Lees hier de hele recensie

15 maart 2014 , pag. 40
INTERVIEW CRISTINA BRANCO
Fadozangeres Cristina Branco kijkt nu al terug op haar carrière met de drie cd’s
tellende box Idealist. Ze treedt vanavond op in Drachten.
‘De lieder
eren zijn met mij meegegroeid’
liederen
Peter Bruyn
DRACHTEN ,,Ik ben de fado de afgelo-
pen vijftien jaar steeds beter gaan
begrijpen’’, zegt Cristina Branco.
,,Zowel muzikaal en sociaal als emotioneel. Ik ben eigenlijk helemaal
niet met fado opgevoed en toen ik
Amália Rodrigues voor het eerst
hoorde was het vooral haar stem die
mij raakte. Ik ben stap voor stap verder in de fado gegroeid en heb het
gevoel dat ik die muziek nu pas echt
de diepte kan geven die het verdient.’’
Vrijwel ieder jaar toert Cristina
Branco (1972) langs de Nederlandse
theaters. En vrijwel ieder jaar wordt
het verhaal weer verteld over de Portugese studente die opgroeide met
pop en jazz. En die pas toen ze als
twintiger van haar grootvader een
plaat van Amália kreeg, in de ban
raakte van wat populistisch vaak ‘de
Portugese blues’ wordt genoemd.
Haar doorbraak beleefde ze eind jaren negentig in Nederland. Ze maakte onder meer een album met vertaalde, op fado(achtige) muziek gezette gedichten van Slauerhoff.
Ze heeft trouwens altijd veel poezie gezongen: Pessoa uiteraard,
maar ook José Alfonso, Baudelaire
en zelfs Shakespeare. Branco profiteerde volop van de ‘fadohype’ rond
de eeuwwisseling en wist zich te onderscheiden binnen het oprukkende
leger vertolksters van het weemoedige Portugese lied. Waar Mariza opvalt door haar flamboyante verschijning, Misia zich als mysterieuze gothic-zangeres manifesteert en Dulce
Pontes in haar arrangementen nadrukkelijk op de popmarkt mikt,
kiest Cristina voor het artistieke
avontuur.
,,Ik kwam in tegenstelling tot andere zangeressen als kind of tiener
helemaal niet in fadohuizen. Dat is
totaal aan mij voorbijgegaan. Daardoor is voor mij die ontwikkeling
veel later gekomen en langzamer gegaan. Maar terugblikkend zie ik wel
hoe de fado met mij meegegroeid is.
Dezelfde liederen hebben nu een andere betekenis dan toen ik begon. Je
kunt die liederen ook altijd blijven
¬ Cristina Branco: ,,Als ik fado zing, dan is het ook echt helemaal fado.’’
Foto Augusto Brazio
zingen – er dienen zich voortdurend
nieuwe lagen aan. Dat is het verschil
met de meeste popliedjes. Het
maakt de fado complex, maar ook
heel erg mooi.’’
De albums die de Portugese in de
loop der jaren heeft gemaakt, zijn altijd thematisch samengesteld. ,,De
titel en het thema heb ik doorgaans
al eerder dan de liederen’’, zegt Branco. ,,Zo werkt het nu eenmaal in mijn
hoofd. Ik hou ervan om de dingen
helder op een rij te hebben. Heel georganiseerd.’’ Zo bedacht ze voor
haar meest recente album Alegria
uit 2013 een twaalftal karakters en
vroeg ze bevriende componisten en
tekstdichters om daar liederen bij te
schrijven. ,,Daarmee wilde ik de
mens, of eigenlijk de samenleving,
een lied van Amália Rodrigues – de
meest ‘traditionele’ cd. De tweede is
Poemas gedoopt en die titel spreekt
voor zich. En nummer drie heet Ideal. Daarop zingt Branco onder meer
Avec Le Temps van Leo Ferré en Joni
Mitchells Cherokee Louise.
,,Dat zijn de songs die in mijn leven eigenlijk de grootste indruk op
mij hebben gemaakt. De meeste dateren van voordat ik mijn carrière
begon, maar er zitten ook een paar
recentere stukken bij.’’
Twee keer heeft Branco in de loop
der jaren een Engelstalig stuk op een
album gezet. In beide gevallen een
lied van Joni Mitchell. ,,Zoals zij haar
emoties uitdrukt – zo exact en
breekbaar tegelijkertijd. Dat is wat ik
in muziek het hoogst haalbare
‘Ik ken in Portugal
professionele
zangers die ik al
heb zien bedelen’
een spiegel voorhouden.’’
Vlak voor haar huidige toer verscheen een verzamelboxje met drie
cd’s onder de titel Idealist. Het moet
een beeld geven van haar professionele loopbaan tot nu toe. En Branco
kon het niet laten om ook de drie
schijfjes weer thematisch in te delen.
De eerste heet Fado en begint met
Concerten
Cristina Branco staat vanavond in
De Lawei in Drachten (aanvang
20.00 uur, entree 29,50 euro). Op 16
april treedt ze op in Schouwburg
Ogterop in Meppel en op 23 april in
De Oosterpoort, Groningen.
vind.’’ Dat ze in de rest van Europa
aanzienlijk meer optreedt dan in
haar eigen Portugal is volgens Branco voor een belangrijk deel het gevolg van de economische crisis. De
mensen hebben er minder geld uit
te geven. ,,Maar het is ook de overheid die culturele armoede creëert.
Ik ken in Portugal professionele zangers die ik al heb zien bedelen. Wat
dat betreft heb ik veel geluk gehad.’’