ECOLOGISCHE BOERDERIJ - Milieu Educatie Centrum

ECOLOGISCHE BOERDERIJ
(AARDRIJKSKUNDE/BIOLOGIE)
90 minuten
VMBO 3/4
Dit boekje is van:
MILIEU EDUCATIE CENTRUM
GENNEPER HOEVE
ECOLOGISCHE BOERDERIJ
Welkom op deze ecologische boerderij. Om het EKO-keurmerk te
krijgen, moet aan heel wat voorwaarden voldaan worden. Vandaag
mag je hier een kijkje nemen. De opdrachten in de lesbrief voer je
uit in groepjes van twee. Succes ermee en veel plezier!
Benodigdheden
Per persoon: schrijfplankje, pen of potlood
Stel je voor: jij bent een keurmeester van SKAL. Dit is een
organisatie die duurzame agrarische productiemethoden en
producten controleert. Je komt op deze boerderij om te keuren of
er aan de regels voor ecologische landbouw wordt voldaan. Voor
het keuren van de hokken van de dieren gebruik je de keurlijsten
die bij de opdrachten staan. Deze vul je in.
Daarna controleer je of de hokken op deze
boerderij aan de eisen van ecologische
landbouw voldoen.
Meer informatie:
Milieu Educatie Centrum
Genneperweg 145
5644 RS Eindhoven
Tel. (040) 2594700
www.mecehv.nl
1.
De kippen
Plaats: kippenhokken
Tijd: 15 minuten
Zoek één hok uit. Vul hiervoor de keurlijst in.
Voor het meten: 1 grote stap is ongeveer één meter.
Afmetingen kippenhok:
Lengte: ………m x breedte ……….. m = ……….. m2
(afronden op hele meters)
Aantal kippen per hok:……………………………………………………
Aantal kippen per vierkante meter:…………(afronden op een heel getal)
Wat ligt er op de bodem van het hok: ……………………………………
Kruis hieronder aan of de volgende onderdelen aanwezig zijn:
Uitloop naar buiten
Ja
Nee
Voldoende daglicht in binnenhok
Ja
Nee
Zitstokken aanwezig
Ja
Nee
Legnesten aanwezig
Ja
Nee
Hieronder staan de regels waaraan een kippenhok op een ecologische
boerderij moet voldoen.
Huisvesting van kippen op een ecologische boerderij
Er mogen maximaal vijf kippen op één m2. Op de vloer van de hokken ligt
strooisel. Er zijn legnesten aanwezig en zitstokken/. In het hok komt
daglicht. De kippen moeten naar buiten kunnen om daar rond te
scharrelen.
Voldoet het kippenhok dat jij net onderzocht hebt aan de regels van de
ecologische landbouw? Leg je antwoord uit.
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
1
Waarom is het belangrijk dat er legnesten aanwezig zijn in de
kippenhokken?
Waarom is het belangrijk dat er zitstokken aanwezig zijn in de
kippenhokken?
Waarom gaan kippen op stok, denk je?
Zoek een kip uit en bekijk haar goed. Heeft de kip kale plekken tussen
haar veren?
Bekijk de kip drie minuten heel goed en schrijf hieronder op wat ze
allemaal doet. Bijvoorbeeld in het zand baden.
1
2
3
4
5
Wanneer kippen in te kleine hokken leven, gaan ze zich vervelen. Ze gaan
zich dan onnatuurlijk gedragen en kunnen elkaar helemaal kaal pikken. Is
het gedrag van de kip die jij net bekeken hebt natuurlijk gedrag? Leg je
antwoord uit.
2
2.
De koeien
Plaats: koeienstal
Tijd: 10 minuten
Ga naar de koeienstal en vul de keurlijst in.
Voor het meten: 1 grote stap is ongeveer één meter.
In wat voor stal wonen de koeien? ………………………………………..
Wat zijn de kenmerken van deze stal? ……………………………………
………………………………………………………………………………
Staan de koeien vast aan kettingen of lopen ze los? …………………….
Streep het foute antwoord door:
Komt er voldoende daglicht?
Ja
Nee
Is er voldoende frisse lucht naar binnen?
Ja
Nee
Hoe is de frisse-luchttoevoer geregeld?
……………………………………….………………………………………
Kunnen de koeien zich ergens aan schuren? Zo ja, waaraan?
………………………………………………………………………………
Huisvesting van koeien op een ecologische boerderij
De koeien lopen los en staan niet aan kettingen. In de stal komen daglicht
en voldoende frisse lucht naar binnen.
3
Voldoet de koeienstal op deze boerderij aan de regels van de ecologische
landbouw? Leg je antwoord uit.
Ga naar de melkstal. De koeien worden gemolken met de melkmachine.
Hoeveel koeien kunnen er tegelijk gemolken worden?
In de melkstal staat de tentoonstelling ‘meten is weten’. Hier kun je
bepalen hoeveel liter melk een koe op een dag geeft. Hoeveel is dat?
De melk kan verkocht worden als biologische melk. Er kunnen ook andere
biologische producten van gemaakt worden. Noem een aantal producten
die je van melk kunt maken.
1
2
3
4
4
3.
De varkens
Plaats: varkensstal
Tijd: 25 minuten
Ga op zoek naar de varkensstal en vul de keurlijst in.
Voor het meten: 1 grote stap is ongeveer één meter.
Afmetingen varkensstal:
Lengte: ………m x breedte ………..m = ………..m2
(afronden op hele meters)
Aantal varkens per stal: …………………………...………………………
Aantal varkens per vierkante meter: ………………………………………
(afronden op een heel getal)
Wat ligt er op de bodem van de stal: …..…………………………………
Kruis hieronder het juiste antwoord aan:
Komt er voldoende daglicht?
Ja
Nee
Komt er voldoende frisse lucht?
Ja
Nee
Kunnen de varkens naar buiten?
Ja
Nee
Huisvesting van varkens op een ecologische boerderij
De varkens wonen in een groep. Elk varken heeft voldoende ruimte. Op de
vloer van de stal ligt stro en er komen daglicht en frisse lucht naar binnen.
De stal heeft een uitloop naar buiten.
Voldoet de varkensstal op deze boerderij aan de regels van de
ecologische landbouw? Leg je antwoord uit.
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
5
Lees het volgende stukje over varkens.
Varkens zijn echte groepsdieren. Ze zijn erg
nieuwsgierig en altijd aan het onderzoeken.
Varkens zijn van nature bosdieren. Ze
houden er van om in de modder te wroeten
op zoek naar voedsel. Daarnaast nemen ze
ook vaak een modderbad. Dat vinden ze
heerlijk. Na het modderbad drogen ze zich in
de zon en daarna schuren ze zich af aan een
steen of struik. Op deze manier houden
varkens zichzelf schoon.
Op veel boerderijen leven de varkens alleen in een hok. Op deze boerderij
leven ze in een groep. Waarom is het beter varkens in groepen te houden?
Waarom is het belangrijk dat er stro in de hokken ligt?
Waarom is het belangrijk dat de varkens naar buiten kunnen?
Kijk eens naar de varkens op deze boerderij. Zoek één varkens uit en
bekijk het drie minuten. Schrijf alles op wat het varken doet, bijvoorbeeld
drinken of slapen.
1
2
3
4
5
6
Vertoont dit varken volgens jou natuurlijk gedrag? Leg je antwoord uit.
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
6
4.
Kringlopen
Plaats: picknicktafel op het middenerf
Tijd: 30 minuten
Op de picknicktafel op het middenerf zie je het kringloopspel van een
waterdruppel. Het is de bedoeling dat je dit spel speelt met vier tot zes
leerlingen. Zoek dus nog één of twee andere groepjes uit en speel samen
het spel.
Het spel bestaat uit één grote kringloop en daarbinnen nog een aantal
kleine kringlopen. In het spel stelt iedereen een waterdruppel voor. Voor
het begin gooit iedereen één keer. Degene met het hoogst aantal ogen
mag met het spel beginnen. Daarna mag degene die aan de linkerkant
daarnaast zit, gooien. Je begint bij START. Hoeveel ogen je met de
dobbelsteen gooit, zoveel stappen ga je vooruit. Lees wat er in het vakje,
waar je terechtkomt, staat. Dat voer je uit. Soms kom je dus van de ene
kringloop in de andere terecht. Degene die als eerste bij FINISH is, heeft
gewonnen.
Waarom is dit spel eigenlijk nooit echt afgelopen?
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Laten we eens kijken naar een andere kringloop op deze boerderij: de
kringloop van stikstof. Een ecologische boerderij is een gemengd bedrijf.
Op dit bedrijf hebben ze dus veeteelt, maar ook landbouw. De dieren op
dit bedrijf produceren veel mest. In de mest zit stikstof. Op een
ecologische boerderij is er een kringloop van stikstof. Probeer de
kringloop op de volgende bladzijde weer te geven. Vul in de open vakjes
de volgende woorden op de goede plaats op de volgende bladzijde in:
Graan voeren aan dieren
Granen oogsten
Dieren produceren mest
Granen nemen stikstof op
Akker bemesten
Stikstof zakt in de bodem
7
Waarmee denk je dat bedrijven die alleen maar landbouw hebben en
geen vee houden, hun land bemesten?
Er zijn ook bedrijven die alleen maar vee houden en niet aan landbouw
doen. Waar halen deze veehouders het voer voor hun dieren vandaan?
Wat zijn de voordelen van een ecologische boerderij, waar zowel de mest
als het diervoer op de boerderij zelf worden geproduceerd?
Wat zijn de voordelen hiervan voor het milieu?
8
5.
Bestrijding van plagen
Plaats: groentetuin
Tijd: 10 minuten
Zijn er in de groentetuin ook dieren? Kijk eens goed.
Schrijf hieronder op welke dieren of sporen van dieren je ziet
1
2
3
Planten, zoals groenten en granen kunnen last hebben van allerlei ziektes
en plagen. In de tabel hieronder staat een aantal voorbeelden van plagen
voor planten. Schrijf de dieren die jij hebt gevonden en die vervolgens jou
een plaag voor de plant kunnen zijn erbij. Ken je nog meer dieren die een
plaag voor een plant kunnen zijn? Voeg die ook toe aan de tabel. Geef van
elke plaag in de tabel aan waarom het een plaag voor de plant is. Er is al
een voorbeeld gegeven met de bacteriën en virussen.
Plaag
Gevolg voor plant
Bacterie, virus
maken plant ziek
In de gangbare landbouw worden vaak chemische bestrijdingsmiddelen
tegen plagen gebruikt. In de ecologische landbouw is dit verboden. De
boer op deze ecologische boerderij gebruikt dus geen chemische
bestrijdingsmiddelen, maar doet aan biologische gewasbescherming. Hij
gaat aantasting door bacteriën en virussen tegen door vruchtwisseling
toe te passen. Op de varkensstal hangt een paneel hierover. Lees dit eens
goed.
Wat houdt vruchtwisseling precies in?
Waarom gebruikt de boer geen chemische bestrijdingsmiddelen?
9
Hoe zal de boer op dit bedrijf de andere plagen tegengaan?
Probeer bij elke plaag in de tabel aan te geven hoe de boer de plaag kan
tegengaan, zonder gebruik te maken van chemische
bestrijdingsmiddelen. Wanneer je de antwoorden niet goed weet, kun je
het paneel over de ‘bio-industrie/ecologische landbouw’ lezen.
Plaag
Gevolg voor plant
Ecologisch bestrijden
Bacterie, virus
maken plant ziek
vruchtwisseling
Onkruiden
Knaagdieren
Eindvragen
Je hebt gezien hoe de dieren op dit bedrijf wonen. Op de meeste
bedrijven leven de dieren in kleine hokjes en kunnen ze niet naar buiten.
Hierdoor kunnen de boeren veel meer dieren houden. Op deze boerderij
wordt op een ecologische manier geproduceerd. Ecologische dierlijke
producten, zoals eieren en vlees zijn meestal iets duurder dan gangbare
producten. Leg uit waarom dat zo is.
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Planten kunnen last hebben van allerlei plagen. Veel boeren gebruiken
chemische bestrijdingsmiddelen tegen die plagen. Deze zijn slecht voor
het milieu. Een ecologische boer gebruikt deze middelen daarom niet. Hij
gebruikt biologische methoden. Deze methoden kosten vaak meer tijd.
Leg uit waarom de ecologische plantaardige producten meestal iets
duurder zijn dan de gangbare producten.
10

Download Report