Friends of the Earth Europe

PERSBERICHT
12 juni 2014
embargo tot 11 uur
Kwalitatief onderwijs Verpleegkunde kent grote uitdagingen
De visitatiecommissie Verpleegkunde, bestaande uit drie parallelle commissies van onafhankelijke experten,
evalueerde de kwaliteit van de professionele bacheloropleidingen Verpleegkunde in Vlaanderen. De commissies
zijn globaal genomen positief over het verpleegkundig onderwijs. Ze zijn tevreden over de evolutie naar
generieke programma’s, die inspelen op de maatschappelijke nood aan breed inzetbare verpleegkundigen. Toch
zijn er voor de opleidingen ook enkele grote uitdagingen. De Europese richtlijn omtrent het verplicht aantal
stage-uren is in de driejarige programma’s erg moeilijk te realiseren, hoewel de meeste opleidingen de beoogde
leerresultaten realiseren. Daarnaast is het stimuleren van een onderzoekende basishouding bij de studenten voor
veel opleidingen nog een uitdaging. Het erg diverse instroomniveau in de opleidingen verpleegkundigen vraagt
een zeer sturende studentenbegeleiding op maat, al leveren verschillende opleidingen op dat vlak knap werk.
Generieke opleidingen bevorderen brede inzetbaarheid
Met het afschaffen van de afstudeerrichtingen in het verpleegkundig onderwijs werd de weg gebaand voor een
generieke opleiding die ambieert om breed inzetbare verpleegkundigen af te leveren. De commissies vinden het erg
noodzakelijk dat elke student de zeven verschillende zorgdomeinen leert kennen. Hoewel specialisatie ook belangrijk
is, blijven de keuzetrajecten binnen de bachelorprogramma’s volgens de commissies best beperkt in omvang.
Zinvol praktijkonderwijs
De studenten Verpleegkunde komen in contact met de praktijk dankzij het vaardigheidsonderwijs in de skillslabs van
de hogeschool, maar ook dankzij verschillende stages in het werkveld. De commissies hebben mooie stagevoorbeelden
gezien en zijn van mening dat de meeste opleidingen de praktijkcomponent zinvol en kwalitatief vormgeven. De
Vlaamse opleidingen Verpleegkunde voldoen echter niet aan de strikte kwantitatieve invulling van de Europese
richtlijn die bepaalt dat studenten minstens 2300 uren stage moeten voltooien in hun opleiding. De voorzitters van de
commissies menen dan ook dat het aan de internationale en Vlaamse politieke leiders is om een eenduidige en
realistische invulling te definiëren aan het verpleegkundig praktijkonderwijs.
Wetenschappelijk verantwoord onderwijs
Evidence based nursing is een must voor de verpleegkundige van de 21ste eeuw. Sommige opleidingen slagen er al goed
in om de studenten de nodige onderzoeksvaardigheden en onderzoekende attitude bij te brengen, veel opleidingen
moeten daarvoor nog meer en bewuster plaats maken in hun programma.
Van instroom tot afzetmarkt
De diverse instroom dwingt de opleidingen om een studiebegeleiding te voorzien die studenten van bij de start kan
ondersteunen. De commissies waarschuwen voor het te zeer bij de hand nemen van de studenten, maar zijn in het
algemeen erg positief over de inzet en de overtuiging waarmee personeelsleden de studentenbegeleiding succesvol
vormgeven. Aangezien verpleegkundige nog steeds een knelpuntberoep is, vinden de meeste afgestudeerden snel
werk in de gezondheidszorgsector.
Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad - persbericht visitatie Verpleegkunde
Het rapport van de visitatiecommissie Verpleegkunde wordt aangeboden aan het Bestuurscomité van de Vlaamse
Universiteiten en Hogescholenraad (VLUHR) en wordt vervolgens gehanteerd door de opleidingen om accreditatie aan
te vragen voor hun opleidingen bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Bij een positief
accreditatiebesluit kunnen de betrokken instellingen voor een periode van acht jaar het diploma bachelor in de
Verpleegkunde uitreiken.
Betrokken opleidingen

Artesis Hogeschool Antwerpen (momenteel AP Hogeschool)

Arteveldehogeschool

Erasmushogeschool Brussel

Hogeschool Gent

Hogeschool West-Vlaanderen

Hogeschool-Universiteit Brussel

Karel de Grote-Hogeschool

Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende (momenteel Vives Noord)

Thomas More Kempen

Katholieke Hogeschool Leuven

Katholieke Hogeschool Limburg

Katholieke Hogeschool Sint-Lieven

Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen (momenteel Vives Zuid)

Thomas More Mechelen

Provinciale Hogeschool Limburg (momenteel Hogeschool PXL)
Commissie 1
-
De heer Bart Coigniez, algemeen directeur, VZW Vincenthof (voorzitter)
-
De heer Koen Balcaen, verpleegkundig directeur, Universitair ziekenhuis Leuven
-
Mevrouw Caroline Van Mierlo-Renia, directeur Verpleegkundige studies, Hogeschool Arnhem en Nijmegen
(onderwijsdeskundige)
-
De heer Paul de Raeve, secretary-general – European Federation of Nursing Associations (voor de bezoeken
aan Vives Zuid, Hogeschool West- Vlaanderen en Vives Noord)
-
De heer Gert Peeters, administratief manager, Universitair Psychiatrisch centrum KU Leuven (voor het
bezoek aan Katholieke Hogeschool Sint-Lieven)
-
Mevrouw Nathalie Verstreken, studente professioneel gerichte bacheloropleiding Verpleegkunde,
Erasmushogeschool Brussel (voor de bezoeken aan Hogeschool West-Vlaanderen en Vives Zuid) (student-lid)
-
Mevrouw Freya Beens, studente professioneel gerichte bacheloropleiding Verpleegkunde,
Erasmushogeschool Brussel (voor de bezoeken aan Hogeschool-Universiteit Brussel, Katholieke Hogeschool
Sint-Lieven en Vives Noord) (student-lid)
Dhr. Filip Lammens, stafmedewerker van de VLUHR Cel Kwaliteitszorg, trad op als projectbegeleider en secretaris
voor deze visitatie.
Commissie 2
-
De heer John De Best, projectleider, Zorg Academie Leiden; coördinator internationalisering, HBO-V
hogeschool Leiden (voorzitter)
-
De heer Rudi Logist, verantwoordelijke bewonerszorg, WZC Dijlehof Leuven
-
Mevrouw Leen De Paepe, stafmedewerker kwaliteit en patiëntveiligheid, OLV Ziekenhuis Aalst
Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad - persbericht visitatie Verpleegkunde
-
Mevrouw em. prof. dr. Mieke Grypdonck, voormalig hoogleraar Verplegingswetenschap, Universiteit Utrecht
en Universiteit Gent (voor de visitatiebezoeken aan Thomas More Kempen, Thomas More Mechelen en Karel
de Grote-Hogeschool) (onderwijsdeskundige)
-
Mevrouw Elsbeth Bakker, kwaliteitscoördinator cluster Zorg bij University of Applied Sciences Leiden en
docent bij Hogeschool Leiden (voor de visitatiebezoeken aan Arteveldehogeschool en Hogeschool Gent)
(onderwijsdeskundige)
-
De heer Kristof Muylaert, student professioneel gerichte bacheloropleiding Verpleegkunde, Katholieke
Hogeschool Leuven (student-lid)
Mevrouw Els Van Zele, stafmedewerker van de VLUHR Cel Kwaliteitszorg, trad op als projectbegeleider en secretaris
voor deze visitatie.
Commissie 3
-
De heer Ton Kallenberg, directeur Onderwijs en Studentenzaken, Universiteit Leiden (voorzitter en
onderwijsdeskundige)
-
Mevrouw Rita de Laat, VTO-coördinator, Europa Ziekenhuizen Brussel
-
De heer Marc Vandergraesen, algemeen directeur, Psychiatrisch centrum Zoete nood Gods Lede
-
Mevrouw Annemiek Nijst, HBO-docent Verpleegkunde, Avans Hogeschool (onderwijsdeskundige)
-
De heer Bart Potoms, student professioneel gerichte bacheloropleiding Verpleegkunde, Thomas More
Mechelen (student-lid)
Mevrouw Lies Praet, stafmedewerker van de VLUHR Cel Kwaliteitszorg, trad op als projectbegeleider en secretaris
voor deze visitatie.
Meer informatie
Het rapport wordt op donderdag 12 juni 2014 om 11 uur, in aanwezigheid van de vertegenwoordigers van de
opleidingen, door de visitatiecommissies aangeboden aan het Bestuurscomité van de Vlaamse Universiteiten en
Hogescholenraad (VLUHR) in de kantoren van VLUHR KZ en is te raadplegen op www.vluhr.be/kwaliteitszorg.
Voor meer informatie kan u zich wenden tot de Cel Kwaliteitszorg van de VLUHR: Filip Lammens, Lies Praet en Els Van
Zele, projectbegeleiders, VLUHR KZ +32 (0)2 792 55 00.
Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad - persbericht visitatie Verpleegkunde