48e
Stoelman
Papierrecycling
hofleverancier
jaargang
-
november
2014
-
nummer
7
Batterijcongres Hamburg
Trends overslagkranen
Cure Afvalbeheer streeft naar
100 procent hergebruik
01_Cover.indd 1
29-10-14 10:59
Gruis of ...
www.jansengroup.com
Directie
Egbert van Hes, algemeen directeur
Bouke Hoving, financieel directeur
Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur
Uitgever:
Cobie te Nijenhuis
Recycling
www.recyclingmagazine.nl
benelux
Recycling Magazine Benelux
verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van
Eisma Industrialmedia
Informaticaweg 3
7007 CP Doetinchem
magazine
Salesmanager:
Cobie te Nijenhuis
Redactie:
Henk Meinen, hoofdredacteur
Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem
www.mrb-uitgevers.nl
tel.: +31 (0)314 38 40 61
e-mail: [email protected]
fax: +31 (0)314 38 44 04
Vormgeving:
ZeeDesign, Witmarsum
Redactiecommissie:
Hans Koning (FNOI),Hans Brak (VHT),
Manfred Beck, Nanne Fioole (Westwoude Holding)
Goitzen Meindertsma
Vaste medewerkers:
Jan Oonk (metalen), mr. drs. W. van Eijk (Recht en Regel)
Advertenties:
Fred Balduk
Tel: +31 (0)88 29 44 741
Mobiel: +31 (0)631 76 88 29
e-mail: [email protected]
Lida Meyers
Tel: +31 (0)88 29 44 738
Mobiel +31 (0) 642 75 95 22
e-mail: [email protected]
Traffic:
Tel. +31 (0) 517 53 16 72 / Fax +31 (0) 517 53 18 10
E-mail: [email protected]
Marketing:
Imke Hammerman
Tel. +31 (0) 88 294 4760
E-mail: [email protected]
Abonnementen:
Abonneeservice Eisma Businessmedia
Postbus 2238
5600 CE Eindhoven
Tel: +31 (0) 88 226 6648
E-mail: [email protected]
Abonnementsprijs 2014:
Voor de Benelux: k 169,-- (excl. 6% btw).
Overig buitenland: op aanvraag.
Losse nummers: k 15 (excl. 6% btw)
Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde
van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar
verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden
geaccepteerd.
Leveringsvoorwaarden; zie
www.eismamediagroep.nl
Bankrelatie
Voor Nederland: Rabobank
IBAN: NL98RABO0365911100
Voor België: Postcheque Brussel
000-0007463-91
Druk:
Scholma Druk BV, Bedum
inhoud
16 Brabantse joint venture
in Veldhoven
Baetsen-Groep en de Bakker Magnetics Groep
kennen elkaar sinds 2007, maar tot een echte
samenwerking was het nog niet gekomen. Tot
voor kort. Die samenwerking kreeg eind augustus in de vorm van een joint venture haar
beslag, onder de naam: Liquisort Baetsen BV.
30 Nieuwe Lefort 1400 ton
schrootschaar voor Lion Metals
Het bedrijf lion metals blijft continue naar de
processen kijken en durft te investeren in verbeteringen.
32 Tweede papiersorteerlijn VLAR
Papier officieel geopend
Onder grote belangstelling opende Vlar Papier
op 24 oktober haar tweede papiersorteerlijn in
Langerbrugge bij Gent. Vlar Papier is actief in de
verwerking van de papier- en kartonstroom via
gemeenten en intercommunales en in het uitsorteren van de inputstromen in hoogwaardige
fracties papier en karton.
en verder
voorpagina
04 Korte berichten
06 Agenda
10 Cure Afvalbeheer toegetreden tot
Midwaste Milieu
12 Verslag Internationale Congres Battery
Recycling
18 Stoelman Papierrecycling 100 jaar!
22 Overslagkraan vaker elektrisch
29 Ontwikkeling van NRT met Untha
32 Paling bij Nanne Fioole (65 jaar jong)
© Eisma Industrialmedia BV
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze,
hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of
enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige
wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid
of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade,
van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of
beslissingen die zijn gebaseerd op bedoelde informatie.
Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden
deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op
hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken om informatie te controleren.
ISSN:0921-9773
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
03_inhoud.indd 3
Liebherr LH22 mobiele overslag en recyclingmachine.
36 Recht & Regel
Wynmalen & Hausmann
39 Column Ad Lansink/FHG-nieuws
Ressenerbroek 7, 6666 MP Heteren.
40 Marktanalyse Schroot
41 Marktanalyse Non Ferro
Postbus 70, 6666 ZH Heteren.
Telefoonnummer: 026-479 0 579
www.wynmalenhausmann.nl
42 Marktanalyse Oud Papier
43 Marktanalyse Textiel
46 Gebruikt toiletpapier recyclen?
3
29-10-14 11:00
Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment
korte berichten
A KINSHOFER COMPANY
A KINSHOFER COMPANY
Europa recyclet 65 miljard PET-flessen
Volgens Petcore Europe werden in 2013 in Europa 65 miljard petflessen recycled. Daarmee is PET een van de kunststoffen die het meest worden hergebruikt. Volgens het bericht werd vorig jaar circa 56 procent van de in omloop zijnde petflessen voor hergebruik ingezameld. De inzamelpercentages tussen de verschillende EU-lidstaten is nog
steeds enorm. Vooral in de laagscorende landen is op dit gebied nog een wereld te winnen. Maar ook in de meeste, overige landen verwacht Petcore Europe dat de inzamelen recyclingquota nog omhoog kunnen.
Demarec's product range for
Demarec's
range for
Demolitionproduct
and Recycling
Equipment
Demolition and Recycling Equipment
Multi-Quick
Multi-Quick
Processors
Processors
Starre
Starre
Vergruizers
Vergruizers
Sloop- en
Sloop- en
Sorteergrijpers
Sorteergrijpers
Dedicated
Dedicated
Demolition Line
Demolition Line
Schrootscharen
Schrootscharen
Rail-Knipper
Rail-Knipper
Materiaalorganisaties gaan
als collectief verder
De vijf
grote materiaalorganisaties
(NRK Verpakkingen, PRN,
SDV, en
Sklh) hebben de
Stichting
Materiaalorganisaties (StiM0) opgericht. Met deze overkoepelende stichting krijgt de jarenlange samenwerking van de materiaalorganisaties binnen het verpakkingsdossier een steviger fundament. Voorzitter Johan Hanegraaf: “Het oprichten van StiMo is een
logische, volgende stap in onze goede samenwerking binnen het Besluit Beheer
Verpakkingen en ons collectief optreden in StAV. De StiMo versterkt de positie van
de materiaalorganisaties en is in het belang van een efficiënte recycling van verpakkingsmaterialen in Nederland.”
4
04-07_kb.indd 4
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
Demarec • Demolition and Recycling Equipment BV
Demarec
• Demolition
Recycling
Den Hoek 10
• 5845 EL St.and
Anthonis
(NL) Equipment BV
Den
Hoek
10
•
5845
EL
St.
Anthonis
(NL)
Tel. +31(0)485 442300 • E-mail: [email protected]
Tel. +31(0)485 442300 • E-mail: [email protected]
www.hetnieuwesnelwisselen.nl
www.hetnieuwesnelwisselen.nl
demarec.com
demarec.com
Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment
Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment
29-10-14 15:06
Krimp
Velen van u mogen begroeten op de vakbeurs Recycling 2014, gehouden in de Gorinchemse Evenementenhal. Altijd prettig
zoveel oude bekenden de hand te kunnen
schudden en even bij te kletsen. Dat bijkletsen levert overigens voor een redacteur
ook altijd veel interessants op. Veel mensen
die je direct kent of na enig nadenken wel
kunt plaatsen. Maar ook mensen die naar je
toekomen met de openingszin: “weet je nog
wel wie ik ben?” Maar eerlijk gezegd is mijn
geheugen op 66-jarige leeftijd nog aardig
paraat. Toch gaat ook een enkele keer het
laatje niet open. Het wordt dan een kwestie
van enigszins camoufleren en manoeuvreren om er toch zonder teveel gezichtsverlies
achter te komen. Toch waren er ook nogal
wat recyclers niet op de beurs. ‘Geen tijd,’
‘was er vorig jaar ook al’ en dat soort argumenten hoor ik dan het meest. Of dat zulke
sterke argumenten zijn? De vakbeurs biedt
al in één dag bezoek de mogelijkheid voor
veel oriëntatie op machines en processen.
En dan is er natuurlijk het contact met vakgenoten, zowel zakelijk als sociaal. Ik denk
dat ook dat laatste argument een belangrijke
reden is om naar de
beurs te komen. Voor
de rest van het jaar is er
natuurlijk uw vakblad
met website en bijbehorende nieuwsbrief om
u op de hoogte te houden. In dat kader toch
wel fijn te kunnen melden, dat Recycling
Magazine Benelux (RMB) nog steeds enige
groei in aantal abonnees laat zien. Daar
zijn we best een beetje met gepaste Achterhoekse bescheidenheid trots op.
Sommigen maken zich ernstig zorgen over
een krimpregio, anderen juichen het juist
toe. De Achterhoek heeft een grote agrarische bedrijfstak en veel vaak kleinere maakindustrie, dat moet vooral zo blijven. Ook
de bedrijvigheid met het Duitse achterland
– wij grenzen in het hele gebied aan onze
oosterburen – is economisch belangrijk.
Verder zijn er grote kansen op het gebied
van toerisme en recreatie en die zijn beter
gediend met enige krimp en in elk geval niet
nog verder bebouwen. In dat kader staan de
grote nieuwe bedrijventerreinen in de West
Achterhoek al ter discussie. Raken die nog
wel vol, wat kost dat allemaal en verliezen
we niet teveel open land en boerencultuur?
Ook vermeldenswaard zijn drie recente
Achterhoekse uitvindingen c.q. initiatieven.
U heeft in de vorige RMB kunnen lezen over
de recycling van drankenkartons, bedacht
en uitgewerkt door Gerard Weernink uit
Borculo. Absolute wereldprimeurs lijken de
energie-innovaties van de broers Wolters
uit Lichtenvoorde en van Jan Putman uit
Lengel. Respectievelijk bekend onder de
namen Solar Freezer en
Ecobooster. Beide systemen bieden enorme
kansen om met name
het gasgebruik naar
beneden te duwen. En
niet zo’n klein beetje, er
wordt gesproken over
een reductie van 90 tot 100%! Schrikken
voor de gasjongens. Ook Poetin schijnt hier
al te zijn gesignaleerd. Wie er meer over wil
weten, vindt vast wel informatie op internet. Baanbrekende innovaties, die volgens
de uitvinders eigenlijk wel een beetje voor
de hand lagen. Verbazend toch dat zoveel
wijze koppen bij zoveel universiteiten en
dergelijke dat niet kunnen bedenken en een
paar ‘doeners’ wel. U hoort er zeker meer
over, waarbij het al zeker is dat de ecobooster niet ergens in China of Roemenië wordt
gemaakt, maar gewoon hier bij ons achter
de Oude IJssel. En ene bondscoach Guus H.
dan? Nooit aan moeten beginnen. Nog meer
geld? Geef maar liever wat (meer) aan De
Graafschap; het clubje waar je groot bent
geworden. Vergeten, Guus? En krimpen we
als regio, dan krimpen we. Iemand zei in
onvervalst Wenters plat: “ai’j ut heite genog
wasket, krump ut as vanzelf wal!”
Wie maakt
straks ons gas op?
Krimpregio
Om even bij de Achterhoek te blijven, er
wordt mij nog wel eens gevraagd of daar nog
wel wat gebeurt? “Vroeger schreef je er nog
wel eens over, maar dat lees ik de laatste tijd
niet meer. Trekt de jeugd daar weg, zo zag
ik in PowNews, krimpen jullie hard?” Toch
maar iets rechtzetten dan. Ik heb PowNews
ook gezien en eerlijk gezegd, ik denk ook
wel dat een deel van de jeugd vooral uit de
kleine dorpen en het platteland wegtrekt.
Maar PowNews filmt dat dan bij De DRU in
Ulft, een industrieel monument dat er ook
als zodanig uitziet. Daarmee bewust de suggestie wekkend dat alles hier zo ongeveer uit
de negentiende eeuw stamt. Een verkeerd
beeld en diezelfde DRU – voorheen een zogenaamde ‘hut’ waar het hard en zwaar werken was – is een geheel modern centrum.
BV
BV
l
l
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
04-07_kb.indd 5
Henk Meinen
5
29-10-14 15:06
25-27 november 2014
European Paper Week
Brussel
www.cepi.org/epw
2- 5 december 2014
Pollutec 2014
Lyon Frankrijk
www.pollutec.com
29 en 30 december 2014
Open dagen van der Spek
in Vianen
www.vanderspek.nl
21-23 januari 2015
IERC 2015 ( International
Electronics Recycling Congres)
Salzburg Oostenrijk
www.icm.ch
25- 27 maart 2015
Internationaal Automobiel
Recyclingcongres
Berlijn
Info: www.icm.ch
23 – 25 september 2015
Internationaal congres
batterijrecycling
Montreux- Zwitserland
Info: www.icm.ch
Zakelijke beslissers blijven
print-informatie trouw
Volgens DMS, Decision Makers Survey,
lezen Nederlandse beslissers nog steeds
bijna evenveel papieren dagbladen en tijdschriften als twee jaar geleden. Dit concludeert DMS in de meest recente editie van
haar bereikonderzoek onder beslissers. Maar de beslissers raadplegen ook meer digitale
media. Daardoor stijgt het zogenaamde, totale gemiddelde bereik, print en digitaal,
voor deze beroepscategorie van diverse mediamerken.
Zware Copex-schaar voor
Metallo-Chimique
Fabrikant Codex leverde onlangs een nieuwe Reflex schrootschaar aan Metallo-Chimique voor haar vestiging in Beers (België). Deze Belgische groep is gespecialiseerd in
multimetaalrecycling en het scheiden en zuiveren van non ferro’s. Hhet bedrijf zocht
een mobiele machine en kwam uit bij de 900 ton schaar van Copex. De nieuwe serie
Copex-scharen werd een jaar geleden door de fabrikant gelanceerd.
Vervuiling in huishoudelijk oud papier
blijft toenemen
Volgens een interessante factsheet van PRN is de vervuiling in oud papier uit huishoudelijke bron vorige jaar weer toegenomen. Ten opzichte van 2013 steeg die vervuiling
van 4,14 procent naar 4,24 procent. Dat is gelijk aan 1.560 volle vrachtauto’s met elk
25.000 kilogram vervuiling. Opmerkelijk: bij diftar-gemeenten nam de vervuiling sterker toe namelijk van 2,7 procent in 2012 naar 5,0 procent in 2013. De meeste vervuiling
komt van drankenkartons, reclamedrukwerk in plastic hoesjes en papier in plastic
draagtassen.
www.prn.nl
Hoewel wij de gegevens voor deze agenda
uit door ons betrouwbaar geachte bronnen put­
ten, kunnen wij voor een onjuiste ­vermelding
geen verantwoording aanvaarden.
6
04-07_kb.indd 6
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:06
korte berichten
Winnaars Jan Janssen
beursactie bekend
Tijdens Recycling 2014 in Gorinchem konden bezoekers van de stand van Jansen Recycling Group één van de twee Jan Janssen racefietsen winnen. Jan Janssen – de eerste Nederlander die de Tour de France won – moest het hebben van zijn ijzersterke wedstrijdmentaliteit en intelligentie. Het verloten van deze mooie fietsen paste goed bij het thema
van de beursstand ’Rommel of Racefiets.’ De winnaars van de racefietsen zijn de heer
Leendert de Rooij van De Rooij Metaalrecycling uit Gorinchem en de heer Frank Debacker van Recyclage Debacker uit Essen, België. Daarnaast gaat er als sponsoring een derde
fiets naar Hendrik Oosting van Oosting Metaal Recycling, die voor de Stichting ALS de
Mont Ventoux zal gaan beklimmen. Alle winnaars van harte gefeliciteerd!
Frank Debacker en
Jansen vertegenwoordiger Cees
Peet
Druk bezochte
Nationale Snipperdag van Reisswolf
De zevende editie van de
Nationale
Snipperdag was
volgens de
organisator een
succes.
Bijna 450 mensen boden bij de vier vestigingen van Reiswolf vertrouwelijke documenten ter vernietiging aan. Per kilogram
ging 2 cent naar de Stichting Opkikker.
Reiswolf vulde het bedrag aan tot 3.000
euro en overhandigde de cheque aan Piet
Paulusma ambassadeur van de Stichting
Opkikker. De stichting organiseert Opkikkerdagen voor langdurig zieke kinderen
en hun families.
Novelis breidt uit
in Duitsland
Leendert de
Rooij en Aart van
Vliet(vertegenwoordiger Jansen)
en dame links is
Rina van Rooij,
zus van Leendert
Novelis behoort naar eigen zeggen
tot de grootste aluminiumproducenten ter wereld. Er werken circa 12.000
mensen en de onderneming is actief
in Noord-Amerika, Europa, Azië en
Zuid-Amerika. Het hoofdkantoor bevindt zich in Atlanta. In de Recycling
Today berichtte het bedrijf onlangs
dat het een nieuwe fabriek opent in
Nachterstedt-Duitsland voor de productie van aluminium. Als input
wordt vooral materiaal voor recycling
ingenomen. Volgens het bedrijf zelf
gaat het hierbij om het grootste aluminiumrecyclingcentrum ter wereld.
Beursstand
Jansen
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
04-07_kb.indd 7
7
29-10-14 15:07
One Software-solution for the
waste & recycling industry
Relatie- en klantbeheer
Uitgebreide tarieven & prijsafspraken
Container- en voorraadopvolging
Automatische planning
Semi-automatische facturatie
Integratie Microsoft Office
Bedrijfsrapportering
Eural, VAl-I-PAC,
R&D,
...
Wenst u meer informatie over
NaviTrans Waste en de diensten van
Young & Partners?
Bezoek ons op Recycling 2014 Stand 197
www.navitrans.eu
[email protected]
+32 (0)56 73 20 10
CL TYRES:
De bandenspecialist voor de Recycling branche!
CL TYRES—Paniswijerstraat 5—3600 Genk—0032 89 753443
457
Uw partner in afval en recycling.
Voor elke toepassing de geschikte machine.
De beste beslissing voor uw zaak.
JCB Belgium N.V. - Tel.: +32 (0)89 69 50 50 - Email: [email protected] - www.jcb.be
JC Bamford N.V. - Tel.: +31 (0)418 654 654 - Email: [email protected] - www.jcb.nl
21988 457 BENELUX RECYCLING AD.indd 1
24/10/2014 14:24
Detectie Radioactiviteit
in schroot en af val
Stratec Ser vices!
Stratec Services levert poortdetectoren, kraandetectoren en handmeters.
Onze fabrikanten (ThermoFisher Scientific en FLIR Radiation) zijn marktleiders op
het gebied van stralingsdetectie.
Wij hebben jarenlange ervaring met stralingsdetectieapparatuur en kunnen deze
niet alleen leveren, maar ook op uw locatie installeren. Daarnaast verzorgen wij het
onderhoud en de service op deze apparatuur.
Onze apparatuur voldoet aan de Regeling detectie radioactief schroot van
het Ministerie VROM en kenmerken zich door een lange levensduur en hoge
betrouwbaarheid.
Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen op 030 6369592.
Stratec Services bv
Stratec
Services
Postbus 232, 3990 GA Houten
Dorpsstraat 136, 3991 BZ Houten
5t'
[email protected]
www.stratecservices.nl
Vernieuwend
over hergebruik
Recycling Magazine Benelux is hét vakblad
voor de recyclingprofessional en brengt
technische, actuele en praktijkgerichte
informatie over recyclingstromen, Door
bundeling van nieuws, achtergrondinformatie en expertise is RMB een
onmisbare kennisbron voor de
recyclingbranche.
Ga voor meer informatie naar www.eisma.nl
of neem direct contact op 088 2944 700
MAGAZINE
Proefabonnement
3 nummers 25,-
WEBSITE
Dagelijks nieuws en
achtergronden
NIEUWSBRIEF
Gratis een wekelijkse
update
www.recyclingmagazine.nl
Secretaris-directeur Frans van Strijp van Cure Afvalbeheer:
“Samenwerken in Midwaste om 100
procent hergebruik waar te maken”
Cure Afvalbeheer streeft naar 100 procent hergebruik van grondstoffen uit huishoudelijk afval. Het overheidsbedrijf
werkt in drie gemeenten in de regio Eindhoven. Om de ambitie van circulaire economie waar te maken wil Cure kennis
en ervaring delen. Dat gebeurt, door toetreding tot Midwaste Milieu, een landelijk werkende coöperatieve vereniging van
afval – en reinigingsbedrijven.
Jan W. Bol
I
n september 2014 trad Cure Afvalbeheer toe tot de Coöperatieve Vereniging Midwaste Milieu. De vereniging
bundelt de kennis en ervaring van
verschillende regionaal werkende
afval- en reinigingsbedrijven, verspreid
over heel Nederland. Het hoofddoelen
zijn:
•a
fvalmanagement met een duurzaam
perspectief, op basis van het principe
dat afval grondstof is voor nieuwe producten en schonere energie;
• kwalitatief goede bedrijfsvoering, afvalinzameling moet steeds duurzamer
tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten.
Kennis en ervaring delen vergroot de
slagkracht van de deelnemende bedrijven. Door de krachten te bundelen is het
bovendien mogelijk om grootschaliger in
de markt te kunnen opereren.
Cure Afvalbeheer is sinds 1 januari 2014
een volledig overheidsbedrijf, dat huishoudelijk afval inzamelt in drie grote
gemeenten in oostelijk Noord-Brabant.
Die gemeenten zijn Eindhoven, Valkenswaard en Geldrop-Mierlo. Met de
Frans van Strijp, secretaris-directeur van Cure Afvalbeheer: “Het halen van 100 procent hergebruik
van grondstoffen uit huishoudelijk afval is onze prioriteit. Daarom leggen we de lat steeds hoger in
onze manier van werken” (foto Jan W. Bol)
10
10-11_cure.indd 10
huidige methoden van verwerken van
huishoudelijk afval kan ongeveer 65
procent hergebruikt worden als grondstof. Secretaris-directeur Frans van Strijp van Cure Afvalbeheer: “Onze ambitie is om in 2020 100 procent van het
door ons ingezamelde afval opnieuw te
kunnen gebruiken als grondstof. In dat
kader zoeken we naar kennis van technieken en methoden en willen we ook
graag onze ervaring met anderen delen.
Midwaste is een goed platform voor die
uitwisseling.”
100 procent
Van Strijp vervolgt: “De lat leggen we
steeds hoger om die 100 procent hergebruik te halen. Gaan we voort zoals we nu
werken dan halen we misschien 75 in
plaats van 65 procent. Maar dan is de rek
er wel uit.
“Om de circulaire economie te bevorderen is het ook nog mooi als die grondstoffen uit recycling door regionale bedrijven
verwerkt worden tot nieuwe producten.
En als het regionaal niet kan dan misschien wel door bedrijven in Nederland
of daarbuiten. Waarbij je steeds let op de
milieubalans, want transport is ook een
factor. Door Midwaste kunnen we in de
markt een vuist maken en goede prijzen
bedingen.
“Om die ambitie waar te maken zullen we
moeten werken aan technieken en methoden. Volgens ons ligt de sleutel in een
combinatie van optimaal scheiden aan de
bron en vervolgens een goede nascheiding. Waarbij je steeds er op moet letten
dat het voor mensen aan de bron, de
huishoudens in ons geval, het scheiden
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:05
afvalbeheer
Sinds juli 2014 loopt in een Eindhovense wijk een proef met apart bewaren van PMD-afval: plastic, metalen en drinkkartons. Dit soort afval vormt een
behoorlijk groot aandeel in het hedendaagse huisafval, gezien de manier van inkopen (foto Jan W. Bol)
begrijpelijk en leefbaar is. Pas dan werkt
die combinatie. In een verstedelijkte omgeving met zowel laag- als hoogbouw
vraagt dat om andere methoden dan in
een dorp, waar meer ruimte is. Zoals in
het grootste deel van Denemarken, waar
ze in wel zeven fracties scheiden aan de
bron. Goed scheiden aan de bron betekent ook voorkomen dat er vervuiling van
de gescheiden fracties.
“Het halen van die 100 procent hergebruik is de prioriteit van Cure Afvalbeheer. We zetten niet per se in op groei
binnen de omvang van de regio Eindhoven, die totaal uit 21 gemeenten bestaat.
Samenwerking bestaat natuurlijk wel, op
onderdelen zoals de milieustraat, waar de
gemeente Heeze-Leende gebruik van
maakt door middel van een pasjessysteem voor de inwoners.”
PMD proef
Van slim scheiden aan de bron geeft
Frans van Strijp een voorbeeld: “Sinds juli
van dit jaar loopt een proef in de Eindhovense wijk de Bennekel. Daar scheiden de
bewoners het huishoudelijk afval in
groen, PMD en restafval, naast glas en papier. PMD staat voor plastic, metaal en
drankkartons. Dat PMD-afval is, mits
goed gescheiden bewaard, heel goed te
na te scheiden voor hergebruik. Met afvalcontainers voor PMD, groen, papier
vang je al het grootste deel van het huishoudelijk afval af. Voor dat beetje restafval dat overblijft wordt geen afvalcontainer meer geleegd. Bewoners storten restafval in een ondergrondse container in de
buurt.
“In feite is goede scheiding van huishou-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
10-11_cure.indd 11
delijk afval een vorm van city mining. De
grondstoffen uit hergebruik vind je hier
bovengronds. Gelet op de schaarste aan
grondstoffen wereldwijd zijn we wel verplicht om afvalscheiding en hergebruik
van grondstoffen uit afval te doen. Doen
wij het als afvalbeheerbedrijf goed, dan
verdienen we er ook aan, wat weer goed is
voor het beheersen van de maatschappelijke kosten.”
Voorlichting
Van Strijp tenslotte over voorlichting en
haalbaarheid: “We analyseren regelmatig
het afval dat in een huisvuilzak of container zit. Je ziet dan verschillen tussen wijken met voornamelijk laagbouw en wijken of straten met hoogbouw. Dat zal
bijvoorbeeld aan samenstelling en leefwijze van het huishouden liggen. Heel
veel van wat je koopt in de supermarkt is
verpakt in plastic, of metaal of in geplastificeerd karton zoals zuivel en vruchtensappen. Vandaar de PMD-proef. Uit analyse is ook bekend dat in Nederland
nogal wat voedsel in de afvalbak verdwijnt. Wij zijn niet bij machte om dat te
veranderen. We kunnen er wel voor zorgen dat we bewust en goed met dat afval
omgaan.
“Om een goede bronscheiding te bewerkstelligen geven we graag voorlichting. Bijvoorbeeld aan scholen. We hebben regelmatig leerlingen op bezoek bij
onze bedrijven. Voorlichting aan schoolgaande kinderen heeft ook effect op gedrag in het gezin, zo is bekend. Aan de
basis moet het goed gaan, liefst laagdrempelig.” n
Cure Afvalbeheer reguleert de stromen huishoudelijk afval in drie grote gemeenten in de regio
Eindhoven. In zo’n verstedelijkte omgeving met
ook veel hoogbouw is afvalscheiding complexer
dan in een dorp (foto Cure Afvalbeheer)
Om de kosten voor het inzamelen en verwerken
van afval aanvaardbaar te houden is een uitgekiende logistiek nodig. Tegenwoordig wordt
zelfs tot ’s avonds laat huishoudelijk afval opgehaald. Om het milieu te sparen is een weinig
vervuilend en geluidsarm wagenpark voorwaarde. Naast vrachtwagens op aardgas, zijn er
ook al die rijden op waterstof (foto Jan W. Bol)
11
29-10-14 15:05
19e Internationale Congres over Battery Recycling
Batterijen sector blijft
vragen oproepen
Statistieken kunnen verwarring voorkomen maar net zo goed stimuleren, verklaarde Jose Rizo van de Europese Commissie op de 19e Internationale Congres over Battery Recycling in Hamburg, Duitsland. Na zorgvuldig onderzoek van de EUrichtlijn inzake batterijen, bleek deze op het moment ‘nog meer relevant’ te zijn. Maar hij benadrukte: ‘We hebben goede
gegevens en transparantie nodig.’
Kirstin Linnenkoper
D
e EU-richtlijn over batterijen ‘is
niet langer een juridische
kwestie, eerder een uitvoeringskwestie’, stelde Jose Rizo
tijdens het jaarlijkse Internationale Batterijen Congres (ICBR). Dit toont
aan dat de lidstaten ‘duidelijk gedaan hun
huiswerk hebben gedaan’. Ook waren de
regels nog ‘relatief up-to-date’, vertelde hij
de afgevaardigden in Hamburg.
‘Het is nauwelijks een geheim dat geen
enkele partij graag cijfers rapporteert. Dit
geldt voor overheden, landelijke en Europese verenigingen, en het algehele bedrijfsleven,’ voegde Rizo toe. Toch is de
sector genoodzaakt zich af te vragen wat
de waarde is van informatie als deze ‘vergezeld gaat van vraagtekens’.
Als voorbeeld noemde hij de gegevens
van Eurostat over de collectie tarieven
voor draagbare batterijen in 2013; hier is
Zweden de overduidelijke winnaar met
65%, terwijl België op de vierde plaats
met slechts 55%, zei hij. ‘En dat terwijl, de
gegevens verstrekt door de industrie suggereren België is de winnaar met een inzamelingstotaal van 71% terwijl dat van
Zweden slechts 46% bedraagt. Dit vertelt
ons een ding: we moeten de doorstroming van informatie te verbeteren,’ concludeerde Rizo.
Bewaar trend
Het gemiddelde aantal batterijen dat bij
consumenten thuis te vinden (zowel gebruikte als ongebruikte batterijen), staat
in Amerika op 21 per persoon per jaar in
een huishouden van vier mensen, stelde
Carl Smith, president van het batterijen
inzamelinginitiatief Call2Recycle.
12
12-13_batterijcongres.indd 12
Als België in beeld komt, ligt dit gemiddelde nog hoger – en stijgt bovendien.
‘Het zogenaamde “hamsteren” door Belgische huishoudens heeft de teller op 115
batterijen gebracht in 2012. Dit tegenover
enkel 107 batterijen per huishouden in
2010,’ vertelde Peter Coonen, algemeen
directeur van Bebat. Een bemoedigende
statistiek is dat ‘slechts 13%’ van de
draagbare batterijen in het huishoudelijk
afval belanden, verklaarde hij.
Wetende dat de ‘bewaar trend’ zich in de
toekomst hoogstwaarschijnlijk zal voortzetten, zette Bebat een extra researchproject
op om erachter te komen of de EU doelstelling voor het inzamelen van batterijen
überhaupt wel realistisch is. ‘We hebben
kritisch gekeken naar de levenscyclus van
verschillende types batterijen. De steekproef besloeg 30 000 batterijen met een totaal gewicht van 3,9 ton. Ons team was in
staat om de productie datum terug te vinden voor 17 000 batterijen,’ zei Coonen.
Dit leverde op zijn beurt een goede inschatting op van hoe lang het gemiddeld
duurt voor een batterij weggegooid
wordt. Het bleek dat alkalinebatterijen
gemiddeld 5,6 jaar bewaard bleven, terwijl het minstens acht jaar zou duren
voordat 80% van deze ingezameld kunnen worden door Belgische partijen. De
cijfers voor lithiumbatterijen gaven aan
dat ze ruim 10 jaar op de plank bleven liggen, en voor nikkel-cadmium batterijen
was dit zelfs meer dan 15 jaar.
gaan de mensen er altijd vanuit: “Nou, iemand zal wel hebben een fout gemaakt” maar in werkelijkheid zien we dat elke speler in de keten precies heeft gehandeld volgens de wet,’ sprak Katrin Beisswenger van
het Duitse bedrijf 1cc Compliance Consulting. ‘Hoe komt het dan dat er nog steeds
dingen fout gaan? De incidenten zijn eigenlijk niet zo verwonderlijk, omdat geen
van de wettelijke eisen in de EU-richtlijn
direct ingaan op de veiligheidsproblematiek,’ benadrukte ze.
Ondanks de overvloed aan doelen en normen die er zijn, zijn zorgen wat betreft
veiligheid niet onderworpen aan de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Beisswenger noemt het een ‘gat in
de wetgeving’, een dat bestond tijdens het
‘Gat’ in de wetgeving
Een andere trend betreft het gevaarlijke karakter van batterijen, voornamelijk lithium
batterijen. ‘In het geval van een brand,
Peter Coonen
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:01
batterijen
Rechts op de foto Katrin Beisswenger
batterijen congres van vorig jaar in Dubrovnik, en dat tot de dag van vandaag
niet gedicht is. Haar prognose is dat de situatie er volgend jaar niet veel beter voor
staat. ‘Bovendien kost het dan nog tijd om
de wetgeving te handhaven.’
Per risicoklasse
Michael Green van het Britse bedrijf G&P
Batteries kan helaas mee vertellen over de
enorme schade die batterijen aan kunnen
richten. ‘Opbouw van voornamelijk lithium-ion accu’s veroorzaakten bij ons
dit jaar al twee branden in slechts drie
weken,’ klaagde hij. ‘Het eerste incident
vond plaats in januari, waarin we 100
bakken van ingezamelde batterijen verloren. In februari, hadden we minder geluk
en raakte ons pand ernstig beschadigd.
Het frustrerende is, we waren er zeker van
dat we alles in het werk hadden gesteld
om een brand te voorkomen,’ zei Green.
Tegenwoordig classificeert G&P de batterijen niet meer volgens type, maar op
basis van risico. In dit geval, zet het team
de batterijen apart per ‘laag’ risico (bevat
minder dan 5% lithium), ‘gemiddeld’ risico (bevat tot 5% lithium) of ‘hoog’ risico
(bevat meer dan 5% lithium). ‘Deze voorzorgsmaatregel gaat boven en voorbij aan
wat wettelijk verplicht is, maar we hebben onze les wel geleerd,’ stelde Green.
Deze maatregel wordt ook wel de ‘douane
inspectie’ genoemd. ‘Indien we ontdekken dat de lading hoge risico batterijen
bevat, treden we binnen 24 uur op. Deze
zetten we dan apart in een speciaal daarvoor gebouwde noodopslagruimte, terwijl we ervoor waken dat er niet teveel lithium-ion batterijen op onze locatie ge-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
12-13_batterijcongres.indd 13
parkeerd staan,’ vertelde Green in
Hamburg.
In de vuurlinie
Met 26 jaar ervaring als brandweerman,
heeft Kurt Vollmacher met eigen ogen
vele branden van dichtbij gezien. Een incident dat hij nog steeds moeilijk van zich
af kan schudden is een desastreuze brand
nadat een elektrisch voertuig van Tesla in
de vangrail belandde. Naar zijn mening is
het dan ook uiterst belangrijk dat fabrikanten van auto’s en batterijen een partnerschap aangaan. ‘Helaas heb ik gemerkt dat het zeldzaam is dat ze dezelfde
taal spreken,’ stelde Vollmacher.
Het beste advies zou zijn om samen te werken aan de noodzakelijke symbolen en
handleidingen, voegde hij toe. Daarnaast
kondigde Vollmacher een in zijn ogen ‘veelbelovende ontwikkeling’ aan. ‘Renault heeft
ingezien dat de metalen behuizing van een
auto batterij voorkomt dat wij de brand kunnen blussen – het water gaat er immers niet
doorheen. De fabrikant heeft nu een variant
ontworpen met een plastic klepje dat zal
smelten bij hoge temperaturen,’ legde de
brandweerman uit. Vollmacher prees dit als
een oproep tot actie voor andere fabrikanten.
‘Vloeibaar zand’
Een andere innovatieve ontdekking stamt
van Nederlandse bodem. De ondernemer
Johan van Peperzeel was geïnspireerd door
een bewezen methode, namelijk zand. Zijn
antwoord op de veiligheidsproblematiek is
dan ook ‘vloeibaar zand’. Wetenschappelijk
staat dit bekend als natriumsilicaat en
draagt nu de merknaam Li-Si.
Deze stof dient om water te vervangen in
brandblussers indien men in de werkplaats, in het verkeer of waar dan ook geconfronteerd wordt met vlammende batterijen. Recente testen in samenwerking
met de Amsterdamse brandweerbrigade
en auto recycling voorloper ARN heeft
reeds aangetoond dat er ‘uitstekende’ resultaten te behalen zijn met Li-Si. n
13
29-10-14 11:01
Uw accu’s, batterijen,
non-ferro metalen en
andere residuen in
vertrouwde handen
Van Peperzeel helpt u
graag uw restproducten
op waarde te schatten.
Bel vandaag nog voor uw
eigen accu palletbox
met 0320 – 401 400.
James Wattlaan 6
8218 MB Lelystad
T
F
+31 (0)320 - 401 400
+31 (0)320 - 401 409
E
I
[email protected]
www.peperzeel.nl
Van Peperzeel
Uw winst,
onze expertise
Metaalhandel Autodemontage kraan-/containerservice
• Landelijk erkende inzamelaar van afvalstoffen (VROM) VIHB
nr.: ZH504205VIHB
• Provinciaal vergund metaalhandelaar en autodemontagebedrijf
• Voor al uw metaal- of auto-gerelateerde afvalstoffen, particulier
of bedrijfmatig, bieden wij een passende verwerking
• ook materialen als kabel, draad en accu’s worden op
milieu verantwoordewijze verwerkt
Uitenhagestraat
35 2571
VV Den Haag
• Postbus
BJ Den Haag
Uitenhagestraat
3 2571
VV DenHaag
• Postbus
71794 71794
2507 BJ2507
Denhaag
070 36
36 03
03 306
306Fax.
Fax.070
07034
3461
61636
636• •www.wilkohaag.nl
www.wilkohaag.nl
• [email protected]
Tel.: 070
• [email protected]
VAN DE WEIJER
DROGERIJ
Gespecialiseerd in het
Niton Alloy Analyzers
?
?
?
?
#)5,33+()453(8'7-9-7)7>%00)562)067)%2%0<6)7-.(
%&35%735-81/:%0-7)-7%2%0<6)6-26)'32()6
3&8867)2&)7538:&%%5>673*)264%7:%7)5(-',7
5)'-)=)',)1-6',)%2%0<6)9%264335737
3/+0!-=32()5)643)0-2+3*9%'881
verwerken, scheiden
en drogen
van diverse producten
Zowel inname als loonopdrachten.
Industrieterrein Panningen 125
5981 NC Panningen ( Venlo )
Tel: 0031-(0)77-820 02 06
[email protected] – www.vdwdrogerij.nl
#335-2*351%7-)
#335-2*351%7-)3*))295-.&0-.9)2()()132675%7-)
$"2%0<7-'%0#
)2%8:)+
")0
1%-06%0)6;7%'20
:::7,)513'312-732
_Van Zandwijk:basis adds RMB 2009 17-03-10 16:00 Pagina 1
:LMYHUNRSHQRRNJHEUXLNWH1LWRQ¶V
Recyclen is een vak apart.
Dat weten wij als geen ander.
Onze transportproducten en onze
transportoplossingen zijn altijd gericht op
snellere en betere belading. Voorbeelden?
De HTS Van Hool 40ft en onze ISO trailers
hebben gezorgd voor een evolutie binnen
het recyclingvervoer. Efficiënt, technisch
hoogwaardig en een laag eigen gewicht
zijn onze sleutelwoorden.
Effectieve transportoplossingen
voor de recycling sector
Uilecotenweg 47 - 5324 JT Ammerzoden
Toldijk 21 - 7901 TA Hoogeveen
Tel: 073 5997281 – [email protected] – www.van-zandwijk.nl
Leverancier van de Van Hool-opleggers en containeraanhangwagens.
Met de Verti 40 ft laadt u elke 40 ft container verticaal.
Tel: 0528 750200 – [email protected] – www.htshoogeveen.nl
Producent en kenniscentrum van innovatieve containersystemen voor alle vormen van transport.
Tel: 073 5991832 – [email protected] – www.dejonghs.nl
Leverancier en betrouwbare servicepartner van elk containersysteem, containeraanhangwagen
en ISO systeem. Servicedienst op zaterdagochtend aanwezig.
Brabantse joint venture in Veldhoven
Liquisort Baetsen dienstverlener effectieve
en rendabele non-ferroscheiding
Zowel de Baetsen-Groep als de Bakker Magnetics Groep hebben hun wortels in de regio Eindhoven. Beide Brabantse familiebedrijven kennen elkaar sinds 2007 toen Bakker Magnetics diverse non-ferro en magneetscheiders leverde aan Baetsen voor de toen in gebruik genomen lijn voor houtrecycling. Maar tot een verdere echte samenwerking was het nog niet
gekomen. Tot voor kort. Na een partijtje golf werd het idee gelanceerd voor een samenwerking tussen het recyclingbedrijf
Baetsen en de machine- bouwer Liquisort, onderdeel van Bakker Magnetics. Die samenwerking kreeg eind augustus in de
vorm van een joint venture haar beslag, onder de naam: Liquisort Baetsen BV.
Henk Meinen
Baetsen: duurzame verbreding
Hans van Roosmalen – algemeen directeur bij Baetsen – is er duidelijk over: “Het
terugwinnen van grondstoffen uit afval is
al jarenlang onze missie. Daarbij staan wij
altijd open voor duurzame innovatie. Dus
toen Charles Smeeman van Liquisort op
de golfbaan met het idee van non-ferroscheiding kwam, waren wij direct geïnteresseerd. Niet alleen biedt non-ferroscheiding een prachtige verbreding van
ons dienstenpakket, het biedt ons ook
mooie kansen om een nieuwe markt te
betreden. Dat is altijd interessant, maar
zeker in deze tijden waarin sectoren zoals
de bouw – een belangrijke branche voor
Baetsen – nog herstellende zijn. En dat we
daarbij ook nog buren zijn is eigenlijk
toeval, hoewel het ondanks alle moderne
communicatietechnieken toch ook wel
handig is, wanneer je zo bij elkaar kunt
binnenlopen. Bovendien is er ook een
sterke match wat betreft bedrijfscultuur
en mentaliteit.”
Liquisort: groei internationaal, maar ook in
Nederland
In eerdere edities van uw vakblad RMB
hebben wij inhoudelijk uitgebreid aandacht besteed aan de revolutionaire en
gepatenteerde ‘Magnetische Dichtheid
Scheiding’ technologie van Liquisort.
Mocht u dat artikel alsnog willen lezen,
laat het ons even weten. Liquisort won
met deze wereldprimeur destijds – in
2010 – de eerste Recycling Innovatie
Award. Een mooi moment om nu vier jaar
later Charles Smeeman – Director Liquisort – eens te vragen hoe het daarna is
16
16-17_baetsenliquisort.indd 16
Directie Liquisort/Baetsen: links Hans van Roosmalen, rechts Charles Smeeman
gegaan. Charles: “De liquisorttechnologie
is vooral ook ontwikkeld om op de internationale non-ferromarkten uit te rollen.
De techniek is immers universeel toepasbaar. Zoiets is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Zoals vrijwel altijd geldt
ook hier weer het principe van: ploegen,
zaaien en dan oogsten. Ik heb wel eens
het gevoel, dat ik de afgelopen jaren meer
tijd in vliegtuigen en hotels heb doorgebracht dan dat ik gewoon thuis of op kantoor was. Maar die inspanningen waren
Charles Smeeman:
“Ook groeien in onze thuismarkt”
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:08
scheidingstechniek
Rendabel scheiden
non-ferrodeeltjes tot
25 millimeter
gelukkig niet voor niets. Het gaat nu erg
goed met Liquisort en we leveren internationaal veel systemen met vaak een licentieovereenkomst.” Hoeveel systemen en
waar ze staan krijg ik niet losgepeuterd.
“We hebben daar strikte afspraken over
gemaakt en daar houd ik mij aan,” aldus
de directeur. Hij vervolgt: “Maar Nederland is natuurlijk onze thuismarkt en ook
daar willen we groeien. Ook voor ons gold
na het golfpartijtje dat dit een ideale samenwerking kon worden. Soms zijn de
dingen zo dichtbij, dat je ze kennelijk snel
over het hoofd ziet. We zijn nogal geneigd
om helemaal naar de horizon te kijken.”
In productie vanaf 1 oktober
Na een testperiode waarin de resultaten
al meteen boven verwachting waren,
draait de fabriek in Veldhoven sinds oktober al volop. Het input- materiaal komt
daarbij onder meer van autoshredders,
verbrandingsovens, elektronicaverwerking en welvaartschroot. Hans van Roosmalen: “Je moet ons daarbij vooral zien
als dienstverlener, wij verwerken voornamelijk materiaal in opdracht van derden.
Die betalen ons natuurlijk voor die verwerking en we krijgen een klein percentage mee van de omzet verkregen uit het
gescheiden materiaal. Doordat wij uiterst
Inputmateriaal
efficiënt en effectief scheiden is er sprake
van een behoorlijke meeropbrengst voor
onze klanten. De ‘Magnetische Dichtheid
Scheiding’ van Liquisort is specifiek ontwikkeld voor het scheiden van deeltjes
van 1 tot 25 millimeter. En daar zit dan
ook een flinke extra winst in voor de opdrachtgever. Verder uitsorteren gebeurt
zo nodig op andere machines van Bakker
Magnetics, die ook hier zijn opgesteld.”
De productietarget bij Liquisort Baetsen
is voorlopig gesteld op een verwerking
van 20.000 ton materiaal per jaar. Hoewel
ik de liquisorttechniek eerder in werking
heb gezien, is een rondgang door de fabriek toch altijd weer indrukwekkend. n
Hans van Roosmalen:
“Wij zijn vooral dienstverlener”
MDS in processing met als resultaat perfect gescheiden, marge dragende output
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
16-17_baetsenliquisort.indd 17
17
29-10-14 15:08
Predicaat hofleverancier toegekend door de Koning
Stoelman Papierrecycling 100 jaar!
In de maand september van dit jaar
vierde Stoelman Papierrecycling zijn
honderd jarig bestaan. Men wilde dit
niet alleen met de familie, de medewerkers, maar zeker ook met de vele
binnen- en buitenlandse relaties vieren. De directie is buitengewoon trots
en erkentelijk dat men met zoveel relaties zulke langdurige contacten mag
onderhouden.
Wim Grift
18
18-20_mbstoelman.indd 18
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:02
mens & bedrijf
Oprichter
In september 1914 startte W.J. Stoelman
met een handkar zijn bedrijf in Haarlem
en kocht bij vele grafische bedrijven die
Haarlem in die tijd rijk was, de drukkerij
afvallen op. Haarlem was min of meer de
grafische hoofdstad van ons land (boekdrukkunst, Laurens Janszoon Coster) en
daardoor nam de productie en de kennis
van vele soorten papier snel toe. Vooral de
houtvrije soorten papier waren voor de
papierindustrie al een belangrijke grondstof. Hard werken, continue klaar staan
voor je klanten en een betrouwbare afnemer zijn waren al belangrijke eigenschappen om het bedrijf een degelijke uitstraling te geven. Willem Stoelman zou zijn
bedrijf meer dan 50 jaar leiden.
Tweede generatie
Willem Stoelman had drie zonen die alle
drie een functie in het bedrijf kregen.
Henk ging zich voor de aankoop van de
papiersoorten inzetten, broer Wim richtte
zich op de verkoop en broer Loek nam de
productie in Haarlem voor zijn rekening.
Een goede invulling zo zou later blijken,
het bracht het bedrijf in het juiste spoor.
Na de oorlog ontstond er een grote vraag
naar grondstoffen. Het Marshall plan gaf
met name de Duitse papierindustrie een
enorme push. Vezels om papier te kunnen produceren waren erg gevraagd en
via een bevriend handelskantoor in Rotterdam kreeg Stoelman contact met Europese papierfabrikanten. Een Volkswagen
Kever werd aangekocht en Wim Stoelman
pakte z’n koffer, zijn papiermonsters en
vertrok op zakenreis naar Duitsland,
Zwitserland en Oostenrijk. Die zakenreizen van hem waren erg bekend en Wim
heeft dat vele jaren volgehouden. Zondagmiddag ging hij vaak met zijn kinderen naar kantoor. Zij konden daar spelen,
terwijl hij alle benodigde monsters kon
samenstellen die de klanten graag tijdens
zijn bezoek onder ogen kregen om te zien
of ze de aangeboden kwaliteit als grondstof konden inzetten.
kwamen vele handelaren en kopers tezamen. Ook werden natuurlijk de oud-papierbedrijven in ons land bezocht, maar
al gauw werden ook de Belgische bedrijven bezocht. Woensdag was vooral zijn
vaste dag om naar onze zuiderburen af te
reizen. Als je pech had zo’n dag ook naar
België te gaan, hoorde je overal dat Henk
Stoelman was geweest. Alle nieuwtjes
waren uitgewisseld en de meeste gevraagde soorten waren weggekocht. In
die jaren waren er vele gevestigde oudpapier bedrijven in België, die vele interessante betere soorten oud papier aan te
bieden hadden. Al snel nam Henk het besluit Franse les te nemen om met de
Franstalige handelaren ook zaken te kunnen doen en de Franse markt te kunnen
bewerken. Trouw nam Henk les bij zijn
Franse leraar Alfred, de tweede voornaam
van de huidige directeur, een mooi eerbetoon. Stoelman Papierrecycling is sinds
lange tijd zowel afnemer als leverancier in
de Franse markt. Broer Loek zorgde voor
de uitvoering want je kan “onderweg” nog
zoveel zaken doen, het moet vanuit het
thuisfront toch allemaal kloppen. Gemaakte afspraken moeten worden nagekomen, kwaliteiten moeten overeenstem-
men en natuurlijk dient het transport op
het juiste tijdstip te worden uitgevoerd.
De broers hebben nog lang na hun pensionering doorgewerkt.
Duidelijk moge zijn dat deze broers Stoelman het degelijk fundament voor het huidige bedrijf en de bedrijfsvoering hebben
gelegd.
Derde generatie
Na zijn dienstplicht bij het Korps Commandotroepen in Roosendaal komt in
1982 Henri Stoelman in het bedrijf. Zijn
ideaal was en is de export zoveel mogelijk
te stimuleren, maar in plaats daarvan kon
hij achter de Lindemann pers, zijn vrachtwagen rijbewijs halen, en met de heftruck
wagens lossen en laden. Na een paar jaar
had hij het gezien en vertrok. Henri werd
gevraagd de export naar Zuid Europa
voor een fabrikant van elektrostatische
luchtfilters op te zetten en werd daar na
twee jaar verkoopdirecteur.
In die jaren komt hij regelmatig met
vrienden met vakantie in
Toscana in Italië, speciaal in de badplaats
Forte dei Marmi, en daar leert
hij zijn vrouw Anna kennen. Haar ouders
bezitten daar een strandtent. Regelmatig
Broer Henk, de vader van de huidige directeur, bezocht met grote regelmaat de
beurzen in Brussel en Amsterdam. Daar
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
18-20_mbstoelman.indd 19
19
29-10-14 11:03
mens & bedrijf
zoekt hij haar na de vakantie op en probeert die bezoekjes met zakenreizen te
combineren. Anna is 100% Italiaans, maar
geboren in Schotland. Zij studeert Frans en
Engels aan de universiteit van Trieste, Italië,
en is slechts tweemaal in Nederland geweest als Henri haar vraagt met hem te
trouwen, wat ook in 1990 gebeurt. Vervolgens krijgt Henri de vraag van zijn vader en
ooms of hij terug wil komen en verkoopdirecteur wil worden. Deze gesprekken leiden
uiteindelijk tot overname van het familiebedrijf door Henri.
In die jaren moeten er keuzes worden gemaakt, veel oud-papierbedrijven investeren in grote moderne sorteerinstallaties
om gemeentelijke huishoudelijke inzamelingen te kunnen verwerken tot ontinktingspapier en strijden bij de gemeenten tegen hoge prijzen om deze gegund te
krijgen.
Andere collega’s kiezen voor investeringen rond de archiefvernietiging.
Specialisatie
Zo niet Stoelman Papierrecycling. Zij
trachten een andere activiteit verder te
ontwikkelen. Door de vele contacten met
de drukkerijen en papierfabrieken, beschikken ze regelmatig over restantpartijen rollen, die ze bij de drukkers opkopen. Zogenaamde “stocklots” en die
markt, of liever gezegd die specialisatie,
wordt uiterst serieus genomen en het
blijft niet bij toevallige partijen. Men gaat
op zoek. Niet alleen bij de grafische industrie, maar ook de papierindustrie worden restantpartijen, of partijen die niet
helemaal aan de kwaliteiteisen voldoen,
opgekocht. Men blijft niet alleen in Europa, maar bezoekt ook regelmatig de
Verenigde Staten. Zo ontstonden relaties
die Stoelman continue partijen sulfaatkarton, houtvrij wit gestreken, ongestreken wit en machine coated papier kunnen leveren. Tegenwoordig koopt Stoelman in heel Europa en de Verenigde
staten oud en nieuw papier in.
Het bedrijf past zich helemaal aan die
ontwikkeling aan. In een reusachtige ‘De
Breuk rollen snijmachine’, een guillotine,
met lengte van 3,75 meter en een maximale diameter van 1,80 meter wordt geïnvesteerd. Er zijn papierfabrieken die hun
rollen gesneden willen hebben en verwerkt tot oud papier, maar ook de rollen
die niet geschikt zijn voor hergebruik
20
18-20_mbstoelman.indd 20
worden op deze machine kapotgesneden.
Wat gesneden is wordt in balen geperst
en aan de papierindustrie geleverd. Ook
schadepartijen cellulose (vroeger heette
dat averij partijen) worden zeer regelmatig aangekocht en ook cellulose verpakkingen zijn vaste kwaliteiten.
Verkoop
Dit is eigenlijk een bijzondere tak van
sport binnen de recyclingbranche.
In tal van landen heeft men getracht de
verkoop van deze papiersoorten te ontwikkelen en met name in Azië, Noord
Afrika en in het Midden Oosten heeft
men tal van klanten en zijn er relaties die
regelmatig naar Haarlem bellen om te
vragen of er wat beschikbaar is. Zo ja, dan
vliegt men naar Haarlem. Schiphol is tenslotte vlakbij en via de Rotterdamse
haven zijn de containers met rollen snel
naar de klant. Zo kan het gebeuren dat u
in Egypte op vakantie bent, daar een
Egyptisch fastfoodketen bezoekt en het
papier op uw dienblad van Stoelman afkomstig is. Omgekeerd is Henri Stoelman
vanuit Haarlem snel bij zijn relatie indien
dit gewenst is. Met vele afnemers doet
men al jaren zaken, weet men wat men
krijgt en is ook het vertrouwen in het bedrijf duidelijk aanwezig. De vrouw van
Henri, Anna, is de controller en let zorgvuldig op de betalingen. Het is niet zo
eenvoudig dat men zo maar even een
partij rollen in een container verscheept.
Stoelman heeft zich echter in de afgelo-
pen jaren kunnen profileren als een betrouwbare afnemer maar ook leverancier
van deze producten.
De toekomst
De afnemers in al die exportlanden hebben nog voldoende potentie.
Men kijkt nog steeds uit naar nieuwe afnemers en alle 12 vaste medewerkers van
het bedrijf werken met plezier en enthousiasme voor de onderneming.
Anna en Henri hebben drie kinderen.
Julia van 22, Alexander van 20 en
Laurens van 12 jaar. De beide oudsten
studeren, de jongste is maar wat trots op
het bedrijf van zijn ouders en beseft dat
honderd jaar al héél oud is!
In de hal van het bedrijf hangt een mooie
plaquette aan de muur.
Aangeboden aan de heer W.J Stoelman
door het personeel toen het bedrijf in
1954 veertig jaar bestond. Aan de andere
wand hangt een groot kunstwerk met een
collage van krantenknipsels en een
prachtig portret van Henri, geschilderd
door Vera Michel, de vrouw van Rob
Michel.
Het is jammer dat alle drie broers Henk,
Wim en Loek dit geweldige jubileum niet
mee mogen maken, Stoelman Papierrecycling al ´100 years partners in paper´
1914-2014. Het predicaat Hofleverancier
is inmiddels verstrekt en een dikke felicitatie waard! n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:03
Actie is reactie
Products4Engineers biedt het grootste aanbod
technische componenten, producten en machines
in Nederland. Products4Engineers brengt engineers
(die producten zoeken) met leveranciers van
producten (de aanbieders) in contact.
M E T A A L R E C Y C L I N G B . V.
S C H R O O T E N N O N F E R R O M E TA L E N
C O N TA I N E R V E R V O E R
MAgAzine
Gratis
Website
Dagelijks nieuws en
achtergronden
nieuWsbrief
Gratis een wekelijkse
update
Ga voor meer informatie naar
www.eisma.nl of neem direct
contact op 088 2944 700
www.products4engineers.nl
Beitel 74 | 6422 PB Heerlen | Tel 045-5422025 | E-mail [email protected]
L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen
Tel: (0575) 561208, Fax: (0575) 561250
E-mail: [email protected]
WEEGBRUGGEN & WEEGPLATEAU’S
www.weegbruggen.nl
Mobiele overslagkranen zuiniger door aangepast motorgedrag en hybride techniek
Overslagkraan steeds
vaker elektrisch
In de ontwikkeling van overslagmachines is veel gaande. Iedere bekende producent van bouwmachines heeft de laatste
twee jaar wel een nieuwe of verbeterde machine op de markt gebracht, waarbij vooral de aanduiding ‘hybride’ naar voren
wordt gebracht. Welke andere trends zijn er nog te onderkennen en wat is het nut voor de gebruiker?
Ing. Wil H.J. Wijnands
Een elektrisch aangedreven Terex Fuchs
RHL XL-Track 880 met grote kabeltrommel en
op rupsbanden voor semi-mobiel bedrijf
O
m die trends na te gaan hebben we de bekende leveranciers een aantal vragen voorgelegd. Zelf had de redactie
de idee, dat er een trend naar
kleinere machines gaande zou zijn, getuige de recente introductie van een machine met een eigen gewicht van rond de
15 ton, de MHL250E, door Terex Fuchs.
22
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 22
De anderen beginnen pas rond de 20 à 22
ton eigen gewicht. Die trend lijkt niet
aanwezig te zijn. Paul Helmink van Kuiken verwacht bijvoorbeeld niet dat hun
leverancier Sennebogen een lichtere machine dan de 818M (een 22 tons machine)
op de markt zal brengen. De vraag van de
klant is er niet, terwijl ook zijn collega’s
uit andere delen van de wereld niet en-
thousiast worden van een (nog) kleinere
machine.
De vraag kan ook anders worden geïnterpreteerd: een trend naar kleinere machines kan ook betekenen dat er meer kleinere dan grotere machines worden gerespectievelijk verkocht. En dat zou
natuurlijk wel het geval kunnen zijn. Want
het voordeel van die ‘kleinere’ machine
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:04
overslagkranen
E-Crane
tot 50 ton eigen gewicht is duidelijk: dat
zijn machines die nog net op een dieplader kunnen zonder dat daar een aparte
transportvergunning voor nodig is. Qua
mobiliteit zal een dergelijke machine het
dus beter doen dan een grote en zware
machine die speciaal transport vereist. En
dat is wellicht wel aan de gang, getuige
het feit dat Kuiken voor het eerst in het
bestaan de Sennebogen 835 op voorraad
heeft gezet.
Meer elektrisch
Wat wel gaande is, en dat onderschrijven
de meeste leveranciers, is een beweging
richting elektrisch (elektro-hydraulisch)
aangedreven machines. Peter Voolstra
van Van der Spek liet weten, dat de productie van elektrische overslagmachines
elk jaar toeneemt en Helmink geeft aan,
dat momenteel ongeveer 35% van de verkopen elektrische machines betreft.
Volgens Voolstra komen deze machines
op steeds meer locaties tot hun recht. De
beperking die de stroomkabel oplegt
wordt dan voor lief genomen omdat de
kostenvoordelen groot zijn. Volgens hem
is ook duidelijk, dat er een trend is om
ook de kleinere modellen elektrisch uit te
voeren als het werk en de omgeving dat
toelaten.
Hoewel de elektrische machine met de
kabel – meestal via een kabelhaspel –
vastzit aan een vast aansluitpunt, hoeft
de machine niet echt statisch te zijn. Hij
kan heen en weer bewegen – railgebonden in een rechte lijn, zelfs over grote afstanden van 200 meter naar beide zijden
van het aansluitpunt – en op rups of wielen zelfs iets van de rechte lijn afwijken.
Feit blijft natuurlijk wel, dat de elektrisch
aangedreven machine, vanwege het statische aansluitpunt, minder mobiel is dan
een dieselaangedreven machine.
De vraag die de gebruiker zich dus moet
stellen is: heb ik die hoge mobiliteit wel
nodig? En als het antwoord op die vraag
ontkennend is, is een overgang naar een
elektrische machine feitelijk alleen maar
een positieve. Neem als voorbeeld een
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 23
E-Crane levert al
decennialang evenwichts- of balanskranen, en ze zijn
allemaal elektrisch
aangedreven. Door
de zwaartekracht intelligent te benutten
en ervoor te zorgen
dat de machine altijd in balans is, is er
verhoudingsgewijze
weinig vermogen
nodig om te hijsen.
Een elektrische E-Crane balanskraan voor overslag met groot
Hierdoor kan er met bereik
een relatief kleine
elektromotor worden gewerkt. Bovendien is door het evenwichtsprincipe de
lastcapaciteit over het hele bereik hoog en niet alleen op korte afstanden.
Vaak zijn de machines railgebonden, maar ook mobiele kranen zijn leverbaar, waarbij de kraan dan is voorzien van een generatorset met dieselaandrijving. Veelal wordt volgens E-Crane dan tevens gekozen voor een vaste
aansluiting op het elektriciteitsnet zodat men de keuze heeft volledig elektrisch te werken.
Elektrische machines werken als met een laag geluidsniveau, maar om nog
stiller te zijn, biedt men ook ‘super-silenced’ uitvoeringen aan.
Diagnose en ‘troubleshooting’ op afstand wordt al meer dan tien jaar toegepast
door E-Crane, waarbij de klant de vrije keuze heeft of hij al dan niet gebruik wil
maken van de functionaliteit geboden door het aangeboden ‘Remote Access
System.’ Met een ‘O-Line Support’-service abonnement kan 24 uur per dag en 7
dagen in de week ondersteuning worden geboden, en dit wereldwijd.
www.e-crane.com
De Sennebogen 835 E met kabeltrommel, eveneens voor semi-mobiel bedrijf
23
29-10-14 11:04
overslagmachine die op de kade staat en
daar continu een bunker moet vullen of
een machine die uitsluitend wordt gebruikt om een shredder van materiaal te
voorzien. Feitelijk staat de machine vast
op zijn plaats, dus waarom een mobiele
kraan nemen?
Het plaatsen van een elektrisch aangedreven kraan in plaats van een mobiele machine heeft legio voordelen, of zoals Helmink het verwoord: elk uur dat je niet
overschakelt op elektrisch gooi je veel
geld over de balk.
Om de voordelen even op een rij te zetten:
1. De operationele kosten gaan drastisch
omlaag. Op basis van de huidige dieselprijzen bespaar je al snel 50%, want niet
alleen de kosten van diesel vervallen,
maar ook de opslag van diesel, de tijd die
nodig is om heen en weer te rijden naar
het vulpunt en het vullen van de tank.
2. Geen dieselmotor betekent ook geen
problemen met de uitstoot en de regels
die daaraan verbonden zijn (Tier/Stage
IIIA tot en met Tier 4 Final), geen Adblue, geen roetfilter. Het milieu is erbij
gebaat, want er is geen CO2-uitstoot
meer (anders dan die bij de opwekking
Liebherr
Een onderdeel van Liebherr is de groep Material Handling machines, waartoe ook de nieuwe LH 40 en LH 60 behoren in zowel mobiele als rupsuitvoering. Die kennen we al, want het zijn de machines met ERC en ook het
LPE (Liebherr Power Efficiency) systeem. Vooral de combinatie van beide
systemen zorgt voor een behoorlijke brandstofbesparing en efficiencyverbetering. Voor elektrische machines is de klant aangewezen op de speciale
EP/ER 900-serie, allemaal op rupsbanden.
Nieuw is de R924 C graafmachine uit de grondverzetsector die werd omgebouwd voor bedrijf in overslagstations en op recyclingwerven. De machine
is aangepast en voorzien van extra beplating die speciaal is ontworpen
voor de bescherming van belangrijke machinedelen, zoals het onderstel,
de hydraulische cilinders en de cabine. De machine wordt standaard geleverd met filters om de motorolie en de cabine schoon te houden. De motor
heeft verder een omkeerbare waaier voor de radiator om vuil weg te blazen,
zodat een efficiënte koeling gewaarborgd is. De 25 tons machine heeft een
115 kW dieselmotor met roetfilter en actieve regeneratie van de uitlaatgassen, zodat wordt voldaan
aan de Tier 4i/Stage IIIB
emissiegrenswaarden. De
machine heeft verder de
bekende graaftechnologie
van Liebherr voor gelijkmatig en snel bedrijf. Een
achteruitkijkcamera is
geïntegreerd in het contragewicht en zorgt voor
extra veiligheid tijdens
bedrijf.
www.wynmalenenhausmann.nl |
www.liebherr.com
Een aangepaste Liebherr graafmachine R924, speciaal voor
recyclingwerven
24
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 24
van de stroom ontstaat). Bovendien is
de machine veel stiller, dus veel minder
problemen met geluid naar de omgeving toe.
3. Het onderhoudsinterval van de machine gaat van 500 uur voor dieselmachines naar 1000 uur voor elektrische
machines. Minder onderdelen: geen Vsnaren, geen brandstoffilters, geen oliefilters, geen luchtfilters behalve voor de
airco. Ergo, de onderhoudskosten gaan
drastisch omlaag.
4. De machine wordt niet langzamer, gaat
langer mee, maakt meer draaiuren vóór
een onderhoudsbeurt, en werkt gewoon 8 uur per shift zonder noemenswaardige onderbreking.
5. Stroom kan vanuit allerlei punten worden toegevoerd, dus de machine kan
op wielen of rups staan, maar ook opgehangen worden aan bijvoorbeeld een
kraanbaan.
Nadeel blijft de mindere mobiliteit, en
dus zullen in de toekomst nog steeds dieselaangedreven machines nodig zijn.
Hybride techniek
Met de constatering dat er altijd machines met dieselmotor zullen blijven, is de
vraag gewettigd of er een trend zal zijn of
komen naar gebruik van machines met
een hybride aandrijving.
Allereerst zal een beter begrip van ‘hybride’ bij overslagmachines respectievelijk graafmachines nodig zijn. In feite is
de enige doelstelling bij hybride machines om energie te besparen of terug te
winnen op plaatsen waar dat mogelijk is.
Een machine die zijn energie alleen moet
halen uit een batterypack zal nog wel
enige tijd op zich laten wachten. Bij de
graafmachines die momenteel als hybride worden aangeduid is alleen de aandrijving van de zwenkbeweging als zodanig uitgevoerd. Voorbeelden zijn de
nieuwe HB215LC-2 van Komatsu, die al
sinds 2008 hybride graafmachines op de
markt brengt, en de nieuwe hybride
graafmachine van Hitachi, de ZH210LC-5.
De hybride techniek op de draaikransaandrijving lijkt echter eerder geschikt
voor de overslagmachines met hun bijna
continue zwenkbeweging, zeker op de
modellen die het meest gangbaar zijn. De
meeste leveranciers zullen hier ongetwijfeld aan werken. Op de Bauma 2013
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:04
overslagkranen
toonde Terex Fuchs een MHL350 overslagmachine met hybride zwenkaandrijving. De zwenkmotor zorgt voor het opladen van accu’s als er wordt afgeremd en
gebruikt die energie weer bij het zwenken
zelf. De betreffende machine wordt nog
verder ontwikkeld en is dus helaas nog
niet leverbaar.
Als we constateren dat dergelijke machines efficiënter zijn, dan mogen we ervan
uitgaan dat steeds meer machines een
stukje hybride techniek krijgen ingebouwd.
Andere besparingsmogelijkheden
Natuurlijk zijn er andere besparingsmogelijkheden, zoals bijvoorbeeld het ERC
(Energy Recovery Cylinder) systeem dat
Liebherr toepast voor enkele van haar
machines. Hierbij wordt een extra met
gas gevulde cilinder gebruikt die tijdens
de neergaande beweging van de giek het
gas comprimeert en zo energie in de cilinder opslaat. Vervolgens kan deze energie weer worden gebruikt voor het heffen
van de last. Liebherr claimt een besparing
van circa 20% ten opzichte van de standaard machines.
Sennebogen is een andere kant op gegaan, want die bezuiniging móet er echt
komen. Energiebesparende instellingen
van de motor, werken in ECO-mode, automatisch onbelast lopen wat het toerental tot 40% van het bedrijfstoerental vermindert, automatische motorstop en een
verhoogde standtijd van de olie (tot 4000
bedrijfsuren) leiden tot een zeer besparend systeem (Green E). Verder past men
voor de aandrijving van de draaikrans van
bijvoorbeeld de 835 M nu een dubbele reductie toe met twee hydromotoren, waardoor de machine gemakkelijker en sneller
zwenkt. Bovendien laat men de giek nu
drukloos zakken, waardoor ook deze beweging sneller verloopt. Het totaal van
besparende functies zorgt voor een
De eerste oorspronkelijke overslagmachine
van Terex Fuchs met hybride techniek voor de
zwenkaandrijving, de MHL350E
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 25
Sennebogen
Sennebogen levert elke machine in
uitvoeringen met dieselmotor of met
een elektrische aandrijving, of dat
nu de kleine 818 is of de grote balanskranen.
Op de IFAT 2014 in München toonde
Sennebogen de kleinste machine
818 M, maar nu in de aangepaste Eversie. De machine is leverbaar met
De kleinste, geheel nieuw ontworpen Sennebogen 818 M. Leverbaar als met wielen,
wielen, op rupsen of als stationaire
machine met elektrische aandrijving. op rupsen of stationair in elektrische uitDe 97 kW dieselmotor voldoet aan de voering
Tier/Stage IIIB emissierichtlijnen. De machine is geheel nieuw ontworpen
– dus geen face-lift van een oud model – en de techniek geoptimaliseerd.
Bij de ontwikkeling van deze overslagmachine was het de bedoeling een
gunstig alternatief te bieden voor de grote overslagmachines. De machine is
bijvoorbeeld zeer geschikt voor de overslag en het sorteren van oudpapier
en materiaal uit de afvalverwerking. Hij is verkrijgbaar met verschillende
boom- en gieklengten. Met een lengte van 4,8 meter, een breedte van 3,6
meter en een zwenkradius aan de achterzijde van minder dan 2,4 meter
is de machine gemakkelijk te manoeuvreren. Voor de machinist is in deze
klasse voor het eerst de maXcab comfortcabine toegepast, die een zeer overzichtelijk beeld geeft van de werkplek.
Naast het reeds hiervoor beschreven energiebesparende systeem Green E
(voor Efficiency) heeft Sennebogen nu ook een Green Hybrid systeem voor
de grotere machines. Dit is een extra hydraulische cilinder die de hydraulische energie van de dalende giek opslaat in een set balgaccumulatoren
(hydropneumatisch). De opgeslagen energie kan weer worden gebruikt
voor het heffen van lasten. Het systeem werkt met standaard componenten,
waardoor gemakkelijk reservedelen zijn te verkrijgen. De besparing kan
door dit systeem tot 30% oplopen.
www.kuiken.nl | www.sennebogen.com
Het Green Hybrid systeem van Sennebogen werkt met een normale hydraulische cilinder voor de
opslag van energie door het dalen van de boom in een set hydraulische accumulatoren
25
29-10-14 11:05
overslagkranen
brandstofbesparing van circa 20% tot
25%, terwijl sneller kan worden gewerkt.
Balanskranen
De balanskraan is een hoofdstuk apart.
De balanskraan of evenwichtskraan heeft
een giek die door middel van een contra-
gewicht altijd in evenwicht is en feitelijk
met de hand op en neer bewogen zou
kunnen worden. Dat is misschien wat
overdreven, maar het balansgewicht zorgt
er wel voor dat er relatief weinig energie
voor hijsen nodig is. Vooral E-Crane is bekend om dit type machine. De E-Crane
Terex Fuchs
De Terex Fuchs
MHL250E is een
compleet nieuw
machine, speciaal
gericht op recyclingbedrijven
met de wens naar
een mobiele,
flexibele en duurzame machine.
Uiteraard zijn
bij het ontwikkelen van de
nieuwe machine
De geheel nieuwe Terex Fuchs MHL250E is de kleinste overslagmade ‘Terex Fuchs
chine met een eigen gewicht van 14-15,5 ton
kenmerken’
meegenomen. Met zijn eigen gewicht tussen 14 en 15,5 ton en een bereik
tot 9.000 mm is hij uniek in de recyclingindustrie, de eerste echte compacte
overslagmachine is een feit.
Dankzij zijn modulaire opbouw is de machine geschikt voor de vele verschillende werkzaamheden. De onderwagen is te leveren met 2- of 4 punts
afstempeling. Bij de keuze voor de 2-punts afstempeling kan worden gekozen voor combinatie met een schuifblad. Door de brede, stabiele onderwagen kan de machine zelfs met een last in de grijper rijden als dat gewenst is.
Behalve de standaard vaste cabine kan er worden gekozen voor een vaste
cabineverhoging of een hydraulisch verstelbare cabine waarbij een zichthoogte tot 5.200 mm wordt gerealiseerd en er dus met goed zicht in containers en vrachtwagens geladen kan worden.
De 4-cilinder dieselmotor heeft een vermogen van 85 kW, is standaard voorzien van een roetfilter en voldoet aan de nieuwste emissie-eisen. Door het
roetfilter kan de machine ook zonder problemen binnen werken zonder
problemen te veroorzaken voor mens en milieu.
Een andere ontwikkeling is de Terex Fuchs voor op- en overslag. De
MHL360F is voorzien van een Tier 4 Final motor die voldoet aan de nieuwste en zwaarste emissie-eisen die op korte termijn zullen gaan gelden. Naast
het roetfilter is de machine ook voorzien van Ad-Blue om de uitstoot tot een
minimum te beperken.
Ook de styling is veranderd, waarbij het geheel nieuw ontworpen contragewicht gelijk opvalt met zijn “ogen” en “neus” die een gelijkenis vertoont met
de Fuchs ofwel Vos.
www.vanderspek.nl | www.terex-fuchs.com
26
22-23-24-25-26_overslagkranen.indd 26
kranen zijn altijd elektrisch uitgevoerd,
ook voor mobiele toepassingen waarbij
geen kabel kan worden toegepast. De
kraan wordt dan voorzien van een generatorset om de elektriciteit op te wekken
voor de hoofdmotor die de elektromotoren voor de hydraulische pompen aandrijft. Volgens Lieven Bauwens, directeur
van E-Crane kiest de klant, ook bij mobiele toepassingen, doorgaans voor een
koppeling met het vaste elektriciteitsnet.
Met een keuzeschakelaar kan de machinist dan kiezen voor de generatorset of de
vaste verbinding.
Ook Bauwens verwacht dat de keuze voor
elektrisch aangedreven overslagkranen
verder zal doorzetten, gezien de vele
voordelen en vooral ook vanwege de
steeds strengere emissienormen.
Sennebogen had al een balanskraan in
het programma, de 880 EQ met een bereik van 35 meter. Daar zijn nu drie verbeterde typen bijgekomen, die volgens Helmink echt in balans zijn, totdat de grijper
vol gaat. Met andere woorden, wat de machine moet tillen is de inhoud van de grijper. De kleinste kranen, met een bereik
van 23 en 25 meter, hebben een dieselmotor van 119 kW (Tier/Stage IIIA). Voor
een normale overslagkraan met die reikwijdte is volgens Helmink toch wel tussen
de 250 en 300 kW nodig met een verbruik
van 50 liter brandstof per uur. Ze zijn uiteraard ook elektrisch verkrijgbaar en
hebben dan een 110 respectievelijk 130
kW motor. Bij normaal gebruik praat je
dan over 60 kWh stroomverbruik, wat
neerkomt op circa 6 euro per uur. Tel uit
de winst. n
De LH 40 M is een mobiele machine voorzien van ERC (besparing door energieopslag met behulp van een gascilinder)
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:05
DETECTIE RADIOACTIVITEIT
Handmeters
• Meten van het stralingsniveau
• Opsporing van radioactief materiaal
• Nuclide identificatie
Detectiepoorten
• Volautomatische werking
• Meer dan 2.000 systemen in Europa,
± 100 in Benelux
• Bij alarm duidelijke bronlokalisering
• Nederlandstalige software en handleidingen
• West-Europees fabricaat
Aangeboden:
Ca. 2.400 ton WPC (Wood-Plastic-Composite) maalgoed,
met een samenstelling van 75% FSC gekeurd hout en 25%
Polypropyleen.
Dit materiaal kan als milieuvriendelijke biomassa ingezet
worden voor energie (door verbranding).
Het heeft een hoge calorische waarde (27 MJ/Kg) en
garandeert een goede en schone verbranding.
(Rookgasanalyse verbrandingsinstallatie beschikbaar).
Het materiaal heeft een stortgewicht van 600Kg/m3 en is
door de korrelvorm goed doseerbaar.
Het is ook zeer goed toepasbaar als bodembedekker ter
vervanging van boomschors of houtsnippers.
(het rot niet weg en vergrijst na korte tijd in de buitenlucht)
XRF ANALYZERS
Voor snelle en nauwkeurige elementenanalyse
• Handmeters & laboratorium apparatuur
• Snelle en nauwkeurige analyse
• Robuust en betrouwbaar
M.C. TEC biedt u
• Deskundig advies en jarenlange ervaring
• Systemen geheel volgens geldende richtlijnen
• Installatie, inbedrijfstelling, training, onderhoud en certificering
• Zeer scherpe prijs!
Aviplast BV
Fahrenheitstraat 19
7461JA Rijssen
Tel.: 0548 539539
Mail: [email protected]
▲ +31 (0)183-445050 ▲ [email protected]
W W W. MC TE C .N L
DE HYDRAULISCHE HAMERS
SERIES
BEWEZEN HOGE
PRODUCTKWALITEIT
HOGE SLAGKRACHT
BREED LEVERINGS­
PROGRAMMA
ZEER ONDERHOUDS­
VRIENDELIJK
UITSTEKENDE
PRIJS­KWALITEIT­
VERHOUDING
MACHINE GEWICHTKLASSE: 0,7 - 150 TON
Vestiging Maarheeze
Den Engelsman 2
6062 RB Maarheeze (NL)
Tel.: +31 495 59 66 66
Fax: +31 495 59 66 99
Vestiging Zeewolde
Oogstweg 15
3899 BJ Zeewolde (NL)
Tel.: +31 36 522 99 55
Fax: +31 36 522 13 29
Vestiging Ninove
Nederwijk Oost 278
9400 Ninove (B)
Tel.: +32 54 33 81 11
Fax: +32 54 34 18 10
[email protected]
www.vematec.nl
De BMWT-keursticker…
...meer dan alleen periodiek onderhoud
Door cruciale onderdelen tijdig te
vervangen kennen goed onderhouden
machines doorgaans weinig problemen.
Tóch is de veiligheid daarmee nog
niet optimaal gewaarborgd en
kan onverwachte controle door de
Arbeidsinspectie tot ongewenste stilstand
leiden. Met een BMWT-keur-sticker op de
machine is uw machine veilig en wordt uw
werkplanning niet hinderlijk onderbroken.
Conclusie: Laat uw machinepark voortaan
periodiek door een BMWT-gecertificeerd
bedrijf keuren en combineer dat met uw
onderhoudsbeurt.
Meer weten, kijk op www.bmwt.nl
BMWT-KEUR
www.bronneberg.nl
[email protected]
Alligatorscharen
Schrootpersen
Kabelpelmachines
Schrootscharen
Shredders
Kabelgranuleerinstallaties
Brancheweg 3
|
5705 DR Helmond
|
+ 31 (0)492 59 19 00
Betonwaren
Legioblock ®
Flexibel bouwsysteem met
legio® mogelijkheden
Opslagbox
Industriehal
Brandwerende opslag
Jansen Betonwaren B.V. Kanaaldijk Zuid 24 - 5691 NL Son - Tel.: +31 (0)499 46 28 97 - Fax: +31 (0)499 32 03 33 - [email protected] - www.legioblock.com
spotlight
?? on
CHRIS VOLKMANN VAN BIJNA 25 JAAR OUDE NRT
‘Wij bieden een oplossing voor
menige afvalstroom’
Nido Recyclingtechniek (NRT) in Nijverdal startte eind 1990 als een afdeling milieutechniek van Nido Universal Machines
b.v. in Holten. Nido Universal, producent van gladheidbestrijdingsmachines, vatte het plan op om bestaande klanten machines voor met name de koelkastverwerking te leveren. Met het dealerschap van de Unhta-shredder werd een stap voorwaarts gezet richting de recyclingindustrie. Chris Volkmann beschrijft de ontwikkelingen van de laatste jaren.
CHRISTIEN NUBOER
V
olkmann: “De Untha shredder
vormt als verkleiner in een
verwerkingslijn een interessante optie om te komen tot
een homogene productgrootte. Iets dat voor de vervolgstappen
in de recycling steeds belangrijker wordt.
Met een constante korrelgrootte kan een
verwerker makkelijker verder in een afgeleid product.”
contacten met diverse toeleveranciers van
transportbanden, transportschroeven, balenpersen, e.d. Voor de klant handig dat hij
one-stop-shop heeft. Ook in het geval van
service kunnen wij de klant ontzorgen. We
beschikken in Nijverdal over een verspanende werkplaats voor draai- en freeswerk. Daarnaast hebben we twee heel bekwame servicemonteurs op de weg.”
Tweede vertegenwoordiging
De strategie voor NRT staat Volkmann
helder voor ogen. “Wij zien het contact
Naast de Unhta-shredders nam NRT ook
Eurec op in haar programma. Eurec, ontstaan uit Harema (Hammel Recycling
Maschinen) in het Duitse Merkers ontwikkelde naast verkleiners ook diverse
scheidingstechnieken zoals schijvenzeven, snarenzeven en balenwikkelmachines. Deze machines kunnen worden ingezet voor de verwerking van onder andere
bouw- en sloopafval.
NRT levert Untha-Shredders met capaciteiten vanaf 200kg/uur tot 30.000kg/uur. De
Eurec-Shredder variëren in capaciteit van
10.000kg/uur - 60.000kg/uur.
Zowel bij Unhta als bij Eurec zijn uitgebreide testfaciliteiten aanwezig, vertelt
Volkmann. “Wij verzorgen ook in Nijverdal
verkleiningstesten zodat de klant met eigen
ogen kan zien wat het resultaat van een verkleiningsstap is. Dat werkt tenslotte het
beste. Maar omdat we niet over alle machines beschikken, nodigen we de klant ook
vaak uit om bij onze fabrikanten te testen.”
Toekomst
met onze klanten als een langdurige relatie die alleen zin heeft als beiden er
blijvend hun voordeel van hebben. Veel
bedrijven klopten ook al bij ons aan om
samen hun verkleiningsprobleem aan
te pakken. Je moet doen waar je goed
in bent dus voorlopig zullen we niets
aan onze werkwijze veranderen. Maar
de ontwikkeling van shredders staat
niet stil, dus zijn we voortdurend bezig
samen met de fabrikanten de verkleiningstechnieken voor de klant te optimaliseren.” ■
Compleet systeem
Volkmann legt uit dat NRT inmiddels voor
de meest gangbare afvalstromen een oplossing biedt. “Om een complete oplossing
te kunnen bieden, onderhouden we goede
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29_nrtuntha.indd 29
29
29-10-14 15:09
Nieuwe Lefort 1400 ton schrootschaar voor Lion Metals
Logistieke proces steeds
belangrijker
Medio jaren negentig van de vorige eeuw startte het bedrijf Lion Metals in metaalrecycling aan de Boezembocht in Rotterdam. In 2008 werd de sprong naar de overkant van de weg gemaakt, waardoor het bedrijf totaal circa 8.500 m2 ter beschikking kreeg. Prima gelegen in het hart van zeg maar Groot Rotterdam, met snelle verbindingen via onder meer de diverse
rijkswegen. Groot Rotterdam gold en geldt als één van de meest dynamische en economisch sterkste regio’s van ons land.
Een motor voor veel bedrijvigheid met een ijzersterke havenfunctie en groot aandeelhouder in de B.V. Nederland. Maar
ook hier werd de crisis voelbaar. En de sporen daarvan zijn ook terug te vinden in minder volumes voor de metaalrecyclers.
Henk Meinen
V
ooral alles wat bouwgerelateerd was – bijvoorbeeld lood
en zink – kreeg het stevig voor
de kiezen. De spoeling werd
dus onmiskenbaar dunner,
ook voor de recyclers in de regio Rotterdam. Toch groeide Lion Metals ook in die
jaren, hoewel het bedrijf niet verwacht dat
er snel weer ouderwets goede tijden zullen
aanbreken. Wat is volgens hun nu vooral
belangrijk? “Dicht op de markt en op het
30
30-31_lionmetals.indd 30
werk zitten. Flexibel en alert handelen,
zowel in- als extern is erg belangrijk. En
dan is er de logistiek, ook daarin moet je
punten scoren, en ook in op- en overslag
en natuurlijk in kostenreducties. Zo weten
wij precies de flow van de materialen via
ons bedrijf, zijn onze vrachtauto’s qua routing continue in beeld en regelen we het
betalingsverkeer met klanten veelal automatisch en direct af. Maar ook qua opslag,
doorzet en verdere verwerking hebben we
grote stappen voorwaarts gezet. In dat
kader past ook de aanschaf van de nieuwe
Lefort en in januari zal hier de eerste elektrische kraan draaien op de werf. Je moet
continue naar je processen blijven kijken
en durven investeren in verbeteringen.”
Dame aan het stuur
Ook werken er twee dames in het bedrijf
waarbij de ene meer administratief werk
verricht en zo nodig op de heftruck kruipt
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:09
materieel
en de andere naast allerlei werkzaamheden ook geheel zelfstandig de vrachtwagen bestuurt. “De meeste klanten kennen
mij wel en daar heb ik altijd een prima
contact mee. Nieuwe klanten kijken soms
eerst wel eens raar op als er een vrouw
met de vrachtauto aan komt rijden en zelf
gaat laden. Je ziet ze kijken en denken:
Als dat maar goed gaat met zo’n meisie,
maar het gaat altijd goed en later zijn er
dan vaak de complimenten en dat vind
ik dan ook weer prettig.” Bij Lion Metals
werken overigens totaal elf mensen. Men
rijdt met drie eigen vrachtauto’s en huurt
er geregeld twee extra in. Er draaien twee
Liebherr overslagkranen en in januari
2015 komt er dus een elektrische Sennebogen in bedrijf.
volgd door een nieuwe mobiele 600. Die
mobiele 600 is nog altijd in gebruik. En nu
dan een forse stationaire 1400 type Amazone. Dit is de eerste machine die wij in
deze uitvoering in Nederland hebben geleverd. De machine heeft namelijk twee cilinders op de deksel en ook twee cilinders
voor de zijschuif. Dat levert een druk van
500 ton op de deksel en van 500 ton op de
zijschuif. De knipkracht is zoals het type
ook aangeeft maar liefst 1400 ton.” De
motor levert 3 x 184 kW en het eigen gewicht van deze stevig uitgevallen Amazone
bedraagt 370 ton. Lion Metals zet de mobiele 600 tonner vooral in voor het knippen
van aluminium en van koper, terwijl de
1400 vooral voor het knippen van ijzerschroot wordt gebruikt. Tenslotte: “Wij zijn
zeker tevreden over de Lefort’s – anders
koop je er ook geen zes – maar wij zijn ook
zeer te spreken over leverancier Recuperma. Zet dat ook maar in je stukkie.” n
Al de zesde Lefort…….
Mart Verdonk van leverancier Recuperma
schuift ook aan en herinnert zich nog precies welke Lefort’s in de loop der jaren door
het bedrijf zijn aangeschaft. Mart: “De eerste was een gebruikte Lefort 300, dat was in
1994. Daarna volgde een gebruikte 500,
toen een nieuwe 600, een nieuwe 850, ge-
Op het kantoor ontdek ik nog een
wijze tegeltekst, die luidt als volgt:
‘Rijkdom bestaat niet uit het hebben van grote bezittingen, maar uit
het hebben van weinig behoeften.’
Iets om over na te denken.
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
30-31_lionmetals.indd 31
31
29-10-14 15:10
Palingen in oktober
Nanne Fioole 65 jaar jong
Henk Meinen
J
arenlang was het vaste prik: laatste donderdag van mei, palingparty bij Nanne Fioole in Nieuwerbrug. Met vaak honderden
bezoekers uit de wereld van afvalverwerking en recycling. Maar de laatste
twee jaar was het daar niet meer van gekomen. Dat maakte de aankondiging van een
palingparty op 9 oktober extra verrassend.
Bleek dit keer wel een extra goede reden
32
32-33_nanne.indd 32
voor te zijn want op die datum werd Nanne
65 jaar. Ook nu kwamen zijn relaties weer
massaal naar Nieuwerbrug om hem de
hand te schudden…en natuurlijk van die
heerlijke palingen te genieten. Nanne had
ter plekke zijn eigen museum ingericht
waarin getoond werd wat hij door de jaren
heen zoal heeft opgepakt en heeft ondernomen. Een indrukwekkend scala van
vooral activiteiten op het gebied van afval-
verwerking en van recycling. Enkele jaren
geleden startte hij samen met Gerrit van
Werven het ambitieuze Retourmatras. Na
laten we zeggen een wat lastige start draait
Retourmatras volgens Nanne nu uitstekend. Technisch, maar ook economisch.
En dat is mooi. Of hij nu stopt? Nou, dat
lijkt mij onwaarschijnlijk. Ook zijn dochter
Monique heeft niet de indruk dat Nanne
achter de geraniums verdwijnt……... n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:11
evenement
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
32-33_nanne.indd 33
33
29-10-14 15:11
Tweede papiersorteerlijn VLAR Papier officieel geopend
Hypermoderne installatie verhoogt
sorteercapaciteit naar 420.000 ton
Onder grote belangstelling opende Vlar Papier – eigendom van Stora Enso en van Indaver – op 24 oktober haar tweede papiersorteerlijn in Langerbrugge bij Gent. Vlar Papier is actief in de verwerking van de papier- en kartonstroom via gemeenten en intercommunales en in het uitsorteren van de inputstromen in hoogwaardige fracties papier en karton. Het uitgesorteerde oudpapier is de grondstof voor de fabriek van Stora Enso in Langerbrugge, het karton gaat vooral naar de verpakkingsindustrie. Uit de 420.000 ton input resulteert een fractie oudpapier van 290.000 ton en 130.000 ton karton. Stora Enso
Langerbrugge verwerkt jaarlijks 700.000 ton gesorteerd PfR, daarvan komt circa 40% van de sorteerlijnen van Vlar Papier.
Henk Meinen
Unieke en volledig automatische sorteerlijn in vogelvlucht
De grote bunker aan het begin van het
proces heeft een capaciteit van 100 m3,
een capaciteit die in circa 35 minuten
door de installatie volledig wordt verwerkt. Het inputmateriaal gaat eerst naar
een grofzeef, waar stukken karton groter
dan een A3 formaat worden afgescheiden. Deze grote stukken karton gaan
rechtsreeks naar een balenpers, die er
balen van circa 800 kilogram van maakt.
Op het hoogste punt – ongeveer 15 meter
boven de vloer – wordt de PfR stroom verdeeld over drie gelijkwaardige lijnen. In
de volgende stap worden via de fijnzeven
kleine fracties (kleiner dan 80 mm2) uitgesorteerd. Gevolgd door een uniforme
verdeling van het papier naar de volgende
stap, de paperspikes. De paperspikes
prikken de resterende kartonstukken uit
de papierstroom. Dan volgt de Redwave
Optical Sorting Machine, die via cameradetectie het dan nog aanwezige karton
met luchtdruk wegschiet naar een transportband richting balenpers voor karton.
Op een laatste station bestaat de mogelijkheid om bij technische problemen
toch nog manueel te kunnen sorteren. De
geweigerde stroom uit de fijnzeven, paperspikes en redwaves die nog eens over
een recuperatielijn is gegaan komt hier
ook naar toe. In die recuperatielijn wordt
het laatste papieraandeel gescheiden
van het karton om uiteindelijk een maximaal resultaat te verkrijgen. Het aldus
uitgesorteerde hoogwaardige papier
34
34-35_vlar.indd 34
wordt dus ingezet voor de papiermachines van Stora Enso.
‘Dan maken wij hier het papier voor de
laatste krant’
Chris De Hollader – Managing Director
Stora Enso Langerbrugge – was natuurlijk
terecht zeer ingenomen met de nieuwe,
unieke installatie. Wel moest hem van het
hart, dat er nogal al veel met oudpapier
heen en weer wordt gereden. ‘Zo kan het
gebeuren dat het oupapier hier vlakbij in
Wevelgem naar Rotterdam wordt gereden
en wij op onze beurt weer oudpapier moeten kopen in bijvoorbeeld Breda. De chauffeurs van de vrachtwagens kunnen zich bij
wijze van spreken groeten op de ring van
Antwerpen.’ Ook spreekster minister Joke
Schauvliege van de Vlaamse Regering
meldde een soort gelijke beoordeling. Maar
ook oudpapier maakt – zoals vrijwel alles
dat wordt verhandeld – deel uit van de
markt van vraag en aanbod en is daardoor
aangewezen op de vrije marktwerking. Kijken naar het publiek in de ruimte voor
hem, constateerde De Hollader: ‘de gemiddelde leeftijd van ons hier inschattend, zullen de meesten van ons het verschijnen van
de laatste krant wel niet meemaken. Mocht
die laatste krant er echter ooit komen, dan
zal het papier daarvoor zeer waarschijnlijk
hier in onze fabriek worden gemaakt.’ n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 15:12
papier
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
34-35_vlar.indd 35
35
29-10-14 15:12
De werking van het kartelverbod in de afval- en recyclingbranche
Uitzonderingen op de regel
In onze branche zijn verschillende redenen voor samenwerking tussen concurrenten denkbaar. Denk bijvoorbeeld aan
het gezamenlijk opzetten van een recyclingsysteem. Samenwerkende ondernemingen zijn daarbij gebonden aan de grenzen van het mededingingsrecht, meer specifiek het kartelverbod. In deze bijdrage gaat de auteur kort in op de werking
van het kartelverbod in de afval- en recyclingbranche en de uitzondering op het kartelverbod in geval van duurzaamheidsinitiatieven.
mr. Natascha Linssen
M
ededingingsbeperkende afspraken tussen ondernemingen ten behoeve van
duurzaamheid zijn onder
omstandigheden toelaatbaar. Dat is ook nodig om zodoende ondernemingen niet de prikkel te ontnemen
om duurzaamheidsinitiatieven te ontwikkelen terwijl afspraken tussen concurrenten soms de enige mogelijkheid kunnen
zijn om negatieve effecten van het productieproces, zoals milieuvervuiling, te
beperken of te voorkomen.
Het kartelverbod verbiedt besluiten van
ondernemersverenigingen en overeenkomsten of onderling afgestemde feitelijke gedragingen tussen ondernemingen
die de concurrentie op de relevante
markt beperken. Zowel afspraken tussen
concurrenten als afspraken tussen nietconcurrenten vallen onder het kartelverbod. Afspraken tussen concurrenten zijn
logischerwijs het meest risicovol. Onder
het kartelverbod valt ook de uitwisseling
van concurrentiegevoelige informatie
tussen concurrenten. Het gevolg daarvan
is immers dat tussen de betrokken ondernemingen de onzekerheden van concurrentie worden weggenomen en de risico’s van concurrentie welbewust worden vervangen door feitelijke
samenwerking.
Afval storten
Afspraken die de concurrentie in beginsel
per se beperken zijn bijvoorbeeld afspraken over prijzen, hoeveelheden en de
verdeling van markten. Zo werd de Gedragscode Herstructurering van de Vereniging van Exploitanten van Afvalverwerkingsinrichtingen (Vvav) in strijd met
het kartelverbod geoordeeld. Deze gedragscode bevatte afspraken tussen
36
36-37_rechtregel.indd 36
stortplaatsexploitanten en hield minimumtarieven in die alle deelnemers hanteerden bij de inname van te storten
afval. De Autoriteit Consument en Markt
(‘ACM’, destijds de NMa) kwalificeerde
deze afspraak als een horizontaal prijskartel, omdat de deelnemers geen tarieven onder de minimumtarieven mochten
hanteren. Deze prijsafspraak had een negatieve invloed op de onderlinge concurrentie, meende zij.
Merkbare beperking
Een afspraak is alleen verboden indien de
concurrentie op de relevante markt merkbaar wordt beperkt. De relevante markt is
de markt van het product (bijvoorbeeld
de inzameling en verwerking van batterijen) en de geografische markt (bijvoorbeeld Nederland). De beperking moet
ook merkbaar zijn, d.w.z. de mededingingsbeperkende afspraak moet de concurrentie daadwerkelijk negatief beïnvloeden. Daarvan is meestal geen sprake
indien slechts een beperkt aantal ondernemingen bij de afspraak betrokken is en
de ondernemingen klein zijn. Voor concurrenten geldt een vrijstelling indien het
gezamenlijke marktaandeel op de relevante markt tien procent of lager is. Indien een afspraak geen betrekking heeft
op een belangrijke concurrentieparameter, zoals bijvoorbeeld zuiver technische
aspecten of afspraken om consumenten
beter te informeren, dan is het waarschijnlijk dat de concurrentie niet door de
afspraak wordt beperkt. Dergelijke afspraken vallen dus niet onder het kartelverbod. Gedacht kan worden aan het hanteren van kwaliteitskeurmerken die op
basis van objectieve criteria worden toegekend zoals het ‘Kies Bewust’ logo voor
gezonde voeding.
Wettelijke uitzondering kartelverbod
Een samenwerking tussen ondernemingen die op het eerste gezicht verboden is,
kan onder omstandigheden toch zijn toegestaan. Dit is het geval als voldaan is aan
de vier cumulatieve criteria van de wettelijke uitzondering op het kartelverbod.
Volgens die uitzondering geldt het kartelverbod niet voor afspraken die 1) bijdragen tot verbetering van de productie of
van de distributie of tot bevordering van
de technische of economische vooruitgang (ook wel: efficiëntieverbeteringen),
mits 2) een billijk aandeel in de uit de samenwerking voortvloeiende voordelen de
gebruikers ten goede komt. Verder mag 3)
de beperking van de mededinging niet
verder gaan dan nodig voor het bereiken
van het beoogde doel en 4) de concurrentie niet volledig zijn uitgeschakeld. De samenwerking heeft dan positieve effecten
die zwaarder wegen dan de beperking van
de concurrentie.
Voorbeeld batterijen
De Stichting Batterijen (Stibat) houdt zich
bezig met de inzameling en verwerking
van batterijen door haar leden, producenten en importeurs van batterijen. Stibat financierde de inzameling en verwerking van batterijen door middel van een
verplichte verwijderingsbijdrage die door
haar leden per batterij werd betaald. De
hoogte van de verwijderingsbijdrage werd
periodiek door Stibat vastgesteld. Volgens
ACM werd door de vaststelling van een
verplichte verwijderingsbijdrage de concurrentie op dat deel van de kosten beperkt. Die afspraak werd dus in strijd met
het kartelverbod geacht. Echter, omdat
dankzij de verwijderingsbijdrage Stibat in
staat is te voorkomen dat schadelijke afvalstoffen in het milieu terechtkomen en
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:05
recht & regel
omdat de collectieve opzet van het verwijderingssysteem economische voordelen met zich meebrengt die voor een
groot deel ten goede komen aan de consument, kon Stibat zich beroepen op de
wettelijke uitzondering van het kartelverbod.
Beleidsregel mededinging en
duurzaamheid
Een duurzaamheidsinitiatief tussen concurrenten dat de mededinging beperkt, is
dus alleen toegestaan als voldaan is aan
de vier cumulatieve criteria van de wettelijke uitzondering op het kartelverbod.
Uit de Beleidsregel mededinging en duurzaamheid d.d. 8 mei 2014 volgt dat ACM
daarbij duurzaamheid specifieke aspecten betrekt.
Bij de voorwaarde dat de mededingingsbeperkende afspraken bijdragen tot efficiëntieverbeteringen, worden volgens de
Beleidsregel ook de voordelen voor de gebruikers op lange termijn meegewogen.
Dat geldt ook voor de voorwaarde dat een
billijk aandeel van de voordelen voortvloeiende uit die afspraken ten goede
komt aan de gebruikers. Voor wat betreft
de voorwaarde dat de afspraken niet verder gaan dan noodzakelijk, houdt ACM
rekening met het gegeven dat wanneer
een onderneming zelfstandig acties verricht ten behoeve van duurzaamheid, de
onderneming wegens stijgende productiekosten marktaandeel kan verliezen en
de winst kan zien dalen. Dit first mover
disadvantage kan ondernemingen de
prikkel ontnemen om duurzaamheidsinitiatieven te nemen. Voorkomen moet
worden dat vanwege het kartelrecht
duurzaamheidsinitiatieven met positieve
gevolgen voor de samenleving niet tot
stand komen. Tot slot wordt voor wat be-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
36-37_rechtregel.indd 37
treft de voorwaarde van restconcurrentie
meegewogen de mogelijkheid van voldoende concurrentie op andere concurrentieparameters van het product of de
dienst.
Voorbeeld kunststof profielen
Ter illustratie nog een voorbeeld. De
Stichting Recycling VKG zorgt voor de inzameling en verwerking van kunststof
profielen en kozijnen en heft daarvoor
een bijdrage op de in Nederland op de
markt gebrachte kozijnen. Recycling van
dit soort producten was in elk geval op
het moment van beoordeling van deze
samenwerking tussen concurrenten nog
niet economisch rendabel. ACM achtte
dan ook niet aannemelijk dat deze activiteiten individueel zouden worden ontplooid. De collectieve inzameling en verwijdering van kunststof kozijnen leidt
ertoe dat op een efficiënte wijze kunststof
kozijnen in het afvalstadium kunnen worden ingezameld. Als gevolg hiervan kun-
nen de kosten volgens ACM relatief laag
worden gehouden en kan een hoge dekkingsgraad worden bereikt. De coördinatie van prijzen en marktgedrag werd gering geacht, omdat de uniforme verwijderingsbijdrage een geringe
kostenharmonisatie tot gevolg had. Het
recyclingsysteem brengt voorts aanzienlijke milieuvoordelen, en dus voordelen
voor gebruikers op de lange termijn, met
zich mee. Deze samenwerking werd dus
toelaatbaar geacht.
Slotsom
Ongenuanceerde samenwerking tussen
ondernemingen in de afval- en recyclingbranche is risicovol. Dat geldt ook als
daarbij duurzaamheid wordt nagestreefd.
Maar er is vaak meer mogelijk dan wordt
aangenomen. De ruimte die het mededingingsrecht biedt om samen te werken,
moet wel zorgvuldig worden benut. Gebeurt dat niet, dan riskeren ondernemingen een boete van ACM. n
Mr Natascha Linssen is advocaat en
partner bij Van Iersel Luchtman
Advocaten met vestigingen in
’s-Hertogenbosch, Breda en Uden.
Zij is gespecialiseerd in het Europese
en Nederlandse mededingingsrecht
en gereguleerde markten.
e-mail: [email protected]
telefoon: 088 - 90 80 800
37
29-10-14 11:05
AVR zoekt partner voor
Uw partner in schroot!
­duurzame verwerking GHA
Rotar Poliepgrijper (RPG)
AVR zoekt een professionele partner die vanaf 1
januari 2016 het bewerken (geheel of gedeeltelijk)
van grof huishoudelijk afval (GHA) voor zijn rekening
Rotar Schroot Schaar (RSS)
kan nemen. In eerste instantie vraagt AVR geïnteresseerde bedrijven een “request for information”
(RFI) in te vullen. In deze RFI deelt u algemene
bedrijfsinformatie, de mogelijkheden die u ziet voor
het verwerken van GHA, en hoe u een toekomstige
samenwerking ziet. Na de 1e fase volgt, met een
aantal geselecteerde partijen, een 2e fase waarin
met een “request for quotation” (RFQ) een concrete
aanbieding van u zal worden gevraagd.
Het aanbod
AVR zet verschillende typen niet-herbruikbaar afval
Your Attachment Supplier
om in energie en grondstoffen op locaties in Rozen-
T +31 (0) 38 385 5471 | E-MAIL [email protected] | I WWW.ROTAR.COM
burg en Duiven. Het gemeentelijk GHA is daarin een
belangrijke afvalstroom. Het totale volume GHA, nu
onderdeel van de RFI, is circa 90.000 ton per jaar,
verdeeld over meerdere percelen. In de uitvraag
zal worden gevraagd te kunnen voldoen aan het
Landelijke Afvalbeheer Plan (LAP) 2 en het toe­
komstige LAP 3.
Deadline aanmelden voor deelname aan RFI:
Dinsdag 18 november voor 17:00 per e-mail
Voor meer informatie kunt u contact
opnemen met:
Dhr.: Etienne Aras
Functie: Inkoper
Geachte collega’s
Wij zijn op zoek naar:
Bruikbaar rvs
Aluminium brons
Scheeps schroeven
Brons afvallen
Koper nikkel afvallen
E-Mail adres: [email protected]
Website:www.avr.nl
Fruiteniersstraat 25
3334 KA Zwijndrecht
tel 078 6100 328
email [email protected]
Netwerken
Waar Recycling 2014, de opnieuw geslaagde beurs over
afvalverwerking en recycling, al niet goed voor was. De
bezoekers aan de jaarlijkse manifestatie in de Gorkumse
Evenementenhal weten na binnenkomst meteen wat hen
te doen staat: ogen de kost geven, ideeën opdoen, praten
over nieuwe technologieën, ervaringen uitwisselen in
een omgeving die aan de Horecava doet denken. Want
de inwendige mens komt tijdens de recycling-driedaagse
evenmin iets tekort als het hoofd van kennisbeluste
bezoekers. Wie inhoudelijk bijgespijkerd wilde worden,
kwam aan zijn trekken tijdens het symposium van FHG
en Brbs op de tweede ochtend van Recycling 2014. De
circulaire economie was een dankbaar thema naast de
beleidsvisie ‘Van afval naar Grondstof’ van Staatssecretaris Mansveld. Wie meer voelde voor een ‘Lagerhuisachtig’ debat over afvalmarkt en overheid kon terecht bij
‘Netwerken in de afvalbranche,’ een evenement van Abecon en Afvalgids.nl. De organisatoren hadden de bijeenkomst verplaatst van de Efteling naar Recycling 2014 om
meer bezoekers te trekken. Dat viel wat tegen maar de
discussie niet omdat debaters en publiek geen blad voor
de mond namen. John Vernooy, directeur van Omrin en
verklaard voorstander van nascheiding vertelde dat de
Ladder van Lansink in het Financieele Dagblad ter discussie was gesteld. Hoewel die krant voor mij dagelijkse
kost is, had ik het bewuste artikel gemist. De krant was
gelukkig nog niet bij het oud papier beland. Auteur van
een inderdaad discutabele bijdrage bleek Jasper de Jong,
commercieel directeur van AVR Energy for Waste. Hij
verwijt de Europese Commissie ‘nog steeds de Ladder
van Lansink te volgen.’ Kennelijk is hem ontgaan dat de
voorkeursvolgorde voor het afvalbeheer in 2008 is opgenomen in de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen. Het is
dus niet verwonderlijk dat de Europese Commissie haar
beleid baseert op de afvalhiërarchie. Hoewel de Jong erkent ‘dat de Ladder van Lansink ons ver heeft gebracht’
slaat hij met zijn bewering dat de ladder een statisch
beleidsmodel is, de plank mis. Niets is minder waar. Bij
de codificatie in de Wet milieubeheer in 1993 is flexibiliteit ingebouwd. Ook de Europese kaderrichtlijn is soepel
genoeg. Ook omdat ‘Brussel’ hergebruik van producten,
materialen en terugwinning van energie uit afval aan
dezelfde kapstok van nuttige toepassing hangt. Binnen en buiten
Europa is de voorkeursvolgorde als
universeel, dynamisch beleidsmodel aanvaard. Bij de transitie van
lineaire naar circulaire economie
is de voorkeursvolgorde essentieel. In de beleidsvisie ‘Van afval
naar grondstof’ wordt daarom de
circulaire economie omarmd als
weg naar een duurzame toekomst.
Op die weg is uiteindelijk voor
verbranding geen plaats meer weggelegd. De doelstelling ligt bij 100 procent recycling, een eindpunt dat mij
trouwens onhaalbaar lijkt: een schrale troost voor AVR.
Maar het staat voor in- en outsiders wel vast dat op de
weg naar een kringloopeconomie de Ladder van Lansink
onmisbaar is. Vooral de bovenste treden zijn essentieel,
zeker nu secundaire grondstoffen aan hogere kwaliteitseisen moeten voldoen. Waar Recycling 2014 al niet goed
voor was: een weerwoord aan de Jasper de Jong in het
FD1 , een uitnodiging tot netwerken om de recyclingsector beter te leren kennen, zonder enig vooroordeel.
Dr. Ad Lansink
1 Het Financieele Dagblad, 9 oktober 2014
STAAL OPBOUW WEEGBRUG
BANDWEGERS/DOSEERWEGERS
Havervelden
Havervelden 88
5281
5281 PT
PT Boxtel
Boxtel
The
The Netherlands
Netherlands
Tel:
Tel: +31
+31 (0)411
(0)411 67
67 77
77 88
88
Fax:
Fax: +31
+31 (0)847
(0)847 46
46 31
31 64
64
[email protected]
[email protected]
www.bwt-weegtechniek.nl
www.bwt-weegtechniek.nl
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
39_fhglansink.indd 39
39
29-10-14 11:06
Marktanalyse schroot
Staal- en schrootmarkt in
mineur door groeivertraging
Afsluitdatum: 17 oktober 2014
Na het voorzichtige optimisme gedurende de eerste helft van het jaar lijkt het tweede deel in het teken
te staan van tegenvallende economische groeicijfers. Met name in Europa en Amerika zijn de prognoses
de afgelopen weken naar beneden bijgesteld. Ook op de staal- en schrootmarkt is een vertraging voelbaar en dat heeft vooral op de schrootmarkt inmiddels geleid tot een substantiële prijsdaling.
S
inds de zomermaanden is op
de staalmarkt een duidelijke
vertraging merkbaar in het
vraagniveau, geheel in lijn met
de algehele economische cijfers. De stijging van de consumptie was
tot en met augustus met minder dan 2
procent al niet al te royaal en dat lijkt dus
nog lager uit te komen. Een dalende prijstrend was dan ook onvermijdelijk, medio
oktober lag het niveau over de hele linie
zo’n 2 à 3 procent lager in vergelijking
met de vorige editie van RMB (met als afsluitdatum 12 september). Afhankelijk
van de regio en de staalsoort werden echter nog wel grotere dalingen geregistreerd.
Nadat China al langere tijd te maken had
met een vertraagd groeitempo leken
gaandeweg september en oktober ook Europa en Amerika niet te ontkomen aan
een nieuwe afkoeling. Zelfs in Duitsland,
de sterkste economische motor binnen de
EU, zag in september de staalproductie
slinken met 3 procent ten opzichte van de
maand daarvoor en dat is een veeg teken.
Ook in Rusland en Zuid-Amerika was
sprake van een vergelijkbare ontwikkeling. De sancties over en weer tussen Rusland en de Westerse landen leverden zeker
geen positieve bijdrage aan de gang van
zaken, al spelen er vele factoren een rol.
De Chinezen zijn er ondertussen nog niet
in geslaagd om de tering voldoende naar
de nering te zetten wat hun staalproductie betreft. Met als gevolg dat de Chinese
staalexporten in september tot een recordniveau waren gestegen. Volgens de
meest recente cijfers lagen deze exporten
zelfs 35 procent boven het niveau van
vorig jaar. Dat Chinese overschot blijft als
40
40-41_mametalen.indd 40
een zwaard van Damocles boven de
markt hangen.
De vraag is of het blijft bij de milde prijsdalingen van de afgelopen periode of dat
de schade nog groter uit kan vallen. Het
blijft koffiedik kijken en eerdere prognoses hebben gezien de nieuwe ontwikkelingen weinig waarde meer, maar de
meeste analisten zijn voor wat de korte
termijn betreft niet al te optimistisch.
Handelaren en staalproducenten waren
in ieder geval op hun hoede en de markt
oogde vrij fragiel, al leek de rust op de
aandelenbeurzen medio oktober wel
terug te keren.
Schroot onder druk
De stagnatie op de staalmarkt liet ook de
schrootmarkt natuurlijk niet onberoerd
en zorgde ook hier voor verminderde afzetmogelijkheden en als onvermijdelijk
gevolg daarvan voor lagere prijzen. Met
zo’n 7 à 8 procent was de daling nog beduidend sterker dan bij staal. Na de stabiele situatie van de afgelopen maanden
was dat een bittere pil, hoewel ook weer
niet geheel onverwacht. Op 17 oktober
lag de exportprijs van shredderschroot in
Rotterdam rond $315-320, van 80/20
HMS I/II rond $310-315 en van 60/40
HMS I/II rond $300-305, alles per ton fob.
In absolute termen betekent dat al met al
een daling van rond $25 per ton.
Hoewel de Chinese schrootimporten dit
jaar bijna 10 procent beneden het niveau
van vorig jaar liggen groeide de mondiale
vraag naar schroot in zijn totaliteit tot en
met augustus toch met 2,5 procent. Dat
wijst op een redelijk solide basis, al blijft
het afwachten wat daar in het restant van
2014 van over blijft. Het illustreert eens te
meer dat het fortuin van de schrootmarkt
vooral in handen ligt van Turkije, China
speelt hier een vrij bescheiden bijrol.
De Chinese importen van ijzererts zijn tegelijkertijd gestegen met 18 procent,
mede door het lage prijsniveau. De prijs
van ijzererts staat eigenlijk het hele jaar al
onder druk en is door de recente vertraging in de vraag nog verder onderuit gegleden. Want ondanks de Chinese honger
naar ijzererts blijft het aanbod wat al te
ruim.
Gezien de economische en politieke onzekerheden blijven voorspellingen over
de verdere prijsontwikkeling van schroot
riskant, al lijkt er nog geen reden voor een
al te zwaarmoedig scenario. Medio oktober leek aan de neerwaartse prijsdruk nog
geen einde gekomen, maar van een panieksituatie was allerminst sprake. Het
kan ook zijn dat de positieve lijn weer
wordt opgepakt als de grootste schrik
voorbij is.
RVS in de knel
Ook op de RVS-markt hadden producenten medio oktober te kampen met vertraagde afzetmogelijkheden, met name in
Europa was sprake van een uitermate
stroeve gang van zaken. Het onvermijdelijke resultaat was dat de prijs van RVS
eveneens onder druk stond, mede door
het aanhoudende overschot en nog eens
versterkt door de vrij fors gedaalde nikkelprijs. Ten opzichte van medio september was deze met zo’n 15 procent teruggevallen. Ook de prijs van RVS-schroot,
dat in de voorgaande periode al een veer
had moeten laten, kwam door de geslonken vraag en de lagere nikkelprijs verder
in de verdrukking. n
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:07
metalen
Marktanalyse non-ferro
Non-ferro metalen
doen stevige stap terug
Afsluitdatum: 17 oktober 2014
De non-ferro metalen hebben sinds medio september zonder uitzondering te maken gekregen met een
aanhoudend neerwaartse prijsdruk, als gevolg van ongunstig economisch nieuws. Vooral nikkel beleeft
moeizame tijden en hier was de prijsdaling met 15 procent dan ook uitzonderlijk fors. Bij de meeste andere non-ferro metalen bleef de schade vooralsnog beperkt tot minder dan 5 procent.[
Aluminium
Hoewel het fundament onder de aluminiummarkt nog altijd robuust blijft moest
de prijs toch een stapje terug doen. De
driemaandsprijs van $1930 per ton op 17
oktober was 4 procent lager ten opzichte
van de vorige editie van RMB, met als afsluitdatum 12 september. De LME-voorraden bleven echter dalen met 4,5 procent tot 4,51 miljoen ton. De driemaandsprijs van aluminiumlegering wist beter
stand te houden en daalde slechts een
procentje tot $2095 per ton. Het komt niet
vaak voor dat aluminiumlegering qua
prijsniveau primair aluminium zo ruim
overtreft. De LME-voorraden aluminiumlegering daalden verder met ruim 11 procent tot 27.500 ton.
Ondanks de aderlating wat de prijs betreft
blijft de vraag naar aluminium zich robuust ontwikkelen. Dat geldt echter ook
voor de productie, terwijl de voorraden
onveranderd hoog zijn. Als afnemers dan
even de kat uit de boom kijken heeft dat
dan ook direct gevolgen voor het prijsniveau. Met name China blijft een verstorende factor als het gaat om het surplus
op de aluminiummarkt. Er is echter hoop
dat aluminium de positieve draad weer
op kan pakken zodra de rust aan het economische front is teruggekeerd.
Koper
Ook de driemaandsprijs van koper daalde
met 3,5 procent tot $6629 per ton op 17 oktober en zette daarmee de dalende lijn van de
afgelopen maanden voort. De LME-voorraden stegen eveneens tot 158.000 ton, al was
dat met minder dan een procent ten opzichte
van de maand daarvoor nog wel te overzien.
Gezien alle onzekerheden en turbulenties
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
40-41_mametalen.indd 41
viel de prijsdaling nog enigszins mee. De Chinese importen liggen de laatste tijd zo’n 15
procent beneden het niveau van vorig jaar,
maar tot voor kort was de stijging van de
mondiale vraag met 6 procent voldoende om
deze tegenslag op te vangen. Nu over de hele
linie sprake is van een verstoring in het vraagpatroon leidt dat echter tot een onvoorzien
overschot en een dalend prijsniveau. Temeer
daar het productieniveau eveneens fors is gegroeid. Het lijkt erop dat de worsteling voor
koper nog niet ten einde is.
Zink
De zinkprijs wist zich nog lange tijd te onttrekken aan het negatieve patroon bij de
non-ferro metalen, maar in de tweede week
van oktober volgde ook daar de kentering.
Op 17 oktober lag de driemaandsprijs op
$2227 per ton en dat was 2 procent lager dan
de maand daarvoor. Ter onderstreping van
de vrij solide marktcondities daalden de
LME-voorraden wel verder met 4 procent tot
723.000 ton, nadat deze in de voorgaande
periode nog een onverwachte en onaangename stijging hadden laten zien. De vraag
naar zink groeide tot voor kort met een acceptabele 4 procent, maar dat gold ook voor
het aanbod. Een omslag naar een surplus
lijkt ook hier daarom voor de hand te liggen.
Gunstige bijkomstigheid is wel dat China
zich de afgelopen maanden heeft ontwikkeld
tot een robuuste importeur en dat maakt de
vooruitzichten iets minder somber dan bij
de meeste andere non-ferro metalen.
Lood
De driemaandsprijs van lood lag op 17 oktober op $1998 per ton en ook hier betekende dat een daling met 5,5 procent. De
LME-voorraden bleven vrijwel onveran-
derd op 225.000 ton. Afgezien van de recente economische tegenwind lijkt lood
steeds meer uit de gratie te raken. Het verbruik ligt dit jaar bijna 4 procent lager ten
opzichte van vorig jaar en dat is een veeg
teken. Omdat ook het productieniveau is
aangepast is er qua marktevenwicht nog
niet zoveel aan de hand, maar een positieve ontwikkeling is het allerminst.
Nikkel
Nikkel zit de laatste maanden duidelijk in
de hoek waar de klappen vallen. Na eerdere dalingen was de driemaandsprijs op
17 oktober verder gekelderd met maar
liefst 15 procent tot $15.505 ton. De verdere stijging van de LME-voorraden met
12 procent tot 375.000 ton is al even weinig hopopgevend. Werd eerder dit jaar nog
gevreesd voor tekorten op de nikkelmarkt
als gevolg van het exportverbod voor onbewerkt nikkelerts in Indonesië, geleidelijk
wordt duidelijk dat dit in de praktijk erg
meevalt. Onder meer doordat de export
vanuit de Filippijnen sterk is gestegen. Het
Chinese productieniveau heeft er allerminst onder geleden, zodat de Chinese
importen van nikkel zelfs zo’n 25 procent
beneden het niveau van vorig jaar liggen.
De teruggevallen vraag vanuit de RVSmarkt daarbij opgeteld maakt de prognoses voor nikkel niet bepaald hoopgevend.
Tin
De driemaandsprijs van tin wist ook nog
lang stand te houden, maar de $19.305
per ton op 17 oktober betekende uiteindelijk toch een forse daling met 9 procent.
De LME-voorraden bleven echter afnemen met 7 procent tot 9180 ton en dat
biedt enig perspectief. n
41
29-10-14 11:07
Marktberichten Oudpapier
Sluipende vervuiling
Uit de meest recente rapportage van PRN (Papier Recycling Nederland) blijkt, dat de vervuiling in het ingezamelde huishoudelijk oudpapier in 2013 weer licht is gestegen. In 2012 bedroeg die vervuiling 4,14% en in 2013 was dat 4,24%. Dat
lijkt en is op zich misschien niet zoveel, maar als je naar een wat langere reeks kijkt, dan is er toch een stijgende tendens
zichtbaar. De totale vervuiling bedraagt volgens PRN in 2013 39 kiloton, wat overeenkomt met 1.560 vrachtauto’s met elk
25.000 kilogram vervuiling. En dat spreekt mijns inziens duidelijker tot de verbeelding van veel mensen.
Henk Meinen
W
ant 1.560 volle vrachtwagens daar kunnen we ons
allemaal wel een beeld bij
vormen. Maar het maakt
ook duidelijk – als je even
doorrekent – hoeveel transportbewegingen er in de inzameling van oudpapier
plaatsvinden. Dan moet je dus ergens in
de buurt van een kleine 40.000 vol beladen vrachtwagens per jaar uitkomen; alleen al in Nederland. Nog even terug naar
de vervuiling zelf. De meeste vervuiling
komt doordat mensen drankenkartons,
reclamedrukwerk in plastic hoesjes en
papier in plastic draagtassen bij het oudpapier doen. Opvallend is verder dat de
vervuiling in diftargemeenten ten opzichte van 2012 in een jaar bijna is verdubbeld, van 2,7% naar 5,0%. De rapportage van PRN gaat nog veel dieper op de
cijfers in en maakt in elk geval opnieuw
duidelijk, dat vervuiling nog steeds een
probleem is. Waakzaamheid en maatregelen waar mogelijk zijn geboden. Separate
inzameling van drankenkarton kan mogelijk een deel van de vervuiling terugdringen. De top 5 ongewenste producten
die niet bij het oudpapier thuishoren
luidt als volgt:
1. papier en karton dat nat of vuil is
2. plastic folies (b.v. hoesjes) en plastic
draagtassen
3. kartonnen drankverpakkingen
4. papier en karton met een laagje plastic
5. diepvriesverpakkingen
Resultaten en conclusies zijn door PRN
opgenomen in een handige en duidelijke
factsheet, die ik graag in uw aandacht
aanbeveel.
len. Stabiliteit in de sociale omgeving,
stabiliteit in financiën, stabiliteit in zakendoen enzovoort. Een gevoel van zekerheid, van duidelijke kaders en geen –
onaangename – verrassingen. Maar bij
stabiliteit hoort ook onlosmakelijk continuïteit. En hier knelt het op de (oud)papiermarkt. Continuïteit zal er immers alleen maar kunnen zijn als alle partners in
de papierketen ook nog wat kunnen verdienen. Want als je langere tijd niets verdient is er ook wel sprake van stabiliteit,
maar dat houdt niemand vol en daarom
kan geen sprake zijn van continuïteit. Dus
er moet marge zijn, ook voor de oud-papierondernemer. Uit verdere kostenbesparingen is niet veel meer te verwachten, zo begrijp ik uit de branche. Er moet
meer licht komen tussen de inkoopprijzen en de verkoopprijzen; geen nieuw
probleem overigens. Niemand zal daarbij
de bronnen verwijten, dat men zoveel
mogelijk voor zijn oudpapier wenst te
ontvangen. En toch lijkt daar het begin
van betere marges te liggen: inkoopprijzen bij de bronnen die ruimte bieden
voor resultaatverbetering bij de handel.
Maar als ik de geruchten mag geloven,
worden nog steeds zeer hoge prijzen bij
de diverse inschrijvingen afgegeven. “En
probeer dan nog maar eens iets te verdienen,” verzuchtte een oud-papierondernemer.
‘Anti-print-campagne’ in NRC valt verkeerd
( bron: Printmatters)
Het on-lineplatform Nudge mocht kennelijk twee pagina’s advertentieruimte gebruiken in NRC Handelsblad. Daarin
pleitte Nudge voor een Nee-Ja-sticker op
de brievenbussen van NRC Handelsblad
lezers. Dat zou 21.623 bomen per jaar besparen. De papierindustrie en de grafische industrie kwamen terecht tegen
deze claim in het verweer. Men sprak
onder meer van een misleidende campagne. KVGO-directeur zei het als volgt:
“Eerlijk gezegd ben ik verbaasd dat een
club als Nudge, die duurzaamheid hoog
in het vaandel voert, het stokoude vooroordeel dat we met drukwerk vooral bezig
zijn met het vernietigen van bomen
nieuw leven probeert in te blazen.” Je zou
daar nog aan toe kunnen voegen: ‘weet
Nudge niet dat oudpapier uitstekend te
recyclen is?’ n
Geen stabiliteit zonder continuïteit
Stabiliteit is een situatie waarin veel mensen – en bedrijven – zich aangenaam voe-
42
42-43_mapapier-textiel.indd 42
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:08
papier/textiel
MARKTBERICHTEN TEXTIEL
Van een verkopersmarkt
naar een kopersmarkt
Nu de onrust in veel landen langer duurt dan gedacht en sommige gebieden zelfs aansluiten, denk aan de Ebola-gebieden,
tekenen zich duidelijk de schaduwzijden af op de textielmarkt. Landen die nog wel willen afnemen vragen steeds hogere
kwaliteit zonder daar prijsverhoging tegenover te stellen. Ook de gemeente lijkt de branche in de kou te laten staan en
klappen kunnen niet worden uitgesloten.
AFSLUITDATUM: 20 oktober 2014
Inzamelingen
Zoals verwacht in een maand als oktober
bleven de inzamelingen op peil. Afzet
vormde ook geen probleem maar de kwaliteit van het ongesorteerd soms wel.
Ondanks druk vanuit de inzamelaars dat de
vergoeding naar beneden moet in verband
met de marktsituatie, blijven gemeenten
hoge vergoedingen vragen voor het mogen
inzamelen van kleding. Ooit zal het inzicht
wel komen maar dan kan er al veel schade
zijn aangericht bij de verhoudingen tussen
de inzamelaars en gemeenten.
Gedragen kleding
De verkoop van goede kleding naar Afrika
verloopt goed. Ze vragen wel om een
hoge kwaliteit. De kwaliteitsmaatstaven
nemen steeds meer toe en de controle
daarop gebeurt strenger.
Nu echter de afzet in de Ebola-gebieden
in West-Afrika stilligt, komt de markt ook
volledig tot stilstand en worden openstaande facturen slecht betaald.
Een markt die ook volledig dicht zit is de
Oekraïne, vooral nu de onrusten daar langer duren.
Rusland is fors ingezakt als koper van
crème en er is daar alleen te verkopen
met forse kortingen. Niet moeilijk te bedenken dat de voorraden van crème zich
hier opstapelen.
Om het beeld compleet te maken, moet
ook worden vermeld dat de onrust in het
Midden Oosten de textielhandel hevig
treft. De oorlogshandelingen rond IS leggen de lokale markten volledig stil.
Pakistan is de dumpyard van de kleding
met lage kwaliteit kleding en lage prijzen
maar ook daar schroeven de ze kwaliteits-
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
42-43_mapapier-textiel.indd 43
eisen op zonder er meer voor te willen
betalen.
Al met al een bizarre marktsituatie: Ebola,
Oekraïne en IS op een en het zelfde moment met veel invloed op de handel.
Ondersoorten
Doordat de kwaliteit van de kleding
steeds verder omhoog moet, verdwijnt er
steeds meer kleding in de ondersoortenkwaliteiten. De kwaliteit van het ongesorteerd neemt nog steeds af dus het percentage ondersoorten neemt toe.
Het poetslappenpercentage ten opzichte
van het kledingpercentage is onevenredig
toegenomen, hetzelfde geldt voor de
acrylic ondersoorten (truien ed.) Dat terwijl de poetslappen- en acrylic-afnemers
de laatste tijd ook een betere kwaliteit
vragen.
Allemaal zaken waar de kledingsorteerbedrijven rekening mee moeten houden.
Het is geen wonder dat bij menigeen het
water aan de lippen staat en sluiting
wordt overwogen. n
43
29-10-14 11:08
Bekijk Recyclingmagazine.nl
nu op uw smartphone of tablet
Omdat u ook onder weg of op locatie op de hoogte wilt blijven
van het laatste nieuws en ontwikkelingen heeft Recycling
Magazine de website geoptimaliseerd voor uw smartphone
of tablet. Zodat u altijd op de hoogte bent, ook onderweg
en op locatie!
Ga naar www.recyclingmagazine.nl/nieuwsbrief en meld u aan voor de gratis nieuwsbrief
2014-0089 Recycling devices 230x300 mm.indd 1
08-05-14 15:49
Topvermelders op
www.recyclingmagazine.nl
Jansen Recycling Group
www.jansengroup.com
ANDRIN Magnetic Systems
www.andrin-magnets.com
Number 1 in magnet systems
www.kwsupply.com
Aquaco BV
www.aquaco.nl
Adbulco Trading
www.adbulco.com
MaTech BV
www.matech.nl
TBK Equipment - TBK Group
www.tbkgroup.com
MBH Bronneberg&Jegerings bv
www.bronneberg.nl
Nihot Recycling Technology B.V.
www.nihot.nl
Jansen Recycling BV
www.ajansenbv.com
www.ovurecycling.nl
Rigter Handelsonderneming Kinshofer Nederland
www.kinshofer.nl
Den Ouden Groep
www.denoudengroep.com
Bollegraaf Recycling Solutions
www.bollegraaf.nl
LoTraCo
www.lotraco.nl
Goudsmit Magnetic Systems BV
www.goudsmit-magnetics.nl/
recycling.html
XTAC Analytical B.V.
www.xtac.nl
Arvi Demolition Tools
www.arvi-demolitiontools.com
Bakker Magnetics BV
www.bakkermagnetics.nl
www.consystems.nl
Renes Oud Papier BV
www.renes.nl
BSF Expeditie B.V.
www.bsf.nl
Geveke Technical Solutions
www.geveke-technicalsolutions.nl
Wilt u meer informatie over deze bedrijven?
Kijk op www.recyclingmagazine.nl.
Ook uw logo op deze pagina?
Neem contact op met
Lida Meyers tel. 088 2944 738
[email protected]
Fred Balduk tel. 088 2944 741
[email protected]
grondstoffen
GEBRUIKT TOILETPAPIER RECYCLEN?
Project CelluCycle maakt
er werk van
Gebruikt toiletpapier recyclen? Velen halen er letterlijk en figuurlijk de neus voor op. En het schijnt ook al wel eerder
geprobeerd te zijn, maar die ideeën zijn weer door het riool gespoeld, om even bij het onderwerp te blijven. Maar volgens
het project CelluCycle is het heel wel mogelijk. Wat zijn ze van plan?
HENK MEINEN
Terugwinnen uit laagwaardige reststromen
Attero is al langere tijd bezig met de Waterschappen de gezamenlijke ambitie ‘het
terugwinnen van hoogwaardige grondstoffen uit laagwaardige reststromen’ te
onderzoeken. In dat kader wordt ook serieus gekeken naar de recycling van het gebruikte toiletpapier. De bedoeling is van
het doorgespoelde toiletpapier uiteindelijk biologisch afbreekbaar plastic te
maken. Attero onderzoekt samen met het
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en BWA de effecten van het
zeven van toiletpapier uit het afvalwater.
Daarnaast wordt ook onderzocht hoe de
in het toiletpapier aanwezige cellulosevezels kunnen worden omgezet in Poly Lactic Acid; polymelkzuur, PLA. Dat PLA is
een biologisch afbreekbare grondstof die
kan worden ingezet als bioplastic voor diverse producten. Te denken valt daarbij
aan onder meer plantenpotten, tassen en
printdraad voor 3D-printers, enzovoort.
Fijnzeven
Afvalwater in ons land vindt vrijwel altijd
een weg via het rioolstelsel naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie, zogenaamde rwzi. Het gaat daarbij natuurlijk
om enorme hoeveelheden. Dat afvalwater
bevat onder meer niet opgelost materiaal
in de vorm van toiletpapier. Met fijnzeven
wordt dat materiaal uit het afvalwater gefilterd. Dat via het fijn zeven afgescheiden
materiaal is in feite de nieuwe grondstof,
die zeefgoed wordt genoemd. Dat zeefgoed bevat een hoog percentage cellulosevezels, aldus de initiatiefnemers. Dit
zeefgoed ondergaat vervolgens bij Attero
de bewerking om uiteindelijk als de bedoelde grondstof te kunnen worden verwerkt.
46
46_cellucycle.indd 46
Zeefgoed
Effecten
CADos
Duurzaam hergebruik van toiletpapier in
de vorm van bioplastics, zorgt voor een afname van afvalstoffen en beperkt het gebruik van grondstoffen uit natuurlijke
bronnen, zoals uit maïs en uit bomen. In
Nederland wordt bij de waterschappen
circa 200.000 ton toiletpapier per jaar uit
het water gezuiverd. De hoeveelheid toiletpapier in ons land is zo groot, dat het aantal
plastic tassen dat daarmee kan worden gemaakt gelijk is aan wat in Nederland in vier
jaar wordt gebruikt. Het gaat dan dus wel
ergens over. Bijkomend voordeel is, dat het
resterende afvalwater minder vuil is en het
verder zuiveren daarvan minder energie
kost en minder CO2 uitstoot veroorzaakt.
Attero bekijkt ook andere opties om het
zeefgoed in te zetten. Dat gebeurt in het
project CADos, wat staat voor: Cellulose
Assisted Dewatering of Sludge. Hierin
wordt bekeken in hoeverre de verkregen
cellulosevezel kan worden gebruikt om
slibstromen beter te ontwateren. Deze
slibben die bij Waterschappen ontstaan
hebben een grote potentie als grondstofbron. Diverse partners zijn doende deze
techniek te ontwikkelen. Beide projecten
worden gehonoreerd met een financiële
bijdrage van de overheid. Op 19 september werd de proefinstallatie voor CADos
in het Groningse Ulrum in gebruik genomen. ■
www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2014
29-10-14 11:09
Gruis of gereedschap?
Hoe u ook tegen schroot aankijkt...
...het gaat er altijd om dat u met een partij samenwerkt die solide en betrouwbaar is.
Of het nu gaat om het ontvangen van een goede prijs voor uw schroot en een vlotte ontvangst
van uw geld, of om betrouwbaar materiaal als basis voor bijvoorbeeld nieuw gereedschap.
Onze optimale service is er eentje die je moet ervaren. Neem de proef op de som en
Nijmegenstraat 3-17
3087 CD Rotterdam
T. +31 (0)10 - 491 13 70
F. +31 (0)10 - 429 81 08
[email protected]
ondervind het zélf! Bel ons: 010 - 491 13 70.
www.jansengroup.com
¤
AA
D
VO
O
RR
O
P
¤
“Onze E-Crane is de beste investering
ooit gemaakt door American Shredder.”
REIKWIJDTE 29m
HIJSCAPACITEIT 5,5 Ton
TOEPASSING Voeden van shredder
AANDRIJVING 400 VOLT-110 kW
elektrische motor
Richard Kennedy, American Shredder, USA
voor een meer rationeel energieverbruik
ELEKTRISCH AANGEDREVEN – GEEN DIESEL MEER BIJVULLEN!
Laat de zwaartekracht het werk verrichten
en bespaar zo meer dan 50% op uw energiefactuur.
1
KOSTPRIJS
Per behandelde ton
zorgt voor een unieke
groene oplossing.
2
ONGEËVENAARDE
REIKWIJDTE
zorgt voor vervanging
van meerdere mobiele
machines.
3
ONGEKENDE LEVENSDUUR
Lage onderhoudskosten
gedurende meer
als 40.000 uur.
www.e-crane.com

Wigkoppeling uitgevoerd als koppelstuk type CWX

Korte termijn opdracht: Het economisch belang van afvalbeheer

OUTRAC in vakblad CNV Zorg Primair

Impact van innovatie bij ASML

AKD - Mr. Online

Download PDF

Deelnemerslijst Recycling Gorinchem 23, 24 en

Flyer (10 MB, Pdf)

Conver Greenbot-folder A4

Productinformatie Fimap iMx B (Base)