PNA Presentatie waterstof februari 2014

Waterstof in
het aardgas
Verduurzaming
Energievoorziening
Inhoud
Waterstof in aardgas
Rol Projectbureau Nieuw Aardgas
Waar komt het vandaan
Hoeveelheid, eigenschappen
Beschikbare informatie over waterstof en
gasinstallaties
• Worden er problemen voorzien
• Wat wordt er van u verwacht
• Is er follow-up nodig?
•
•
•
•
•
Waterstof in aardgas (1)
• Verduurzaming energievoorziening
- Zo weinig mogelijk CO2 emissies
>
Alle opties nodig om doelstellingen te halen
- Waterstof als energiedrager: geen CO2 emissie
>
>
Mobiliteit: is in ontwikkeling
In het gassysteem: voorstelbaar in H-gas en G-gas
• Beleid EZ: verken alle opties voor verduurzaming
- Wat kan Waterstof bijdragen?
Waterstof in aardgas (2)
• Waar komt het vandaan
- Synthetisch gas uit vergassingsproces
- Elektrolyse met (overschot) duurzame elektriciteit
• Waar komt het terecht
-
Industriële verbranding
Feedstock voor productie industriële gassen
Gasmotoren
Gasturbines
Huishoudelijke toepassingen
• Zijn er specifieke maatregelen nodig?
Rol Projectbureau Nieuw Aardgas
• Contacten met private stakeholders
- Gesprekken met Brancheorganisaties
>
>
>
Industriële eindgebruikers
Fabrikanten
Importeurs
- Individuele (industriële) gebruikers informeren
- Daarnaast rol van GTS: institutionele stakeholders
>
>
>
Regionaal netbeheerders
Bergingsoperators
TSO’s
Tijdschema 2014
•
•
•
•
Gesprekken februari - maart
Terugkoppeling april - mei
Eventueel vervolgbezoek juni
Conclusies juli 2014
Waar komt het vandaan
Hoeveel en eigenschappen
•
•
•
•
•
Maximaal 0,5 mol% H2
Verlaging Wobbe index ~ 0,05 MJ/m3(n)
Verlaging Calorische waarde ~ 0,1 MJ/m3(n)
Verhoging vlamsnelheid ~ 0,25 cm/s
Verlaging methaangetal ~ 0.3 (AVL 3.2)
Volledig en gedeeltelijk voorgemengde brander
Impact 0,5% H2 t.o.v. weersinvloeden m.b.t. vlamsnelheid;
uitleg
• Worst case zomer, winter en gemiddeld
- T,P en luchtvochtigheid
• Referentiegas G25 en 0,5% H2
• Testgassen G25, G26 en G27
• Effect op vlamsnelheid
Effect 0,5% waterstof t.o.v. huidige variaties in vlamsnelheid
vanwege weersinvloeden bij gedeeltelijk voorgemengde branders
Wobbe index als functie van de laminaire vlamsnelheid met
diverse gassen bij gedeeltelijk voorgemengde branders
Beschikbare informatie over waterstof en
gasinstallaties
-
Huishoudelijke toepassingen
Gasmotoren
Gasturbines
Industriële gasinstallaties
Gasleiding systeem
Zie website PNA
Beschikbare informatie
Huishoudelijk
•
•
•
•
•
H-gas ; tot 10% H2
G-gas in Gerg verband niet meegenomen
Ameland H2 test
Lange termijn effecten toestellen
Pre-GAD toestellen (< 1990 )
Beschikbare informatie
Gasmotoren
•
•
•
•
•
Verlaging methaangetal/klopweerstand
Minimum limiet klopweerstand
OEM’s gasmotoren ≤2% H2
Aandachtspunt lambda sensoren
Case by case aanpak huidige motoren?
Beschikbare informatie
Gasturbines
• Maximaal 1% of zelfs lager (Fuelspecs)
• Met regeling of tuning mogelijk maximaal 5%
• GTS machines : geen significant risico bij 0,5% H2
Industriële gasinstallaties
• Zeer grote diversiteit
• Branders voormenging
- Niet
- Gedeeltelijk
- Volledig
• Feedstock
• Mogelijk per toepassing beoordelen
Beschikbare informatie
Gasleidingsystemen
•
•
•
•
Ameland onderzoek
Geen aantasting meeste metalen tot 20%
Aandacht voor laag gelegeerd staal (Gerg)
Doorlaatbaarheid in kunststof < norm
Vragen van ons
• Zijn er met uw gasinstallatie veiligheid technische
problemen te verwachten en zo ja welke
• Zo ja welke maatregelen u moet treffen
• Welke implementatie termijn u voorziet
• Dank voor interesse en feedback
• Vragen van u?