Augustus 2014

GEERTEBRIEF
Remonstrantse Gemeente Utrecht
3
Ontmoetingen met
levenskunstenaars
Augustus 2014
5
Te groot om denkend
op te lossen
8
De kraanvogels van
Sadako
Leesrooster
In deze zes lezingen komt Jezus’ visie op
leven met God-dus-met-elkaar (dit is
onlosmakelijk met elkaar verbonden) heel
krachtig naar voren. Zijn leer is dwarse
levenskunst. Deze gaat niet uit van het
verwerven van geluk voor jezelf, maar
draait om het omgaan met de kwetsbaarheid van de ander. Het gaat ook niet om
een maakbaar verwervingsprincipe (‘als ik
maar goed mijn best doe, dan verwerf ik
geluk’), maar om de beoefening van een
vertrouwen in een weg, waarvan je de
uitkomst nog niet weet.
24 augustus - Matteüs 16:21-27
Wat Jezus voorziet, dat wil Petrus
domweg niet weten. Waar de een de
waarschijnlijkheid van de komende gebeurtenissen onder ogen ziet, stopt de
ander de kop in het zand. En ook die
reactie is heel voorstelbaar.
De dialoog Jezus-Petrus is herkenbaar als
een ‘monologue interieure’ – een gesprek
dat je diep in jezelf voert. Wat is ‘leven’
eigenlijk? De keuze is óf krampachtig vasthouden aan wat was en de zekerheid die
dat geeft; óf met een ‘kome-wat-komtmentaliteit’ kiezen voor het onbekende
en dus ook de onzekerheid. Durf je je
over te geven en te vertrouwen dat er
dan ook een weg is?
31 augustus - Matteüs 17:14-20
Dit zijn toch lastige teksten. Vooral de
koppeling met de genezing van een zieke
jongen. Net als in de tekst van vorige
week gaat het om de manier waarop je
gelooft – een beter woord is misschien:
om hoe en of je durft te vertrouwen op
wat nog onbekend is. Zoek nog maar eens
dit lied van Paul van Vliet op: ‘Ik drink op
de mensen die bergen verzetten, die door
blijven gaan met hun kop in de wind. Ik
2
drink op de mensen, die risico’s nemen,
die blijven geloven, met het geloof van een
kind.’
Een echte ‘hart-onder-de-riem-tekst’, die
gaat over koppige, eigenwijze mensen die
de moed niet willen opgeven. Er is meer
mogelijk dan je denkt als je er ruimte voor
durft te maken.
7 september - Matteüs 18:(1)15-20
Met open ogen kijkt een kindje de wereld
in. Het móet wel vertrouwen op de mensen aan wie zijn leven is toevertrouwd.
Voor een gelukkig leven later is het van
wezensbelang dat dit vertrouwen ongeschonden blijft en diep beantwoordt
wordt. De ontwikkelingspsycholoog Ericson beweert dat een ongeschonden basisvertrouwen (basic trust) een belangrijke
voorwaarde is om later als volwassene te
kunnen geloven.
In niet mis te verstane bewoordingen
schetst Jezus hoe je dit kostbare, kwetsbare kleine moet beschermen. Haast net
zoals er een tijger wakker wordt in een
moeder als je ook maar naar haar kroost
wíjst, zo gromt Jezus van zich af. In het
kleine kwetsbare is God in het geding.
De regels die erna volgen ademen een
mildere toon van bedoelde zorgvuldigheid. Hoewel juist deze regels in sommige
christelijke gemeenschappen weer geleid
hebben tot wreed moralisme en genadeloze uitsluiting omdat scheiden, homo of
lesbisch zijn, ongehuwd samenwonen etc.
als zonde beschouwd wordt.
14 september - Matteüs 18:21-35
Vergeving schenken is honderd keer belangrijker dan je recht halen. Ook al zijn
daar ook grenzen aan. Het gaat hier niet
om de getalletjes, maar om een basishouding. Vergevingsgezindheid geeft meer
ruimte dan dat je op elk puntje en kommaatje van wat er mis ging blijft hangen.
Maar het is ook reëel om te stellen dat er
grenzen zijn, dat er dingen onvergeeflijk
zijn. Vergevingsgezindheid is als levenshouding aanbevelenswaardig, maar degene
aan wie het onrecht gedaan is beslist
(voelt aan) wanneer het moment daarvoor is aangebroken.
Ergens overheen stappen – vooral als het
gaat om zaken die je diep en misschien
wel blijvend in je integriteit hebben aangetast – is ontzettend moeilijk. Dat je
bepaalde dingen niet meer kunt vergeven,
dat zou je jezelf (en dat zou men jou) ook
moeten kunnen vergeven.
21 september - Matteüs 20:1-16
Laatkomers zijn welkom in het hierboven
geschetste proces. Het maakt niet uit op
welk uur in je leven je begint. Wat dat
aangaat is God natuurlijk een rare werkgever, met rare werknemers in een rare
wijngaard.
Vertrouwen leven, het kwetsbare verzorgen en elkaar ruimte geven; kortom: je
eigen egospelletjes loslaten, is het soort
van wijsheid dat tot op het laatst beoefend kan worden. Het getuigt zelfs van
heel grote moed als je pas na een lang
leven nog oude zaken durft los te laten,
als je eindelijk inziet dat je oude gedrag je
alleen maar ellende heeft gebracht. En als
je dan uiteindelijk toch nog het lef heb om
de onzekerheid en de kwetsbaarheid van
een nieuw begin tegemoet te treden. In
die zin kunnen laatsten zeer zeker eersten
zijn.
28 september - Matteüs 21:23-32
Zo bezien staat Jezus’ leer tamelijk haaks
op wat er doorgaans aan succesformules
wordt gepresenteerd. Kijk liever de zaken
van je leven eerlijk in de ogen en constateer dat het misschien anders moet, ook
al weet je nog niet hoe, dan te volharden
in eigen sprookje waarvan je weet dat het
niet lang houdbaar meer zal zijn. Paradoxaal genoeg kun je nog heel veel leren
van mensen die niets meer te verliezen
hebben.
Na dit allemaal wat doordacht te hebben
hoor ik zachtjes ‘Ga tot de einden der
aarde, tot het uiterste, daar zal liefde zijn’
mee. Want dat is één van de dragende
principes, dat je af en toe sporen van
liefde vindt – zomaar onverwachts.
Zo hou je het vol.
Alleke Wieringa
Levenskunst
en levenskunstenaars
Een gigantisch onderwerp natuurlijk, levenskunst en levenskunste
naars. Je kunt er heel veel in onder brengen. Ik beperk me hier
even tot wat voor mij de kern is: de kunst van enerzijds het omgaan
met het spannende en pijnlijke in ons leven en anderzijds ruimte
maken voor geluk – dus het goede van het leven op zijn waarde
schatten en in ons opnemen. Twee kanten van eenzelfde medaille.
Het klinkt misschien vrij egocentrisch, maar dat is het niet. Ons
lijden en ons geluk zijn immers altijd verweven met dat van andere
levende wezens. Hoe kunnen wij gelukkig zijn en onze schaapjes op
het droge menen te hebben als de ander ongelukkig is?
In die dubbelzijdige typering van levenskunst, omgaan met lijden
en ruimte maken voor geluk, zit ook een ethische code verscholen. Een code die is gebaseerd op een natuurlijke verbondenheid
met andere levende wezens en het daaraan ontspringende gevoel
van verantwoordelijkheid. Weliswaar kan die natuurlijke verbondenheid heel erg ingeperkt, overwoekerd of verstopt zijn, maar
dat maakt hem niet minder reëel.
Ontmoetingen
Bij deze vluchtige beschouwing wil ik het nu maar even laten. Het
zijn niet meer dan een paar bakens waar ik zelf op koers als het
gaat om levenskunst. Veel boeiender zijn die momenten waarop
je mensen ontmoet bij wie je het gevoel krijgt: hé, jij verstaat de
kunst van het leven. En jij inspireert me daarbij. Ontmoetingen
met levenskunstenaars dus.
Zo kwam ik in contact met een man van ongeveer mijn eigen
leeftijd die bijzonder veel had geleden. Al jong werd het hem
onmogelijk gemaakt om zijn grote muzikale talent te ontplooien
door tussenkomst van een nare ziekte. Toen hij het een na het
ander moest opgeven op een leeftijd waar anderen floreren, en
ook zijn relatie nog ophield, begon hij zich steeds meer te isoleren. En nu tref ik hem aan met een acute levensbedreigende
ziekte. Het is om te huilen.
Gebladerte
We spreken over zijn moeiten en zijn goede momenten. Hij vertelt hoe hij soms intens kan genieten van heel gewone dingen.
Hij beschrijft hoe hij een boom voor zijn raam ziet en beleeft,
de verscheidene kleuren groen, het ruisen van de wind door het
gebladerte – en wat hem dat doet. Ook wat hij ervaart in het
wandelen. De vrijheid om een eigen richting te kiezen, na een
jeugd waarin hij extreem gecontroleerd werd. Niets of niemand
belemmert hem dan. Dat geeft hem een diepe vreugde. Zoiets
gewoons als ‘ga ik hier links of rechts af?’ En zo is er meer.
Mij bekruipt het gevoel dat hij ondanks alles in verbinding is met
het wonder van het leven en dat er een springlevende levens
kunstenaar in hem huist. Hij stemt daarmee in. Zijn verhalen
openen me opnieuw voor die ‘gewone’ bijzondere dingen die ik,
die misschien wij allemaal wel zo snel zo vanzelfsprekend vinden.
Florus Kruyne
Startzondag
Op zondag 14 september wordt het nieuwe seizoen gewoontegetrouw ingeluid met een levendige Startzondag voor Jong
en Oud. Samen de draad weer oppakken, bijpraten, nieuwe
mensen ontmoeten en kijken wat het jaarprogramma van de
RGU allemaal te bieden heeft.
Dit jaar staat het thema ‘levenskunst’ centraal. Het programmaboekje staat vol met activiteiten die ons kunnen inspireren
of steunen in ons leven. Wetend, dat leven op zich al een hele
kunst is. ‘Levenskunst’ – ook tijdens de viering zal het hierover gaan. Misschien wel aan de hand van de Tien geboden.
Wat hebben die met levenskunst te maken?
Muzikaal gezien wordt het ook een bijzondere dienst. De
‘Cantorij in één dag’ zal zingen. Zoals u elders in deze Geertebrief kunt lezen, kunt u allemaal deelnemen aan deze cantorij, die maar één (mid)dag, op zaterdag 13 september en op
zondagochtend voor de dienst repeteert.
We hopen u op 14 september te allemaal te kunnen begroeten.
De programmacommissie
3
Diaconale Geluiden
Ook in dit nummer willen we u op de
hoogte houden van de ontwikkelingen op
het gebied van de bemensing van de commissie.
Op 24 juli heeft Agnes Blokker voor de
laatste keer de vergadering van de commissie voorgezeten. Vervolgens nam Judith Fournier, die in de dienst van
20 juli werd bevestigd als lid van de diaconale commissie, het stokje van haar over.
Agnes is niet lang voorzitter geweest,
maar heeft een onderscheidende bijdrage
geleverd aan het transparanter maken
van wat de diaconie zoal doet. Eén van de
zaken die Agnes in gang heeft gezet is het
verschijnen van de rubriek die u nu leest.
Zoals in de vorige Diaconale Geluiden
stond, hebben we gezocht naar iemand
die bereid was om als achtste diaconielid
zitting in de commissie te nemen. Specifieke taak van dit commissielid is het
onderhouden van de communicatie tussen Diaconale Commissie en Kerkenraad,
waarvan hij/zij dan tevens lid wordt. We
vonden een goede kandidaat in de persoon van Evert Oudenes, wiens bevestiging na de zomer zal plaatsvinden. Heel
fijn!
Open huis
In het bijgebouw van de Marcuskerk in
het Utrechtse Hoograven heeft Villa Vrede
zijn intrek genomen. We willen u graag attenderen op dit initiatief. Villa Vrede is op
7 juni 2013 opgericht en (gekopieerd van
de site www.villavrede.nl): ‘beoogt een
vrijblijvend en open huis te zijn waar mensen zonder verblijfsvergunning zichzelf
kunnen zijn en zich kunnen ontplooien.
In Villa Vrede kunnen zij elkaar ontmoeten om even niet afhankelijk te zijn van
anderen en om zelf actief te worden. Het
liefst zien wij dat activiteiten worden aangeboden door of samen met vrijwilligers
die zelf ‘ongedocumenteerd’ zijn.
In de woonkamer ontmoeten mensen hun
vrienden, kunnen thee en koffie drinken,
internetten of tv kijken, muziek luisteren
en ook maken. Daarnaast is er een rustruimte en een ruimte waar een activerend
dagprogramma plaatsvindt. Tijdens de
overige tijden zal hier ook ruimte zijn
voor een persoonlijk gesprek. Er is een
grote tuin waar buitenactiviteiten zoals
diverse sporten en tuinieren plaatsvinden.
Samen met andere ervaren hulpver
lenersorganisaties wordt gekeken hoe
medische, sociaal-juridische en eventueel
ook pastorale hulpverlening het beste
verschaft kan worden. Dit is echter niet
de kernactiviteit van Villa Vrede, omdat er
reeds andere organisaties zijn die in deze
diensten voorzien. Het initiatief bevindt
zich in de opstartfase waarin de Villa drie
dagen in de week open is. Het streven
is dit uit te breiden naar opening van vijf
dagen per week.’
Goede indruk
Twee leden van de commissie hebben
Villa Vrede een bezoek gebracht en kregen een zeer goede indruk van de sfeer en
de inzet van de vrijwilligers en de coör
dinator, Wilma Rozenga. Zij is de enige
4
betaalde kracht en heeft tot taak gastvrouw te zijn, gesprekken te voeren, vrijwilligers te werven, bekendheid te geven
aan de Villa, contacten te onderhouden
met de gemeente, overleg te voeren met
andere organisaties die zich met de betreffende doelgroep bezighouden etc.
Villa Vrede ontvangt geen subsidie van de
gemeente, maar is afhankelijk van subsidies van andere organisaties, zoals kerken.
U begrijpt: financiële steun, maar ook
zeker steun in andere vorm, is van harte
welkom. Hieronder kunt u lezen waaraan
zoal behoefte bestaat. Misschien staat er
iets bij dat u herkent als mogelijkheid tot
het leveren van een eigen bijdrage:
@ v rijwilligers voor de taak van gastheer/
gastvrouw
@ activiteitenbegeleid(st)er
@ taaldocent
@ fietsen
@ handdoeken
@ goedwerkende computers
@ badkleding
@ kleding
Villa Vrede ligt aan de Wijnesteinlaan 4,
Utrecht en is open op woensdag, donderdag en vrijdag van 10 tot 17 uur.
E-mail: [email protected], telefoon:
06-231 662 84.
Bedankje
We kregen een bericht van dank van de
stichting Taal Doet Meer, die de collecteopbrengst ontving van de afscheidsdienst
van ds. Heine Siebrand in februari.
Arminiaanse maaltijd
Omdat bij velen de agenda altijd snel vol
raakt, willen we nu alvast aankondigen
dat er op vrijdag 24 oktober weer een
Arminiaanse maaltijd gepland staat. Zet
het alvast in uw agenda!
In oktober kunt u intekenen op een lijst
die in de hal van de kerk komt te liggen.
Marijke Kools, Diaconale Commissie
De ergste fantasie
Donderdagmorgen in de metro in
Londen. Mijn buurman heeft de gratis krant op schoot. Ik zie een grote,
grijzige foto waarop een vaag soort
chaos te zien is. De krantenkop
ontgaat me, want die is half weggevouwen. Iets met ’blasted out of
the sky’.
‘Zal wel over dat verschrikkelijke onweer
van gisteravond gaan’, dacht ik nog. Mijn
buurman stond op en liet de krant liggen. Ik geloofde mijn ogen niet toen ik
het bericht las… De omvang van de ramp
was op dat moment bij lange na nog niet
bekend, maar als je nagaat wie er in zo’n
toestel van de KLM naar Maleisië zouden
kunnen zitten…
Ik moest denken aan de lange vlucht die ik
vorig jaar maakte richting Nepal. Je moet
eerst naar Delhi, en daar stap je dan over
richting Kathmandu. Tijdens de vlucht
kun je gebruik maken van een informatief
videoschermpje, dat zich vlak voor je neus
bevindt op de rug van de stoel van degene
die voor je zit. Het laat in wisselende
beelden zien hoe hard je vliegt, hoe hoog
je zit, hoe koud het buiten is en boven
welk land je vliegt.
Allemaal dingen die ik eigenlijk niet wil
weten, want ik heb een heel levendige
en realistische fantasie, die aan vliegangst
grenst. Maar veel heb je niet te kiezen als
je eenmaal in de buik van een aluminium
sigaar op tien kilometer hoogte bij min 56
graden buiten en met een vaartje van 800
kilometer per uur voortraast, door de ijle
lucht op weg naar je droombestemming.
Ik zat in mijn dagboekje te schrijven. De
stewardess kwam langs met een bakje
eten. Vrolijk vormgegeven stond het voor
mij te dampen op het dunne uitklaptafeltje. Op het schermpje voor mij zag ik
dat we boven Afghanistan aan het vliegen
waren. Ik noteerde in mijn dagboek dat
ik het een absurd idee vond om mijn
broodje op te peuzelen boven zo’n grote
wereldbrandhaard. Dat je daar dus fysiek
boven zit… te éten notabene.
Ook zat ik me af te vragen waarom we
er over heen vlogen, je zou zomaar uit
de lucht geschoten kunnen worden. Ik
troostte me met de gedacht dat we daar
waarschijnlijk te hoog voor zouden zitten. Zo bouwde ik in gedachten een brug
over het gevaar heen en kwam in redelijke
gemoedsrust in Delhi aan. Daar vlieg je
overigens minstens 20 minuten lang over
een dichtbebouwd stadslandschap heen.
Wat goed bekeken ook onverantwoorde
waanzin is.
Heethoofden
De ergste fantasie is werkelijkheid geworden. Vechtende heethoofden, die het ene
vliegtuig niet van het andere kunnen onderscheiden, hanteren een wapensysteem
dat een raket afvuurt die op tien kilometer hoogte zijn doel treft. En de levens
van 298 mensen in één allesvernietigende
klap verwoest.*
De NOS brengt uiterst discreet de beelden van de wrakstukken. Op Youtube
staan de echte filmpjes: beelden waarvan
je niet wilt weten, maar die bevestigen
wat de realistische fantasie al vermoedde.
Och, arme weerloze mensen. Geknakt,
neergesmeten, stuk. Hoe moeten jullie
laatste minuten geweest zijn…
Rolkoffertjes, een opengeklapte laptop,
knuffel, mobieltje, toilettas. Navrant feit
dat onze spullen langer meegaan dan
wijzelf. Het ziekmakende, kwetsbare,
relatieve van de vochtige cellenhoop die ik
slechts ben, laat zich in alle afzichtelijkheid
voelen. Hoe moeten we hiermee verder?
In Noord Amerika moesten ze na de
aanslag op 11 september verder en in
Noorwegen na de aanslag op de AUFjongeren op Utøya en in het centrum van
Oslo ook.
In Nederland is een stroom van waardig
protest op gang gekomen. Het zeer zorgvuldige protocol dat uitgevoerd werd op
vliegveld Eindhoven, de stoet rouwauto’s
op de A2 en de A27. Een voorzichtig
applaus als ze passeren. Het klinkt ongemakkelijk, maar hoe moet je anders een
gebaar maken? O ja, soms worden er
bloemen op de weg geworpen…
Handtekeningenregisters, de eerste
rouwadvertenties, stille tochten, bloemenzeeën. Mensen die rouwen, willen
íets kunnen doen. Een gebaar maken: een
kaars opsteken, een bloem neerleggen,
een ballon oplaten, de vlag halfstok uit,
alles op tv volgen. Bij elkaar komen, huilen, zich met elkaar verbinden, woede en
machteloosheid delen, woorden vinden,
bidden, muziek luisteren, zingen. En nadenken.
Lees verder op pagina 6
5
Vervolg van pagina 5
Er was een gloedvolle herdenkingsdienst
in Amersfoort, getoonzet door het Taizélied ‘Als alles duister is, ontsteek dan een
lichtend vuur dat nooit meer dooft, vuur
dat nooit meer dooft’. Een tekst die niets
verklaart, een tekst die wel verwarmt en
bemoedigt. Verbonden in verdriet.
Florus Kruyne sprak er op zondag 20 juli
over in zijn overweging. Dat het kwaad
zich altijd mengt tussen het goede: zo is
de realiteit. Zo werkt het in de samenleving en zo zit het ook in jezelf. Streven
naar absolute ‘zuiverheid’ pakt vaak
kwaadaardiger uit dan leren leven met het
kwaad dat overal de kop kan opsteken. Je
hiervan bewust zijn is een eerste stap om
ermee om te gaan.
Mijn gevoel nu is een gevoel van verwarring; dat veel mensen zich verward voelen. Een chaos van gevoelens en vragen
op haast alle levensterreinen: persoonlijk,
politiek, maatschappelijk en religieus.
Hoe ga je om met je machteloosheid en
met het wachten, hoe ga je om met het
uiteindelijke bericht dat ze je geliefde geïdentificeerd hebben? En als je dan diens
resten en persoonlijke bezittingen in ontvangst moet gaan nemen?
Hoe verhoud je je tot het gegeven dat alles definitief anders en zwart is geworden
in je leven?
Kun je al het goedbedoelde medeleven
wel aan?
Hoe ga je er mee om als je vriend, familie,
kennis, collega of buur bent?
Hoe ga je om met de roep om wraak en
sancties? Met kritiek op je politieke beleid?
Hoe ga je om met de absurditeit die zo inbeukt op het dagelijkse? Wat betekent het
voor jou dat je net zo kwetsbaar bent als
ieder ander; sterker nog: dat het jou ook
had kunnen overkomen?
Wat betekent je geloof of levensovertuiging in dezen? En kun je het aan als daar
de betekenis van weg lijkt te zakken? Dat
er een zwijgen is?
Op zijn eigen tijd
Ook voor verwarring geldt dat het goed is
om die zo rustig mogelijk te laten staan –
om hem te benoemen en te voelen. Dit is
wat mensen overkomt als ze het even niet
weten. Mensen ervaren dat als onprettig
en willen er het liefst zo snel mogelijk uit
weg.
Het is echter raadzaam om niet krampachtig te zoeken naar antwoorden of
uitgangen. Dit is zo groot; dit laat zich niet
denkend oplossen, hooguit zoekend. Zoekend in de tijd. Het zal zich op zijn eigen
tijd laten zien. Je zult woorden, g ebaren,
mensen en muziek tegenkomen die zomaar helend zijn. Je zult onverwachts
plekken of bezigheden ontdekken die
troost bieden.
Het zou mooi zijn als we voor elkaar
‘moed’ en ‘vertrouwen’ kunnen betekenen. De moed om het uit te houden met
al wat pijnlijk en onaf is; en het vertrouwen dat er een perspectief zal dagen dat
enigszins leefbaar is. En dat je – als het je
gegeven is – een ander draagt op de momenten dat hij het niet meer ziet zitten.
Ieder heeft er een eigen weg in te zoeken.
Zo verschillend als we zijn qua persoon-
Datawijziging
Voor de lectorentraining van de
Buurkerken door ds. Arjan Noordhoek (Baptistengemeente Silo)
worden de data die in het nieuwe
programmaboekje staan gewijzigd.
De nieuwe data zijn:
- zondag 28 september 2014
- zondag 26 oktober 2014
- zondag 9 november 2014
…steeds van 12.00 tot 13.30 uur in
de Silokerk, Herenstraat 34.
Judith Fournier
lijkheid en qua betrokkenheid bij deze
ramp, zo zal ook ons zoeken en rouwen
verschillen. Er is geen recept of standaard
voor.
De een zal graag veel praten, de ander
merkt dat zij niet huilen kan, weer een
ander maakt liever een stevige wandeling of gaat hout zagen of harde muziek
draaien.
Ruimte voor elkaar, begrip, geduld en een
zekere mildheid. Laten we daar om bidden…
Alleke Wieringa
* Ik begrijp er dan ook helemaal niets van
dat Edward Gal, kampioen dressuur, zich laat
sponsoren door een wapenfabrikant en een
speldje, dat een gouden revolver voorstelt, op
zijn revers draagt als hij rijdt. En daar is hij ook
nog trots op. Zo stond het in de krant afgelopen week, amper twee weken na de vliegramp.
Welkom bij de dansmeditatie
Op dinsdag 16 september begint er weer
een nieuwe cursus dansmeditatie onder
leiding van Jacqueline van Male. Via dans
en beweging ga je op zoek naar verbinding
met jezelf, je diepste zelf. Die plek is niet
te bereiken via denken en redeneren,
maar wel via ervaren. Als je aandachtig,
6
nieuwsgierig en open bezig bent met
muziek, dans en beweging, kun je stilte en
kracht in jezelf gaan ontdekken. En vanuit
die innerlijk kracht kun je je verbinden
met anderen in de kring. Bij de cursus
verdiepen we de kringdansen door
vrij bewegen en lichaamswerk. Dans
ervaring is niet nodig. Voel je welkom!
De cursus bestaat uit twee blokken van
respectievelijk 7 en 8 lessen. Je kunt je
daarvoor afzonderlijk aanmelden. Voor
meer informatie en data: zie remonstranten.org/utrecht (onder ‘Wat bieden wij
aan’).
Van de cantor
Terwijl wij letterlijk voor Pampus
liggen – het waait vandaag nauwelijks op het IJsselmeer – kijk ik terug
op mijn eerste acht maanden in de
Geertekerk. Maar vooral ook: vooruit naar het komende seizoen!
Terugkijkend zie ik een tiental diensten
met de cantorij, diensten met instrumentalisten en ensembles uit de gemeente en
daarbuiten, het projectkoor van Kerstavond, de Bachcantate, de themadienst
met Kamerkoor Lamusa, de eerste uitvoering van het nieuwe kamerkoor, en
nog orgel- en pianomuziek in een stuk of
tien ‘gewone diensten’. Dat is heel veel
kerkmuziek in de Geertekerk, en dan heb
ik het alleen nog maar over de zondagen.
En zo hoort het ook.
Vooruitblik: meer van dat! In dit startnummer van de Geertebrief vraag ik graag uw
aandacht voor een aantal ‘artistieke zaken’.
Gelegenheidscantorij
Voor de startzondag op 14 september
bent u allemaal uitgenodigd om in het
koor te zingen. Op zaterdag 13 september
‘s middags zullen we de muziek instuderen
van 14:00 uur tot uiterlijk 17:00 uur, met
uiteraard een theepauze. Naderhand is er
een bescheiden borrel. Het is dan tevens
Open Monumentendag, dus op de dag zelf
loopt er ook al wat publiek rond.
We zingen een aantal bekende en onbekende liederen waar we het nieuwe
seizoen mee in kunnen. Ervaring is niet
nodig, alleen maar plezier in zingen. Opgeven graag via [email protected], niet
verplicht maar voor ons wel handig met
het oog op koekjes en kopieën.
Instrumentalisten
Wie regelmatig de diensten bezoekt of dit
artikel bovenaan is begonnen, weet dat
ik graag met andere musici samenwerk.
Het lukte tot nu toe iedere maand één
of meerdere instrumenten te laten meeklinken: (alt)viool, hobo, klarinet, (blok)
fluit, cello... Soms vraag ik iemand gericht,
soms mail ik iedereen ‘in de kaartenbak’
en soms biedt iemand zich aan. Ben je een
handige speler en wil je ook eens mee-
spelen, dan hoor ik het graag via cantor@
geertekerk.nl.
Ik vind het fijn om hierin flexibel te kunnen zijn (lees: vaak op het laatste moment), waardoor het niet altijd mogelijk
is een en ander tijdig aan te kondigen
in deze Geertebrief - maar vaak wel op
www.geertecantorij.nl.
Geertecantorij
De Geertecantorij repeteert op donderdag. Wij zoeken nieuwe zangers, komt u
eens op donderdagavond? Repetitie vanaf
19.30 uur, in de kerk of incidenteel in ‘het
klaslokaal’ achter de kerk – u vindt ons
wel. Wij studeren nieuwe muziek in en
werken aan een mooie koorklank, soms
heel gedisciplineerd. We lachen veel. Of
wij bespreken de teksten en melodieën,
hoe die soms raken en soms tegenstaan.
Om 21.00 uur drinken we thee.
Ik beveel de cantorij ook met klem aan bij
hen die eigenlijk wel meer gemeenteleden
zouden willen leren kennen. Zoals de
beste gesprekken soms bij de afwas... u
weet wel, zo ervaar ik de cantorij als een
uitstekende en toegankelijke vorm van
gemeente-zijn.
Kamerkoor
Het kamerkoor van de Geertekerk is de
nieuwe groep van jonge mensen (18-40).
Zangers en zangeressen die handig van
blad lezen of zelf thuis hun muziek kunnen instuderen. In februari ben ik met een
handjevol begonnen, ik hoop dat het koor
dit jaar verder groeit tot zo’n zestien à
vierentwintig mensen.
Ben jij of ken jij iemand die binnen deze
groep zou passen? Aarzel dan niet contact
op te nemen.
The Artist’s Way
Als docent ben ik verbonden aan een cursus ‘The Artist’s Way’. Het valt niet onder
mijn werk voor deze gemeente, maar ik
wil u er langs deze weg toch op attenderen. The Artist’s Way is een boek van
Julia Cameron. Het behandelt in twaalf
hoofdstukken hoe je als scheppend wezen
– en dat ben je! – volledig tot je recht
kunt k omen. Om kort te gaan kunnen we
volgens mevrouw Cameron nogal uiteenlopende bezwaren hebben tegen onze
creativiteit. Een zelfcensuur die maakt dat
we echt niet voor gek gaan lopen op een
toneel. Dat we onze gedichten maar liever
voor onszelf houden. Of ons geld maar
liever aan nuttige zaken besteden; onze
tijd aan de dingen die écht belangrijk zijn,
zoals het huishouden.
In dertien zaterdagochtenden behandelen
we met een kleine groep deelnemers
dit boek, in het klaslokaal aan het Kleine
Geertekerkhof 6. In theorie en praktijk.
Daarnaast zullen er door de week schrijf-,
lees- en creatieve opdrachten zijn.
Ik heb zo’n cursus zelf eens gevolgd. Ik
was van tevoren erg sceptisch – en ben
dat nog steeds – omdat deze mevrouw
‘wonderen’ belooft. En nou geloof ik wel
in wonderen, maar niet dat je ze kunt
beloven aan de lezer van een boek. Nochtans heb ik het als zinvol ervaren om zelf
en met anderen na te denken over creativiteit.
De cursus geef ik samen met Kim, voor
alle leeftijden en alle gradaties van kunstenaarschap, of je nu werkt als artiest of
sinds de kleuterschool geen kwast meer
hebt aangeraakt. De eerste keer is
6 september. Meer informatie stuur ik
graag op, als u daar even om vraagt via
[email protected].
Maarten van der Bijl, cantor-organist
7
De vogels van Sadako
Bij het Indisch monument in Den Haag, op het grote gazon langs de
Telderskade, wordt jaarlijks op 15 augustus de capitulatie van Japan
herdacht. Honderden volgen de plechtigheid ter plaatse of thuis op
televisie.
Steeds vaker zie je ook ’s avonds mensen
rustig zomaar wat rondlopen op deze
stille plek, naast een grote vijver, mediterend of namen lezend op de bloemstukken die overdag zijn gelegd bij de bronzen
beeldengroep onder de donkere bomen.
Overdag heeft meestal de zon geschenen,
een enkele maal viel er regen, het heeft
gewaaid of het is bladstil geweest, maar
koud is het nooit in deze tijd van het jaar.
Nog weken ná 15 augustus worden op
veel plaatsen kleine en grote herdenkingsbijeenkomsten gehouden.
Er komen nog altijd mensen die zich het
moment herinneren waarop in de kampen
bekend werd dat de oorlog was afgelopen.
De bevrijding kwam voor de meesten pas
maanden, soms zelfs jaren later, zoals het
ook lang duurde voor we hoorden wat de
keizer van Japan ertoe had gebracht om,
tegen de wil van zijn militaire regering, de
oorlog te beëindigen.
Atoombom
Op 6 augustus 1945 was de eerste atoombom op Hiroshima gevallen, drie dagen
later de tweede op Nagasaki. Honderdveertigduizend mensen waren in één klap
dood, de fall-out zou nog jarenlang bijna
dagelijks slachtoffers eisen.
Eén van die slachtoffers was Sadako, een
klein meisje dat op nog geen kilometer
afstand van Hiroshima woonde toen
de bom viel. In 1955 werd ze ziek. Op
een dag werden haar in het ziekenhuis
te Nagoya duizend origami kraanvogels
gebracht, gevouwen door bewoners van
haar dorp. De kraanvogel staat in Japan
symbool voor vrede, origami is een typisch Japanse vouwkunst.
Sadako vatte moed en begon ook kraanvogels te vouwen, zoveel als ze kon en
zolang ze zou leven. Sommigen zeggen
dat ze er over de duizend vouwde en de
vogels een boodschap meegaf:
‘Vrede schrijf ik op jullie vleugels,
vlieg de hele wereld rond,
opdat kinderen nooit meer
op deze wijze zullen sterven...’
Ter herinnering aan Sadako is in Hiro
shima een monument geplaatst. Op een
hoge, witte poort opent Sadako haar
armen en laat een kraanvogel vrij de lucht
invliegen.
In Hiroshima herdenken Japanners op
6 augustus hun vrede, wij op 15 augustus
de onze in Den Haag.
Annelies Oldeman
8
Klubkamp
De Klub is ook dit jaar weer op kamp
geweest. Met de 5-1 overwinning
van Nederland op Spanje had het
weekend niet beter van start kunnen
gaan. Na de wedstrijd samen te hebben gekeken op groot scherm, zijn we
in het schooltje naast de kerk gaan
‘slapen’. De volgende morgen fietsten
we met z’n allen naar de Hoorneboeg,
waar ons een intensieve workshop
breakdance wachtte. Verder zijn er
natuurlijk eindeloze potjes voetbal
gespeeld, was er een nachtspel, is er
uiteraard veel gekletst en gekeet en
hebben we op inmiddels traditionele
wijze de nieuwelingen Joost en Ruben
verwelkomd.
Helaas hebben we ook afscheid
moeten nemen van onze oud en wijs
geworden leden Iris, Sascha, Bram en
Carlijn. We gaan deze gangmakers zeker missen, maar wensen hen het allerbeste toe bij het studeren, op kamers
wonen, examens en alles wat daarbij
komt kijken! En voor ons is het nu: op
naar een mooi nieuw Klubjaar met wederom veel gezelligheid – en misschien
wel weer een mooie Klubdienst?
Hanna Ruiten
Personalia
Bedankt als lid
Dhr. S. Broek, Odijk
Verhuisd
Mw. H.M. Brosi-Pols, van v. Reeslaan 5
naar: Richterslaan 14-7, 3431 AK Nieuwegein
Mw. A. Brandts, van Utrecht naar:
Evertsenlaan 14, 3941 VL Doorn
Mw. E. Olland, van Jagersdreef 58 naar:
woonzorgcentrum Rehoboth, Hogesteeg
10 app. 204, 3972 JV Driebergen
In memoriam
Wim Thies
Op 11 juli 2014 is Wim Thies in zorgcentrum Swellengrebel heengegaan naar het
licht.
Wim Thies was een trouw en betrokken
lid van onze Leeuwenberghgemeente.
Samen met zijn vrouw Herma stelde hij
zijn huis gastvrij open voor gesprekskringen en wijkbijeenkomsten. Ook zong hij
jarenlang met veel enthousiasme in het
Leeuwenberghkoor.
Na het overlijden van Herma bleef hij regelmatig naar de kerk komen, waarbij hij
medekerkgangers met zijn auto ophaalde.
Ook at hij wel samen met enkele Leeuwenberghers die in Tuindorp woonden,
om zo het leven te veraangenamen.
De overgang naar de Geertekerk viel hem
niet mee. Toch kwam hij met enige regelmaat naar de diensten, omdat hij de preek
belangrijk vond en de contacten met bekenden niet graag wilde missen.
Hij was zeer dankbaar voor zijn leven,
voor zijn lieve kinderen en kleinkinderen
en anderen die hem omringden. Het gebed werd in zijn leven gaandeweg, bijna
tot zijn verbazing, weer meer van belang.
In zorgcentrum Swellengrebel sloeg hij
het geen dag over.
Op 11 juli 2014 heeft hij dit leven verlaten.
De uitvaartplechtigheid was in het St.
Eloyen Gasthuis, waar het smedengilde St.
Eloy sinds lang samenkomt. Van dat smedengilde maakte Wim, inmiddels als oudste lid, deel uit. Er werden herinneringen
aan hem opgehaald en hem werd de laatste eer bewezen volgens de riten van de
vrijmetselarij, waar hij – in navolging van
zijn vader en grootvader – lid van was.
Ook werd het glas (in dit geval met jene
ver, zoals hij dat graag dronk) op hem
geheven, waarna hij naar zijn laatste rustplaats is gebracht in Rolde.
Dat de Eeuwige zich over hem moge ontfermen.
Corrie van Egmond
Agenda
14 sep: Buurkerken lectorentraining,
olv ds. A. Noordhoek, in de Silokerk
Herenstraat 34
17 sep: High tea filosofisch, olv
mw. I. Bulhof/dhr. P. de Roy, 15.30
uur in het klaslokaal (Klein
Geertekerkhof 6)
21 sep: In de Houten Broek, spreker
Jan Siebelink, 17.00 uur in de Geertekerk
23 sep: Cursus Dansmeditatie, olv mw.
J. van Male, 10.00 uur in de Geertekerk
Remonstrantse Gemeente Utrecht
Geertekerk, Geertekerkhof 23,
3511 XC Utrecht
e-mail: [email protected]
website: www.geertekerk.nl
IBAN NL27 INGB 0000 2804 46 t.n.v.
Remonstrantse Gemeente Utrecht
Kerkelijk bureau in de Geertekerk
geopend di. t/m vrij. 09.30 – 12.00 uur
tel. 030-2340198
Predikanten
Ds. F. Kruyne
Arie van de Heuvelstraat 29
3981 CT Bunnik
e-mail: [email protected]
www.floruskruyne.nl
tel. spreekuur (030-2368873) wo. do.
vr. 18.00–19.00 uur
Mw. ds. A.L Wieringa
Distelvlinderberm 56, 3994 WT Houten
e-mail [email protected]
tel. spreekuur (030-2882908) di, wo
en do 17.00-18.00 uur
25 sep: Bijbelcursus Van kaft tot kaft?!,
olv ds. A. Wieringa, 10.00 uur in de
Geertekerk
25 sep: Psychische aandoeningen en
hoe ermee om te gaan, olv dhr. C.
Nusselder en ds. F. Kruyne, 19.30 uur
in het klaslokaal (Klein Geertekerkhof 6)
Diaconale Commissie
Mw. I. Rombach
e-mail: [email protected]
IBAN NL87 INGB 0000 1198 01
t.n.v. penningmeester Diaconale
Commissie RGU
Zie voor uitgebreide informatie over
de cursussen het programmaboekje
of www.geertekerk.nl
Voor overige gegevens: zie jaarboek en
programmaboek, verkrijgbaar bij het
kerkelijk bureau.
Concerten in de Geertekerk
Het Festival Oude Muziek staat dit jaar
in het teken van het Habsburgse Rijk.
Ook de Geertekerk is weer concertlocatie.
Zaterdag 30 augustus – 17.00 uur
Cum tubis in pleno door het Barocktrompet ensemble Berlin/Johann
Plietzsch. Info en kaarten:
www.oudemuziek.nl
Adressen en colofon
Zondag 31 augustus – 17.00 uur
Paascantates van Zelenka door Collegium Marianum/Jana Semeradova. Info
en k aarten: www.oudemuziek.nl
Maandag 1 september – 17.00 uur
Musica Austriaca door Ars Antiqua
Austria/Gunar Letzbar. Info en kaarten:
www.oudemuziek.nl
Lees verder op pagina 10
Redactie Geertebrief
Simon Knepper (eindredactie)
Wim Edelman, Annelies Oldeman
Redactieadres:
Geertekerkhof 23, 3511 XC Utrecht
e-mail: [email protected]
Lay-out: Pixels and Pencils, Houten
De volgende Geertebrief verschijnt
op 26 september. Kopij inleveren op
uiterlijk donderdag 11 september vóór
10 uur v.m.
9
Kerkdiensten
Remonstrantse Gemeente Utrecht
Geertekerk, Geertekerkhof 23
Aanvang 10.30 uur
24 aug drs. E.C. Sieverink
31 aug ds. A.L. Wieringa
07 sep ds. F. Kruyne
14 sep ds. A.L. Wieringa, Startzondag, dienst voor Jong en Oud, mmv Geertecantorij, Verteluur, crèche
21 sep ds. F. Kruyne
28 sep nog niet bekend
Remonstrantse werkgroep WestBetuwe
R.K. Kerk, Stationsweg 11, Geldermalsen
Aanvang 09.30 uur
07 sep ds. A.L. Wieringa, Startzondag
Doopsgezinde Gemeente Utrecht
Doopsgezinde Kerk, Oudegracht 270
Aanvang 10.00 uur
zie www.doopsgezindutrecht.nl
EUG Oekumenische Studenten
Gemeente
Janskerk, Janskerkhof 28
Aanvang 11.00 uur
zie www.eug.studver.uu.nl
Zie voor NPB: www.vrijzinnigen.nl
NPB Amerongen/Leersum
Rijnkapel, Imminkstraat 1a, Amerongen
Tel. 0343-452 266
Aanvang 10.30 uur (1e, 3e, 5e zondag +
kerkelijke feestdagen)
NPB Bilthoven
Woudkapel, Beethovenlaan 21
Tel. 030-229 1642
Aanvang 10.30 uur
NPB Doorn
De Ludenkapel, Berkenweg/Ludenlaan
Tel. 0343-561 413
Aanvang 10.15 uur
NPB Driebergen
Parklaan 7 Tel. 0343-521 996
Aanvang 10.15 uur
NPB Maarssen/Breukelen
Wilhelminaweg 7, Maarssen
Tel. 0346-564 571
Aanvang 10.30 uur (om de 14 dagen)
Rooster autodienst
Onderstaand het rooster voor de
autodienst voor de komende maand.
Als u van de auto naar de Geertekerk
gebruik wilt maken, kunt u zelf contact
opnemen met de ‘dienstdoende chauffeur’ (vóór vrijdagmorgen 12.00 uur).
24 aug
dhr. K. Rinsma/
mw. L. Smit
tel. 0346-570 212
31 aug
dhr. K. Hardeman
tel. 030-251 3612
07 sep
mw. T.J.E. Maris
tel. 030-254 0335 (06-525 469 56)
14 sep
dhr. A. Swertz
tel. 030-252 0169
21 sep
dhr./mw. Fournier
tel. 0343-491 578
28 sep
dhr. C.P.M. Görts
tel. 030-691 9538
NPB Zeist
Kerkweg 19-23 Tel. 030-692 3828
Zondagse ontmoetingen: 10.30 uur
Concerten in de Geertekerk
Vervolg van pagina 9
Woensdag 3 september – 17.00 uur
Biber: Sonatae, tam aris quam aulis servientes door The Rare Fruits Council/
Mandredo Kraemer. Info en kaarten:
www.oudemuziek.nl
Donderdag 4 september – 11.00 uur
Vioolsonates van Schmelzer en orgel
werken van Kerll door Odile Edouard/
Freddy Eichelberger. Info en kaarten:
www.oudemuziek.nl
Donderdag 4 september – 17.00 uur
Het Habsburgse Orkest: Fisscher, Muffat,
Fux, Schmeltzer door Juilliard415. Info en
kaarten: www.oudemuziek.nl
Vrijdag 5 september – 17.00 uur
Feestelijke muziek aan het hof van K
romeriz
10
door Le Concert Brisé/William Dongois.
Info en kaarten: www.oudemuziek.nl
Zaterdag 6 september – 17.00 uur
Vivaldi in Praag door The Harmonious
Society of Tickle-Fiddle Gentlemen.
Info en kaarten: www.oudemuziek.nl
Zondag 7 september – 17.00 uur
Exotische Barok: Schmelzer, Biber,
Fux door Les Passions de l’Âme/
Meret Lüthi. Info en kaarten:
www.oudemuziek.nl
Donderdag 11 september – 21.15 uur
Gaudeamus Muziekweek:
Zangzucht – de menselijke stem als
instrument in de kerkelijke ruimte en
akoestiek. Info en kaarten:
www.muziekweek.nl
Vrijdag 12 september – 20.00 uur
Kamerkoor Venus met werk van Van
Rossem, Poulenc, Monteverdi, Van
Doorn en Heppener. Info en kaarten:
www.kamerkoornevus.nl
Zondag 14 september – 19.30 uur
J.S. Bach, Magnificat in D (BWV 243).
Info: www.bachcantates-utrecht.nl
Zaterdag 20 september – nog geen
tijd bekend
Concert van Projectorkest La Pelle
grina
Zondag 28 september – 20.15 uur
Slotconcert van het Alba Rosa Viëtor
Festival tgv 125e geboortedag van
de componiste door het Utrechtsch
Studenten Concert. Info en kaarten:
www.usoconcert.nl/albarosavietor.com