Verslag FNV-debat 27 feb 2014x

FNV-Publieksdebat: Wat kiest Utrecht op 19 maart 2014?
Donderdag 27 februari 2014 heeft FNV in Beweging samen met Lokaal FNV Utrecht,
Abvakabo FNV en Wij zijn de Thuiszorg Utrecht een verkiezingsdebat gehouden in aanloop
naar de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart. Het debat stond onder leiding van Cees
Grimbergen.
Vertegenwoordigers van tien politieke partijen, zes zittende partijen (GroenLinks, PvdA, D66,
CDA, SP en VVD) en vier nieuwkomers (Student & Starter, OPU, Partij voor de Dieren,
Stadsbelang Utrecht) gingen in debat met elkaar en met het publiek dat in grote getale
gekomen was.
Onder leiding van Cees Grimbergen werden de politici aan de tand gevoeld over twee
onderwerpen: de bezuinigingen in de zorg; de participatie(wet) en verdringing op de
arbeidsmarkt.
Ook het publiek bestookte de politici met vragen. Cees Grimbergen interviewde over elk
thema iemand uit de praktijk.
Elk van de twee thema’s leidde hij in met een interview met Ruud Kuin, vicevoorzitter van
het FNV. De FNV-standpunten over de debatthema’s waren ook te lezen op grote posters met
het FNV-Manifest gemeenteraadsverkiezingen 2014.
Cees Grimbergen begon met de yell ‘Wie zijn de Thuiszorg?’. Vanuit het publiek klonk ‘Wij
zijn de Thuiszorg!’.
Na een eerste rondje langs de politici volgde het interview met Ruud Kuin om het eerste
thema ‘de bezuinigingen op de zorg’ in te leiden. De belangrijkste conclusie van Kuin over dit
bezuinigingenbeleid: ‘Het is onmogelijk om langer thuis te wonen en de verzorgingshuizen te
sluiten en tegelijk de thuiszorg af te breken. Dus: het budget moet groter. Acties van de
thuiszorgmedewerkers hebben ervoor gezorgd dat de bezuiniging is teruggedraaid van 75
procent tot minder dan 40 procent. Het opzetten van een schoonmaakdienst voor 80 procent
van de cliënten zoals de gemeente Utrecht van plan is wees hij af. ‘Knip het werk niet op in
stukjes, er is samenhang nodig in de zorg.’
Veel indruk maakte het interview met thuiszorgmedewerkster Elly Manschot, werkzaam bij
Zuwe/Careyn en lid van de actiegroep Wij zijn de Thuiszorg regio Utrecht. Elly vertelde over
de telefonische ‘keukentafelgesprekken’ die niet werken, over angst van mensen dat de
gemeente hun zorg afpakt. Er is sinds de invoering van de WMO al veel gekort op de
huishoudelijke zorg, zorg die juist zo belangrijk is. Het gaat om kwaliteit van leven. Het is
geen schoonmaakwerk maar er zijn voor de mensen. Elly heeft nu gehoord dat ze boventallig
wordt verklaard, ze is te duur met ongeveer € 9,50 netto per uur.
Het Utrechtse plan voor een collectieve schoonmaakdienst van maximaal 1,5 uur per week
was een heet hangijzer in het debat. Vrijwel alle partijen stemmen in met dit plan, hoewel
enkele partijen zich afvragen of dit echt wel voor 80 procent van de huidige cliënten kan. De
SP zei niet akkoord te gaan met de schoonmaakdienst. De teneur bij de meeste partijen was
dat aan de bezuinigingen op de huishoudelijke zorg nu eenmaal niet is te ontkomen, alhoewel
sommige partijen zoals de SP en GroenLinks en van de nieuwe partijen Student & Starter een
tegengeluid lieten horen. De VVD’er Mark Dijk was duidelijk: er moet een rem komen op de
zorgkosten; meer mensen moeten thuis wonen, echte verpleging moet blijven dus moet er
bezuinigd worden op de huishoudelijke thuiszorg.
In het inleidende interview met Ruud Kuin over de Participatiewet en verdringing op de
arbeidsmarkt uitte Kuin grote kritiek op deze wet die met een bezuiniging van 1,8 miljard
door de gemeenten uitgevoerd moet worden. Er zijn nooit genoeg banen om de afgeschafte
WSW op te vangen: eerst moet er werk zijn, vóór de afbraak van de WSW. Komen de
Wajongers in de bijstand? Bijstandsgerechtigden gaan de arbeidsmarkt op voor 70 procent
van het minimumloon. Zij vervangen de ontslagen hoveniers en nu ook de
thuiszorgmedewerkers. Dat is verdringing. De gemeente bepaalt of ze een ‘tegenprestatie’
verplicht stelt voor bijstandsgerechtigden.
De partijen lieten zich er niet duidelijk over uit of ze nu wel of niet voorstander zijn van een
verplichte ‘tegenprestatie’ voor mensen in de bijstand. De Partij voor de Dieren verklaarde
tegen de Participatiewet te zijn. D66 is voor, maar vindt dat de gemeente meer maatwerk mag
leveren. Student& Starter verklaarde ‘werk moet lonen’. Wethouder Spigt van de PvdA zei in
gesprek te zijn met werkgevers over werk voor mensen met een arbeidsbeperking.
In het interview met Titia Beukema vertelde zij over wat haar zoon Folke overkomt en met
hem een groep van ongeveer 100 Wajongers. Zij dreigen hun werk via de Sociale
werkvoorziening bij de Jumbo kwijt te raken. De gemeente vindt hun begeleiding bij het werk
te duur als de Participatiewet per 1 januari 2015 is ingevoerd.
Op 6 maart spreekt de gemeenteraad zich uit over een amendement van GroenLinks en de SP
om deze groep langer in dienst te houden. De meningen van de overige partijen waren
verdeeld, maar PvdA-wethouder Spigt verdedigde het standpunt dat het geld nodig is voor een
bredere groep.
De VVD vertrouwt op de werkgevers. Titia Beukema benadrukte dat het nu goed gaat met
Folke, maar het valt niet mee om de goede match te vinden tussen mensen met een beperking
en een werkgever. En Jumbo heeft de begeleiding vanuit de WSW nodig, Jumbo doet dat niet
zelf.
Nicole van Gemert van de SP noemde het voorbeeld van de blinde man die tientallen jaren
stages en leerwerkplekken kreeg en zich afvroeg of hij dan nooit uitgeleerd was. ‘De
participatiewet noem ik ook wel ‘de geraniumwet’: mensen gaan de bijstand in, zitten thuis
zonder werk. Bianca Ram van de WSW-raad vroeg zich af waarom de gemeente zelf zo
weinig mensen met een beperking in dienst neemt.
Om 22.00 uur waren de deelnemers nog lang niet uitgepraat, maar moest Cees Grimbergen
wel afronden. Dat deed hij met de vraag ‘Wie gaat nu op een andere partij stemmen?’
Niemand. Wel verklaarde iemand uit het publiek: ‘Ik weet nu dat ik niet op de PvdA ga
stemmen.’ En iemand anders: ‘Student & Starter was een eye-opener’.
De politici kregen tot slot de bekende rode tas ‘Koopkracht en echte banen’ uitgereikt met als
inhoud o.a. het boekje Wij zijn de Thuiszorg. 15 krachtige portretten uitgereikt.
Nog een opmerking achteraf:
Op 6 maart heeft de gemeenteraad het amendement van GroenLinks en SP om de groep van
100 Wajongers een langer lopend contract via de WSW te bieden, na een toezegging van de
wethouder voor een klein deel van de groep, verworpen met alleen de stemmen van GL en SP
voor.

Download Report