De nationale rekeningen en het ESR 2010

De nationale rekeningen en het ESR 2010
7de Seminarie voor leerkrachten van het secundair onderwijs
8 oktober 2014
Hans De Dyn (NBB)
ESR 2010: structuur van de uiteenzetting
Inleiding
De wijzigingen in de cijfers
2 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: een belangrijke herziening
Overgang naar het ESR 2010
Europese Verordening Nr. 549/2013, van toepassing vanaf 01/09/14
Occasionele revisie (zonder ESR 2010)
Revisies van sommige bronnen en methoden om de statistieken te
verbeteren (in principe om de 5 jaar)
Courante revisies (gebruikelijk proces)
Integratie / bijwerkingen van de basisgegevens volgens hun
beschikbaarheid (stabiel na 3 jaar)
Ook andere Europese landen maken gebruik van de overgang
naar het ESR 2010 om andere veranderingen door te voeren
3 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: wat verandert er?
Weinig statistische reeksen ontsnappen aan de
revisies
3 optieken van het bbp: productieoptiek, bestedingsoptiek,
inkomensoptiek
Andere zogenaamde “herverdelings”-transacties
Bbp (niveau + samenstelling)
Financieringssaldo van de sectoren (en intermediair saldo zoals
besparing)
Rekeningen van de overheid
Herziene ratio's: tellereffect + noemereffect (herziening
bbp of andere noemer)
4 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: retrospectieve herzieningen
In de mate van het mogelijke werden alle
herzieningen opgenomen in de reeksen vanaf
1995
Betalingsbalans enkel herzien vanaf 2008 ->
mogelijke verschillen
5 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: kalender van de herziene rekeningen
September 2014 : jaarrekeningen
Trimestriële rekeningen moeten geijkt worden op
de nieuwe jaarlijkse reeksen (lopend)
QNA (quarterly national accounts): eind oktober 2014 (Q3-2014)
QSA (quarterly sectoral accounts): half januari 2015 (Q4-2014)
Latere vervaldata
Regionale rekeningen : december 2014 (2013)
Supply and Use Tables : december 2014 (2011)
6 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Timing van de publicatie ESR 2010-rekeningen per land
Duitsland
Letland
Estland
Kroatië
Portugal
Finland
Nederland
Frankrijk
Mei 2014
Ierland
Juni 2014
België*
Bulgarije
Tsjechië
Griekenland
Spanje
Italië
Cyprus
Litouwen
Luxemburg
Hongarije
Malta
Oostgenrijk
Polen
Roemenië
Slowakije
Verenigd
Koninkrijk
Juli 2014
Slovenië
Augustus 2014
Denemarken
Zweden
September 2014
Eurogebied
Europese
Unie
Oktober 2014
November 2014
* Eind september.
7 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: andere ontwikkelingen
Niet enkel ESR 2010 is nieuw
Gelijktijdige invoering van nieuw handboek voor
betalingsbalansstatistieken en de externe
positie
(Balance of Payments Manual v6 – BPM6)
8 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESR 2010: de wijzigingen in de cijfers
Productieoptiek
Bestedingsoptiek
Inkomensoptiek
Sectorrekeningen
Rekeningen van de overheid
Herzieningen in andere landen
9 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Enkele sleutelvariabelen
(referentiejaar 2010 – lopende prijzen)
Indicator
Herziening
(mln €)
Nieuwe waarde
(mln €, behalve %)
Bruto binnenlands product (bbp)
+2,8%
+10.007
365.747
Bruto nationaal inkomen (BNI)
+2,9%
+10.610
372.560
Spaarquote van de huishoudens
(bruto besparing/bruto beschikbaar inkomen (BBI))
+0,6 ppt
15,8%
Investeringsquote van de huishoudens
(investeringen/BBI)
-0,2 ppt
10,3%
Margevoet van de venootschappen
(bruto exploitatie overschot (BEO)/Bruto toegevoegde waarde
(BTW))
+1,8 ppt
41,4%
Investeringsquote van de venootschappen
(investeringen/BTW)
+4,2 ppt
24,2%
Bruto investeringen in vaste activa (totale economie)
+14,0%
+10.028
81.537
Overheidsschuld
+5,8%
+20.275
364.147,9
Overheidstekort
+6,9%
-941,9
-14.543
10 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Productieoptiek
11 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Totale herziening: invloed op het niveau van het bbp
Impact op bbp (in %; lopende prijzen)
3,5%
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
95
96
97
98
99
ESR2010
12 / 41
00
01
02
illegale economie
03
04
zwart
05
06
07
overige
08
09
10
11
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Totale herziening: effect op de evolutie van het bbp
6,0%
(verandering in %; lopende prijzen)
Lopende
prijzen
5,0%
4,0%
Gemiddeld
groeipercentage
van het bbp op
jaarbasis
(1995-2011)
ESR 1995
3,0%
ESR 2010
2,0%
1,0%
Naar volume
0,0%
Gemiddeld
groeipercentage
van het bbp op
jaarbasis
(1995-2011)
ESR 1995
-1,0%
ESR 2010
Bbp vóór revisie
13 / 41
Bbp na revisie
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
-2,0%
Verschil
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Detail van de “ESR 2010”-herzieningen met gevolgen
voor het niveau van het bbp
ESR 2010 (in % bbp; lopende prijzen)
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
R&D markt
R&D niet markt
militair materieel
verzekeringen
productie voor eigen finaal gebruik
fisim
08
09
10
11
totaal ESR2010
14 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Kapitalisatie van R&D
De uitgaven in verband met R&D moeten niet langer
worden beschouwd als input (lopende uitgaven) in het
productieproces
Hierdoor stijgt de toegevoegde waarde
De uitgaven voor R&D worden beschouwd als finale
bestedingen voor investeringen (ze creëren een
kapitaalgoederenvoorraad van “intellectueel
eigendom”), dit wordt kapitalisatie genoemd
15 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Detail van de herziening “illegale economie”
(in % bbp; lopende prijzen)
0,50%
0,45%
0,40%
0,35%
0,30%
0,25%
0,20%
0,15%
0,10%
0,05%
0,00%
95
96
97
98
99
00
01
Drugs
02
03
Prostitutie
04
05
06
07
08
09
10
11
Smokkel
• De illegale economie doet het peil van het bbp gemiddeld met 0,4 % toenemen
• Dat is 1/8e van de totale bbp-verhoging van de afgelopen jaren
• De belangrijkste factor in de illegale economie is de component “drugs”
16 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Detail van de overige herzieningen met gevolgen voor
het niveau van het bbp
Overige : bronnen en methodes (in % bbp; lopende prijzen)
0,5%
0,4%
0,3%
0,2%
0,1%
0,0%
-0,1%
-0,2%
-0,3%
-0,4%
-0,5%
-0,6%
95
17 / 41
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
landbouw
ziekenhuizen
correcties IMMVA
fiscale vertegenwoordigers
zelfstandigen in fin. sector
beheerskosten ICB's
afschrijvingen S15
revisie S13
lopende revisie
totaal overige
11
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herziening van de toegevoegde waarde volgens de
institutionele sectoren
Herziening toegevoegde waarde per sector (in % bbp; lopende prijzen)
3,5%
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
niet-financïele vennootschappen
financïele vennootschappen
overheid
huishoudens
IZWs t.b.v. huishoudens
productgebonden belastingen min subsidies
09
10
11
totaal
18 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herziening 2014: productieoptiek – niet-financiële
vennootschappen
(in % bbp)
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
-0,5%
19 / 41
R&D
productie voor eigen finaal gebruik
zwart
fiscale vertegenwoordigers
ziekenhuizen
perimeter S11
illegale economie
overige
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herziening 2014: productieoptiek – financiële
vennootschappen
(in % bbp)
0,3%
0,2%
0,1%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
-0,1%
-0,2%
-0,3%
-0,4%
-0,5%
verzekeringen
20 / 41
perimeter S12
fisim
overige
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herziening 2014: productieoptiek - overheid
(in % bbp)
0,6%
0,5%
0,4%
0,3%
0,2%
0,1%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
-0,1%
-0,2%
-0,3%
R&D
21 / 41
militair materieel
perimeter S13
overige
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herziening 2014: productieoptiek - gezinnen
S14 (in % bbp)
0,6%
0,5%
0,4%
0,3%
0,2%
0,1%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
-0,1%
-0,2%
zelfstandigen in fin. sector
22 / 41
illegale economie
zwart
landbouw
overige
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
ESA 2010 impact overzichtstabel
Belangrijke methodologische en / of statistische wijzigingen: impact op bbp
COUNTRY: BELGIUM
Change
Total impact
Impact on GDP
(+/- x,x%) in 2010 Explanations or comments
+2,81%
Methodological changes, total
+2,54%
of which:
Capitalisation of research and
development (R&D)
+2,37%
Statistical changes, total
+0,27%
of which:
23 / 41
Integration of new or improved data
sources (e.g. census,
housing surveys, ….)
New benchmark figures for
hospitals, unincorporated
-0,41% agriculture,
financial enterprises and correction of
errors.
Illegal activities
(+0,25%), prostitution (+0,09%)
+0,37% Drugs
and smuggling (+0,03%)
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Bestedingsoptiek (lopende prijzen)
24 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Totale herziening: impact op de bestedingsoptiek
Totaal
Herziening bestedingsoptiek (in % bbp; lopende prijzen)
3,5%
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
-1,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
netto uitvoer
marktinvesteringen (ondernemingen en huishoudens)
consumptieve bestedingen van de huishoudens
consumptieve bestedingen en investeringen van de IZW's t.b.v. huishoudens
consumptieve bestedingen en investeringen van de overheid
totaal
25 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Impact op de investeringen van de marktsector
(in % BBP)
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
ESR 2010
26 / 41
03
04
05
06
07
08
09
10
11
overige
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Impact op de bestedingen (overheidsconsumptie en
investeringen) van de overheid
(in % BBP; lopende prijzen)
0,8%
0,7%
0,6%
0,5%
0,4%
0,3%
0,2%
0,1%
0,0%
-0,1%
95
96
97
R&D
27 / 41
98
99
00
01
militair materieel
02
03
04
perimeter S13
05
06
overige
07
08
09
10
11
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Impact op de finale bestedingen van de gezinnen
(in % bbp)
1,0%
0,8%
0,6%
0,4%
0,2%
0,0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
-0,2%
-0,4%
-0,6%
-0,8%
-1,0%
28 / 41
illegale economie
fin. diensten en verzekeringsdiensten
ziekenhuizen
overige exogene
herziening niveau's via HBS
totaal
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Inkomensoptiek (lopende prijzen)
29 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Totale herziening: impact op de inkomensoptiek
(in % bbp; lopende prijzen)
3,5%
3,0%
2,5%
2,0%
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
95
30 / 41
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
beloning van werknemers
belastingen ongerekend subsidies
bruto-exploitatieoverschot en bruto gemengd inkomen
totaal
08
09
10
11
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Sectorrekeningen (lopende prijzen)
31 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Spaarquote en investeringsquote van de huishoudens
(S14+S15)
Spaarquote (1)
Investeringsquote (2)
21%
14%
20%
13%
19%
12%
18%
11%
17%
10%
16%
9%
15%
8%
14%
7%
vóór herziening
na herziening
vóór herziening
13%
95
(1)
(2)
32 / 41
na herziening
6%
97
99
01
03
05
07
09
11
13
95
97
99
01
03
05
07
09
11
13
Brutobesparingen in % van het bruto beschikbaar inkomen.
Bruto-investeringen in vaste activa in % van het bruto beschikbaar inkomen.
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Margevoet en investeringsquote van de
vennootschappen (S11+S12)
Margevoet (1)
Investeringsquote (2)
43%
28%
42%
41%
26%
40%
39%
24%
38%
37%
22%
36%
35%
20%
34%
vóór herziening
na herziening
vóór herziening
33%
95
(1)
(2)
33 / 41
na herziening
18%
97
99
01
03
05
07
09
11
13
95
97
99
01
03
05
07
09
11
13
Bruto exploitatieoverschot in % van de bruto toegevoegde waarde.
Bruto-investeringen in vaste activa in % van het bruto toegevoegde waarde.
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Financieringssaldo van de huishoudens en de
vennootschappen (% van het bbp)
8%
Financieringssaldo van de huishoudens
(S14+S15)
Financieringssaldo van de vennootschappen
(S11+S12)
5%
7%
4%
6%
3%
5%
2%
4%
1%
3%
0%
95
2%
-1%
1%
-2%
vóór herziening
na herziening
99
01
03
vóór herziening
0%
05
07
09
11
na herziening
-3%
95
34 / 41
97
97
99
01
03
05
07
09
11
13
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Aandeel van de bezoldigingen in de toegevoegde
waarde van de vennootschappen (S11+S12)
67%
66%
65%
64%
63%
62%
61%
60%
59%
vóór herziening
na herziening
58%
95
35 / 41
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Financieringssaldo van de overheid (in % bbp)
1%
0%
-1%
-2%
-3%
-4%
-5%
-6%
95
96
97
98
99
0
1
2
3
EDP-tekort ESR 1995
36 / 41
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Tekort ESR 2010
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Financieringssaldo van het Rijk
7%
6%
5%
4%
3%
2%
1%
0%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
-1%
vóór herziening
na herziening
-2%
37 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Overheidsschuld (% van het bbp)
140%
130%
120%
110%
100%
90%
80%
70%
60%
95
96
97
98
99
00
01
02
03
EDP-tekort ESR 1995
38 / 41
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
Tekort ESR 2010
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herzieningen in andere landen
39 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Herzieningen in andere landen
BE
(2010)
NL
(2010)
FR
(2010)
DE
(2010)
UK
(2009)
IT
(2011)
+2,81 %
+7,6 %
+3,2 %
+3,3 %
+4,6 %
+3,7 %
+2,54 %
+3,0 %
+2,4 %
+2,7 %
+2,3 %
+1,6 %
+2,37 %
+1,8 %
+2,1 %
+2,3 %
+1,6 %
+1,3 %
+0,27 %
+4,6 %
+0,8 %
+0,6 %
+2,3 %
+2,1 %
+0,37 %
+0,4 %
n.b.
+0,1 %
+0,7 %
+1,0 %
Financieringssaldo van
de overheid
-0,2 ppt
tot -4,0 %
-0,1 ppt
tot -5 %
-0,3 ppt
tot -6,8 %
+0,2 ppt
tot -4 %
Overheidsschuld
+3,0 ppt
tot 99,6 %
-4,4 ppt
tot 59 %
-1,5 ppt
tot 80,8 %
Eind sept.
2010
bbp
waarvan:
ESR 2010
p.m. R&D
Andere
p.m. Illegale economie
40 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010
Conclusies
Verhoging van het bbp
ESR 2010 impact
R&D
overige aanpassingen (saldo)
Illegale activiteiten
Impact op Overheidsfinanciën
Schuldverhoging
Daling van het financieringssaldo
41 / 41
De nationale rekeningen en het ESR 2010