175 jaar Synode

Errata: Op p. 4 en 14 is tekst weggevallen bij de conversie naar PDF. Hieronder de volledige zin.
p. 4 : Dat de Nieuwe Bijbel Vertaling ons vertelt: ‘de wijze meisjes hadden wel hun lampen gepakt, maar
geen extra olie’
p. 14: De geschiedenis van de gnostiek en het hermetisme (incl. de voornaamste personen, geschriften en
hun interpretatie) wordt degelijk en to-the-point uiteengezet.
Nr. 10 | oktober 2014|
36ste jaargang |
verschijnt niet in augustus |
P 408.654
175 jaar Synode
oktober 2014
1
Inhoud / Uit de redactie
Inhoud
Schriftwerk / Woord van de voorzitter
Jan van den Berg: Abraham leefde 175 jaar
Steven H. Fuite: Gereed of niet?
blz. 3
blz. 4
In het vizier: 175 jaar Synode
Annet Sinnema-Buurman en Ernst Veen: interview met de voorzitter
Programma 175 jaar Synode
blz. 5
blz. 6
Coördinatie Bezinning en Dialoog/Christendom - Jodendom
Peter Tomson: Jezus zoals Matteüs hem zich herinnert
blz. 7
Coördinatie Kerk en Wereld/Protestantse Solidariteit
Stéphanie Lecharlier: reïntegratie van teruggekeerde vluchtelingen in Noord-Kivu
Jaap Houtman: zelfhulp in plaats van hulp van boven
blz. 8
blz. 9
Nederlandstalige communautaire coördinatie
ProJop
Protestantse Omroep
blz. 11
blz. 16
Van hier en daar
Vredesappel
Uitnodiging Studiedag 29 oktober 2014, Paulus Kerk te Rotterdam
blz. 12-13
blz. 13
Boekbespreking
De onderstroom van religie en atheïsme
blz. 14
Colofon
blz. 16
Uit de redactie
Op vrijdag 17 oktober trekken predikanten in toga en vertegenwoordigers van de VPKB door de binnenstad van
Brussel. Van de Museumkerk via het stadhuis op de Grote Markt naar de Protestantse Kerk Brussel aan de
Graanmarkt. Dit alles ter herdenking van het feit dat 175 jaar geleden de eerste synode plaatsvond van de Bond
van Protestants-Evangelische Kerken van het Koninkrijk België. Koning Leopold I erkende de synode vrijwel
direct als enig officiële autoriteit van de Belgische protestantse kerken en daarmee werd het protestantisme na
een geschiedenis van vervolging eindelijk een volwaardige religieuze stroming In België.
175 jaar na dato trekt die stoet dus door straten en langs pleinen van de stad. Langs al die
plaatsen waar het geloof bij uitstek vertaald kan worden in barmhartigheid en medemenselijkheid. In steden en dorpen, en in alle hoeken van de wereld waar de roep klinkt om gerechtigheid
en
vrede.
____________________________________________________________________________
Namens de redactie,
Annet SINNEMA-BUURMAN
2
oktober 2014
Schriftwerk
Abraham leefde honderdvijfenzeventig jaar
(Genesis 25:7)
Deze tekst schoot mij te binnen bij het lezen over het
synodaal gedenkjaar. Iedereen beseft dat zo’n getal
een symbolische klank heeft. Men heeft de reeks van
Abraham (175) , Izaäk (180) en Jacob (147) weten te
herleiden tot een mathematische reeks:
175 = 7x (5x5)
180 = 5x (6x6)
147 = 3x (7x7)
Het gevolg is een afdalende en een opgaande reeks. En
Jozef (110) is de som van de genoemde kwadraten: 25 +
36 + 49. De getallen hebben hun verhaal.1
Zou dat ook zo zijn met de herdenking van de synode?
Het is niet de eerste keer dat de synode wordt herdacht.
Bij het vijftig jarig bestaan in 1889 verschenen twee
kloeke delen in de Franse taal. Een Histoire du Synode
de l’Union des Églises Protestantes Évangeliques de
Belgique, 1839-1889 van 240 paginas en een heuse
Célébration du Jubilé Cinquantenaire du Synode, Union
des Églises Protestantes Évangeliques de Belgique van
449 paginas.
Het honderdjarig jubileum schoot bijna de mist in vanwege de naderende oorlog in 1939 op een academische
zitting na in het Paleis van Schone Kunsten te Brussel.
Maar ter gelegenheid van de honderdvijftigste verjaardag van de stichting van de Nationale Protestantse Synode verscheen in 1990 onder leiding van Hugh Robert
Boudin een alleraardigste herdenkingsbundel onder de
titel Van Leopold I tot Jean Rey, de Protestanten in België van 1839 tot 1989. Het Synodaal Gedenkboek verscheen drie jaar later met de namen van de plaatselijke
gemeenten van de VPKB en de lijst van namen van allen
die een meer of minder belangrijke rol hebben gespeeld
in deze kerken. Van aalmoezenier van de koning tot voorzanger.
Met het oog op de onzekere toekomst van onze kerken
– halen we het jaar 2039? – hebben de hoogwaardigheidsbekleders van de VPKB thans het oog laten vallen
op de honderdvijfenzeventigste verjaardag. Als nazaten van Abraham gaan de predikanten op 17 oktober in
optocht door Brussel, in zwarte toga nog wel, van de
Église du Musée, où la Chapelle est Royale car les rois
participaient au culten, naar het stadhuis van Brussel.
Afdalend en opgaand, zoals de patriarchen, met dien
verstande dat de zusters ook mee lopen. De burgemeester zal ons op gepaste wijze ontvangen.
Daarna gaat het verder naar de Nieuwe Graanmarkt
waar in het hartje van de hoofdstad een kerktoren rijst.
Een academische zitting met muziek, toespraken en
gebed is ons deel en een receptie zal niet ontbreken. Al
met al een dagvullend programma wat menigeen nog
lang zal heugen.
Abraham zou het allemaal willen meemaken. Aan hem
danken wij het Bijbels fundament voor deze herdenking.
U bent allen van harte welkom, maar u dient zich
voorafgaandelijk bij de kerkelijke autoriteiten te melden.
Het dient immers alles betamelijk en in
goede orde te geschieden.
__________________________________
Met hartelijke historische groet,
Ds. Jan VAN DEN BERG,
predikant te Brasschaat.
Bron voor deze bespiegeling is L.A.Snijders,
Het verhaal van de getallen in de bijbel,
Baarn, 1984, 8-9.
1
Nieuws uit de Synodale Raad
In zijn vergadering van 28 augustus jl. heeft de
Synodale Raad besloten om ds. Stefan Gradl,
ingezegend tot predikant in de Evangelisch Lutherische Kirche in Bayern, beroepbaar te verklaren binnen de VPKB.
Op zondag 28 september werd de heer David
Moulinasse bevestigd in de gemeente Ukkel als diaken met een bovenplaatselijke opdracht.
Eind september ging ds. Jean-Claude Thienpont op
rust. Hierdoor wordt één van de twee aan de gemeente te Elsene verbonen predikantsplaatsen vacant. De Synodale Raad wenst Jean-Claude Thienpont
een gezegende pensioentijd toe.
oktober 2014
3
Woord van de voorzitter
Gereed of niet?
bij Matteüs-Evangelie 25, 1-13
Welke bruidegom immers komt nu in ‘s hemelsnaam
midden in de nacht om zijn bruid? Deze! Dit is Exodus
nog een keer: De Heer komt om zijn volk, een eind aan
de Egyptische duisternis die de wereld bedekt. Er zij licht!
Het tiental bruidsmeisjes - het aantal staat voor het
totaal - vormt de gemeenschap die daarmee rekent en
zich geroepen weet de inzet van dat feest vorm te geven. Wachtend op de toekomst, zijn toekomen, zullen zij
het licht dragen. Ze hebben elk een fakkel (1) die straks
zal worden ontstoken wanneer blijkt dat de bruidegom
er nu toch eindelijk echt aankomt. Ze zullen hem met
zijn vrienden binnenhalen, badend in een zee van licht.
Hier is het de bruidegom die over de drempel zal worden
gelicht.
Pas rond middernacht blijkt slechts de helft gereed te
zijn en merkt hun gebrek en zoekt tevergeefs naar het
kruikje olie om de vodden te voeden. Er blijkt geen olie te
zijn dan het kleine beetje waar de vodden vroeger ooit
eens in gedrenkt waren. Het is niet zo dat de fakkels
daarvoor al die tijd al gebrand zouden hebben en nu, bij
het verstrijken van de tijd, langzaam uitdoven. In dat
geval zou het verschil tussen de dwaze en wijze meisjes
zijn dat de wijzen wel en de dwazen niet genoeg verstand en dienovereenkomstig al dan niet de vereiste
hoeveelheid olie bezitten. Maar van de dwazen wordt
niet gezegd dat ze onvoldoende olie meenamen. Ze namen helemaal geen (2) olie mee.
Het draait in het Evangelie nooit om de grootste herseninhoud. Het gaat om het hart. In de laatste verzen wordt
dan ook niet meer over ‘wijzen’ gesproken, maar: ‘zij
die klaarstonden gingen met hem naar binnen. Gereed
of niet gereed, dát is het punt.
De dwazen, het lijkt dus maar alsof ze er klaar voor zijn
en daar geloven ze zelf ook in. Zodra mensen in de roes
komen van een vermeend vertrouwen dat het voor mekaar is, verdwijnen kritische vragen, is er geen opnieuw
nadenken en vindt geen hervorming plaats. En, niet te
snel, wie denkt het allemaal voor elkaar te hebben, heeft
grote kans – is het een kans van vijf op tien? - zich danig
te vergissen. Voor wie alleen maar koestert wat hij denkt
te hebben, levert zelfs het hebben van ‘alle tijd’, niets
op. Het mag niet zo zijn dat protestantse kerken passief
op de 16de eeuwse Reformatie leunen. De fakkel zal nooit
lang kunnen branden.
4
oktober 2014
Blijft dat het natuurlijk niet aardig is van de wijze meisjes
om hun olie niet te willen delen. Eerlijk zullen we alles
delen, toch? O nee, er is een verantwoordelijkheid die
niemand van jou kan overnemen. Alleen jij leeft jouw
leven op jouw plek. Hoewel tot gemeenschap geroepen
en behorend tot een geheel, heeft ieder zijn eigen bereidheid waar te maken.
De fakkel, de toorts, is het uiterlijk teken dat je erbij
hoort, zoals je je aan anderen voordoet en ook zelf denkt
te zijn. De fakkel is het probleem niet, die is de overeenkomst tussen allen. Stel je voor dat de vijf dwaze meisjes
wel olie bij zich zouden hebben gehad, maar geen fakkel. Ondenkbaar. Het zou de anderen meteen zijn opgevallen: ‘Waar is je fakkel?’ Maar de fakkel bij je hebben,
veronderstelt de olie. Zo vanzelfsprekend. Een fakkel
zonder olie is een leugen, is bedrog. Zo’n kruikje werd
ergens in de kleding weggestopt. De olie is
het stille geheim aan de binnenkant… of de
fakkel ook echt iets betekenen kan. En dat
wordt pas zichtbaar als het erop aan komt.
__________________________________
Ds. Steven H. FUITE,
Voorzitter Synodale Raad.
(1) Geen be-scheiden lontjes in kleine kruikjes met vlammetjes die zich in de avondlijke buitenlucht ternau-wernood overeind kunnen houden, laat staan dat licht zouden verspreiden. Hoe is ‘t toch zover gekomen dat de
Nieuwe Bijbel Vertaling hier weer met ‘olielampjes’ komt
aanzetten?
(2) Dat de Nieuwe Bijbel Vertaling ons vertelt: ‘de wijze
extra
olie’, komt gewoon omdat daar nog steeds met olielampjes geklungeld wordt, die - dat zit er stiekem onder - ook
nog al die tijd al gebrand zouden hebben.
m
e
i
s
j
e
s
h
a
d
d
e
n
w
e
l
h
u
n
l
a
m
p
e
n
g
e
p
a
k
t
,
m
a
a
r
g
e
e
n
In het vizier: 175 jaar Synode
Interview met de voorzitter
Elke maand stellen we de voorzitter van de Synodale Raad, ds. Steven Fuite, enkele vragen over het beleid van de
Synodale Raad en over de taak van de Kerk in de samenleving. Ter introductie van deze rubriek een gesprek over de
rol van de voorzitter en de relevantie van het protestantisme in de wereld van vandaag.
Wat doet een voorzitter van de Synodale
Raad?
Ds. Fuite: ‘De voorzitter van de Synodale Raad
is in de eerste plaats manager. Maar in het
profiel van de VPKB staat dat de voorzitter uit
het pastorale werkveld moet komen. Daarvoor
zijn diverse redenen.
De eerste is een formele: in onze kerk wordt
een nieuwe predikant door de voorzitter
ingezegend tot het ambt. Dat kan alleen als
de voorzitter ook zelf predikant is.
Maar het feit dat de voorzitter pastorale ervaring heeft, geeft ook een intrinsieke meerwaarde. Want helaas krijg je als voorzitter regelmatig met conflicten te maken. In die situaties is een pastorale benadering van groot
belang. Als je de kerk van binnenuit kent en weet waar
de gevoeligheden liggen, kun je mensen helpen bij
veranderingsprocessen. Niet als een kille manager maar
als luisterend, begripvol medemens. Want in de kerk gaat
het niet om het product, maar om wat mensen in het
hart raakt.
Een andere reden schuilt in het gegeven dat er ook vanuit onze kerk een roep is om een geestelijk leider die in
staat is door zijn houding en persoonlijkheid richting te
geven aan een levende kerk. Formeel heeft de voorzitter een uitvoerende taak - in ons kerksysteem hebben
we een gekozen leiding - maar blijkbaar wordt ook verwacht dat hij een bepaalde koers inzet.
Ik aanvaard dat mijn positie soms ambivalent is. Hoewel
ik er veel van mijn persoonlijkheid in kan leggen, roept
het ook weerstand op. Men verwacht een warme, rustige, dynamiserende voorzitter, maar tegelijkertijd iemand die knopen doorhakt en af en toe met de vuist op
tafel slaat. Niet altijd gemakkelijk dus’.
Ds. Fuite: ‘Voor heel de christenheid is het verhaal van
God en mensen een fantastische inspiratiebron. Ik denk
dat we daar als protestanten goed mee bezig zijn. Er
mag divers gedacht worden, we mogen toegeven dat
we het soms niet weten en laten zien dat deze manier
van geloven aantrekkelijk is. We mogen kritisch zijn maar
in die diversiteit blijft het geloof toch ook iets van ons
samen.
De Rooms-Katholieke Kerk en veel evangelische kerken
bieden de gelovigen doorgaans een meer vastomlijnd
kader en een eenduidiger verkondiging. Dat kan houvast bieden. De protestantse kerk biedt zo’n kader niet.
Onze gemeenschappelijke basis is het geloof dat God
zelf ons door de Bijbel aanspreekt en dat Hij ons lief heeft.
Dat wij van Hem zijn. Het geloof dat God ons verder
brengt in onze ontmoetingen en in ons discussiëren. Het
zelfbewustzijn van de protestantse kerk is niet zozeer te
vinden in haar zekerheden, eerder in haar twijfel, haar
zoeken. Maar ten gronde vertrouwen wij erop dat God
zijn mensen niet los laat’.
Interview: Ernst VEEN en Annet SINNEMA
In oktober herdenken we dat 175 jaar geleden de
eerste Synode van de Bond van Protestantsch - Evangelische Kerken van het Koninkrijk van België bijeen
kwam. Wat heeft het protestantisme de hedendaagse
gelovige nog te bieden?
oktober 2014
5
In het vizier: 175 jaar Synode
Programma 175 jaar Synode
Op 22 en 23 april 1839 verenigden zich 16 kerkenraden tot de Bond der ProtestantsEvangelische Kerken van het Koninkrijk België. Deze vereniging werd geleid door een
Synode, die op 18 mei in hetzelfde jaar door koning Leopold I, onze protestantse Vorst,
werd erkend als de enige kerkelijke autoriteit van alle protestantse Kerken in België. Door
verdere verbindingen kwam daar in 1979 uiteindelijk de Verenigde Protestantse Kerk in
België uit voort.
De VPKB wil het historische feit van de eerste synode in 1839 herdenken op vrijdag 17
oktober 2014. Deze herdenking zal plaatsvinden in Brussel en wij nodigen u als zusterkerk daarvoor uit. Graag
zien we op deze gedenkwaardige dag een vertegenwoordiging van alle zusterkerken van de VPKB.
Het programma van deze dag zal er als volgt uit zien:
14.30 uur Orgelspel in de Museumkerk, Koninklijke Kapel (Museumplein, 2) en presentatie van het historisch
document van de eerste Synode.
16.00 uur De aanwezige predikanten van de VPKB (predikanten gekleed in zwarte toga) en de vertegenwoor
digers van de VPKB begeven zich in optocht van de Museumkerk naar het Stadhuis op de Grote
Markt, waar in 1523 de eerste martelaren van de Hervorming op de brandstapel stierven. Op het
Stadhuis zullen de voorzitter van de Synodale Raad en de vertegenwoordigers van de VPKB door de
Burgemeester worden ontvangen. Vooraf gaan ze langs het gebouw in de Lombardstraat, 11, waar
de Synode indertijd in het leven werd geroepen.
17.30 uur De optocht wordt vervolgd naar de Protestantse kerk Brussel (Nieuwe Graanmarkt, 8).
18.15 uur Aankomst.
Ondertekenen intentieverklaring van de kerken.
19.00 uur Academische zitting, muziek, toespraken en gebed in de Protestantse kerk Brussel.
20.15 uur Receptie op dezelfde plaats.
Nieuws uit de Synodale Raad
Ds. Bernard Dernoncourt nam het beroep aan van de gemeente Quaregnon, waardoor de predikantsplaats van
Charleroi vrijkomt.
Ds. Isabelle Detavernier-Blommaert zal op 12 oktober 2014 om 15 uur worden bevestigd als predikant van de
protestantse kerk Bruxelles Botanique.
De Constitutue en Kerkorde werden aangepast, rekening houdend met de synodebesluiten van de laatste jaren.
Binnenkort zal de versie 2014 op de website van de VPKB beschikbaar zijn.
Op zondag 19 oktober 2014 om 14.30u. zal dhr. Emmanuel Coulon ingezegend worden in het ambt van predikant en vervolgens worden bevestigd tot predikant van de gemeente te Marcinelle. Emmanuel Coulon heeft de
periode van student-opdrachthouder met succes afgerond, zijn licentiaatsverhandeling werd aanvaard en er
staat nu niets meer in de weg om, nu in de hoedanigheid van predikant, verder te werken in de gemeente
Marcinelle, die een beroep op hem uitbracht.
6
oktober 2014
Coördinatie Bezinning en Dialoog / Christendom-Jodendom
Jezus en de rabbijnen (34)
Jezus zoals Matteüs hem zich herinnert
Evangelisten zijn ook mensen, en mensen hebben een feilbaar geheugen. Jezus zoals Matteüs hem
zich herinnert is anders dan Jezus volgens Marcus, hoewel Matteüs Marcus als voorbeeld nam. Dit
is van groot belang voor het thema ‘Jezus en de rabbijnen’.
Hoe de geschiedenis verandert
Psychologen hebben vastgesteld hoe plooibaar ons geheugen is. Niet alleen verdwijnen pijnlijke gebeurtenissen uit onze herinnering, daar kunnen er ook bij komen.
Door suggestie of overredingskracht kunnen mensen zich
dingen gaan ‘herinneren’ die niet werkelijk gebeurd zijn.
Deze plooibaarheid geldt niet enkel het persoonlijke geheugen. Ook de herinnering van groepen is veranderlijk.
Nuchtere, wetenschappelijke studie kan daarbij een corrigerende inbreng hebben.
Zo herinnert men zich de middeleeuwen meestal als een
periode van verval die begon na het einde van het Romeinse rijk en eindigde met de Renaissance. Meer recent onderzoek toont aan dat dit een onterecht cliché
is. Men spreekt nu van de ‘Karolingische renaissance’
onder Karel de Grote en van de ‘renaissance van de
twaalfde eeuw’ (zie de Wikipedia-artikelen ‘Middeleeuwen’ en ‘Hoge middeleeuwen’). Het negatieve beeld
van de middeleeuwen is de keerzijde van het enthousiasme over alle nieuwe ontdekkingen van de Renaissance. Dat was inderdaad een tijd van sterke veranderingen, en in zulke tijden heeft de herinnering van het
verleden de neiging, zich aan te passen. Begrijpelijk,
maar historisch onjuist.
Jezus zoals Matteüs hem zich herinnert
Studie van de evangeliën toont aan dat Matteüs waarschijnlijk is gebaseerd op Marcus en dus een aantal jaren
later opgeschreven is. Dit moet geweest zijn in de laatste decennia van de eerste eeuw een tijd van sterke
veranderingen in Judea. De Joden waren in opstand gekomen tegen de Romeinen en smadelijk verslagen, en
de tempel, tot dan het brandpunt van de Joodse eredienst, was verwoest. Daarmee was de rijke elite van
hogepriesterfamilies in één klap haar macht kwijt. In het
vacuüm traden de Farizeeën naar voren, de wetgeleerden die zich nu gingen aanduiden als rabbi’s.
In deze situatie herinnert Matteüs zich Jezus anders dan
Marcus hem beschrijft. Twee voorbeelden. Niet langer
is Jezus de ‘timmerman’ uit Nazareth (Mar. 6:3), maar
‘de zoon van de timmerman’ (Mat. 13:55). En waar Jezus in Marcus zonder omhaal wordt gedoopt door
Johannes, protesteert deze nu: ‘Ik zou door u gedoopt
moeten worden, en dan komt u naar mij?’ (Mar. 1:9;
Mat. 3:14). Matteüs herinnert zich Jezus als minder ‘gewoon-menselijk’ dan Marcus. In de gemeente van
Matteüs heeft zich een ‘christologie’ ontwikkeld, waarin
Jezus’ goddelijke oorsprong meer benadrukt wordt.
Jezus en de rabbijnen volgens Matteüs
Voor onze rubriek van belang is de verandering die optrad in de herinnering van Jezus’ verhouding tot de
Farizeeën. Anders dan in Marcus heeft Jezus het in
Matteüs voortdurend met hen aan de stok. Dit komt
vooral tot uiting in de hoofdstukken waar Jezus uithaalt
tegen ‘de schriftgeleerden en Farizeeën, die huichelaars’,
die Matteüs kennelijk aan Marcus heeft toegevoegd
(Mat. 6 en 23). In Marcus kan een schriftgeleerde een
antwoord van Jezus prijzen (Mar. 12:32), maar in
Matteüs, waar hij een Farizeeër wordt genoemd, is dat
niet meer mogelijk (Mat. 22: 35, 40).
Matteüs schrijft in de tijd na de verwoesting van de tempel, wanneer de Farizeeën een leidende positie onder
de Joden hebben gekregen. Hij geeft ons daarbij een
kostbaar stukje informatie. De Farizeeën hechten eraan,
zich ‘rabbi’ te laten noemen, en Jezus keurt dat af (Mat.
23:8). Dit is de vroegste vermelding van ‘rabbi’ als standaard-titel van erkende schriftgeleerden. Inderdaad
worden in de Talmoed de leraren van na de verwoesting
van de tempel ‘rabbi’ genoemd, in tegenstelling tot die
van daarvoor. Het gaat om iets anders dan de destijds
gebruikelijke aanspreekwijze van een leraar als ‘rabbi’,
letterlijk: ‘mijn meester’. Zo werden nota bene ook Jezus en Johannes de Doper zelf aangesproken (Mar. 9:5;
Joh. 3:26).
De Jezus van Matteüs heeft het aan de stok met de
Farizeeën die nu ‘rabbijnen’ heten. Jezus staat nu tegenover de rabbijnen. Dit roept de vraag op, hoe wij
hiermee moeten omgaan. Enerzijds het feit niet negeren maar erkennen, zou ik zeggen. Anderzijds niet uit
het oog verliezen dat juist Matteüs ook veel trekken van
Jezus als Joods leraar bewaart. Met die
dubbelheid moeten wij leren leven.
___________________________________
Namens de werkgroep JodendomChristendom,
prof. dr. Peter TOMSON
oktober 2014
7
Coördinatie Kerk en Wereld / Protestantse Solidariteit
Reïntegratie van teruggekeerde vluchtelingen in
Noord-Kivu
riaal (metaalplaten, spijkers, deuren, ramen, etc.) en
worden met de hulp van plaatselijke bouwondernemingen noodwoningen gebouwd. Daarnaast
ontvingen 850 families kits met huishoudgerei. Elke kit
bevat een deken, een muskietennet, zeep, drie kookpotten, een waterbidon, zes metalen borden, drie heupdoeken, kledij voor mannen en kinderen, zes bekers, zes
lepels, een mes, een opscheplepel en een dekzeil.Die
hulp is een eerste aanzet voor de teruggekeerde families om opnieuw een menswaardig leven op te bouwen.
Onze actie maakt deel uit van een grootschalige humanitaire interventie in de regio waarbij meerdere NGO’s
betrokken zijn die deel uitmaken van verscheidene clusters die steun bieden op het vlak van gezondheid, voedselvoorziening en –veiligheid, watervoorziening en –veiligheid en onderwijs.
Verdeling van Non Food Items kits
Duizenden personen die de onveiligheid en het geweld
door gewapende groepen ontvluchtten, zijn teruggekeerd en hebben zich opnieuw gevestigd aan de voet
van de vulkaan Nyiragongo tussen Goma en Rutshuru.
Bij hun terugkeer wachtte hen een hoop ellende. Hun
huizen waren geplunderd en vernield en alle landbouwactiviteiten waren stilgevallen. Bovendien laaien grensconflicten sporadisch terug op.
Dankzij een subsidie van Tavola Valdese (Italië) heeft
Protestantse Solidariteit in juni een project opgezet om
de teruggekeerde vluchtelingen te ondersteunen. Dit
project werd uitgevoerd in samenwerking met de
Lutheraanse Evangelische kerk in Congo (EELCo) en
loopte tot eind september van dit jaar.
Het doel van het project bestaat erin om noodhulpgoederen te leveren aan de meest kwetsbare families.
Zo worden dekens, kookgerei, etc. uitgedeeld en worden noodwoningen gebouwd. In samenwerking met de
lokale autoriteiten (de lokale overheid van Nyiragongo,
de dorpshoofden, etc.) werden 1000 families geïdentificeerd die door het project ondersteund zullen worden.
Tot op heden ontvingen een 150-tal families bouwmate-
8
oktober 2014
Om de acties van Protestantse Solidariteit in Congo
(Kivu) en in Burundi te ondersteunen, zijn uw giften
en collectes altijd welkom op rekeningnummer
IBAN BE37 0680 6690 1028.
Giften (van privé-personen) van meer dan 40 euro
per jaar zijn fiscaal aftrekbaar. U recupereert 45%
van uw jaarlijkse bijdrage.
Coördinatie Kerk en Wereld
Zelfhulp in plaats van hulp “van boven”
Over het decentralisatiebeleid van onze partnerkerk in Rwanda
Al heel lang bestaat er een partnerschap tussen de VPKB en de Presbyteriaanse Kerk in Rwanda: de EPR. De EPR
heeft een honderdtal plaatselijke kerken en was tot voor kort verdeeld in 17 synodale regio’s. Deze zijn te vergelijken met onze districten. Wij willen u hieronder graag iets doorgeven over een bijzondere ontwikkeling binnen onze
partnerkerk en daarmee over de kracht van hun geloof in verandering tot meer autonomie en zelfstandigheid van
mensen en vooral van plaatselijke kerken.
Tot 2008 was onze partnerkerk in Rwanda sterk centraal georganiseerd. Het overgrote deel van de uitgaven van gemeenten werd geregeld door het hoofdbureau van de EPR. Zij betaalde o.a. de predikantensalarissen en de uitgaven voor kerkgebouwen en pastorieën. Dit gecentraliseerde beleid is ingrijpend veranderd. Na een bezinningsproces binnen de kerk gaf de
Generale Synode in 2007 het startsein tot een
decentralisatiebeleid: de mentaliteit van afhankelijkheid
van de plaatselijke kerken werd doorbroken door hen
zelf verantwoordelijk te maken voor hun uitgaven én
inkomsten. Vanaf 2008 worden de plaatselijke kerken
en regio’s meer en meer betrokken bij het organiseren
van activiteiten die geld in het laatje brengen, waardoor zij het plaatselijk kerkenwerk kunnen financieren.
‘Responsabilisering’ is een veel gehoord woord in onze
partnerkerk!
Goed voorbeeld van partnerschap
De regio’s en lokale kerken werden intensief begeleid bij
deze veranderingen. Er werd een sensibilisatieproces
gestart, waarbij een appèl op de gelovigen werd gedaan om elk hun bijdrage te leveren. Daarnaast kregen
de regio’s een adviseur toegewezen, deskundig op het
gebied van rurale ontwikkeling en fondsenwerving. Er
kwamen in totaal 7 regionale adviseurs. Zij hielpen
de plaatselijke kerken en regio’s met het opzetten
van kleinschalige projecten die geld opbrengen: verbouw van gewassen en het houden van vee op gronden van de kerk, bouw door vrijwilligers uit de gemeenten van huizen, winkels, kapsalons etc., die nadien verhuurd worden.
Onze partnerkerk in Rwanda kon bij deze ingrijpende
veranderingen gelukkig rekenen op financiële hulp
van haar Europese partners uit België, Nederland,
Zwitserland en Duitsland, waarmee de regionale
adviseurs konden worden aangesteld. Hier zien we
een goed voorbeeld van partnerschap die al snel haar
vruchten begon af te werpen. Vanaf het moment dat
het decentralisatiebeleid in elke regio van de EPR ingevoerd was, ging het als een sneeuwbal verder (een wat
merkwaardig beeld voor Rwanda).
Gevoel van autonomie
Ging alles van een leien dakje? Nee, er was soms weerstand. Onder andere van sommige dominees die bang
waren dat hun salaris niet meer gegarandeerd zou zijn.
Ook werd de grotere financiële verantwoordelijkheid van
plaatselijke kerken niet altijd met applaus begroet. Zeker niet in kleinere, vaak armere gemeenten. Desondanks werd voortgegaan op de ingeslagen weg.
De rol van de regionale adviseurs in dit proces is uiterst
belangrijk. De plaatselijke kerken werden niet aan hun
lot overgelaten. Zij kregen de nodige ondersteuning bij
het zoeken naar mogelijkheden van inkomsten. Deze
gezamenlijke zoektocht vergrootte de saamhorigheid
binnen de plaatselijke kerken en versterkte het gevoel
voor eigen verantwoordelijkheid.
In heel dit decentralisatieproces wordt een beroep gedaan op de kracht van mensen. Dat is grote winst!
Nog een punt: als aan gemeenten wordt gevraagd om
zichzelf financieel te bedruipen is het natuurlijk wel nodig dat ze minstens beschikken over een kerkgebouw en
oktober 2014
9
Coördinatie Kerk en Wereld
Konijnenteelt in Kirinda
een pastorie. Dat is echter lang niet altijd het geval.
Daarom worden kleinere en arme gemeenten gesteund
vanuit een hulpfonds. Dit is door de EPR met steun van
haar Nederlandse partner (PKN) opgezet. Ook de VPKB
steunt in dit kader jaarlijks de bouw van een tweetal
polyvalente zalen (kerken) of pastorieën.
Duidelijk en transparant
Niet alleen kerken, maar ook individuele gemeenteleden kunnen advies krijgen van de regionale adviseurs.
Bijvoorbeeld voor het opzetten van een eigen project in
de landbouw of veeteelt. Dat verhoogt hun privé inkomsten, waardoor zij hun familie beter kunnen onderhouden én meer kunnen bijdragen aan hun kerk. Het mes
snijdt in dit geval aan twee kanten.
Het hele decentralisatieproces is goed doordacht en
gestructureerd. Het is in geen geval een vrijblijvende
zaak. Aan het begin van elk jaar moeten de plaatselijke
kerken bijvoorbeeld een planning van hun activiteiten
ter goedkeuring voorleggen aan het bestuur van de regio. De regio stuurt op haar beurt een regionaal plan op
naar het hoofdbureau. Het is een min of meer verplichtende overeenkomst, prestatiecontract genoemd. Dit
wordt besproken met de staf van de EPR en de voorzitters van de regio’s en na akkoord ondertekend door de
voorzitter van de EPR. Op hun beurt ondertekenen de
voorzitters van de regio’s prestatiecontracten met de
dominees van de plaatselijke kerken. Jaarlijks zijn er evaluaties van de resultaten. Hier zien we de invloed van de
principes van modern management. Het schept duidelijkheid en transparantie.
In onze contacten met onze partnerkerk in Rwanda zien
we een duidelijke mentaliteitsverandering op alle niveaus! Dominees en voorzitters van de regio’s spreken
trots over hún projecten. Ze laten ze ook graag zien aan
bezoekers. Dat heb ik zelf ook ervaren toen ik begin van
dit jaar met vakantie was in Kirinda (zie foto’s).
10
oktober 2014
Wat is er op dit moment reeds
bereikt?
Meer dan 80 % van alle gemeenten
hebben nu inkomensgenererende activiteiten. Hun financiële afhankelijkheid van de centrale kas is beduidend
verminderd. Voor de financiering van
huisvestingskosten van predikanten,
tot 2008 volledig betaald uit de centrale kas van de EPR, is vanaf 2012
geen bijdrage uit de centrale kas meer
voorzien. Voor predikantensalarissen
is de bijdrage uit de centrale kas verminderd tot 12 % in 2013. In 2013
waren 9 van de 17 regio’s in staat hun
eigen lasten te dragen. Andere regio’s
lopen echter nog achter en vereisen
speciale aandacht en begeleiding.
Op naar de toekomst
Op een speciale synode in maart van dit jaar is besloten
om de 2e fase van het decentralisatieproces te starten.
Dit houdt in dat de 7 regionale adviseurs uit regio’s die
zelfvoorzienend zijn geworden, overgeplaatst zijn naar
regio’s waar door lokale omstandigheden de ontwikkeling minder snel of moeilijker gaat.
Ook is besloten tot een herverdeling van de regio’s - die
vanaf nu met de Engelse term presbytery worden genoemd - : er zijn nu 7 presbyteries in plaats van de 17
regio’s. Dat vermindert de kosten. Verwacht wordt dat
de presbyteries binnen afzienbare tijd meer en meer zelf
hun adviseurs kunnen betalen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat plaatselijke kerken en presbyteries hun eigen kerkenwerk financieren, onafhankelijk van bijdragen van de centrale kas van de EPR.
De Commissie Kerk en Wereld volgt al deze ontwikkelingen met grote belangstelling en vaak met toenemende
bewondering voor de kracht van mensen om te veranderen, om de kerk op te bouwen! En ik vroeg me af:
zouden onze gemeenten en districten
hetzelfde kunnen bereiken mocht eventueel de hulp vanuit de overheid wegvallen?
________________________________
Jaap HOUTMAN,
Coördinator Kerk en Wereld.
Nederlandstalige communautaire coördinatie
oktober 2014
11
Van hier en daar
Vredesappel
Vrede is de toekomst
Van 7 tot 9 september vond er onder dit motto in Antwerpen een groots opgezet evenement plaats. Aangestuurd
door de gemeenschap van Sant’ Egidio. Een Rooms-Katholieke lekenbeweging, gezegend door de paus. Sant’ Egidio
bestaat in Antwerpen al ongeveer 30 jaar en is in die tijd steeds verder uitgebreid. Niet alleen in grootte, maar ook
in invloed. Het bisdom Antwerpen organiseerde de vredesdagen mee, evenals de stad zelf. Er waren meer dan 300
genodigden uit de hele wereld. Van allerlei conflictgebieden en met zeer veel verschillende overtuigingen en religies. Zo was er bijvoorbeeld een vrouw uit de Centraal-Afrikaanse Republiek, getuige van moordpartijen, die christenen op moslims, een pastor en een imam uit Nigeria, die samen opkomen voor de vrede, een Jezidi-vrouw uit Irak,
christenen uit Syrie en Pakistan… Een zeer gemengd gezelschap. Er waren ongeveer drieduizend deelnemers,
afkomstig uit de hele wereld.
Tijdens de slotviering op de Grote Markt, waarheen gelovigen van allerlei verschillende religies en overtuigingen,
waren opgetrokken vanuit hun eigen gebedshuizen, werd onderstaande tekst gelezen door een Belgisch meisje en
een Duitse jongen: honderd jaar na het begin van de Groote Oorlog symboliseerden zij samen de wil tot vrede.
Uw reporter ter plaatse, ds. Ina Koeman.
Vredesappel
moeten sterven, van wie ver van hier lijdt
aan een behandelbare ziekte. We hoorden
de vraag naar waardigheid van de armen,
de nood aan rechtvaardigheid van de volkeren, de smeekbede die opstijgt uit de periferieën van de wereld.
Op uitnodiging van de Gemeenschap van Sant’Egidio zijn
wij, mensen van verschillende godsdiensten, samengekomen in Antwerpen, in het hart van Europa. Deze plek
onderging honderd jaar geleden de verschrikking van de
Grote Oorlog, een Europese oorlog die een Wereldoorlog werd. ln deemoed houden wij de herinnering levend
aan de talloze gesneuvelden en herhalen: Nooit meer
oorlog!
Vandaag is de oorlog teruggekeerd op Europese bodem,
en in andere delen van de wereld vernietigt hij eeuwenoude samenlevingsverbanden. De oorlog doet onnoemelijk veel mensen lijden. Wij hebben geluisterd naar
het gebed van miljoenen vluchtelingen en ontheemden,
het gebed van wie vraagt om niet van honger en dorst te
12
oktober 2014
De wereld heeft ruim de mogelijkheden en
de tijd gehad om vrede te bouwen, om afstanden te verkleinen, om problemen af te
wenden voordat de crisissen te groot werden. We hebben echter veel gelegenheden
voorbij laten gaan. Maar nu is het tijd om
beslissingen te nemen, niet om te berusten. De oorlog en het geweld in vele hoeken van de wereld zijn erop gericht grenzen te hertekenen. Ze willen levensvormen wijzigen en de manier
waarop wij naar de ander kijken, veranderen. De wereld
is geglobaliseerd en dreigt tegelijk de zin voor een gemeenschappelijk lot te verliezen.
lngrijpende ziektes zoals verdeeldheid en berusting maken alles moeilijk. Ze doordrlngen en verzwakken de religieuze gemeenschappen, de politiek, de internationale
structuren en instellingen. De godsdiensten zijn geroepen om zichzelf te ondervragen: zijn ze in staat gebleken de zoektocht naar een gemeenschappelijk lot te
bezielen, of werden ze meegesleept in de logica van het
conflict? De godsdiensten kunnen nochtans veel. Ze kunnen een hart en een ziel geven aan de zoektocht naar
vrede als lotsbestemming voor alle volkeren.
Van hier en daar
Vandaag nemen wij de verantwoordelijkheid voor de
vrede op ons, nu te weinig mensen dromen van vrede.
De wereldgodsdiensten zeggen vandaag met meer
kracht dan gisteren dat de heilige oorlog niet bestaat.
Anderen uitroeien in naam van God is altijd godslastering. Anderen uitroeien en zich hierbij op Gods naam
beroepen, is niets anders dan gruwel en terreur. Wie zo
handelt, verwijdert zich verblind door haat van de zuivere godsdienst, en vernietigt deze godsdienst die hij
beweert te verdedigen.
Laten we ons in deze moeilijke tijd inzetten om het leven
te verdedigen van broers en zussen met een andere godsdienst dan de onze, die bedreigd worden.Laten we samen werken aan de toekomst van de wereld, in de wetenschap dat de oorlog een grote dwaasheid is en dat de
vrede een te ernstige zaak is om over te laten aan slechts
enkelen. De dialoog is het medicijn tegen conflicten.
De dialoog heelt wonden en maakt de toekomst mogelijk. De oorlog kan enkel overwonnen worden door de
vrede. Wanneer we ons de wegen van de vrede niet
kunnen voorstellen, resten ons enkel haat en puinhopen. We moeten de moed hebben om de vrede te bedenken, want er zijn maar twee mogelijkheden: een toekomst van vrede of helemaal geen toekomst. Niet voor
de winnaars noch voor de verliezers.
Wij zeggen tot de jonge generaties: laat je niet misleiden door het droevige realisme van wie zegt dat dialoog
en gebed tot niéts dienen. Zonder gebed en zonder dialoog stikt de wereld. Het geweld kan gestopt worden.
Wie geweld gebruikt, brengt altijd de eigen zaak in diskrediet. Alles gaat verloren door de oorlog. Dat God de
wereld een toekomst mag geven. Die toekomst is vrede.
Antwerpen, 9 september 2014.
Nieuws uit de Synodale Raad
Op zaterdag 13 september kwam de districtsvergadering Franstalig Brabant bijeen in het Huis van
het Protestantisme. De aanwezigen werden ontvangen door mw. Bea Baetens,secretaresse van de voorzitter, Jurgen Renders, administratief secretaris, en
door de voorzitter zelf. De leden van de vergadering
kregen een rondleiding in het gebouw.
Om het contact met de Synode te optimaliseren,
hebben we onze geactualiseerde contactgegevens
op de laatste pagina (16) van Kerkmozaïek vermeld.
Uitnodiging Studiedag 29 oktober
2014, Paulus Kerk te Rotterdam
In samenspraak met Kerk en Wereld (VPKB) nodigt
stichting Zebra in Nederland predikanten in België
hartelijk uit voor de studiedag op 29 oktober.
Onderweg met diversiteit
Zo is de titel van deze studiedag van Stichting Zebra
die sinds 2008 werkt aan het realiseren van uitwisseling tussen predikanten/ kerkelijk werkers uit ZuidAfrika en Nederland, door exposure en gezamenlijk
studeren. Kernwoorden hierbij zijn: decentring, dialoog, ontmoeting, een contextuele benadering. De
ontmoeting in de uitwisseling blijkt steeds een verrijking voor predikanten en kerkelijk werkers.
Decentring betekent bewustwording van verschillen en dat is een geleidelijk, soms ontregelend, proces. Bij diversiteit denken we aan culturele, sociale,
etnische diversiteit, aan genderverschillen, aan theologische verschillen. Aan de betekenis hiervan voor
intermenselijke verhoudingen in en tussen diverse
kerkgenootschappen, zoals in Zuid-Afrika de overwegend blanke NGK en de overwegende gekleurde
VGK, en in Nederland onder meer de overwegend
blanke PKN en daarnaast gekleurde migrantenkerken (SKIN).
Ds. Hantie Kotzé, predikant en geestelijk verzorger
in het AMC (Amsterdam) en ds. Judith Kotzé, predikant en directeur van IAM (Inclusive & Affirming
Ministries, Cape Town), nemen ons mee in hun gezamenlijke en onderscheiden ervaringen en in een dans
met diversiteiten.
IAM werd opgericht in 1995 en kreeg in Zuid-Afrika
en internationaal erkenning voor baanbrekend werk
in de strijd tegen discriminatie van gay en lesbische
mensen. Deze organisatie heeft als doelgroep allereerst de leiders van mainline religieuze gemeenschappen, in het bijzonder die kerken die nog steeds
patriarchale waarden aanhangen. Inmiddels is zeker dankzij de inbreng van ds. Judith Kotzé kernwoord
in dit werk: dialoog.
Bewustzijn en gevoeligheid voor diversiteit creëren
door dialoog, hoe doe je dat? Hantie Kotzé oefent
als geestelijk verzorger in een algemeen en hoogtechnologisch ziekenhuis in Nederland niet minder
in dialoog.
dr. J.N. Meulink - Korf
dr. K. Blei
Opgave/informatie: ds. Peter VAN BRUGGEN (VPKB
Roeselare) [email protected]
oktober 2014
13
Boekbespreking
De onderstroom van religie en atheïsme
Begin dit jaar verscheen bij uitgeverij
Lannoo een nieuw boek
van de hand van ds.
Johan Temmerman,
predikant te Gent
(Brabantdam). In dit
boek legt hij zijn theologische en filosofische
kaarten op tafel. Hij
houdt een pleidooi
voor wat hij het beelddenken noemt. Dit
beelddenken verbindt
wat in de westerse traditie zo tragisch uit elkaar is gehaald: redelijke bezinning op en
beleving van het bestaan. Met het eerste
ging de wetenschap lopen en het tweede werd het terrein van de religie. Nochtans putten beiden uit dezelfde bron, hebben dezelfde
onderstroom. Juist daarom hoeven godsdienst en wetenschap ook helemaal niet tegenover elkaar te staan.
Ze bieden beide legitieme perspectieven op de werkelijkheid. Enkel omdat beiden hun eigen perspectief verabsoluteren worden hun inzichten vals en komen ze in
conflict met elkaar.
In dit boek beschrijft de auteur de wordingsgeschiedenis
van de religies van het boek op zo’n manier dat hij laat
zien hoe daar het verraad aan het beelddenken plaatsvindt en wel met name op het moment dat de zingevende
verbeelding (verhaal, mythe, vertelling) als feitelijk wordt
gepresenteerd en de inhoud ervan vervolgens wordt
bevroren in een dogma. De theologieën die hiervan het
gevolg zijn sluiten elkaar uit en gaan elkaar bestrijden.
Vervolgens laat hij zien hoe veel atheïstische bestrijders
van de religie in hetzelfde bedje ziek zijn (ook zij nemen
de beelden uit de onderstroom voor feiten) en dus gedoemd zijn om met de religieuzen een dovemansgesprek
te voeren.
Zouden zij allen – religie en atheïsme – zich bewust worden dat ze putten uit dezelfde bron en het beelddenken
weer serieus nemen, dan zou er geen ruzie zijn. Aan de
hand van de geschiedenis van de gnosis en het
hermetisme probeert de auteur aannemelijk te maken
dat daarin het oorspronkelijke beelddenken nog wel aan-
14
oktober 2014
wezig was, maar door het exclusieve machtsdenken van
de kerkvaders werd afgewezen en weggezet als ketterij. De geschiedenis van de gnostiek en het hermetisme
(inclusief de voornaamste personen, geschriften en hun
to-the-point uiteengezet. Met name in de vrijmetselarij ziet de auteur de onderstroom van het beelddenken op exemplarische wijze
uit de onderstroom naar boven komen en vorm aannemen in rituelen en levensvisie. Zijn eigen inwijding daarin
blijkt voor hem een eye-opener te zijn geweest. Het heeft
hem niet alleen de onderstroom doen ontdekken, maar
juist ook doen beseffen dat er geen conflict is tussen
vrijmetselarij en zijn eigen christelijke traditie, op voorwaarde dat beiden beelddenkend uit de onderstroom
blijven putten.
Hoe verder het boek vordert, hoe duidelijker wordt dat
met dit boek de mens Johan Temmerman, die theoloog
en filosoof is, verantwoording aflegt van de keuzes die
hij in zijn eigen leven heeft gemaakt. Hierbij durft hij
openhartig en persoonlijk te spreken, ook over eigen
tekorten en misvattingen. Deze persoonlijke toets is geen
snuifje human interest voor de betere verkoop maar
dient een inhoudelijk doel: het versterken van de objectieve boodschap. Die acht de auteur van belang voor
meer dan zichzelf alleen. Anders had hij dit boek immers
niet gepubliceerd. Zo bezien past het in de rij van christelijke filosofische ego-documenten waar ooit de kerkvader Augustinus mee begon (Confessiones).
i
n
t
e
r
p
r
e
t
a
t
i
e
)
w
o
r
d
t
d
e
g
e
l
i
j
k
e
n
Dick WURSTEN
dr. Johan TEMMERMAN:
De onderstroom van religie en atheïsme.
Vrijmetselarij, mystiek, gnostiek, hermetisme
(Tielt, Lannoo Campus 2014)
215 blz. € 24,99.
Bijdragen voor het volgende nummer verwacht
de redactie graag uiterlijk 6 oktober 2014.
Thema van het septembernummer:
Vreemdeling te zijn op aard
Advertentie
Bijbel in Gewone Taal
Prominent op de Boekenbeurs
De Bijbel in Gewone Taal is precies wat de naam
zegt: de Bijbel in gewone taal, de taal die we allemaal dagelijks spreken.
Maatschappelijke ontwikkeling
In de snelle maatschappij van tegenwoordig staat lezen onder druk. Vlamingen besteden minder tijd aan lezen,
zo blijkt uit onderzoeken. Daarnaast veranderen de wensen en behoeftes van lezers. Als teksten onduidelijk of
ingewikkeld zijn, haken veel lezers af. Het belang van leesbare, begrijpelijke teksten is dus belangrijker dan ooit.
Daarom stelt het Bijbelgenootschap in Nederland en Vlaanderen nu ook de Bijbel beschikbaar in begrijpelijke
taal.
Vertaling
De Bijbel in Gewone Taal is een volwaardige vertaling, die de Bijbel begrijpelijk maakt voor zo veel mogelijk
mensen. Het Bijbelgenootschap hoopt hiermee een vertaling aan te bieden die voor iedereen geschikt is. Door
de duidelijke, herkenbare taal komt de Bijbel dichtbij. Zo wordt lezen een ontmoeting. Op de website
www.bijbelingewonetaal.be kunt u kennis maken met de specifieke kenmerken van de Bijbel in Gewone Taal.
Overhandiging
Op 1 oktober wordt het eerste exemplaar van deze nieuwe Bijbel overhandigd aan de Nederlandse koning
Willem-Alexander. In Vlaanderen vindt de feestelijke presentatie plaats op de Vlaamse Boekenbeurs te Antwerpen, op zondag 2 november. Daar wordt een Royal edition overhandigd aan een prominente Vlaming.
Presentatie op de Boekenbeurs
De presentatie op 2 november (13.45-14.45u) biedt een gevarieerd programma rond de Bijbel in Gewone Taal.
Er wordt voorgelezen uit de nieuwe vertaling, en enkele teksten worden muzikaal ten gehore gebracht. Theatergroep Aluin voert een stuk op, speciaal gemaakt voor deze gelegenheid, waarin enkele bekende Bijbelverhalen
uit de Bijbel in Gewone Taal met elkaar zijn verweven.
Prof. Rudy Van Moere, die de Bijbel in Gewone Taal heeft nagelezen op hollandismen, zal spreken over de kracht
van gewone taal. Het hoogtepunt is de overhandiging van een ‘Royal edition’ van de nieuwe vertaling aan een
prominente Vlaming.
Leesmarathon
Gedurende de hele periode van de Boekenbeurs wordt er dagelijks luidop uit de Bijbel gelezen op de Bijbel in
Gewone Taal -stand (zaal 4 nr. 403). Elke dag is een andere Bijbelfiguur aan de beurt.
De leesmomenten gaan door van 11.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 16.00. U bent van harte uitgenodigd om uw
favoriete tekst live voor te lezen op de Boekenbeurs.
Meer informatie vindt u op www.bijbelingewonetaal.be.
oktober 2014
15
Contactgegevens
PROTESTANTSE OMROEP vzw
HUIS VAN HET PROTESTANTISME
Brogniezstraat 44, 1070 Brussel
www.vpkb.be
Colofon
Woensdag 15 oktober 2014
Radio 1 om 20.03
Méér waard van vele mussen
Frank MARIVOET
Verantwoordelijke uitgever
ds. Steven FUITE
Redactieadres:
Brogniezstraat 44 - 1070 Brussel
tel.: +32-(0)2-511 44 71
fax.: +32-(0)2-510 61 74
E-mail: [email protected]
Contact en info:
Huis van het Protestantisme
Verenigde Protestantse Kerk in België
Brogniezstraat 44
1070 BRUSSEL
Website :
http://www.vpkb.be
Prijzen Kerkmozaïek
•
Individueel abonnement: 20,00 euro
•
Groepsabonnement: 15 euro (vanaf minimum 5
exemplaren naar éénzelfde adres)
•
Steunabonnement: 25,00 euro
Vorige nummers Kerkmozaïek
http:/www.kerkmozaiek.be
Voorzitter
ds. Steven H. Fuite:
[email protected]
02/511.44.71
Secretariaat
Bea Baetens: [email protected]
02/511.44.71 of 02/510.61.70 (rechtstreeks)
Jurgen Renders: [email protected]
02/511.44.71 of 02/510.61.79 (rechtstreeks)
Boekhouding
[email protected]
02/ 510.61.76
of
Micheline Tshilemb:
[email protected]
02/510.61.75
Protestants-Evangelisch Godsdienstonderwijs
Christine van Belle: [email protected]
02/510.61.73
Storten
kan op onderstaand nieuwe rekeningnummer van de
Verenigde Protestantse Kerk in België
Brogniezstraat 44 - 1070 Brussel
ING BE06 3100 0835 5022
De redactie behoudt zich het recht voor om bepaalde
artikelen niet te publiceren, indien nodig in te korten
en/of redactioneel te bewerken. Zij is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikelen en slechts ten
dele voor de stijl.
Organisaties en tijdschriften, niet behorend tot de
VPKB, die artikelen uit het maandblad Kerkmozaïek
geheel of gedeeltelijk wensen over te nemen of te bewerken, dienen dit schriftelijk aan te vragen op het
redactieadres.
Wat betreft de richtprijs voor advertenties kunt u zich
wenden tot de redactie. Zij behoudt zich het recht voor
om deze al dan niet te plaatsen.
Sluitingsdatum volgende Kerkmozaïek:
6 oktober 2014.
16
oktober 2014
Afgiftekantoor : 1070 Brussel - Verantw. uitgever en afzendadres : ds. Steven FUITE, Brogniezstraat 44 - 1070 Brussel
Redactieteam
Bea Baetens
Jurgen Renders
Annet Sinnema-Buurman
ds. Ernst Veen
dr. Dick Wursten
Creatie cover: Nik Colson, 1731 Zellik
Foto cover: Lombardstraat 11, waar de synode toentertijd in het leven geroepen werd.