het educatieve aanbod van
negentien landelijke filmpartijen. Ook zijn lesmaterialen,
workshops, schoolvoorstellingen en lezingen te bestellen en te
boeken.
Het leren lezen en gebruiken van beeldtaal is essentieel in onze gemedialiseerde samenleving. Film
is een zeer toegankelijk medium en ondersteunt mensen om al op jonge leeftijd de wereld te ont
dekken, te begrijpen en zich er bewust van te worden. Daarnaast kan film, net als andere kunsten,
ontroeren, vermaken en je aan het denken zetten. Door filmeducatie ontwikkelen mensen de kennis,
vaardigheden en mentaliteit om film en beeldtaal te begrijpen.
Er zijn verschillende vormen van filmeducatie: receptief (film kijken), actief (film maken) en reflec
tief (over film nadenken), die uiteraard ook met elkaar kunnen worden gecombineerd.
www.filmeducatie.nl
Anne Frank in de Klas
Anne Frank in de klas is een online training voor docenten. Hoe behandel je Anne Franks verhaal in
het klaslokaal? Hoe leg je de link tussen Anne en je leerlingen? En tussen Anne en de thema’s rond
de Tweede Wereldoorlog? En hoe ga je om met de zware kant van Annes verhaal?
Anne Frank in de klas biedt uitgebreide informatie over het leven van Anne Frank. Je kunt er zelf
lessen samenstellen met verschillend lesmateriaal. De geschiedenis van Anne Frank kan leerlingen
op verschillende manieren bij de Tweede Wereldoorlog betrekken. De lesonderdelen bevatten
MATCH ONDERWIJS
AMSTERDAM
foto’s,CULTUUR
video’s en
allerlei onderwerpen en opdrachten.
www.annefrank.org/nl/Educatie/Docentenportal/
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
10
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
MOCCA AGENDA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
Docschool.nl
Op Docschool.nl is informatie voor docenten die met documentaires
in de klas
werken: vanaf
Keizersgracht
440 willen
1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
groep
6
van
het
primair
onderwijs
tot
en
met
het
hele
voortgezet
onderwijs.
Op
de
site
is ruimte om
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
tips en ervaringen uit de praktijk uit te wisselen. Leerlingen kunnen korte documentaires opsturen
die zij zelf gemaakt hebben, bijvoorbeeld vanuit een project op school. Docschool is een uitgave van
het scholierenprogramma van International Documentary Film Festival (IDFA).
www.docschool.nl
ZOMERVAKANTIE IN AMSTERDAM!
1 t/m 30 juni: Holland Festival
In deze laatste editie van het Holland Festival met Pierre Audi als directeur, is er niet alleen aan
dacht voor podiumkunsten (theater, muziektheater, dans, opera en muziek) maar ook voor beel
dende kunsten, literatuur en architectuur. Alle facetten, kleuren en smaken van de esthetiek krijgen
aandacht en bewegingsruimte.
Om het Holland Festival nog toegankelijker te maken voor een breed publiek, presenteert het veer
tien gratis evenementen. Op het programma staan onder andere late night-concerten, beeldende
kunst en een Vogue Ball. De evenementen vinden plaats op locaties als de passage van het Rijksmu
seum, de SkyLounge van het DoubleTree hotel en het Vondelpark Openluchttheater.
www.hollandfestival.nl
20 t/m 22 juni: Open Tuinen Dagen
Ruim 25 tuinen van zowel particulieren als instellingen openen hun deuren voor het publiek. In 2014
staan de Open Tuinen Dagen in het teken van Nut en Vermaak.
Bij de aanleg van de grachtengordel in de zeventiende eeuw werden de tuinen meestal zó ingericht
dat ze nuttig waren. Op de oudste stadsplattegronden zie je boomgaarden, moes- of kruidentuinen
en bleekvelden aangegeven. Naarmate de bewoners rijker werden, werd de siertuin een statussym
bool. Tegenwoordig is in de grachtentuinen weer een tendens te bespeuren tot het verbouwen van
groente, fruit en kruiden. Aan dit verschijnsel wordt op de Open Tuinen Dagen aandacht besteed:
tuinliefhebbers kunnen niet alleen een wandeling maken langs formele parterres, bijzondere tuin
MATCH ONDERWIJS
AMSTERDAM
huizenCULTUUR
en ornamenten,
maar ook langs bleekvelden, moestuinen en fruitbomen.
www.opentuinendagen.nl
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
11
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
ZOMERVAKANTIE IN AMSTERDAM!
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
21 en 22 juni: Dag van de Architectuur
De Dag van de Architectuur Amsterdam is een jaarlijks terugkerend
evenement,
Keizersgracht
440 1016georganiseerd
GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
door
ARCAM
(Architectuurcentrum
Amsterdam)
en
de
Bond
van
Nederlandse
Architecten.
Het hele
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
weekend zijn er excursies, rondleidingen, een architectuurboekenmarkt en andere activiteiten. De
betrokken architecten en ontwerpers verzorgen rondleidingen.
Hoogtepunten uit het programma van dit jaar zijn onder andere de openstelling van De Silodam, het
Cygnus Gymnasium, de voormalige Kasbank aan de Spuistraat, het nieuwe Volkshotel, het IJdock,
de hoofdredactie van NRC, GAK de Studio, De Ceuvel, WOW Hostel & Broedplaats en nog veel meer
bijzondere architectonische parels.
www.dagvandearchitectuuramsterdam.nl
3 t/m 13 juli: Over het IJ Festival, NDSM-werf
Dit podiumfestival vindt plaats op het NDSM-werf in Amsterdam-Noord. Jonge, talentvolle theater
makers staan naast bekende namen op diverse spannende locaties om hun verhaal aan het publiek
te presenteren. Elk jaar zijn er op Over het IJ Festival zo’n twintig voorstellingen. Het gratis toe
gankelijke Festivalhart op de NDSM-werf is zoals altijd het bruisende middelpunt, waar bezoekers
van de zon, een hapje en een drankje kunnen genieten, en van de ontspannen sfeer en het uitzicht
over het IJ.
Toegang Festivalhart gratis, prijzen van de voorstellingen variëren van € 3,- tot € 20,-. De NDSMwerf is met de gratis pont bereikbaar vanaf station Amsterdam Centraal of de Tasmanstraat.
Bezoek de website voor meer informatie. Volg Over het IJ Festival ook op Facebook of Twitter voor
actuele updates.
www.overhetij.nl
6 t/m 16 augustus: Pluk de Nacht
Het open air filmfestival Pluk de Nacht vindt deze zomer plaats op het Stenen Hoofd in Amsterdam.
Je kunt op de site alvast een strandstoel reserveren.
www.plukdenacht.nl
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>>
12
M
M CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
C
ZOMERVAKANTIE IN AMSTERDAM!
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
NUMMER 39 | JUNI 2014
(vervolg)
M CCA
8 t/m 24 augustus: De Parade Amsterdam
Voor de 24ste keer trekt het reizende theaterfestival de Parade met
tenten,
muzikanten
Keizersgracht
440dansers,
1016 GD Amsterdam
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
en
acteurs
langs
de
vier
grote
steden
van
Nederland.
Donderdag
19
juni
start
de
Parade
in Rotter
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
dam om vervolgens door te reizen naar Den Haag, Utrecht en Amsterdam, waar het festival op 24
augustus de tournee zal afsluiten.
Deze zomer presenteert de Parade 67 reguliere theatervoorstellingen, 16 speciale doorlopende
voorstellingen, 37 bands en een uitgebreid Kinderparade-programma.
www.deparade.nl
15 t/m 24 augustus: (Junior) Grachtenfestival Amsterdam
‘Ondersteboven’ is het thema van Grachtenfestival Amsterdam 2014. Van 15 t/m 24 augustus is
Amsterdam weer de grootste concertzaal ter wereld, met tien dagen lang klassieke- en jazzmu
ziek van toptalenten op bijzondere locaties. ‘Ondersteboven’ is in het hele programma te vinden
door verrassende combinaties, locaties en composities. Er wordt bijvoorbeeld diep onder de grond
gespeeld, maar ook op grote hoogte.
Het Junior Grachtenfestival zorgt ervoor dat de jongste bezoekers ondersteboven raken van
muziek, theater en nieuwe indrukken. Alle voorstellingen zijn zorgvuldig afgestemd op de leeftijd
van kinderen tot twaalf jaar. Zo zijn er speciale baby-, peuter- en dreumesconcerten. Het volledige
programma van het Grachtenfestival Amsterdam met tweehonderd concerten op zeventig locaties
wordt bekendgemaakt op 20 juni.
Dan start ook de kaartverkoop via de site: www.grachtenfestival.nl
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
13