Uitgelicht - Marten van Dijl

14
DE VOLKSKRANT
DINSDAG 5 AUGUSTUS 2014
Uitgelicht
Er stroomt nog steeds olie in de Niger
Nigeria en Shell zijn zo bezig met de schuldvraag dat de rotzooi niet wordt
opgeruimd. Fotograaf Marten van Dijl trok door het vervuilde Ogoniland.
D
rie jaar geleden voltooide de milieuafdeling
van de Verenigde Naties, UNEP, de meest complexe onderzoeksklus in haar bestaan. Ze
bracht de gevolgen in kaart van de talrijke
olielekkages in en rond Ogoniland in de Nigerdelta. Zoals iedereen kon zien, zijn die enorm, zowel
voor de natuurlijke omgeving als voor de directe gezondheid van de inwoners.
De situatie was volgens de VN-onderzoekers urgent.
Ze deden 27 aanbevelingen om de meest acute problemen aan te pakken, de verontreiniging te stoppen en op
te ruimen. Tot op de dag van vandaag is er van die aanbevelingen niet één volledig uitgevoerd, stellen Amnesty
International en andere organisaties in een maandag
gepubliceerd rapport getiteld No Progress (‘geen vooruitgang’).
Slechts op het gebied van voorlichting en bewustwording is er iets gebeurd. Verder zou actie simpelweg zijn
uitgebleven. Nergens is een begin gemaakt met bodem-
sanering. De mangrovebossen worden nog steeds niet
beschermd. Van schoonmaak van sediment in de delta
is het nog niet gekomen. Illegale olieproductie en gebroken leidingen – grotendeels door sabotage - verontreinigen nog steeds op grote schaal het oppervlakte- en
drinkwater. Een fonds om tegenmaatregelen te financieren, is niet opgericht.
Het zwartepieten over de vraag wie daarvoor meest
verantwoordelijk is, kan nu gewoon doorgaan. Volgens
UNEP moet de actie komen van zowel de Nigeriaanse
overheid als van Shell-dochter SPDC. Die was jarenlang
de uitvoerende oliemaatschappij in een samenwerking
met de Nigeriaanse maatschappij NNPC, het Franse Total en het Italiaanse ENI.
Nigeria wilde maandag niet op het rapport reageren.
Volgens Shell is de strekking ervan onjuist. Er zijn wel
degelijk succesvolle maatregelen genomen, vooral buiten Ogoniland. Zo loopt er een gezondheidsprogramma
en is er infrastructuur aangelegd voor schoon drinkwa-
ter. Bovendien verliet Shell Ogoniland in 1993. Ze betwist
de aansprakelijkheid voor de bende die daarna is ontstaan.
Het Nigeriaanse ministerie van Olie kondigde vorig
jaar een groot schoonmaakproject af, maar volgens het
Amnesty-rapport is dat niet gevolgd door enige actie. De
president van Nigeria, Goodluck Jonathan, wilde aanvankelijk dat de Verenigde Naties met de schoonmaak
zou helpen. Daarna stelde hij een commissie in. Die
kwam twee jaar geleden met voorstellen. ‘Maar die zijn
nooit gepubliceerd.’
Volgens UNEP is een gezamenlijk fonds nodig van één
miljard dollar (750 miljoen euro) om de sanering van
het gebied aan te pakken. Shell-dochter SPDC zegt bereid te zijn aan dat fonds bij te dragen, maar heeft er nog
geen concreet bedrag voor gereserveerd. De Nigeriaanse overheid heeft op financieel vlak nog niets van
zich laten horen.
Jeroen Trommelen
DE VOLKSKRANT
DINSDAG 5 AUGUSTUS 2014
15
Uitgelicht
Door olie verontreindigde kreken in de Nigerdelta (links boven), een visser toont de schamele oogst:
een dood visje (links onder), vader en zoon vissen tussen de met ruwe olie bedekte oevers (rechts boven),
kinderen ravotten in het vervuilde water van de Niger.
Marten van Dijl won dit jaar de Zilveren Camera met de fotoserie Dirty Hands over de vervuiling van de Niger.

Download Report