Download de pdf

MAGAZINE
2013
Dossier
Nr 65 MEI – JUNI – JULI 2013
TRIMESTRIEEL – AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X – P309290
Focus: Zeven pioniers voor ons programma ‘hernieuwbare energie’
HET AMAZONEGEBIED
IS HET BESCHERMEN WAARD
14.10.13 > 16.03.14
14.03.13
EDITO
‘NOVO PROGRESSO’
Ik heb 4 jaar
in Guyana
gewoond,
aan de grens
van het
Amazonewoud.
Ik bracht veel tijd door in deze
prachtige bossen. Ik had contact
met de lokale bevolking. Zij hebben
een fenomenale kennis van het bos.
Ik kreeg ook de kans om over het bos
te vliegen. Urenlang zag ik rondom mij
velden van ‘broccoli’, gevormd door de
dichte begroeiing van het woud.
Het woud leek wel oneindig. Maar ik
heb ook kunnen vaststellen dat de
mens er een steeds grotere impact
op heeft. De ergste herinnering die ik
heb, was het moment dat wij over een
enorme bosbrand vlogen. Kilometers
ver werd alles vernietigd. Vanuit ons
klein vliegtuig waren de vlammen
goed zichtbaar. Op de luchthaven
viel as. Het was een apocalyptische
ervaring. De ironie is dat deze
plek ‘Novo progresso’ (Nieuwe
vooruitgang) genoemd werd.
Deze weelderige bossen worden
voornamelijk vernield om plaats te
maken voor erg arme weilanden.
Op elke 2 ha staat een magere koe.
Een zeer zwakke economische
opbrengst voor dergelijke grote
schade.
Bij WWF zijn we ervan overtuigd dat
deze ravage geen ‘vooruitgang’ is.
De mens vernietigt een natuurlijk
kapitaal van onschatbare waarde.
Strijd samen met ons om het
Amazonegebied te beschermen!
Geert Lejeune, Directeur
Conservatie van WWF-België.
“Deze weelderige bossen worden
voornamelijk vernield om plaats te maken
voor, voornamelijk erg arme, weilanden.”
© WWF-België
INHOUDSTAFEL
In het kort
4-5
Focus
Focus
Zeven pioniers voor ons programma
‘hernieuwbare energie’
6-7
Op het terrein
Radio Oorwoud live!
Beestigste klas 2013 naar Gaia Zoo!
9
Climate Challenge Conferentie 2013
Eco-consument
Red de bossen! Maak de juiste keuze!
18
Eco-ontspanning
Een eenvoudig gebaar om de vogels
te beschermen
19
Bedrijven
Alles wat je altijd al wilde weten over
onze samenwerking met bedrijven
Eco-shopping
20-21
Zeven vrouwen verlaten
hun dorp in Madagaskar
om een opleiding voor
“zonne-ingenieur”
te volgen. Ontdek dit
fantastische project!
P. 6
22
© Brent Stirton / Getty Images
DOSSIER HET AMAZONEGEBIED
AMAZONE HET BESCHERMEN WAARD
P. 10
COLOFON: Tijdschrift van WWF-Vlaanderen vzw. Alle rechten
voorbehouden aan WWF. Het Pandalogo, het woord PANDA en
de initialen WWF zijn handelsmerken van WWF. Reproductie
van teksten is toegestaan – en wordt zelfs aangemoedigd – mits
bronvermelding. • Coördinatie en redactie: Natacha Bertiaux
• In samenwerking met: Sarah Beelen, Marie-Noëlle Collart,
Sara De Winter, Caroline Steygers en Géraldine Louis
• Realisatie: www.propaganda.be • Druk: Claes Printing,
St-Pieters-Leeuw • Foto voorpagina: © Steve Morello / WWF-Canon
• V.U. Damien Vincent, E. Jacqmainlaan 90 – 1000 Brussel.
Panda magazine – Pagina 3
IN HET KORT
EN DE WINNAAR IS…
In ons vorig nummer vroegen we nog wat geduld. Maar nu
kunnen we eindelijk de naam geven van de jonge winnaar van de
fotowedstrijd van Argus (milieupunt van KBC)! Robbie Depuydt
wint de editie van 2012! Zijn foto ontdek je hiernaast.
© Argus
IN ALLE TRANSPARANTIE
Je vraagt je misschien af wat we doen met jouw geld. Je hebt natuurlijk het recht om dit te weten! Daarom presenteren
we hieronder onze resultaten over 2012.
Inkomsten
8 731 711 €
Particulieren
Schenkingen en premies
Erfenis
-8 351 492 €
5 262 946 €
Administratie
4 392 313 €
Fondsenwerving
-1 142 336 €
Behoud
-6 520 865 €
870 633 €
Bedrijven
Uitgaven
983 300 €
-877 408 €
Programma’s natuurbehoud
Partnerschap
475 000 €
op het terrein
Tombola
386 303 €
Sensibilisering
-3 699 226 €
-2 026 391 €
Royalty’s & licenties
69 402 €
Educatie
-287 497 €
Verkoop van wenskaarten
39 778 €
Lobbying
-318 635 €
Schenkingen
12 818 €
Overheid
2 451 118 €
Andere
34 346 €
Overheid
28%
Bedrijven
11%
Panda magazine – Pagina 4
Educatie
3%
Andere
1%
Particulieren
60%
Sensibilisering
24%
Administratie
11%
Lobbying
Fondsen4%
werving
14%
Programma’s natuurbehoud
op het terrein
44%
EEN OLIFANT IN BRUSSEL
In het kader van onze internationale campagne tegen de illegale handel
in wilde soorten hebben we een petitie gelanceerd om de ivoorhandel in
Thailand te verbieden. Deze petitie is gericht aan de Thaise eerste minister, Yingluck Shinawatra.
De illegale ivoorhandel in Thailand is een van de oorzaken van het stropen van olifanten in Afrika. Op 26 februari overhandigden wij 20 000
Belgische handtekeningen voor deze petitie aan de Thaise ambassade in
Brussel. En we kregen hierbij de hulp van een olifant op ware grootte!
Dankzij deze petitie – die wereldwijd ondertekend werd door meer dan
1,5 miljoen mensen – beloofde de Thaise eerste minister een einde te zullen maken aan de ivoorhandel in Thailand. Nu moeten haar woorden nog
omgezet worden in daden…
© WWF-België
EARTH HOUR 2013:
EEN SUCCES
© WWF-België
Onze directeur, Damien Vincent, staat klaar om de Belgische handtekeningen
te overhandigen aan de Thaise ambassade.
In maart werd overal ter wereld Earth
Hour gevierd. In België schreven meer
dan 6000 burgers, bedrijven, organisaties, gemeenten en steden zich in.
Zij schakelden de lichten uit en kozen
voor 1 of meerdere acties waarmee samen
54 ton CO2 bespaard werd, het equivalent van een autorit van 300 000 km!
Bovendien zakten meer dan 300 mensen ondanks het koude weer af naar
het Atomium in Brussel om al dansend samen Earth Hour te vieren. Onze
directeur vervolledigde ook zijn uitdaging en daalde af van het Atomium.
Bekijk zeker onze fotogalerij en video op
www.wwf.be.
EEN CONFERENTIE VOOR DE VOORUITGANG VAN NATUURBEHOUD
Begin maart vond in Bangkok
(Thailand) de internationale CITESconferentie plaats over de handel in
wilde soorten. We merken dat er een
mooie vooruitgang werd geboekt.
Na jaren van inactiviteit werden de landen met illegale ivoorhandel met hun
rug tegen de muur gezet. Ze moeten
maatregelen nemen tegen de illegale
handel. Zonder actie volgen er sancties.
Deze landen moeten ook strengere sancties opleggen tegen de illegale handel
in hoorns van neushoorns. De verschillende overheden stemden ook voor een
betere bescherming van meerdere haaiensoorten en mantaroggen. Maar de
strijd voor de overleving van wilde soorten is nog lang niet voorbij. We moeten
er nu streng over waken dat de verschillende landen zich aan hun beloftes houden. We zullen dit nauwgezet opvolgen.
Panda magazine – Pagina 5
FOCUS
© Jean-Philippe Denruyter
Onze zeven toekomstige ‘zonne-ingenieurs’.
Zeven vijftigjarigen staan
op het punt hun klein
dorpje in Madagaskar
te verlaten om naar de
Barefoot College in India
te gaan. Na een opleiding
van zes maanden zullen
ze terugkeren als ‘zonneingenieurs’ voor hun dorp.
© Jean-Philippe Denruyter
De dorpjes in Madagaskar zijn vaak moeilijk
bereikbaar en hebben geen elektriciteit.
Panda magazine – Pagina 6
ZEVEN PIONIERS
VOOR ONS PROGRAMMA
‘HERNIEUWBARE ENERGIE’
VASTBESLOTEN VROUWEN
Dotine, Philomène, Zafitsiha, Berthe,
Lydia, Germaine en Florette leven in
twee dorpen in het Fandrianadistrict,
in het midden van Madagaskar.
De twee dorpjes zijn moeilijk bereikbaar en hebben geen elektriciteit, zoals
zovele op het eiland. Maar dat weerhoudt de dorpsbewoners er niet van
om actief bezig te zijn met de bescherming van het bos. Onze zeven toekomstige ingenieurs zijn allemaal actieve
leden van de gemeenschap die zich
bezighouden met het bosbeheer in hun
dorpen. Ze beschouwen deze cursus
als een onderdeel van hun voortdurende inzet voor de natuur.
Dotine, een verlegen grootmoeder,
getuigt: “In onze familie was de natuur
niet zo belangrijk. Jarenlang deden we
aan ‘tavy’ (rijst cultiveren via ‘slash &
burn’-technieken) in de regio. Vandaag
zijn we erg actief in onze milieu­
organisatie. Die verandering inspireert
me. Ik denk dat het belangrijk is een
goed beeld te geven aan onze kinderen en dingen mogelijk te maken die
een jaar geleden nog onmogelijk leken.
Daarom ga ik naar India en zal ik leren
hoe ik zonnepanelen moet installeren
om mijn dorp te voorzien van licht.”
Geen enkele vrouw heeft haar dorp al
ooit verlaten. De meesten onder hen
kunnen niet lezen of schrijven. Toch
zijn ze erg enthousiast. “Vertrekken
naar het buitenland leek altijd een
onbereikbare droom voor mij”, vertelt
Berthe. “Vandaag kan ik niet alleen die
droom verwezenlijken, maar ga ik ook
iets leren dat belangrijk is voor onze
gemeenschap. Dat is fantastisch!”
Zafitsiha voegt toe: “Ik had nooit
gedacht dat ik mijn dorp ooit zou
verlaten om een opleiding te volgen
in het buitenland. Ik ben trots dat ik
deze kans krijg. Ik kan op een nieuwe
manier nuttig zijn voor het dorp en
mijn familie.”
EEN VERNIEUWENDE AANPAK
Voor de inwoners van het dorp is onze
aanpak verbazingwekkend: “Vrouwen
krijgen hier zelden een leidinggevende
positie, en zeker niet grootmoeders”,
vertelt de leider van de gemeenschap.
Hij voegt eraan toe: “Maar wij bewonderen zeker hun moed en hun inzet!”
Aanvankelijk – gezien hun lage opleidingsniveau – waren de zeven geselecteerden een beetje geïntimideerd door
de komende opdracht. Maar Voahirana
Randriambola, de projectleider, stelde
hen gerust: “De training gebeurt op
basis van mime, kleuren, gebaren,…
Op die manier kunnen de deelnemers
de technieken gemakkelijk onthouden.
Het programma werd speciaal ontwikkeld voor mensen die de taal niet kennen of die ongeletterd zijn.”
© Jean-Philippe Denruyter
De zeven leerlingen in spe klaar voor vertrek.
WAAROM DIT PROGRAMMA?
De zonnepanelen zullen de eerste
energiebron worden voor de burgers.
De energie die ze vandaag gebruiken is
onbestaande, of erg vervuilend (kerosine, diesel of wegwerpbatterijen).
In Madagaskar verbruikt een gemiddelde
familie op het platteland naar schatting ongeveer 5,7 tot 7,6 liter kerosine
per maand om te koken en te verlichten.
De overschakeling naar zonne-energie
zorgt ervoor dat de gemeenschap niet
meer afhankelijk is van fossiele brandstoffen zoals kerosine en diesel.
Barefoot College – opgericht in 1972
in Rajasthan – is een organisatie die
focust op educatie, capaciteitsontwikkeling, gezondheidszorg, drinkwaterbeheer, vrouwenemancipatie en het
gebruik van zonne-energie als elektriciteit voor de ontwikkeling van rurale
gemeenschappen.
© Global Warming Images / WWF-Canon
Samantha Smith, verantwoordelijke
van het programma Klimaat & Energie
van WWF, vertelt: “Onze samenwerking met Barefoot College toont
aan dat we iedereen toegang willen
geven tot 100% hernieuwbare energie. De toegang tot propere, veilige,
betrouwbare en betaalbare energie is
fundamenteel voor armoedebestrijding
en duurzame ontwikkeling.”
De zeven vrouwen uit Madagaskar zijn
de eerste deelnemers aan het WWFprogramma. We hebben enkel volwassen vrouwen gekozen, vaak al grootmoeders, want er is minder kans dat
zij hun dorp zullen verlaten om naar de
stad te gaan als hun cursus afgelopen
is. Ze kijken er naar uit om hun kennis
te delen met hun gemeenschap. Wij zorgen voor fondsen die de vrouwen toelaten om het nodige materiaal en de
nodige middelen te krijgen om bij hun
terugkeer een installatie op te starten.
“Als de armste gemeenschappen toegang krijgen tot energie is het belangrijk dat zij kunnen genieten van de
beste technologie. Dit zorgt ervoor
dat zij niet afhankelijk zijn van veranderende prijzen, zoals het geval is
bij fossiele brandstoffen”, vertelt
Jean-Philippe Denruyter, verantwoordelijke voor het WWF-programma
rond hernieuwbare energie. “Meer
nog, betrouwbare zonne-energie in
landbouwgebieden zorgt voor een vermindering in de behoefte aan inefficiënte overheidssubsidies, zoals voor
de aankoop van fossiele brandstoffen.
Het verbetert ook de levenskwaliteit
van de gemeenschap en geeft hen de
mogelijkheid om toegang te krijgen tot
educatie en ontwikkeling, zeker voor
vrouwen”, besluit hij.
Panda magazine – Pagina 7
17% van deze advertentie
is verdwenen
Net zoals het Amazonewoud
In de laatste 50 jaar is ongeveer 1/5de van het Amazonewoud in rook opgegaan.
Letterlijk. DeongelofelijkrijkefaunaenfloravanhetAmazonebekkenmoestwijken
voor weilanden, plantages, goudmijnen, olieboringen en een zinloos netwerk van
wegen.
Help WWF-België dit gebied te beschermen. Voor 75 euro word je symbolisch
eigenaar van 1 km² Amazone,dethuisbasisvangemiddeld1opde10diersoortenop
dezeplaneetendevoedingsbodemvoormeerdan40000plantensoorten.
Panda magazine – Pagina 8
© Staffan Widstrand / WWF
StortvandaagnogjouwbijdrageoprekeningnummerBE02 3101 0430 9240
(BIC: BBRUBEBB) met als mededeling “Amazon Alive!” en red de groene long
vandeplaneet.Voorhettelaatis!
OP HET TERREIN
RADIO OORWOUD
LIVE!
DAG VAN DE MENS
Zaterdag 22 juni 2013 om
15u, Brabanthal in Leuven
DE OUDE PASTORIJ
RADIO
OORWOUD
is een beestig radioprogramma op cd
u
orwo d
over verschilRadio O
lende milieuproblemen
en natuurbeleving,
geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar.
Een knotsgekke kinderplaat waarin Koen Wauters
gromt als een ijsbeer en Pieter Embrechts de jungle
in trekt. Nathalie Meskens, Hannelore Bedert en
Tine Embrechts schitteren als de Nachtegalia’s en
Stijn Meuris kruipt brullend op de barricades. Sarah
Bettens zingt dan weer mooi alle dieren in slaap.
Radio Oorwoud startte als exclusief pakket voor
leerkrachten. Het is nu te koop in de betere muziekwinkel of via www.radio-oorwoud.be.
Radio Oorwoud trekt ook richting zomerfestivals
met een liveband en heel wat bekende zangers en
zangeressen, zoals Dimitri Leue, Tine Embrechts,
Hannelore Bedert, Sean Dhondt en Nathalie
Meskens. Neem snel een kijkje naar de kalender
hiernaast. Wie er bij jou in de buurt komt meezingen, ontdek je op www.radio-oorwoud.be
Zaterdag 6 juli 2013 om
15u, GC De Oude Pastorij
in Essen
NA FIR BOLG
Zondag 7 juli 2013 om 16u,
Sassenhout in Vorselaar
FESTIVAL DRANOUTER
Zondag 4 augustus 2013
om 13u15 of 15u, Clubtent
in Dranouter
ZOMER IN HET PARK
Zaterdag 11 juli 2013 om
15u, Cultuurcentrum De
Mol in Lier
DE KINDERBROUWERIJ
Zaterdag 24 augustus
2013 om 19u, Reningelst
OPENLUCHTTHEATER
Vrijdag 30 augustus 2013
om 14u, Openluchttheater
in Deurne
BEESTIGSTE
KLAS 2013
NAAR GAIA ZOO!
Begin dit schooljaar werd het eerste
leerjaar van basisschool De Zandloper
uit Nijlen uitgeroepen tot de Beestigste
Klas van het
land. Om dit
te vieren
trekken we
samen met
hen op 14
juni voor een
geweldige
dag richting
Gaia Zoo in Kerkrade.
Een verslagje van
deze uitstap lees je
volgende keer in
Panda magazine.
CLIMATE CHALLENGE CONFERENTIE 2013
Op 3 mei kwamen 300 jongeren
samen in het Europees Parlement
om deel te nemen aan de Climate
Challenge Conferentie. Deze
conferentie werd mee georganiseerd door WWF. De jongeren
vertegenwoordigden verschillende landen. Zij debatteerden
de hele dag over 3 resoluties over
de klimaatverandering. Of de
leerlingen er in geslaagd zijn om
een wereldwijd klimaatakkoord
te onderhandelen, lees je op
www.climatechallenge.be
© WWF-België
Panda magazine – Pagina 9
HET AMAZONEGEBIED
HET BESCHERMEN WAARD
© André Bèrtschi / WWF-Canon
Panda magazine – Pagina 10
Wist je dat?
De Amazonerivier is
6600 km
lang.
DOSSIER
AMAZONE
VENEZUELA
GUYANA
COLOMBIA
SURINAME
FRENCH
GUIANA
BRAZIL
a
eir
ad
jos
pa
Ta
rus
M
a
Yuru
PERU
gu
X in
ECUADOR
Het Amazonegebied is een regio in
Zuid-Amerika die het bekken van de
Amazonerivier omvat. De regio is
voornamelijk samengesteld uit regenwoud
en is 6,7 miljoen km² groot. Het gebied ligt
verspreid over acht landen en één overzees
grondgebied: Brazilië, Bolivia, Peru,
Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana,
Suriname en Frans-Guyana (TOM – een
overzees gebied).
Uc
Pu
BOLIVIA
Het Amazonewoud, de groene long
van onze planeet
Tien procent van de soorten die
gekend zijn op aarde leven in het
Amazonegebied. In de bossen zit zo’n
90 tot 140 miljard ton koolstof opgeslagen. Als we slechts een gedeelte
laten ontsnappen, zal de klimaatverandering beduidend versnellen. Vandaag
is de eerste oorzaak van CO2-uitstoot
de ontbossing. Zo wordt jaarlijks een
half miljard ton koolstof vrijgelaten. 30 miljoen mensen leven in het
Amazonegebied en zijn afhankelijk
van deze grondstoffen. Bovendien
zijn er nog miljoenen anderen die de
invloed van het veranderende klimaat
voelen.
HET BOS VERDWIJNT IN EEN
ALARMEREND TEMPO
De snelle internationale uitbreiding
van de markt voor vlees, soja en biobrandstoffen en de bouw van grote
infrastructuur (wegen, waterkrachtcentrales, …) leiden tot meer ontbossing. Dit legt een enorme druk op de
natuurlijke rijkdommen waarvan miljoenen mensen rechtstreeks afhankelijk zijn. Gevolgen van de klimaatverandering – zoals het stijgen van de
temperatuur en verminderen van de
regenval – verergeren de situatie en
verhogen het risico op bosbranden.
Panda magazine – Pagina 11
DOSSIER
AMAZONE
Zo ver en toch
zo dichtbij
De laatste wetenschappelijke studies
tonen aan dat er een link bestaat tussen de gezondheid van het regenwoud
en de staat van onze planeet.
BOSSEN FILTEREN EN
VERWERKEN KOOLSTOFDIOXIDE
Gedurende de laatste 150 jaar kwamen
er door het gebruik van fossiele brandstoffen (kolen, olie, aardgas) enorme
hoeveelheden koolstofdioxide (CO2)
vrij in de atmosfeer. Dit versnelt de
klimaatverandering.
Bossen vangen CO2 op maar kunnen
het ook opnieuw laten ontsnappen. Als
de bomen verdwijnen of degraderen,
komt de opgeslagen koolstof vrij in de
atmosfeer.
© Mauri Rautkari / WWF-Canon
Twee Kapayo-Indianen plukken medicinale
planten.
DE BOSSEN HELPEN ONS HELEN
Al duizenden jaren gebruiken mensen
insecten, planten en andere producten uit het bos voor vele doeleinden:
landbouw, kleding en traditionele
geneeskunde.
LANDBOUW IN HET AMAZONEGEBIED
Brazilië 67%
Panda magazine – Pagina 12
Peru 14%
Bolivia 9%
Andere 10%
De inheemse bevolking beschikt – net
als hun voorouders – over de kennis om bestanddelen van planten en
dieren te gebruiken. Als de bossen
verdwijnen, wordt deze kennis (en de
bijkomende voordelen) voor de toekomstige generaties ernstig bedreigd.
Wetenschappers denken dat vandaag
slechts 1% van de bloeiende plantensoorten al voldoende bestudeerd werd
op alle medische mogelijkheden.
Een wereld onder druk
INVASIEVE VEETEELT
Intensieve veeteelt is de belangrijkste oorzaak van de ontbossing. Het
vertegenwoordigt 80% van de huidige
ontbossing.
Ontbossing voor veeteelt is elk jaar
verantwoordelijk voor de uitstoot van
340 miljoen ton koolstof in de atmosfeer. Dat is het equivalent van 3 tot
4% van de wereldwijde uitstoot. Meer
nog: door de aard van de vegetatie en
hun directe blootstelling aan zonlicht
zijn de weilanden sneller vatbaar voor
vuur.
DE LANDBOUW GROEIT
Landbouw is de tweede grootste oorzaak van ontbossing in het
Amazonegebied. De gevolgen zijn
zelfs nog ingrijpender dan bij ontbossing. De landbouwpraktijken leiden tot bodemerosie, verzilting van
rivieren en watervervuiling door
landbouwchemicaliën.
Tussen 1900 en 2006 is de productie van soja in het Braziliaanse
Amazonegebied verdrievoudigd.
De kweek van andere gewassen als
katoen, rijst, suikerriet en palmolie
voor biobrandstoffen stijgt ook enorm.
De veeteelt- en landbouwsector zijn
nauw verbonden met elkaar. Ze zorgen er bovendien voor dat de toegang
Wist je dat?
17%
Het Amazonegebied heeft gedurende de laatste
50 jaar 17% aan bosoppervlakte verloren.
HET WOUD GAAT IN
VLAMMEN OP
Het verbranden van bossen om
er aan veeteelt te kunnen doen,
is een van de grootste bedreigingen voor het Amazonewoud.
tot het hartje van het Amazonegebied
steeds gemakkelijker wordt.
De snelle groei van de sojateelt heeft
voornamelijk als doel het vee te voeren, want de lokale weilanden geven
niet voldoende voeding. De soja is ook
bestemd voor gevogelte en Europees
vee. Door de uitbreiding van deze
landbouw worden de weilanden steeds
verder naar het noorden verplaatst en
wordt er een echte ‘ontbossingsboog’
gecreëerd.
SLECHT GECOÖRDINEERDE
INFRASTRUCTUUR
De infrastructuur die nodig is voor
transport en energie is essentieel
voor de ontwikkeling van de regio.
Maar zonder overkoepelende visie
of planning kunnen de nadelen al
snel de voordelen overstijgen. In het
Amazonegebied zorgen de bouw en
vernieuwing van wegen ervoor dat
men gemakkelijker toegang krijgt tot
gebieden die voorheen nog ongeschonden waren. Deze situatie versterkt de
ontbossing en overexploitatie.
De bouw van dammen heeft het hydrologisch systeem verstoord. Bovendien
zorgt dit voor ingrijpende wijzigingen in de natuurlijke waterlopen,
voedingsstoffen en sedimenten. Hele
populaties waterdieren – en dus ook
de commerciële en lokale visvangst –
zijn erg verstoord.
© Mark Edwards / WWF-Canon
VEETEELT IN HET
AMAZONEWOUD
Roraim a
Amapa
Brazilië
Peru
Loreto
Amazonas
Maranh ao
Amazonas
Para
San Mart in
Ucayali
Acre
Tocantins
Rondonia
Pando
Madre de Dios
Mato Groso
El Beni
Bolivia
AANTAL RUNDEREN
(M = miljoen)
Santa Cruz
Vee in het Braziliaanse,
Boliviaanse en Peruviaanse
Amazonewoud
0 - 0. 4 M
0.4 - 1.6 M
1.6 - 4.5 M
4.5 - 11 M
11 - 20 M
(Adapted from Nepsta d et al. 2008)
Panda magazine – Pagina 13
DOSSIER
AMAZONE
ONTBOSSING
De ontbossing voor de landbouw
en veeteelt is een steeds
grotere bedreiging voor het
Amazonegebied.
© André Bèrtschi / WWF-Canon
DE KLIMAATVERANDERING
De ontbossing en klimaatverandering
zorgen in het Amazonegebied voor een
‘vicieuze cirkel’ die ervoor kan zorgen
dat de schade onherstelbaar wordt.
De bossen verdwijnen en worden
geleidelijk vervangen door savannes
waar gemakkelijk branden ontstaan
(ontbossing). Bovendien vermindert
de regenval in sommige gebieden
(klimaatverandering).
© Staffan Widstrand / WWF
DE JAGUAR
De jaguar is de grootste katachtige op het
Amerikaans continent. Hij kan goed zwemHoeveelheid vocht
in de bodem van het
Amazonegebied
% Plant-available
water (PAW)
0 - 10%
10 - 20%
20 - 30%
30 - 40%
40 - 50%
50 - 60%
60 - 70%
70 - 80%
80 - 90%
90 - 100%
men, klimmen en kan bovendien ook grote
snelheden halen. Door zijn kracht kan hij veel
prooien vangen. Vandaag is de jaguar het
slachtoffer van het verdwijnen van zijn leefgebied en prooien. In de totale populatie zijn
er slechts 50 000 dieren die oud genoeg zijn
om zich voort te planten.
Ondanks de vermindering van de commerciële jacht sinds midden jaren 70 zijn jaguars
nog steeds het slachtoffer van landbouwers
die op hen jagen. Deze roofdieren verjagen
immers hun vee.
De jaguar wordt als ‘gevoelig’ beschouwd
op de lijst van bedreigde soorten van IUCN
(www.iucnredlist.org).
Panda magazine – Pagina 14
Wist je dat?
30 miljoen
mensen leven in het Amazonegebied, waarvan
17 miljoen op het Braziliaans grondgebied.
De ontbossing en
klimaatverandering
zorgen in het
Amazonegebied voor
een ‘vicieuze cirkel’
die ervoor kan
zorgen dat de schade
onherstelbaar wordt.
© Brent Stirton / Getty Images / WWF
Natuurlijke rijkdommen in gevaar
GOUD
In het grootste deel van de goudmijnen in het Amazonegebied maakt
men gebruik van rudimentaire technologieën. Hierdoor berokkent men
grote schade aan sommige gebieden.
Bovendien heeft dit ook negatieve
gevolgen op de gezondheid van mens
en dier. De industriële mijnbouw is
niet alleen vernietigend voor het landschap, het vervuilt ook het water en
verbruikt enorm veel energie. Om voldoende energie te hebben, kapt men
hout voor de productie van houtskool
en bouwt men dammen om energie te
creëren via waterkracht.
OLIE
De grootste gevaren van ontginning
zijn gas- of olielekken en de onjuiste
afvoer van het afvalwater. Bovendien
is voor deze ontginning de aanleg van
wegen nodig in gebieden die tot nu toe
nog ongeschonden bleven.
ILLEGALE HOUTKAP
De inheemse bevolking gebruikt het
bos al eeuwenlang voor eigen behoeften (brandstof, bouwmateriaal) en voor
eigen inkomsten om te kunnen overleven. Jammer genoeg zorgt de stijgende
wereldwijde vraag naar houtproducten, het gebrek aan regelgeving en een
slechte toepassing van de wet voor een
niet-duurzame en illegale houtkap.
Hierdoor wordt de omgeving vernield,
de gemeenschap geschaad en een
oneerlijke handel gecreëerd.
© Brent Stirton / Getty Images/WWF
© Edward Parker / WWF-Canon
© Brent Stirton / Getty Images / WWF
De mijnbouw zorgt voor grote schade.
Panda magazine – Pagina 15
DOSSIER
AMAZONE
© André Bèrtschi / WWF-Canon
WWF in actie
Op lange termijn willen we de belangrijkste functies van het Amazonewoud
beschermen: de biodiversiteit in de
ecosystemen (zowel aan land als in het
water), de natuurlijke stroming van de
rivieren en het klimaat.
De meeste bedreigingen voor het
Amazonegebied zijn grensoverschrijdend. Het gebied strekt zich immers
uit over acht landen en een overzees
gebied. Als iedereen enkel tevreden is
met nationale oplossingen, dan krijgen
we slechts een gefragmenteerd beleid.
De globale problemen worden dan niet
voldoende aangepakt. Zo bereiken we
geen duurzame oplossingen die zowel
het Amazonegebied als de rest van de
wereld ten goede komen.
Wij hebben daarom een strategie gecreëerd voor het hele
gebied. We werken samen met alle
belanghebbenden.
Panda magazine – Pagina 16
DE DOELSTELLINGEN:
• De creatie en handhaving van een netwerk van beschermde gebieden
van meer dan 283 000 km² om de biodiversiteit in de regio te beschermen;
• 125 000 km² bestaande beschermde gebieden herstellen;
• Een duurzaam gebruik van natuurlijke rijkdommen promoten om de
bescherming ervan aan te moedigen;
• Het project promoten via verschillende sensibiliseringscampagnes;
• Politici aanmoedigen om de milieuproblematiek op de agenda te zetten van
nationale en internationale discussies.
LIVE VAN HET FRONT: ENKELE VOORBEELDEN VAN
TERREINPROJECTEN
DE CREATIE VAN EEN NETWERK
VAN BESCHERMDE GEBIEDEN
Voor het Amazonegebied willen we een
beheerplan opstellen voor natuurbehoud en duurzame ontwikkeling. In
dit kader werken we o.a. samen met de
overheid van Acre, een deelstaat in het
noordwesten van Brazilië.
HOE WERKEN WIJ?
Met de steun van vele partners pakken we drie zaken aan: de creatie van
nieuwe beschermde gebieden, een
beter beheer van de reeds beschermde
gebieden en de certificatie van verantwoord bosbeheer om de duurzaamheid
te verzekeren.
Wist je dat?
10%
STRIJD TEGEN DE ILLEGALE
GOUDWINNING IN GUYANA
In Guyana is er een enorm onevenwicht tussen de hoeveelheid traceerbaar goud – van legale herkomst – en
de hoeveelheid fout geïdentificeerd
goud dat uitgevoerd wordt. In 2003
werd er bijvoorbeeld slechts 3 ton goud
aangegeven, maar er werd 9 ton goud
uitgevoerd.
HOE WERKEN WIJ?
Wij werken samen met de Franse
autoriteiten om dit fenomeen tegen te
gaan.
SCHIET IN ACTIE!
Ook jij kan ons werk
in het Amazonewoud
steunen! Elke gift
telt! Het is dankzij
jouw bijdrage dat
wij dit werk kunnen
voortzetten, vandaag
en morgen!
van alle gekende soorten op aarde
leeft in het Amazonegebied.
DE CIJFERS SPREKEN VOOR ZICH:
• 1333 km rivieren wordt direct
getroffen;
• 12 000 ha bos is beschadigd;
• Per kilo goud wordt 1000 ton slib
afgevoerd;
• Jaarlijks komt 5 ton kwik terecht in
de natuur.
ONZE DOELSTELLINGEN:
• Een grotere controle op strategische assen;
• Elke overtreder vervolgen om netwerken te ontmantelen die de illegale handel
ondersteunen;
• De productieketen volgen die ons leidt naar de verantwoordelijken van de illegale
handel;
• Alternatieve inkomsten voorstellen voor illegale werknemers;
• Het toezicht op illegale activiteiten versterken;
• Zorgen voor een betere traceerbaarheid van goud;
• Gebieden herstellen die getroffen zijn door illegale goudwinning.
© Staffan Widstrand / WWF
KIES HET JUISTE HOUT
Mahonie is een erg bedreigde
boomsoort die in het
Amazonebekken groeit. Deze
soort hoort thuis in een regenwoud, niet in jouw woonkamer. Zorg er dus zeker voor dat
je niets koopt dat vervaardigd
werd uit mahoniehout. Als je een
product uit hout koopt, kies dan
steeds het FSC-label.
KIES JE HUISDIEREN MET ZORG
Het dier dat jij koopt in de winkel – of het nu bedekt is met
schubben of een vacht – kan wel
duizenden kilometers van zijn
oorspronkelijke thuis verwijderd
zijn… Het werd misschien gevangen in het Amazonewoud!
EET MINDER VLEES
In Europa eten we gemiddeld 86
kg vlees en 250 eieren per jaar.
De sojateelt die nodig is voor de
voeding van dit vee en gevogelte bedraagt per persoon maar
liefst 400 m² – de grootte van een
basketbalveld.
Panda magazine – Pagina 17
ECO-CONSUMENT
RED DE BOSSEN!
MAAK DE JUISTE KEUZE!
In ons dossier kon je lezen dat de illegale houtkap een
belangrijke oorzaak is van de ontbossing, zowel in het
Amazonewoud als elders ter wereld. De houtkap neemt
toe door een stijgende vraag naar hout uit Europa, Japan,
de Verenigde Staten en China. Resultaat: illegaal hout is
overal te vinden, zowel in onze winkels als in onze huizen.
ZORG ERVOOR DAT JE ENKEL
HOUTPRODUCTEN KOOPT MET
EEN FSC-LABEL
Het FSC-label garandeert dat een product
gemaakt werd met hout uit een duurzaam
Jij kan dit voorkomen!
Producenten moeten naar hun klanten
luisteren
beheerd bos. Duurzaam beheer moet
voldoen aan drie criteria:
• Men houdt rekening met het milieu;
• Men houdt rekening met de rechten
van de lokale gemeenschap en de
bosarbeiders;
• De productie van hout is economisch
Als jij geen producten meer koopt die afkomstig zijn uit
slecht beheerde bossen of gemaakt werden van illegaal
gekapt materiaal, dan zullen de leveranciers zich moeten
aanpassen.
haalbaar.
FSC-hout kan je herkennen aan het FSClogo op het product. Opgelet, want het
logo moet niet verplicht op het product
staan. Het moet wel op de factuur vermeld
worden.
Als jouw handelaar geen FSC-producten
voorstelt, aarzel dan zeker niet om hem dit
te vragen.
© Brent Stirton / Getty Images / WWF-UK
Panda magazine – Pagina 18
ECO-ONTSPANNING
VEGETARISCHE PAËLLA
INGREDIËNTEN VOOR 4 PERSONEN
BEREIDING
Pel en snijd de ui. Schil de wortels en
snijd ze in schijfjes. Doe hetzelfde met
de paprika. Pers het teentje knoflook.
snijd de prei en champignons in dunne
schijfjes.
Verhit een pan met de olijfolie. Fruit de
ui en knoflook, maar laat ze niet bruin
worden.
Voeg de andere groenten toe.
Voeg ook de rijst en een beetje saffraan toe. Laat alles koken op een laag
vuurtje tot de rijst glazig is.
Voeg vervolgens de wijn toe aan de
bereiding. Voeg ook water toe en breng
 1 ui  2 wortelen  1 paprika
 1 teentje knoflook  1 prei 
100 g champignons  4 el olijfolie
 120 g rijst  saffraan  1 l wijn
 1 l water  zout  peper
Als decoratie
 1 aubergine  1 paprika
 het hart van 1 artisjok
op smaak. Laat gedurende 15 minuten
sudderen tot de rijst het vocht goed
heeft opgenomen.
Bereid ondertussen de groenten voor
de decoratie: snijd ze en bak ze in olie.
Gebruik ze vervolgens om de paëlla te
versieren. Smakelijk!
www.donderdagveggiedag.be
KUN JIJ EEN DAG ZONDER VLEES? DRIE GOEDE REDENEN:
• Om de planeet te redden: 1/5
van de wereldwijde uitstoot van
broeikasgassen is afkomstig van de
vleesindustrie.
• Om nieuwe smaken te ontdekken:
nieuwe kookboeken, nieuwe
restaurants, …
• Om voor jezelf te zorgen: minder
vlees eten is goed voor jouw
gezondheid.
EEN EENVOUDIG GEBAAR OM DE VOGELS TE BESCHERMEN
BAM! Een grote slag tegen de ruit. Iets valt op
het terras. Ik ren om te zien wat het was en
vind er het kleine lichaam van een merel die
tegen mijn venster vloog.
Diezelfde avond heb ik silhouetten van roofvogels
uit zwart stickerpapier gesneden (gevonden op www.lpoboutique.com). Deze heb ik tegen de ruiten geplakt.
En sindsdien… geen enkel slachtoffer meer.
Dus een goede tip voor iedereen die bomen heeft die
weerspiegeld worden in de ramen: versier jouw ramen
met zulke silhouetten.
De stad Toronto (Canada) heeft het aantal
vogels geteld dat jaarlijks sterft door
tegen een raam aan te vliegen. Jaarlijks
sterven er daar niet minder dan 9 miljoen
vogels!
Christiane Linet,
vrijwilliger en medestichter van WWF-België
Panda magazine – Pagina 19
BEDRIJVEN
ALLES WAT JE ALTIJD AL WILDE
WETEN OVER ONZE SAMENWERKING
MET BEDRIJVEN
Zoals je weet is het onze missie om aan een
wereld te bouwen waarin de mens in harmonie
kan leven met de natuur.
Op dit moment consumeren we
meer natuurlijke grondstoffen
dan de aarde kan produceren.
Het is net alsof we voortdurend
meer uitgeven dan we hebben
en permanent leven van onze
intrest.
Als iedereen dezelfde milieuimpact zou hebben als een
Europeaan, dan zou er anderhalve planeet nodig zijn om te
voldoen aan de behoeften van
iedereen en tegelijk ook een
gezonde planeet te behouden.
Tegen 2050 zullen er 9 miljard
mensen zijn op onze planeet.
Daarom moeten we ons consumptiegedrag aanpassen en
meer produceren met minder
grondstoffen. Dit moet op een
efficiëntere manier gebeuren,
met respect voor de natuur!
Iedereen kan hier een inspanning leveren: de overheid via
wetgeving, de burgers door hun
consumptiegedrag aan te passen en de bedrijven door hun
impact te verminderen.
Panda magazine – Pagina 20
Bedrijven spelen een belangrijke rol tijdens de hele levenscyclus van de meeste producten die wij consumeren (soja,
katoen, papier/hout, vlees,
melkproducten, palmolie,…).
De exploitatie, productie, transformatie, transport, verkoop
en consumptie van producten
hebben een enorme impact op
het milieu! Dit is vooral zo in
gebieden die van groot belang
zijn voor de biodiversiteit of het
klimaat.
Bedrijven moeten ook een rol
spelen in het veranderen van
de markten en de economische
modellen. Duurzame ontwikkeling kan niet beperkt worden tot enkele acties voor het
milieu. Het economisch model
moet grondig veranderd worden. Bedrijven moeten leren
hoe ze meer kunnen produceren met minder middelen.
Zij moeten ecologie integreren
in hun strategie, niet als een
beperking, maar als een nieuwe
opportuniteit.
HOE WERKEN WIJ MET
BEDRIJVEN?
RESULTATEN
In België
1. Wij starten de samenwerking met een
bedrijf om hen te helpen hun impact op
het milieu te verminderen.
• Sinds eind 2012 wordt – dankzij onze
2. Wij werken samen met bedrijven en
samenwerking – 100% van de verse vis
hun productieketen om markten te
in de winkels van Delhaize duurzaam
transformeren, met name die van katoen,
gevangen.
hout/papier of vis. In dit kader hebben we
ook meegewerkt aan de creatie van labels
als FSC en MSC. Deze labels verzekeren
een duurzaam beheer van bossen en
visbestanden.
• Uit onze samenwerking met bpost bleek
dat het bedrijf zich graag wilde inzetten voor een verantwoord papierbeheer.
3. We sensibiliseren klanten, partners,
bpost is vandaag de enige postleveran-
functionarissen, werknemers en alle
cier ter wereld die postzegels aanbiedt die
belanghebbenden van een bedrijf over de
gemaakt werden met 100% FSC-papier.
grote milieu-uitdagingen en benadrukken
duurzame praktijken.
Over het algemeen werken wij samen
met bedrijven om hen aan te sporen een belangrijke hefboom te zijn
voor hun leveranciers en hun klanten.
WWF verwacht ook dat de bedrijven – en zeker onze partners – het
voorbeeld geven en wat extra moeite
doen om de overheid aan te spreken en
zo veel mogelijk belanghebbenden te
betrekken.
Vooruitgang en concrete
resultaten zijn dus mogelijk!
• Alpro, gespecialiseerd in de productie van
plantaardige producten (soja, amandelen,…) is erin geslaagd haar CO2-uitstoot te
verminderen met 18% in vergelijking met
2008, wat betreft haar directe impact.
Op internationaal niveau zijn wij
trots op ons programma ‘Climate
Savers’. Het laatste rapport (uit mei
2012) toonde aan dat de deelnemende
bedrijven samen meer dan 100 miljoen ton CO2 uitgespaard hebben sinds
het begin van het programma, met de
steun van WWF. Dit gebeurde zonder
in te boeten aan concurrentiekracht.
Dit is een besparing die twee keer zo
groot is als de jaarlijkse CO2-uitstoot
van een land als Zwitserland.
We zijn overtuigd dat we je
binnenkort weer een nieuw
succes kunnen melden!
Meer info over ‘Climate Savers’ vind je op:
www.panda.org/climatesavers
Panda magazine – Pagina 21
ECO-SHOPPING
SPEEL EEN SPEL
EN STEUN ONZE
PLANEET
Panda magazine – Pagina 22
Onze partner Terra Games stelt je
een nieuw gamma duurzame gezelschapsspelletjes voor. Voor elk verkocht exemplaar gaat een deel van
de prijs naar WWF. Op die manier
steun je onze projecten. Alle spelletjes werden geproduceerd met
respect voor mens en milieu. Zij zijn
gemaakt uit FSC-hout en gecertificeerd FSC-papier. Bovendien werd er
ook plantaardige inkt gebruikt.
Je vindt de spelletjes van Terra
Games in de gespecialiseerde
speelgoedwinkel.
(c) William W. Rossiter / WWF
WWF in uw testament
“We hebben zoveel moois gekregen.
Dan geef je ook iets terug.”
“Drie maand samen door Australië getrokken. Compleet overdonderd door de natuur. En dan in Shark Bay plots twee
dolfijnen zien spelen vlak bij ons bootje. Dat puur moment vat zowat samen waarom we WWF in ons testament hebben
gezet. Als de planeet je zoveel mooie momenten in je leven heeft bezorgd, geef je ook iets terug. En met dat duolegaat
vergeten we ons nichtje ook niet als we er niet meer zijn.”
David (34) en Thomas (38), namen WWF op in hun testament
Uw laatste wil schenkt zoveel mogelijkheden aan nieuw leven. Want het leven stopt pas als we het
geen kansen geven. Contacteer Annie Ghys (02/340 09 24 of via e-mail: [email protected]) als
u in uw testament iets wil doen voor de volgende generatie.
Onze missie
Meer informatie kan u terugvinden op www.wwf.be
Het verlies van biodiversiteit op aarde tegengaan en
bouwen aan een toekomst waarin de mens leeft in
harmonie met de natuur.
www.wwf.be
Panda magazine – Page 23
1200:
Tussen 1999 en
2009 werden er
1200 planten en gewervelde
soorten ontdekt in het
Amazonegebied.
17%:
Tijdens de afgelopen
50 jaar heeft het
Amazonewoud minstens 17% aan
bosoppervlakte verloren.
de
1/2: Bijna
helft van de
resterende tropische
bossen bevindt zich in
het Amazonegebied.
100%
RECYCLED
xxxxxx
20%:
De ontbossing in het
Amazone­gebied
vertegenwoordigt meer dan 20%
van de wereldwijde CO2-uitstoot.
Help ons het Amazonegebied te redden.
Steun ons op www.wwf.be
Onze missie
Het verlies van biodiversiteit op aarde tegengaan en bouwen aan een
toekomst waarin de mens leeft in harmonie met de natuur.
www.wwf.be
WWF-België • E. Jacqmainlaan 90 • 1000 Brussel • Tel. 02 340 09 99 • Fax 02 340 09 33 • [email protected] • Het infocenter is open van ma tot vrij van 8u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 16u30.
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Zwarte
kaaiman
Klasse : Reptielen
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam:
Grootte:
Gewicht:
Verspreiding:
Melanosuchus niger
tot 6 m
tot 1100 kg
Bolivia, Brazilië, Colombia, Ecuador,
Guyana, Frans-Guyana, Peru, Venezuela
Levenswijze: 's nachts
Voeding:
vissen, schildpadden, capibara en zelfs
jaguars
Levensduur: ongeveer 80 jaar
Aantal:
ongekend
Status:
weinig risico - afhankelijk van natuurbehoud
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Zwarte kaaiman
LEVEN
In december maken de vrouwtjes een nest uit aarde en planten. Ze leggen elk 50 tot 60
eieren. De eieren komen uit na ongeveer 6 weken. De kleintjes maken piepende geleuiden
in het ei, zo weet de moeder dat ze haar kleintjes kan gaan halen.
Ze brengt hen in haar mond naar een vijver waar ze over hen kan waken.
De moeder houdt zich enkele maanden bezig met de jongen.
De vrouwelijk zwarte kaaiman legt slechts om de 2 tot 3 jaar eieren.
MENU
De zwarte kaaiman eet vissen (ook piranha's), schildpadden, capibara's en zelfs
jaguars. Hij slikt zijn prooi in nadat hij deze heeft verdronken, en dit zonder te
slikken.
WEETJE
De donkere kleur van de huid van de kaaiman helpt hem zich te camoufleren.
BEDREIGINGEN
De mens jaagt op de kaaiman voor zijn vlees en zijn huid (lederindustrie).
Hij wordt ook bedreigd door het verdwijnen van zijn leefgebied.
WAT DOET WWF?
● Wij beschermen de gebieden waar de kaaiman leeft.
● Samen met onze partners strijden we tegen de handel
in wilde soorten.
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
www.wwf.be/kids
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
De harpij
Klasse : Vogels
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam:
Grootte:
Gewicht:
Verspreiding:
Harpia harpyja
2 m spanwijdte
ongeveer 9 kg
Guyana's, Venezuela, Colombia, Brazilië,
Bolivia, het Noord-Westen van
Argentinië, Centraal-Amerika
Levenswijze: leven als koppel
Voeding:
luiaards, papegaaien, wasberen, apen,
slangen
Levensduur: ongeveer 40 jaar
Aantal:
minder dan 50 000 exemplaren
Status:
bijna bedreigd
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
De harpij
LEVEN
Harpijen vormen een koppel en blijven hun leven lang samen. Ze maken hun nest
in erg hoge bomen, tussen 30 en 50 m hoogte. Het vrouwtje legt 1 of 2 eieren, elke
2 tot 3 jaar. Ze broedt ze gedurende 30 dagen uit. Een jong probeert voor het eerst te
vliegen vanaf 6 maanden na de geboorte. De ouders zorgen een jaar lang hun jong.
MENU
De harpij eet luiaards, papegaaien, wasberen, apen en slangen.
WEETJE
De harpij staat afgebeeld op biljetten van 10 Venezolaanse bolivar.
BEDREIGINGEN
Deze enorme arend wordt erg bedreigd door het verlies van zijn leefgebied.
Hij wordt ook bedreigd door het vernietigen van zijn nest en de jacht.
WAT DOET WWF?
● Wij beschermen de gebieden waar de harpij leeft.
● Wij strijden tegen de vernietiging van bossen.
www.wwf.be/kids
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Orinocodolfijn
Klasse : Zoogdieren
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam:
Grootte:
Gewicht:
Verspreiding:
Levenswijze:
Voeding:
Levensduur:
Aantal:
Status:
Inia geoffrensis geoffrensis
2 tot 2,5 m
tot 150 kg
van de Orinoco tot de Amazonerivier
leeft in een groep van 2 tot 4 dieren
vissen en andere waterorganismen zoals
schildpadden en krabben
ongeveer 15 jaar
minstens 100 000 exemplaren
kwetsbaar
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Orinocodolfijn
LEVEN
De Orinocodolfijn - ook wel boto genoemd - leeft in een groep van 2 tot 4 dieren. Het
vrouwtje draagt haar jong ongeveer 11 maanden. Ze geeft haar jong nog ongeveer een jaar
lang voeding. De vrouwtjes hebben 1 jong per keer, met ongeveer 2 tot 3 jaar tussen
geboortes.
MENU
De boto eet vissen en andere waterorganismen zoals schildpadden en krabben.
WEETJE
Om onder water te duiken en voedsel te vinden, gebruikt de boto echolokalisatie
want de dolfijnen zien erg slecht.
BEDREIGINGEN
Het leefgebied van de Orinocodolfijn wordt bedreigd want de mens wilt er dammen
bouwen om elektriciteit te produceren.
De Orinocodolfijn kan ook verstrikt raken in visnetten of gewond raken tijdens een
aanvaring met een boot.
De dolfijn wordt ook bedreigd door de vervuiling van de rivieren met kwik, cyanide
en arsenicum. Deze vervuilende stoffen zijn afkomstig uit de mijnen.
WAT DOET WWF?
● Wij beschermen de gebieden waar deze dolfijnen leven.
● Wij strijden tegen de vervuiling met chemische
producten.
www.wwf.be/kids
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Paranotenboom
Klasse : Planten
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam: Bertholletia excelsa
Grootte:
40 m hoog
Verspreiding: Brazilië, Bolivia, Peru, Colombia en
Venezuela, in het Amazonebekken
Status:
kwetsbaar
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Paranotenboom
BESCHRIJVING
De paranotenboom is gigantisch. De boom is meer dan 30 meter
hoog. Hij is gemakkelijk te herkennen want hij heeft een stevige stam,
helemaal kaal, en eindigt in een grote kroon (afgerond). Zijn bladeren
kunnen tot 60 cm lang zijn en zijn ovaal van vorm. Boven in de boom
groeien crèmekleurige bloemen en groeien er ook vruchten: de
paranoot.
WEETJE
Een enkele graan van de boom bevat tussen
12 en 18 paranoten.
BEDREIGINGEN
De bomen worden gekapt voor hun hout en, meer nog, het
Amazonewoud wordt vernietigd om plaats te maken voor veeteelt of
landbouw.
WAT DOET WWF?
● Wij proberen een steeds groter deel van de bossen
waar paranotenbomen groeien te laten beschermen.
● Wij strijden tegen de illegale houtkap.
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
www.wwf.be/kids
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Arapaima
Klasse : Vissen
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam:
Grootte:
Gewicht:
Verspreiding:
Arapaima gigas
tot 3 m
tussen 250 en 300 kg
Zuid-Amerika, Peru, Colombia, Venezuela,
Brazilië en de Guyana's
Levenswijze: jaagt 's nachts
Voeding:
vissen, schaaldieren en andere kleine
waterdieren
Levensduur: 10 tot 15 jaar
Aantal:
ongekend
Status:
onvoldoende gegevens
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
Arapaima
LEVEN
De arapaima zijn ook bekend onder de naam pirarucus. Ze bouwen een nest in het zand op
de bodem van de rivier om er hun eieren te leggen. De vissen komen uit de eieren na
ongeveer 24u. De kleintjes ontwikkelen zich tijdens het vloedseizoen, van de maand mei tot
augustus. De eerste dagen zwemmen de ouders voortdurend bij hen om hen te
beschermen. Deze bewaking duurt ongeveer een maand.
MENU
Arapaima eten vissen, schaaldieren en andere kleine waterdieren.
WEETJE
Tijdens de eerste dagen van hun jonge leven, vluchten de kleine arapaima in de
mond van hun vader als er gevaar dreigt.
BEDREIGINGEN
De mens overbevist de arapaima, er blijven steeds minder vissen over. Ze worden
ook bedreigd door watervervuiling.
WAT DOET WWF?
● We moedigen de vissers aan om hun visbestanden
beter te beheren.
● Wij strijden tegen de watervervuiling.
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
www.wwf.be/kids
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
De reuzenotter
Klasse : Zoogdieren
Identiteitskaart
INDE
CHINE
Latijnse naam:
Grootte:
Gewicht:
Verspreiding:
Pteronura brasiliensis
1,5 m en 1 m voor de staart
35 tot 40 kg
het bekken van de Amazone, Orinoco en
Paraná
Levenswijze: leeft in groepen van 3 tot 9 dieren
Voeding:
vissen, zoogdieren, vogels en andere
gewervelden
Levensduur: ongeveer 12 jaar
Aantal:
tussen 1000 en 5000 exemplaren
Status:
bedreigd
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
De reuzenotter
LEVEN
De reuzenotters leven in familieverband, tot 8 dieren per groep. De groepen zijn
samengesteld uit een koppel met kinderen, en zelfs kleinkinderen. Oudere broers waken
over de jongere tot ze oud genoeg zijn om hun eigen clan te vormen. De otter krijgt 2 tot 5
jongen naa 65 tot 70 dagen draagtijd.
MENU
De otters eten vissen, zoogdieren, vogels en andere gewervelden.
WEETJE
Otters hebben 8 verschillende 'kreten'. Sommigen kunnen tot erg ver gehoord
worden.
BEDREIGINGEN
De otters wordt voornamelijk bedreigd door de vernietiging van hun leefgebied en
watervervuiling.
WAT DOET WWF?
● Wij beschermen het Amazonewoud, waar de
reuzenotters leven.
● Wij strijden tegen de vervuiling.
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼
www.wwf.be/kids
Poster NL R° 02-05-13
2/05/13
16:49
Page 1
Het Amazonewoud:
de long van
onze planeet
Onze missie
© Zig Koch / WWF
Het verlies van biodiversiteit op aarde tegengaan en bouwen aan een
toekomst waarin de mens leeft in harmonie met de natuur.
www.wwf.be
© Zig Koch / WWF
▲
Binnen het Amazonewoud stroomt de rivier de
Amazone en nog meer dan duizend andere rivieren.
Het Amazonewoud verdwijnt langzaamaan.
De mens verbrandt het om grond te hebben voor
vee of om gewassen
als soja te kweken.
Ze kappen er bomen om
hout te hebben dat bij
ons verkocht wordt. In
de tijd dat jij dit dossier
leest (4 minuten)
verdwijnt er een stuk
bos met de oppervlakte
van een voetbalveld.
▲
© Zig Koch / WWF
© Nigel Dickinson / WWF-Canon
Wij tonen hen hoe ze de bomen
kunnen selecteren die gekapt
mogen worden, hoe ze
sommige planten moeten
gebruik en hoe ze het kunnen
verkopen. Als de mensen zich
ervan bewust worden dat het
bos waardevol is, beschermen
ze het ook. Ze verjagen
stropers en houthakkers die
illegaal bomen komen kappen.
?
Help je ouders en je familie om de juiste keuze te maken: mahonie
is een ernstig bedreigde boomsoort die groeit in het
Amazonegebied. Hij hoort thuis in het regenwoud, niet in onze
woonkamers. Zorg er dus zeker voor dat je geen mahoniehout
koopt. Als je hout kiest, kies altijd voor het FSC-label.
Opgepast met je aquarium: als je een
aquarium hebt met tropische vissen, zorg er
dan zeker voor dat het niet gaan om bedreigde
vissen die gevangen werden in het
Amazonegebied.
Kies zorgvuldig je huisdieren: het dier dat jij
koopt in de winkel - met schubben of vacht kan duizenden km van zijn oorspronkelijke thuis
verwijderd zijn. Misschien werd het dier wel
gevangen in het Amazonewoud!
Steun WWF: jij en je ouders kunnen ons werk
voor het Amazonegebied ook steunen. Elke gift helpt!
Dankzij deze bijdrage kunnen wij ons werk verder zetten,
vandaag en morgen!
© Roger Leguen / WWF-Canon
De mens kan gemakkelijk gebruik
maken van het bos zonder het te vernielen.
Dat noemt men duurzame exploitatie. Dat proberen wij op te
starten. Eerst creëren we beschermde gebieden om te
voorkomen dat het bos vernietigd wordt. Vervolgens
onderhandelen we met de mensen die op die plaats - of in
de buurt - wonen om een oplossing te vinden om het bos te
gebruiken zonder het te vernietigen.
WAT KAN JIJ DOEN
▲
30 miljoen mensen leven in het Amazonegebied
en zijn er afhankelijk van.
▲
oeett
do
W
Waatt d
?
F?
WF
W
WW
© Mark Edwards / WWF-Canon
▲
Het gebied is 6,7 km groot: bijna 220 keer zo groot
als België!
De regio is van groot belang voor de staat van
onze planeet. Het is onze groene long: ze zorgt
voor het zuurstof dat wij inademen. Ze beïnvloed
het klimaat. Het is ons zoetwaterreservoir.
2
▲
Het gebied strekt zich uit over 9 landen en
gebieden: Brazilië, Bolivia, Peru, Ecuador,
Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname en FransGuyana (overzees gebied).
Het is eveneens het grootste regenwoud ter
wereld. Het vertegenwoordigt bijna een derde
van alle regenwouden ter wereld.
Eén op 10 gekende soorten op aarde leeft in het
Amazonegebied.
▲
▲
Het Amazonegebied is de kraan van de aarde:
meer dan 1 op 5 rivieren ter wereld heeft haar bron
in het Amazonewoud.
▲
▲
Het Amazonewoud is het grootste regenwoud ter
wereld.
▲
De bedreigingen
▲
Waarom het gebied zo belangrijk?
▲
Wat is het Amazonewoud?
▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼