Duiken naar meervallen in polder

HAA204
쐽 VR I J DAG 2 5 JA N UAR I 2 013
STADSR EDACTI E@HAAR L EMSDAGB L AD.N L
Haarlem & Omgeving 2
Op jacht in het Haarlemmermeerse Bos
Duiken naar
meervallen in polder
door annet van aarsen
Project
Baseline
- Duikgekte
midden in de winter: bij
het grote meer in het Haarlemmermeerse Bos is het
momenteel een komen en
gaan van duikers.
HOOFDDOR P
Gewapend met grote camera’s
stappen ze het water in, bij
paviljoen Vork & Mes. Het doel?
De - minstens - drie meervallen
die zich in de diepe put in de
plas ophouden.
Gery ter Velde uit Nieuw
Vennep treedt op als gids. Ze
weet de dieren met haar ogen
dicht te vinden. ,,Het begon
allemaal in november’’, zegt ze.
,,Remko Berkhout, één van de
duikers van ons Project Baseline
Haarlemmermeer, kwam toen
ineens terug met het verhaal
dat hij meervallen had gezien.
De duiken daarna nam hij ons
mee naar die plek en inderdaad… Ze zitten er.’’
Sindsdien is het druk aan de
oever van het meer. Op internet
verschenen foto’s van de ’monsters’ en dat trekt de aandacht.
Als we op de parkeerplaats in de
sneeuw onze duiksets in orde
maken, zien we op het water
een bellenspoor langzaam richting kant komen. Even later
stappen drie mensen het water
uit. Eén van hen is Janny Bosman, met haar onderwatercamera een bekende verschijning
in de duikwereld. Ze is voor het
tijdschrift Duiken bezig met
een meervallenspecial. ,,Drie’’,
glimt ze. ,,Ik heb er drie gezien.
Twee zaten er bij elkaar. Dat
had dé foto moeten worden,
twee van die dikke koppen bij
elkaar. Maar het is moeilijk, ze
blijven niet liggen. Voor je hebt
scherp gesteld, zwemmen ze
weg.’’
De fotograaf in óns gezelschap, Cor Kuyvenhoven, kijkt
opgelucht. De vorige keer dat
hij het probeerde, een week
Verslaggever Annet van Aarsen (links) en gids Gery ter Velde staan
FOTO’S COR KUYVENHOVEN
klaar voor een duik.
Het licht is prachtig, zachtgroen, en het zonlicht dringt tot op de bodem door.
geleden, lieten de meervallen
zich niet zien. Nu maar hopen
dat Bosman en haar buddy’s de
dieren niet hebben weggejaagd.
,,Soms heb je pech en dan kun
je zoeken wat je wil, maar dan
vind je ze niet’’, zegt Gery ter
Velde. Ze geeft wat aanwijzin-
gen: niet te veel achter de meervallen aan jagen, want ze kunnen hard zwemmen en zijn zo
maar uit het zicht. En o ja, ze
hebben een hekel aan het sterke
licht van duiklampen: niet recht
in de ogen schijnen, is het devies. Het water in het meer is in
Samen met nog ruim tien
duikers zit Gery ter Velde
achter Project Baseline
Haarlemmermeer. De groep
is al een tijdje aan het monitoren in het meer: zicht en
watertemperatuur,
maar
ook de onderwaterflora en
-fauna. Het leven in het
meer is behoorlijk divers.
Behalve de meervallen zitten er veel snoeken en snoekbaarzen, baarzen, dikke palingen en ook modderkruipertjes, mosdiertjes, hydropoliepjes,
driehoeksmosseltjes en zelfs
zoetwaterkwalletjes.
Alle
gegevens worden nauwgezet bijgehouden. De groep
hoopt zo een goede database
op te bouwen en grote veranderingen - mochten die
zich voordoen - snel te signaleren. Eén van de initiatiefnemers – Axel Gunderson –
heeft regelmatig contact
met de boswachter en met de
gemeente over de waarnemingen. Meer informatie:
baselinehaarlemmermeer.blogspot.nl
de winter extreem helder. Je
kunt zo maar een meter of acht,
tien voor je uit kijken. Bij hogere watertemperaturen loop dat
zicht hard achteruit. Dit is dus
het ideale seizoen om de meervallen op de gevoelige plaat vast
te leggen. En met een extra
wolletje onder het droogpak en
een paar dikke neopreen wanten is het best uit te houden.
Het is een kwartiertje zwemmen, maar op bijna twintig
meter diepte komen we in het
territorium van de meervallen.
Het licht is prachtig, zacht-
Het ’monster’ in beeld: de meerval is een formidabele jager.
Meerval of visduivel is een formidabele jager
Als je hem zo naast een kleiblok
ziet liggen op de bodem van het
meer, zou je het niet zeggen,
maar de meerval is een formidabele jager. Brasem, karper, paling en snoekbaars zijn geliefde
prooien voor volwassen exemplaren. Maar ze jagen ook op
watervogels en kleine zoogdieren.
Goed zicht hebben de dieren
niet nodig om hun maaltje bij
groen, en het zonlicht dringt
tot op de bodem door. Her en
der liggen grote kleiblokken.
Grillige formaties, mooie plekken voor de meervallen om
achter te schuilen. Ineens begint onze gids te seinen met
haar lamp. Daar ligt er één, een
joekel. En nog geen twintig
elkaar te scharrelen. Ze hebben
een zeer goed gehoor. De zes
baarddraden met tastzin en
smaakzin helpen bij de jacht
ook een handje mee. En daarnaast hebben meervallen elektroreceptoren waarmee ze
prooien waarnemen.
De exemplaren in het Haarlemermeerse Bos zijn Europese
meervallen. Bijzonder is dat er
in de Haarlemmermeer een ge-
isoleerde populatie van deze
soort van oudsher voorkomt.
Biologisch-archeologisch onderzoek toonde aan dat de Nederlandse populatie niet het resultaat is van uitzetting door
mensen, maar al 5500 jaar bestaat. Op maar een paar plekken
vonden de dieren optimale leefomstandigheden en de Haarlemmermeer is zo’n plek.
Exemplaren worden waargeno-
meter verderop rust een tweede
exemplaar.
De dieren laten zich goed
benaderen. Eén heeft drie
bloedzuigers op een vin zitten.
De twee grote baardharen op de
bovenlip wijzen nu weer eens
recht vooruit en dan weer opzij.
Wat een rare, kleine varkens-
oogjes!
Van de grote flitsers van de
fotograaf zijn de twee meervallen inderdaad minder gediend.
Geïrriteerd zwemmen ze weg,
een grote stofwolk achter zich
latend. Maar even later gaan ze
toch weer rustig liggen en laten
ze zich uitgebreid bekijken. Cor
’Agrariërs niet aan banden leggen in strijd tegen ganzen rond Schiphol’
door paul van der kooij
- Het is
niet nodig om extra eisen te stellen aan agrariërs en jagers rond
Schiphol in de strijd tegen ganzen. Dat antwoordt staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken op vragen van de
SP.
H AA R L E M M E R M E E R
Die partij wilde onder meer weten waarom de rijksoverheid bij
het verkopen van gronden vlak
bij de Polderbaan niet eist dat er
geen ’gansaanlokkende gewassen geteeld mogen worden’. Volgens de staatssecretaris is dat
niet nodig.
Ook graan zou zo kunnen worden geteeld dat ’er nauwelijks
meer sprake is van aanlokken
van ganzen’. De resten moeten
dan wel snel na de oogst worden
ondergeploegd.
Graankorrels
Meer opruiming op www.mobielinterieur.nl
Wintersale
in Andijk
20-60%
korting
Van 2135,- voor 1495,-
Kijk voor de exacte uitvoering op de website
Van 3990,- voor 2790,-
Van 2712,- voor 1895,-
de topmerken onder één dak
• ARCO • ARTEMIDE • ARTIFORT • BERT PLANTAGIE • BRUHL • CLOAK • DANCA • DESIGNONSTOCK • DUTCH ORIGINALS
• FATBOY • FOSCARINI • FSM • GELDERLAND • GELUKKIG • HARVINK • INTERSTAR • KARAT • LABEL • LEOLUX
• LINTELOO •MACHALKE • METAFORM • MODUSS • MONTIS • PIURE • SPECTRAL •TONELLI • TOPFORM • VAN ROSSUM
Dijkweg 50, 1619 HC Andijk, tel. 0228 - 591537. A7 afsl. N302, afsl. Andijk.
Maandag gesloten, donderdag koopavond. www.mobielinterieur.nl
Kom zondag 10 februari
naar onze uitvaartbeurs:
Leven
STERVEN
de graanresten inderdaad snel
wegwerken. Ondanks het late
tijdstip heeft zeventig procent
van de agrariërs die graan telen
in het gebied boven de N207 bij
Nieuw-Vennep gebruik gemaakt
van deze regeling. Dijksma leest
daaruit af dat ’deze vrijwilligheid een succesvolle keuze is’.
Hoewel het een vrijwillige regeling is, zijn boeren die grond
pachten van het Bureau Beheer
Fotograaf Chris Hoefsmit en verslaggever Kees van der Linden
portretteren Haarlemse winkeliers
(ADVERTENTIE)
Van 2491,- voor 1875,-
die na de oogst op het land blijven liggen, ’zijn namelijk een
bijzonder aantrekkelijke voedselbron voor ganzen’. Dat zou
blijken uit onderzoek en waarnemingen van ganzenpassages op
Schiphol.
Juni vorig jaar, vlak voor de
oogst, kwam het ministerie van
infrastructuur en milieu met een
regeling waarbij agrariërs een
vergoeding krijgen wanneer ze
biedt van
10.00 tot 16.30 uur
een gevarieerd aanbod
van bedrijven, lezingen,
workshops en een
expositie.
Bezoekadres:
HDC Media,
Edisonweg 10 in Alkmaar
GRATIS entree en
parkeergelegenheid
Bekijk complete programma op www.familieberichtenopinternet.nl
’Ik vaar gewoon
mijn eigen koers’
Ans van den Brand-Eleveld (50)
houdt een eigen drogisterij
draaiende ondanks de concurrentie van prijsvechters als Het
Kruidvat. ,,We hebben nog
aandacht voor onze klanten.’’
ders Van Beem dat ook altijd
gehad. Maar toen Walter en ik
de zaak overnamen, zijn we
gestopt met verf en glas, dat
was geen doen meer. Iedereen
gaat tegenwoordig voor dat
soort spullen naar de Karwei
,,Afgelopen 8 november heben de Gamma.
ben we gevierd dat de zaak
We hebben hier twee dames
vijftig jaar in handen is van de
die al meer dan veertig jaar in
familie Van den Brand. Maar
dienst zijn, Joke en Christa. Ze
hebben Walter zien opgroeien.
de winkel is veel ouder, die is
in 1929 begonnen
Waarom ze al die
door de gebroetijd zijn gebleven?
Van
den
Brand,
ders Van Beem.
Gewoon, omdat
Amsterdamstraat we goed samenDat feest in
november was
werken, denk ik.
hartstikke leuk; de
Werkoverleg of
zaak was één grote
zoiets hebben we
bloemenzee. Allenooit. Als er wat
maal boeketten
is, dan zeggen we
van vaste klanten.
dat even tegen
Ik ben getrouwd
elkaar en daarna
met Walter van den
gaan we door. Daar
Brand, zoon van de vorige
ga je toch niet apart voor ziteigenaren. Een paar weken
ten? Ben je gek.
nadat ik hem had ontmoet, zei
Hier in de straat zit Het
hij: ’Kom vanmiddag even
Kruidvat. Die toujours 1 + 1
langs, dan stel ik je voor aan
acties van hen, daar kan onze
mijn ouders.’ Op het afgesprowinkel nooit tegenop. Zij hebken tijdstip belde ik aan bij
ben voor hun duizend filialen
een deur hier om de hoek,
een ander inkoopbeleid dan ik
zonder te weten bij wie ik
in mijn eentje.
eigenlijk aanbelde. Dat deze
Ik vaar gewoon mijn eigen
drogisterij van zijn ouders was, koers. De klanten zien hier
had ik helemaal niet door.
altijd dezelfde, vertrouwde
Opeens stond ik oog in oog
gezichten. Merken die voor
met mevrouw Van den Brand.
grote ketens niet interessant
Nou, dat was wat hoor, die
meer zijn, zoals Tabac en Old
vrouw was een begrip in de
Spice, verkopen wij nog wel.
buurt. Een keurige, chique
Als we iets niet hebben, bestelverschijning met blonde gelen we het voor je. We luistetoupeerde haren.
ren goed en hebben vakkennis
In die jaren bestond de zaak
in huis. Onze eigen producten
uit twee gedeelten. Mijn
zijn heus niet altijd doeltrefschoonmoeder Els had de
fend, dus soms zeggen we
drogisterij, mijn schoonvader
eerlijk: ’Misschien kunt u
Joop had een glas- en verfzaak
daarmee beter naar de huisarts
ernaast. Zo hadden de gebroegaan’.’’
Sinds
1929
Landbouwgronden (BBL) sinds 1
januari verplicht om er aan mee
te doen. BBL heeft zo’n bepaling
opgenomen in het pachtcontract. En dat tikt aan: de organisatie heeft negentien procent van
de gronden boven de N207 in
handen.
Wat de SP betreft, worden de
pachtvoorwaarden
dusdanig
aangescherpt dat er helemaal
geen granen, bieten, aardappe-
len en maïs geteeld mogen worden rond de luchthaven. Dat zou
ook in een convenant afgesproken moeten worden. Het ministerie van economische zaken,
landbouw en innovatie vindt dat
te ver gaan. ’Op basis van de huidige kennis kan namelijk niet
zonder meer worden gesteld’ dat
die gewassen ganzen aanlokken.
Evenmin zou het nodig zijn
om ganzenjagers aan banden te
leggen. Volgens Dijksma zijn er
goede afspraken met jagers over
doel en werkwijze. Er zou ’geen
enkele aanwijzing zijn dat de
wijze waarop wordt gejaagd een
negatief bijeffect heeft op het
aantal vliegbewegingen binnen
het bereik van vliegtuigen.’ Voor
de zekerheid zou het wel ’de
voorkeur genieten’ om eieren onklaar te maken en ganzen in de
ruiperiode te doden.
men in de Ringvaart en de Westeinderplassen - geen duikwater - maar ook in de Toolenburgse plas en het Haarlemmermeerse Bos.
De vissen worden ook wel val
of visduivel genoemd. Forse
jongens en meisjes, een dier van
25 jaar is al snel zo’n 150 tot 180
centimeter lang. Soms worden
exemplaren gevonden van meer
dan twee meter.
Kuyvenhoven heeft de tijd van
zijn leven. Na ruime en uur
stapt hij breed lachend het
water uit en haalt hij meteen
zijn camera uit het grote onderwaterhuis. ,,Mooi, hè’’, zegt gids
Gery, als ze een blik op de beelden werpt. Jazeker, en dat midden in de winter in Nederland.
KORTWEG
HAARLEM
Rijbewijskeuring - Wie een
rijbewijskeuring nodig heeft,
kan op vrijdag 25 januari terecht
bij het Steunpunt voor Ouderen
aan de Van Oosten de Bruijnstraat 60 in Haarlem. Een afspraak maken kan via tel: 088232 3300. Voor 70-plussers met
een rijbewijs B/E zijn de kosten
30 euro. Voor iedereen onder de
70 met een C/D/E rijbewijs zijn
de kosten 52,50 euro. Meenemen
naar de keuring: eigen verklaring, medicijnenlijstje, klein
beetje urine, bril of contactlenzen en het huidige rijbewijs.
Iconen schilderen - Onder
leiding van docent Simon Koopman start vrijdag 25 januari de
cursus: iconen schilderen. In verschillende sessies wordt er in de
Oosterkerk aan de Zomerkade
165 in Haarlem-Oost, geleerd hoe
iconen het mooist geschilderd
kunnen worden. Voor meer informatie kan gebeld worden
naar Wim Perre, tel: 06
22843296.
Afrikadag - Voor een kleurrijke Afrikadag vol muziek, eten en
kleding kan iedereen zaterdag
26 januari terecht in de Laan van
Berlijn 1 in Haarlem. De dag
duurt van 12.00 tot 18.00 uur en is
georganiseerd om moedercentrum La Lumiere in Togo Afrika
te sponsoren.
ZANDVOORT
Mountainbike - All Fun
Events houdt op zondag 27 januari om 10.00 uur een mountainbike clinic voor beginners. Er
wordt verzameld bij Manege De
Baarshoeve aan de Keesomstraat
15 in Zandvoort. De clinic duurt
tot 13.00 uur en kost twintig euro. Dit is inclusief de fiets en een
helm. Aanmelden kan tot zaterdag 15.00 uur via [email protected].
sponsorfeestje
Horizonverticaal
naar Rotterdam
Horizonverticaal wil deelnemen
aan kunstbeurs Re:Rotterdam
Art Fair. Om het Haarlemse
kunstcollectief/broedplaats uit
de kosten te helpen, bouwen de
deelnemende kunstenaars vanmiddag vanaf 17.00 uur een
feestje in hun ateliers aan de
Houtmarkt 7 in Haarlem. Caroline de Bruijn bereidt een maaltijd, Vincent Uilenbroek draait
muziek, Stefan Kasper tekent
postkaarten, Erik de Bree portretteert bezoekers als dier,
Joubert Pignon leest voor en
Tom Abbink verkoopt meters
bier. Allemaal tegen betaling.
De Re: Rotterdam Art Fair is
van 6 t/m 10 februari. Tegelijk
met de Raw Art Fair, en Art
Rotterdam ( 7 t/m 10 februari).

Download Report