80% is vóór een gezamenlijke gezinsmaaltijd, slechts 27

Kenniscentrum
over het belang van thuis
PERSDOSSIER
JANUARI 2014
© EVY RAES. Beeld uit de ILIV-’Thuis in beeld’-fotoreportage 2013
80% is vóór een
gezamenlijke gezinsmaaltijd,
slechts 27% slaagt erin.
De traditie van de dagelijkse gezinsmaaltijden is aan het verdwijnen. En dat is jammer, want kinderen worden
weerbaarder en socialer dankzij de aandacht die ze krijgen en de discussies en gesprekken die op tafel
komen. Meer nog: de regels die aan tafel gelden en de manier waarop eten en aandacht gedeeld worden,
helpen hen uitgroeien tot verantwoorde en faire burgers. Reden genoeg voor ILIV om een vurig pleidooi te
houden vóór de routine van de gezinsmaaltijd, en na te gaan hoe het gesteld is met de avondmaaltijden van
meer dan 4000 Belgische gezinnen.
Het ILIV-onderzoek is een kwantitatief onderzoek, een online bevraging bij een steekproef van 4.143 mensen,
representatief voor de Belgische populatie, 15+.
Kenniscentrum
over het belang van thuis
PERSDOSSIER - JANUARI 2014
Elke avond samen aan tafel: een onbereikbaar ideaal
De avondmaaltijd zou een rustpunt moeten zijn in een drukke dag. Even bijpraten, verhalen uitwisselen…
Samen eten is een moment van delen, een moment van intimiteit met de mensen die belangrijk zijn.
De gezinsmaaltijd geeft de leden van het gezin de kans om zich als één groep om de tafel te scharen en
solidair met elkaar te zijn.
8 Belgen op de 10 vinden dat een gezin elke avond samen aan tafel zou moeten eten. In werkelijkheid slaagt
slechts 27% van de gezinnen er in om dagelijks samen te eten. De realiteit van elke dag staat haaks op wat
we eigenlijk zouden willen. Werk en individuele agenda’s laten weinig ruimte voor een gezinsroutine als een
gedeelde avondmaaltijd. Een gemiste kans, vindt doctor en docent Charlotte De Backer:
“Kinderen die regelmatig samen eten met de ouders presteren beter op school, zijn socialer en stellen het
ook beter in het leven in het algemeen. Ze voelen zich ook beter in hun vel. Een gezinsmaaltijd is immers
het moment bij uitstek om verhalen uit te wisselen. Aan tafel leren we praten en aandacht aan elkaar te
geven. Kinderen leren ook zich netjes te gedragen, en te delen. De gezinsmaaltijd voedt onze kinderen op
tot verantwoorde en sociale burgers.”
80%
vindt dat een gezin
elke avond samen aan tafel
zou moeten eten.
27%
eet elke avond
samen aan tafel.
Thuisgevoel en tafeltradities gaan hand in hand
Moeilijk op elkaar af te stemmen agenda’s en drukke werkschema’s hebben zeker de hand in de afname van
de gezinsmaaltijden. Maar er is meer. Een gezinsmaaltijd zou een gezellig samenzijn moeten zijn in het hart
van het huis, maar wat als een huis niet echt een thuis is? Wat als de bewoners niet echt gelukkig zijn met
hun woning, of minder graag thuis zijn? Dan zullen ze ook minder vaak tafelen als gezin, minder geneigd
zijn zelf veel te koken en ook minder vrienden uitnodigen. Omgekeerd zullen ouders, die opnieuw meer
routine brengen in de gezinsmaaltijden, de nestwarmte zien stijgen en het thuisgevoel zien toenemen.
Wie bovendien hoog scoort op thuisgeluk, is ook weer meer geneigd dat geluk te delen met zijn gasten.
“Koken en samen tafelen draait om zorgen voor elkaar, om koesteren, een nest creëren. Wie zijn thuis
minder als een warm nest beschouwt, of zich er minder thuis voelt, zal dan ook minder geneigd zijn om
elke dag achter het fornuis te staan om een gezinsmaaltijd te bereiden. Anderzijds werkt het ook in de
andere richting: wie meer moeite doet om als gezin gezellig samen te eten, zal ook automatisch een
warmer thuisgevoel creëren. Bovendien creëer je zo weer een belangrijke routine, die zeker voor kinderen
echt nodig is.”, stelt doctor en docent Charlotte De Backer.
Kenniscentrum
over het belang van thuis
PERSDOSSIER - JANUARI 2014
Thuisgevoel en tafeltradities in cijfers
Wie graag thuis is, eet ’s avonds meermaals per week met het gezin aan tafel:
40% van wie graag thuis is
24% van wie niet graag thuis is
Wie graag thuis is, staat vaker elke dag achter het fornuis:
44% van wie graag thuis is
30% van wie niet graag thuis is
Hoe groter het thuisgevoel, hoe vaker men vrienden thuis uitnodigt:
34% van wie zich helemaal niet thuis voelt
8% van wie zich erg thuis voelt
geeft nooit een etentje
geeft nooit een etentje
Wie graag thuis is, eet
’s avonds meermaals per week
met het gezin aan tafel
40%
eet meermaals per week
met het gezin aan tafel
24%
eet meermaals per week
met het gezin aan tafel
De grote bordendans
De realiteit van de avondmaaltijden in België toont aan dat er weinig routine in de avondmaaltijden zit.
Waar vroeger met meer regelmaat samen aan tafel werd gegaan, is dat nu heel wat flexibeler:
• 27% van de gezinnen eet elke dag samen aan tafel;
• 16% verzamelt enkele keren per week om de eettafel;
• 18% eet elke dag met de partner maar apart van de kinderen, 15% één tot enkele keren per week;
• 14% eet minstens één keer per week met de kinderen maar zonder de partner.
De tv staat klaar
De tafel is bovendien niet de enige plaats waar gegeten wordt. Vele Belgen nestelen zich ook graag voor
de buis met een bord op schoot. Wie kinderen heeft, eet wel minder vaak voor de televisie dan wie geen
kinderen heeft:
• 10% eet elke dag voor de tv;
• 40% minstens eenmaal per week;
• 22% van de mensen met kinderen eet minstens eenmaal per week voor de tv, tegenover 38% van wie
geen kinderen heeft.
Kenniscentrum
over het belang van thuis
PERSDOSSIER - JANUARI 2014
Meer feiten over tafelgewoontes van de Belg
Bij 60% van de gezinnen beslissen de kinderen mee wat op tafel komt.
6 Belgen op de 10 koken minstens een paar keer per week zelf hun potje, 39% zelfs elke dag.
Dat lijkt veel, maar dat wil ook zeggen dat 4 op de 10 Belgen slechts een paar keer per maand
of helemaal niet zelf koken.
Wat we vinden van etentjes organiseren:
gezellig (68%)stresserend (47%)
een leuke uitdaging (25%)vermoeiend (22%)
uitpakken met kooktalent (21%) veel gedoe (20%)
Allemaal op restaurant?
Belgen zijn levensgenieters, onze noorderburen roemen ons voor onze gezellige restaurants en cafés.
Dat klopt voor een deel van onze landgenoten:
• 22% gaat wekelijks of een paar keer per maand op restaurant;
• nog eens 22% gaat één keer per maand op restaurant;
• 56% van de Belgen gaat daarentegen slechts enkele keren per jaar of minder uit eten.
En opvallend, mensen die een lager thuisgevoel hebben gaan opvallend vaker op restaurant.
Pleidooi voor de terugkeer van een familiemaaltijd
Volgens doctor en onderzoeker Charlotte De Backer hoeven we ons nog geen al te grote zorgen te maken.
In vergelijking met landen als de VS en het Verenigd Koninkrijk verzamelen de Belgische gezinnen zich
nog veel rond de tafel voor een avondmaaltijd. Maar de daling is ingezet, ook de duur van de maaltijden is
drastisch ingekort, en dat is bijzonder jammer. Kinderen hebben veel baat bij een gezinsmaaltijd,
gezinnen komen er sterker uit en de nestwarmte neemt alleen maar toe door de banden die aan tafel
gesmeed worden. ILIV wil dan ook een warme oproep lanceren aan alle gezinnen om de traditie van de
familiemaaltijd in ere te herstellen en ruimte te creëren voor een tafelroutine in de dichtgeslibde agenda’s.
“Gezinsmaaltijden moeten een routine blijven. Anders wordt een thuis gewoon een collectie van
individuen en verdwijnt de samenhorigheid.” Charlotte De Backer
Kenniscentrum
over het belang van thuis
PERSDOSSIER - JANUARI 2014
Meer info
Het volledige interview met Charlotte De Backer, beeldmateriaal, infographics en meer info over thuis en
thuisgevoel vindt u op www.iliv.be.
Contacteer Marina Nuyts op 0473/31 24 28 of Katja van Putten op 0476/42 52 94.
Of stuur een mail naar [email protected].
© EVY RAES. Beeld uit de ILIV-’Thuis in beeld’-fotoreportage 2013
ILIV is een kenniscentrum over thuis dat met de steun van IKEA onderzoek doet
naar het belang van een thuis en het thuisgevoel in België. Het wetenschappelijk
onderzoek gebeurt in alle transparantie en objectiviteit. ILIV promoot IKEA
op geen enkele manier.
Kenniscentrum
over het belang van thuis