Dichterbij ZUIDWEST-DRENTHE

Dichterbij
MAGAZINE VOOR
LEDEN VAN RABOBANK
ZUIDWEST-DRENTHE
ZOMER 2014
ZUIDWEST-DRENTHE
Maartje
Paumen geeft
clinic bij HHC
3290
»8
ONLINE ONDERNEMEN
MINIMASTERS
WONINGMARKT
Jelmer de Vries »14
Leren van elkaar »26
Restschuld goed in
beeld »34
OM DE
HOEK
2 ZUIDWEST-DRENTHE
Sinds kort zit Rabobank
Zuidwest-Drenthe met een
servicepunt in de centrale
hal in wooncentrum De
Weyert in Dwingeloo.Iedere
donderdagochtend kunt u
van 09.00 tot 12.00 uur
terecht bij ons Servicepunt.
Onze serviceadviseur helpt u
graag op weg met vragen
over uw bankzaken. Zelf
regelen? Dat kan natuurlijk
ook via www.rabobank.nl
FOTO: DANIËLLA POSTMA
3290
RABOBANK
SERVICEPUNT
DWINGELOO. BIJ U
IN DE BUURT!
3
HANS VAN DER WERFF
VOOR
WOORD
Directievoorzitter
GRENZEN VERLEGGEN
D
e zomer is een tijd om grenzen te
verleggen. Dat doen we soms
letterlijk door bijvoorbeeld onze
vakantie te vieren in een ander
land. Of om op een hele andere manier op
vakantie te gaan dan je gewend bent te doen.
Ook figuurlijk verleggen we onze grenzen. De
zomer is traditiegetrouw de periode van de
grote sportevenementen. Dit jaar valt er op
sportgebied genoeg te beleven. De hockeyers
strijden op dit moment in Den Haag om de
wereldtitel tijdens de Rabobank Hockey World
Cup. Ons dameselftal hoort tot de top van de
wereld en wist al een aantal maal het goud op
het WK te veroveren. Zullen zij er dit jaar in
eigen land ook weer in slagen?
Maartje Paumen een van de topspeelsters
van het dames hockey komt, op onze
uitnodiging, in Hoogeveen om een clinic te
COLOFON
Redactie Rabobank Zuidwest-Drenthe: Daniëlla Postma
Redactie Rabobank Nederland: Margit van den Berg, Conny Feskens
vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, Esther Joosse, Mandy van
Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven
Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen
Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave
worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste
zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data.
Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan
hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor
onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 ZUIDWEST-DRENTHE
verzorgen. Als we daarna op het WK voetbal in
Brazilië ook hoge ogen weten te gooien, kan het
sportjaar 2014 voor Nederland niet meer stuk!
In deze Dichterbij besteden we aandacht aan
grensverleggende ideeën en aan ontwikkelingen
en initiatieven die onze eigen landsgrenzen
overschrijden. Als je naar deze voorbeelden
kijkt dan lijkt het of het verleggen van de grens
alleen maar in het groot kan. Niets is minder
waar. Enthousiaste ondernemers die kennis met
elkaar delen en ervaringen uitwisselen tijdens
de Minimasters. Door onze kennis en krachten
te bundelen met die van anderen kunnen we
niet alleen onze eigen grenzen steeds verder
verleggen, maar ook anderen helpen om dit te
doen. En dat is toch waar het uiteindelijk om
draait bij coöperatief bankieren.
Maartje Paumen komt
naar Hoogeveen!
Zie pagina 8
Dichterbij
ZUIDWEST-DRENTHE
THEMA: GRENZEN VERLEGGEN
8
10
14
16
22
34
32
Interview Maartje Paumen
Nieuwe kijk op ouderdom
Online shoppen voor
kindergordijnen
Bitcoins: wat moeten we
ermee?
Pluimveeondernemer in
het oosten
Gevolgen restschuld goed
in beeld!
RABOBANK FOUNDATION
18
Waar ligt de grens tussen
arm en rijk in Nederland?
COÖPERATIEF ONDERNEMEN
26
MiniMaster ondernemers
BELEGGEN
28
Ledencertificaat niet meer
exclusief
SAMEN STERKER
32
26
Medewerkers actief tijdens
NLdoet
3290
RUBRIEKEN
17
14
2 Om de hoek
6 Kort nieuws
17 OBS Het Groene Hart winnaar
Bankbattle
21 Puzzel
31 Rabo Jeugdfonds
36 Leden voor leden
38 Ledenaanbiedingen
39 Column Bert Faber
5
KORT
Senioren Advies Raad
LEDEN
INFO
MIDDAG
In samenwerking met de Senioren
Advies Raad (SAR) heeft de bank twee
informatiemiddagen voor leden vanaf
60 jaar in Dwingeloo en Ansen
georganiseerd.
D
e heer Frits Schrijvers,
voorzitter van de SAR, vertelde
over het integreren van de SAR
in de Ledenraad. Aansluitend
werden de bezoekers bijgepraat door
Monique Eshuis over internetbankieren en
mobiel bankieren. Er was ruimschoots tijd
om de vragen van de aanwezigen te
beantwoorden.
Na het eerste deel werd onder het genot
van een hapje en een drankje gekeken
naar een optreden van het duo NulenniX.
De leden genoten hier zichtbaar van!
Half juni nemen wij afscheid van de SAR.
Wij bedanken de dames A. van der
Brugge-Biesma, J.E. Korver,
J. Tissingh-Klomp, T. van der
Ven-Rijkenberg en de heren
F.A.J. Schrijver, A.J. Gaasbeek, H. Bruins,
Verzekeringshulp voor starters
W
elke schades komen het
meest voor bij schilders en
glaszetters? Welke risico’s
loopt een schoonheidsspecialist? Als
starter, zzp’er, vereniging of stichting wilt
u een verzekering die past bij uw bedrijf
en die uw bedrijfsrisico’s voldoende dekt.
Die risico’s veranderen regelmatig.
Interpolis ZekerVanJeZaak® is een verzekeringspakket dat meeverandert met uw
bedrijf. Ondernemers hoeven slechts een6 ZUIDWEST-DRENTHE
maal per jaar hun actuele situatie door te
geven. Tussentijdse wijzigingen zijn direct
meeverzekerd. Als handig hulpmiddel
heeft Interpolis infographics met cijfers
van ZekerVanJeZaak-klanten uit twintig
verschillende branches. Daarmee kunnen
ondernemers vergelijkingen maken met
anderen binnen hun branche. Ook krijgen
zij een indicatie van de verzekeringskosten
aan de hand van de verwachte omzet. Kijk
voor meer info op interpolis.nl/zakelijk.
B. Lubbinge, J.G. Wolf voor hun inzet en
betrokkenheid bij onze bank.
AANKOOP
RETOUR?
Hebt u een aankoop gedaan die u wilt
retourneren? In plaats van het aankoopbedrag als contant geld terug te geven,
kunnen winkeliers sinds kort het bedrag
terugstorten op uw bankrekening;
retourpinnen heet dit. De volgende
werkdag staat het geld dan op uw
rekening. Deze manier van retourneren
is extra veilig voor winkeliers, die
hierdoor minder contant geld in hun
kassa hoeven te bewaren. Maar ook
klanten hoeven niet meer met (veel)
contant geld op zak naar huis.
HAAL MEER UIT UW
SPAARGELD
Ervaar zelf het gemak van MyOrder
S
teeds meer mensen ontdekken
het gemak van MyOrder, de app
van de Rabobank waarmee u met
uw smartphone kunt bestellen en
betalen. Bijvoorbeeld een kopje koffie op
het terras of toegangskaarten voor de
bioscoop of de Efteling. In de rij staan of
op de ober wachten hoeft dankzij
MyOrder niet meer, zegt Hester Slagter,
specialist Financieel Logistiek bij
Rabobank Zuidwest-Drenthe. U plaatst uw
bestelling via de app en als deze gebracht
wordt, hebt u de rekening al betaald.
Tickets of entreebewijzen ontvangt u
digitaal en toont u ter plekke via uw
telefoon. Ook in Hoogeveen en omstreken
kunt u op steeds meer plekken terecht
met MyOrder. Bent u geïnteresseerd,
neem dan contact met ons op. Kijk voor
alle mogelijkheden op
rabobank.nl/myorder of download de app
in de App Store of Google Play.
ONDERNEMER? KIJK OOK DAN OP
WWW.MYORDER.NL VOOR MEER INFORMATIE.
Op reis buiten Europa?
ZET UW PAS ‘AAN’
G
aat u op reis buiten Europa?
Vergeet dan niet om uw bankpas voor vertrek ‘aan’ te zetten
via Rabo Internetbankieren
(behalve bij WereldPas jongeren), via uw
bank of door te bellen met Interhelp (buiten kantoortijden). Dit kan zo vaak u wilt,
hier zijn geen kosten aan verbonden. Van
tevoren geeft u aan wanneer u buiten
Europa verblijft. Deze periode kunt u
desgewenst vanaf uw verblijfsplek verlengen. Zakelijke bankpassen hoeft u
overigens niet in te stellen voor gebruik
buiten Europa; deze staan standaard ‘aan’.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN
3290
UITZONDERINGEN OP RABO.NL/NME6RBXT.
Hebt u meestal meer spaargeld
op uw rekening dan u direct
nodig hebt? Met Rabo PeriodeSparen spaart u met het deel
waar u nu ‘niets’ mee doet tot
aan het moment waarop u het
wel nodig denkt te hebben.
Bijvoorbeeld voor een nieuwe
auto of een grote reis. U ontvangt dan een hogere rente
dan op uw dagelijks opvraagbare spaarrekening. Tussendoor geld opnemen kan als u
dit op tijd aankondigt. Kijk op
rabobank.nl/periodesparen.
HUUR EEN PIN!
Regelmatig krijgen wij vragen
van klanten die voor een
festival, beurs of ander
evenement een mobiel
pinapparaat willen huren. Dit
kunt u heel gemakkelijk zelf
regelen bij www.rentapin.nl
U bestelt een draadloos
pinapparaat en zij leveren het,
inclusief duidelijke handleiding
en pinrolletjes, binnen kantoortijden al binnen 3 uur. Het
apparaat is direct klaar voor
gebruik en de pingelden
worden dezelfde dag nog op
uw rekening geboekt.
OOGSTDAG LHEE
Kuieren deur de tied van toen,
dat is het idee achter de
Oogstdag in Lhee, die wordt
gehouden op zaterdag 9
augustus 2014. Vele
demonstraties en activiteiten
geven u een compleet beeld
van hoe in vroegere dagen het
koren geoogst, verwerkt en
uiteindelijk voor consumptie
gereed gemaakt werd. Ook dit
jaar is Rabobank
Zuidwest-Drenthe als sponsor
verbonden aan dit unieke
evenement.
7
HOCKEY
Maartje Paumen is bezig aan haar derde WK: de Rabobank Hockey
World Cup 2014. Samen met haar team hoopt zij in Den Haag het
grote doel te bereiken: wereldkampioen worden in eigen land.
TEKST: MASHALL VAN BASTEN BATENBURG FOTO'S: MARK HORN
Maartje Paumen:
‘Ik wil altijd
winnen’
P
RABOSPORT.NL/
HOCKEY
aumen heeft het allemaal al eens
meegemaakt. In 2006 veroverde ze de
mondiale titel in Madrid. Vier jaar later
bereikte ze met het Nederlands team
wederom de finale, maar gastland Argentinië
ging er met de gouden medaille vandoor. Toch is
het deze keer anders: het wereldkampioenschap is in Nederland, in het Kyocera Stadion in
Den Haag. ‘Het is fantastisch om zo’n toernooi in
eigen land te kunnen spelen’, aldus de verdediger van de Oranjevrouwen, die wel extra druk
voelt nu de mondiale titelstrijd op vaderlandse
bodem wordt gehouden. ‘Wij zijn een supergroot hockeyland. Er wordt van ons verwacht
dat we goed presteren. Die verwachtingen
hebben we ook zelf opgebouwd door veel te
winnen.’
MENTAL COACH De 28-jarige Paumen
debuteerde in 2004 voor het Nederlands team;
tien jaar later heeft ze alles gewonnen wat er te
winnen valt. Ondanks de vele prijzen, medailles
8 ZUIDWEST-DRENTHE
en titels blijft de honger naar nieuw succes
onveranderd groot. De gedrevenheid en passie
van het strafcornerkanon uit Den Bosch is
immens. ‘Ik wil altijd winnen. Ik train zo hard en
ik wil zo graag, het zit in mezelf om nog sterker
en nog beter te willen worden.’ Haar drang naar
succes zit Paumen ook wel eens in de weg.
Afgelopen zomer greep ze zowel met haar club
Den Bosch als met het Nederlands elftal naast
de hoofdprijs en schakelde ze een mental coach
in om beter met verlies om te leren gaan. ‘Het is
best vermoeiend altijd te willen winnen. Met
behulp van mijn mental coach heb ik geleerd
dingen makkelijker los te laten en ze beter in
perspectief te plaatsen.’
PRAATJES Paumen heeft de laatste jaren
een grote ontwikkeling doorgemaakt bij Oranje;
ze schopte het zelfs tot aanvoerder. Voor
Paumen was dit geen makkelijke opgave. ‘Ik
moest meer mijn mond opendoen, praatjes
houden, het voortouw nemen. Dit zijn dingen
die niet dicht bij mij stonden.’ Ook op fysiek
gebied weet Paumen inmiddels beter waar haar
grenzen liggen. Een driedaags trainingskamp
met militairen leerde haar twee jaar geleden dat
ze sterker is dan ze dacht. ‘Op een bepaald moment wilde ik niet meer verder, ik kon echt niet
meer, maar we gingen toch door. Als nu iets
zwaar is, dan denk ik daar aan terug. Je kan veel
meer dan je denkt.’
3290
Hoogeveense
Hockeclub heeft
op zaterdag 23
augustus een
spetterende Rabo
Hockeydag. Als
sponsor van de
club biedt
Rabobank
Zuidwest-Drenthe
deze dag een
clinic van
international en
olympisch
medaillewinnares
Maartje Paumen
aan.
9
TOEKOMST
De afgelopen eeuw is de gemiddelde levensverwachting gestegen
van 40 naar 80 jaar. Wie vandaag de dag met pensioen gaat, kan
daar niet tien maar twintig jaar van genieten.
TEKST: HANS BOUMAN FOTO'S: GETTY IMAGES
75 is het
nieuwe 65
I
WESTENDORP:
n zijn bestseller Oud worden zonder het te
logisch en wenselijk is om de traditionele pen‘40 procent van de
zijn verwijst de Leidse hoogleraar ouderensioengerechtigde leeftijd te handhaven. Van
bijna 65-jarigen denkt
geneeskunde Rudi Westendorp naar de
overheidswege is inmiddels besloten deze in
erover om door te werFrançaise Jeanne-Louise Calment. Zij stierf
stappen te verhogen van 65 naar 67 jaar. Daarken. Een kwart van de
in 1997 op 122-jarige leeftijd. Calment
over is heel wat afgeklaagd. Westendorp ver75-plussers is actief als
was, voor zover bekend, de oudste aardbaast zich daarover. ‘Dat we vast blijven houden
mantelzorger en 40
bewoonster ooit. Volgens Westendorp zal haar
aan de 65-jarige pensioenleeftijd, alsof daar een
procent van de grootrecord onverbiddelijk worden gebroken: de eerbiologische grondslag voor zou zijn, heeft iets
ouders past op de
ste persoon die 135 zal worden, is al geboren.
zots. De gemiddelde Nederlander heeft na zijn
kleinkinderen.’
De volkswijsheid wil dat ouderdom met ge65ste nog 22 levensjaren voor de boeg. Het zou
breken komt. Maar niet alleen komen die gebrereëel zijn om toe te groeien naar een pensioenken op steeds latere leeftijd, zelfs áls er gebreken
leeftijd van 75 jaar. 75 is het nieuwe 65!’
zijn, laten de meeste ouderen zich daardoor nauwelijks uit
Al een aantal jaren geleden stelden de New Yorkse econoom
het veld slaan. ‘Wanneer je ouderen vraagt naar de kwaliteit
Warren Sanderson en de Weense demograaf Sergei
van hun leven, waarderen zij dat gemiddeld met een cijfer 8’,
Scherbov dat we anders moeten gaan denken over leeftijd.
constateert Westendorp. Dat blijkt ook uit onderzoek van het
‘Niet het aantal geleefde jaren is van belang, maar het aantal
RIVM: twee derde van de zelfstandig wonende ouderen
jaren dat iemand nog te leven heeft.’ Volgens de twee
ervaart geen lichamelijke beperkingen en meer dan de helft
onderzoekers zouden de maatschappelijke kosten van de
voelt zich gezond.
zorg een stuk lager uitvallen, wanneer je die berekent door
het aantal hulpbehoevenden af te zetten tegen het aantal
Pensioenleeftijd naar 75 Nu we ouder worden en lanmensen dat hulp kan geven, onder wie veel 65-plussers die
ger gezond blijven, komt de discussie op gang of het nog wel
mantelzorger zijn.
10 ZUIDWEST-DRENTHE
3290
Seniorencomplex van de toekomst Wanneer we die
gedachtenstap eenmaal hebben gemaakt, komt de hele
discussie over de maatschappelijke kosten van de vergrijzing
ineens in een heel ander daglicht te staan. Dan worden
ouderen niet alleen maar consumenten op het gebied van
wonen, zorg en welzijn, maar ook producenten op het gebied
van arbeid en participatie.
Wetenschap, overheid en bedrijfsleven zullen de handen
ineen moeten slaan om zowel technologische als sociale innovaties tot stand te brengen, meent Westendorp. Zo is er
behoefte aan een breed geschakeerd woningaanbod voor
ouderen. ‘Daarbij gaat het niet alleen om luxehuizen waar
alles tiptop geregeld is, maar ook om woningen waar mensen
met weinig inkomen van voldoende zorg verzekerd zijn. Tot
op heden is die vraag grotendeels ingevuld met een min of
meer standaardaanbod van verzorg- en verpleegtehuizen.
Hier ligt een opdracht voor corporaties, die een passend
aanbod moeten realiseren waar nu kansen blijven liggen.’
Links en rechts worden al antwoorden op de vraag naar
nieuwe woonvormen geformuleerd. Ron Fonteine, eigenaar
van de website leefbewust.com, lanceerde het idee van een
nieuw type seniorencomplexen: cirkelvormige, van zonnepanelen voorziene bouwwerken met aan de buitenzijde een
in de rondte lopende, inpandige gang en in het midden een
‘Dat we vast blijven
houden aan de 65-jarige
pensioenleeftijd, alsof
daar een biologische
grondslag voor zou zijn,
heeft iets zots’
grote gemeenschappelijke tuin waarin groenten en kruiden
kunnen worden gekweekt, deels voor eigen gebruik, deels
om te verkopen of te schenken.
‘De seniorencomplexen zouden kunnen worden voorzien van les- en reparatieruimten’, aldus Fonteine. ‘Er bestaat
erg veel kennis onder ouderen die nu nauwelijks wordt
benut. Ouderen kunnen lesgeven in traditioneel gezond
koken, reparaties verrichten aan consumptiegoederen die
anders worden weggegooid, kleding herstellen en op andere
manieren kennis doorgeven. De mensen zelf worden er
actiever door, ze genereren inkomsten door de verkoop,
reparaties en lessen, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen
worden voor het financieren van ontspanningsactiviteiten.
Ook nemen hun sociale contacten toe, zowel onderling als
met andere generaties. De resultaten zijn een betere
gezondheid en lagere kosten. Zowel de ouderen zelf als de
rest van de maatschappij profiteren.’
Interessante doelgroep We zijn nog nooit zo oud
geworden en ouderen hebben het financieel nog nooit zo
goed gehad. De goeroe van de seniorenmarketing, de
Fransman Jean-Paul Tréguer, hamert al vijftien jaar op het
12 ZUIDWEST-DRENTHE
MAATWERK
3290
belang van deze doelgroep en vindt steeds meer gehoor.
Essentieel bij het benaderen van de seniorenmarkt, aldus de
Fransman, is dat de producten weliswaar aantrekkelijk
moeten zijn voor ouderen, maar dat je deze doelgroep niet
moet aanspreken op zijn leeftijd. Klassiek is de fout van
rijwielfabrikant Rivel, die ooit een fiets maakte speciaal voor
50-plussers. Het product werd Abraham gedoopt en flopte
kansloos.
Volgens Tréguer nemen senioren gemiddeld tweeënhalf
maal zo lang de tijd om iets te kopen als een jeugdige
consument. Maar als ze eenmaal tot een aankoop besluiten
en het product bevalt goed, dan kan de producent erop
rekenen dat de klant terugkeert. De merkentrouw onder
ouderen is zeer groot, dit in tegenstelling tot de jongeren, die
met speels gemak van merk naar merk vlinderen.
Werk en pensioen combineren Hebben ouderen
eigenlijk animo om na hun 65ste actief te blijven? Medical
Delta, een samenwerkingsverband van vijf universitaire
instellingen in Delft, Leiden en Rotterdam, alsook de lokale
overheden, deed hiernaar onderzoek en het antwoord luidt
volmondig: ja. Zowel op de relatief informele wijze direct aan
huis, die Fonteine voorstelt, als anderszins.
Volgens Medical Delta zijn steeds meer ouderen actief en
productief in zowel betaald als vrijwilligerswerk. Weliswaar
ziet een grote meerderheid van de 55-plussers die nu nog in
het arbeidsproces actief zijn het als een goede zaak dat ze
straks met hun baan kunnen stoppen, maar tegelijk bestaat
er bij 60 procent een grote bereidheid om door te werken,
mits dat onder eigen voorwaarden kan.
‘Natuurlijk gelden bij langer doorwerken niet voor
iedereen dezelfde uitgangspunten’, aldus econoom Hans
Stegeman, hoofd Internationaal Onderzoek bij de Rabobank.
‘Mensen die hun leven lang zware fysieke arbeid hebben
verricht, zullen minder lang kunnen doorwerken dan anderen.’ Hij pleit voor een veel individuelere benadering dan op
dit moment gebruikelijk is. Bij langer doorwerken en aanpassing van het ontslagrecht hoort ook de mogelijkheid dat je
aan het eind van je loopbaan een lager salaris ontvangt,
wanneer je minder productief wordt, aldus Stegeman. ‘Je ziet
dat in cao’s steeds vaker de mogelijkheid van demotie wordt
genoemd. Ik geloof sterk in meer hybride vormen, waarbij
werk en pensioen worden gecombineerd. Dan houd je
mensen langer inzetbaar en maak je dingen als demotie,
In Scandinavië gaan werkgevers en oudere werknemers jaarlijks met elkaar
aan tafel en bespreken:
wat gaan we dit jaar doen,
wat voor beloning past
daarbij, welke opleidingen
kunnen erin betrokken
worden, etc., aldus
Rabobank-econoom Hans
Stegeman. ‘Zij maken
individuele afspraken
binnen het kader van een
cao. Die kant zullen we op
gaan: maatwerk.’
salaris dat past bij de productiviteit, gemakkelijker
verteerbaar.’
Nieuwe hypotheekvormen Nu we langer leven zou er
ook eens goed moeten worden gekeken naar de traditionele
hypotheek, meent Rudi Westendorp. Hij pleit voor wat hij de
“omkeerhypotheek” noemt. ‘Banken zouden ouderen het
spiegelbeeld van de gewone hypotheek moeten bieden. Als je
jong bent heb je geen geld om een huis te betalen en koop je
je als het ware gradueel in. Ouderen zouden de gelegenheid
moeten krijgen gradueel te worden uitgekocht.’
Hans Stegeman staat voorzichtig positief tegenover deze
gedachte, maar maakt een voorbehoud. ‘Mensen die hun huis
te gelde maken, gaan vervolgens dikwijls aanpassingen aan
het huis doen om er zo langer in te kunnen blijven wonen.
Dat gaat helaas meestal ten koste van de waarde van de woning. Natuurlijk moet het tot op bepaalde hoogte mogelijk
zijn om die stenen weer te gelde te maken, maar daarin moet
je jezelf niet te rijk rekenen.’
BOEKENTIP:
OUD WORDEN ZONDER HET TE
ZIJN RUDI WESTENDORP
13
ONLINE ONDERNEMEN
KINDERGORDIJNEN.NL
Online verkoop
onpersoonlijk?
Juist niet!
KinderGordijnen.nl is ruim drie jaar geleden opgezet
door Jelmer de Vries. Een enthousiaste en gedreven
ondernemer én een specialist in zijn vak.
TEKST: KROES TEKSTWERK FOTO'S: KROES TEKSTWERK
T
Bij KinderGordijnen.nl kunt u
vrolijke kindergordijnen
bestellen. Ze worden gratis
op maat gemaakt en tegen
een vergoeding gevoerd tot
verduisterend gordijn.
Bovendien kunt u bij elke stof
bijpassende kussens
bestellen.
14 ZUIDWEST-DRENTHE
oen Jelmer en zijn vrouw Jeanet
nadachten over kinderen, zei hij zijn
baan als woninginrichter op. Terwijl zij
in het onderwijs bleef werken, stortte
hij zich op het opzetten van een webshop in
gordijnen. Hiermee zou hij in de toekomst
vanuit huis kunnen werken én de zorg van de
kinderen op zich nemen. Klinkt goed. Toch? 'Het
was een enorme teleurstelling. Ik heb
ontzettend veel tijd en geld geïnvesteerd, maar
het kwam maar niet van de grond.'
Ondertussen groeide de buik van Jeanet en
gingen ze op zoek naar spullen voor de
kinderkamer. Toen ze ontdekten dat de keuze in
kindergordijnen minimaal is, was het idee voor
KinderGordijnen.nl snel geboren. Een webshop
die zich volledig richt op gordijnen voor de
kinderkamer. Ditmaal werd het een succes. 'Ik
heb veel geleerd van mijn eerste poging. Een
webshop is pas succesvol zodra je naamsbekendheid hebt, de goedkoopste bent of jezelf
specialiseert in een bepaald product. Dat laatste
heb ik gedaan.'
KinderGordijnen.nl beschikt over ruim
zeshonderd verschillende stoffen die per meter
te bestellen zijn. En dat is handig, want vaak is
er niet zoveel stof nodig voor één raampje in de
kinderkamer. Om te voorkomen dat klanten
verzanden in het enorme aanbod, heeft Jelmer
goed nagedacht over de gebruikersvriendelijkheid van zijn webshop. 'Er zijn
zoekfuncties per kleur, print en thema. Zo help
ik mijn klanten een eindje op weg.'
Jelmer woont in Hoogeveen, pal naast een
korenmolen. Hollandser kan bijna niet. Toch
voorziet hij vanaf hier kinderkamers over de
gehele wereld van gordijnen. 'We leveren vaak
in landen als Frankrijk, Duitsland en België.'
Maar ook buiten Europa weten mensen hem te
vinden. 'Ik heb net een bestelling op de post
gedaan naar Calgary, Canada.'
Eigenaar Jelmer de Vries
knipt stoffen op maat in
zijn werkplaats.
STEUN AAN
GOEDE DOELEN
3290
De gedreven ondernemer stopt veel energie in
het fotograferen van zijn producten. In zijn
magazijn heeft hij zorgvuldig het interieur van
een kinderkamer nagebouwd. Bij elk gordijn
zoekt hij naar bijpassende accessoires.
'Zwangere vrouwen shoppen graag online.
Kindergordijnen zijn, in tegenstelling tot andere
gordijnen, heel mooi op internet te presenteren.
Ze hebben vaak vrolijke kleuren en de
afbeeldingen spreken direct tot de verbeelding.'
Bovendien, vertelt hij lachend; 'zwangere
vrouwen hebben vaak ook ineens allemaal
vriendinnen die zwanger zijn. Zo begint het
balletje te rollen.'
Maar niet alleen zwangere vriendinnen
vertellen het aan elkaar. Diverse winkeliers
verwijzen klanten door naar de webshop van
Jelmer op het moment dat ze op zoek zijn naar
een specifieke stof. 'Ze gunnen het mij. Bovendien zit ik de woonwinkelier niet in de weg. Zij
moeten veel investeren in staalmateriaal en
kopen in op grote schaal, om vervolgens maar
een heel klein stukje stof te kunnen verkopen.
Dat is niet rendabel.' Om zijn webshop onder de
aandacht te brengen, maakt Jelmer gebruik van
Facebook en Twitter. Daarnaast zet hij Google
Adwords in, een vorm van adverteren op
Google. Toch loopt het vooral vanzelf. 'Ik heb
een productgerelateerde domeinnaam.
Hierdoor vinden mensen mij direct.'
Of hij het contact met klanten niet mist? 'Ik heb
juist het gevoel dat ik nu meer contact heb met
klanten. Vaak bellen mensen op voor advies.
Dan vraag ik ze om een foto op te sturen van de
situatie en kijk ik wat het beste past. Vroeger
kwam ik alleen langs om iets af te leveren of op
te hangen, nu ben ik betrokken in het hele
proces. Soms ontvang ik nog een foto zodra de
gordijnen eenmaal hangen. Dat zijn leuke
dingen.'
Jelmer vindt het
belangrijk dat kinderen
gezond en vredig
opgroeien. Helaas is
dat niet voor iedereen
vanzelfsprekend.
Daarom levert
KinderGordijnen.nl een
bijdrage aan de strijd
tegen kinderkanker.
Hoe? De opbrengsten
van knipstaaltjes
worden gedoneerd aan
KiKa. Deze stichting
heeft als doel om
fondsen te werven voor
vernieuwend
onderzoek en andere
activiteiten op het
gebied van
kinderkanker.
WWW.KINDERGORDIJN
EN.NL
15
VIRTUEEL GELD
Bitcoin kan
nog niet
bekoren
Wat is dat voor geld, de bitcoin? Wordt
deze digitale munt het betaalmiddel
van de toekomst? En welke risico’s
kleven eraan? De belangrijkste vragen
op een rij.
TEKST: PIETER VAN DEN BRAND
DIGITALE
PORTEMONNEE
Om bitcoins uit te geven
hebt u een digitale portemonnee nodig. In feite
een softwareprogramma
dat u op uw computer of
mobiele telefoon zet.
Bitcoins kunt u al kopen
via iDeal. U kunt uw
bitcoins laten beheren
door gespecialiseerde
kantoren. De risico’s zijn
voor uzelf. Andere bezitters kunnen bitcoins naar
uw ‘portemonnee’ overmaken. Bitcoins omzetten
in euro’s en omgekeerd
doet u bij speciale – uiteraard online – wisselkantoren.
16 ZUIDWEST-DRENTHE
1
Waar komt de bitcoin vandaan? De
bedenker van de bitcoin is de 64jarige Satoshi Nakamoto, een Japanse
Amerikaan die een kluizenaarsbestaan leidt in Californië. Zijn bedoeling met de bitcoin: snel en gemakkelijk betalen
zonder bemoeienis van bank en bijkomende
transactiekosten. En dat lijkt succesvol. Games,
muziek, koffie en zelfs pizza’s zijn vandaag de
dag al te koop met bitcoins. Niet in de laatste
plaats omdat er door de crisis wantrouwen jegens traditionele betalingssystemen is ontstaan.
2
Welke risico’s kleven eraan? De
koers van de bitcoin gaat als een jojo
op en neer. Door deze schommelingen kunnen mensen in korte tijd hun
geld verliezen, waarschuwt toezichthouder AFM. En omdat er geen centrale uitgever
van bitcoins is, zoals bij de euro of dollar, kan
er geen enkele partij aansprakelijk worden gesteld als er iets fout gaat. Ook is het deposito-
garantiestelsel niet van toepassing. Als de partij
die uw bitcoinportemonnee beheert (zie kader)
ophoudt te bestaan, verliest u dus uw geld. Een
ander probleem is de veiligheid. Computerhackers konden eenvoudig honderden miljoenen euro’s aan bitcoins stelen van onlinekantoren die handelden in de digitale munt. Ook zou
de bitcoin zijn ingezet om geld wit te wassen dat
verdiend was met onder meer kinderporno en
drugssmokkel. Dit doet het vertrouwen in de
virtuele munt geen goed.
3
Biedt de bitcoin ook kansen? De
bitcoin is een snel en goedkoop middel om te betalen in een eigen munt
van keuze. De transactiekosten zijn
nihil. Dat verklaart de populariteit
van de bitcoin. Er wordt nu flink met deze munt
gespeculeerd. In de ogen van de gerenommeerde oud-president van de Amerikaanse centrale
bank Alan Greenspan is de bitcoin echter een
regelrechte zeepbel
4
Wat adviseert de Rabobank?
Bureau Ethiek, dat een radarfunctie
heeft voor nieuwe ontwikkelingen
waar ethische aspecten een rol bij
spelen, ontving verschillende vragen
van medewerkers over de bitcoin. Over een
aantal concrete praktijkgevallen heeft de commissie advies uitgebracht. Een dergelijk advies
is echter nog geen officieel standpunt van de
Rabobank. ‘Het fenomeen bitcoin is nog betrekkelijk nieuw, maar bij onze klanten roept deze
nieuwe digitale munt veel vragen op’, zegt
secretaris Françoise Rost van Tonningen van de
Commissie Ethiek. ‘Als bank hebben we een
zorgplicht om onze klanten op mogelijke gevaren te wijzen. De risico’s van de bitcoin zijn nog
onvoldoende in kaart gebracht. Het gaat om een
anonieme vorm van betalen. Toezicht van de
overheid ontbreekt. De virtuele munt blijkt
gemakkelijk te hacken. Zolang de veiligheid niet
goed geregeld is, zijn wij terughoudend.’
BANK
BATTLE
WWW.BANKBATTLE.NL
3290
WINNAAR
BANKBATTLE
Voor de bankbattle 2014 werden 13
basisscholen uit het werkgebied van
Rabobank Zuidwest-Drenthe uitgedaagd
hun kennis en computervaardigheden te
testen. De leerlingen van OBS Het Groene
Hart in Zuidwolde hadden als eerste de
BankBattleCode gekraakt. Ze wonnen een
uitje naar het Luxor Theater in Hoogeveen.
17
RABOBANK FOUNDATION
1 op de 9 kinderen in Nederland groeit op in armoede. Dankzij
het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds kunnen zij wel
sporten of naar muziekles. Net als hun vriendjes.
TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: VOLTA
DE KLOOF DICHTEN TUSSEN ARM EN RIJK
Ieder kind mag
meedoen
WWW.RABOBANK.COM/
RABOBANKFOUNDATION
18 ZUIDWEST-DRENTHE
L
aatst kregen we een brief van een
moeder’, vertelt Bertien Minco,
directeur van het Jeugdcultuurfonds.
‘Ze schreef: “Eindelijk kunnen wij
weer leven in plaats van overleven.”
Omdat ze op zaterdag weer gewoon
met haar zoontje naar voetbal gaat en op
woensdag met haar dochter naar gitaarles.
Leuke dingen doen, net als je vriendjes, dat is
belangrijk voor een kind.’ In Nederland groeien
zo’n 384.000 kinderen op in armoede. De
sociale impact daarvan is groot. Voor veel van
hen is het bijvoorbeeld niet mogelijk om aan
sport te doen of naar dansles te gaan, met als
gevolg dat zij worden uitgesloten. ‘Terwijl een
uurtje dansen of judo juist voor deze kinderen
zo belangrijk kan zijn’, zegt Minco. ‘Een gezin dat
op of onder de armoedegrens leeft, heeft het
zwaar. De ouders hebben financiële zorgen, er is
sprake van ziekte, scheiding of schulden. Voor
de kinderen is sporten, schilderen of muziek
maken dan een goede uitlaatklep. Dat kan een
enorme gelukservaring betekenen.’
PROFESSIONALS Dankzij het Jeugdcultuurfonds en het Jeugdsportfonds kunnen kinderen
die in armoede leven wél sporten of zich creatief
uiten. De fondsen betalen rechtstreeks de
contributie, de lessen en zelfs de benodigde
materialen – het Jeugdcultuurfonds maximaal
450 euro, het Jeugdsportfonds maximaal 250
euro per kind per jaar. ‘Sport is nu eenmaal
goedkoper dan culturele activiteiten’, legt
Monique Maks, directeur van het Jeugdsportfonds, uit. Beide fondsen werken op dezelfde
manier. ‘We hebben gemeentelijke en
provinciale fondsen waar intermediairs een
aanvraag kunnen doen. Dat zijn professionals
die met de kinderen werken, bijvoorbeeld in het
onderwijs, de jeugdzorg of een buurthuis. Zij
kennen het kind en de thuissituatie, en zorgen
samen met onze coördinator dat het op de
gewenste les of sport komt.’ Het Jeugdcultuurfonds en het Jeugdsportfonds honoreerden in
3290
2013 samen bijna 33.500 aanvragen. Een
enorme stijging ten opzichte van het jaar ervoor.
‘Dat komt enerzijds doordat onze
naamsbekendheid groeit,’ zegt Maks, ‘anderzijds
doordat steeds meer gemeenten zich aansluiten.
Vorig jaar kwamen er twintig nieuwe bij.’
SOCIALE PARTICIPATIE In de aanwas van
lokale fondsen speelt de Rabobank Foundation,
het maatschappelijke fonds van de Rabobank,
een belangrijke rol. Zodra een gemeente besluit
om, vanuit de pot armoedebestrijding en sociale
participatie, te gaan samenwerken met het
Jeugdsportfonds of het jeugdcultuurfonds,
doneert de Rabobank Foundation een
startkapitaal waarmee de eerste groep kinderen
geholpen kan worden. ‘Dat is voor een
gemeente vaak een belangrijke motivatie om in
te stappen’, weet Maks. ‘Armoedebestrijding
gaat de hele samenleving aan. Overheid en
private partijen slaan graag de handen ineen.’De
Rabobank Foundation, die dit jaar precies
veertig jaar bestaat, is in 25 ontwikkelingslanden actief op het terrein van microfinanciering en duurzame ketenontwikkeling. In
Nederland steunt de foundation projecten die
kansarme mensen helpen om economisch en
sociaal zelfredzaam te worden. ‘Onze thema’s
zijn arbeidsparticipatie, (financiële) educatie en
de sociale participatie van kinderen die op of
onder de armoedegrens leven’, vertelt
programmamanager Roelie van Stempvoort.
‘Wij vinden dat kinderen niet aan de zijlijn
mogen staan en dat armoede voor hen geen
belemmering mag zijn om zich sportief of
creatief te ontwikkelen. Wat kinderen in hun
jeugd leren en doen, dat nemen ze de rest van
hun leven mee. Het Jeugdsportfonds en het
Jeugdcultuurfonds zijn mooie partijen om deze
doelgroep te bereiken.’
SAMEN MET DE RABOBANK De samenwerking
van de Rabobank Foundation met de twee
jeugdfondsen eindigt niet bij deze eerste
19
financiële injectie. ‘Na de startdonatie,’ zegt Van
Stempvoort, ‘vragen we onze lokale
Rabobanken om mee te helpen een stevig
fundament te creëren voor de continuïteit van
het nieuwe fonds. Dat resulteerde onder meer in
vervolgdonaties door 23 lokale banken vanuit
hun ledenfonds of coöperatiefonds. De banken
zetten ook hun netwerk in. Zo hielp Rabobank
Heerenveen het lokale Jeugdcultuurfonds bij de
start te verbinden met de stichting Leergeld.’ De
Rabobank helpt daarnaast de naamsbekendheid
van het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds
structureel te vergroten. Vorig jaar vond
bijvoorbeeld een landelijke sms-actie plaats, dit
jaar is er een gezamenlijke campagne met de
Koninklijke Nederlandse Hockey Bond in
aanloop naar het WK Hockey. ‘Ook het
ambassadeurschap van wielrenster Marianne
Vos en het Rabo Liv Woman Cycling-team
genereert veel aandacht voor het Jeugdsportfonds’, zegt Maks. ‘Daardoor weten steeds meer
intermediairs en geldschieters ons te vinden.’
20 ZUIDWEST-DRENTHE
AMBITIES Meer bekendheid, meer lokale
fondsen en daarmee nóg meer kinderen
steunen, dat is het doel van beide fondsen.
Minco: ‘Bij elke aanvraag die wordt
goedgekeurd denk ik: “Yes! Goed zo, ga maar!”
Actief sporten en kunst beoefenen is in alle
opzichten versterkend voor je persoonlijkheid
en daarom extra belangrijk voor kinderen in een
achterstandssituatie.’ De ambities zijn
vastgelegd op veertigduizend kinderen in 2016
voor het Jeugdsportfonds en tienduizend voor
het Jeugdcultuurfonds. ‘Daarnaast willen we
onze samenwerking uitbreiden met partijen die
ook actief zijn op het gebied van
armoedebestrijding en sociale participatie,’ gaat
Minco verder, ‘zoals de Voedselbank. Een keten
van helpende partijen vergroot de
maatschappelijke impact. De meeste gezinnen
komen armoede binnen vier jaar weer te boven.
Zodra zij uit de financiële misère zijn, zijn wij
niet meer nodig.’
Oplossing
De winnaar van de vorige
PUZZEL
puzzel is de heer R. Kiers uit
Hoogeveen. De foto is
geraden door mevrouw G.A.
Folkers-v.d. Hof uit Zuidwolde.
Maak kans op
3290
een dinerbon óf bioscoopbon
WOORDZOEKER
De woorden zijn te lezen van links naar rechts, van
rechts naar links, van boven naar beneden of
omgekeerd en schuin. Streep alle woorden door. De
resterende letters vormen de oplossing. Zoek deze
woorden: anders, auto, bedrijf, beurs, Brazilie,
buitenland, busreis, cultuur, droom, gevaren,
grenzen, ingang, innovatie, internationaal, limiet,
meting, nieuws, politiek, reizen, rente, talent,
uitdaging, uitdagend, vakantie, valuta,
veranderen, vernieuwend, visum, welvaart, werken,
winnen, winst, zomer.
Stuur uw oplossing voor 1 augustus 2014 naar
[email protected] en maak kans op
een dinerbon van € 25,-. Of raad de locatie van dit
beeld en win een bioscoopbon van € 25,-. De
oplossing kunt u ook per post sturen naar Postbus 25,
7900 AA Hoogeveen. Onder vermelding van puzzel
Dichterbij 2-2014.
21
Tijdens de
vakanties zijn
vrouw en
dochters vaak in
Wilsickow.
Daarom is er bij
de stallen een
woonhuis
gerealiseerd. “Als
je zoiets gaat
doen, moet je
partner 300
procent achter je
staan. Anders lukt
het gewoon niet.
Ook Esther heeft
haar grenzen
verlegd!”
OVER DE GRENZEN
JOOST WESTERBEEK
Grenzen
verleggen
Joost Westerbeek verlegde meerdere grenzen. Hij
wilde niet alleen pluimveehouders adviseren, hij
wilde er zélf een worden. Ver over de grens.
TEKST: HARM DRAAIJER FOTO'S: FAM. WESTERBEEK
3290
J
oost Westerbeek is het gewend de
grens over te gaan. Hij woont met zijn
vrouw Esther en vier dochters in
Wijster, maar werkt vier dagen in de
week in voormalig Oost-Duitsland voor
de agrarische coöperatie Agrifirm. Een
paar jaar geleden verlegde hij nog een grens:
naast zijn vaste baan werd hij ondernemer te
Wilsickow, in Brandenburg in het oosten van
voormalig Oost-Duitsland. Daar heeft hij nu
samen met zijn vrouw sinds 2013 een
pluimveebedrijf met 300.000 kuikens. Als
adviseur voor Agrifirm begeleidde Joost de
afgelopen jaren pluimveehouders bij het
opzetten en runnen van pluimveebedrijven in
Duitsland. Hij kent de pluimveesector dus door
en door. Daarom begon het langzamerhand bij
hem te kriebelen.
“Je kunt wel steeds anderen vertellen hoe je het
beste een pluimveebedrijf kunt aanpakken, de
echte uitdaging is natuurlijk om het zelf te doen.
23
En dan natuurlijk zo goed mogelijk!”, zegt Joost.
In 2008 liet hij samen met een ervaren
agrarische ondernemer het oog vallen op een
aantal hectares. De zakenpartner van Joost, met
wie hij de eerste stappen zette, stapte overigens
al vrij vroeg weer uit de onderneming om zich
toch maar helemaal aan zijn Nederlandse
activiteiten te wijden.
“Je kunt wel steeds anderen
vertellen hoe je het beste een
bedrijf kunt aanpakken, de
echte uitdaging is natuurlijk
om het zelf te doen. En dan
natuurlijk zo goed mogelijk!”
Subsidie
Waarom het oosten van Duitsland? Was het
eenvoudiger qua vergunningen? “Dat verschilt
niet zo veel, ook daar heeft het heel wat voeten
in de aarde voordat je kunt starten. Een groot
voordeel was wel dat ik al bekend was met
de pluimveewereld in Duitsland en dat daar de
nodige subsidies beschikbaar waren, zowel
vanuit Duitsland als vanuit de EU. Want men wil
daar de bedrijvigheid en de werkgelegenheid
stimuleren, dat is daar ook broodnodig. Ook de
arbeidskosten zijn er laag.”
Hoewel Joost en Esther privé bij de Rabobank
zitten - Esther heeft zelf jaren op de agrarische
afdeling van de Rabobank gewerkt - kozen ze
voor de totale financiering van hun nieuwe
bedrijf voor een Duitse bank. “Dat was onder
andere een praktische keuze, omdat we het
bedrijf ook zo veel mogelijk wilden opbouwen
met Duitse leveranciers. Het was, heel
begrijpelijk, ook een verplichting van de
subsidiegevers. We hebben geprobeerd zoveel
mogelijk leveranciers uit de omgeving in te
zetten. Dat stimuleert volgens ons ook onze
integratie.” En hoe is die verlopen? “Volgens mij
wel goed. Dat we ons zelf tijdens een
gemeenteraadsvergadering voorgesteld hebben
en onze plannen hebben gepresenteerd, heeft
daar zeker aan bijgedragen.”
Barrières
Joost was door zijn jarenlange contacten met
Duitse pluimveehouders al heel taalvaardig in
het Duits. “Een absolute voorwaarde als je goed
wil communiceren met Duitsers.
Veel Nederlandse ondernemers denken daar
nogal luchtig over, ze denken te gauw dat ze de
24 ZUIDWEST-DRENTHE
Tussen de zes identieke
stallen, kunnen de dochters
prima fietsen.
UITBREIDING
Esther en Joost durven
het ook aan om vooruit
te kijken. “We willen op
termijn de capaciteit
uitbreiden en wellicht
nog een pluimveebedrijf
starten of overnemen. “
Kortom: Joost en Esther
blijven hun grenzen
verleggen!
3290
taal beheersen. Naast die taalbarrière moet je
ook een culturele barrière nemen. De Duitse
cultuur en ook de specifieke werkcultuur in het
oosten van Duitsland zijn toch anders dan die in
Nederland. Ook al ligt ons bedrijf op ongeveer
zeven uur rijden van Wijster, het is een wereld
van verschil. Ook om die cultuur goed te leren
kennen moet je de taal goed beheersen.”
Het ‘opbouwen’ van het pluimveebedrijf
gebeurde heel letterlijk. “We hebben in 2012 het
bedrijf er helemaal nieuw laten bouwen en
inrichten, we wilden het bedrijf zo goed
mogelijk opzetten. Nu staan er zes identieke
stallen, twee keer drie gespiegeld langs de
tussenruimte waar de voersilo’s en ventilatoren
staan. De looplijnen voor de medewerkers zijn
ideaal, er kan onder andere daardoor zeer
efficiënt gewerkt worden.”
Goede planning
Joost is zelf slechts één hele dag op het bedrijf.
Is het eigenlijk wel te combineren met een vaste
baan? “Dat kan heel goed, als je het een en ander
maar goed plant en als je goede medewerkers
hebt. En die hebben we. We hebben ze zelf
opgeleid voor dit werk. Ik kan bijna al het
praktische werk in en rond de stallen aan ze
overlaten en hoef ze alleen maar aan te sturen.
En: Esther doet de administratie en
boekhouding.”
Ook internet en moderne techniek maken het
mogelijk. “Via mijn laptop kan ik, waar ik ook
ben, altijd kijken hoe het er in de stallen
voorstaat. In alle stallen hebben we camera’s
laten installeren. Maar via de computer kan ik
ook zien of bijvoorbeeld de
gewichtsontwikkeling van de kuikens volgens
plan verloopt, of de voer- en watersystemen
goed functioneren, of de ventilatie en
temperatuur goed zijn. Als er iets niet goed gaat
krijgen onze medewerkers een alarm .”En hoe
loopt het bedrijf? “Uitstekend, boven
verwachting. ”
25
COÖPERATIEF ONDERNEMEN
MINIMASTER ONDERNEMERS:
Leren van elkaar!
Kennis en ervaring delen met collega ondernemers
uit de regio en inspiratie opdoen onder begeleiding
van gespecialiseerde docenten. Dat is het idee achter
de miniMaster Ondernemers.
TEKST: DANIËLLA POSTMA FOTO'S: RIKST YBEMA
O
Terug in de 'schoolbanken'.
26 ZUIDWEST-DRENTHE
ndernemers staan vaak voor mooie
uitdagingen. Dat kan zijn een lastige
economische situatie, die zowel een
bedreiging vormt als kansen biedt.
Of de druk om zich te onderscheiden van de
concurrentie, om financieel gezond te blijven of
om een goede balans te houden tussen privé en
zakelijk.
in samenwerking met Business School
Nederland. Leren vanuit de problematiek die
binnen de eigen organisatie speelt, het zoeken
naar praktijkgerichte oplossingen en door
uitwisseling van ervaringen met medecursisten
en docenten.
Vanuit de coöperatieve gedachte van Rabobank
Zuidwest-Drenthe zijn thema’s als verbinden en
kennis delen belangrijk en dragen wij graag bij
aan het realiseren van de huidige en
toekomstige ambities van onze ondernemers.
Om dit te faciliteren, organiseert Rabobank
Zuidwest-Drenthe de miniMaster Ondernemers.
Het programma bestaat uit acht bijeenkomsten
met elk een ander thema. Vakgebieden waar een
ondernemer dagelijks mee te maken heeft. Van
‘Online Marketing en Social Media’ tot
‘Strategisch Management’ en van ‘HRM’ tot
‘Persoonlijk Leiderschap’. Elke bijeenkomst
wordt geleid door een topdocent die behalve
veel theoretische kennis ook beschikt over een
ruime praktijkervaring.
De Rabobank miniMasters is hét
managementprogramma voor managers en
leidinggevenden die alles uit hun onderneming
willen blijven halen. Een kort, intensief en
praktijkgericht programma dat is samengesteld
Verbindingen
Ron de Vlugt, manager Zakelijke Relaties: ‘Het
miniMaster programma biedt ondernemers niet
alleen ruimte hun kennis uit te breiden, maar
ook om hun zakelijk netwerk te vergroten. We
Accountmanager Zakelijke
Relaties Emiel Meijer: “De
interactie tussen de
deelnemers, en het
toenemend enthousiasme
is erg leuk om te zien. Ik
krijg er energie van!”
ACTION LEARNING
3290
zien tijdens het programma dan ook
verrassende verbindingen ontstaan tussen
deelnemers. Ondernemers van wie de zaken op
het eerste gezicht geen enkel raakvlak hadden,
blijken erg nuttige sparringpartners voor elkaar
te zijn. Juist omdat ze zo verschillend zijn. Wij
vinden het natuurlijk mooi om zulke
verbindingen te zien ontstaan.”
Wat neem je voor je onderneming of jezelf
mee uit de bijeenkomsten?
“Het volgen van deze miniMaster zet mij weer
even op scherp. De workshops bieden een stuk
concrete kennis maar ook nieuwe inzichten en
direct toepasbare theorieën en modellen.”
Goede vragen stellen,
inzichten delen en
samen de koppeling
tussen theorie en
praktijk maken. Onder
leiding van een ervaren
docent die vooral het
leerproces tussen
deelnemers onderling
stimuleert. Dat maakt
‘action learning’ erg
geschikt voor pragmatische ondernemers.
Want tijdens de
bijeenkomsten zijn het
niet fictieve vraagstukken die centraal
staan, maar concrete
kwesties uit de eigen
organisatie.
Deelnemers zoeken
samen naar strategieën
om die uitdagingen te
lijf te gaan.
Eenentwintig lokale ondernemers nemen deel
aan deze miniMaster. Ilone Hansman, adjunct
directeur bij HFCM Fullservice
communicatiebureau, is een van de
enthousiaste deelnemers.
“De onderwerpen die worden behandeld, zijn
heel divers en sluiten over het algemeen goed
aan bij ondernemers. Ik vind het prettig dat de
bijeenkomsten zijn opgezet vanuit nieuwe
inzichten en aansluiten bij de huidige
maatschappij.”
27
BELEGGEN
Rabobank Ledencertificaten zijn nu Rabobank Certificaten. Het
verschil: ze zijn vrij verhandelbaar voor iedereen. Wat is er
veranderd en hoe werkt het?
TEKST: RABOBANK FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE/EDWIN WALVISCH
NOTERING AAN EURONEXT AMSTERDAM
Ledencertificaat
is nu Rabobank
Certificaat
abobank Ledencertificaten zijn sinds
27 januari 2014 genoteerd aan
Euronext Amsterdam. Iedereen kan nu
dagelijks certificaten op de beurs aanen verkopen. Rabobank beoogt ieder kwartaal
een vergoeding te betalen op Rabobank
Certificaten. De minimum beoogde vergoeding
is verhoogd van 5,2 procent naar 6,5 procent
per jaar.
R
kan natuurlijk ook. Daarnaast zijn er andere
risico’s. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de
Rabobank geen of onvoldoende winst maakt en
de beoogde vergoeding niet of slechts
gedeeltelijk uitbetaalt. Een niet uitgekeerde
vergoeding wordt later niet alsnog uitbetaald.
En mocht de bank failliet gaan, dan is de kans
groot dat de certificaathouder zijn inleg kwijt
raakt.
De waarde van uw beleggingen kan
fluctueren. In het verleden behaalde resultaten
bieden geen garantie voor de toekomst.
IS HET RABOBANK CERTIFICAAT
IETS VOOR MIJ? De Rabobank is wereldwijd
3290
WAT ZIJN DE RISICO’S? Het Rabobank
Certificaat is een achtergesteld
beleggingsproduct. Er zijn dus risico’s aan
verbonden. De koers schommelt, net als bij
andere instrumenten die genoteerd zijn op de
beurs. Als er weinig vraag is, kan het zijn dat u
uw certificaten verkoopt tegen een lagere koers
dan waartegen u deze heeft gekocht. Omgekeerd
28 ZUIDWEST-DRENTHE
één van de veiligste banken. De verwachting is
daarom dat Rabobank Certificaten een degelijke
belegging zullen blijken te zijn. Dat betekent
echter niet dat u zomaar moet instappen. De
risico’s van Rabobank Certificaten moeten
bekend zijn en u moet ermee kunnen omgaan.
Het Rabobank Certificaat is ook niet geschikt
voor iemand die spaart voor een bepaald doel:
op het moment dat het geld nodig is, zou de
koers lager kunnen zijn dan verwacht, waardoor
3290
Iedereen kan
nu handelen
in Rabobank
Certificaten
29
het benodigde bedrag dan niet beschikbaar is.
Het Rabobank Certificaat is een
beleggingsproduct om op lange termijn
vermogen op te bouwen. Daarnaast is het bij
beleggen belangrijk om risico’s te spreiden en
niet alle eieren in één mandje te stoppen.
WAAROM ZIJN DE RABOBANK
CERTIFICATEN NIET MEER EXCLUSIEF
VOOR LEDEN VERKRIJGBAAR?
MEER WETEN?
Voor meer en actuele
informatie, waaronder het
prospectus d.d. 17 december 2013 met daarin het
volledige overzicht van
voorwaarden en risico’s,
kijkt u op
www.rabobank.nl/
certificaten.
De notering aan Euronext Amsterdam
stimuleert de verhandelbaarheid van de
Rabobank Certificaten. De Rabobank
Certificaten zijn nu beschikbaar voor alle
beleggers waaronder ook institutionele
beleggers, bij wie de interesse groot is.
Rabobank Ledencertificaten is een belegging
gebleken die beleggers lange tijd vasthouden
waardoor er regelmatig sprake was van een lage
vraag en een laag aanbod. Een toename in vraag
en aanbod kan beter worden opgevangen door
een bredere markt.
Het Rabobank Certificaat is
een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs.
Er zijn dus risico’s aan
verbonden.
Disclaimer
Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank
Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als
zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te
Amsterdam. De informatie in deze publicatie dient niet te worden
opgevat als een aanbod en evenmin als een uitnodiging tot het doen van
een aanbod tot het kopen of verkopen van financiële instrumenten en is
ook niet bedoeld om enig recht of verplichting te creëren. Het gebruikmaken van de informatie geschiedt dan ook geheel op eigen risico. De in
deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of impliciete
beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd.
Deze publicatie is geen prospectus of informatiememorandum.
Beslissingen om te beleggen in Rabobank Certificaten moeten worden
gebaseerd op de volledige beschrijving van voorwaarden en risico’s die
Het Rabobank Certificaat is een
beleggingsproduct om op lange
termijn vermogen op te bouwen
van toepassing zijn op Rabobank Certificaten zoals opgenomen in het
prospectus inzake ‘Admission to listing and trading on NYSE Euronext in
Amsterdam of up to 237,961,365 Rabobank Certificates with a nominal
amount of €25.00 each’ d.d. 17 december 2013 dat kosteloos verkrijgbaar is op www.rabobank.nl/certificaten, alsmede de meest recente
informatie over de Rabobank Groep en de meest recente Nederlandse
staatsleningen. U dient zelf na te gaan of een belegging in Rabobank
Certificaten in overeenstemming is met het voor u vastgestelde
doelrisicoprofiel. Rabobank Certificaten is een eigen product van de
Rabobank. Rabobank en/of de aan haar gelieerde instellingen vervullen
verschillende rollen bij het product Rabobank Certificaten. Hierdoor
kunnen belangenconflicten ontstaan tussen de Rabobank Groep en
beleggers in Rabobank Certificaten.
30 ZUIDWEST-DRENTHE
JEUGD
FONDS
3290
RABO JEUGD
FONDS!
Heb jij een goed idee voor jouw buurt?
Met het Rabo Jeugdfonds willen we
kinderen al op jonge leeftijd bewust
maken van het belang om samen te
zorgen voor een leefbare maatschappij.
Kinderen in groep 6, 7 of 8 mogen mee
doen. Laat ze samen met klasgenoten,
vrienden of vriendinnen nadenken over
wat ze zouden kunnen doen voor de
omgeving. Zouden ze een trapveldje of
klimtoestel in de buurt aan willen laten
leggen? Of een spetterende
spelletjesmiddag organiseren in het
bejaardentehuis, zodat de mensen daar
een leuke middag beleven? Of mist er nog
iets bij de (sport-) vereniging of op school!
Het Rabo Jeugdfonds stelt € 1.000,- ter
beschikking voor het beste idee. Dit kan
tot 1 oktober 2014. Meer info
www.rabobank.nl/zwd
WWW.RABOBANK.NL/ZWD
31
SAMEN STERKER
Met zo'n 50 medewerkers is Rabobank Zuidwest-Drenthe actief
geweest bij Stichting de Noorderbrug in Hoogeveen tijdens
NLdoet!
TEKST: DANIËLLA POSTMA FOTO'S: GERARD BOS EN DANIËLLA POSTMA
MEDEWERKERS
ACTIEF TIJDENS
NLDOET
1 - De succesvolle fancyfair
trok veel bezoekers, van
jong tot oud. De opbrengst
is bedoeld voor het
aanschaffen van een
elektrisch ondersteunende
rolstoelfiets.
2 - Vanuit het Rabobank
Stimuleringsfonds werd een
bijdrage van € 1.500,beschikbaar gesteld voor het
aanschaffen van een nieuwe
rolstoelfiets.
3 - Er waren verschillende
sportdemonstraties, zoals
rolstoelbasketbal, wat door
veel kinderen werd
geprobeerd.
32 ZUIDWEST-DRENTHE
2
1
4 - Met zo'n rolstoelfiets
3
kunnen ook
rolstoelgebonden cliënten
meegenieten van de
fietstochten die er worden
georganiseerd.
5 - Tijdens de rommelmarkt
en oud hollandse spelletjes
waren deze levende
standbeelden te
bewonderen.
6 - Maatschappelijk
betrokken ondernemen zit
in de genen van de
Rabobank. Door als het ware
menselijk kapitaal als
dividend ter beschikking te
stellen aan de samenleving
tijdens NLdoet onderstrepen
wij onze lokale
betrokkenheid.
4
3290
5
6
WONINGMARKT
RESTSCHULD
Gevolgen
restschuld goed
in beeld!
Financieel adviseur Raymond Bos legt uit wat een
restschuld is en wat de gevolgen hiervan kunnen
zijn.
TEKST: DANIËLLA POSTMA FOTO'S: DANIËLLA POSTMA
H
Een restschuld, heb ik dat?
Check uw situatie op
www.restschuldinfo.nl
eb je een koophuis of ben je op zoek
naar een nieuwe woning?
Bij verkoop is het verstandig goed
met de makelaar te praten over de te
verwachten verkoopprijs, om vooraf in te
schatten wat de uiteindelijke opbrengst zal zijn.
Dan weet je ook of je rekening moet houden
met een restschuld. Het is belangrijk om dit mee
te nemen in de beslissing om een nieuw huis te
kopen. Je wilt immers niet voor verrassingen
komen te staan.
De restschuld is het deel van de hypotheek
dat na verkoop van de oude woning niet kan
worden afgelost. Dit bepaalt onder meer voor
welk bedrag je een nieuw huis kunt kopen. Als
je niet verhuist, hoef je niets te doen. Wel kun je
overwegen om te proberen een eventuele
toekomstige restschuld te verminderen. Dit kun
je doen door eenmalig of maandelijks een
(extra) aflossing te doen op je hypotheek.
34 ZUIDWEST-DRENTHE
Raymond Bos, financieel adviseur: “We
merken dat bij onze klanten veel vragen leven
over het hebben van een restschuld. Het is
belangrijk om goed na te denken over een
mogelijke restschuld voordat u uw huis
verkoopt en een nieuw huis koopt. Als de
restschuld een klein bedrag is, kan dit mogelijk
met spaargeld worden terug betaald. Bij een
hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie
kan de restschuld onder voorwaarden worden
kwijtgescholden. Bijvoorbeeld bij
arbeidsongeschiktheid of als je werkloos bent
geworden, je relatie is beëindigd of je partner is
overleden.
RESTSCHULD MEEFINANCIEREN
Doordat de prijzen op de woningmarkt de
laatste jaren behoorlijk zijn gedaald, hikken veel
mensen aan tegen de schuld die zou resteren bij
verkoop van hun huidige woning. Veel van hen
zien daarom af van verhuisplannen. Soms kun je
een restschuld meenemen in de hypotheek van
Wil je graag meer weten
over restschuld. Financieel
adviseur Raymond Bos
bespreekt samen
eventuele oplossingen en
bekijkt wat de
mogelijkheden zijn.
IN GESPREK
Verwacht je een
restschuld? Neem dan
contact met ons op.
Samen kunnen we dan
eventuele oplossingen
bespreken en bekijken
wat uw mogelijkheden
zijn.
Wil je meer informatie
of heb je een andere
(woon)vraag? Bel
(0528) 29 54 00 of stuur
een mail naar
financieeladvies@
zwd.rabobank.nl
het nieuwe huis. Je leent dan een bedrag om het
nieuwe huis te kopen, waarin de restschuld is
opgenomen.
"Dat is goed nieuws, als je huidige woning
niet meer bij je past en je bang bent met die
restschuld te blijven zitten", aldus Raymond
Bos. "Veel mensen accepteren hun verlies en
nemen die extra financiering dan liever op hun
nieuwe woning. Het fenomeen restschuld speelt
vooral bij mensen die hebben gekocht toen de
woningprijzen nog een stuk hoger waren en die
nog relatief weinig hebben afgelost. Maar ook
bij mensen die recentelijk hun woning hebben
verbouwd.”
3290
BEWUSTE STAP
het meestal om de overstap naar een grotere,
duurdere woning. Je inkomen moet uiteraard
toereikend zijn om die hogere maandlasten te
dragen. Past die nieuwe maandlast ook bij het
leven dat je wilt leiden? Met andere woorden:
als je de stap zet, ben je dan bewust van de
financiële consequenties."
GOED OM TE WETEN
Woningbezitters met vragen over restschuld
kunnen voortaan terecht op een online
informatiepunt. Zo geeft de Nederlandse
Vereniging van Banken consumenten inzicht in
de herfinancieringsmogelijkheden van hun
eventuele restschuld. De Rabobank is nauw
betrokken geweest bij het opzetten van
www.restschuldinfo.nl
MEER INFO OP
RABOBANK.NL
"Je moet je wel realiseren dat de
hypotheekrente die je betaald over de
restschuld maximaal tien jaar na de
verkoopdatum fiscaal aftrekbaar is. Verder gaat
35
LEDEN
VOOR
LEDEN
Wij doen graag iets extra's voor onze leden. Daarom
hebben we verschillende aanbiedingen samengesteld
voor u als lid van Rabobank Zuidwest-Drenthe.
GRATIS DEELNAME
BOSTOCHT DOS
DWINGELOO
Wandelvereniging DOS in
Dwingeloo houdt op
zaterdag 5 juli 2014 voor de
42e keer
haar jaarlijkse “Bostocht”.
Een wandeling door en
langs de bossen en
heidevelden van het
schitterende
Dwingelderveld. Er zijn
routes van 5, 10, 15, 20 en
40 km. Start bij camping
Torentjeshoek.
Starttijden:
40 km van 7.30 – 9.00 uur,
KINDERGORDIJNEN.NL
3290
GRATIS KUSSEN BIJ
AANKOOP GORDIJN!
KinderGordijnen.nl is de
webshop van Jelmer de
Vries uit Hoogeveen. Hier
kunt u vrolijke gordijnstoffen voor de kinderkamer bestellen. Van Micky
Mouse tot Donald Duck, en
van piraten tot prinsessen.
De gordijnen worden gratis
op maat gemaakt en tegen
een vergoeding
verduisterend gevoerd.
Bovendien biedt elk
gordijn bijpassende
kussens met dezelfde
36 ZUIDWEST-DRENTHE
opdruk. Doet u voor 1
augustus 2014 een
aankoop bij KinderGordijnen.nl van minimaal
100 euro? Dan krijgt u een
bijpassend kussen cadeau!
Zodra u in het bestelproces
zit, kunt u in het
opmerkingenveld
vermelden dat u lid bent
van Rabobank
Zuidwest-Drenthe. U krijgt
uw bestelling en het
bijpassende kussen dan zo
snel mogelijk opgestuurd.
15/20 km vanaf
8.30 uur en 5/10 km vanaf
9.30 uur.
Tegen inlevering van deze
bon kunt u gratis
deelnemen.
Kijk voor meer info op
www.wvdos.nl
WWW.SCULPTUREPARK.NL
ZANDSCULPTUREN
EXPO ZUIDLAREN
Bezoek Geopark de
Hondsrug op zaterdag 21
juni 2014. De ontstaansgeschiedenis van de
Hondsrug wordt
uitgebeeld met verlichte
zandsculpturen. Zo zijn er
mammoeten, het meisje
van Yde en de
hunebedbouwers, maar
ook heidevelden en
veengebieden zullen
worden weergegeven in
zandsculpturen. Ook kunt u
een bezoek brengen aan
Bricksart, waar duizenden
kleurrijke steentjes liggen
te wachten. Kinderen
kunnen daar hun eigen
kunstwerken maken! Voor
onze leden hebben wij een
speciale toegangsprijs.
Met deze bon krijgt u voor
maximaal vier personen
korting op de entreeprijs.
Volwassenen betalen € 6,-Kinderen van 6 tot 12 jaar
€ 2,50. Kinderen tot 6 jaar
gratis.
AANBIEDING
HIER KAN UW
AANBIEDING STAAN!
Bankiert uw organisatie bij
Rabobank ZuidwestDrenthe en bent u
werkzaam in de regio?
telefoonnummer (0528) 24
68 45 of stuur een mailtje
naar communicatie
@zwd.rabobank.nl
Heeft u ook een
aanbieding, of wilt u onze
leden laten kennis maken
met uw producten?
Dan gaan we graag met u
in gesprek over de
mogelijkheden.
3290
U kunt contact opnemen
met Daniëlla Postma via
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op
rabobank.nl/dichterbij.
VERBLIJF
WIELERWEEKEND
MET KORTING LOGEREN
IN DE EFTELING
WIELERVAKANTIE BIJ
CENTER PARCS EIFEL
Kom deze zomer sprookjesachtig overnachten in
het Efteling Hotel of in
Efteling Bosrijk. Leden van
de Rabobank ontvangen
15% korting op boekingen
van een verblijf in de
periode van 30 juni tot en
Zin in een uitdagende wielertocht (4 afstanden: 50 tot
200 km) gecombineerd
met een heerlijk verblijf
met uw gezin of vrienden
in Center Parcs? In het
weekend van 26 september
vindt de 4de editie van de
met 31 augustus. Bij uw
verblijf is de toegang tot
het Efteling Park inbegrepen vanaf de dag van
aankomst tot en met de
dag van vertrek. Meer
informatie op
rabobank.nl/dichterbij.
Eifel Cycling Classic plaats
i.s.m. KNWU, Eneco en
Achmea Health Centers.
Rabobank-leden verblijven
met 10% extra korting op
Park Eifel. Kijk voor meer
informatie op
rabobank.nl/dichterbij.
RONDLEIDING
KOM KIJKEN IN
TIVOLIVREDENBURG
3290
Als partner van TivoliVredenburg willen we verschillende groepen mensen
kennis laten maken met
uiteenlopende vormen van
muziek. Met vijf concertzalen getekend door vier architecten is TivoliVredenburg een uniek gebouw.
Elke hoek is anders en vanuit de foyers hebt u een
prachtig uitzicht over
Utrecht. Wekelijks zijn er
rondleidingen door het
gebouw waar u de zalen en
38 ZUIDWEST-DRENTHE
vergezichten kunt bewonderen. Leden van de
Rabobank kunnen extra
voordelig deelnemen aan
de rondleidingen. Voor de
basisrondleiding krijgt u
met de code RABO twee
kaarten voor de prijs van
een. Duur: circa 90 minuten. Op tivolivredenburg.nl
vindt u de dagen en tijden
en kunt u zich online aanmelden. Vooraf reserveren
verplicht. Geldig t/m
1-9-2014. Vol = vol.
COLUMN
BERT FABER
Senior fiscalist bij de Rabobank
Verleg eens een grens
I
n het fiscale denken was de aanpassing van
de renteaftrek op de eigenwoningfinanciering lange tijd een taboe. De laatste jaren
zijn daar grenzen verlegd. Renteaftrek is
niet meer onaantastbaar
Sterker nog, er zijn meerdere maatregelen
genomen om die aftrek te beperken. Denk aan
het – al vanaf 2004! – verplicht inbrengen van
de overwaarde van de verkochte woning in de
financiering van de nieuwe woning. In 2013 is
de aflossingsvrije financiering in de ban gedaan.
En met ingang van 2014 is de rente nog maar
aftrekbaar tegen een lager maximaal tarief.
Ieder volgend jaar gaat er 0,5 procent van het
‘teruggavetarief’ af, tot we uiteindelijk op 38
procent zitten.
Is dat wel zo erg? De verhouding tussen de
waarde van de woning en de schuld was de
laatste tijd toch al aan het veranderen, lees:
verslechteren. Om deze verhouding te verbeteren kan eerder aflossen in dit tijdsgewricht
wel eens heel goed zijn.
Daar komt nog eens bij dat de toekomstige
pensioenuitkeringen momenteel onder druk
staan. Als we het toekomstige inkomen niet
kunnen verhogen of zelfs kans hebben op een
verlaging, kunnen we voor onze financiële
planning ook eens naar de andere kant kijken.
Ook daar de grens verleggen. Niet het inkomen
verhogen, maar de uitgaven verlagen. Daar kan
aflossing van de eigenwoningschuld een rol in
spelen.
Goed om eens een plaatje te (laten) maken
van uw financiële toekomst. Welke uitgaven
hebt u en verwacht u en hoe staat het met de
zekerheid van de benodigde inkomsten? Aan
welke knoppen kunt u draaien om uw
toekomstige wensen te verwezenlijken? Kunt u
later nog grenzen verleggen?
3290
’De renteaftrek is niet
meer onaantastbaar,
maar is dat wel zo erg?’
39
Het voordeel
van meer
samen doen
is een beter
resultaat.
3290
Aantrekkelijke korting op de hypotheekrente
Huisbankierklanten krijgen een aantrekkelijke korting op de hypotheekrente. Daar
zijn natuurlijk voorwaarden aan verbonden, maar daar zijn we heel duidelijk over.
Vraag het onze adviseur. Bel voor meer informatie (0528) 29 54 00.
www.rabobank.nl/zwd
Samen sterker
Actie tot 1 juli 2014

Download Report