ECTS-fiche: Aa1 Sociologische vraagstukken

ECTS-fiche: Aa1 Sociologische vraagstukken
1. Identificatie
Opleiding
Graduaat Maatschappelijk werk
Module
Sociologische vraagstukken
Code
Aa1
Lestijden
40
Studiepunten
n.v.t.
Ingeschatte totale
55
studiebelasting
(in uren)1
Mogelijkheid tot
JA
aanvragen vrijstelling
Vereiste aanwezigheid
100%
1
De totale studiebelasting hangt af van de kennis, inzet en ervaring van de student . De ingeschatte totale
studiebelasting geeft een gemiddelde weer en wordt uitgedrukt in uren van 50 minuten. Het omvat de
lesmomenten, de verwerkings- en voorbereidingstijd en de evaluatiemomenten.
1
2. Inhoud
De module richt zich in eerste instantie op het aanreiken van basiskennis
betreffende de sociologie: stromingen (interactionisme, functionalisme,
Marxisme en kritische sociologie, ruiltheorie) en centrale wetenschappelijke
begrippen. Vervolgens wordt gevraagd om een maatschappelijk thema
(bvb. armoede en sociale uitsluiting, religie, diversiteit, criminaliteit) te
bestuderen vanuit sociologische en sociaal-wetenschappelijke
theorievorming met aandacht voor interventies vanuit het sociaal werk.
3. Draagt bij tot volgende competenties
o
AC1: denk- en redeneervaardigheid
o
AC2: verwerven en verwerken van informatie
o
AC3: vermogen tot kritische reflectie
o
AC7: vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen
en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken
o
AC8: een ingesteldheid tot levenslang leren
o
ABC3: het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid,
samenhangend met de beroepspraktijk
o
BSC1: complexe (psychosociale) behoeften en probleemsituaties van
individuen en groepen autonoom en toegepast wetenschappelijk
identificeren, definiëren en analyseren
o
BSC6: ethisch handelen
o
BSC9: het professioneel handelen ethisch funderen vanuit een
attitude van zorgvuldigheid
o
BSC10: aandacht en respect tonen voor culturele diversiteit (in
relatie tot afkomst, geslacht, gender, etniciteit, religie, …) en in het
handelen rekening houden met deze factoren en inspelen op de
culturele eigenheid van diverse groepen
o
BSC11: oog hebben voor en inzicht tonen in de factoren die allerlei
vormen van kansenongelijkheid en maatschappelijke deprivatie in de
hand werken of in stand houden
2
4. Doelstellingen
o
zich bewust worden van de relevantie van een structurele analyse
van de maatschappelijke context van deelsectoren van de
samenleving
o
een maatschappelijke analyse kunnen maken vanuit het sociologisch
paradigma en vanuit deze analyse zinvol kunnen handelen in
deelsectoren van de samenleving
o
een permanente aandacht ontwikkelen voor de maatschappelijke
bepaaldheid van problemen en de aanwezigheid van de samenleving
in het individuele handelen
o
het sociaal werk kunnen kaderen in de permanente maatschappelijke
veranderingsprocessen
o
demografische basisbegrippen kunnen toepassen en demografische
fenomenen kunnen waarderen
o
inzicht verwerven in conceptuele bouwstenen uit de sociologie
3
5. Werkvormen
o
Instructievormen: doceren, vertellen, demonstreren
o
Interactievormen: onderwijsgesprek, discussie
o
Opdrachtvormen: huiswerk, groepswerk
6. Leermiddelen
Cursus en ELO.
Literatuurlijst (aanbevolen)
Abercrombie, N., Hill, S., Turner, B. S. (2006). Dictionary of sociology. London:
Penguin.
Baart, A. (2006). Een theorie van de presentie. Den Haag: Lemma (3e
vermeerderde druk, 2e oplage).
Berghman, J., Lammertyn, F. (2005). Samenleving: Feiten en problemen, deel 3.
Leuven: Acco (cursus faculteit politieke en sociale wetenschappen, K. U. Leuven).
Boonen, R. (2003). Irina, Jos, Ali en Mies: Interculturaliteit in maatschappij en
school. Antwerpen / Apeldoorn: Garant
Bouverne-De Bie, M., Kloeck, K., Meyvis, W., Roose, R., Vanacker, J. (2002).
Handboek forensisch welzijnswerk. Gent: Academia Press.
Braekman, C., ea. (1994). De medialeugen. Berchem: Epo.
Brehm, S., Kassin, M., Fein, S., Mervielde, I (2000). Sociale psychologie. Gent:
Academia Press.
Broekaert, E., De Fever, F., Van Hove, G., Wuyts, B. (1997). Orthopedagogiek en
maatschappij: Vragen en visies. Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Broekaert, E. (red) (2000). Handboek bijzondere orthopedagogiek. Antwerpen /
Apeldoorn: Garant.
Broekaert, E., Van Hove, G. (red) (2005). Handboek bijzondere orthopedagogiek.
Antwerpen / Apeldoorn: Garant.
Coussée, F. (2006). De pedagogiek van het jeugdwerk. Gent: Academia Press.
De Jager, H., Mok, A. L., Sipkema, G. (2004). Grondbeginselen der sociologie.
Groningen / Houten: Wolters Noordhoff.
de Mönnink, H. (2004). De gereedschapskist van de maatschappelijk werker:
Handboek multimethodisch maatschappelijk werk. Maarssen: Elsevier
gezondheidszorg.
Deleeck, H. (2003). De architectuur van de welvaartsstaat opnieuw bekeken.
Leuven / Leusden: Acco.
4
de Vries, S. (2000). Psychosociale hulpverlening en vluchtelingen. Utrecht: Pharos.
Driessens, K., Van Regenmortel, T. (2006). Bind-kracht in armoede, boek 1:
Leefwereld en hulpverlening. Leuven: Lannoo.
Eldering; L. (2006). Cultuur en opvoeding: Interculturele pedagogiek vanuit
ecologisch perspectief. Rotterdam: Lemniscaat.
Elchardus, M., Glorieux, I. (2002) De symbolische samenleving: Een exploratie van
de nieuwe sociale en culturele ruimtes. Tielt: Lannoo.
Goethals, J. (2006). Inleiding in de criminologie. Leuven: Acco (cursus faculteit
politieke en sociale wetenschappen, K. U. Leuven).
Hendrix, H. (2005). Werkboek sociologie: Een door de praktijk geïnspireerd
werkboek voor mensen die met mensen werken. Soest: Nelissen.
Herman, S. (2001). Onvoltooid verleden tijd: Maatschappelijk werk en social
casework. Leuven / Apeldoorn: Garant.
Leijssen, M. (2005). Gids beroepsethiek: Waarden, rechten en plichten in
psychotherapie en hulpverlening. Leuven / Voorburg: Acco.
Mampaey, S. (2003). Glopie Kopie Wereldbol: Globalisering voor beginners.
Berchem: Epo.
Matthijs, K. (1994). Achterwaarts de toekomst in: Het zekerheidssyndroom in de
sociale wetenschappen. Leuven / Apeldoorn: Garant.
Matthijs, K. (1994). Sociologie. Leuven: Acco (cursus faculteit psychologie, K. U.
Leuven).
Nijenhuis, H. (1997). De lerende professie: Hoofdlijnen van het maatschappelijk
werk. Amsterdam: SWP.
Remmerswaal, J. (2003). Handboek groepsdynamica: Een inleiding op theorie en
praktijk. Soest: Nelissen.
Robbins, S. R. (2005). Gedrag in organisaties. Amsterdam: Pearson education
Benelux.
Roose, R. (2006). De bijzondere jeugdzorg als opvoeder. Gent: Academia Press.
Salmi, A. (1996). Lesgeven aan Fatima en Ahmed: Praktijkboek voor het werken
met Marokkanen en Turken. Leuven / Amersfoort: Acco.
Spiesschaert, F. (2005). Ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting: Een
inleiding tot de methodiek. Leuven / Voorburg: Acco.
Van Regenmortel, T. (2002). Empowerment en maatzorg: Een krachtgerichte
psychologische kijk op armoede. Leuven / Leusden: Acco.
5
Van Regenmortel, T., Demeyer, B., Vandenbempt, K., Van Damme, B. (2006)
Zonder (t)huis: Sociale biografieën van thuislozen getoetst aan de institutionele en
maatschappelijke realiteit. Leuven: Lannoo.
Vincke, J. (2004). Sociologie: Een klassieke en hedendaagse benadering. Gent:
Academia press.
Vranken, J., De Boyser, K., Dierckx, D. (2004). Armoede en sociale uitsluiting:
Jaarboek 2004. Leuven / Voorburg: Acco.
Vranken, J., De Boyser, K., Dierckx, D. (2005). Armoede en sociale uitsluiting:
Jaarboek 2005. Leuven / Voorburg: Acco.
Vranken, J., De Boyser, K., Dierckx, D. (2006). Armoede en sociale uitsluiting:
Jaarboek 2006. Leuven / Voorburg: Acco.
Vranken, J., Henderickx, E. (2004). Het speelveld en de spelregels: Een inleiding
tot de sociologie. Leuven / Voorburg: Acco.
VVSH (2001). Leren en werken als maatschappelijk assistent. Leuven / Apeldoorn:
Garant.
Warmenbol, L., Goossens, L. (2006). Aandacht in ’t kwadraat: In ‘probleembuurten’
werken met ‘probleemjongeren’. Leuven / Voorburg: Acco.
6
7. Evaluatie
Evaluatie bestaat uit individuele huistaken en een groepsopdracht.
Voor details: zie evaluatiecontract.
8. Gecombineerd onderwijs / zelfstudie opdrachten
30% van de lestijden worden voorzien voor online lessen, zie richtlijnen
evaluatiecontract voor nadere toelichting.
9. Laatste wijziging
24 juni 2014
7