concordia feb-maart 2014 - Evangelisch

108e jaargang nr. 1
feb./maart
2014
1
LIED OVER GEEST EN ADEM
Geest en adem ijl verweven
is de zijden draad van ’t leven,
én ons middel van bestaan
om een ruimte op te bouwen
waar, in wederzijds vertrouwen
ieder naast elkaar zal gaan.
Samen weer op adem komen
doet hervonden krachten stromen
tussen mens en mens en mens.
Vrouwen die maar zachtjes zongen,
schuchteren die houvast vonden,
worden aan elkaar bekend.
Laten we diep ademhalen,
nieuwe sterkte dan vertalen
in een eigen openheid.
Het zal goed zijn om te delen :
zout voor brood en lucht voor spelen.
Ademen is hoog geprijsd!
(Gonny Luijpers – uit Eva’s lied)
2
TERUGBLIK OP DE KERSTDIENSTEN
Feestelijke december-bijeenkomsten mochten we beleven:
- Nine lessons & carols in de Adventstijd
Het was weer een bijzondere dienst, nine lessons and carols. Als van
engelen zo mooi, klonken de zangtonen van achter uit de kerk. Langzaam traden de Anglican singers naar voren en namen al zingend hun
plaatsen in. Afgewisseld met de negen lezingen konden we ons uit
volle borst oefenen in het zingen van de Engelstalige carols. Dat viel
lang niet altijd mee. Gelukkig werden we ondersteund door zeer
overtuigend en zeker niet ingehouden orgelspel en de twee koren. De
kerk was bezet met mensen vanuit alle windstreken. Bij het verlaten
van de kerk hoorde ik dan ook opmerkingen als: 'een bijzondere ervaring'...en: 'altijd weer zo mooi..' Fijn, zo'n viering, tot volgend jaar dan
maar weer!
Heleen Onderstal
- Kerstlunch
De leden van de diaconie en de diaconale werkgroep hadden een
heerlijke lunch bereidt, de tafels in de ontmoetingsruimte heel feestelijk gedekt. Met elkaar zongen we bekende kerstliederen. Natuurlijk
ontbrak het kerstverhaal niet, dat –traditiegetrouw- goed afliep.
-Kerstnachtdienst
Een als vanouds zeer volle Kerstnachtdienst, met schitterende muziek
van maar liefst vier koperblazers – wat een feestelijk geluid-, dwarsfluit en orgel. Enthousiaste zang door onze cantorij, door de kinderen
van de Koorschool Arnhem en door de vele aanwezigen, in beurtzang
en allen samen, in verrassende opeenvolging. Natuurlijk brandde het
licht achter het kerstraam, zodat kribbe met Kind, Maria, Jozef, herders en engelen duidelijk zichtbaar waren. Aan het eind gingen we
allen met een brandende kaars de kerstnacht in, om het licht te verspreiden!
-Eerste Kerstdag
Eerste Kerstdag met weer mooie zang en muziek en een vrolijke
dienst, waarin de kinderen van de Kinderkerk het kerstspel “De eigenwijze harp” met verve speelden.
3
De stijlvolle versiering van de
kerk en ontmoetingsruimte
vervolmaakte het geheel.
Waardering en dank aan allen, die de verschillende onderdelen zo zorgvuldig verzorgd hebben!
VAN DE DIAKENEN
Tijdens de komende periode wordt er in de diensten voor de volgende speciale doelen gecollecteerd:
- 2 februari – een Kerkinactiecollecte voor het Werelddiaconaat, en
meer specifiek voor de organisatie LEDeG. Die zorgt er o.a. voor dat
de bevolking in het uiterste noorden van India - waar het ’s winters
ijzig koud is en waar men traditioneel stookt met kerosine en hout,
(hetgeen duur is en de rook slecht voor de gezondheid) - kan wonen
in huizen met speciale wanden die de zonnewarmte opslaan.
- 9 februari – Het missionair werk en kerkgroei – dit keer voor de
bouw van Nijkleaster, een klooster nieuwe stijl in Jorwerd op het
Friese platteland, waar mensen met allerlei achtergronden rust, inspiratie en gemeenschap kunnen vinden.
- 16 februari – Catechese en educatie – De PKN zorgt voor trainingen, materialen en een vraagbaak zodat de catecheten voldoende
toegerust zijn om jongeren te helpen.
- 5 maart (aswoensdag) – het Straatpastoraat voor dak- en thuislozen. Kerkinactie ondersteunt organisaties zoals inloophuizen en
straatpastoraat die een goede aanvulling zijn op de gemeentelijke
hulp.
- 9 maart – Voorjaarszendingsweek – Bethania, partnerorganisatie
van Kerk in Actie, ziet om naar ouderen in Moldavië die bedreigd
worden door honger en eenzaamheid.
- 16 maart – Binnenlands Diaconaat – Bijdragen worden gevraagd
voor de sociale supermarkt in Almere, opgezet door de diaconie in
Almere, waar armen met een speciaal pasje zelf boodschappen kun-
4
nen kiezen in plaats van een voedselpakket te krijgen, en voor het
jongerenproject NEON in Groningen waar men zich richt op jongere
werklozen die in de schulden dreigen te geraken.
- 23 maart – Werelddiaconaat – uw bijdrage wordt gevraagd voor de
actie van de christelijke hulporganisatie World Concert in Myanmar
om samen met de lokale kerken in twee jaar tijd 400 boerengezinnen
financieel onafhankelijk te maken door het opzetten van rijstbanken
in de dorpen. Boeren kunnen daar rijst lenen om te gebruiken als
pootgoed.
- 30 maart – Lutherse Vrouwenvereniging – voor het scheppen van
mogelijkheden voor vrouwen uit onze lutherse gemeenten om elkaar
te ontmoeten in gesprek en bezinning.
- 6 april – SODBA (Stedelijke oecumenisch diaconaal beraad Arnhem)
– door de gezamenlijke diaconieën van Arnhem wordt geld bijeengebracht om mensen te helpen die niet door een enkele diaconie geholpen kunnen worden.
Patty Besseling
VAN DE KERKRENTMEESTERS
Overzicht collecten 2013
Collecten
Kerkelijke middelen
Diaconie
Onderhoudsfonds
Orgelfonds
Cantatediensten
Restauratiefonds
Totaal
5.381,12
2.163,93
598,65
247,90
1.336,19
456,92
10.184,71
Collecten voor doelen buiten de gemeente
Lutherse vrouwencontactdagen
Kerkinactie: Werelddiaconaat
Kerkinactie: Diaconaat
Kerkinactie: 40 dagentijd
Kerkinactie: Missionair werk & Kerkgroei
Kerkinactie: Zending
Kerkinactie: Kinderen in de knel
Vredeswerk
65,35
308,88
110,45
111,55
242,46
301,12
132,33
71,90
5
Kerk en Israel
SODBA
St. Lutherse werkgroep voor kerkmuziek
Catechese en Educatie
JOP
Pastoraat landelijk werk
Studentenpastoraat
Nederlands Bijbelgenootschap
Totaal
Kinderkerk
75,72
100,71
62,06
35,15
148,27
77,15
54,61
64,65
1.962,36
15,94
JEUGD
VAN DE KINDERKERK
Daar stonden ze dan: twee dappere
meisjes, een paar stoere engelen,
een jaloerse broer, Jozef, Maria, een
kindje, een paar schapen en koning
David in eigen persoon. De jongste
leden van onze gemeente hadden
ons een prachtig kerstverhaal te vertellen. En dat deden ze vol overtuiging! Over hun schouders keken
vier grootmoeders van de Messias mee, hoe niet een zoon, maar een
dochter van David de oude harp weer aan het zingen kreeg.
Ondertussen is het gewone leven na de kerstvakantie weer in volle gang. Iedereen gaat weer
naar school en ook de kinderkerk heeft de
draad weer opgepakt. In januari lezen we de
verhalen over het begin van het optreden van
Jezus. In februari komt de bergrede aan de orde. Jezus klimt net als Mozes op een berg en
daar schetst hij de contouren van het beloofde
land. Het zijn belangrijke woorden om aan de
kinderen te leren. We zijn aan het onderzoeken
of we rondom de bergrede een catechesebijeenkomst kunnen organiseren. Weet u kinde-
6
ren die daar belangstelling voor hebben, laat het ons weten.
Nelleke van Eijsden
VAN DE JEUGDKERK
In de vorige Concordia spraken we er al
over: Sinterklaas!
Op 8 december 2013 is Sinterklaas ook bij
de jeugdkerk langs geweest. Iedereen had
wat kleins gekocht en via een leuk spel
werden de cadeautjes uiteindelijk uitgepakt en verdeeld. Er was een overvloed
waarvan we konden delen met een gast
die deze morgen spontaan aanschoof.
Joachim had bolussen gebakken, deze waren na afloop allemaal OP!
Met kerst hebben Koosje en Marleen de regie van het kerstspel van
de kinderkerk op zich genomen en Esther heeft u op vierde advent als
lector mogen aanschouwen.
Ook tijdens de kerstnachtdienst hebben we mogen genieten van de
bijdragen van onze jeugdigen.
Met Kerst ontvingen ze allemaal een present, een mooie kaars met
een welgemeende wens. Op zondag 12 januari kwamen we weer bijeen voor een bijbels verhaal met Nelleke van Eijsden.
Op zaterdag 25 januari gingen we naar de schouwburg in Arnhem.
Daar speelde toneelgroep Aluin. Het motto van Aluin is: oersterke
verhalen zijn van alle tijden. De makers buigen zich dit seizoen over
de Heilige Schrift. Op humorvolle, flitsende en verhalende manier
struinen de drie jonge acteurs door de tien beste verhalen uit het Oude Testament. Van de schepping tot aan de wijze koning Salomo, van
de ark van Noach tot de reis uit Egypte onder aanvoering van Mozes.
Splijtende zeeën, kinderoffers, brandende steden en braambossen,
mythische verhalen die zowel in de Bijbel als in de Koran te lezen zijn.
Aluin speelt zonder spot en zonder vroomheid, maar hartstochtelijk
en speels, met verwondering en nieuwsgierigheid en vooral vol van
het besef dat de Bijbel – de grootste inspiratiebron van schrijvers,
schilders, theatermakers en filmregisseurs – een boek is waar je iets
van af moet weten.
Hanneke & Jolien
7
LEREN VAN LUTHER
- Tijdens de derde bijeenkomst op 3 december bepaalden we ons bij
„Bijbelvertaling en interpretatie“ onder leiding van ds. Jan van Twist
uit Leeuwarden. Ieder was eigenlijk heel verrast. Het is een onderwerp
dat niet vaak ter sprake komt, maar dat heel veel interessante aspecten kent. Er ontstond dus een levendige discussie, met veel vragen.
- Dinsdagavond 7 januari was de vierde bijeenkomst. Onze
predikant ds. Klaas Touwen leidde het onderwerp „Luthers
visie op het Avondmaal“. Ook hier direct met vragen naar
onszelf: waar denk je aan bij het begrip „Heilig Avondmaal“.
Er kwamen veel woorden met een positieve betekenis, maar
doorvragend blijken er toch ook mensen te zijn, met zwart
gekleurde ervaringen „zondig en niet waardig“....
Luthers denken blijkt een ontmoetingsdenken. Het initiatief
gaat uit van God: God wordt mens. Incarnatie-theologie. De
Calvinistische verzoeningsleer past niet in het Luthers denken. Integendeel: het Avondmaal is „een vrolijke ruil“. We
zongen lied 474 uit het nieuwe liedboek, waarin deze
„vrolijke ruil“ herkenbaar is.
Niet „de God van de wraak“, maar de „zich wegcijferende
God“. Een bijzonder boeiende avond.
- Op dinsdagavond 28 januari, 19.30 uur is de vijfde en laatste bijeenkomst. Deze avond zal in het teken staan van “Luther en de kerkmuziek” en zal geleid worden door ds Susanne Freytag uit Groningen.
Ieder is welkom!
PERSONALIA
Geboren:
29 december Jesper Wildenbeest, zoon van Peter en Rebecca
Wildenbeest-van Beukering
Ingeschreven:
Mevr. P. Nielsen
8
Uitgeschreven:
Mevr. J.H.G. ten Have-Versteegt naar Ermelo
Verhuisd:
Dhr. P.J. Metselaar
WIJ FELICITEREN
onderstaande gemeenteleden die de leeftijd van de zeer sterken hebben bereikt en er de komende weken weer een jaartje bij hopen te
tellen. Wij wensen u een heel fijne verjaardag in goede gezondheid
en een voorspoedig nieuw levensjaar. Dit geldt natuurlijk ook voor de
jarige gemeenteleden die hieronder niet zijn vermeld.
16 febr. mw. N. Blees-Ploeg – 86 jr.
25 febr. mw. G.H. Eindhoven-Verweij– 85 jr.
1 mrt. mw. C. Godschalk – 83 jr.
18 mrt. mw. S.J.V. Oudkerk – 84 jr.
29 mrt. mw. R.H.E. Franzen-Scheidt – 92 jr.
5 april, dhr. P.J. Meijwes – 94 jr.
Hartelijke groeten Patty Besseling
BESTEMMING ALTAARBLOEMEN
De bloemen gingen de afgelopen weken naar:
1 december
8 december
15 december
22 december
25 december
29 december
5 januari
Ria en Ben Wassenaar
Alide Koster
Elly Muurling
Frans Looijen
Didi de Mildt
Thea Burghoorn
Fam. Wildenbeest
9
HARTELIJK DANK
Beste gemeente
Na bijna anderhalf jaar neem ik afscheid als predikant in opleiding van
de leerplek Arnhem. Het was een bijzondere en leerzame periode.
Graag dank ik u voor de goede ontmoetingen, het vertrouwen en de
hartelijkheid. Mijn leerplekbegeleider ds. Klaas Touwen dank ik voor
de inspirerende wijze waarop hij de stage begeleidde. Van harte wens
ik u vrede en alle goeds toe.
Hanna Rijken
Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar werden wij verrast met een
prachtig boeket bloemen vanuit onze kerk. Heel veel dank daarvoor!
Hetzelfde geldt voor de vele mooie kaarten van gemeenteleden. Ook
daarvoor veel dank ! Wederkerig wensen wij u allen een gezegend
nieuw jaar ! Met een hartelijke groet,
Fam. Burghoorn
ATTENTIE ~ ~ DE DWAASHEID TEN TOP, en dus….
We moeten in Arnhem zonodig op zondag de winkels open hebben…
alsof we niet de hele week momenten kunnen vinden om onze boodschappen te doen. Waarom gunnen we onszelf en elkaar niet tenminste één dag rust in de week….
Wij moeten u er dus op wijzen, dat vanaf 1 januari 2014 elke zondag
een koopzondag is. Dat betekent voor ons, dat we vanaf
12.00 uur iets in de parkeermeter moeten doen, willen we
geen bekeuring oplopen. Dit kan vóór de dienst al gebeuren.
Het parkeertarief gaat pas om 12.00 uur in; met één euro kun
je 35 min. verlengen.
Dóen dus, en natuurlijk wél blijven koffiedrinken!.
Beresjiet versus Darwin
KERK EN ISRAEL
Beresjiet, hebreeuws voor “In de beginne”, is het eerste boek van de
Tora, hetzelfde wat in de Bijbel het boek Genesis is.
Ongeveer 6000 jaar geleden schiep God de aarde en daarna Adam en
Eva uit klei. Op de zesde dag wordt verhaald over de schepping van
de mens. Bijzonder is dat hier een meervoud staat: Laat ons een mens
10
maken. Het kan gaan om een “pluralis majestatis” maar het kan ook
betekenen dat God bij zichzelf te rade gaat vanwege het belang dat
het scheppen van de mens heeft op de kosmos en daarom met hemel
en aarde overleg pleegt. De traditie zegt 6000 jaar maar zo staat het
niet exact in de Tora. Die 6000 jaar, zesde dag, komt uit de midrasj Seder Olam Raba, “grote orde van de wereld”. Deze midrasj, midrasj Raba, wordt toegeschreven aan Joseef ben Halafta die verschillende data
uit de verhalen bepaalde.
Een “midrasj” is het hebreeuwse woord voor de oude exegetische literatuur, een verhalenderwijze uitleg van de Tora. Tanna Joseef ben Halafta plaatst de schepping op 3760 BC volgens de zienswijze van de
Tannaniem meervoud van tanna, wiens opvattingen in de periode 70 –
200 CE veel navolgers/aanhang hadden. De beroemde Rabbi Akiva was
een Tanna.
In de Middeleeuwen waren verschillende rabbijnen het erover eens dat
de wereld wel wat ouder was dan die 6000 jaar. De Spaanse rabbi
Bahya ben Asjer ( 11de eeuw ) berekende op basis van de kabbala dat
de aarde miljarden jaren oud was en rabbijnen als Maimonides (de
Rambam, 12de eeuw) en Gersonidus (de Ralbag, 14de eeuw) vonden dat
niet alles wat er in Beresjiet staat letterlijk genomen hoefde te worden.
Maimonides schreef dat wanneer wetenschap en Tora niet in overeenstemming waren, dit kwam omdat óf de wetenschap óf de Tora verkeerd werd geïnterpreteerd.
De charedische wereld (chared = vrezend/voor het woord van god)
heeft moeite met de evolutietheorie. Charedisch Jodendom is Ultraorthodox Jodendom. Gezaghebbende charidische rabbijnen als b.v. de
Lubavitcher rebbe Schneerson zijn anti-darwinistisch maar zij zorgen er
wel voor zich duidelijk te distantiëren van de orthodox – christelijke
visie. Ze zien wetenschap niet als vijand van het Jodendom. Wat ze
afwijzen is de wetenschap te zien als enige waarheid. God schiep eerst
al het andere en pas daarna de mens naar zijn beeld en gelijkenis.
Hierdoor krijgt de mens zijn status aparte.
In Engeland ziet Jonathan Sacks de evolutietheorie als een van de
meest religieuze ideeën ooit. Volgens Sacks laat het scheppingsverhaal
zien dat de Schepper de schepping ‘creatief” maakt. Het leven is creatief zodat het zich kan aanpassen en ontwikkelen. Dat is een teken dat
het leven een goddelijke creatie is. Hij wijst erop dat de schepping niet
11
statisch is maar dat de
schepping doorgaat met
zich ontwikkelen.
Dayan Evers vertegenwoordigt een ouderwets
standpunt. Het heelal
werd geschapen met alle
hemellichamen. Plotseling
was er een aarde met flora, fauna, zeeën en bergen en daarna de mens. Wanneer wij van eencelligen afstammen, vervalt elke religieuze eis. Maar geschapen door
een normerende God moeten wij voldoen aan allerlei hoogstaande
opdrachten.
Leo Mock tenslotte, zelf orthodox, stelt dat het feit dat er een evolutie is niet uitsluit dat er een schepper is. Je geloof van God hangt niet
af van je uitleg van Beresjiet Er staat zoveel in de Tora wat wetenschappelijk gezien niet kan. Tegenwoordig gaat de orthodoxie
steeds meer richting het standpunt dat de wereld in zes dagen is
geschapen en 5774 jaar oud is. De evolutietheorie doet af aan het
bijzondere karakter van de mens , maar dat bijzondere karakter kan
ook uitmonden in exploitatie van de wereld als zou hij meester over
de schepping zijn.
In de loop der eeuwen hebben zich diverse standpunten ontwikkeld.
Je kunt wel iets verwerpen maar dan moet je wel weten wat je afwijst
en begrip hebben voor elkanders denken.
Sophie Oudkerk, namens de commissie Kerk en Israël, afd. Arnhem
Bron: NIW, Interpretatie, Wikipedia
VERKOOPTAFEL
Beste mensen,
Al weer is een jaar voorbij. Ook het afgelopen jaar hebben we behoorlijk veel verkocht via onze verkooptafel : kaarten, appelmoes,
koekjes, handwerken (o.a. hoeden van hand/theedoeken) en allerlei
andere kleine dingen. Zo af en toe werden cakes aangeboden om te
verkopen, hartelijk dank daarvoor en voor alle andere handreikingen
die we van jullie kregen.
12
Datum
Eredienst
Zondagslied
Zondag 2 febr.
Vierde zondag na Epifaniën
Lied 159
10.30 u.
Ds. Louisa Vos
Zondag 9 febr..
Laatste zondag na Epifaniën
10.30 u.
Ds. Klaas Touwen Heilig Avondmaal
Zondag 16 febr.
Septuagesima
10.30 u.
Ds. Anton Metske
Zondag 23 febr.
Sexagesima
10.30 u.
Deken Jansen OFM
Zondag 2 maart
Quinquagesima (EstoMihi)
10.30 uur
Dr. Eward Postma
Woensdag 5 maart Aswoensdag
19.00 u.
Ds. Klaas Touwen
Zondag 9 maart
Invocavit
10.30 u.
Ds. Klaas Touwen Heilig Avondmaal Cantorij
Zondag 16 maart
Reminiscere
10.30 u.
Dr. Eward Postma
Zondag 23 maart
Oculi
10.30 u.
Ds. Anton Metske
Zondag 30 maart
Laetare
10.30 u.
Ds. Klaas Touwen Heilig Avondmaal
Zondag 6 april
Judica of Passiezondag
10.30 u.
Dr. Eward Postma
Lied 517
Lied 966
Lied 764
Lied 909
Lied 797
Lied 898
Lied 941
Lied 25a
Lied 176
Lied 558
13
Collecte
Kinderkerk
Koffiedienst
1e: Kerkelijke middelen
Nelleke v. Eijsden
Jacques en Gerda
2e: Kerkinactie Werelddiaconaat
1e: Kerkelijke middelen
Weber
Jantien Oonk
2e: Missionair Werk & Kerkgroei
1e: Kerkelijke middelen
Jeanette Uitenboogaard
Koosje Touwen
2e: Catechese en educatie
1e: Kerkelijke middelen
Hanneke van Witzenburg
Patty Besseling
Nelleke v. Eijsden
2e: Restauratiefonds
1e: Kerkelijke middelen
Karin v.d. Ende
Paul Bramme
Martien Happel
Jantien Oonk
2e: Onderhoudsfonds
Jan en Brigitte
Gundelach
1e: Kerkelijke middelen
2e: KIA Binnenlands Diaconaat
1e: Kerkelijke middelen
Irma Visser
2e: KIA Voorjaarszendingsweek
1e: Kerkelijke middelen
Van Dijk
Koosje Touwen
2e: KIA Binnenlands Diaconaat
1e: Kerkelijke middelen
Wil van Nieuwkerk
Alex Ruys
Nelleke v. Eijsden
2e: KIA Werelddiaconaat
1e: Kerkelijke middelen
Hilbrand en Irene
Jacques en Gerda
Weber
Irma Visser
Karin v.d. Ende
2e: Lutherse vrouwenvereniging
Jeanette Uitenboogaard
1e: Kerkelijke middelen
Hanneke van Witzenburg
2e: Diaconie SODBA
Patty Besseling
14
Maar vooral willen we jullie bedanken voor het feit dat jullie bij ons
gekocht hebben. Met onze kleine gemeenschap hebben we dit jaar
(afgezien van de verkoop op de bazar) € 1160.- opgebracht, dat is
heel wat !
Ook degenen die geholpen hebben met Paas- en Kerststukjes maken
bedankt! Samen hebben we er een succesvol verkoopjaar van gemaakt. Bedankt!
Imy en Ingrid
DANK
Een heel groot compliment van ons allen aan Imy en Ingrid
voor het enthousiasme waarmee ze al die mooie en lekkere
dingen voor ons maakten, en onze kerkgemeenschap een
financieel handje hielpen!! Dánk !
DE WERELDWINKEL
De Wereldwinkel verkoopt originele cadeaus en heerlijke levensmiddelen uit andere landen. De producten zijn gemaakt met respect voor
mens en milieu. Omdat de producenten, bijvoorbeeld pottenbakkers
en koffieboeren, er een rechtvaardige prijs voor krijgen kunnen zij een
bestaan opbouwen. Met uw aankoop helpt u hen daarbij.
Wereldwinkels zijn bijzondere cadeauwinkels waar je producten kunt
kopen uit de hele wereld. Koffie van boeren uit Tanzania, lieve knuffels uit Sri Lanka en trendy sieraden, maar ook wierook, authentieke
muziekinstrumenten, leuke woonaccessoires en bijzondere sjaals. Ook
vindt u er smakelijke producten zoals koffie, thee, cacao, sauzen,
chutneys en chocola. Door te kopen bij de wereldwinkel bevorder je
een eerlijke handel van zilversmeden, pottenbakkers en koffieboeren
op het zuidelijk halfrond.
Inmiddels zijn er zo’n 400 wereldwinkels in Nederland. In Arnhem,
Oosterbeek, Huissen, Elst en Ede zijn de voor ons dichtstbijzijnde winkels gevestigd. In Arnhem in de Kortestraat, dichtbij het nieuwe
kunstgebouw Rozet.
Maar niet iedereen heeft de mogelijkheid deze winkels te bezoeken.
Mede daarom verkopen wij een aantal keren per jaar een sortering
15
van de producten in de ontmoetingsruimte van onze kerk op zondag
na de dienst. De kerkenraad is van mening, dat deze verkoop een diaconale actie is.
Kom eens kijken wat er te koop is en vraag gerust naar producten die
u mist. Dan kunnen we die wellicht een volgende keer in ons assortiment opnemen. De eerstvolgende verkoop is gepland op 23 maart
2014. Van harte aanbevolen,
Truus Kleinhesselink
Bij de Eredienst
Jeanine Coco (dochter van Jenny) is choreografe en danseres. Onlangs heeft zij een werk van haarzelf in China uitgevoerd. Rafael Zielinsky is een poolse danser met een internationale loopbaan. Zij beiden zullen op zondag 9 maart delen van de liturgie dansen. Dat is iets
anders dan dansen in de liturgie. Nee, de liturgie zelf wordt gedanst:
het evangelie, de vredegroet, het motet van Scheidt dat de cantorij
zal zingen. Een heel bijzondere verrijking van de eredienst!
Klaas Touwen
WERKBEZOEK
OP DE WALLEN
Op zondag 24 november reisde een groepje jonge mensen van onze
gemeente af naar Amsterdam. Wij gingen op werkbezoek bij Oudezijds 100. Dat is een communitaire, oecumenische gemeenschap midden op de Wallen. Het idee voor deze excursie ontstond in onze gespreksgroep toen we spraken over nieuwe en andere vormen van
‘kerk zijn’.
Oudezijds 100 is meer dan een leefgemeenschap. Zij biedt onder
meer maatschappelijke opvang voor sociaal kwetsbare mensen. Ook
is de gemeenschap verantwoordelijk voor ‘Kruispost’, een inloopcentrum waar eerstelijns zorg wordt verleend aan mensen die niet in het
reguliere zorgtraject geholpen kunnen of willen worden.
Bij Oudezijds 100 werden we ontvangen door zr. Rosaliene Israels. Zij
is PKN-predikante, en heeft zich ‘voor het leven’ verbonden aan de
gemeenschap. Zij woont daar met haar man en kinderen. Terwijl wij
ons aan elkaar voorstelden, werd er af en toe aangebeld: vrijwilligers
16
kwamen binnen om de avondmaaltijd te bereiden.
Na de thee kregen wij een rondleiding. De gemeenschap bezit een
aantal panden aan de Oudezijds Achterburgwal en daaromheen. Oude panden die ‘kruip door sluip door’ met elkaar verbonden zijn. Wij
zagen de keuken, de werkplaatsen en de zorgpost. De kapel bevindt
zich in het souterrain. Een bijzondere plaats, alleen al vanwege de
sfeer! De ruimte is zo ingericht dat alle christelijke tradities zich er
thuis kunnen voelen. Zo hangen er iconen, een godslamp, en een
Zweedse kandelaar. Opvallend is ook de doopvont, een bassin waar
mensen volledig in ondergedompeld kunnen worden.
In de bibliotheek kregen wij nog alle gelegenheid om vragen te stellen. Rosaliene vertelde hoe het is om op de Wallen, midden tussen de
prostituees en de seksindustrie te leven. Je blijkt dan ook gewoon
buren te zijn! In de gemeenschap leven meerdere gezinnen: hoe reageren kinderen op deze omgeving en hoe gaan ouders daarmee om?
Indrukwekkend was het verhaal dat er een tijdje een prostituee tegenover één van de slaapkamers werkte. Elke avond zwaaiden de
kinderen naar haar voor het slapengaan, en zij zwaaide dan terug.
Wij waren ook benieuwd hoe het leven er in de gemeenschap spiritueel en praktisch aan toe ging. Er wonen mensen van uiteenlopende
christelijke tradities: anglicanen, rooms-katholieken en pkn’ers. Dat
leidt soms tot interessante maar ook lastige discussies. Volgens Rosaliene vragen regelmatig ook jonge mensen uit meer evangelicale kerken of ze een tijdje deel mogen uitmaken van de gemeenschap. Daar
is ruimte voor. Bij vertrek gaf Rosaliene ons de uitnodiging mee om
na te denken over de vraag hoe Oudezijds 100 ook voor (jonge)
mensen buiten Amsterdam een aantrekkelijke gemeenschap kan zijn
en blijven. Huiswerk na een boeiende excursie, en een vraag die
naadloos aansluit bij de vraag naar eigentijdse vormen van ‘kerk zijn’
die ons al bezig hield!
Fabian Keijzer
Luthers Nieuws
10e Lutherse Schaakdag met Luther
De 10e Lutherse Schaakdag zal worden gehouden op zaterdag 8
maart 2014. Als altijd vindt deze dag plaats in het Koetshuis van Kas-
17
teel Hoekelum, Edeseweg 124 in Bennekom. Ontvangst vanaf 10.00
uur, begin om 10.30 uur, einde in de namiddag. Aan dit tweede lustrum zal bijzondere luister worden bijgezet door de aanwezigheid van
Internationaal Grootmeester en oud-kampioen van Duitsland Thomas
Luther. In het middagprogramma zullen de deelnemers in een simultaanvoorstelling dus kunnen strijden tegen een heuse LUTHER.
Thomas Luther is een verre afstammeling van Maarten Luther, van wie
bekend is, dat hij een groot liefhebber was van het prachtige schaakspel. „Wer auff dem Schach wil spielen, der sol die Augen nicht inn
beutel stecken“ luidt een van diens vele beeldrijke uitspraken. In de
ochtend worden onderlinge ‘rapid’partijen (geen snelschaak) gespeeld. In de middag binden we de strijd aan met Luther. Het geheel
wordt afgesloten met de prijsuitreiking en een gezellige nazit.
De dag staat onder auspiciën van de ‘Vrienden van Hoekelum’ en
wordt opnieuw geleid door Hans Mudde en Klaus Bodlaender. De
deelnemersprijs (inclusief koffie, thee, drankje en lunch) bedraagt €
20, te voldoen bij aankomst. De lunch vindt in het Kasteel plaats. Gezien de te verwachten belangstelling en het beperkte aantal plaatsen
uw opgave liefst zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 20 februari per email: [email protected] (of schriftelijk bij Hans Mudde, Thomas
Jeffersonlaan 48, 2285 BB Rijswijk, tel. 070 3659738 of Klaus Bodlaender, Bosweg 33, 6721 HM Bennekom, tel. 0318 414073).
Lutherbeeld onthuld
Museum Catharijneconvent te Utrecht ontving aan de
vooravond van Hervormingsdag vorig jaar een geschenk van de Stichting voor Protestantse Kerkelijke
Kunst, de SPKK. Directeur Marieke van Schijndel onthulde een Lutherbeeld, een door Otmar Hörl ontworpen kunststof multiple. Het verwijst naar het Lutherdenkmal op de markt van Wittenberg, de stad waar
Luther op 31 oktober 1517 zijn stellingen op de deur
van de slotkapel spijkerde. In de aanloop naar het
herdenkingsjaar 2017 neemt de SPKK het museum zo
symbolisch op in een wijde kring van plaatsen waar
de reformator Luther op eigentijdse wijze present
gesteld wordt. Om 500 jaar Reformatie te markeren
18
organiseert Museum Catharijneconvent in samenwerking met de
SPKK in 2017 de Nederlandse Luthertentoonstelling.
Met het plaatsen van een foto van de onthulling van het Lutherbeeld
is de website van de SPKK www.SPKK.nl officieel ten doop gehouden.
In de SPKK werken de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene
Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Christelijke Gereformeerde Kerken samen. Hun gezamenlijke collecties zijn
ondergebracht in Museum Catharijneconvent. Op de site vindt u
meer informatie over de collecties, het beeld en het herdenkingsjaar
2017.
BIJZONDERE ONTMOETING IN TORGAU
Aan het eind van het jaar had ik een bijzondere ontmoeting tijdens
een muziekreisje, waarin ik u graag wil laten delen : We bezochten
o.a. Torgau, een allerliefst renaissancestadje aan de Elbe, met prachtig
gerestaureerde huizen. Al in de 5e eeuw v.Chr. zou er bewoning zijn
geweest. In 1485 vestigden de Saksische keurvorsten zich er in
Schloss Hartenfells. Het stadje groeide uit tot een centrum van de
Reformatie. Alhoewel in restauratie (ivm de herdenking van de reformatie in 2017) stond het slot indrukwekkend te zijn. De kapel was de
eerste protestantse kerk ná de reformatie, door Maarten Luther zelf
mee-ontworpen en ingewijd. In de toen nog katholieke Nicolaikirche
vond in 1519 de eerste duitstalige doop plaats en in 1520 werd de
eerste duitstalige preek gehouden.
We wandelden rond en zie daar café “Herr Käthe”… (zo noemde Luther zijn vrouw). Iets verderop het huis, waar Katharina van Bora, die op de
vlucht voor de pest tussen Wittenberg en Torgau
verongelukte, in 1552 is overleden. In de Marienkirche is haar graf en aan de wand de grafsteen.
Het huis is nu een museum.
We zagen het huis met plaquette, waar onder invloed van Luther en Melanchton in 1525 de Torgauer Bündnis werd gesloten, een bondgenootschap tussen de landen Saksen en Hessen, met als
doel de verdediging van de reformatie tegen het
19
katholicisme. En basis voor de Augsburgse Geloofsbelijdenis. De oudste zonen van Luther en Melanchton studeerden aan het plaatselijk
Johann-Walter-Gymnasium.
De gidsen die ons informeerden, hadden het wat moeilijk met de onbekendheid van het stadje, terwijl het toch zo’n belangrijke rol in de
reformatie-geschiedenis heeft gespeeld. Wittenberg noemden zij de
“theologische Lutherstad” en Torgau “de politieke Lutherstad.” Ze
vinden dat ze meer aandacht verdienen (wat mij betreft, hebben ze
gelijk!) en hopen op meer bezoekers.
Ik kan een bezoek van harte aanbevelen: zowel het stadje als de geschiedenis zijn zeer de moeite waard! Je waant je er nog in de middeleeuwen!
Elly Muurling
Ontmoetingsdag
voor synodeleden, kerkenraden
en belangstellenden
De lutherse synode organiseert op zaterdag 8 februari 2014 in de
Lutherse Kerk te Utrecht een dag met de kerkenraden en andere belangstellende gemeenteleden. Doel is informatie geven over het synodale werk, gelegenheid bieden voor gesprek tussen de kerkenraden en de synode en bezinning stimuleren op de lutherse identiteit.
Als thema is gekozen 'Luther in de wereld'. 's Morgens zal de nadruk
liggen op het contact met de andere kerken. Tijdens de middagpauze
zullen de deelnemers aan deze dag worden uitgedaagd om in wisselende samenstelling met elkaar in dialoog te gaan over hoe Lutherse
thema's in de plaatselijke situatie ingebracht kunnen worden. De onderwerpen zijn: 'het openbare ambt', 'de sacramenten', 'liturgie en
kerkmuziek', 'kinderen in de kerk'. De tafelheren en -dames zijn predikanten en theologen uit verschillende regio’s.
Bijvoorbeeld ds. Trinette Verhoeven, president van de lutherse synode, over kinderen in de kerk, ds. Pieter Oussoren over lutherse kerkmuziek, ds. Willem Boon over het ambt.
's Middags geeft de synodale commissie een overzicht van haar activiteiten en gaat het gesprek met de gemeenten aan.
20
Programma:
10.00 - 10.30 uur
10.30 - 11.00 uur
11.00 - 12.30 uur
12.30 - 14.00 uur
14.00 - 15.00 uur
15.00 - 15.40 uur
inloop en koffie
metten
Andreas Wöhle over de Lutherse Wereld Federatie en de contacten met de Romana; Peter Feenstra (Oud-Katholiek pastoor) over de gesprekken
van de Zweedse Lutherse kerk en de Oud Katholieke Kerk (20 minuten). Daarna gaan beiden
onder leiding van Klaas Touwen in gesprek over
de lutherse eigenheid binnen en buiten de PKN
van deze gesprekken.
tijdens de lunch: tafelgesprekken in twee ronden
synodale commissie in gesprek met gemeenten.
(eventuele vragen kunnen ook voorafgaand ingediend worden)
liturgische afsluiting
U kunt zich aanmelden voor deze dag via de kerkenraad.
PROTESTANTSE KERK
TRANSPARANT ONLINE
De Protestantse Kerk in Nederland is een
Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).
Dat betekent dat de Belastingdienst iedereen die een gift geeft, toestaat om die af
te trekken van de inkomstenbelasting. Dat
geldt voor de landelijke programma's van
de Protestantse Kerk: Missionair Werk,
Kerk in Ontwikkeling, JOP en Kerk in Actie. En dat geldt ook voor de
Protestantse Kerk op regionaal en plaatselijk niveau, zoals gemeenten, diaconieën en classes.
Per 1 januari 2014 zijn er nieuwe ANBI-regels: alle Algemeen Nut Beogende Instellingen moeten transparant online zijn: iedereen moet
kunnen controleren wat doel en beleid is van deze instellingen, wie
de bestuursleden zijn en hoe zij worden beloond. Ook moeten jaarverslag en jaarrekening online worden gepubliceerd.
21
Vanaf 1 januari 2014 moeten stichtingen en verenigingen aan de
nieuwe regels voldoen. Vanaf 1 januari 2016 moet de Protestantse
Kerk met haar gemeenten, diaconieën en classes aan de nieuwe regels voldoen.
Op www.pkn.nl/anbi vinden gemeenten en stichtingen van de Protestantse Kerk informatie hoe zij kunnen voldoen aan de nieuwe ANBIeisen: welke gegevens moeten er online staan, op welke termijn, en
hoe gaat dat in zijn werk?
>Lees meer op www.pkn.nl/actueel, bericht dd. 19 december 2013
NIEUWE UITGAVEN
Eind november verscheen bij uitgeverij Skandalon het nieuwste boek
van Henk Janssen en Klaas Touwen, getiteld: 'Een gezegend leven',
over ondermeer de huiszegen, de zegening van huisdieren (en hun
baasjes) en de ziekenzalving.
Eerder verschenen van dezelfde auteurs ondermeer 'Trouwvieringen'
en 'Rouwvieringen'.
ELG ARNHEM & SOCIAL MEDIA
Was u al bekend met onze gemeente op Social Media? Ongeveer een
- twee jaar geleden werd er in Concordia al melding gemaakt van het
starten van een twitter account. Twitter is een medium waar je informatie op kan verstrekken en kan reageren op anderen die informatie
met je delen. Elke week wordt bijvoorbeeld
melding gemaakt van onze eredienst, wie
er voor gaat en wat de bijzonderheden zijn.
Op twitter hebben we inmiddels 152 volgers.
Naast twitter is er in 2013 ook een Facebook pagina gestart. Hier is naast het informatie aspect ook ruimte voor het samen
delen van activiteiten. We zijn bijvoorbeeld
bevriend met Villa Klarendal.
22
Deze ontplooit veel (wijk) gerichte activiteiten wat voor onze gemeente weer handig kan zijn om te weten. Ook is ELG Arnhem bevriend
met gemeenteleden via Facebook. Een leuke en prettige manier om
bij te blijven over elkaars wel en wee. Op Facebook heeft Elg Arnhem
nu 33 vrienden.
Bent u benieuwd naar twitter, zoek dan naar @ELGArnhem
Interesse in Facebook, FBvriend worden? zoek dan naar Elg Arnhem
Samen met Klaas Spijker gaan we ook kijken of ons Twitter & Facebook account aan de nieuwe website van onze gemeente gekoppeld
kan worden http://www.luthersegemeentearnhem.nl/develop/
Jolien Kohlmann-Bins
Vandaag Lezen wij…….
Dit leesrooster wijst dagelijks een lezing aan, bedoeld om thuis te lezen. Het houdt gelijke tred met de roosters van kerk en kinderkerk.
Het zijn dezelfde lezingen als die in radio- en televisiediensten klinken. Kortom: dit rooster is een stimulans om thuis te lezen wat in brede kring aan de orde is.
FEBRUARI
Ma. 3 Psalm 111
Di. 4 Leviticus 13:1-17
Wo. 5 Leviticus 13:18-28
Do. 6 Psalm 112
Vr. 7 Leviticus 13:29-46
Za. 8 Leviticus 13:47-59
Zo. 9 Psalm 95
Ma. 10 Leviticus 14:1-20
Di. 11 Leviticus 14:21-32
Wo.12 Leviticus 14:33-47
Do. 13 Leviticus 14:48-57
Vr. 14 Matteüs 4:23–5:12
Za. 15 Matteüs 5:13-26
Zo. 16 Matteüs 5:27-37
23
FEBRUARI VERVOLG
Ma. 17 Psalm 119:1-8
Di. 18 Leviticus 16:1-10
Wo. 19 Leviticus 16:11-19
Do. 20 Leviticus 16:20-34
Vr. 21 Psalm 119:9-16
Za. 22 Leviticus 19:1-12
Zo. 23 Leviticus 19:13-25
Ma. 24 Leviticus 19:26-37
Di. 25 Psalm 119:17-24
Wo.26 Matteüs 5:38-48
Do. 27 Matteüs 6:1-18
Vr. 28 Matteüs 6:19-34
MAART
Za. 1
Zo. 2
Ma. 3
Di. 4
Wo. 5
Do. 6
Vr. 7
Za. 8
Zo. 9
Ma. 10
Di. 11
Wo.12
Do. 13
Vr. 14
Za. 15
Zo. 16
Ma. 17
Di. 18
Wo.19
Do. 20
Vr. 21
Za. 22
Zo. 23
Ma. 24
Di. 25
Wo.26
Matteüs 7:1-12
Matteüs 7:13–8:1
Leviticus 22:17-33
Leviticus 23:1-22
Leviticus 23:23-44
Matteüs 21:1-17
Matteüs 21:18-22
Psalm 119:25-32
Matteüs 21:23-32
Matteüs 21:33-46
Matteüs 22:1-14
Psalm 119:33-40
Matteüs 22:15-22
Matteüs 22:23-33
Matteüs 22:34-46
Psalm 106:1-23
Psalm 106:24-48
Matteüs 23:1-12
Matteüs 23:13-22
Matteüs 23:23-28
Matteüs 23:29-39
Psalm 9
Johannes 4:1-15
Johannes 4:16-30
Johannes 4:31-42
Johannes 4:43-54
MAART VERVOLG
Do. 27 Psalm 122
Vr. 28 Johannes 5:1-18
Za. 29 Johannes 5:19-29
Zo. 30 Johannes 5:30-46
Ma.31 Psalm 125
APRIL
Di. 1
Wo. 2
Do. 3
Vr. 4
Za. 5
Zo. 6
Matteüs 24:1-14
Matteüs 24:15-28
Matteüs 24:29-42
Matteüs 24:43-51
Matteüs 25:1-13
Psalm 143
24
AGENDA LUTHERSE KERK ARNHEM
di 4 feb.
ma 10 feb.
di 11 feb.
wo 12 feb.
ma 17 feb.
di 18 feb.
zo 23 feb.
ma 24 feb.
di 25 feb.
di 4 mrt.
wo 5 mrt.
zo 9 mrt.
ma 10 mrt.
di 11 mrt.
wo 12 mrt.
di 18 mrt.
wo 19 mrt.
di 25 mrt.
ma 31 mrt.
di 1 apr.
19:00 - 21:30
19:40 - 21:40
19:45 - 22:15
19:40 - 21:40
20:00 - 22:00
16:00 - 19:00
19:40 - 21:40
10:30 - 12:00
16:00 - 18:15
18:15 - 20:00
19:40 - 21:40
19:40 - 21:40
20:00 - 21:00
18:00 - 21:00
19:45 - 22:15
19:40 - 21:40
20:00 - 22:00
19:40 - 21:40
07:30 - 22:00
Consistorie
Zaal
Consistorie
Zaal
Consistorie
Kerk
Zaal
Kerk
Zaal
Zaal
Zaal
Zaal
Kerk
Consistorie
Consistorie
Zaal
Consistorie
Zaal
Kerk
19:40 - 21:40
16:00 - 18:15
18:15 - 20:00
19:40 - 21:40
Zaal
Zaal
Zaal
Zaal
Wereldwinkel vergadering
Repetitie Cantorij
Vergadering Kerkenraad
Repetitie Cantorij
Vergadering beleidscommissie
Taizé-viering
Repetitie Cantorij
Oecumenische dienst
Kookploeg gemeentemaaltijd
Gemeentemaaltijd
Repetitie Cantorij
Repetitie Cantorij
Aswoensdagviering
Belijdeniscatechese
Vergadering Kerkenraad
Repetitie Cantorij
Vergadering beleidscommissie
Repetitie Cantorij
Gemeenteraadsverkiezingen
(stemlokaal 52)
Repetitie Cantorij
Kookploeg gemeentemaaltijd
Gemeentemaaltijd
Repetitie Cantorij
Met vriendelijke groet, Peter Paul Kohlmann, koster
Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem
[email protected] Tel. 026-442 50 84 / 06-18 97 73 23
VAN DE REDACTIE
Kopij voor het volgende nummer uiterlijk 9 maart bij:
- Patty Besseling ([email protected]) of
postadres: Verenwei 62, 6843 ZX Arnhem) of
- Elly Muurling, ([email protected]) of postadres:
Kapelleboom 76, 6865 AX Doorwerth.
Deze uitgave bestrijkt de periode 6 april tot 4 mei.
Frits Teunissen
Restauratie antieke uurwerken
Reparatie klokken en horloges
Christiaan de Wetstraat 4a
6861 DL Oosterbeek
Tel. 026 - 33 33 500
Antiek restauratie
&
meubelstoffering
Bergerhof 12ª
6871 ZJ Renkum
Tel. 0317 - 31 24 90
www.femkenout.nl
Postbus 37
6870 AA Renkum
BUSJES HEBBEN
VOORRANG
Was ’m nu! Snel en voordelig in
onze fonkelnieuwe carwash
* tot 2.70 m hoogte
VAN STEIJN
DR. C. LELYWEG 31
VAN OLDEBARNEVELDTSTRAAT 91
ARNHEM TEL. 026-355 31 55
Drogisterij
Parfumerie
Glas- en Verfhandel
Al meer dan 110 jaar een begrip in Oosterbeek
Weverstraat 71-75
Tel. 026 333 22 50
Wij maken uw leven aangenamer
Scootmobielen – Rollators – Sta‐op‐stoelen ‐ ADL Hulpmiddelen Toilet&Douche – Bedden&toebehoren – Matrassen/
dekbedovertrekken – Telefonie – Welness – Rolstoelen Service, Kwaliteit, Ophaaldienst, Bezorgen, Monteren. Voor alle leeftijden!
Utrechtseweg 84, Oosterbeek
026 333 76 37
www.keijzer-comfortwinkel.nl
Weverstraat 15 Oosterbeek 026-3332252
www.gijnet.nl
Uitvaartverzorging J. Mijnhart
voor het verzorgen van begrafenissen, en crematies
sedert 1911
Vestigingen in: Arnhem - Heteren - Oosterbeek - Wageningen
telefoon:. 026
3 33 30 29
Vooruit regelingen geheel naar eigen inzicht;
Ook dat kunt u met ons bespreken en laten vastleggen.
Erkend lid van de NUVU
Lid van de Ned. Kwaliteitsraad Uitvaartverzorging
c’est bon Oosterbeek
Utrechtseweg 168
026-333 48 64
Di. t/m vrij.: 9.00-18.00 uur
Za.: 9.00-17.00 uur
Nu ook voor al uw tuinmaterialen!
Kijk op: www.peterwildenbeest.nl
Tel.
Mob.
E-mail
: 026 - 844 50 54
: 06 - 18 55 86 20
: [email protected]
Ruime collectie:
Dhr. H.P. Derksen
Stationsplein 12
(t.o. N.S. station)
6811 KG Arnhem
Tel.:
026 - 442 67 35
Fax:
026 - 442 86 12
Optometrist
Low-Vision Specialist
*brilmonturen
*optische artikelen
*baro-, thermo- en
hygrometers
*contactlensartikelen
Leverancier van alle Ziekenfondsen!
’s Maandags gesloten