Regenwater opvangen of teruggeven ()

Opleiding
Duurzaam
Bouwen:
Beheer van regenwater
op het perceel
Leefmilieu Brussel
REGENWATER OPVANGEN OF TERUGGEVEN?
Maggy HOVERTIN
MATRIciel
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
2
Doelstellingen van de presentatie
●
Stof tot nadenken geven om een systeem in te voeren
voor de opvang van regenwater en/of om het water terug
te geven aan het milieu.
●
De onderdelen van een installatie voor regenwater
voorstellen
3
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
4
Opvang van regenwater
●
Waarom drinkwater gebruiken om:
►
toiletten door te spoelen?
►
Je tuin te besproeien?
►
De was te doen?
►
Schoon te maken?
Consommation moyenne d’eau de distribution par les
ménages en Belgique (Belgaqua, 2008)
Poste
l/personne.jour
Hygiène corporelle
38
WC
33
Lessive
13
Entretien et divers
10
Vaisselle
7
Boisson et alimentation
5
 Voor meer dan 40%
van de behoeften hoeft
er geen drinkbaar water
gebruikt te worden
106
5
Opvang van regenwater
●
●
Regenwater opvangen om:
►
Ecologische redenen: vrijwaring van watervoorraden,
waterverontreiniging verminderen, ... overstromingen
beperken? Grijze energie?
►
Economische reden: de consumptie van drinkwater
doen dalen, ... maar een regenwaterinstallatie kost ook
geld!
De regenwateropvangbak: verplicht geworden
door de GSV:
►
volume van 33 l/m² horizontale dakoppervlakte
6
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
7
De inzameloppervlakken
●
Daken met inerte materialen:
►
●
leisteen, dakpannen, EPDM-membranen, gecoat
aluminium
Metalen daken of daken met een hoge aandeel van
metalen elementen
►
Water enkel opvangen als de bedekking werd behandeld
en inert werd gemaakt
●
Bitumineuze dakbedekking?
●
Daken in asbestcement: neen
●
Toegankelijke daken
►
●
Risico door verwaarlozing (gebruik van producten) of door
activiteit.
Daken en zwaar vervuilde oppervlakken: beter
vermijden
8
De inzameloppervlakken
●
Groene daken
►
Neutraliserend effect op de zuurgraad van het
regenwater.
►
Verhoogde concentratie aan
opgeloste organische stoffen en
organische stoffen in suspensie;
[055] Dubbel vlak, terras, op intensief dak, 1130
Haren, Arch: Bxleco1 en FHW, foto: Yvan Glavie.
►
Kleuring (vergeling);
►
Aanwezigheid van bepaalde oxideerbare chemische
producten (kunstmest gebruikt voor plantengroei);
►
Aanzienlijke verslechtering van de bacteriologische
kwaliteit. De concentratie van bacteriën in het water dat
wordt opgeslagen in de tank moet worden gecontroleerd
en indien nodig verlaagd.
9
De inzameloppervlakken
●
Groene daken
►
Impact van het ontwerp op de kwaliteit
van het water:
› Liever een minerale ondergrond
dan een organische
› Keuze van de uitrusting: vat
bezinking, zelfreinigende filters,
zuurstofvoorziening van de tank, filters 5 en
25 µm + actieve koolfilter
Illustratie: CSEC, NIT 229, Groene daken.
› Keuze van de planten: intensieve groene daken af te raden om regenwater
op te vangen.
Toekomstige opleiding:
Groene daken: van ontwerp tot onderhoud
10
De inzameloppervlakken
●
Opvangpercentages
Types de revêtement des
surfaces de collecte :
Taux de
récupération des
surfaces de
collecte
*
**
Impact
sur la
qualité
***
Toit plat recouvert de gravier
60%
60%
0
Toit plat recouvert de matières synthétiques ou bitume
80%
70 à
90%
0
Toit plat recouvert de végétation extensive
Toit plat recouvert de végétation intensive peu élaborée
Toit plat recouvert de végétation intensive élaborée
Toit en pente recouvert de panneaux laqués, tuiles ou
ardoises
Toit en pente recouvert de panneaux métalliques
50 à
70%
30 à
40%
10 à
20%
75 à
95%
75 à
95%
Toit en pente recouvert de matière synthétique ou de
bitume
/
Toit en pente recouvert de gazon ou d’autres plantes
/
/
20%
75 à
95%
75 à
95%
80 à
95%
25%
+/(coloratio
n)
0
0
+
Bron: Afvloeiingscoëfficiënt afhankelijk van het type dak - * Bron A&C (ADEME en KUL) - ** Bron WWF/VIBE (WILODuitsland) - *** VIBE - Praktische gids - BIM
11
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
12
Installatie voor de recuperatie van regenwater
13
Illustratie: MATRIciel
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
●
Technische eisen voor binneninstallaties
►
Zie repertorium van Belgaqua 2013
►
Kleef een pictogram “niet drinkbaar water" bij de kranen
Compatibiliteit van de uitrusting met regenwater:
►
De natuurlijke zuurgraad van het regenwater kan op termijn
de metalen aanvoerbuizen corroderen. De voorkeur geven
aan kunststof buizen zoals PVC, PE, polybuteen.
14
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Geen fysieke verbinding tussen het openbare
distributienetwerk en het netwerk van niet-drinkbaar
water
Pomp met automatische omschakeling
Bron: VMM
15
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Geen fysieke verbinding tussen het openbare
distributienetwerk en het netwerk van niet-drinkbaar water
16
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
De kwaliteit van het regenwater vrijwaren:
►
Bescherming van dakgoten:
►
Voorfilter:
17
Zelfreinigende filter collector
Bron VMM
Zelfreinigende voorfilter
Bron VMM
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Tank:
Regenwatertank 1500L
GRAF PLATINUM
●
Rustig toevoer:
●
Overloop:
18
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Drijvende wateraanzuiging - Aanzuigfilter met
vlotter:
●
Luchtververser voor tank:
●
Pomp:
Dompelpomp
Pomp met automatische
omschakeling
19
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Postfiltratie
►
Mechanische filtratie van onzuiverheden in het water
› sedimentfilter 25 µm;
› deeltjesfilter 5 µm;
› waterbehandeling met actieve kool
►
Bij voorkeur met wasbare cartridges
20
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Onderhoud
►
Zorg voor een jaarlijkse inspectie van de onderdelen
►
Reinigen van de filters
►
Reinigen van de regenwatertank
21
Installatie voor de recuperatie van regenwater
●
Extern zwaartekrachtsysteem
Bron: La gestion de l’eau, Frédéric Luyckx (CERAA) voor BIM
22
Prioriteit
●
Daling van het waterverbruik
►
Ontwerp en beheer van het wateraanvoernet
►
Waterbesparende apparatuur: 30 tot 100% waterbesparing
►
Zuinig gebruik
Geïntegreerde
douchekop met een
kraan
Bronnen: Praktische Gids BIM
23
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
24
Renovatie van een aanpalende
eengezinswoning in Oudergem
25
Cijfervoorbeeld
●
Zuinige uitrusting:
►
Douches 6-9 l
►
Waterspoeling 3-6 l
►
Zuinige kranen
●
Waterverbruik: 69 m³/jaar of 4 personen een
verbruik van 47 l/dag per persoon
●
Prijs van water: 3,64 €/m³
●
Dakoppervlak dat kan worden aangesloten op de
tank: dak achteraan
►
●
31 m² met wateropvang: 17 m³/jaar
Behoefte aan regenwater: wc, onderhoud van het
gebouw en de omgeving  30 m³/jaar
26
Voorbeeld
●
Tank van 1500 l
●
Kosten van de installatie: 5962 €
●
Autonomie van 18 dagen
●
Afwatering: 19 %
●
Rentabiliteit?
►
Waterbesparing: 62 €/jaar
►
Onderhoud: 59 €/jaar?
►
Elektriciteit: 2 €/jaar
27
Voorbeeld
●
Dakoppervlak dat kan worden aangesloten op de
tank: daken achteraan en vooraan
►
47 m²  wateropvang: 31 m³/jaar
●
Behoefte aan regenwater: 30 m³/jaar
●
Kosten van de installatie: 6200 €
●
Tank van 2000 l
●
Autonomie van 24 dagen
●
Afwatering: 9 %
●
Rentabiliteit?
►
Waterbesparing: 95 €/jaar
►
Onderhoud: 62 €/jaar?
►
Elektriciteit: 3 €/jaar
28
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
29
Regenwater teruggeven: het water laten
infiltreren en/of evapotranspireren
●
Overstromingen verminderen;
●
Waterverontreiniging verminderen;
●
Het grondwater bijvullen;
●
Recreatieve landschapsruimten aanleggen die
rijk zijn aan biodiversiteit;
●
Het warmte-eilandeffect tegengaan;
●
…
30
De Molenbeek - Bron: Coördinatie Senne
Regenwater teruggeven: het water laten
infiltreren en/of evapotranspireren
●
Regenwater laten infiltreren en/of evapotranspireren; een
reeks eisen in verband met de site en de inrichting ervan
►
Infiltreerbare bodem?
►
Voldoende ruimte?
►
Alternatieve beheervoorzieningen in lijn met de esthetiek en het
gebruik van de omgeving?
 zie volgende presentatie: "Bodem- en perceeleigenschappen"
31
Regenwater teruggeven: het water laten
infiltreren en/of evapotranspireren
●
Regenwater evapotranspireren: groene daken
32
Regenwater teruggeven: het water laten
infiltreren en/of evapotranspireren
●
Groen dak en vasthouden van water op lange termijn:
►
Seizoenseffect
› Lente: vasthouden van 49 tot 94%
› Winter: vasthouden van 2 tot 14%
►
Effect van de dikte van het substraat:
› Hoe meer de dikte van het substraat toeneemt, hoe meer water er
wordt vastgehouden;
› Jaarlijks vastgehouden water:
– Extensief dak  ± 30 %
– Intensief dak  ± 50 %
33
Plan van de uiteenzetting
●
Opvang van regenwater
►
Inleiding
►
De inzameloppervlakken
►
Installatie voor de recuperatie van regenwater
►
Cijfervoorbeeld
●
Regenwater teruggeven: het water laten infiltreren en/of
evapotranspireren
●
Besluit
34
Renovatie van een aanpalende
eengezinswoning in Oudergem
●
BH: Thomas Goetghebuer
en Thérèse Moens
●
AR: Architectuuratelier
Pluricite
35
Wat u moet onthouden van de
uiteenzetting
●
Regenwater kan meer dan 40% van onze behoeften
dekken.
●
Maar het is niet gratis.
●
Er mag geen enkele verbinding bestaan tussen de
regenwaterinstallatie en de drinkwaterinstallatie.
●
Rationeel watergebruik vormt een prioriteit om het
waterverbruik te verminderen;
●
Water laten infiltreren en evapotranspireren op het
perceel zorgt ervoor dat:
►
Overstromingen kunnen worden tegengegaan
►
De levenskwaliteit van de bewoners kan worden verbeterd: microklimaat
ruimten voor contact met de natuur, ontspanning, ontmoetingen,
uitwisselingen,…
►
De biodiversiteit te vergroten
►
…
36
Interessante tools, websites, enz.:
●
Vlaamse Milieumaatschappij (VMM): http://www.vmm.be/
●
De dossiers van CSEC - 3/2006 - Cahier nr. 2. Groene daken:
recuperatie van regenwater
●
CSEC, NIT 229. Groene daken
●
WTCB: Inzameling en gebruik van regenwater. Opleiding EcoRenovatie 21.01.2010. Liesbeth Vos
●
Watervlak:
http://www.bruxellesenvironnement.be/Templates/etat/informer.asp
x?id=3456&langtype=2060&detail=tab3
●
Gids voor duurzaam bouwen:
http://guidebatimentdurable.bruxellesenvironnement.be/
G_WAT01 Beheer van regenwater op het perceel
G_WAT02 Rationeel omgaan met water
G_WAT03 Hergebruik van hemelwater
37
Contact
MATRIciel s.a.
Maggy HOVERTIN
Bio-ingenieur
Place de l’Université 25, Etg.2. 1348 Louvain-la-Neuve

: 010 / 24.15.70
E-mail: [email protected]
DANK
U…
38

Download Report