100 JAAR ONDERWIJS TUSSEN GAS EN TEXTIEL

100 JAAR ONDERWIJS TUSSEN GAS EN TEXTIEL.
Het Vrij Technisch Instituut wil tijdens de herdenkingsjaren van 100 jaar
Groote Oorlog twee historische initiatieven uitwerken:
in 2015 een themawandeling op de campus,
in 2017 een tentoonstelling in het nieuw te bouwen schoolrestaurant.
De themawandeling tijdens het Sinksenweekend 2015.
De school wil 5 historisch markante punten gelegen op haar huidige campus
in de Leenstraat in het daglicht stellen.
Deze 5 markante punten worden benaderd in de periode net voor, tijdens en
na de Eerste Wereldoorlog, namelijk van ca. 1870 tot ca. 1940.
Waarover gaat het?
In de halve eeuw vóór de Eerste Wereldoorlog verandert de omgeving van
onze campus, net zoals andere delen van Roeselare, van een landelijk gebied
naar een industrieel gebied.
De campus paalde aan de nog open Mandel en Sint-Amandsbeek en bevond
zich vlakbij de Paters Redemptoristen, de Academie, de lagere stadsschool,
Brouwerij Cauwe, eerst twee later drie enkele spoorwegen en het kanaal
naar de Leie.
Op onze campus worden drie specifieke fabrieken gebouwd, terwijl
daartussen gelegen, kort voor het uitbreken van Wereld Oorlog 1, ook twee
nieuwe scholen ontstaan. De resterende open ruimte langs de Leenstraat
raakt gevuld met (arbeiders)woningen.
De 5 markante locaties zijn het gazegesticht (huidige Y-blok), een
weverij/lampenfabriek (huidige J-blok), een lijnwaadweverij (huidige K en Lblok), de lagere broederschool (huidige B, C en G-blok) en de
nijverheidsschool zelf (vooral de huidige E-blok).
Het grootste sociale conflict ooit in de Mandelstad leidt tot de lock-out van
1913 waarbij zo’n 2000 textielarbeiders op de speelplaats van onze
nijverheidsschool verzamelen en zich laten fotograferen.
Op de plaats van de weverij/lampenfabriek bevond zich tot 1914 ook de
schietstand van de eeuwenoude schuttersgilde de “Karabinieren van SintMichiel”.
Het gazegesticht was de eerste gasfabriek van de stad die zorgde voor de
gasverlichting van de straten van Roeselare vanaf 1863.
Dezelfde gasfabriek zal na de Eerste Wereldoorlog ook werk maken van de
eerste elektrische stadsverlichting van de stad, gebruik makend van wat de
Duitsers hebben aangelegd.
De impact van de oorlog op het geheel is enorm: de scholen worden Duitse
lazaretten en vanaf 1917 geraakt heel veel vernietigd.
De inboedel van de fabrieken en scholen is geplunderd door de Duitsers,
fabrieken starten na de oorlog niet meer opnieuw op, de schuttersclub
verliest zijn officieel statuut,… .
Op elk van de 5 markante punten worden een aantal plaatselijke
oorlogsgebeurtenissen aangehaald.
De thema-wandeling start in een pop-up klas, ingericht anno 1914-18.
Deze klas zal opengesteld worden in de maanden april, mei en juni 2015 en
zal door alle leerkrachten met hun klas uit de eigen school, maar ook door
geïnteresseerde scholen in de regio kunnen gebruikt worden om er les te
geven zoals toen, wellicht inclusief het dragen van de toenmalige kledij.
Achter de pop-up klas zal ook een digitale kadastrale reconstructie in 3D van
het geheel worden geprojecteerd.
Het markant punt 4 wordt een gereconstrueerd Duits smalspoortreintje uit
W01 op enkele Decauvilleriggels.
Dit treintje wordt in samenwerking met de toeristische dienst en onze
afdeling hout gerealiseerd.
Het is ook geen toeval dat in een sterk groeiende industriestad de vraag naar
geschoolde werknemers een noodzaak werd.
Te midden tussen textiel en gas vestigde onze nijverheidsschool zich
definitief in de Leenstraat vanaf 1904 op 810 m² oppervlakte.
De school is sindsdien voortdurend geëxpandeerd en heeft er op heden een
oppervlakte van 45000 m². In de massa’s historische informatie die over
Roeselare bestaan blijkt de historie van dit stuk Roeselare middenin de stad
zo goed als een blinde vlek te zijn.
De meeste van deze voormalige gebouwen laten op heden nog sporen na die
het mogelijk maken om heel wat boeiende thema’s bij elkaar te sprokkelen.
Het is bovendien een uitdaging om onze leraren en leerlingen te verzoenen
met de roots van de campus, gekoppeld aan hun specifieke technische
interessevelden.
De diverse markante punten worden uitgewerkt door leraren en leerlingen
die ter plaatse een deel van hun lessen krijgen.
Wanneer?
Op donderdagavond 21 mei 2015 wordt met de vertellers een try-out
gebracht voor de geïnteresseerde personeelsleden van de school. De officiële
opening vindt plaats op vrijdagavond 22 mei 2015. De themawandeling zelf
zal doorgaan tijdens de openschooldagen 2015, op zaterdagnamiddag 23 mei
en op maandag 25 mei.

Download Report