Dichterbij ZUID-HOLLAND MIDDEN

Dichterbij
MAGAZINE VOOR
LEDEN VAN RABOBANK
ZUID-HOLLAND MIDDEN
VOORJAAR 2014
ZUID-HOLLAND MIDDEN
3582
Tien
gelukkige
winaars »10
RETURN TO SENDER
DENK MEE MET JE BANK
COMMUNITY BANKING
Het verhaal achter het
product »34
'Er is nog een wereld te
winnen' »16
'Wij zijn een bank met
een missie' »23
OM DE
HOEK
2 ZUID-HOLLAND MIDDEN
Tijdens een drukbezocht
Ledenevent in het
Auditorium van de TU Delft
gaf directievoorzitter Marco
Hofland tekst en uitleg over
de ontwikkelingen bij
Rabobank Zuid-Holland
Midden. Gastspreker André
Kuipers sloot de avond af
met een onderhoudende
presentatie over zijn verblijf
in de ruimte.
Zie ook pagina 18-20.
3582
FOTO: GUUS SCHOONEWILLE
DELFT
AUDITORIUM
TU DELFT
25 NOVEMBER
20.30 UUR
3
DIRECTIEVOORZITTER
VOOR
WOORD
Marco Hofland
SAMEN STERKER.
S
amen sterker, zijn voor ons mooie
woorden die we graag concreet
waarmaken. In deze uitgave leest u
over de feestelijke uitreiking van de
tien donaties uit het Coöperatiefonds. We kijken
ook graag met u terug op ons drukbezocht
Ledenevent met André Kuipers. Die avond was
voor ons een mooi moment om met u bij te
praten over de onrust rondom het
LIBOR-schandaal. Een schandaal waar alleen
maar diepe schaamte bij past. Dit had nooit
mogen gebeuren in onze organisatie.
Ondertussen zitten we als lokale bank hier in
onze regio niet stil.
Ondanks het gure economische klimaat
hebben wij als bank het afgelopen jaar fors
geïnvesteerd in de regionale economie. Onze
klanten hebben ook last gehad van de interne
aandacht om te kunnen voldoen aan de nieuwe
COLOFON
Redactie Rabobank Zuid-Holland: Tessa van Asperen, Angela van Essen, Trudy van
der Wees (Cicero Publiciteit). Redactie Rabobank Nederland: Margit van den Berg
en Conny Feskens
vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, Esther Joosse, Mandy van
Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven
Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen
Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave
worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste
zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data.
Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan
hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor
onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 ZUID-HOLLAND MIDDEN
regelgeving voor banken. Onze dienstverlening
heeft daaronder geleden. Dat gaan we in 2014
recht zetten, zodat u weer de dienstverlening
van ons krijgt waar u als klant en lid van uw
Rabobank recht op heeft. Onveranderd blijft dat
wij handelen vanuit onze basisgedachte dat je
samen sterker bent. Door samen te werken,
willen wij zowel mensen individueel als de
samenleving in zijn geheel, verder helpen. Dit
geldt ook voor onze dienstverlening. U kunt
steeds meer dingen zelf doen. Of het nu gaat om
het regelen van uw bankzaken of het
voorbereiden van uw hypotheekgesprek. Veel
mensen vinden het prettig dat zij voor dit soort
zaken minder afhankelijk zijn van de bank. Bent
u niet zo’n doe-het-zelver? Geen probleem. Ook
dan doen we het gewoon samen.
Dichterbij
ZUID-HOLLAND MIDDEN
28
34
Annemarie van Gaal over
de drie financiële R-en
Een goed verhaal
GROENBELEGGINGEN
8
Groen sparen en beleggen
COÖPERATIEFONDS
10
En de winnaar is...
WONINGMARKT
14
Als uw huis te klein is
DENK MEE MET JE BANK
16
18
Het loont de moeite
LEDENEVENT
18
Missie 2016
SPAREN
21
Is sparen nog lucratief?
COÖPERATIE
22
Coöperatiekalender
INFOGRAPHIC
26
10
Breng uw administratie op
orde
LEDENRAAD
32
'Je bent niet zo snel van
ons af'
3582
RUBRIEKEN
16
34
2
6
17
31
36
38
39
Om de hoek
Kort nieuws
Feiten en cijfers
International desks
Leden-voor-Leden
Ledenaanbiedingen
Column Han Dieperink
5
KORT
Familie Fundament Award
WIE HEEFT
HET BESTE
BEDRIJF?
Wie heeft het beste familiebedrijf van
Nederland? Dat wordt in maart bekend,
tijdens de uitreiking van de Familie
Fundament Awards. Een evenement dat
de Rabobank een warm hart toedraagt
én ondersteunt.
E
en zaak die door de jaren heen
van grootvader op kleinkind is
overgegaan, geeft een vertrouwd
gevoel. Er zit immers (familie)hart
in de zaak, met vaak een stabiel businessmodel, duidelijk plan voor de lange termijn en focus op duurzaamheid. Daarom
heeft de Rabobank zich, net als BDO, als
partner verbonden aan het Nederlands
Centrum voor het Familiebedrijf (NCFB). In
die rol delen we relevante kennis, wordt er
onderzoek gedaan naar internationalisering door familiebedrijven en brengen
we familiebedrijven met elkaar in contact.
Zoals tijdens de Familie Fundament
Awards, waarbij familiebedrijven in het
zonnetje worden gezet.
Na de regionale voorverkiezingen zijn er
tien genomineerden die zich opmaken
voor de finale. Daar beoordeelt een profes-
Regel zelf uw verzekeringszaken
D
e Rabobank verkoopt verzekeringen van Interpolis.
Waarom? Omdat Interpolis
een ruim assortiment verzekeringen met uitgebreide dekkingen
biedt, die u helpen bij het voorkomen en
oplossen van allerlei soorten schade.
Interpolis komt al jaren als beste uit testen
van onder andere de Consumentenbond
én de schadeafhandeling krijgt van klanten een hoge beoordeling.
U kunt de verzekeringen eenvoudig
6 ZUID-HOLLAND MIDDEN
afsluiten, inzien en wijzigen via Rabo
Internetbankieren. Na het inloggen met
uw Random Reader ziet u een overzicht
van uw verzekeringen. U kunt de Interpolis
Alles in één Polis® en Interpolis ZorgActief®
afsluiten of wijzigen. Zo regelt u op
Rabobank.nl zelf uw verzekeringszaken.
Nieuw is dat u nu ook de kortlopende
reisverzekering kunt afsluiten in de Rabo
Bankieren App. Wilt u checken of u nog
passend verzekerd bent? Doe dan de Alles
in één Polis Check op Rabobank.nl.
sionele jury hen op zaken als het familiekarakter, maatschappelijk verantwoord
ondernemen en de vormgeving van “goed
bestuur”. De winnaar wordt tijdens de
officiële uitreiking in maart bekendgemaakt. Lees meer op www.ncfb.nl.
JIJ BENT
DE BAAS
Een eigen bedrijf begint met een goed
idee. En dan? Aanscherpen, uitproberen, doelgroepdenken en natuurlijk: de
financiën op orde krijgen. Daar kun je
als jonge ondernemer wel wat hulp bij
gebruiken. De Rabobank vindt het
belangrijk dat jongeren goed leren
omgaan met geld, en daarom is er
B.O.E.G.: baasovereigengeld.nl. Hier vind
je handige tips over het opstarten van je
eigen bedrijfje, adviezen over geld en
ervaringen van andere jonge
ondernemers. Slim, interessant en
leerzaam!
IEDEREEN OVER
OP IBAN
Zestien dagen hockeyen in Den Haag
N
a zestien jaar is het weer zover:
het WK hockey vindt in Nederland plaats! En het belooft een
evenement vol sportieve topprestaties te worden, met elke dag een
Oranjewedstrijd van het heren- of damesteam. Beide ploegen spelen al jaren mee
in de wereldtop en ook dit WK zijn er me-
daillekansen voor Nederland, zeker met
talenten als Maartje Paumen en Robbert
Kemperman op het veld.
Voor de Rabobank is het WK het volgende
hoogtepunt in een lang en intensief partnership met de KNHB, waarbij het hockey
zowel op topniveau als op verenigingsniveau overal in het land wordt gestimuleerd. Kampioen worden in eigen land zou
een heel mooie bekroning van deze
samenwerking zijn.
Benieuwd hoe onze hockeyers het gaan
doen? Kijk dan van 31 mei t/m 15 juni naar
de Rabobank Hockey World Cup 2014.
HET ACTUELE SPEELSCHEMA IS TE VINDEN OP
RABOBANKHOCKEYWORLDCUP2014.NL.
Online diensten
RABO BANKIEREN APP:
HANDIG!
M
et de Rabo Bankieren App
kunt u altijd en overal uw
saldo checken, overboeken
en iDEAL-betalingen doen
voor online shoppen. De acceptgiroscanner maakt het makkelijk om uw
acceptgiro’s te scannen en te betalen.
Sinds september 2013 kunt u ook
eenvoudig zelf een Interpolis Kortlopende
Reisverzekering afsluiten via deze app.
DE RABO BANKIEREN APP IS BESCHIKBAAR VOOR
IPHONE, IPAD, IPOD TOUCH, ANDROID EN WINDOWS
3582
PHONE.
Door SEPA betaalt en boekt u
geld over met IBAN, een langer
internationaal rekeningnummer. Daarnaast zijn er nieuwe,
Europese betaalproducten,
zoals de Euro Incasso. Wist u
dat Euro Incasso’s teruggeboekt worden naar uw rekening als hier langer dan vier
werkdagen onvoldoende
saldo op staat? Zorg dus ook bij
automatische incasso’s dat u
voldoende saldo hebt. Lees
hoe u een IBAN kunt opzoeken
op rabobank.nl/iban.
DOEN EN LATER
Vanaf maart start de campagne
Doen & Later. We leven langer,
we letten beter op onze gezondheid en we willen vandaag en morgen samen kunnen genieten van het leven.
Daarom is het belangrijk om nu
goed na te denken over de
toekomst en uw zaken op orde
te brengen. Om u te helpen,
ontwikkelden we een serious
game. Wilt u als eerste een
sneakpreview zien? Meld u dan
aan door te mailen naar:
[email protected].
MUDRUNFUN FOAM
FEST
Op zondag 4 mei organiseert
stichting TwinsAllround voor
de tweede keer het MudrunFun
Foam Fest bij de Rottemeren.
Het is een sportief
familie-event. Je rent en
wandelt door modderpoelen,
schuim en glijbanen en
doorkruist obstakels. Er zijn
routes van 1, 2.5, 4 en 8
kilometer. Zowel groepen als
individuen kunnen meedoen.
Aanmelden kan via
www.mudrunfun.nl
7
GROENBELEGGINGEN
RABO GROEN BANK
Sparen voor een
groene toekomst
Bijdragen aan de verduurzaming van onze economie
door te sparen? Met de inleg van een GroenSpaarrekening financiert de Rabo Groen Bank duurzame
initiatieven. Dat levert echt iets op voor de toekomst.
TEKST: PETER VAN STEEN FOTO'S: STUDIO SPASS
D
enk bijvoorbeeld aan duurzame
bouw, biologische landbouw, de
toepassing van zonne-energie of
windenergie, Groen Label Kassen,
aardwarmte of geothermie en de recycling van
grondstoffen.
Een van de projecten die door de Rabo Groen
Bank is gefinancierd is de bedrijfsactiviteit van
Arno La Haye, directeur van Inashco. Inashco
wint non-ferrometalen zoals aluminium en
koper terug uit de restassen van afvalenergiecentrales. La Haye: ‘Bij de winning van nonferrometalen komt in de traditionele mijnbouw
veel CO2 vrij. Bij de recycling van deze metalen
uit afval wordt de CO2-uitstoot met wel 95
procent gereduceerd. Extra voordeel is dat de
overblijvende as zo schoon is, dat die weer als
grondstof voor de betonindustrie kan dienen.
Daardoor wordt ook de carbon footprint van
afvalenergiecentrales sterk gereduceerd. Mede
dankzij de Groenfinanciering door de Rabo
Groen Bank hebben we de pioniersfase van ons
8 ZUID-HOLLAND MIDDEN
bedrijf vlot achter ons kunnen laten. Daardoor
zijn we snel een stabiele en gevestigde
marktpartij geworden.’
GROEN BELEGGEN Groenbanken
verstrekken leningen met het geld van groene
spaarders en beleggers die specifiek hun geld in
een duurzame, groene economie willen
investeren. Zolang de Rabo Groen Bank door de
Belastingdienst als groenfonds is aangewezen,
valt het GroenSparen onder de groene beleggingen. Het tegoed op een GroenSpaarrekening
wordt gebruikt voor het financieren van groene
projecten. Hierdoor zijn er fiscale voordelen (zie
kader). Bij Rabo GroenSparen wordt elke
storting voor de duur van één jaar geblokkeerd.
Na afloop van die periode is het mogelijk om het
bedrag zonder beperkingen op te nemen.
ONDERNEMERS HELPEN ‘In 2013
financierde de Rabo Groen Bank al voor bijna
200 miljoen euro aan duurzame projecten. Dit
De Rabo Groen Bank
gebruikt de tegoeden op
GroenSpaarrekeningen
voor de financiering van
groene projecten.
3582
RABO
GROENSPAREN
zijn allemaal initiatieven van ondernemers die
met ons onderschrijven dat duurzaamheid geen
vage term is, maar een concreet doel waaraan
we gezamenlijk werken.’ Aan het woord is Huub
Keulen, directielid van de Rabo Groen Bank, een
dochteronderneming van de Rabobank.
‘We helpen ondernemers die een goed initiatief
voor een duurzaam project of een groene
innovatie hebben’, zegt Keulen. ‘Dat doen we
door middel van een Groenfinanciering.
Daarmee kunnen ondernemers projecten
financieren tegen een gunstigere rente. We zijn
altijd op zoek naar ondernemers met hart voor
duurzame ontwikkeling en een scherp oog voor
groene kansen.’ Om in aanmerking te komen
hebben ondernemers een Groenverklaring van
de overheid nodig en moeten zij minimaal
25.000 euro investeren. Bij het aanvragen van
een Groenverklaring helpen zowel adviseurs
van de Rabobank als van de Rabo Groen Bank.
GREEN DEAL De Rabo Groen Bank hoort tot
het zogeheten Groenberaad. Hierin overleggen
de overheid en Groenbanken over nieuwe
financieringsmogelijkheden. In het
Energieakkoord hebben de Groenbanken en het
kabinet een Green Deal gesloten om de
financieringsmogelijkheden van duurzame
energieprojecten te verhogen. Er is een
expertisecentrum opgericht waar technische
kennis en kennis van financiering bij elkaar
worden gebracht.
Voor groene beleggingen, zoals Rabo GroenSparen, geldt een extra
vrijstelling van de
vermogensrendements
-heffing (1,2%) van
56.420 euro per
persoon boven het
normale heffingsvrije
vermogen van 21.139
euro. Naast deze vrij
stelling geldt voor
groene beleggingen
een extra heffings
korting van 0,7% over
de in box 3 vrijgestelde
waarde van deze
beleggingen op 1
januari. Deze korting
mag u in mindering
brengen op uw
inkomstenbelasting.
MEER INFO:
HTTP://RABO.NL/T02QD
9
Via het Coöperatiefonds keert Rabobank
Zuid-Holland Midden
elk jaar een deel van
haar winst uit aan
verenigingen en
stichtingen in haar
werkgebied. Wilt u
meer weten? Neemt u
dan contact op met de
afdeling Coöperatie
via coöperatie@zhmidd
en.rabobank.nl
COÖPERATIEFONDS
COÖPERATIEFONDS
Tien
winnaars
Tien stichtingen en verenigingen kunnen hun
dromen realiseren dankzij een donatie uit het
Coöperatiefonds.
TEKST: TRUDY VAN DER WEES FOTO'S: GUUS SCHOONEWILLE
De vijf stralende winnaars
uit de categorie
3582
jongeren/cultuur.
D
elft On Stage was al eerder
genomineerd voor een donatie
uit het Coöperatiefonds, maar
greep toen mis. Op maandag 4
november was het echter raak.
Een dolgelukkige projectleider
Carmen Kooloos nam de cheque, goed voor
5000 euro, in ontvangst. Delft On Stage
organiseert elk jaar voor 900 vmbo-leerlingen
een Beursvloer. Deze bijeenkomst helpt hen bij
hun beroepsoriëntatie. Tijdens de Beursvloer
kunnen ze kennismaken met 220 professionals.
‘Jongeren hebben vaak geen idee welke
beroepen er zijn en wat ze inhouden’, vertelt
Kooloos. ‘We organiseren niet alleen de
Beursvloer. We leren jongeren ook hoe ze zich
moeten voorbereiden op een
sollicitatiegesprek. Delft On Stage wordt al
enkele jaren georganiseerd op initiatief van het
Christelijk Lyceum Delft, Grotius College,
Stanislas College en SC Delfland. Ze constateren
11
dat veel vmbo-jongeren de verkeerde
vervolgopleiding kiezen of deze niet afmaken.
Vaak gebeurt dit omdat ze een verkeerd beeld
hadden van het beroep of omdat ze niet wisten
welk beroep ze moesten kiezen. Met de
Beursvloer probeert Delft On Stage vroegtijdig
uitval binnen het middelbaar beroepsonderwijs
te verminderen en de kansen van vmbo-ers op
de arbeidsmarkt te vergroten.
‘Wij vinden het belangrijk om
iets terug te geven aan de
gemeenschap, om zo dromen
en ambities gezamenlijk waar
te maken en de gemeenschap
te versterken.'
IETS TERUGDOEN Leden van Rabobank
Zuid-Holland Midden stemmen elk jaar via
internet welke tien initiatieven in aanmerking
komen voor een donatie uit het
Coöperatiefonds. Er was keuze uit zestien
genomineerden. Naast Delft On Stage ontvingen
DOK Delft, Muziekvereniging Excelsior, Stichting
Vrienden van Biesland, Stichting Jeugd- en
Jongerenwerk, Stichting 3B Bus,
Oranjevereniging Pijnacker, Stichting
Samenwerkende Bonden van Ouderen, Stichting
Vrienden van Oldenbarnevelthoeve en Stichting
Voedselbank Delft een donatie.
Directievoorzitter Marco Hofland legde
voorafgaand aan de bekendmaking van de
winaars uit waarom Rabobank Zuid-Holland
Midden een deel van de winst uitkeert aan
bijzondere projecten in het werkgebied. ‘Als
coöperatie vinden wij het belangrijk om iets
terug te geven aan de gemeenschap om zo
dromen en ambities gezamenlijk waar te maken
en de gemeenschap te versterken. Als lokale
bank vinden we het prettig om een bijdrage te
leveren aan de samenleving, bijvoorbeeld door
initiatieven van de grond te krijgen, te
netwerken, partijen bij elkaar te brengen en te
participeren. Wij kunnen bepaalde projecten
financieel een zetje geven.’
VRIJWILLIGERS ‘Het Coöperatiefonds is een
mooi voorbeeld van hoe een lokale bank
verenigingen en stichtingen een handje kan
helpen’, vindt ook directeur Fabian van der
Horst, die alle vrijwilligers prees voor hun inzet.
De organisaties die een steuntje in de rug
kregen zijn te verdelen in twee categorieën:
Carmen Kooloos (Delft On
Stage) gebruikt haar cheque
om leerlingen te helpen bij
het kiezen van de juiste
vervolgopleiding en baan.
12 ZUID-HOLLAND MIDDEN
Uit zestien genomineerde
projecten werden er vijf
geselecteerd in de categorie
sociaal/maatschappelijk.
3582
SKOOLZONE
jongeren/cultuur en sociaal/maatschappelijk. In
totaal meldden 42 organisaties zich aan voor
een donatie uit het Coöperatiefonds. Zestien
werden genomineerd. Hieruit werden tien
winnaars gekozen. Dankzij het Coöperatiefonds
worden er Bieslanddagen georganiseerd (2500
euro), helpt DOK Delft kinderen met hun
huiswerk (5000 euro), verzorgt
muziekvereniging Excelsior lessen algemene
muzikale vorming (1806 euro) op lagere
scholen en werkt de stichting Jeugd- en
Jongerenwerk mee aan bloglessen voor
middelbare scholieren (4976 euro). Senioren
kunnen in het lustrumjaar deelnemen aan een
extra interessant programma van de
Zomerschool (5000 euro), de 3B-bus kan blijven
rijden (5000 euro), deelnemers aan de
Beatrixrun krijgen nieuwe motorjassen (1875
euro) en de Voedselbank Delft krijgt middelen
om haar nieuwe distributieruimte in te richten
(5000 euro). De Stichting Vrienden van de
Oldenbarnevelthoeve krijgt 5000 euro voor de
inrichting van de buitenruimte van een
zorgboerderij in Lansingerland. Het gaat om een
kleinschalige woonvoorziening waar acht
gehandicapte jongvolwassenen 24-uurs zorg
krijgen. Hiervoor bestaat zoveel belangstelling
dat er al een wachtlijst is ingesteld. Het
wooncomplex, gehuisvest in een 17e-eeuwse
monumentale boerderij, gaat in het voorjaar van
2014 open.
Kinderen van de
basisschool kunnen elke
dag bij DOK Voorhof
terecht voor
professionele
ondersteuning bij het
voorbereiden en maken
van werkstukken en/of
spreekbeurten. Ze krijgen
hulp bij het verzinnen
van een onderwerp, leren
hoe ze een werkstuk
goed indelen en hoe ze
het er aantrekkelijk uit
kunnen laten zien. Zij
leren informatie en
materialen te vinden via
internet, in boeken en
andere materialen die de
bibliotheek voor handen
heeft, foto’s en andere
afbeeldingen te scannen
en in het werkstuk te
verwerken. Verder krijgen
ze hulp bij het schrijven
van de teksten.
NIEUWE KANSEN Na afloop van de
prijsuitreiking in het kantoor van Rabobank
Zuid-Holland Midden in Bergschenhoek, gingen
tien organisaties blij en opgelucht naar huis. De
overige genomineerden (Delftse
Montessorischool, Stichting Buurt- en
Speeltuinwerk Geerweg, Studievereniging
Stylos, Stichting Evenementen E.H.B.O Pijnacker,
Hockeyvereniging Bleijswijk en
Tennisvereniging De Delfts Hout) visten helaas
achter het net. Geen nood, volgend jaar liggen er
weer kansen!
WWW.RABOBANKZUID
HOLLANDMIDDEN.NL
13
WONINGMARKT
ALS UW HUIS TE KLEIN IS
Verbouwen of
verhuizen?
Een huis verkopen is lastiger dan enkele jaren
geleden. Huizenbezitters die uit hun jasje zijn
gegroeid staan voor een dilemma: ga ik verhuizen
of verbouwen? Een paar overwegingen.
TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF
1 IS VERHUIZEN ECHT NOODZAKELIJK? De keuze om te verhuizen of
te verbouwen begint met de vraag waarom
uw huidige woning niet meer aan uw wensen voldoet. Kunt of wilt u niet in uw huidige
omgeving blijven wonen, dan is de keuze voor
verhuizen snel gemaakt. Maar soms kunt u door
middel van een aantal aanpassingen uw woning verbeteren of vergroten. Verbouwen is
meestal goedkoper dan een nieuw huis kopen
en inrichten.
2 IS VERBOUWEN WEL EEN OPTIE?
Voor een aantal verbouwingen hebt u een vergunning nodig. Dit geldt vooral voor verbouwingen aan de voorkant van de woning. Op de
website omgevingsloket.nl kunt u checken of dit
voor u het geval is. De gemeente moet binnen
acht weken een besluit nemen over uw vergunningaanvraag. Buren hebben daarna nog zes
weken de tijd om bezwaar te maken. Bij ingrijpende verbouwingen zijn de termijnen langer.
14 ZUID-HOLLAND MIDDEN
3 WAT KOST VERBOUWEN? De kosten van een verbouwing hangen af van de aard
van de werkzaamheden, de gebruikte materialen en de inzet van vakmensen. Wilt u de verbouwing financieren via een tweede hypotheek,
dan brengt dit ook kosten met zich mee voor
onder meer de bemiddeling en de notaris. Het is
verstandig om bij verbouwingen vooraf een
begroting te maken, eventueel met hulp van een
architect of een bouwkundig bureau. Hans
André de la Porte, woordvoerder van de
Vereniging Eigen Huis, adviseert om minimaal 10 procent in te calculeren voor onvoorziene kosten. Bij een oud huis is het risico op
onaangename verrassingen groter dan bij een
nieuw- bouwwoning. De kosten van een eventuele bouwvergunning kunnen per gemeente
nogal verschillen. Kijk voor een indicatie op de
website van de Vereniging Eigen Huis. Met de
Rabo Woonlasten Calculator kunt u de gevolgen
van een verbouwing voor uw maandlasten
berekenen.
Kunt u uw woonwensen
realiseren met een
verbouwing? Of is
verhuizen een betere
optie?
HANDIGE
WEBSITES
3582
De Rabo Woonlasten
Calculator berekent de
gevolgen van een
verbouwing of verhuizing voor uw
maandlasten. Kijk op
http://rabo.nl/2zbyb.
De verbouwscan van
de Vereniging Eigen
Huis geeft een indicatie
van de kosten en baten
van een verbouwing:
www.eigenhuis.nl/tools
/verbouwscan
4 WAT KOST VERHUIZEN? Naast de
aankoopkosten van uw nieuwe woning, moet u
bij een verhuizing ook rekening houden met
kosten voor de financiering, de verhuizing en de
inrichting van uw huis en tuin. Daarnaast is het
belangrijk om na te gaan voor welke prijs u uw
huis denkt te kunnen verkopen en of er eventueel een restschuld overblijft. Bij het kadaster
kunt u een overzicht opvragen van de recente
aankoopprijzen van woningen in uw postcodegebied. Vanwege de onzekerheid op de huizenmarkt is het verstandig eerst uw oude huis te
verkopen voor u een nieuwe woning koopt. Is
dit onmogelijk, informeer dan bij uw hypotheekverstrekker naar de mogelijkheden voor
een overbruggingshypotheek. Dat is een tijdelijke lening waarmee u de periode kunt “overbruggen” tot uw oude huis is verkocht. U mag de
rente over beide woningen enkele jaren
aftrekken.
5 WAT LEVERT EEN VERBOUWING
OP? Een verbouwing kan de waarde van uw
woning verhogen, maar de kans is groot dat u de
investering niet volledig terugverdient.
Verbouwingen die extra leefruimte creëren,
zoals de omvorming van een bergzolder naar
een woonzolder, voegen volgens Hans André de
la Porte meer waarde toe dan bijvoorbeeld de
aanleg van een designkeuken. Achterstallig
onderhoud adviseert hij altijd aan te pakken,
want een slecht onderhouden woning is lastig te
verkopen. ‘Overige verbouwingen moet u vooral
doen voor uw eigen woongenot, want het
geïnvesteerde bedrag haalt u er vrijwel nooit
helemaal uit.’
DOE DE TEST:
HTTP://RABO.NL/B9I2U
15
DENK MEE MET JE BANK
MEEDENKEN LOONT
DE MOEITE
TEKST: TRUDY VAN DER WEES FOTO: THIERRY SCHUT
H
oe kom je er als Rabobank achter of
je klanten tevreden zijn, wat er nog
ontbreekt in de dienstverlening en
waar je vooral mee door moet gaan?
Een goed hulpmiddel is ‘Denk mee met je bank’
(DMMJB). Deze online community bestaat uit
circa 1450 klanten van de Rabobank. Leo
Vermeer uit Bergschenhoek is één van hen.
‘DMMJB functioneert goed, het voorziet in een
behoefte en je ziet snel resultaat’, vindt hij.
Wekelijks ontvangt hij vragen en stellingen in
zijn mailbox waarover hij op een forum kan
meepraten. Wij fungeren als klankbord. De bank
test haar ideeën op ons uit. Dat wil niet zeggen
dat bepaalde plannen meteen van tafel gaan als
wij er niet positief tegenover staan. Er spelen
natuurlijk ook andere, zakelijke belangen. Maar
we kunnen er soms wel voor zorgen dat
plannen worden aangepast.’ DMMJB heeft er
onder andere voor gezorgd dat de website van
de bank beter toegankelijk is geworden en dat
de toonzetting van correspondentie met klanten
16 ZUID-HOLLAND MIDDEN
is verbeterd. ‘We voeren interessante discussies
over uiteenlopende onderwerpen’, vindt
Vermeer. ‘Hoe denken we over rood staan? Wat
vinden we van betalen zonder pinnen? Wat
vinden we van de service en dienstverlening?’
Het succes van DMMJB staat of valt met de
wijze waarop de bank omspringt met de
inbreng van het panel. Volgens Rabobank
Nederland zijn er merkbare resultaten geboekt,
met als gevolg meer loyale en tevreden klanten.
Ook leverden sommige maatregelen een
kostenbesparing op. Volgens Leo Vermeer is er
echter toch nog een wereld te winnen. ‘De
service en dienstverlening kunnen nog beter.
Naarmate steeds meer bankzaken online
worden geregeld, maken klanten zich zorgen
over de veiligheidsaspecten van het mobiel
bankieren. Daar moet meer aandacht voor
komen. De bank moet zich pro-actiever
opstellen naar de klant. Er wordt nog te veel een
afwachtende houding aangenomen.’
MEEDENKEN?
Eén van de succesfactoren van ‘Denk mee
met je bank’ is dat
inzichten, ideeën en
andere resultaten
meteen intern worden
opgepakt en waar
mogelijk toegepast.
Doordat de resultaten
worden teruggekoppeld naar de
communityleden
merken deelnemers dat
hun inbreng waardevol
is. Dit is een stimulans
om actief mee te
blijven denken met
hun bank. Wilt u ook
meedoen aan DMMJB?
Aanmelden kan via
aanmelden@denkmee
metjebank.nl
FACTS &
FIGURES
Twijfelt u nog of u gaat verbouwen of verhuizen?
Deze feiten en cijfers helpen u op weg bij het maken
van een keuze.
3582
(BRONNEN: NVM, TIASNIMBAS BUSINESS SCHOOL, CBS, VERENIGING EIGEN HUIS) TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT
159 DAGEN STOND DE GEMIDDELDE
WONING IN NEDERLAND IN HET DERDE
KWARTAAL VAN 2013 TE KOOP. ///
VROUWEN SCHATTEN DE VERKOOPTIJD
VAN HUN WONING LANGER IN DAN
MANNEN. /// WONINGEN MET EEN
ENERGIELABEL WORDEN GEMIDDELD 100
DAGEN EERDER VERKOCHT. /// DE MEEST
ENERGIEZUINIGE WONINGEN (LABEL A OF
B) LEVEREN BIJ VERKOOP 3,8% MEER OP
DAN WONINGEN MET EEN LAGER
ENERGIELABEL. /// VOOR WONINGONDERHOUD MOET U VOLGENS DE
VERENIGING EIGEN HUIS REKENEN OP
CIRCA 300 EURO PER MAAND.
17
LEDENEVENT
Missie 2016
Het Ledenevent was voor Rabobank Zuid-Holland
Midden een belangrijk moment om bij te praten met
haar leden, met een bijzondere gast: André Kuipers.
TEKST: TRUDY VAN DER WEES FOTO'S: GUUS SCHOONEWILLE
18 ZUID-HOLLAND MIDDEN
Honderden leden van
Rabobank Zuid-Holland
Midden toonden zich
geïnteresseerd in het wel en
wee van hun bank èn de
avonturen van André
Kuipers.
R
3582
uim zevenhonderd leden van
Rabobank Zuid-Holland
Midden bezochten op 25 november
het Ledenevent in het Auditorium
van de TU Delft. Directievoorzitter
Marco Hofland vertelde hoe de
bank ervoor staat en welke ontwikkelingen er
gaande zijn. Hij ging onder andere in op de
Libor-affaire, die zich weliswaar afspeelde bij
Rabobank International, maar gevolgen heeft
voor de Rabobank als geheel. Het imago van de
bank is erdoor beschadigd. Het vertrouwen
onder leden en klanten heeft een deuk
opgelopen. Hofland trok het boetekleed aan.
‘Deze affaire is de Rabobank onwaardig’, zei hij.
‘Hier passen slechts excuses en schaamte.
Herstel van het beschadigde imago en het
terugwinnen van het vertrouwen van de
consument worden belangrijke uitdagingen
voor de toekomst.' Als reactie op het schandaal
legden de topmannen Piet Moerland en Sipko
Schat hun functie neer. Het vertrek van Schat,
verantwoordelijk voor de afdeling waar de
Libor-affaire plaatshad, vond plaats nadat lokale
banken en haar leden hierop hadden
aangedrongen. ‘Hier toont zich de kracht van de
coöperatie’, aldus Hofland. ‘De klanten en de
lokale banken pikten het niet dat Schat zou
aanblijven.’
BELOFTES NAKOMEN Hofland stond
kort stil bij het afgelopen jaar. Voor de jaarcijfers
en een toelichting daarop verwees hij naar het
verkort jaarverslag op de website van de bank.
Ook het MBO-jaarverslag met daarin een
overzicht van alle activiteiten die Rabobank
Zuid-Holland Midden heeft ondernomen om de
samenleving waarin zij werkt te versterken, is
online beschikbaar. Hofland toonde zich
tevreden over de behaalde resultaten. Ondanks
het gure economische klimaat heeft de bank
fors geïnvesteerd in de regionale economie in de
vorm van leningen en kredieten. De bank heeft
ook allerlei maatregelen getroffen om te kunnen
voldoen aan de nieuwe regelgeving voor
banken. 'Helaas hebben onze klanten last gehad
van deze interne aandacht. Onze
dienstverlening heeft eronder geleden. Dat gaan
we in 2014 weer met kracht recht zetten, zodat
u weer de dienstverlening van ons krijgt waar u
als klant en lid van onze Rabobank recht op
heeft. Wij willen een bank zijn die haar beloftes
nakomt. Telefoontjes en e-mails moeten tijdig
worden beantwoord en afspraken moeten
worden nagekomen. Een betrouwbare
dienstverlening is de basis van een goede
bancaire relatie!’
ONLINE DIENSTEN Een belangrijke
ontwikkeling is de virtualisering van de
ESTEC
Het European Space
Research and
Technology Centre
(ESTEC) in Noordwijk is
het technologisch hart
van de Europese
ruimtevaart. Het
instituut levert zo’n
2500 internationale
topbanen op. Het geld
dat Nederland in
ESTEC investeert leidt
tot een grote
orderstroom voor het
Nederlandse
bedrijfsleven en de
kennisindustrie.
André Kuipers: 'De wereld
waarin we nu leven was
ooit science fiction.'
19
Astronaut André Kuipers
neemt de tijd voor een jonge
fan.
Marco Hofland: 'Wij
willen een bank zijn die
haar beloftes nakomt'
20 ZUID-HOLLAND MIDDEN
dienstverlening. Steeds meer diensten zijn
online beschikbaar. ‘Wij spelen hiermee in op
vragen en wensen van onze klanten, die steeds
vaker hun bankzaken online willen doen.’ Dat
blijkt ook uit de toenemende belangstelling voor
Rabo Mobiel bankieren. Elke maand komen er
landelijk 100.000 gebruikers bij. De klant wil
zijn bankzaken ‘anytime, anywhere’ kunnen
doen. Daarom investeert de Rabobank de
komende jaren aanzienlijk in verregaande
virtualisering en automatisering. Hiermee
wordt de service aan de klant verbeterd en
ontstaat er ook ruimte voor persoonlijke
maatwerkadvisering. 'Persoonlijk contact is en
blijft een belangrijk onderdeel van onze
dienstverlening. Zeker binnen een coöperatieve
bank. Dat is de reden waarom Rabobank
Zuid-Holland Midden in 2013 is gestart met de
organisatie van Rabo Ledencafés. Op deze
informele bijeenkomsten kunnen leden onze
medewerkers persoonlijk ontmoeten. De
Ledencafés zijn tevens een goede gelegenheid
om te netwerken. Gezien de reacties lijkt deze
nieuwe formule een succes.'
SCIENCE FICTION Hoogtepunt van het
Ledenevent was het optreden van André
Kuipers. De Nederlandse astronaut vertelde met
aanstekelijk enthousiasme over zijn zes
maanden durende ruimtereis. Kuipers ging ook
in op vragen uit de zaal en speculeerde over de
toekomst. ‘Delfstofwinning in de ruimte,
bijvoorbeeld mijnbouw op de maan, behoort
ooit technisch tot de mogelijkheden. Het klinkt
als science fiction, maar bedenk: de wereld
waarin we nu leven was ooit ook science fiction.’
Inmiddels heeft de astronaut zijn leven op aarde
weer hervat en heeft hij een nieuwe missie:
promotie van de kennisindustrie. Dat doet hij in
samenwerking met de overheid, het onderwijs
en het bedrijfsleven. Daarnaast zet hij zich als
ambassadeur van het Wereld Natuur Fonds in
voor natuurbescherming.
SPAREN
LEVERT SPAREN WEL
GENOEG OP?
TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO: ISTOCK, SHUTTERSTOCK
V
3582
eel mensen hebben meer geld op hun
dagelijks opvraagbare spaarrekening
staan dan nodig is. Natuurlijk, als de
verwarmingsketel het begeeft, moet er
natuurlijk geld achter de hand zijn om
onmiddellijk in te grijpen: de buffer van alledag.
Volgens het Nibud is die voor een alleenstaande
zo’n 5.000 euro, voor een gezin tussen de 7.500
en de 10.000 euro. Heel wat mensen hebben
echter veel meer op rekening staan. De rente die
zij daarover vangen is erg laag en kan amper de
inflatie bijbenen. Boven een bepaald bedrag
moeten zij bovendien
vermogensrendementsheffing betalen. Bij veel
mensen speelt in hun achterhoofd dat ze er iets
aan moeten doen, maar wat?
Er zijn diverse alternatieven om meer uit dat
'overtollige' spaargeld te halen. Beleggen
bijvoorbeeld. Dat kan in talloze vormen en met
uiteenlopende risicoprofielen. Wie elke nacht
wakker ligt van de schommelingen op de beurs
SLIMMER SPAREN
Op rabobank.nl/
slimmersparen leest u
aan de hand van een
aantal voorbeelden
hoe u meer haalt uit uw
spaargeld. Er is meer
mogelijk dan u denkt.
kan beter niet beleggen. Voelt u er wel voor,
maar weet u niet hoe of wat, vraag dan eens een
adviesgesprek aan. Spaart u voor een specifiek
doel? Een grote uitgave, zoals een boot, of wilt u
iets wegzetten voor de studie van de
(klein)kinderen? Met Rabo DoelSparen bepaalt
u zelf het spaarritme. Voor iedere inleg wordt
een eigen, vaste rente met u afgesproken die
kan oplopen tot maximaal 4 procent. Banen
voor het leven worden steeds zeldzamer. Het is
daarom heel verstandig om voor uw
oudedagsvoorziening niet uitsluitend op de
uitkering van een pensioenfonds te vertrouwen.
Banksparen is een spaarvorm waarbij u op een
geblokkeerde rekening met belastingvoordeel
spaart voor een inkomensaanvulling na uw
pensioen of ontslag. U kunt overtollig spaargeld
natuurlijk ook gebruiken om uw maandlasten te
verlagen. Bijvoorbeeld door eventuele schulden
af te lossen of extra aflossingen te doen op uw
hypotheek.
21
Coöperatie
kalender
COÖPERATIE
COMMUNITY BANKING
Een bank met
een missie
Al bellend komt Marco Hofland binnen voor onze afspraak. ‘We
zijn op dit moment weer volop bezig met de planning voor de
Kracht van Delft 2014'.
TEKST: GABY NIJZINGH FOTO'S: GUUS SCHOONEWILLE
3582
E
en mooi evenement dat wij samen
met veel Delftse partijen
organiseren’, meldt de
directievoorzitter, terwijl hij
plaatsneemt. ‘Dit is nu echt een
concreet voorbeeld van een
samenwerking met toevoegde waarde voor de
klanten in ons werkgebied.’
Als directievoorzitter is Marco Hofland, samen
met andere directieleden, veel op pad, uiteraard
naar klanten, maar ook voor andere activiteiten,
waarbij ze het gezicht zijn van Rabobank
Zuid-Holland Midden. Deelnemen in een
bestuur, overleg met maatschappelijke
organisaties, een netwerkbijeenkomst bijwonen
of op bezoek bij een van onze sponsorpartijen.
Het is allemaal ‘part of the job’. ‘En daar zit nu
precies het verschil met onze concurrenten’,
legt Marco uit.
ZICHTBAAR ‘Onze klanten bevinden zich in
het gebied van Midden-Delfland tot en met
Lansingerland’, begint Hofland zijn verhaal.
‘Daar wonen ruim 218.000 mensen. Wist je dat
er meer dan 86.000 klant zijn van onze bank?
En ook nog eens 21.000 lid van onze
coöperatie? Daar ben ik trots op, omdat we
hiermee aantonen dat we een bank van
betekenis zijn. We willen eerst en vooral een
uitstekende bank zijn voor onze klanten.
Daarnaast zijn wij ook een bank met een missie.
Sinds jaar en dag zijn wij bij het grote publiek
vooral zichtbaar door onze sponsoractiviteiten.
We sponsoren sport waarbij de nadruk ligt op
hockey, (amateur) wielrennen en de
paardensport. Ook ondersteunen we culturele
organisaties, onder meer Museum Het
Prinsenhof, en diverse evenementen en werken
we samen met partijen op het gebied van
zakelijke sponsoring. Onze samenwerkingen
met VNO-NCW Delft en Oostland zijn daar
voorbeelden van. De kans is dus groot dat je ons
23
ergens tegenkomt. En dat is nu precies de
bedoeling’, benadrukt Marco.
VERANDERENDE DIENSTVERLENING
‘Door te weten wat er speelt,
willen wij de verbindende
factor zijn tussen
verschillende partijen die
elkaar anders misschien niet
zouden vinden’
‘Onze klanten en hun behoeften veranderen, dat
zien we overal terug. Ze willen altijd en overal
hun geldzaken kunnen regelen en daarbij
gebruik kunnen maken van verschillende
kanalen zoals telefoon, tablet of hun computer.
Wij willen, zoals we vanuit onze historie
gewend zijn, onze klanten en de lokale
samenleving helpen om hun ambities te
verwezenlijken, hun doelen te bereiken. Dat
vraagt van ons wel de nodige aanpassingen. Een
voorbeeld; wanneer onze klanten liever hun
bankzaken online willen regelen, dan zorgen wij
ervoor dat ze de kennis, de toegang en dus de
mogelijkheid hebben om hun zaken ook echt
online te regelen. We zijn dan ook continue
bezig met het uitbreiden van onze online
dienstverlening en hebben inmiddels voor
diverse groepen klanten verschillende apps die
hierbij kunnen helpen, zoals de KidsGeldWijs
App, de Rabo Kennis App en de Rabo Beleggen
App. Maar er zijn ook klanten voor wie deze
ontwikkeling nog lastig is. Ook die klanten
helpen we graag. We leggen ze persoonlijk uit
hoe ze zelf zaken kunnen regelen op hun pc of
tablet, zodat ze dit voortaan zelf kunnen doen.
En natuurlijk blijft er ook nog onze persoonlijke
maatwerkadvisering.’
LOKALE SAMENLEVING ‘Ondanks alle
veranderingen in de wereld om ons heen blijven
wij handelen vanuit onze basisgedachte dat je
samen sterker bent. Door samen te werken,
willen wij niet alleen onze klanten, maar ook de
samenleving verder helpen. We willen kansen
creëren door (groepen) mensen met elkaar te
verbinden. We streven ernaar om nog actiever
deel te nemen aan de lokale samenleving en ons
daarmee blijvend te onderscheiden van onze
concurrenten. Daar zijn we al wel mee bezig,
alleen is dat bij het grote publiek nog niet
voldoende bekend. Denk bijvoorbeeld aan onze
samenwerking met YES!Delft, De Delftse
Marco Hofland: 'De
toegevoegde waarde van de
Rabobank is bij het grote
publiek nog onvoldoende
bekend.'
24 ZUID-HOLLAND MIDDEN
De Sponsorfietstocht is één
van de evenementen
waarmee Rabobank
Zuid-Holland Midden haar
betrokkenheid bij haar
werkgebied toont.
ONLINE
OVERZICHT
3582
Uitdaging, het Innovatiefonds, de Rabo
StreekRekening, de verschillende themagroepen
met leden, en natuurlijk ook de
Sponsorfietstocht en onze ledencafés. En zo kan
ik nog wel tien initiatieven opnoemen’, vertelt
Marco enthousiast. ‘Wist je trouwens ook al dat
we elk jaar een online MBO-jaarverslag
maken met een overzicht van alle activiteiten
die wij ontplooien om onze regio sterker te
maken?’
verschillende partijen die elkaar anders
misschien niet zouden vinden.’
Wilt u weten wat
Rabobank Zuid-Holland
Midden al doet bij u in de
buurt? Ons
MBO-jaarverslag biedt u
een digitaal overzicht van
onze belangrijkste
activiteiten van het
afgelopen jaar. Ook
maakt u kennis met onze
lokale netwerkpartners
en leest u wat ons
Coöperatie- en
Innovatiefonds
inhouden. Wanneer u
naar onze website
www.rabobankzuidholla
ndmidden.nl gaat, vindt
u rechts onderaan een
link naar dit mooie,
digitale verslag.
VERBINDINGEN MAKEN ‘Een belangrijke
WWW.RABOBANKZUID
rol is hierbij weggelegd voor onze
medewerkers’, licht Hofland toe. ‘In eerste
instantie zijn zij adviseurs en zij ondersteunen
onze klanten bij het maken van verschillende
keuzes. Maar ze zijn ook het visitekaartje van de
bank op verjaardagen, op de sportclub of bij die
ene netwerkbijeenkomst. Met zijn allen zullen
wij de komende jaren nog actiever zijn in de
lokale samenleving. Door te weten wat er speelt,
willen wij de verbindende factor zijn tussen
HOLLANDMIDDEN.NL
25
OPRUIMEN
DE GROTE
ADMINISTRATIESCHOONMAAK
Is uw administratie
een chaos? Zo
brengt u orde aan
in uw financiën.
Laat geen geld liggen
Niet alle regelingen met betrekking tot landelijke
of gemeentelijke financiële ondersteuning zijn
even bekend. Benieuwd of u recht hebt op
inkomensondersteuning en hoe u dit regelt?
Kijk dan op www.berekenuwrecht.nl.
Bewaartip
Bewaar documenten voor uw
belastingaangifte ongeveer vijf jaar.
TEKST: VDBJ_ ILLUSTRATIE: IVO VAN IJZENDOORN
Check uw
verzekeringen
Met de online Alles in één Polischeck
van Interpolis weet u binnen 10 minuten
of u onder- of oververzekerd bent.
U kunt deze check ook doen als u
geen Alles in één Polis hebt.
Kijk op http://rabo.nl/aytkt.
Tip
• Leg rekeningen en
papieren die u wilt
plek.
bewaren op een vaste
nt
• Kies een vast mome
te
es
all
om
ek
in de we
n.
ne
de
or
te
en
len
beta
Maak mapjes
Breng uw pensioen
in kaart
Op www.mijnpensioenoverzicht.nl ziet
u met behulp van uw DigiD hoe hoog
uw inkomen is als u met pensioen gaat.
Eventuele aanvullingen die u zelf hebt
geregeld, staan hier niet in.
Digitaal of fysiek,
bijvoorbeeld voor:
• a lle inkomsten
(salaris, toeslagen etc)
• pensioen
• woonzaken
• leningen
• vezekeringen
• garantiebewijzen
•n
og te betalen rekeningen
• afschriften
Doe de Financiele Check
Wilt u weten of uw maandlasten omlaag kunnen en
of u na uw pensionering nog voldoende inkomen
hebt? De Financiële Check van de Rabobank geeft
antwoord op deze en meer vragen.
Ga naar http://rabo.nl/v5k4q.
Gebruik widgets
3582
Met de handige widgets in Rabo Internetbankieren kunt
u direct zien hoeveel geld u waaraan uitgeeft. Ook kunt u
spaarpotjes aanmaken om slimmer te sparen.
Ga eens na hoeveel
geld u maandelijks
uitgeeft aan abonne
menten en lidmaat
schappen waar u niet
of nauwelijks gebruik
van maakt.
INTERVIEW
Zakenvrouw Annemarie van Gaal (51) geeft in haar boeken,
columns en in het televisieprogramma Een dubbeltje op zijn kant
handvatten voor een financieel stabiel leven. Hoe bereik je die
rust, regelmaat en reinheid in je financiële huishouding?
TEKST: SUUS RUIS FOTO'S: MARK KOHN
ANNEMARIE VAN GAAL OVER DE DRIE FINANCIËLE R-EN:
‘Er valt altijd wel
iets te besparen’
MEER WETEN?
HTTP://RABO.NL/955ZS
W
at is de belangrijkste tip die je
kunt geven aan mensen die
meer geld tot hun beschikking
willen hebben?
‘Extra geld kun je op twee manieren krijgen: er
moet ofwel meer binnenkomen, of je moet minder uitgeven. Om meer inkomsten te genereren,
zou je meer uren kunnen gaan werken. Of als je
in de stad woont, kun je overwegen om een
kamer te verhuren. Check ook goed bij de
Belastingdienst of je wellicht recht hebt op
toeslagen. Geld besparen is echt in alle gevallen
mogelijk. Mensen zeggen vaak dat ze écht nergens meer op kunnen besparen, maar ik vind
altijd wel iets.’
3582
In welke hoek bijvoorbeeld?
‘Er is vaak nog te besparen op zaken als
zorgverzekering, energie en auto. Er zijn tegenwoordig veel sites waarop je kosten van de
diverse leveranciers kunt vergelijken. Kijk ook
kritisch naar je abonnementen; is die sport28 ZUID-HOLLAND MIDDEN
school of televisiegids echt nodig? Veel abonnementen zijn vandaag de dag maandelijks
opzegbaar. En als je het zelf zwaar hebt, kun je
de automatische incasso’s van goede doelen
beter stopzetten, in ieder geval tot je er zelf
weer bovenop bent.’
Wat is de beste manier om orde te
scheppen in je financiën?
‘Allereerst moet je de balans opmaken. Dus in
kaart brengen wat er maandelijks binnenkomt,
maar ook heel precies en volledig al je kosten
opschrijven. Hierin moet je eerlijk zijn, en werkelijk álles meenemen. Maak ook een schuldenoverzicht van alle schulden, leningen of
betalingsregelingen die je hebt. Schrijf achter
elke schuld wat de looptijd is. Als je alles voor
jezelf op een rijtje hebt, ga je een kasboek bijhouden, waarin je alles wat je uitgeeft, noteert.
Zo krijg je een goed beeld van waar je geld
precies naartoe gaat en kun je kijken waar je
nog op kunt besparen.’
Budgetcoach
3582
Het kan gebeuren dat
het financieel even
minder gaat, waardoor
u uw vaste lasten tijdelijk niet meer kunt betalen. Het is belangrijk
dat u dan zo snel mogelijk contact op neemt
met uw Rabobank. Wij
kunnen eventueel een
budgetcoach voor u
inschakelen, die kijkt
naar uw financiële situatie. Vervolgens gaat
u samen op zoek naar
een oplossing voor uw
betalingsproblemen.
29
FINANCIËLE
ZELFREDZAAMHEID
Rabobank Foundation investeert in Nederland in
projecten die mensen de
kans geven om financieel
zelfredzaam te worden.
Binnen het thema educatie
& financiën is Rabobank
Foundation een partnerschap aangegaan met
Humanitas en het Nibud
voor het programma
Thuisadministratie. Doel
hiervan is om vrijwilligers
te werven en op te leiden
die mensen kunnen ondersteunen in het aanleren
van gezond financieel
gedrag en het wegwerken
van achterstanden.
Veel mensen maken zich zorgen of zij
later voldoende pensioen hebben. Hoe kun
je ervoor zorgen dat je ook na je pensionering voldoende geld hebt?
‘Het allerbelangrijkste wat ik hierin kan adviseren is dat je, als het enigszins mogelijk is, de
hypotheek van je koopwoning hebt afgelost
tegen de tijd dat je stopt met werken. Stel: je
pensioen valt tegen. Dan scheelt het al ontzettend als je geen woonlasten meer hebt.
Mocht je dan nog niet kunnen rondkomen, is er
altijd de mogelijkheid om je huis te verkopen en
goedkoper te gaan wonen. Je zou het vrijgekomen geld dan bijvoorbeeld om kunnen zetten
in een lijfrente of zet het op een goede spaarrekening. Zo kun je toch een onbezorgde oude
dag hebben.’
Hoe belangrijk is het om leningen af te
lossen?
‘Heel belangrijk, dat kan ik niet vaak genoeg
zeggen. Postorderkredieten en zogenaamde
flitskredieten zijn dure leningen met hoge
rentes. Los die zo snel mogelijk af. Voor persoonlijke kredieten en bijvoorbeeld leningen
voor een studieschuld, geldt eigenlijk hetzelfde.
Ik raad aan om door te gaan met die maandelijkse betalingen als de betreffende lening is
afgelost, maar dan aan jezelf. Je bent nu toch al
gewend om dit geld over te maken. Stort het
bedrag vanaf dat moment op een spaarrekening,
‘Ik adviseer elk huishouden om twee
bankrekeningen te gebruiken. Eén
salarisrekening voor de vaste lasten
en een andere voor overige uitgaven’
30 ZUID-HOLLAND MIDDEN
‘Het woord schuld impliceert
dat het verwijtbaar is als je
het financieel moeilijk hebt.
Doordat het onderwerp zo
beladen is, komen mensen
vaak te laat in actie.’
zo heb je later een appeltje voor de dorst.’
En hoe voorkom je dat je aan het einde
van je geld nog een stuk maand overhoudt?
‘Uiteraard kun je dit voorkomen door te zorgen
dat je bespaart, of meer geld binnen- brengt,
maar vooral ook door te zorgen dat je overzicht
hebt. Ik adviseer elk huishouden om sowieso
twee bankrekeningen te gebruiken. Eén waar
het salaris op wordt gestort; van deze rekening
laat je alle vaste lasten afschrijven. Op een
tweede rekening stort je maandelijks geld dat je
gebruikt voor boodschappen, benzine en allerlei
kleine uitgaven. Als je het moeilijk vindt om
deze uitgaven over een maand te spreiden, kun
je ook per week geld op deze pinpasrekening
storten. Of geld pinnen en het contant in je
portemonnee doen. Maar op is op!’
Veel mensen kennen vroeg of laat een
periode waarin het financieel even minder
gaat. Waarom is het nog steeds zo’n taboe
om daarover te praten? Of om hulp te
vragen?
‘Dat zit in onze cultuur. Nederland is het enige
land waar het woord “schuld” twee betekenissen heeft. Het woord impliceert dat het verwijtbaar is als je het financieel moeilijk hebt.
Doordat het onderwerp zo beladen is, komen
mensen vaak veel te laat in actie. Maar er is
genoeg aan te doen.’
INTERNA
TIONAL
DESKS
3582
THUIS IN DE
WERELD
Ondernemers die hun grenzen willen
verleggen naar het buitenland, krijgen te
maken met verschillen in taal, cultuur en
regelgeving. Dan is het prettig om ter
plaatse een partner te hebben die daar de
zakelijke gebruiken kent, met kennis van
de spelregels en lokale markten. Een
partner die thuis is in Nederland én thuis in
de wereld. Rabobank heeft 11
International Desks in Europa en 9 in de
rest van de wereld: hier werken
Nederlandssprekende specialisten met
een uitgebreid lokaal netwerk, die de taal
van het land beheersen. Zij kunnen
ondernemers in contact brengen met
bijvoorbeeld goede accountants of
juristen. Zo wordt zakendoen in het
buitenland net zo gewoon als in
Nederland. Kijk voor meer informatie op
www.rabobank.nl/internationaal of kijk op
Twitter op #thuisindewereld.
HTTP://RABO.NL/FHW
SS
31
LEDENRAAD
De ledenraadsleden zijn het belangrijkste klankbord van de
directie. Wie zijn deze mensen en wat drijft hen? In deze, en
komende uitgaves stellen wij ze aan u voor.
TEKST: TRUDY VAN DER WEES FOTO'S: THIERRY SCHUT
Ledenraadsleden
stellen zich voor
uitsluitend voor de vertegenwoordigers van de
agrarische sector. De laatste keren was er een
spreker die namens Rabobank International een
toelichting gaf op de economische
ontwikkelingen wereldwijd. Daar heb ik veel
van opgestoken.’
Heeft u een vraag voor uw
kieskring of de ledenraad?
Stuur een e-mail naar
coö[email protected]
ank.nl
WWW.RABOBANK
ZUIDHOLLAND
MIDDEN.NL
32 ZUID-HOLLAND MIDDEN
P
aprikakweker Reinier Janssen (49)
woont met zijn gezin in Nootdorp. In de
kieskring Food & Agri behartigt hij de
belangen van de agrarische sector. ‘Het
is interessant om te weten wat er speelt bij je
eigen bank en te horen hoe de bank denkt over
de agrarische sector. Je kunt over allerlei zaken
meedenken en er zo nodig je mening over
geven.’ Naar de inbreng van de leden wordt
goed geluisterd, vindt Janssen. Natuurlijk kan de
bank niet altijd alle opmerkingen en suggesties
overnemen. Er spelen ook andere belangen.
Maar zeker als het een onderwerp is dat ook in
andere regio’s leeft, wordt er iets mee gedaan.
’Janssen is niet iemand die als eerste het woord
vraagt tijdens een discussie. Maar als er
rechtstreeks naar zijn mening wordt gevraagd,
dan steekt hij deze niet onder stoelen of banken.
Het lidmaatschap van de ledenraad kost hem
tijd en energie, maar als agrarisch ondernemer
pikt hij er ook een graantje van mee. ‘Er worden
regelmatig bijeenkomsten georganiseerd
Carla de Groot (49) werkt parttime op de
afdeling Financiën en Personeelszaken bij
Artihove Art Centre en heeft een eigen
coachingbureau. Ze zet zich in voor Humanitas
en De Zonnebloem. Als budgetcoach verzorgt ze
nabestaandenadministratie, zodat de
familieleden niet met administratieve zaken
worden belast in een toch al moeilijke tijd. Ze
heeft een gezin en woont in Bleiswijk. Haar
inzet voor de Ledenraad (kieskring
Particulieren) komt voort uit haar persoonlijke
overtuiging: je moet geld verdienen om te
kunnen leven, maar je mag je ook inzetten voor
de maatschappij. Binnen de ledenraad komt ze
onder andere op voor de belangen van oudere
klanten. ‘Zij hebben de bank groot gemaakt en
mogen in het tijdperk van de computer niet in
de steek worden gelaten. Het prettige van de
ledenraad is dat je de gelegenheid krijgt je
ongenoegen over bepaalde zaken te uiten, maar
je krijgt ook de kans om oplossingen aan te
dragen. Zo zit ik ook in elkaar: niet klagen, maar
je inzetten voor je medemens en samen ergens
je schouders onder zetten.’
3582
'Je bent niet
snel van ons
af'
33
RETURN TO SENDER
RETURN TO SENDER
Een goed verhaal
Een product van Return to Sender is niet zomaar een
product. Het is een product met een bijzonder
verhaal. En daardoor niet te negeren.
TEKST: TRUDY VAN DER WEES FOTO'S: GUUS SCHOONEWILLE
B
Janneke Monkhorst: 'Return
to Sender is geen charitatieve
instelling. Het is een
onderneming die als
voorbeeld wil dienen en
andere bedrijven wil
inspireren op eigen wijze
goed te doen.'
34 ZUID-HOLLAND MIDDEN
ij de meeste producten die je koopt
denk je niet meteen aan de maker.
Soms wil je dat ook liever niet, want de
verhalen zijn niet altijd leuk: vaak
worden arbeiders onderbetaald of ze moeten
werken onder erbarmelijke omstandigheden.
Bij Return to Sender, sinds enkele jaren
gevestigd in Delft, draait juist alles om het
verhaal achter het product, vertelt directeur
Janneke Monkhorst. Elk product is voorzien van
een label met informatie over de maker.
Hierdoor krijgt een product niet alleen
materiële, maar ook emotionele waarde. Het is
immers leuk om te weten dat Manuel uit
Guatemala die mooie mand waar jij je brood in
bewaart, hoogstpersoonlijk heeft gevlochten.
Maar Return to Sender vindt het minstens zo
belangrijk dat Manuel weet wie zijn mand
gebruikt. Daarom worden consumenten
gevraagd ook hún verhaal op te schrijven. De
producenten krijgen deze te lezen en de leukste
verhalen komen op de website. ‘De meeste
producenten hebben geen idee wat er met hun
producten gebeurt’, vertelt Monkhorst. ‘Voor
hen is het bijvoorbeeld heel bijzonder om te
horen dat een Nederlandse vrouw een sjaaltje
dat zij hebben gemaakt, om haar hoofd draagt
omdat ze een chemokuur heeft ondergaan.’
EERLIJKE HANDEL Return to Sender is goed
zichtbaar op de Nederlandse markt van fair
trade producten, mede omdat de HEMA de
producten exclusief verkoopt. Daarnaast is er
een webshop waar bedrijven en particulieren
bestellingen kunnen plaatsen. Return to Sender
gelooft dat eerlijke handel de motor is achter
duurzame economische ontwikkeling. Hiervoor
wordt samengewerkt met diverse
hulporganisaties en het Centrum tot
Bevordering van de Import uit
Ontwikkelingslanden. ‘We kopen onze
producten in bij kleinschalige organisaties,
dikwijls fair trade coöperaties, kleine
zelfstandigen of ambachtelijke fabriekjes. Wij
Janneke Monkhorst: ‘Wij
reizen zo min mogelijk
naar productielanden. Het
is zinvoller producenten
hier naartoe te halen en
hen te laten kennismaken
met hun markt en
doelgroep.’
ECHT HEMA
werken onder de voorwaarden van Fair
Ondernemerschap. Dat wil zeggen dat we letten
op een eerlijke beloning, gelijke kansen voor
mannen en vrouwen, goede
arbeidsomstandigheden en een verbod op
kinderarbeid. Wanneer de stichting winst
maakt, wordt deze geïnvesteerd in de
versterking en zelfstandigheid van de
producenten. Mensen moeten op eigen benen
kunnen staan door de contacten die wij
aanleveren, door wat wij ze leren en de
ervaringen die zij lokaal opdoen.’
wereld in elkaar zit en hoe sommige dingen
werken. Lokale producenten kunnen niet weten
wat hier de trends en ontwikkelingen zijn. Ze
maken bijvoorbeeld een type mand dat in hun
eigen land prima volstaat, maar in Europa niet
voldoet. Het is ontzettend leuk om deze mensen
te laten inzien wat ze nog meer met hun
materialen kunnen doen. En mocht blijken dat
producenten er beter mee zijn geholpen als ze
hun producten lokaal vermarkten, dan helpen
wij ze hun beleid aan te passen.’
WWW.RETURNTO-
INSPIRATIE Return to Sender wil andere
3582
TRENDS In 2011 nodigde Return to Sender
zestien producentenorganisaties uit om een
kijkje te nemen in Nederland. Ze brachten onder
andere een bezoek aan de HEMA, het
distributiecentrum van de HEMA en ze
bezochten een beurs. Het bleek een zeer
waardevolle reis. ‘Het was voor deze mensen
interessant om te zien hoe de economische
HEMA en Return to
Sender helpen
producenten uit de
armste regio’s in de
wereld aan een
afzetmarkt die hen in
staat stelt in hun eigen
onderhoud te voorzien.
De producten in de
schappen vertellen het
verhaal achter het
bijzondere product.
Over de makers, de
productie-technieken
en de eeuwenoude
symboliek die er soms
achter schuilgaat. Maar
ook over jou, de
consument. Wat doe jij
met jouw Return to
Senderproduct?
SENDER.NL
bedrijven inspireren om op eigen wijze goed te
doen. Monkhorst: ‘We zorgen ervoor dat de
marge die hier blijft hangen heel klein is. De
winst investeren we in
producentenondersteuning. Er zijn al 26
projecten gestart. Van de opbrengst vloeide
meer dan 300.000 euro terug naar de regio’s
van herkomst.’
35
LEDEN
VOOR
LEDEN
Als lid van Rabobank Zuid-Holland Midden kunt u
gebruikmaken van aantrekkelijke aanbiedingen en
kortingen. Zit er iets voor u bij?
GEZINSUITJE
ZESDAAGSE RONDREIS
DOOR SCHOTLAND
3582
Doorkruis met uw eigen
auto de Schotse
hooglanden, waarbij
prachtige natuur en
historisch erfgoed elkaar
afwisselen. U verblijft in
drie sfeervolle hotels
inclusief ontbijt. De
ferryovertocht IJmuiden Newcastle v.v. met auto is
inbegrepen. Aangekomen
in Newcastle begint uw
rondreis. U overnacht in
het uiterst charmante
Winnock Hotel. U verblijft
daarna in het Windlestrae
Hotel. De omgeving is een
paradijs voor wandelaars
en golfliefhebbers. U
overnacht ook in het
18-eeuwse Mill Hotel, dat
op UNESCO werelderfgoed
staat. Incl. entree
openluchtmuseum. Boek
met 57% korting (v.a.
€199,- i.p.v € 464,-)
www.dfds.nl/rabobank
PREVENTIE
HOBBY
KENTEKENPLATEN
GARTIS VASTZETTEN
ZELF TUINIEREN; WORD
NU LID
Het aantal kentekenplaten
dat van auto’s wordt
gestolen neemt enorm toe.
Om de kans op diefstal te
verminderen, bieden wij u
– samen met Autotaalglas –
een gratis dienst: U kunt
uw kentekenplaat gratis
Word nu lid van Groei en
Bloei en profiteer van
korting. U ontvangt in 2014
de volgende nummers:
maart, april, mei, juni, juli,
aug, sept, okt, nov/dec.
De normale jaarcontributie
is euro 68,95. Uw
36 ZUID-HOLLAND MIDDEN
laten vastzetten met
speciale rvs-schroeven.
Exclusief voor klanten met
een Interpolis
autoverzekering. Kijk op
www.preventiewinkel.nl en
zoek op ‘kentekenplaten’.
lidmaatschap van maart tot
en met december kost
slechts € 34,- Voor leden
van de Rabobank dus een
forse korting.
www.groei.nl/rabobank
VEILIGHEID
OP DE FIETS EN GRATIS
NAAR DE FILM!
3582
Word lid van de
Fietsersbond en ontvang
een Nationale Bioscoopbon
t.w.v. € 10,- De bond zet
zich in voor alles waardoor
u veiliger en plezieriger
kunt fietsen.
U wordt lid voor slechts
€ 2,17 per maand. Help mee
om Nederland nog
fietsvriendelijker te maken.
Meer dan 35.000 fietsers
steunen ons al. Meld u aan
via: www.fietsersbond.nl/
rabobank
VEILIGHEID
GEZINSUITJE
NIET-TE-KRAKEN KLUIS
SUPER VEILIGE DEAL!
ELEKTRISCHE BABBOE
CURVE
Volgens de
Consumentenbond is deze
inbraak- en brandwerende
kluis niet te kraken. Daarom
krijgt hij het stempel ‘Beste
Koop’. U kunt nu
gebruikmaken van een
spectaculaire aanbieding.
Bestel de kluis (sleutelslot)
met korting en betaal
€ 249,- i.p.v € 324,-. De kluis
wordt gratis op afspraak (en
discreet!) thuisbezorgd. De
kosten hiervoor zijn
normaal
€ 25. U ontvangt tevens een
Blunt Stormparaplu XL
t.w.v.
€ 64,95 cadeau. Super
veilig, geen scherpe punten
aan de rand en bestand
tegen windsnelheden van
120 km/u. Buitenmaten
kluis H330 x B450 x D380
mm. Binnenmaten H240 x
B380 x D292 mm. Inclusief
verankeringsmatriaal en 2
sleutels (meerprijs cijferslot
€ 100,-). Meer informatie en
bestellen op
www.purpleproofshop.nl/Z
HM of bel (035)-7600036.
Op=op.
De Babboe Curve-E is dé
elektrische 3-wiel-bakfiets
met een eigentijds design,
ronde vormen en
kwalitatieve onderdelen.
Als lid van de Rabobank
profiteert u maximaal! U
ontvangt niet alleen € 300,-
korting op de elektrische
Babboe Curve: van €2.199,voor €1.999,- (excl
bezorgkosten), maar ook
accessoires t.w.v. € 100,-.
Kijk op www.babboe.nl/
rabobank-elek-curve.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op
rabobank.nl/dichterbij.
HOCKEY
EFTELING
RABOBANK HOCKEY
WORLD CUP 2014
WIN EEN VERBLIJF IN
EFTELING BOSRIJK
Over minder dan 100 dagen begint het WK hockey
in het Kyocera stadion te
Den Haag. Het wedstrijdschema is inmiddels bekend. Leden van de Rabobank krijgen 15% korting
op toegangskaarten. Het
Vlak naast de Efteling, in
een prachtig bos, ligt het
vakantiepark Efteling
Bosrijk. Met vrijstaande
“boshuysen” en knusse
appartementen biedt dit
mooie vakantiepark voor
ieder wat wils.
aantal beschikbare kaarten
is beperkt, dus bestel snel
via See Tickets:
0900-3001000, codewoord
‘Dichterbij’. Bestellen kan
tot en met 15 april 2014.
Meer informatie op
rabobank.nl/leden.
Doe mee aan de prijsvraag
en maak kans op een verblijf in Efteling Bosrijk of
een Eftelingshop.nl
cadeaupakket.
Kijk voor meer informatie
op rabobank.nl/dichterbij.
KUNSTZONE
OPTIONS & FUTURES
DOOR FIONA TAN
3582
Vanaf 8 april te zien in de
Rabo Kunstzone: de nieuwe
solotentoonstelling
Options & Futures van
Fiona Tan. Fiona verbeeldt
universele gevoelens en als
gevolg daarvan onderging
de Kunstzone een metamorfose: 'My video camera
will be my witness, my pen
(and my voice) will give
shape to this ongoing
quest in search of a future
by unravelling the present.'
38 ZUID-HOLLAND MIDDEN
Leven we aan het eind van
een tijdperk? Van financiële
naar sociaal-politieke naar
een ideologische crisis. We
lijken bang geworden voor
de toekomst. Als dit zo is,
wat willen we graag
bewaren en meegeven aan
toekomstige generaties?
Kijk voor de volledige
ledenaanbieding op
rabobank.nl/dichterbij
COLUMN
HAN DIEPERINK
Chief Investment Officer bij
Rabobank Nederland Private Banking
Doe-het-zelf beleggen:
vijf principes
D
e meeste mensen denken dat
beleggen complex is. Het tegendeel is
echter waar. Meer complexiteit leidt
vaak tot minder rendement. Met
behulp van een aantal basisprincipes zijn goede
resultaten te behalen.
Het belangrijkste principe is het laag
houden van de kosten. Uitgaande van een bruto
jaarrendement van vijf procent zorgen één
procent lagere kosten over een periode van 30
jaar voor een besparing die hoger is dan de
oorspronkelijke inleg. Lagere kosten zijn
tegenwoordig eenvoudig te realiseren met
indexbeleggingen.
Het tweede principe is dat beleggers zich
niet moeten baseren op rendementen uit het
recente verleden. Ook professionele beleggers
maken maar al te vaak de fout fondsen te kiezen
die het in het de afgelopen jaren goed hebben
gedaan.
Het derde principe is spreiding. Spreiding
over verschillende beleggingscategorieën zoals
aandelen en obligaties. Ook tussentijds! Er zijn
3582
'Veel mensen denken
dat beleggen complex
is, het tegendeel is waar'
twee momenten waarop beleggers
bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in hun
portefeuille: als de markt omhoog spuit en
wanneer die door het putje gaat. Dat zijn precies
de momenten waarop diezelfde beleggers,
geleid door emoties, de grootste fouten maken.
Vaak is dat impulsief gedrag of juist ontkennend
gedrag. In het eerste geval handelen beleggers
ondoordacht, in het tweede geval wordt er niet
gehandeld waar dat wel zou moeten gebeuren.
Dat brengt ons bij het vierde principe:
herbalanceren. Wanneer een bepaalde
beleggingscategorie het enige tijd goed heeft
gedaan dan is het gewicht van die categorie in
de portefeuille opgelopen. Het is dan verstandig
om dit terug te brengen naar het
oorspronkelijke gewicht. Zo blijft de portefeuille
in balans. Herbalancerende beleggers handelen
contrair: ze verkopen duur en kopen goedkoop.
Het vijfde principe is tijd. Met beleggen is
een hoger rendement te behalen dan met
sparen. Het nemen van risico wordt beloond.
Risico wordt vaak gedefinieerd als het
fluctueren van de koersen. Maar voor beleggers
met een lange horizon is dat geen risico maar
een kans, mits er wordt vastgehouden aan
bovenstaande principes.
39
Bestellen en
betalen met
uw mobiel.
Vandaag bankieren zoals morgen
Of u nu in een café zit, of naar de bioscoop wilt. De parkeermeter wilt bijvullen,
eten bestellen of een bloemetje sturen. U kunt op steeds meer plekken mobiel
bestellen en betalen. Met MyOrder. Van Rabobank, voor iedereen.
Ontdek MyOrder op rabobank.nl/myorder
Samen sterker
3582
Ontdek het
gemak van
MyOrder.

Download Report