handleiding_lezen_processen-hva (pdf) - A-Z

Handleiding voor het lezen van processen
Algemeen ........................................................................................................................................... 2 Gebruikte objecten in een processchema (EPC) ................................................................................ 2 Functionarissen en Organisaties ..................................................................................................... 2 Trigger ............................................................................................................................................ 3 Processtappen ................................................................................................................................. 3 Connectoren ................................................................................................................................... 4 Einde Proces ................................................................................................................................... 4 Voorbeeld van een proces .................................................................................................................. 5 Onderliggend model (FAD) .............................................................................................................. 6 Gebruikte objecten in een FAD ...................................................................................................... 6 Voorbeeld van een FAD ................................................................................................................. 7 Voorbeeld van een FAD in een proceshandboek ........................................................................... 7 Pagina 1 van 7
Algemeen
Om de processen beter te volgen en te begrijpen is deze handleiding gemaakt. Een proces begint
met een aanleiding (trigger) en wordt gevolgd met een systematische serie van acties die erop
gericht is een bepaald doel te bereiken. Om een proces schematisch uit te beelden worden
verschillende objecten gebruikt.
Deze objecten worden gebruikt in twee verschillende modellen. Een processchema en een
onderliggend model die een activiteit met uitgebreide informatie verrijkt. Het processchema heeft
zwembanen, die per betrokkene de uit te voeren activiteiten weergeeft. De gebruikte objecten van
beide modellen zullen worden toegelicht, gevolgd door een voorbeeld.
De processen worden aangeleverd in een handboek en gepubliceerd in Aris Publisher (dit zal snel
beschikbaar zijn).
Gebruikte objecten in een processchema (EPC)
Functionarissen en Organisaties
Boven in een model worden horizontaal de functies en organisaties weergegeven.
De volgende objecten worden hiervoor gebruikt:
Organizational
unit
Organizational unit
Position
Position
Group
Group
Organisatie of een onderdeel hiervan (afdeling, domein) of een
externe organisatie (drukkerij).
Positie wordt toegewezen aan medewerkers. Manier om op het
laagste niveau rechten en verantwoordelijkheden toe te wijzen.
Bijvoorbeeld: een medewerker onderwijsadministratie.
Staat voor een groep medewerkers die samenwerken. Bijvoorbeeld:
een examencommissie.
Pagina 2 van 7
Trigger
Elk proces begint met één of meerdere triggers. Een trigger is een gebeurtenis die een proces in
werking zet.
Een trigger kan bijvoorbeeld het volgende zijn:
- periodieke controle
- ontvangen brief
- ontvangen aanvraag
- een ander proces
- adreswijziging
- etc.
Een losse trigger wordt altijd aangegeven in een ‘Event’
Een trigger kan ook uit een ander proces komen. Deze trigger wordt aangegeven met een
‘Procesinterface’ en een ‘Event’. Een ‘Event’ na een procesinterface beschrijft altijd de laatste
gebeurtenis van de bovenliggende ‘Proces interface’.
Probleem,
verzoek, wens
of vraag over
SIS
Vaststellen
inrichting
onderwijsaanbod
Onderwijs
aanbod is
vastgesteld en
kan ingevoerd
worden
Processtappen
Per ‘Position’ wordt een activiteit weergegeven in een ‘Function’. Als er meerdere activiteiten per
‘Position’ worden uitgevoerd worden deze geclusterd in één ‘Function’ totdat er overdracht
plaatsvindt naar een andere ‘Position’. Hierop zijn een aantal uitzonderingen:
- twee ‘Functions’ kunnen elkaar volgen als er twee transacties uitgevoerd moeten worden in
SIS.
- Meerdere ‘Fuctions’ kunnen achterelkaar zonder overdracht volgen als er een keuze
gemaakt moet worden. Hier staan dan wel ‘Events’ tussen geplaatst
Function
Function
Event
Event
Geeft processen en activiteiten weer. Een function voegt waarde toe
aan de organisatie, maar kost tijd en resources.
Een event geeft de status van een proces weer. Een event triggert een
function en geeft tevens het resultaat weer van een function.
Pagina 3 van 7
Connectoren
Een ‘Function’ en een ‘Event’ worden aan elkaar verbonden door lijnen. Als een ‘Function’
verwijst naar meerdere ‘Events’ of andersom wordt er een ‘Operator’gebruikt.
Operator
XOR operator. Geeft aan dat het proces opsplitst in twee of meer paden
waarvan er slecht een gevolgd kan worden.
Operator
AND operator. Geeft aan dat het proces opsplitst in twee of meer paden welke
allemaal parallel gevolgd dienen te worden.
Operator
OR operator. Geeft aan dat het proces opsplitst in twee of meer paden waarbij
het mogelijk is om er een te volgen, maar ook om er meerdere te volgen.
Einde Proces
Een proces eindigt altijd met een ‘Event’ en eventueel met een doorverwijzing naar een
ander proces, ‘Proces Interface’. Deze ‘Proces Interface’ met het laatste ‘Event’ wordt
altijd gebruikt in het proces waar naar verwezen wordt.
Onderwijs
aanbod is
vastgesteld en
kan ingevoerd
worden
Invoeren/wijzigen
studiedelen
Pagina 4 van 7
Voorbeeld van een proces
”Elk proces heeft een begin (trigger) en een eind (resultaat), deze gebeurtenissen worden in ARIS
vastgelegd met het object “event”. Tussen het begin en het einde worden met acties (“function”) de
processtappen weergegeven. Voor het beschrijven van de processen wordt een ‘EPC-column
display’ (Event-driven Process Chain) gebruikt. Gebeurtenissen zetten activiteiten in werking en
zijn daarnaast ook het resultaat van activiteiten. Tussentijds worden gebeurtenissen gebruikt om de
status tijdens het proces te verduidelijken. De column display geeft aan dat het een EPC is met
zwembanen. Voor elke betrokkene (position) wordt een afzonderlijke baan (lane) gecreëerd.
In de eerste kolom staat geen
uitvoerende functionaris
vermeld omdat triggers vanuit
een ander proces door
verschillende functionarissen
kan worden uitgevoerd.
Invoeren/wijzigen
studiedelen
Technische
controle
studiedelen
goed
Horizontaal worden
de uitvoerende
functionarissen
vermeld.
Invoeren/wijzigen
studievereisten
Aanmaken/
aanpassen
Inschrijvingsvereist
en
Studie(advie
s) vereisten
technisch
goed
ingevoerd
Inschrijvingsver
eisten zijn
ingevoerd
Onderwijsmanager
Examencommissie
Specialist SIS 1
De triggers voor het ingang zetten van de eerste
activiteit komen uit de processen
“invoeren/wijzigen studiedelen” , “invoeren/
wijzigen vereisten” en “aanmaken/aanpassen
inschrijvingsvereisten” . De reden staat eronder
vermeld in de event.
Deze connector zorgt ervoor dat de activiteit
door meerdere ‘events’(gebeurtenissen) in
werking wordt gezet.
Beoordelen
ingevoerde
studiedelen en
vereisten
Hier begint de eerste activiteit.
Deze connector geeft een keuze
aan. Één van de drie paden zal
gekozen worden
Ingevoerde
studiedelen
inhoudelijk niet
goed ingevoerd
Invoeren/wijzigen
studiedelen
Ingevoerde
studievereisten
inhoudelijk niet
goed ingevoerd
Invoeren/wijzigen
studievereisten
Bericht
ontvangen over
goede invoer
studiedelen en
vereisten
Ingevoerde
inschrijvingsver
eisten niet goed
ingevoerd
Ingevoerde
studiedelen en
studievereisten
goed ingevoerd
Het Aanmaken/
proces gaat door
naaraanpassen
een activiteit die
Inschrijvingsvereist
wordt uitgevoerd
door
en
een volgende
functionaris.
Dit is een “and”
operator. Het
proces zal drie
paden volgen.
Hier wordt aangegeven dat de
activiteit is uitgevoerd.
Accorderen
ingevoerde
studiedelen en
studievereisten en
paraferen lijst
Niet accoord
met ingevoerde
studiedelen en
studievereisten
Studiedelen en
studievereisten
definitief gemeld
Roosteren
studieactiviteiten
Het definitief melden van
deGeparafeerde
invoer van studiedelen
lijsten
studiedelen zetten het
en
vereisten
en studievereisten
volgende
ontvangen proces in
werking.
Archiveren
geparafeerde lijsten
met studiedelen en
studievereisten
Geparafeerde
lijsten met
studiedelen en
studievereisten
gearchiveerd
Pagina 5 van 7
Onderliggend model (FAD)
Behalve de processtructuur is ook andere informatie belangrijk. Zo is het belangrijk om vast te
leggen welke gegevens nodig zijn voor (of ontstaan tijdens) het uitvoeren van een activiteit. Ook is
het belangrijk vast te leggen welke IT-systemen worden gebruikt.
Om een EPC zo eenvoudig mogelijk te houden, wordt deze informatie buiten de EPC gehouden en
per activiteit bijgehouden in een FAD (Function Allocation Diagram).
In een proceshandboek zie je een FAD niet in procesvorm, maar in een tabelvorm.
Dit model kan gevonden worden door op een
assignment gekoppeld aan een ‘Function’ te
klikken. Deze assignment is rechtsonder
geplaatst.
Gebruikte objecten in een FAD
Function
Function
Information
Carrier
Information
Carrier
Application
system type
File
Document
Application
system type
Screen
Screen
Aanmaken of
aanpassen
instellingsbrede
groepen
Wanneer een
assignement onder een
activiteit staat kan
doorgeklikt worden
naar een FAD.
Geeft processen en activiteiten weer. Een function
voegt waarde toe aan de organisatie maar kost tijd en
resources.
Dit objecttype wordt gebruikt om documenten te
modelleren. Dit zijn digitale documenten. Een file is een
document dat gebruikt wordt als input/output tussen
processtappen of IT-systemen. Het document is niet
bestemd voor een eindgebruiker.
Dit objecttype wordt gebruikt om documenten te
modelleren. Dit kunnen digitale of fysieke documenten
zijn. Het wordt gebruikt om documenten bedoeld voor
eindgebruikers te modelleren.
Een Applicatie Systeem Types is een groep
afzonderlijke applicatiesystemen met dezelfde
technische eigenschappen. Het representeert de
applicatie op technisch/logisch-level.
Een interface tussen de gebruiker en de Application
System Type. Een screen representeert de visuele
procedure voor de input en output van data die door een
Application System Type wordt gebruikt.
Pagina 6 van 7
Voorbeeld van een FAD
Dit zijn documenten
of e-mails die
binnenkomen en
worden gebruikt
voor het uitvoeren
van deze activiteit.
Dit zijn documenten of emails die door het
uitvoeren van deze
activiteit voortvloeien en
gebruikt worden voor een
volgende activiteit. Het kan
ook zijn dat het
oorspronkelijke document
wordt doorgegeven.
Goedgekeurd
voorstel wijziging
studentengroepen
Verzoek aanmaak
studentengroep en
(ont)koppeling...
Onderwijsaanbod
kan ingevoerd
worden op basis...
Onderwijsaanbod
kan ingevoerd
worden op basis...
Aanvraag gebruiker
toevoegen
Lijst met studenten
die gekoppeld
moeten worden...
Aanmaken /
aanpassen /
verwijderen
studentengroep
Handleiding
inrichtingskeuze
nieuw studiejaar
Bij studentengroep
adviesgroep in tabel
toevoegen
Entiteitgroep
aangemaakt
Vereistengroep
inschrijving
aangemaakt
SiS
Dit is een screen. Aan een screen
is een SIS transactie gekoppeld.
Deze code is te lezen in de Aris
Publisher en zorgt ervoor dat je
via een link in het juiste scherm
komt en deze activiteit kunt
uitvoeren. De link zal ook aan
een function worden gekoppeld.
Groepen >
Nieuwe groep
Voorbeeld van een FAD in een proceshandboek
Processtap
Input
Output
Uitvoerend
4
• Goedgekeurd voorstel
wijziging
studentengroepen
• Verzoek aanmaak
studentengroep en
(ont)koppeling
studenten
• Onderwijsaanbod kan
ingevoerd worden op
basis van concept OER
• Onderwijsaanbod kan
ingevoerd worden op
basis van definitieve
OER
• Handleiding
inrichtingskeuze nieuw
studiejaar
• Entiteitgroep
aangemaakt
• Vereistengroep
inschrijving aangemaakt
• Aanvraag gebruiker
toevoegen
• Lijst met studenten
die gekoppeld moeten
worden aan een
studentengroep
• Bij studentengroep
adviesgroep in tabel
toevoegen
• Medewerker
onderwijsadministrat
ie
• Medewerker
diplomeren
• Specialist SIS
• Medewerker
cijferadministratie
Aanmaken / aanpassen /
verwijderen studentengroep
Pagina 7 van 7
Applicatie / SIS
scherm
• Applicatie SiS
• transactie Groepen >
Nieuwe groep