Interafval B E R I C H T 2013 J A A R I N H OU D 3 r te it z r de voo Woord van 4 4 & 3 n V larema t Wijziginge 4 itiereglemen lijk pol el gemeente 4 Nieuw mod d 6 afval el k ij st el ge d g ou a h ra huis t in v rkoper 7 jke zorg plich Gemeenteli en bij eindve ff to ls a fv a n n de kapper va va n en Inzamel or krante vo ct a tr n elco Geen inzam 8 Schrappen in V larem a 8 enafval 8 unt voor g ro ndingsverbod Geen meldp ra rb ulering ve 9 Nieuwe form nding rbra bij afvalve ie t a r e p u c 10 Energiere ffen to ts s n u k e g van hard 11 Inzamelin rojecten p il u fv r e w g budget z 12 Uitbreidin jk 12 li e rd o o w t n veran Producente ame 12 recl van pers en Oud papier nepanelen n zo en foons Mobiele tele 14 na a l f inleverka A lternatie ituur vetten en -oliën fr 15 gebr uikte s lu P t s o F r enning voo Nieuwe erk 16 enkomst Modelovere ringloopcentr um k gemeente– rking e samenwe van jk li te n e e 18 Intergem er dienst rialenbehe te a m r o o v belang 20 algemeen val n Inter af Portret va gsverbanden 20 menwerkin ntelijke sa 21 Intergemee eheer lb 22 voor afva l 23 Inter a f va Extranet nd24 atie en buitenla e communic k ij en n el 26 in ft b ri in ch S en, en informer d ei Ontmoeten el lb en aan afva 28 Samenwerk Ledenlijst 31 Colofon WOORD VAN DE VOORZITTER 2013 is het eerste jaar van de nieuwe gemeentelijke legislatuur. Gemeenten en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden maken werk van beleidsplanning en een begroting voor de periode 2013-2018. Lokale besturen delen de bekommernis over het afval- en materialenbeleid. We willen de goede kwaliteit van de dienstverlening behouden binnen de huidige krappe gemeentelijke en intergemeentelijke begrotingen. Voor allerlei beleidsdomeinen onderzoeken gemeentebesturen of ze taken nog in eigen beheer moeten uitvoeren of niet. In andere gevallen besluiten ze de uitgaven voor een bepaalde kostenpost te bevriezen of te doen dalen. De impact op de werkingsmiddelen van de afvalintercommunale is in veel gevallen merkbaar. Het Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (Vlarema) dat in 2012 goedgekeurd werd, verplicht de lokale besturen de afvalkosten die ze aan de burger aanrekenen zichtbaarder te maken. De inzameling van grofvuil wordt bijvoorbeeld betalend. Ook vroeger was ze nooit echt gratis, want de ophaal- en verwerkingskosten werden betaald uit de algemene middelen van de gemeente. De rechtstreekse bijdrage van de burger aan het afval- en materialenbeleid verhoogt in vele gevallen. Volgens de Vlaamse overheid zou dit tot extra sorteerbewustzijn moeten leiden. Voor gemeentebesturen kan deze versterking van het principe ‘de vervuiler betaalt’ enige ademruimte creëren in de begrotingsposten voor openbare netheid en afvalbeheer. Deze dubbele beweging accuraat realiseren zal op middellange termijn grote invloed hebben op het lokale afvalbeleid. De verdere evolutie van de sector van de eindverwerking is een grote bedreiging voor duurzaam materialenbeleid. Gaat Vlaanderen de buurlanden met structurele overcapaciteit, dalende prijzen en druk op de selectieve inzameling achterna? Of slagen we erin een afdwingbaar nieuw uitvoeringsplan op te stellen dat onder meer de bakens uitzet voor een krappe verwerkingscapaciteit? Tijdens een sectoroverleg bij de OVAM midden 2013 ijverden alle betrokkenen voor een sterker afval- en materialenplan in Vlaanderen. Interafval is in ieder geval bereid deze handschoen op te nemen. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L Paul Macken, Voorzitter van Interafval 3 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L WIJZIGINGEN VLAREMA 3 & 4 Nieuw model gemeentelijk politiereglement huishoudelijk afval De publicatie van het Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen, samengetrokken tot Vlarema, maakt duidelijk dat door de komst van het Materialendecreet een heleboel teksten herziening behoeven. Het gemeentelijk politiereglement neemt hierin een belangrijke plaats in. Het bevat immers op lokaal vlak alle spelregels omtrent de inzameling van huishoudelijk afval. Het is een traditie dat de VVSG en de OVAM samen aan een voorbeeld van zo’n gemeentelijk reglement werken. Gemeentebesturen die bij het schrijven van hun eigen reglement te rade gaan bij de voorgestelde sjabloon, kunnen aftoetsen of hun reglement aan de vereisten van de Vlaamse overheid beantwoordt. Uit het verleden blijkt dat lokale besturen graag gebruik maken van zo’n sterk voorbeeld. Gemeentelijke zorgplicht in vraag gesteld In 2013 beginnen de VVSG en de OVAM het modelreglement te herwerken. Helaas loopt dit niet van een leien dakje. De private afvalsector grijpt de actualisering van het model aan om belangrijke beleidsprincipes uitgebreid in vraag te stellen. Het modelreglement stelt bijvoorbeeld dat inwoners hun huishoudelijk afval enkel mogen aanbieden bij het containerpark en de inzamelrondes die de gemeente of de intercommunale organiseren. De belangenverdedigers van de private afvalbedrijven willen die verplichting en daarmee in de feiten ook de gemeentelijke coördinatie schrappen. Ze gaan ervan uit dat afval nu als materiaal geld waard is en dat mensen dit spontaan naar de meestbiedende handelaar zullen brengen. Dat gebeurt al jaren met schroot, waarom zou het dan niet kunnen met papier of groenafval, redeneren ze. Recuperanten zouden volgens die visie vrij moeten zijn om overal afval in te zamelen, als zij hiervoor erkend zijn door de OVAM. Voor de VVSG en Interafval komt het net door de gemeentelijke zorgplicht dat Vlaanderen internationaal zo goed scoort qua selectieve inzameling en recyclage. Zij zien gevaren in het loslaten van de gemeentelijke 4 Uit het Inter afva l-memor andu m voor de Vlaam se verkiezingen Voor de organ isatie van de u itvoering van h en materialenb et Vlaamse afv eheer, kiezen w ale voor de voor een beleid met tzetting van duidelijke Vlaa mse planning. D de gemeenten aarbij hebben en hun verenig in g e n een centrale organisatie van rol in de inzameling en v erwerking van afval. Ze drage het huishoudeli n hiervoor de jk juridische, ope financiële vera rationele en ntwoordelijkhe id. Gemeenten de uitvoering u kiezen voor it de verschille n d e ter beschikking beheersopties die hen staan: zelf doe n, samenwerke bedrijven, of in n met private samenwerking met andere ge publiekrechteli meenten in jke structuren. Vlaanderen ste daarbij structu unt de gemeen reel, zowel op ten inhoudelijk als op financieel g ebied. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 6 verantwoordelijkheid voor huishoudelijk afval. De waarde van materialen kan sterk schommelen, dus een inzamelaar zal stoppen met inzamelen zodra het financiële voordeel verdwijnt. Daarenboven is het afzetkanaal dat het meeste geld opbrengt niet noodzakelijk het ecologisch wenselijkste. De gemeente dreigt over te blijven als vangnet voor de ‘moeilijke’ en dus dure afvalstromen zoals asbestcement of klein gevaarlijk afval. Ervaringen uit het verleden met illegale inzameling van materialen die (tijdelijk) goed in de markt liggen, bewijzen dat de gemeentelijke zorgplicht geen overbodige luxe is. In 2013 kampen lokale besturen met diefstal van materialen als oud papier of afgedankt textiel. Als dit in bepaalde gevallen al zwaar op de financiële planning van het afvalbeheer weegt, zegt dat genoeg over wat er de gemeenten boven het hoofd hangt als de krenten er door privé-inzamelaars uit gepikt worden. De dienstverlening van de gemeente heeft trouwens als extra voordeel dat elke inwoner aan zijn individuele zorgplicht kan voldoen. Zonder de gemeentelijke regie valt de garantie weg dat huishoudelijke afvalstoffen conform het Materialendecreet worden beheerd. Het overzicht op de verschillende afvalstromen dat nu bestaat, gaat verloren als inzamelrondes en inzamelsystemen op willekeurige basis komen en gaan. Opmerkelijk is dat zelfs de private afvalbedrijven bij zulke wildgroei helemaal geen baat hebben. In de helft van de gevallen wordt huishoudelijk afval ingezameld door een private partner die na een openbare aanbesteding door de gemeente is aangesteld om dit werk te doen. Zowel voor de milieubedrijven als voor de lokale besturen is het dus niet wenselijk de gemeentelijke zorgplicht los te laten. Inzamelen van afvalstoffen bij eindverkoper Om het percentage selectief ingezameld afval te verhogen wil de Vlaamse overheid de inzameling van bepaalde materialen en producten via de eindverkopers stimuleren. Voor de afvalstromen die onder de producentenverantwoordelijkheid vallen, is dit bij wet geregeld. De elektrozaak die een afgedankt fornuis terugneemt als ze een nieuw toestel levert, is hier een bekend voorbeeld van. Maar weinig mensen weten dat ze dankzij deze bij wet ingestelde terugnameplicht voor verpakkingen de ‘omverpakkingen’ – bijvoorbeeld de folie die zes literflessen frisdrank bij elkaar houdt – eigenlijk mogen terugbrengen naar de winkel of daar mogen achterlaten op het moment van aankoop. Anderzijds duiken door de hoge prijzen die op de biodieselmarkt betaald worden, bij supermarkten inzamelboxen voor gebruikte frituurvetten en -oliën op. Interafval pleit voor een goede omkadering van dergelijke initiatieven. Het moet vanzelfsprekend zijn dat dergelijke inzamelingen geen hinder veroorzaken voor mens en milieu, zoals Vlarem sinds kort voorschrijft. In verband daarmee zijn nogal wat lokale besturen bezorgd over de plaatsing van inzamelrecipiënten op semiopenbare plekken zoals het parkeerterrein van een warenhuis. Gezien hun ervaringen met glasbollen, textielcontainers en in het verleden ook met containers voor papier en karton, zien ze de problemen met sluikstorten en openbare netheid al aankomen. Daarom vraagt Interafval aan de OVAM in Vlarema op te nemen dat dergelijke inzamelpunten een plaats in de verkoopruimte moeten krijgen. Ook de inzameldozen voor lege batterijen staan bijvoorbeeld nooit op een parkeerterrein maar altijd in de winkel zelf. Uit het Interafval-memoran dum voor de Vlaamse verkie zingen al Het integreren van bedrijfsafv dat naar aard en samenstelling lijk vergelijkbaar is met huishoude dat afval in het inzamelcircuit van rte huishoudelijk afval, kan op ko ische termijn zorgen voor econom r en milieuwinst door een mee efficiënte logistiek en betere idische selectieve inzameling. De jur rden belemmeringen daarvoor wo weggewerkt . Geen inzamelcontract voor kranten van de kapper Vlarema verplicht bedrijven een contract af te sluiten met een ophaler van gemengd bedrijfsafval dat bij de werking van het bedrijf ontstaat. Dat contract moet een passage bevatten met de verplichte sorteerregels. Voor grotere bedrijven, waar vaak specifieke afvalstromen ontstaan, is het vaak evidenter een contract met een inzamelaar af te sluiten dan voor kleine zelfstandigen. Zolang dat afval gelijkaardig is aan het huishoudelijk afval en de hoeveelheid ervan ook niet de toegelaten drempel van vier restafvalzakken van 60 liter per twee weken overschrijdt, kan dit ‘vergelijkbaar’ bedrijfsafval meegenomen worden in de ophaalronde van huishoudelijk afval. In dat geval hoeft de gemeente of de door haar aangestelde ophaler ook geen contract af te sluiten met het bedrijf in kwestie. Interafval vroeg al bij de publicatie van Vlarema in 2011 om verduidelijking omtrent de contractplicht voor bedrijfsafval dat gelijkgesteld is met huishoudelijk afval. Nadat de OVAM al eerder verklaarde hier principieel mee akkoord te gaan, ligt eind 2013 een voorstel tot wijziging in die zin voor bij de Vlaamse Regering. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 7 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L SCHRAPPEN IN VLAREMA Geen meldpunt voor groenafval In de loop van het jaar bereidt de OVAM een reeks aanpassingen voor die Vlarema zouden moeten verbeteren. Bij de toepassing van het uitvoeringsbesluit blijkt dat bepaalde passages onduidelijk zijn of verdere uitwerking nodig hebben. Het nog op te richten meldpunt voor groenafval is zo’n voorbeeld. De startversie van Vlarema maakt er melding van, maar uiteindelijk besluit de administratie dat het meldpunt er niet komt. Ze vreest voor te veel administratieve poespas. Daarenboven is het onduidelijk of het met de verplichte melding wel mogelijk zal zijn bedrijven of personen te controleren die groenafval gebruiken als bron voor de productie van groene energie in plaats van als grondstof voor compost. Gelukkig stelt de OVAM een vervangende maatregel op. De milieu-inspectie neemt de illegale verwerking van groenafval op in haar prioriteitenlijst en voert in de loop van het jaar enkele controles uit. Voor verwerkers die op een correcte manier met het groenafval omgaan, is dit een belangrijk signaal. Nieuwe formulering verbrandingsverbod Ook aan de omschrijving van het verbrandingsverbod wordt gesleuteld. De oorspronkelijke tekst vermeldt een code van goede praktijk voor de sortering van gemengd bedrijfsafval en een voor de inzameling van grofvuil op het containerpark. Twee keer gaat het om ‘restafval’, een gemengde afvalstroom waarin in principe geen recycleerbare fracties meer zouden mogen zitten. Als grofvuil en gemengd bedrijfsafval aan de bron voldoende gesorteerd zijn, dan mogen beide stromen naar de eindverwerking, luidde de achterliggende redenering. De code van goede praktijk spitst zich dan ook toe op het nasorteren van zo’n gemengde stroom: wat moet er nog uit gehaald worden als blijkt dat de sortering aan de bron niet grondig genoeg gebeurd is? Halverwege het jaar schuift de OVAM de besprekingen omtrent de ontwerp-codes echter opzij. De administratie besluit zich samen met de milieu-inspectie toe te spitsen op controle van sorteren aan de bron. De discussie over de hoeveelheid toegelaten pmd in een container voor gemengd bedrijfsafval bijvoorbeeld is gesloten. Vanaf nu telt het sorteerbeleid binnen de organisatie. Als een bedrijf aparte vuilnisbakken voor pmd heeft, hiervoor een ophaalcontract kan voorleggen en kan aantonen dat de werknemers geïnformeerd worden over het sorteren van afval, gaat men er bij controles van uit dat er geen pmd aanwezig is in het bedrijfsrestafval. 8 ENERGIERECUPERATIE BIJ AFVALVERBRANDING Bij de publicatie van de Europese Kaderrichtlijn voor afval in 2008 zette de Europese Unie de energieproductie van afvalverbrandingsinstallaties centraal. Installaties kunnen het label R1 of D10 krijgen, afhankelijk van hun energetische efficiëntie. R1 wijst op nuttige toepassing en geeft volgens de EU aan dat er voldoende energie geproduceerd wordt. D10 daarentegen wijst op verbranden als vorm van verwijdering bij gebrek aan voldoende hoge energierecuperatie. De Kaderrichtlijn bevat een formule waarmee de Europese lidstaten kunnen berekenen of de installaties in hun land tot de R1- of de D10-club behoren. Helaas is de formule voor verschillende interpretaties vatbaar. Ze houdt bijvoorbeeld geen rekening met de invloed van het klimaat op de mogelijkheden tot energieproductie. Nochtans veroorzaakt het klimaat binnen de Europese Unie grote verschillen. De OVAM wil in 2013 de energie-efficiëntie van de Vlaamse verbrandingsinstallaties in kaart brengen en stelt hiervoor een studiebureau aan. Eigenlijk zoekt de Vlaamse overheid naar een toverformule om de installaties onderling te kunnen vergelijken. Dit zou hen in theorie objectief moeten kunnen helpen in het vergunningenbeleid. Helaas blijkt al snel dat de installaties zeer moeilijk te vergelijken zijn en dat een betrouwbaar model opstellen onmogelijk is. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 9 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 10 INZAMELING VAN HARDE KUNSTSTOFFEN Drie kilogram harde kunststoffen per inwoner per jaar wordt in Vlaanderen selectief ingezameld voor recyclage. Toch verzeilt er nog ruim vier keer meer, namelijk zo’n dertien kilogram per inwoner, via het grofvuil of de restafvalzak in de eindverwerking. Op het eerste zicht is er dus marge voor verbetering. Maar er zijn heel veel verschillende soorten kunststof en recycleurs willen zo zuiver mogelijk materiaal. Dit maakt selectieve inzameling van harde kunststoffen afkomstig van huishoudens niet eenvoudig. De OVAM geeft in 2012 opdracht aan de Universiteit Gent om te onderzoeken welke milieuvoordelen die selectieve inzameling zou kunnen opleveren. Voor de studie leveren 21 afvalintercommunales gegevens aan, goed voor in totaal 196 containerparken. Het onderzoek eindigt in 2013 en wijst uit dat selectieve inzameling van kunststoffen en de daaropvolgende verwerking tot recyclaat gunstiger is voor het milieu dan de verwerking van kunststoffen samen met restafval. De kosten die aan die selectieve inzameling verbonden zijn, maken recyclage wel duurder. Een verhoogde tussenkomst van Fost Plus voor selectief ingezamelde verpakkingsstromen uit harde kunststoffen zoals bloempotjes kan het leed verzachten. Helaas biedt dit geen oplossing voor de vele producten uit kunststof die geen verpakking zijn, zoals tuinmeubelen of bouwmaterialen. Bij de evaluatie van het Uitvoeringsplan Milieuverantwoord Beheer van Huishoudelijke Afvalstoffen (UMBHA) die in 2014 gepland is, wil de OVAM de resultaten van dit onderzoek mee in rekening nemen. De Afvalstoffenmaatschappij roept lokale besturen op de selectieve inzameling van (harde) kunststoffen op zoveel mogelijk containerparken te introduceren. UITBREIDING BUDGET ZWERFVUILPROJECTEN Jaarlijks staat via de actie ‘indevuilbak’ bijna 2 miljoen euro ter beschikking voor de strijd tegen zwerfvuil. Het geld is afkomstig van de producenten van verpakkingen die via de wettelijk vastgelegde terugnameplicht ook financiële verantwoordelijkheid moeten opnemen voor het afvalprobleem dat verpakkingen kunnen veroorzaken. Veel gemeentebesturen en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden maken hier gebruik van. ‘Indevuilbak’ ondersteunt verschillende types van acties. Een eerste pijler zijn de overkoepelende acties, waarvan de campagnes op de radio en de affiches aan snelwegen en in bushokjes de opvallendste zijn. Een tweede pijler richt zich op specifieke plaatsen en doelgroepen, zoals scholen. Daarnaast is er een budget voor structurele acties, zoals de ondersteuning van de medewerkers van het Netheidsnetwerk en het financieren van kennisverwerving. Ten slotte is er de ondersteuning van het lokale niveau. Die gebeurt in materiële vorm zoals met het ter beschikking stellen van grijpers of fluo-hesjes, maar lokale besturen kunnen ook steun krijgen bij het financieren van opruimacties, bij het invoeren van de netheidsbarometer en bij allerhande zwerfvuilprojecten. Met de jaren wordt de expertise en de inzet van gemeenten en intercommunales bij de behandeling van het zwerfvuilprobleem groter. In 2014 kunnen de lokale besturen hiervoor gelukkig rekenen op een verdubbeling van het beschikbare budget voor projecten die specifiek inspelen op de lokale afhandeling van zwerfvuilproblemen. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 11 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 12 PRODUCENTEN VERANTWOORDELIJK Oud papier van pers en reclame De OVAM besluit de producentenverantwoordelijkheid voor papier en karton af te schaffen. Meer bepaald gaat het om de milieubeleidsovereenkomst persdrukwerk en reclamedrukwerk. Verpakkingen uit papier en karton blijven deel uitmaken van de terugnameplicht verpakkingen, waarover Fost Plus via een speciale erkenning de verantwoordelijkheid krijgt. De goede prijs van de afgelopen jaren voor oud papier op de recyclagemarkten is een belangrijke reden voor de Vlaamse overheid om die producentenverantwoordelijkheid af te schaffen. Bedrijven die drukwerk op de markt brengen, moesten een bijdrage storten in het Fonds oud papier. Op momenten dat de marktprijzen voor oud papier te laag zouden worden om de aparte inzameling en recyclage ervan mogelijk te maken, zouden gemeentebesturen als organisatoren van die inzameling een vergoeding uit dat fonds krijgen. Sinds 2008 hoefde dat echter niet meer door de positieve papierprijzen. Interafval heeft begrip voor deze beslissing, maar vindt het toch jammer dat door de afschaffing van de producentenverantwoordelijkheid enkele preventiemaatregelen mee dreigen te verdwijnen. De verspreiding van de welbekende sticker ‘reclamedrukwerk neen’ maakte bijvoorbeeld deel uit van de milieubeleidsovereenkomst. De OVAM besluit dit initiatief wel weer op te pikken door het op te nemen in een van de volgende Vlarema-wijzigingen. Mobiele telefoons en zonnepanelen Voor ingewijden is het al langer geen geheim meer, maar ineens lijkt de hele goegemeente te beseffen dat afgedankte mobiele telefoons geld waard zijn. Er komen overal inzamelacties, de ene organisatie wil er de aanleg van een bos mee financieren, een andere zoekt steun voor kankeronderzoek en nog andere willen de clubkas spekken. Helaas laten de meeste van die initiatieven nogal wat steken vallen bij het respecteren van de wetgeving voor leefmilieu en materialenbeleid. Een apart inzamelcircuit opzetten naast het wettelijk verplichte systeem van Recupel kan bijvoorbeeld niet. Overleg met de vertegenwoordiger van de producenten is dus noodzakelijk, ook in verband met de rapportage van ingezamelde hoeveelheden. Bovendien zijn er technische milieuvoorwaarden aan zo’n inzameling verbonden, bijvoorbeeld over de omstandigheden waarin het AEEA opgeslagen en ingezameld moet worden. De Vlaamse overheid is sterk overtuigd van de mogelijke voordelen die kleinschalige acties voor het materialen- Uit het beleid kunnen opleveren. Onder meer in overleg met de VVSG en Interafval worden de aparte voorwaarden voor kortdurende inzamelacties van klein AEEA toegevoegd aan het Vlarem. Een nieuwe afvalstroom die nauw verwant is aan de AEEA, zijn de panelen met fotovoltaïsche cellen. De eerste zonnepanelen verschenen zo’n tien jaar geleden op de daken, en hier en daar zijn die van die eerste generatie intussen versleten. Vlarema voert een producentenverantwoordelijkheid in voor dit product, maar in 2013 lukt het niet dit voornemen uit te voeren. Ondertussen worden de eerste defecte panelen op de containerparken aangeboden. Gemeenten en intercommunales hopen daarom dat de Vlaamse overheid in 2014 in overleg met de producenten, de lokale besturen en de private operatoren tot een goede milieubeleidsovereenkomst komt. Zo’n overeenkomst moet op zijn minst rekening houden met een (gedeeltelijke) inzameling van afgedankte zonnepanelen op de containerparken. orandum vo Interafval-mem or de Europese verkiezingen ebreide g it u e d n a v Het principe ordelijkheid o w t n a r e v n producente kt worden r e w e g it u r e moet sterk gelgeving om e r e s e p o r u in E ren en le u im t s e t n ecodesig gebruik van r e t n ië c ffi e zo het ealiseren. r e t n e ff o t s grond J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 14 ALTERNATIEF INLEVERKANAAL GEBRUIKTE FRITUURVETTEN EN - OLIËN Al enkele jaren kent de campagne voor de selectieve inzameling van afgedankte frituurvetten en -oliën een behoorlijk succes. De introductie van het oliespookje en de inzamelmaand lijkt een winnende combinatie. Toch stellen de lokale besturen als beheerder van de containerparken en de producenten vast dat de inzamelcijfers stagneren. Uit de verkoopcijfers van frituurvetten en -oliën blijkt echter dat lang niet alles wat verkocht wordt, ook ingezameld wordt, zelfs als je rekening houdt met het feit dat een deel van het vet achterblijft in het voedsel dat ermee bereid wordt. In opdracht van Interafval gaat een marktonderzoeksbureau op onderzoek uit. Het aantal mensen dat gebruikte frituurvetten en -oliën afdankt op een manier die negatief uitdraait voor het milieu, is beperkter dan eerst gedacht. Zo’n 13% kiepert het vet of de olie minstens één keer per jaar in de vuilniszak, de riool of een andere hiervoor ongeschikte plaats. Opvallend is dat het hier vaak over jongeren zonder kinderen gaat. Vier vijfde van de mensen brengt de gebruikte frituurvetten en -oliën naar het containerpark. 15% van de deelnemers verwijst naar de inzameling van klein gevaarlijk afval (kga) aan huis of in de wijk. De relatief nieuwe inzameling via de supermarkt wordt door een op de tien respondenten genoemd als afdankmogelijkheid. Als mensen moeten zeggen waarom ze de gebruikte frituurvetten en -oliën toch niet naar het containerpark brengen, vormen de afstand en de openingsuren de belangrijkste drempels. Bovendien gaat een aanzienlijk deel van de mensen ervan uit dat ze hiervoor moeten betalen, terwijl de gemeente deze afvalstroom al jaren gratis aanvaardt. Het onderzoek bevestigt het aanvoelen van veel lokale besturen dat nieuwe inzamelcircuits zoals de inzameling van gebruikte frituurvetten en -oliën bij de eindverkoper (de supermarkt) een aanvulling kunnen zijn voor de meer klassieke inzamelmogelijkheden zoals het containerpark. Bij dergelijke nieuwe initiatieven blijft het wel belangrijk regels op te stellen en erop toe te zien dat die ook effectief gevolgd worden. NIEUWE ERKENNING VOOR FOST PLUS Eén keer om de vijf jaar komt het moment waarop Fost Plus, dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van de terugnameplicht verpakkingen, zijn erkenning moet laten vernieuwen bij de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC). De IVC houdt toezicht op de naleving van de terugnameplicht en doet dit voor Vlaanderen, Wallonië en het Brussels Gewest samen. Het oorspronkelijke Fost Plus-voorstel schrapt de vergoeding voor de containerparken waar pmd wordt ingezameld. Uit eerdere analyses blijkt dit echter een fractie te zijn die mensen heel vaak meebrengen naar het containerpark, uiteraard in combinatie met andere afvalstromen. Bovendien fungeert het containerpark als uitlaatklep voor verkeerd aangeboden pmd-zakken, want wie geen raad weet met de rode sticker op zijn pmd-zak, kan bij de containerparkwachter terecht voor uitleg over correct sorteren. Tegelijk stelt Fost Plus enkele andere wijzigingen voor die voor de gemeenten toch wel nefaste gevolgen kunnen hebben. Het is dan ook zonder meer positief dat de IVC nog vóór de jaarwisseling een aangepaste tekst voor de erkenning 2014-2018 goedkeurt en daarbij ook rekening houdt met bekommernissen die de lokale besturen tijdens een hoorzitting ter sprake brachten. Het containerpark blijft een inzameloptie voor pmd, en initiatieven voor de inzameling van andere kunststofverpakkingen dan pmd kunnen op een betere vergoeding rekenen. Gemeenten en intercommunales kunnen de inzamelrondes voor papier en karton en pmd nu ook op driewekelijkse basis organiseren, en het gebruik van de ietwat duurdere mini-containers voor de inzameling van papier en karton kan voor maximaal tien procent van de bevolking. Fost Plus omarmt de ondergrondse inzameling van glas, maar rept met geen woord over de ondergrondse inzameling van pmd of papier en karton. In de praktijk groeit echter het aantal lokale besturen dat hiervoor kiest. Over enkele aspecten uit de erkenning is er momenteel nog geen duidelijkheid. Het gaat dan bijvoorbeeld over het voorstel om het gebruik van één blauwe zak voor het hele land te onderzoeken of over het proefproject waarbij de sorteerboodschap van pmd verruimd wordt tot meer plastics. J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 15 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 16 MODELOVEREENKOMST GEMEENTE – KRINGLOOPCENTRUM Sinds jaar en dag verankert het Milieuconvenant – en later de Samenwerkingsovereenkomst Milieu – de samenwerking tussen gemeenten en kringloopcentra. Het sluiten van een overeenkomst is immers steeds een van de vereisten geweest om als gemeente te kunnen intekenen op dit subsidieprogramma. Bij het verdwijnen van de Samenwerkingsovereenkomst spreken de Koepel van de milieuondernemers in de sociale economie (KOMOSIE) en de VVSG af de modelovereenkomst tussen gemeente en kringloopcentrum aan te passen waar nodig. Voor gemeentebesturen en afvalintercommunales zijn goede afspraken met de kringloopcentra die in hun werkingsgebied aanwezig zijn, cruciaal. Hierbij gaat het dan om aspecten zoals de definiëring van hergebruik, de berekening van de vergoeding die het kringloopcentrum krijgt voor het inzamelen en klaarmaken voor hergebruik, maar ook bijvoorbeeld om de afspraken over goederen die niet verkocht raken. Interafval pleit voor een vergoeding op basis van het aantal inwoners of op basis van het aantal kilogram hergebruikte producten. Het is bovendien een goed idee een vertegenwoordiger van de gemeente en/of de intercommunale te hebben in de raad van bestuur van het kringloopcentrum waarmee het lokale bestuur een overeenkomst afsluit. Uit het In ter afva l-memo r a nd u m v o or d e E u ropese ve r Af valbehee r is een die nst van alg organisere emeen bela n e n t e be ng, te har tigen d dat het dic oor het be htst bij de leidsniveau burger sta is een vere a t . G iste voor d e bescherm oed af valbeheer de gezond ing van het heid, en ka milieu en n daarom marktactiv niet als een iteit besch gewone ouwd wor de n . kiezingen J A A R B E R I C H T INTERGEMEENTELIJKE SAMENWERKING VOOR MATERIALENBEHEER DIENST VAN ALGEMEEN BELANG 2013 I N T E R A F V A L 18 Bij de begrotingsbesprekingen besluit de federale regering bij de intercommunales extra inkomsten te halen via een ingreep op hun belastingregime. Het is niet meteen duidelijk wat dat precies betekent. Uiteindelijk blijkt dat het gaat over de rechtspersonenbelasting die gemengde intercommunales betalen op de dividenden die ze aan hun aandeelhouders uitkeren. Die belasting gaat van 15% naar 25%. Naar aanleiding hiervan krijgen Interafval en de VVSG de kans van gedachten te wisselen met minister van Financiën Koen Geens. Als vertegenwoordigers van de lokale besturen geven zij aan dat afvalbeheer bij uitstek een taak van een lokale publieke overheid is. Het is geen gewone marktactiviteit, omdat de bescherming van het milieu en de volksgezondheid op de eerste plaats komt. Dit is een taak waarin de overheid een centrale rol moet spelen, en dan het liefst het overheidsniveau dat dicht bij de burger staat. Bovendien heeft elke burger recht op die dienstverlening, waar hij ook woont en hoe arm of rijk hij ook is. Lokale besturen leggen bovendien vanuit hun bekommernis om leefmilieu en volksgezondheid zwaar de klemtoon op preventie, wat het volume afval en dus de te verwerken hoeveelheden doet dalen. Het is wel heel cynisch dergelijke dienstverlening extra te willen belasten zodra gemeenten ze door samenwerking efficiënter willen organiseren. Uit het In val- m te r a f e m or a n dum vo laams or d e V in een t s a p t overlas geheel wordt e d r e e t a n valgerel mgeving als éé racht van f a n a v o ak pd De aanp anpak waar de niet enkel de o met alle ng is ea integral d. Die aanpak st samenwerki n preventie, w rei e te n v a k beschou turen maar ve e l e h e es e r de g v o n lokale b e r en acto k k o r aving. t h e d b n a h ing en opruim e verkie zingen J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 20 PORTRET INTERAFVAL Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden voor afvalbeheer De Vlaamse gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van het huishoudelijk afval van hun inwoners. De meeste gemeenten hebben zich daarvoor binnen een intergemeentelijk samenwerkingsverband georganiseerd. Momenteel telt Vlaanderen vijfentwintig afvalintercommunales. In hun raden van bestuur en directiecomités zetelen 542 bestuurders met stemrecht, dit is 1,74 bestuurders per gemeente. Ongeveer een kwart van de bestuurders zijn vrouwen. In 2011 hadden de intercommunales 2595 VTE in dienst, waarvan 2237 mannen. Samen hebben de leden van Interafval een omzet van meer dan 470 miljoen euro. Allemaal staan ze garant voor een correcte en milieuverantwoorde ophaling en verwerking van huishoudelijk afval volgens de specifieke behoeften van hun werkingsgebied. In veel gevallen werken de intercommunales op een of andere manier samen met private afvalbedrijven. Interafval Om informatie uit te wisselen en ervaringen te delen in verband met actuele dossiers binnen het lokale afvalbeleid werd in 1996 Interafval opgericht als samenwerkingsverband tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en de afvalintercommunales. Intussen is Interafval uitgegroeid tot aanspreekpunt voor alle organisaties en overheden die bij het lokale afvalbeleid betrokken zijn. De VVSG en de afvalintercommunales kunnen op die manier de stem van de lokale besturen luider en eensgezinder doen klinken en hun stempel dus beter op het Vlaamse afvalbeleid drukken. Alle afvalintercommunales in Vlaanderen zijn lid van Interafval. De organisatie telt 26 leden, waarvan 25 intergemeentelijke samenwerkingsverbanden voor afvalbeleid en één gemeentelijke concessiehouder voor afvalbeheer. Een adressenlijst van de leden staat achteraan in dit jaarbericht. In 2013 kwamen de leden zeven keer samen binnen de Plenaire Vergadering, het hart van Interafval. De Plenaire Vergadering is toegankelijk voor alle leden. Hier worden de krachtlijnen van de belangrijkste dossiers besproken en wordt de koers van Interafval uitgezet. Het Bureau staat in voor de dagelijkse werking van Interafval en kwam het voorbije jaar tien keer samen. Het voert de ple- nair vastgelegde standpunten uit en is daarnaast de centrale denktank. Het is samengesteld uit zeven leden en drie stafmedewerkers. De kandidaten voor het Bureau komen uit de Plenaire Vergadering en worden verkozen voor een periode van drie jaar. In 2013 wordt het Bureau opnieuw samengesteld. Jean-Luc Bonte en Jan Buysse zijn geen kandidaat voor een tweede termijn. Het Bureau van Interafval neemt afscheid van twee gedreven leden, die in hun engagement voor de lokale afvalsector een belangrijke waarde betekenen voor de werking van Interafval. Het Bureau verwelkomt twee nieuwe leden, Sven Peeters (MIWA) en Kris Somers (Limburg.net). Na de nieuwe samenstelling op de Plenaire Vergadering van 18 april 2013 ziet het Bureau er als volgt uit: Voorzitter: Ondervoorzitter: Bureauleden: Paul Macken (IOK Afvalbeheer) Johan Bonnier (IMOG) Jos Boeckx (IVAREM) Sven Peeters (MIWA) Kris Somers (Limburg.net) Peter Standaert (EcoWerf) Pieter Vijncke (IVBO) Interafval heeft een traditie van thematische werkgroepen, waar de medewerkers van de verschillende afvalintercommunales over gespecialiseerde thema’s van gedachten kunnen wisselen. De Werkgroep Verbranden komt in februari, juni en november samen. Ze stelt ook in 2013 problemen vast in verband met het invullen van de verbrandingscapaciteit in Vlaanderen. De studie over de energie-efficiëntie van de afvalverbrandingsinstallaties en het aandeel hernieuwbaar in het restafval staan eveneens op de agenda. Voor 2014 besluit de Werkgroep Verbranden opleidingen te organiseren voor operatoren, net zoals dit het jaar ervoor al gebeurde. De communicatieverantwoordelijken van de intercommunales vergaderen vier keer binnen de Werkgroep Communicatie. Die bespreekt de resultaten van het marktonderzoek over de inzameling van gebruikte frituurvetten en -oliën en maakt plannen voor ‘Oktober inzamelmaand’. De leden wisselen ervaringen uit over de aanmaak van digitale afvalkalenders en overleggen met de beheersorganismen om communicatiecampagnes op elkaar af te stemmen. De Werkgroep Inzameling richt zich op de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de praktische organisatie van de afvalophaling en de containerparken. Er zijn vier samen- J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 21 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 22 komsten. Eén vergadering gaat specifiek over digitale routeplanning en heeft daarom plaats bij IVBO. Andere behandelde dossiers zijn onder meer de ondergrondse inzameling, diefstal op containerparken en audits bij de inzameling van AEEA. Binnen de VVSG vervullen de leden van het secretariaat van Interafval ook de functie van VVSG-stafmedewerker afvalbeleid. Naast hun veelvuldige contacten met afvalintercommunales en milieudiensten hebben ze regelmatig overleg met VVSG-collega’s die met aanverwante thema’s bezig zijn. Extranet De uitnodigingen voor alle bijeenkomsten en werkgroepen worden via de website van Interafval verzonden. Die biedt een gestructureerd overzicht van alle informatie en actuele dossiers. Het gaat hier onder meer over de werking van intercommunales, de inzameling en verwerking van afval, openbare netheid en communicatie. De nieuwsbrief Extra-Net presenteert voor de abonnees een overzicht van de laatst gepubliceerde documenten. Ook de verslagen van het Bureau, de Plenaire Vergadering en de diverse werkgroepen zijn hier te raadplegen. Zo staat alle informatie over actuele onderwerpen binnen de afvalwereld overzichtelijk bijeen en kunnen de leden op elk moment de stand van zaken van de verschillende dossiers raadplegen. Via het interactieve Café Interafval kunnen ze zelf prangende vragen op het extranet posten. Alle gebruikers van de website kunnen hierop reageren of de antwoorden van andere mensen opvolgen. Vanaf september draait het extranet op vernieuwde software die het voor de gebruiker eenvoudiger maakt zich aan te melden met de elektronische identiteitskaart. In 2013 publiceert Interafval 111 genummerde documenten op de website. J A A R B E R I C H T 2013 Schriftelijke communicatie Lokaal is het maandelijkse VVSG-magazine waarin uiteraard ook artikelen over lokaal afvalbeleid hun plaats vinden. In 2013 verschijnen er acht paginabrede artikels omtrent afval in Lokaal. Met zowat 10.000 abonnees komt de informatie zo onder de ogen van een brede groep ambtenaren, mandatarissen, gemeenten, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en organisaties die betrokken zijn bij het lokale beleid. I N T E R A F V A L In 2013 verschijnen onder meer volgende artikelen: • Coopman, Piet en Decalf, Lieselot, ‘Te goed om weg te gooien’, Lokaal 1 (januari), p. 56-58 • Van Duysen, Filip, ‘Praktijk uit Lokeren: Sluikstorten snel gemeld’, Lokaal 3 (maart), p. 10 • Van Bouwel, Marlies, ‘Geen gemeentelijk afvalbeleid zonder Interafval’, Lokaal 3 (maart), p. 80-81 • Ruiters, Inge, ‘Weggooitest doet bewuster consumeren’, Lokaal 5 (mei), p. 55 • Delatter, Christof, ‘Subsidiebesluit afval 2013 eindelijk ondertekend’, Lokaal 7 (juli), p. 48 • Decalf, Lieselot, ‘Composteren krijgt voorrang’, Lokaal 10 (november), p. 30-31 • Delatter, Christof, ‘Ontgoochelende voorstellen Fost Plus voor nieuwe erkenning’, Lokaal 10 (november), p. 46-48 • Decalf Lieselot, ‘Kennis over lokaal afvalbeleid delen met Zuid-Azië’, Lokaal 10 (november), p. 44-45 De elektronische nieuwsbrieven VVSG-week en Milieumail worden op tijd en stond gevoed met actueel nieuws over het lokale afvalbeleid. 23 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 24 Ontmoeten en informeren, in binnen- en buitenland Het vijfde Afval- en Materialencongres brengt op 25 april 2013 in het ICC te Gent alle professionals samen die te maken hebben met afvalbeheer of grondstoffenbeleid. Het congres valt samen met de tweejaarlijkse bijeenkomst van FEAD, de Europese koepel van private afvalbedrijven. De speech van Karl Falkenberg, directeurgeneraal bij DG Milieu van de Europese Commissie, geeft de dag zo meteen een internationale toets. Op de tweede dag kunnen deelnemers kiezen uit verschillende bedrijfsbezoeken. Twee VVSG-brede informatierondes voor raadsleden behandelen afvalgerelateerde thema’s. Een eerste sessie informeert over de financiering van het lokale afvalbeleid; de door de Vlaamse overheid verplichte minimale en maximale tarieven voor bepaalde afvalstromen komen hier ook ter sprake. In het najaar schrijven op vijf verschillende locaties in Vlaanderen telkens een 25-tal mensen zich in voor een workshop over ‘zelf doen, laten doen of uitbesteden’, een thema waarmee lokale mandatarissen, over alle beleidsdomeinen heen, geconfronteerd worden. Door dit thema op te nemen in haar ‘ronde van Vlaanderen’ wil de VVSG haar leden de kans geven ervaringen uit te wisselen en de mogelijke voor- en nadelen van verschillende scenario’s te onderzoeken. Nog in het najaar organiseert de VVSG een informatiesessie over de wettelijke verplichtingen in verband met vakbekwaamheid voor chauffeurs. Voor de eigen leden organiseert Interafval een tweede reeks technische opleidingen voor de operatoren van afvalverbrandingsinstallaties. Het secretariaat werkt een nieuwe opleiding uit die open staat voor de stafmedewerkers van de afvalintercommunales. Op deze opleiding van één dag passeert het afval-ABC de revue: wettelijk kader van de afvalwetgeving op Europees, nationaal, Vlaams en lokaal vlak, maar ook een korte introductie bij overheidsopdrachten of bij het decreet intergemeentelijke samenwerking. Een druk bijgewoond overlegmoment brengt alle voorzitters van de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden voor afvalbeheer voor het eerst tijdens de nieuwe gemeentelijke legislatuur bij elkaar in Eeklo. J A A R B E R I C H T 2013 De buitenlandse belangstelling voor het Vlaamse beleid betreffende huishoudelijk afval blijft groot. Publieke afvalbeheerders uit Nederland zoals ROVA, Berkel, Circulus en Avalex vinden vlot de weg naar Vlaanderen. Interafval is te gast op het ISWA world congress in Wenen met presentaties over het kostenberekeningsmodel van een containerpark en over uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. In februari trekken twee stafmedewerkers naar Dhaka (Bangladesh) voor de tweede bijeenkomst van het door de Europese Unie gefinancierde project ‘SUNYA, towards zero waste in South Asia’. Het project wil kleinschalige projecten voor afvalbeheer en afvalpreventie in steden in voornoemde regio opzetten. De partnersteden voor de VVSG zijn de miljoenenstad Dhaka in Bangladesh en het centraal gelegen Matale in Sri Lanka. Tijdens plaatsbezoeken aan de partnersteden worden de plannen uitgetekend voor afvalpreventieprojecten op een lokale markt of in de scholen. De partners uit Zuid-Azië bezoeken in september Antwerpen en Wenen, waar ze preventieprojecten in Europa leren kennen. Interafval is actief lid binnen Municipal Waste Europe (MWE), waarvan het ledenaantal gestaag groeit. De Scandinavische pioniers (Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken en IJsland) verwelkomen sinds 2008 Italië, Nederland, Duitsland, Vlaanderen, Wallonië, Portugal, Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Frankrijk. Het doel van deze samenwerking is de stem van het lokale afvalbeleid op Europees niveau beter te doen horen. Interafval volgt onder meer via MWE de EU-actualiteit op het gebied van afvalbeleid en intergemeentelijke samenwerking. Interafval heeft contact met de Nederlandse koepel NVRD, maar ook met collega’s uit Wallonië, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Finland. De Council of European Municipalities and Regions (CEMR) raadpleegt Interafval regelmatig over afvalbeleid en andere Europese thema’s die het lokale beleid raken. I N T E R A F V A L 25 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 26 Samenwerken aan afvalbeleid Vier keer per jaar heeft het Bureau van Interafval structureel overleg met het kabinet van minister van Leefmilieu Joke Schauvliege en de OVAM. Belangrijke beleidsmatige dossiers worden hier in een open sfeer besproken. Naar aanleiding van specifieke dossiers zijn er contacten met andere leden van de Vlaamse Regering of met hun medewerkers. Overlegfora zoals het Overlegplatform Huishoudelijk Afval of het Overlegplatform Organisch-biologisch Afval volgt Interafval van nabij. De bedoeling is mee te denken over het afvalbeleid in Vlaanderen. Voor bepaalde dossiers zijn er contacten met de milieu-inspectie of met andere afdelingen van de administratie Leefmilieu. FEBEM en Interafval consulteren elkaar over dossiers waarin ze belanghebbenden zijn en trekken indien mogelijk samen aan de kar. Interafval heeft contacten met partnerorganisaties zoals Komosie, de Koepel van Milieuondernemers in de Sociale Economie. Voor thema’s of dossiers die in heel België van toepassing zijn, werkt Interafval samen met Copidec, de koepel van de Waalse intercommunales. Betreffende verpakkingen zit Interafval aan tafel met de IVC. Ioniserende straling is het domein van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC). Interafval ontmoet de Bond Beter Leefmilieu op diverse overlegfora. Over de aanvaardings- en terugnameplichten is er regelmatig overleg met beheersorganismen zoals Recytyre, Recupel of Fost Plus. Voor de dossiers over organisch-biologisch afval en compostering raadplegen Interafval en VLACO, belangenbehartiger van de biologische kringloop in Vlaanderen, elkaar indien nodig. Interafval overlegt met de collega’s die actief zijn op het gebied van afvalverbranding in de andere gewesten op het Belgian Waste to Energy-platform. In de gewestelijke stuurgroep Zwerfvuil bespreken en plannen Fost Plus, de OVAM en de VVSG samen de handelwijze. 4 24 3 2 8 9 1 7 5 6 10 11 14 15 16 25 18 13 12 17 20 21 19 26 23 22 m aa rt 2014 J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 28 LEDENLIJST INTERAFVAL IBOGEM CVBA (16) ILvA i.g.s. (12) Opdrachthoudende Vereniging voor duurzaam afvalbeheer voor regio Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht Schaarbeekstraat 27 9120 Beveren T 03 253 16 64 F 03 253 01 15 C Wim Beeldens, algemeen directeur Wwww.ibogem.be Intergemeentelijk samenwerkingsverband voor milieu Land van Aalst Industrielaan 18 9320 Aalst (Erembodegem) T 053 83 88 48 F 053 83 44 22 C Luk De Ceukelaire, adviserend directeur Milieu Wwww.ilva.be HAVILAND (19) IDM (14) IMOG (10) Brusselsesteenweg 617 1731 Asse-Zellik T 02 466 51 00 F 02 466 49 81 C Stephan Verwee, algemeen directeur Wwww.haviland.be Intercommunale voor Huisvuilverwerking en Milieuzorg Durme-Moervaart Zelebaan 42 9160 Lokeren T 09 348 43 97 F 09 349 07 94 C Dirk Strubbe, directeur Wwww.idm.be Intergemeentelijke Maatschappij voor Openbare Gezondheid in Zuid-West-Vlaanderen Kortrijksesteenweg 264 8530 Harelbeke T 056 71 61 17 F 056 71 09 85 C Johan Bonnier, algemeen directeur Wwww.imog.be HORIZON NET nv (4) IGEAN milieu & veiligheid (24) INCOVO (20) Gemeenteplein 22 8300 Knokke-Heist T 050 47 24 40 F 050 47 24 41 C Frank Lippens, directeur en Marleen Vandewalle, milieuambtenaar Knokke-Heist Wwww.horizonnet.be Doornaardstraat 60 2160 Wommelgem T 03 350 08 11 F 03 353 34 10 C Jo Bridts, directeur-zaakvoerder Wwww.igean.be Intergemeentelijk samenwerkingsverband INCOVO - opdrachthoudende vereniging C. Buyssestraat 5 1800 Vilvoorde T 02 255 94 0 F 02 251 74 05 C Jan Buysse, secretaris-directeur Wwww.incovo.be EcoWerf (23) Intergemeentelijk milieubedrijf Oost-Brabant Aarschotsesteenweg 210 3012 Leuven T 016 28 43 00 F 016 23 50 12 C Peter Standaert, algemeen directeur Wwww.ecowerf.be INTERRAND (22) ISVAG (17) IVBO (3) Intercommunale Vereniging voor de Ophaling van Afvalstoffen in de Gemeenten van de Vroegere Randfederatie Tervuren J.B. Charlierlaan 78 1560 Hoeilaart T 02 658 95 41 F 02 658 95 45 C Paula Aerts, directeur Wwww.interrand.be Intercommunale voor Slib- en Vuilverwijdering van Antwerpse Gemeenten Boomsesteenweg 1000 2610 Wilrijk T 03 877 28 55 F 03 887 09 28 C Kristel Moulaert, directeur Wwww.isvag.be Intergemeentelijk Samenwerkingsverband voor Vuilverwijdering en -verwerking in Brugge en Ommeland Pathoekeweg 41 8000 Brugge T 050 45 63 11 F 050 45 63 63 C Pieter Vijncke, directeur Wwww.ivbo.be INTERZA (21) IVAGO (9) IVIO (7) Intercommunale voor Afvalbeheer INTERZA Hoogstraat 185 1930 Zaventem T 02 721 07 31 F 02 725 37 78 C Jan Buysse, algemeen directeur Wwww.interza.be Intergemeenteljke Vereniging voor Afvalbeheer voor Gent en Omstreken Proeftuinstraat 43 9000 Gent T 09 240 81 11 F 09 240 81 99 C Didier Naessens, algemeen directeur Wwww.ivago.be Intergemeentelijke Vereniging voor Duurzaam Milieubeheer in Izegem en Ommeland Lodewijk de Raetlaan 12 8870 Izegem T 051 31 17 96 F 051 31 67 39 C Frank Bulcke, algemeen directeur Wwww.ivio.be IOK Afvalbeheer (25) IVAREM (18) IVLA (11) Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen Antwerpseweg 1 2440 Geel T 014 58 09 91 F 014 58 97 22 C Paul Macken, directeur Wwww.iok.be Intergemeentelijke Vereniging voor Duurzaam Afvalbeheer Regio Mechelen Schoutetstraat 2 2800 Mechelen T 015 28 77 50 F 015 28 77 60 C Jos Boeckx, algemeen directeur Wwww.ivarem.be Intergemeentelijke Verenging voor beheer van afvalstoffen Vlaamse Ardennen Meersbloem-Melden 46 A 9700 Oudenaarde T 055 30 27 13 F 055 30 27 59 C Dirk De Jaegher, secretaris Wwww.ivla.be J A A R B E R I C H T 2013 I N T E R A F V A L 29 J A A R B E R I C H T IVM (8) Limburg.net (26) MIWA (15) IVOO (2) MIROM Menen (6) VERKO (13) IVVO (1) MIROM Roeselare (5) VVSG Intercommunale voor Vuilverwijdering en Verwerking voor de sector Veurne en Ommeland Bargiestraat 6 8900 Ieper T 057 23 08 80 F 057 23 08 90 C Ann Desagher, diensthoofd Wwww.ivvo.be Milieuzorg Roeselare en Menen Oostnieuwkerksesteenweg 121 8800 Roeselare T 051 26 03 50 F 051 26 03 52 C Jean-Luc Bonte, algemeen directeur Wwww.mirom.be Intergemeentelijke Opdrachthoudende Vereniging voor Huisvuilverwerking Meetjesland Sint-Laureinsesteenweg 29 9900 Eeklo T 09 377 82 11 F 09 378 18 44 C Patrick Joos, algemeen directeur Wwww.ivmmilieubeheer.be Gouverneur Verwilghensingel 32 3500 Hasselt T 011 28 89 89 F 011 28 89 30 C Kris Somers, directeur financiën en communicatie Wwww.limburg.net Opdrachthoudende Vereniging voor Huisvuilverwerking Midden-Waasland Vlyminckshoek 12 9100 Sint-Niklaas T 03 776 72 50 F 03 780 68 56 C Sven Peeters, algemeen directeur Wwww.miwa.be 2013 I N T E R A F V A L 30 Intergemeentelijke Vereniging voor het afvalbeheer voor Oostende en Ommeland Klokhofstraat 2 8400 Oostende T 059 55 27 30 F 059 80 12 03 C Fons Doms, directeur Wwww.ivoo.be Milieuzorg Roeselare en Menen Industrielaan 30 8930 Menen T 056 52 81 30 F 056 51 97 59 C Joris Vandecasteele, directeur Wwww.mirom.be Verenigde Kompostbedrijven Bevrijdingslaan 201 9200 Dendermonde T 052 21 39 91 F 052 20 01 42 C Kris Verwaeren, directeur Wwww.dds-verko.be Paviljoenstraat 9 1030 Brussel T 02 211 55 00 F 02 211 56 00 C Piet Coopman 02 211 55 97 Lieselot Decalf 02 211 55 98 Christof Delatter 02 211 55 99 Wwww.vvsg.be Tekst en realisatie Lieselot Decalf in samenwerking met Piet Coopman en Christof Delatter, stafmedewerkers VVSG Kaart IOK Grafische vormgeving Ties Bekaert, VVSG Druk EPO, Berchem Papier Cocoon Offset 160 g, 100% gerecycleerd post consumer Verantwoordelijke uitgever Mark Suykens, VVSG maart 2014
© Copyright 2025 ExpyDoc