IDManager PDF Output

Dichterbij
MAGAZINE VOOR
LEDEN VAN RABOBANK
ARNHEM EN OMSTREKEN
VOORJAAR 2014
ARNHEM EN OMSTREKEN
3039
In ere
hersteld:
Renkumse
Molen »32
ENERGIEBESPARING
ONDERNEMERS & INNOVATIE
FINANCIËLE PLANNING
Wat levert zo’n
investering nu op? »10
Lokale trots bij Herman
Wijffels Prijs »22
Annemarie van Gaal
geeft tips »28
OM DE
HOEK
2 ARNHEM EN OMSTREKEN
Rabobank Arnhem en
Omstreken is trotse
hoofdsponsor van de
verkiezing 'Ondernemer van
het Jaar' in Westervoort.
Namens de bank was Loes
Bieuwinga-Pennings,
manager MKB (derde van
links), op 16 januari
aanwezig om Arno Raaijmakers van Camper en
Caravan Service Arno de
Aanmoedigingsprijs te
overhandigen.
www.ondernemend
westervoort.nl
FOTO: WESTERVOORT PLAZA
3039
VERKIEZING
ONDERNEMER
VAN HET JAAR IN
WESTERVOORT
3
FLIP JUCH
VOOR
WOORD
directievoorzitter Rabobank Arnhem en Omstreken
DOE HET ZELF
E
en nieuw jaar geeft nieuwe energie.
Energie om dingen in huis aan te
pakken of om iets nieuws te beginnen.
Misschien wordt dit wel het jaar van
die grote verbouwing die al zo lang gepland
stond?
Deze editie staat in het teken van ‘zelf doen’.
Tegenwoordig kunnen we veel dingen zelf,
dankzij internet en nieuwe technologie.
Bijvoorbeeld energie: die wekken we al voor een
groot deel zelf op met zonnepanelen. Net als in
veel sectoren kunt u ook bij de Rabobank steeds
meer zelf regelen. Of het nu gaat om uw
bankzaken of het voorbereiden van uw
hypotheekgesprek. Veel mensen vinden het
prettig dat zij voor dit soort zaken minder
afhankelijk zijn van de bank. Bent u niet zo’n
doe-het-zelver? Geen probleem. Dan doen we
het gewoon samen.
COLOFON
Redactie Rabobank Nederland, vdbj_ en Rabobank Arnhem en Omstreken
Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen
Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave
worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste
zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data.
Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan
hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor
onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 ARNHEM EN OMSTREKEN
Wellicht heeft u al vernomen dat de
Rabobank Ledencertificaten Rabobank
Certificaten zijn geworden. We nemen u mee in
wat er is veranderd en hoe het werkt. Ook
hebben we weer een aantal lokale artikelen
voor u geschreven. Zo zijn we erg trots op de
nominaties van onze lokale ondernemers Inreda
Diabetic en Deepwater Energy voor de Herman
Wijffels Innovatieprijs in 2013. De prijsuitreiking is inmiddels geweest, we stellen deze
innovatieve ondernemers graag aan u voor. U
leest over de Renkumse Molen, die is gerenoveerd mede dankzij een bijdrage uit het Stimuleringsfonds. In november vorig jaar vond
verder de ledenraadsverkiezing plaats. Tijdens
deze verkiezing heeft u, als lid van onze bank,
kunnen stemmen op de kandidaten van uw
voorkeur. De acht nieuwe en twee herkozen
ledenraadsleden stellen zich voor.
Ledenaanbiedingen
vindt u vanaf pagina 36.
Dichterbij
ARNHEM EN OMSTREKEN
THEMA: DOE HET ZELF
10
28
Duurzaam (ver)bouwen
loont
Annemarie van Gaal over
de drie financiële R-en
GROENBELEGGINGEN
8
Groen sparen en beleggen
WONINGMARKT
14
Verbouwen of verhuizen?
CYBERCRIMINALITEIT
16
Digitale diefstal
BELEGGEN
10
18
Ledencertificaat wordt
Rabobank Certificaat
ONDERNEMERS EN INNOVATIE
22
Herman Wijffels
Innovatieprijs
INFOGRAPHIC
26
Uw financiële schoonmaak
RABOBANK STEUNT
32
22
De Renkumse Molen
LEDENRAAD
34
Nieuwe ledenraadsleden
3039
RUBRIEKEN
14
34
2 Om de hoek
6 Kort nieuws
17 Verhuizen of verbouwen?
Feiten en cijfers
21 Puzzel
31 Twitter @RaboArnhem
36 Leden-voor-leden
38 Ledenaanbiedingen
39 Column Han Dieperink
40 Mijn mooiste plekje
5
KORT
Lezersonderzoek Dichterbij
WAT
VINDT U?
In het najaar van 2013 heeft Rabobank
Arnhem en Omstreken onder een
selectie van Dichterbij lezers een
onderzoek uitgevoerd. De uitkomsten
van dit onderzoek hebben ons inzicht
gegeven in hoe u Dichterbij waardeert
en helpen ons verder in het afstemmen
van het magazine op uw behoeften.
N
aast artikelen over de
financiële markt en andere
bank gerelateerde
onderwerpen gaf u aan veel
interesse te hebben in de lokale artikelen.
Denk hierbij aan de interviews met lokale
ondernemers, of een fotoreportage van
een project dat een bijdrage uit het
Rabobank Stimuleringsfonds heeft
ontvangen. De ledenraad van Rabobank
Arnhem en Omstreken vertelt ook via
Dichterbij wat hen bezighoudt. Van een
verslag van een vergadering, tot een
artikel waarin ledenraadsleden hun
mening geven over een bepaald
onderwerp. Uit het onderzoek bleek dat
dit artikel minder goed gelezen wordt.
Daar houden wij vanaf nu rekening mee.
We vroegen u ook hoe u staat tegenover
een digitale Dichterbij. De meningen
waren hierover erg verdeeld. Ondanks de
Gewijzigde openingstijden
S
teeds meer klanten regelen hun
bankzaken zelf. Bijvoorbeeld via
internet of mobiel bankieren op
hun smartphone. Gevolg hiervan
is dat het aantal bezoeken aan onze
vestigingen steeds meer afneemt. Om
deze reden hebben we per 1 februari jl. de
openingstijden van een aantal vestigingen
aangepast. Onze vestigingen aan de
Kronenburgsingel 21 in Arnhem en De
Overtuin 6 in Velp zijn voortaan op
zaterdag geopend van 10.00 tot 14.00 uur.
6 ARNHEM EN OMSTREKEN
Onze vestiging aan het Willemsplein 6 in
Arnhem is op donderdag geopend van
9.00 tot 20.00 uur en de vestiging aan de
Pastoor Bruggemanlaan 31a in Oosterbeek
is op vrijdag geopend van 9.00 tot 17.30
uur. De openingstijden op de overige
dagen en van onze overige vestigingen
blijven voorlopig ongewijzigd. Een actueel
overzicht van onze vestigingen en
openingstijden vindt u op
www.rabobank.nl/arnhem.
digitale ontwikkelingen hebben we, mede
op basis van uw reacties, gekozen om
Dichterbij als papieren magazine te blijven
uitgeven.
De deelnemers bedanken we bij deze
hartelijk voor hun bijdrage.
JIJ BENT
DE BAAS
Een eigen bedrijf begint met een goed
idee. En dan? Aanscherpen, uitproberen, doelgroepdenken en natuurlijk: de
financiën op orde krijgen. Daar kun je
als jonge ondernemer wel wat hulp bij
gebruiken. De Rabobank vindt het
belangrijk dat jongeren goed leren
omgaan met geld, en daarom is er
B.O.E.G.: baasovereigengeld.nl. Hier vind
je handige tips over het opstarten van je
eigen bedrijfje, adviezen over geld en
ervaringen van andere jonge
ondernemers. Slim, interessant en
leerzaam!
IEDEREEN OVER
OP IBAN
Zestien dagen hockeyen in Den Haag
N
a zestien jaar is het weer zover:
het WK hockey vindt in Nederland plaats! En het belooft een
evenement vol sportieve topprestaties te worden, met elke dag een
Oranjewedstrijd van het heren- of damesteam. Beide ploegen spelen al jaren mee
in de wereldtop en ook dit WK zijn er me-
daillekansen voor Nederland, zeker met
talenten als Maartje Paumen en Robbert
Kemperman op het veld.
Voor de Rabobank is het WK het volgende
hoogtepunt in een lang en intensief partnership met de KNHB, waarbij het hockey
zowel op topniveau als op verenigingsniveau overal in het land wordt gestimuleerd. Kampioen worden in eigen land zou
een heel mooie bekroning van deze
samenwerking zijn.
Benieuwd hoe onze hockeyers het gaan
doen? Kijk dan van 31 mei t/m 15 juni naar
de Rabobank Hockey World Cup 2014.
HET ACTUELE SPEELSCHEMA IS TE VINDEN OP
RABOBANKHOCKEYWORLDCUP2014.NL.
Online diensten
RABO BANKIEREN APP:
HANDIG!
M
et de Rabo Bankieren App
kunt u altijd en overal uw
saldo checken, overboeken
en iDEAL-betalingen doen
voor online shoppen. De acceptgiroscanner maakt het makkelijk om uw
acceptgiro’s te scannen en betalen. Vanaf
september 2013 kunt u ook zelf eenvoudig
een Interpolis Kortlopende Reisverzekering afsluiten via de app. Met onze
online diensten kunt u meer dan u denkt!
DE RABO BANKIEREN APP IS BESCHIKBAAR VOOR
IPHONE, IPAD, IPOD TOUCH, ANDROID EN WINDOWS
3039
PHONE.
Door SEPA betaalt en boekt u
geld over met IBAN, een langer
internationaal rekeningnummer. Daarnaast zijn er nieuwe,
Europese betaalproducten,
zoals de Euro incasso. Wist u
dat Euro incasso’s teruggeboekt worden naar uw rekening als hier langer dan vier
werkdagen onvoldoende
saldo op staat? Zorg dus ook bij
automatische incasso’s dat u
voldoende saldo hebt. Lees
hoe u een IBAN kunt opzoeken
op rabobank.nl/iban.
DOEN EN LATER
Vanaf maart start de campagne
Doen & Later. We leven langer,
we letten beter op onze gezondheid en we willen vandaag en morgen samen kunnen genieten van het leven.
Daarom is het belangrijk om nu
goed na te denken over de
toekomst en uw zaken op orde
te brengen. Om u te helpen,
ontwikkelden we een serious
game. Wilt u als eerste een
sneakpreview zien? Meld u dan
aan door te mailen naar:
[email protected].
VERZEKERINGEN ZELF
REGELEN
De Rabobank verkoopt verzekeringen van Interpolis.
Waarom? Omdat Interpolis een
ruim assortiment verzekeringen met uitgebreide
dekkingen biedt. U kunt uw
verzekeringen eenvouding
afsluiten, inzien en wijzigen via
Rabo Internetbankieren.
Nieuw is dat u nu ook de
kortlopende reisverzekering
kunt afsluiten in de Rabo
Bankieren App. Bent u nog
passend verzekerd? Doe de
polischeck op Rabobank.nl.
7
GROENBELEGGINGEN
RABO GROEN BANK
Sparen voor een
groene toekomst
Bijdragen aan de verduurzaming van onze economie
door te sparen? Met de inleg van een GroenSpaarrekening financiert de Rabo Groen Bank duurzame
initiatieven. Dat levert echt iets op voor de toekomst.
TEKST: PETER VAN STEEN FOTO'S: STUDIO SPASS
D
enk bijvoorbeeld aan duurzame
bouw, biologische landbouw, de
toepassing van zonne-energie of
windenergie, Groen Label Kassen,
aardwarmte of geothermie en de recycling van
grondstoffen.
Een van de projecten die door de Rabo Groen
Bank is gefinancierd is de bedrijfsactiviteit van
Arno La Haye, directeur van Inashco. Inashco
wint non-ferrometalen zoals aluminium en
koper terug uit de restassen van afvalenergiecentrales. La Haye: ‘Bij de winning van nonferrometalen komt in de traditionele mijnbouw
veel CO2 vrij. Bij de recycling van deze metalen
uit afval wordt de CO2-uitstoot met wel 95
procent gereduceerd. Extra voordeel is dat de
overblijvende as zo schoon is, dat die weer als
grondstof voor de betonindustrie kan dienen.
Daardoor wordt ook de carbon footprint van
afvalenergiecentrales sterk gereduceerd. Mede
dankzij de Groenfinanciering door de Rabo
Groen Bank hebben we de pioniersfase van ons
8 ARNHEM EN OMSTREKEN
bedrijf vlot achter ons kunnen laten. Daardoor
zijn we snel een stabiele en gevestigde
marktpartij geworden.’
GROEN BELEGGEN Groenbanken
verstrekken leningen met het geld van groene
spaarders en beleggers die specifiek hun geld in
een duurzame, groene economie willen
investeren. Zolang de Rabo Groen Bank door de
Belastingdienst als groenfonds is aangewezen,
valt het GroenSparen onder de groene beleggingen. Het tegoed op een GroenSpaarrekening
wordt gebruikt voor het financieren van groene
projecten. Hierdoor zijn er fiscale voordelen (zie
kader). Bij Rabo GroenSparen wordt elke
storting voor de duur van één jaar geblokkeerd.
Na afloop van die periode is het mogelijk om het
bedrag zonder beperkingen op te nemen.
ONDERNEMERS HELPEN ‘In 2013
financierde de Rabo Groen Bank al voor bijna
200 miljoen euro aan duurzame projecten. Dit
De Rabo Groen Bank
gebruikt de tegoeden op
GroenSpaarrekeningen
voor de financiering van
groene projecten.
3039
RABO
GROENSPAREN
zijn allemaal initiatieven van ondernemers die
met ons onderschrijven dat duurzaamheid geen
vage term is, maar een concreet doel waaraan
we gezamenlijk werken.’ Aan het woord is Huub
Keulen, directielid van de Rabo Groen Bank, een
dochteronderneming van de Rabobank.
‘We helpen ondernemers die een goed initiatief
voor een duurzaam project of een groene
innovatie hebben’, zegt Keulen. ‘Dat doen we
door middel van een Groenfinanciering.
Daarmee kunnen ondernemers projecten
financieren tegen een gunstigere rente. We zijn
altijd op zoek naar ondernemers met hart voor
duurzame ontwikkeling en een scherp oog voor
groene kansen.’ Om in aanmerking te komen
hebben ondernemers een Groenverklaring van
de overheid nodig en moeten zij minimaal
25.000 euro investeren. Bij het aanvragen van
een Groenverklaring helpen zowel adviseurs
van de Rabobank als van de Rabo Groen Bank.
GREEN DEAL De Rabo Groen Bank hoort tot
het zogeheten Groenberaad. Hierin overleggen
de overheid en Groenbanken over nieuwe
financieringsmogelijkheden. In het
Energieakkoord hebben de Groenbanken en het
kabinet een Green Deal gesloten om de
financieringsmogelijkheden van duurzame
energieprojecten te verhogen. Er is een
expertisecentrum opgericht waar technische
kennis en kennis van financiering bij elkaar
worden gebracht.
Voor groene beleggingen, zoals Rabo GroenSparen, geldt een extra
vrijstelling van de vermogensrendements-he
ffing (1,2%) van 56.420
euro per persoon
boven het normale
heffingsvrije vermogen
van 21.139 euro. Naast
deze vrij- stelling geldt
voor groene
beleggingen een extra
heffings- korting van
0,7% over de in box 3
vrijgestelde waarde van
deze beleggingen op 1
januari. Deze korting
mag u in mindering
brengen op uw
inkomstenbelasting.
MEER INFO:
HTTP://RABO.NL/T02QD
9
Wat is mogelijk?
Verken snel en makkelijk zelf uw besparingsmogelijkheden. Kijk op
verbeteruwhuis.nl.
Beantwoord zes vragen
en zie hoe comfortabel
en energiezuinig uw
huis is. Ontdek hoe u
uw woning comfortabeler en zuiniger kunt
maken. Vind besparingen en kosten en kijk
of u in aanmerking
komt voor subsidies.
ENERGIEBESPARING
SPAREN OF INVESTEREN?
Maak uw
huis zuinig
Investeren in een energiezuinige woning is goed
voor het milieu én financieel interessant. Vaak levert
het meer rendement op dan een spaarrekening.
TEKST: JOS LEIJEN FOTO'S: IMD STUDIO, ISTOCK
3039
D
e energierekening maakt een
fors deel uit van uw woonlasten.
Vooral oudere woningen zijn
vaak “lek”; veel warmte gaat
verloren door kieren, slechte
isolatie, enkel glas en verouderde installaties. Het goede nieuws is dat u
zelf veel kunt (laten) doen om de energierekening omlaag te brengen. En veel maatregelen
kosten minder dan ze opbrengen.
Anke van Hal is hoogleraar Duurzame Bouw en
Ontwikkeling bij de Nyenrode Business Universiteit. ‘Er zijn volop mogelijkheden om woningen te verbeteren’, zegt zij. ‘Wij hanteren altijd
de trias energetica: drie stappen om het
energieverbruik omlaag te brengen. De eerste
stap is verbeteren van de isolatie, zodat het
minder energie kost om de woning te verwarmen of te koelen. Daarna kijken we naar mogelijkheden om iets te doen met duurzame energie, zoals zonnepanelen of een zonneboiler. Tot
11
slot kun je installaties verbeteren of vervangen,
zoals een hr-ketel of lagetemperatuurverwarming.’
‘Veel energiebesparende
maatregelen leveren meer
geld op dan dat ze kosten'
12 ARNHEM EN OMSTREKEN
DUBBEL DUURZAAM Welke maatregelen het meest effectief zijn, verschilt per woning.
De website meermetminder.nl geeft een indicatie van besparingen die haalbaar zijn. Zo scheelt
een geïsoleerd dak al snel 780 m3 gas. Bij een
gemiddelde gasprijs van 65 cent per m3 bespaart u dan 507 euro per jaar. U kunt hierbij
overwegen duurzaam isolatiemateriaal te gebruiken, zoals vlas. Dan bent u dubbel duurzaam bezig. Andere manieren om uw woning te
isoleren zijn gevel- en spouwmuurisolatie, het
isoleren van de vloer en het plaatsen van dubbel
glas. Met extra isolerend hr++-glas kunt u per
jaar honderden euro’s op energie besparen.
LET THE SUN SHINE Is uw woning goed
geïsoleerd, dan kunt u overwegen uw eigen
energie op te wekken. Zonne-energie is hierbij
de meest voor de hand liggende optie, aldus
Hans van den Boom, sectormanager Duurzame
Energie bij de Rabobank. ‘De kostprijs van de
panelen is fors gedaald. Omdat je mag salderen
met je eigen stroomverbruik is het ook zonder
subsidie gewoon goed voor je portemonnee. Per
kWh zonnestroom bespaart een particulier
gemiddeld 22 cent. Je verdient je investering
binnen tien jaar terug en de panelen gaan meer
dan twintig jaar mee.’
Zonne-energie krijgt naar verwachting een
extra impuls voor collectieve initiatieven door
het Energieakkoord Duurzame Ontwikkeling,
dat in augustus is getekend. Voor overtollige
stroom die u opwekt en teruglevert aan het
energienet, ontvangt u een vergoeding van uw
energiebedrijf, maar u betaalt hierover ook
energiebelasting. Die belasting gaat omlaag van
11,6 cent naar 4,1 cent per kWh. Deelnemers
binnen een zogeheten postcoderoos kunnen
samen investeren in zonnepanelen die zij
bijvoorbeeld op een sporthal leggen. Van den
Boom: ‘Hoe interessant dit uiteindelijk wordt,
hangt af van de administratieve en technische
SPAREN OF
BESPAREN?
3039
vereisten. Het mag niet te ingewikkeld worden,
dan haken mensen af.’
STROOMVERDELER Van den Boom is
enthousiast over de slimme stroomverdeler
Herman, ontwikkeld door Christiaan Brester
van LENS in Amsterdam. Herman verdeelt zonnestroom van een gedeeld dak over de elektriciteitsmeters van individuele bewoners. Het
probleem van de energiebelasting is hiermee
van de baan: huishoudens hoeven over zonnestroomproductie geen belasting te betalen zolang ze op jaarbasis minder produceren dan ze
zelf verbruiken. Brester kreeg voor zijn vinding
de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013.
‘Herman verdeelt de stroom van een groot veld
zonnepanelen, bijvoorbeeld op het dak van een
appartementengebouw, over individuele aansluitingen’, legt Brester uit. ‘Dat heeft diverse
voordelen. Je betaalt alleen voor de stroom die
je zelf verbruikt. Het overschot lever je aan het
net en de opbrengsten verdeel je. Bovendien
kun je sturen waar de stoom heengaat. Als
bewoners niet willen meedoen, kan dat. En als
ze niet betalen, kun je de toevoer afsluiten.’ Het
winnen van de Herman Wijffels Innovatieprijs
heeft LENS in een stroomversnelling gebracht.
‘We hebben verschillende overeenkomsten
gesloten met woningcorporaties en verenigingen van eigenaren. De prijs van 50.000 euro
kunnen we goed gebruiken om Herman verder
te verbeteren.’
Wat levert meer op? Een
spaarrekening of investeren in energiebesparing? De Standaard
Rekenmethode Rendementen van Milieu
Centraal geeft u antwoord. Het rendement
van bijvoorbeeld dakisolatie is volgens deze
methode vergelijkbaar
met een rente van 9 procent op een spaarrekening. Laat voor een
specifiek advies voor uw
woning een Maatwerkadvies energiebesparing
opstellen. Kies altijd een
adviseur met een zogeheten Beoordelingsrichtlijn (BRL) 9500-02certificaat.
ENERGIEBESPAARFONDS Investeren
in duurzaamheid kost geld, maar levert ook geld
op (zie kader). Veel ingrepen hebben een beter
rendement dan een spaarrekening. U kunt ook
geld lenen om uw woning energiezuiniger te
maken. De Rabobank heeft samen met de ASN
Bank bijgedragen aan het Nationaal Energiebespaarfonds van het Rijk. U kunt bij dit fonds
tegen aantrekkelijke voorwaarden leningen afsluiten van 2.500 tot 25.000 euro om uw huis te
verbeteren.
13
WONINGMARKT
ALS UW HUIS TE KLEIN IS
Verbouwen of
verhuizen?
Een huis verkopen is lastiger dan enkele jaren
geleden. Huizenbezitters die uit hun jasje zijn
gegroeid staan voor een dilemma: ga ik verhuizen
of verbouwen? Een paar overwegingen.
TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF
1 IS VERHUIZEN ECHT NOODZAKELIJK? De keuze om te verhuizen of
te verbouwen begint met de vraag waarom
uw huidige woning niet meer aan uw wensen voldoet. Kunt of wilt u niet in uw huidige
omgeving blijven wonen, dan is de keuze voor
verhuizen snel gemaakt. Maar soms kunt u door
middel van een aantal aanpassingen uw woning verbeteren of vergroten. Verbouwen is
meestal goedkoper dan een nieuw huis kopen
en inrichten.
2 IS VERBOUWEN WEL EEN OPTIE?
Voor een aantal verbouwingen hebt u een vergunning nodig. Dit geldt vooral voor verbouwingen aan de voorkant van de woning. Op de
website omgevingsloket.nl kunt u checken of dit
voor u het geval is. De gemeente moet binnen
acht weken een besluit nemen over uw vergunningaanvraag. Buren hebben daarna nog zes
weken de tijd om bezwaar te maken. Bij ingrijpende verbouwingen zijn de termijnen langer.
14 ARNHEM EN OMSTREKEN
3 WAT KOST VERBOUWEN? De kosten van een verbouwing hangen af van de aard
van de werkzaamheden, de gebruikte materialen en de inzet van vakmensen. Wilt u de verbouwing financieren via een tweede hypotheek,
dan brengt dit ook kosten met zich mee voor
onder meer de bemiddeling en de notaris. Het is
verstandig om bij verbouwingen vooraf een
begroting te maken, eventueel met hulp van een
architect of een bouwkundig bureau. Hans
André de la Porte, woordvoerder van de
Vereniging Eigen Huis, adviseert om minimaal 10 procent in te calculeren voor onvoorziene kosten. Bij een oud huis is het risico op
onaangename verrassingen groter dan bij een
nieuw- bouwwoning. De kosten van een eventuele bouwvergunning kunnen per gemeente
nogal verschillen. Kijk voor een indicatie op de
website van de Vereniging Eigen Huis. Met de
Rabo Woonlasten Calculator kunt u de gevolgen
van een verbouwing voor uw maandlasten
berekenen.
Kunt u uw woonwensen
realiseren met een
verbouwing? Of is
verhuizen een betere
optie?
HANDIGE
WEBSITES
3039
De Rabo Woonlasten
Calculator berekent de
gevolgen van een
verbouwing of verhuizing voor uw
maandlasten. Kijk op
http://rabo.nl/2zbyb.
De verbouwscan van
de Vereniging Eigen
Huis geeft een indicatie
van de kosten en baten
van een verbouwing:
www.eigenhuis.nl/tools
/verbouwscan
4 WAT KOST VERHUIZEN? Naast de
aankoopkosten van uw nieuwe woning, moet u
bij een verhuizing ook rekening houden met
kosten voor de financiering, de verhuizing en de
inrichting van uw huis en tuin. Daarnaast is het
belangrijk om na te gaan voor welke prijs u uw
huis denkt te kunnen verkopen en of er eventueel een restschuld overblijft. Bij het kadaster
kunt u een overzicht opvragen van de recente
aankoopprijzen van woningen in uw postcodegebied. Vanwege de onzekerheid op de huizenmarkt is het verstandig eerst uw oude huis te
verkopen voor u een nieuwe woning koopt. Is
dit onmogelijk, informeer dan bij uw hypotheekverstrekker naar de mogelijkheden voor
een overbruggingshypotheek. Dat is een tijdelijke lening waarmee u de periode kunt “overbruggen” tot uw oude huis is verkocht. U mag de
rente over beide woningen enkele jaren
aftrekken.
5 WAT LEVERT EEN VERBOUWING
OP? Een verbouwing kan de waarde van uw
woning verhogen, maar de kans is groot dat u de
investering niet volledig terugverdient.
Verbouwingen die extra leefruimte creëren,
zoals de omvorming van een bergzolder naar
een woonzolder, voegen volgens Hans André de
la Porte meer waarde toe dan bijvoorbeeld de
aanleg van een designkeuken. Achterstallig
onderhoud adviseert hij altijd aan te pakken,
want een slecht onderhouden woning is lastig te
verkopen. ‘Overige verbouwingen moet u vooral
doen voor uw eigen woongenot, want het
geïnvesteerde bedrag haalt u er vrijwel nooit
helemaal uit.’
DOE DE TEST:
HTTP://RABO.NL/B9I2U
15
CYBERCRIMINALITEIT
Digitale
diefstal
Burgers zijn bijna even vaak slachtoffer van hacken als van diefstal. Met
alertheid en veiligheidsmaatregelen
kunt u veel narigheid voorkomen. Vier
vormen van cyberdiefstal op een rij.
TEKST: ARJAN VAN BIJNEN
EIGEN
VERANTWOORDELIJKHEID
Slachtoffers van
cyberdiefstal kunnen niet
vanzelfsprekend rekenen
op een vergoeding van de
geleden schade door de
bank. Dat hangt van de
situatie af. U bent zelf
verantwoordelijk voor
bescherming van uw
gegevens, bijvoorbeeld
via regelmatige saldocontroles, het up-to-date
houden van software en
verantwoord
internetten. Wanneer u
vrijwillig codes hebt
afgegeven aan derden, valt
de schade buiten het
vergoedingsbeleid.
16 ARNHEM EN OMSTREKEN
1
Malware. Een kwaadaardige
software die niet door de
virusscanner wordt herkend. Deze
verzamelt ongemerkt privégegevens,
die kunnen worden gebruikt voor
allerlei doeleinden: spionage, fraude, afpersing,
enzovoort. Wim Hafkamp, Chief Information
Security Officer Rabobank Group: ‘Wees
voorzichtig met het bezoeken van onbekende
websites. Zo verklein je de kans op infecties. Het
is echter geen garantie, want malware wordt
ook wel eens via bekende sites verspreid.’
2
Phishing. Via e-mails (zogenaamd
afkomstig van de bank) of telefoon
wordt u gevraagd om uw (inlog)gegevens. Hafkamp: ‘Criminelen
worden hierin steeds sluwer. Zo
vissen ze tegenwoordig vaak naar de eenmalige
signeercodes via slinkse "social engineering"
-trucs, waarbij ze het slachtoffer in feite zelf een
transactie laten goedkeuren onder het mom van
een controle. Geef dus nooit codes aan derden.’
3
Cyberaanvallen. Zijn vrijwel nooit
gericht op personen, maar op
organisaties. Bekende voorbeelden
zijn de aanvallen van de
anarchistische hackersbeweging
Anonymous. Het doel van dit soort
aanvallen is om een computer, netwerk of dienst
onbruikbaar te maken. Vaak wordt de
infrastructuur van het aangevallen systeem
gebruikt om een mailbom te versturen. Als
gebruiker merkt u dat bijvoorbeeld een site niet
meer werkt of extreem traag is. Ook kunt u
ineens phishingmails ontvangen vanuit de
getroffen netwerken.
4
Identiteitsdiefstal. Het is voor
geoefende hackers niet moeilijk om
socialmedia-accounts te hacken.
Maar ook klassieke identiteitsdiefstal
is makkelijker geworden. Sandro
Etalle, hoogleraar aan de Technische
Universiteit Eindhoven: ‘Veel mensen hebben
een kopie van hun paspoort opgeslagen op hun
computer of online. Als criminelen die kopie in
handen krijgen, kunnen ze een deel van je
identiteit overnemen.’ Het Centraal Meld- en
informatiepunt Identiteitsfraude en -fouten
(CMI) adviseert om op de kopie van uw
identiteitsbewijs groot te schrijven dat het een
kopie is, voor wie deze bedoeld is en op welke
datum de kopie is gemaakt. Ook het
doorstrepen van het burgerservicenummer,
dat tweemaal op het identiteitsbewijs staat
vermeld, is aan te bevelen. Door verschillende
ingewikkelde wachtwoorden te gebruiken,
verkleint u het risico op een complete kaping
van uw online-identiteit.
FACTS &
FIGURES
Twijfelt u nog of u gaat verbouwen of verhuizen?
Deze feiten en cijfers helpen u op weg bij het maken
van een keuze.
3039
(BRONNEN: NVM, TIASNIMBAS BUSINESS SCHOOL, CBS, VERENIGING EIGEN HUIS) TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT
159 DAGEN STOND DE GEMIDDELDE
WONING IN NEDERLAND IN HET DERDE
KWARTAAL VAN 2013 TE KOOP. ///
VROUWEN SCHATTEN DE VERKOOPTIJD
VAN HUN WONING LANGER IN DAN
MANNEN. /// WONINGEN MET EEN
ENERGIELABEL WORDEN GEMIDDELD 100
DAGEN EERDER VERKOCHT. /// DE MEEST
ENERGIEZUINIGE WONINGEN (LABEL A OF
B) LEVEREN BIJ VERKOOP 3,8% MEER OP
DAN WONINGEN MET EEN LAGER
ENERGIELABEL. /// VOOR WONINGONDERHOUD MOET U VOLGENS DE
VERENIGING EIGEN HUIS REKENEN OP
CIRCA 300 EURO PER MAAND.
17
BELEGGEN
Rabobank Ledencertificaten zijn nu Rabobank Certificaten. Het
verschil: ze zijn vrij verhandelbaar voor iedereen. Wat is er
veranderd en hoe werkt het?
TEKST: RABOBANK FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE/EDWIN WALVISCH
NOTERING AAN EURONEXT AMSTERDAM
Rabobank
Certificaten
WWW.RABOBANK.NL/
CERTIFICATEN
18 ARNHEM EN OMSTREKEN
H
et Rabobank Ledencertificaat is niet
meer exclusief voor leden
beschikbaar. Rabobank Ledencertificaten zijn sinds 27 januari
2014 genoteerd aan Euronext Amsterdam. De
naam is gewijzigd in Rabobank Certificaat.
Iedereen kan nu dagelijks certificaten op de
beurs aan- en verkopen. Rabobank beoogt ieder
kwartaal een vergoeding te betalen op
Rabobank Certificaten. De minimum beoogde
vergoeding is gestegen van 5,2 procent naar 6,5
procent per jaar met als eerste betaaldag 29
maart 2014. (De waarde van uw beleggingen
kan fluctueren. In het verleden behaalde
resultaten bieden geen garantie voor de
toekomst.)
die genoteerd zijn op de beurs. Als er weinig
vraag is, kan het zijn dat u uw certificaten
verkoopt tegen een lagere koers dan waartegen
u deze heeft gekocht. Omgekeerd kan ook: bij
veel vraag stijgt de koers. Daarnaast zijn er
andere risico’s. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de
bank geen of onvoldoende winst maakt, zodat
de Rabobank de beoogde vergoedingen niet of
slechts gedeeltelijk uitbetaalt. Een niet
uitgekeerde vergoeding wordt later niet alsnog
uitbetaald. En mocht de bank failliet gaan, dan is
de kans groot dat de certificaathouder, gezien
het achterstelde karakter van de Rabobank
Certificaten, zijn inleg kwijtraakt.
WAT ZIJN DE RISICO'S? Het Rabobank
Certificaat is een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs. Er
zijn dus risico’s aan verbonden. De koers
schommelt, net als bij andere instrumenten
een van de veiligste banken. De verwachting is
daarom dat ook onder de nieuwe naam
Rabobank Certificaten een degelijke belegging
zullen blijken te zijn. Dat betekent echter niet
dat u zomaar moet instappen. De risico’s van
IS HET RABOBANK CERTIFICAAT
IETS VOOR MIJ? De Rabobank is wereldwijd
3039
Iedereen kan
nu handelen
in Rabobank
Certificaten.
19
MEER WETEN?
Voor meer en actuele
informatie, waaronder het
prospectus van 17
december 2013 met daarin
het volledige overzicht van
voorwaarden en risico’s,
kijkt u op
www.rabobank.nl/
certificaten.
Rabobank Certificaten moeten bekend zijn en u
moet ermee kunnen omgaan en niet wakker
liggen van koersschommelingen. Het Rabobank
Certificaat is ook niet geschikt voor iemand die
spaart voor een bepaald doel: op het moment
dat het geld nodig is, zou de koers lager kunnen
zijn dan verwacht, waardoor het benodigde
bedrag dan niet beschikbaar is. Het Rabobank
Certificaat is een beleggingsproduct om op
lange termijn vermogen op te bouwen.
Daarnaast is het bij beleggen belangrijk om niet
alle eieren in één mandje te stoppen, maar om
risico’s te spreiden.
Het Rabobank Certificaat is
een achtergesteld
beleggingsproduct dat
verhandeld wordt op de
WAAROM ZIJN DE RABOBANK
CERTIFICATEN NIET MEER EXCLUSIEF
VOOR LEDEN VERKRIJGBAAR? De
notering aan Euronext Amsterdam stimuleert
de verhandelbaarheid van de Rabobank
Certificaten. De Rabobank Certificaten zijn nu
beschikbaar voor alle beleggers, waaronder
ook institutionele beleggers, bij wie de interesse
in Rabobank papier zoals Rabobank
Certificaten groot is. Rabobank
Ledencertificaten is een belegging gebleken die
beleggers lange tijd vasthouden met als gevolg
dat er regelmatig sprake was van een lage vraag
en een laag aanbod. Een toename in vraag en
aanbod kan beter worden opgevangen door een
bredere markt.
beurs. Er zijn dus risico’s aan
verbonden.
Disclaimer
Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank
Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als
zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te
Amsterdam. De informatie in deze publicatie dient niet te worden
opgevat als een aanbod en evenmin als een uitnodiging tot het doen van
een aanbod tot het kopen of verkopen van financiële instrumenten en is
ook niet bedoeld om enig recht of verplichting te creëren. Het
gebruikmaken van de informatie geschiedt dan ook geheel op eigen
risico. De in deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of
impliciete beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder
verdere aankondiging worden gewijzigd. Deze publicatie is geen
prospectus of informatiememorandum. Beslissingen om te beleggen in
Rabobank Certificaten moeten worden gebaseerd op de volledige
beschrijving van voorwaarden en risico’s die van toepassing zijn op
Het Rabobank Certificaat is een
beleggingsproduct om op lange
termijn vermogen op te bouwen
Rabobank Certificaten zoals opgenomen in het prospectus inzake
‘Admission to listing and trading on NYSE Euronext in Amsterdam of up
to 237,961,365 Rabobank Certificates with a nominal amount of €25.00
each’ d.d. 17 december 2013 dat kosteloos verkrijgbaar is op
www.rabobank.nl/certificaten, alsmede de meest recente informatie
over de Rabobank Groep en de meest recente Nederlandse
staatsleningen. U dient zelf na te gaan of een belegging in Rabobank
Certificaten in overeenstemming is met het voor u vastgestelde
doelrisicoprofiel. Rabobank Certificaten is een eigen product van de
Rabobank. Rabobank en/of de aan haar gelieerde instellingen vervullen
verschillende rollen bij het product Rabobank Certificaten. Hierdoor
kunnen belangenconflicten ontstaan tussen de Rabobank Groep en
beleggers in Rabobank Certificaten.
20 ARNHEM EN OMSTREKEN
Oplossing
In de volgende editie van
PUZZEL
Dichterbij vindt u de oplossing
van deze puzzel.
Zweeds raadsel
Veel puzzelplezier toegewenst.
3039
TOELICHTING
De omschrijvingen van de puzzelwoorden staan in de
vakjes aangegeven. De pijl geeft aan waar u het
woord moet invullen. De letters in de vakjes met de
cijfers 1 tot en met 7 vormen samen de oplossing.
21
Impuls voor
innovatie
Het Herman Wijffels
Fonds ondersteunt
initiatieven die het
coöperatieve en
maatschappelijk
verantwoord
ondernemen
bevorderen. De
Herman Wijffels
Innovatieprijs heeft elk
jaar € 150.000
beschikbaar voor
nieuwe ontwikkelingen
die het verschil maken
voor mens en milieu.
ONDERNEMERS EN INNOVATIE
HERMAN WIJFFELS PRIJS
Slimme
vindingen
Beiden uit onze regio en finalist van de Herman
Wijffels Innovatieprijs: internist en publieksprijswinnaar Arianne van Bon en ondernemer Jaap Ory.
TEKST: STERK/ENGELS TEKSTSCHRIJVERS FOTO'S: BART NIJS FOTOGRAFIE
Uit handen van Herman
Wijffels (l) ontvingen
Arianne van Bon en Robin
Knoops (Inreda Diabetic) de
publieksprijs. Hun vinding
3039
won met ruime voorsprong.
P
rijswinnaar of genomineerd –
finalisten van de Herman Wijffels
Innovatieprijs zijn verrast door de
grote belangstelling voor hun
vinding. Iedereen is blij met de PR
die deuren opent. De ondernemers
krijgen immers toegang tot belangrijke
netwerken en met de geldprijs kunnen ze hun
innovatie verder verwezenlijken.
INREDA DIABETIC Wat Arianne van
Bon, internist endocrinoloog in Ziekenhuis Rijnstate en het AMC, gaat doen met de gewonnen
€ 5.000? ‘Dat gaat naar onderzoek bij kinderen.
Zij zijn extra gevoelig voor insuline, we willen
dat ook zij de kunstmatige alvleesklier kunnen
gebruiken.’ Arianne is als onderzoeker betrokken bij de ontwikkeling van de kunstmatige
alvleesklier. Dat klinkt spectaculair en daardoor
schoof haar zakelijk partner Robin Koops aan bij
De Wereld Draait Door. Robin is eigenaar van
23
Inreda Diabetic dat de innovatie op de markt wil
brengen. Hij is zelf suikerpatiënt en sleutelde in
2008 – in zijn schuur – het prototype in elkaar.
‘Met de kunstmatige
alvleesklier ben je patiënt af.
Het geeft mensen met
suikerziekte hun leven terug.
En de hoop 80 te worden
zonder gedoe’
Wat is dat, een kunstmatige alvleesklier?
Simpel gezegd: een doosje met software dat je
op de buik draagt. Aan de ene kant zit een
sensor die je op de huid plakt, aan de andere
kant zit een slangetje met een naald die je in de
huid prikt. De sensor meet constant de bloedsuikerspiegel. Is die te hoog, dan spuit het
apparaat automatisch insuline in. Is de bloedsuikerspiegel te laag dan spuit hij glucagon in.
Er bestaat al wel een pompje dat alleen insuline
inspuit, maar dat werkt niet automatisch en
vraagt veel rekenwerk van de patiënt. Arianne:
‘Ons systeem heeft een wiskundig model ingebouwd dat reageert op de bloedsuikerspiegel.
Zo kan het apparaat heel precies insuline en
glucagon toedienen.’ Twaalf proefpersonen
hebben de kunstmatige alvleesklier gedragen.
De reacties waren enthousiast, weet Arianne:
‘Een vrouw van 70 vertelde me dat ze gewoon
een ijsje kon eten als ze daar zin in had, zonder
ingewikkelde berekeningen. Ze voelt zich geen
patiënt meer!’ Inreda Diabetic is druk bezig een
compacte versie te bouwen, zo klein als een
smartphone. Arianne hoopt dat ze in 2016 de
kunstmatige alvleesklier kan voorschrijven aan
haar patiënten. Haar accountmanagers van de
Rabobank – Ilse de Graaf (particulier) en Toine
Neggers (zakelijk) – houden de vinger aan de
pols. Ilse vat het treffend samen: ‘Arianne heeft
aangegeven druk te zijn met haar werk, waardoor ze weinig tijd heeft voor haar financiële
zaken. Toine en ik zijn er om dat perfect te
regelen, ik heb geregeld contact met haar.’
DEEPWATER ENERGY Toen Jaap Ory
door een reorganisatie bij Getronics zonder
werk kwam, gaf hem dat de rust na te denken
over zijn toekomst. Hij is gek van 'water' (woont
daarom ook aan de Waal), besloot zijn passie te
volgen en studeerde Watermanagement. Op een
congres hoorde hij dat voor het winnen van
energie uit ‘laag-verval-rivieren’ alles al wel
Arianne van Bon: ‘Er zijn in
Nederland 1 miljoen
suikerpatienten. Voor hen is
de kunstmatige alvleesklier
een zegen.’
24 ARNHEM EN OMSTREKEN
Zakenpartners Jaap Ory (r)
en Dolf Pasman met accountmanager Pépé Lebbink (l):
‘De Oryon Watermill haalt
meer rendement uit
stromend water.’
MADE IN
GELDERLAND
3039
bedacht was. Dat betwijfelde hij. Jaap begon te
schetsen aan draaiende schoepen met
beweegbare lamellen, die de kracht van het
stromende water efficiënt moesten omzetten in
elektriciteit. Jaap: ‘In het begin heb ik
nachtenlang getekend en gerekend. Eerst was er
een metalen versie, inmiddels is er de Oryon
Watermill met vleugels en lamellen van
composiet. Dit materiaal kunnen we bewerken,
zodat aangroei, van algen bijvoor- beeld, geen
kans heeft. De generator zit in de as, die samen
met Siemens is ontwikkeld.’
De Oryon Watermill heeft sowieso al een
hoog rendement, doordat het rad in balans is en
door de verticale as nauwelijks weerstand heeft
en zo soepel kan meedraaien met het stromende water. Het rendement wordt nog eens met
80% vergroot door het ‘venturi-effect’:
schermen sturen het water naar de juiste
schoep. Een kleine Oryon Watermill geeft
stroom voor 30 tot 40 huishoudens, een grote
voor 20.000 huishoudens. Jaaps vinding is een
aantal keren getest in Deltares, een toonaangevend waterlab. En de testopstelling in de Rijn
bij Tolkamer was een succes. Deze is inmiddels
verplaatst naar de stuw bij Ulft. Aan belangstelling heeft Jaap geen gebrek. Er is al interesse
vanuit Suriname, Afrika en Azië. Niet vreemd,
want op afgelegen plekken is de Oryon
Watermill een goed alternatief voor de daar
vaak peperdure elektriciteit, als deze al
voorhanden is.
De Rabobank verstrekte
Deepwater Energy al
eerder een lening van
€ 25.000. Daarmee vroeg
ondernemer Jaap Ory
onder meer octrooi aan
voor zijn vinding en
ontwikkelde hij samen
met zakenpartner Dolf
Pasman de Oryon
Watermill verder. Beiden
komen uit de regio: Jaap
woont in Dreumel en
heeft kantoor op de
Kleefse Waard in Arnhem.
Dolf woont en werkt in
Baak. Als het aan Jaap
ligt, krijgt de Oryon
Watermill het predicaat
Made in Gelderland: bij
de productie en
marketing betrekt hij het
liefst bedrijven uit onze
provincie.
Jaaps Watermill is een ‘groene innovatie’,
wat wordt onderstreept doordat het systeem
visvriendelijk is. Jaap: ‘Tests hebben aangetoond
dat de vissterfte nul is. We hebben fuiken
geplaatst achter de schoepen en de vis die
daarin zat, was niet beschadigd.’
Accountmanager Pépé Lebbink is apetrots op
‘zijn’ klant. Hij houdt zijn ogen open en probeert
Jaap in contact te brengen met partijen die zijn
bedrijf verder kunnen helpen.
25
3039
INTERVIEW
Zakenvrouw Annemarie van Gaal (51) geeft in haar boeken,
columns en in het televisieprogramma Een dubbeltje op zijn kant
handvatten voor een financieel stabiel leven. Hoe bereik je die
rust, regelmaat en reinheid in je financiële huishouding?
TEKST: SUUS RUIS FOTO'S: MARK KOHN
ANNEMARIE VAN GAAL OVER DE DRIE FINANCIËLE R-EN:
‘Er valt altijd wel
iets te besparen’
MEER WETEN?
HTTP://RABO.NL/955ZS
W
at is de belangrijkste tip die je
kunt geven aan mensen die
meer geld tot hun beschikking
willen hebben?
‘Extra geld kun je op twee manieren krijgen: er
moet ofwel meer binnenkomen, of je moet minder uitgeven. Om meer inkomsten te genereren,
zou je meer uren kunnen gaan werken. Of als je
in de stad woont, kun je overwegen om een
kamer te verhuren. Check ook goed bij de
Belastingdienst of je wellicht recht hebt op
toeslagen. Geld besparen is echt in alle gevallen
mogelijk. Mensen zeggen vaak dat ze écht nergens meer op kunnen besparen, maar ik vind
altijd wel iets.’
3039
In welke hoek bijvoorbeeld?
‘Er is vaak nog te besparen op zaken als
zorgverzekering, energie en auto. Er zijn tegenwoordig veel sites waarop je kosten van de
diverse leveranciers kunt vergelijken. Kijk ook
kritisch naar je abonnementen; is die sport28 ARNHEM EN OMSTREKEN
school of televisiegids echt nodig? Veel abonnementen zijn vandaag de dag maandelijks
opzegbaar. En als je het zelf zwaar hebt, kun je
de automatische incasso’s van goede doelen
beter stopzetten, in ieder geval tot je er zelf
weer bovenop bent.’
Wat is de beste manier om orde te
scheppen in je financiën?
‘Allereerst moet je de balans opmaken. Dus in
kaart brengen wat er maandelijks binnenkomt,
maar ook heel precies en volledig al je kosten
opschrijven. Hierin moet je eerlijk zijn, en werkelijk álles meenemen. Maak ook een schuldenoverzicht van alle schulden, leningen of
betalingsregelingen die je hebt. Schrijf achter
elke schuld wat de looptijd is. Als je alles voor
jezelf op een rijtje hebt, ga je een kasboek bijhouden, waarin je alles wat je uitgeeft, noteert.
Zo krijg je een goed beeld van waar je geld
precies naartoe gaat en kun je kijken waar je
nog op kunt besparen.’
Advies
3039
Het kan gebeuren dat
het financieel even
minder gaat, waardoor
u uw vaste lasten tijdelijk niet meer kunt betalen. Het is belangrijk
dat u dan zo snel mogelijk contact opneemt
met uw Rabobank.
Samen met u gaan we
op zoek naar een
oplossing voor uw
betalingsproblemen.
29
FINANCIËLE
ZELFREDZAAMHEID
Rabobank Foundation investeert in Nederland in
projecten die mensen de
kans geven om financieel
zelfredzaam te worden.
Binnen het thema educatie
& financiën is Rabobank
Foundation een partnerschap aangegaan met
Humanitas en het Nibud
voor het programma
Thuisadministratie. Doel
hiervan is om vrijwilligers
te werven en op te leiden
die mensen kunnen ondersteunen in het aanleren
van gezond financieel
gedrag en het wegwerken
van achterstanden.
Veel mensen maken zich zorgen of zij
later voldoende pensioen hebben. Hoe kun
je ervoor zorgen dat je ook na je pensionering voldoende geld hebt?
‘Het allerbelangrijkste wat ik hierin kan adviseren is dat je, als het enigszins mogelijk is, de
hypotheek van je koopwoning hebt afgelost
tegen de tijd dat je stopt met werken. Stel: je
pensioen valt tegen. Dan scheelt het al ontzettend als je geen woonlasten meer hebt.
Mocht je dan nog niet kunnen rondkomen, is er
altijd de mogelijkheid om je huis te verkopen en
goedkoper te gaan wonen. Je zou het vrijgekomen geld dan bijvoorbeeld om kunnen zetten
in een lijfrente of zet het op een goede spaarrekening. Zo kun je toch een onbezorgde oude
dag hebben.’
Hoe belangrijk is het om leningen af te
lossen?
‘Heel belangrijk, dat kan ik niet vaak genoeg
zeggen. Postorderkredieten en zogenaamde
flitskredieten zijn dure leningen met hoge
rentes. Los die zo snel mogelijk af. Voor persoonlijke kredieten en bijvoorbeeld leningen
voor een studieschuld, geldt eigenlijk hetzelfde.
Ik raad aan om door te gaan met die maandelijkse betalingen als de betreffende lening is
afgelost, maar dan aan jezelf. Je bent nu toch al
gewend om dit geld over te maken. Stort het
bedrag vanaf dat moment op een spaarrekening,
‘Ik adviseer elk huishouden om twee
bankrekeningen te gebruiken. Eén
salarisrekening voor de vaste lasten
en een andere voor overige uitgaven’
30 ARNHEM EN OMSTREKEN
‘Het woord schuld impliceert
dat het verwijtbaar is als je
het financieel moeilijk hebt.
Doordat het onderwerp zo
beladen is, komen mensen
vaak te laat in actie.’
zo heb je later een appeltje voor de dorst.’
En hoe voorkom je dat je aan het einde
van je geld nog een stuk maand overhoudt?
‘Uiteraard kun je dit voorkomen door te zorgen
dat je bespaart, of meer geld binnen- brengt,
maar vooral ook door te zorgen dat je overzicht
hebt. Ik adviseer elk huishouden om sowieso
twee bankrekeningen te gebruiken. Eén waar
het salaris op wordt gestort; van deze rekening
laat je alle vaste lasten afschrijven. Op een
tweede rekening stort je maandelijks geld dat je
gebruikt voor boodschappen, benzine en allerlei
kleine uitgaven. Als je het moeilijk vindt om
deze uitgaven over een maand te spreiden, kun
je ook per week geld op deze pinpasrekening
storten. Of geld pinnen en het contant in je
portemonnee doen. Maar op is op!’
Veel mensen kennen vroeg of laat een
periode waarin het financieel even minder
gaat. Waarom is het nog steeds zo’n taboe
om daarover te praten? Of om hulp te
vragen?
‘Dat zit in onze cultuur. Nederland is het enige
land waar het woord “schuld” twee betekenissen heeft. Het woord impliceert dat het verwijtbaar is als je het financieel moeilijk hebt.
Doordat het onderwerp zo beladen is, komen
mensen vaak veel te laat in actie. Maar er is
genoeg aan te doen.’
SOCIAL
MEDIA
Rabobank Arnhem en Omstreken is ook actief op
Social Media. Kent u ons Twitteraccount al?
Hieronder een greep uit tweets aan en van
@RaboArnhem.
RABOBANK
3039
‘@MAKERPOINT GEFELICITEERD MET DE
OPENING VAN JULLIE 3D STORE IN
ARNHEM!’ @RaboArnhem ‘WORDEN ALLE
BANKPASJES VERVANGEN VOOR NIEUWE
IVM #IBAN?’ @NSytema ‘EEN MOOIE BOS
BLOEMEN VAN DE @RABOBANK
GEKREGEN, ALS FELICITATIE VOOR MIJN
NIEUWE HUIS. DANK JE WEL DAARVOOR. ’
@xanwig ‘DIGITALE REKENINGSFSCHRIFTEN
WORDEN 15 MAANDEN BINNEN RABO
INTERNETBANKIEREN BEWAARD. LANGER
BEWAREN? SLA ZE OP! ’ @RaboArnhem
31
RABOBANK STEUNT
De in 1858 gebouwde en in de Tweede Wereldoorlog vernielde
Renkumse Molen – een van de oudste Rijksmonumenten van
Arnhem en omgeving – is eindelijk in ere hersteld. Begin dit jaar
was de beeldbepalende korenmolen weer maalvaardig.
TEKST: STERK/ENGELS TEKSTSCHRIJVERS FOTO'S: BART NIJS FOTOGRAFIE, STICHTING EXPLOITATIE RENKUMSE MOLEN
DE TROTS
VAN RENKUM
1 - Al net zo ambachtelijk als
de molen zelf: molenbouwer
Adriaens restaureert de molen met de grootste precisie.
2 - 'We laten de bewogen historie van de molen zien. Zo
hebben we 'oorlogslittekens'
– gaten en scherven van
granaten uit WOII – laten
zitten', zegt Thijs Aardema
(r), secretaris Stichting
Exploitatie Renkumse
Molen, hier met penningmeester Dick Goedhart,
bestuurslid Leo Langendoen
en eigenaar Dennis van der
Wal. Achter hen molenaar
Mees van Norden.
3 - Elke zaterdag van 10.00
tot 16.00 uur is de
gerestaureerde molen open
voor publiek en zie je de
vrijwillige molenaars Mees
van Norden en Erik van Ark
aan het werk.
32 ARNHEM EN OMSTREKEN
2
1
4 - Het complete binnenwerk
3
van de molen is vernieuwd,
zoals het bovenwiel. Een
knap staaltje vakmanschap.
5 - 13.515 kilo de lucht in: in
het najaar van 2013 werden
de nieuwe kap en wieken
geplaatst, onder luid
applaus van de toegestroomde Renkummers.
Een mijlpaal!
6 - Circa € 500.000 was nodig
om de molen tot in detail te
restaureren. Het rijk droeg
70% bij, de provincie en de
gemeente elk 10%. Het
resterende bedrag werd
opgebracht door sponsors
en andere gulle gevers,
waaronder het Rabobank
Stimuleringsfonds. Meer
weten over dit fonds? Kijk op
rabobank.nl/arnhem.
4
3039
5
6
LEDENRAAD
In november was de ledenraadsverkiezing van onze bank. Als lid
kon u online uw stem uitbrengen. Uit vijftien kandidaten werden
twee leden herkozen en acht nieuwe gekozen. Een kennismaking.
TEKST: STERK/ENGELS TEKSTSCHRIJVERS FOTO'S: BART NIJS FOTOGRAFIE
Bedankt voor
uw stem!
LEDENRABOARNHEM
.NL
W
at zijn je drijfveren voor de
ledenraad, vroegen we de
kersverse leden.
HANS-ROBERT VAN DER DOE (46),
Oosterbeek. Mede-eigenaar DK Makelaars.
Herkozen. ‘Kritisch zijn en op een positieve
manier invloed uitoefenen – dat doe ik graag
nog vier jaar.’
MARLY KIEWIK (30), Arnhem. Manager
Public Sector Deloitte Consulting. Herkozen.
‘Vanuit mijn achtergrond in de sociale sector en
de zorg discussieer ik graag mee over de
meerwaarde van de bank.’
ETTY DE BOER (43), Velp. Eigenaar
Loftus. ‘Als zelfstandig ondernemer onderken ik
de belangrijke rol van geldverstrekkers in de
huidige maatschappij. Ik fungeer hierbij graag
als klankbord.’
ILKO BOSMAN (35), Arnhem. CFOO
Rewilding Europe. ‘Ik vind het als Arnhemmer
belangrijk om hier niet alleen te wonen, maar
34 ARNHEM EN OMSTREKEN
ook een maatschappelijke bijdrage te leveren.
De ledenraad is hiervoor een uitgelezen manier.’
INGRID VAN GELDER (27), Arnhem.
Eigenaar Socialmarks. ‘Ik heb een kritische blik,
ben duidelijk in mijn mening en sta voor
ontwikkeling en innovatie. Dit hoop ik mee te
brengen als ledenraadslid.’
FREE HOVING (58), Rozendaal.
Wethouder, zelfstandig ondernemer. ‘Met mijn
brede achtergrond en financieel economische
ervaring heb ik goed zicht op wat een bank voor
u en mij kan doen.’
THIJS VAN DER LAAN (58), Doorwerth.
Adviseur re-integratie en arbeidsbemiddeling.
‘Graag lever ik een bijdrage aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de Rabobank.
Zeker als het gaat om kansarme jongeren.’
JOS SLOOTSTRA (26), Arnhem. Retailmanager KPN. ‘De oprechte interesse in de
klant, dat triggerde me om lid te worden. Na
vier jaar voorzitterschap van de jongerenraad
bij Rabobank De Stellingwerven zet ik mijn
betrokkenheid graag voort in deze ledenraad.’
JAAP STUIVER (50), Ellecom. Directeur
Jastu Management. ‘Ik wil ervoor zorgen dat de
verbinding tussen bank, bedrijf en mens
optimaal functioneert, zeker in een economisch
onstabiele tijd als deze.’
AD VERVELD (74), Dieren. Gepensioneerd. ‘Als bestuurslid van diverse sociaal-maatschappelijke organisaties zie ik dat veel mensen
moeite hebben met het digitale betalingsverkeer. Daarvoor wil ik extra aandacht vragen.’
3039
Even
voorstellen
35
LEDEN
VOOR
LEDEN
Ga naar www.ledenraboarnhem.nl voor deze en meer
lokale aanbiedingen. Aanbiedingen zijn geldig tot en
met 5 juni 2014, tenzij anders vermeld.
EKS'KWIZIT
UNIEKE DESIGNER
BOXERSHORTS
Eks’kwizit combineert
kunst en fashion in unieke
kleding. Kunstenaars
maken een kunstwerk voor
eks’kwizit en een deel van
dit kunstwerk komt terug
in onder andere
boxershorts. Beroemde
Nederlandse kunstenaars
als Paco Raphael en Rik
Oostenbroek verleenden al
hun medewerking.
Leden van Rabobank
Arnhem en Omstreken
VAN DER VALK HOTEL ARNHEM
3039
GRATIS
KINDERMENU
Van der Valk Hotel Arnhem
is al meer dan 25 jaar een
begrip op de Veluwe!
Kinderen zijn er aan het
goede adres. In het
souterrain bevindt zich een
splinternieuwe speelhoek,
er zijn speciale kindertoiletten en een speeltuin.
De allerkleinsten vermaken
zich met een kleurplaat of
Timo-Toekan speelgoed
zodat papa en mama
heerlijk kunnen
ontspannen in het
36 ARNHEM EN OMSTREKEN
restaurant of op het terras.
Leden van Rabobank
Arnhem en Omstreken
krijgen 1 kindermenu ter
waarde van € 9,00 gratis
(hoofdgerecht, nagerecht
en biologisch
kinderdrankje) wanneer 2
volwassenen dineren*.
*voorwaarde: minimaal een
hoofdgerecht per
volwassene van de à la
carte kaart.
betalen voor een
boxershort met design van
Kiki Verhagen of Paco
Raphael nu slechts € 14,95
in plaats van € 27,95
(excl. verzendkosten).
De eerste 50 bestellingen
krijgen bovendien een
GRATIS eks’kwizit t-shirt
cadeau!
Aanbieding alleen geldig
op de twee genoemde
designs. Op = op.
HEARTCORE TRAININGEN
KORTING OP
PERSONAL TRAINING
Heartcore Training biedt als
Maatschappij Conditietrainer de mogelijkheid uw
gezondheid, zowel fysiek
als mentaal, te verbeteren.
Kracht, uithoudingsvermogen, doorzettingsvermogen, discipline en
leren trainen met 100%
focus. De aangeboden
trainingen zijn pilates,
hardlopen en maatschappelijke zelfverdediging.
Leden van Rabobank
Arnhem en Omstreken
krijgen korting op
verschillende Personal
Trainings pakketten:
Vier Personal Trainingen
voor € 15,- per persoon, per
sessie bij vier personen.
€ 25,- per persoon, per
sessie bij twee personen. Of
vier individuele Personal
Trainingen voor € 30,-per
persoon, per sessie.
(Aanbieding geldt tot en
met 31 mei 2014.)
VANDENBELD WIJNEN
EXCLUSIEVE KORTING
OP HEERLIJKE WIJNEN
Kennismaken met
VANDENBELD Wines?
Leden van Rabobank
Arnhem en Omstreken
ontvangen exclusief 10%
korting op het ‘Wijnpakket
Toppers’. Met uw bestelling
maakt u ook nog eens kans
op een overnachting op het
wijndomein in Minzac.
Ga naar deze
ledenaanbieding op
www.ledenraboarnhem.nl
voor meer informatie en
bestellen.
3039
Sinds 2002 zijn Michel en
Erica van den Beld de trotse
eigenaren van een
wijndomein in Minzac. Een
klein dorpje in de
Dordogne, op steenworp
afstand van Saint-Emilion
en Pomerol. Inmiddels
produceren zij al bijna 12
jaar heerlijke wijnen,
gemaakt met respect voor
de natuur.
37
AANBIEDINGEN
Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op
rabobank.nl/dichterbij.
HOCKEY
EFTELING
RABOBANK HOCKEY
WORLD CUP 2014
WIN EEN VERBLIJF IN
EFTELING BOSRIJK
Over minder dan 100 dagen begint het WK hockey
in het Kyocera stadion te
Den Haag. Het wedstrijdschema is inmiddels bekend. Leden van de Rabobank krijgen 15% korting
op toegangskaarten. Het
Vlak naast de Efteling, in
een prachtig bos, ligt het
vakantiepark Efteling
Bosrijk. Met vrijstaande
“boshuysen” en knusse
appartementen biedt dit
mooie vakantiepark voor
ieder wat wils.
aantal beschikbare kaarten
is beperkt, dus bestel snel
via See Tickets:
0900-3001000, codewoord
‘Dichterbij’. Bestellen kan
tot en met 15 april 2014.
Meer informatie op
rabobank.nl/leden.
Doe mee aan de prijsvraag
en maak kans op een verblijf in Efteling Bosrijk of
een Eftelingshop.nl
cadeaupakket.
Kijk voor meer informatie
op rabobank.nl/dichterbij.
KUNSTZONE
OPTIONS & FUTURES
DOOR FIONA TAN
3039
Vanaf 8 april te zien in de
Rabo Kunstzone: de nieuwe
solotentoonstelling
Options & Futures van
Fiona Tan. Fiona verbeeldt
universele gevoelens en als
gevolg daarvan onderging
de Kunstzone een metamorfose: 'My video camera
will be my witness, my pen
(and my voice) will give
shape to this ongoing
quest in search of a future
by unravelling the present.'
38 ARNHEM EN OMSTREKEN
Leven we aan het eind van
een tijdperk? Van financiële
naar sociaal-politieke naar
een ideologische crisis. We
lijken bang geworden voor
de toekomst. Als dit zo is,
wat willen we graag
bewaren en meegeven aan
toekomstige generaties?
Kijk voor de volledige
ledenaanbieding op
rabobank.nl/dichterbij
COLUMN
HAN DIEPERINK
Chief Investment Officer bij
Rabobank Nederland Private Banking
Doe-het-zelf beleggen:
vijf principes
D
e meeste mensen denken dat
beleggen complex is. Het tegendeel is
echter waar. Meer complexiteit leidt
vaak tot minder rendement. Met
behulp van een aantal basisprincipes zijn goede
resultaten te behalen.
Het belangrijkste principe is het laag
houden van de kosten. Uitgaande van een bruto
jaarrendement van vijf procent zorgen één
procent lagere kosten over een periode van 30
jaar voor een besparing die hoger is dan de
oorspronkelijke inleg. Lagere kosten zijn
tegenwoordig eenvoudig te realiseren met
indexbeleggingen.
Het tweede principe is dat beleggers zich
niet moeten baseren op rendementen uit het
recente verleden. Ook professionele beleggers
maken maar al te vaak de fout fondsen te kiezen
die het in het de afgelopen jaren goed hebben
gedaan.
Het derde principe is spreiding. Spreiding
over verschillende beleggingscategorieën zoals
aandelen en obligaties. Ook tussentijds! Er zijn
3039
'Veel mensen denken
dat beleggen complex
is, het tegendeel is waar'
twee momenten waarop beleggers
bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in hun
portefeuille: als de markt omhoog spuit en
wanneer die door het putje gaat. Dat zijn precies
de momenten waarop diezelfde beleggers,
geleid door emoties, de grootste fouten maken.
Vaak is dat impulsief gedrag of juist ontkennend
gedrag. In het eerste geval handelen beleggers
ondoordacht, in het tweede geval wordt er niet
gehandeld waar dat wel zou moeten gebeuren.
Dat brengt ons bij het vierde principe:
herbalanceren. Wanneer een bepaalde
beleggingscategorie het enige tijd goed heeft
gedaan dan is het gewicht van die categorie in
de portefeuille opgelopen. Het is dan verstandig
om dit terug te brengen naar het
oorspronkelijke gewicht. Zo blijft de portefeuille
in balans. Herbalancerende beleggers handelen
contrair: ze verkopen duur en kopen goedkoop.
Het vijfde principe is tijd. Met beleggen is
een hoger rendement te behalen dan met
sparen. Het nemen van risico wordt beloond.
Risico wordt vaak gedefinieerd als het
fluctueren van de koersen. Maar voor beleggers
met een lange horizon is dat geen risico maar
een kans, mits er wordt vastgehouden aan
bovenstaande principes.
39
MIJN
MOOISTE
PLEKJE
'Nergens
zo'n mooi
uitzicht!'
3039
WIE: Ledenraadslid Marly Kiewik
WAT: Posbank
WAAR: Rheden
WAAROM: ‘Eerlijk gezegd verbaast het me dat
nog niemand dit heeft gekozen als 'Mijn Mooiste
Plekje’. Ik kom uit Enschede en daar is alles
vlakker. Hier heb je echt heuvels. Toen ik voor het
eerst over de Posbank reed, was ik erg onder de
indruk. Nu ik in Arnhem woon, kom ik er
regelmatig: voorheen mountainbiken, nu veel
wandelen en als mijn familie op bezoek komt,
neem ik ze vaak mee de Posbank op. Ik vind dat
je nergens zo'n mooi uitzicht hebt als hier. En de
afwisseling is ook prachtig: zandverstuivingen,
bos, in de zomer de bloeiende hei en in de winter
de besneeuwde glooiingen. Of 's ochtends de
bevroren dauw. Alsof er een sluier overheen ligt,
sprookjesachtig. Zo vroeg is er ook helemaal
niemand, alsof het helemaal van jou is –
geweldig. Een paar jaar geleden was ik 's avonds
aan het fietsen en toen zagen we ineens een wild
zwijn langs de kant van de weg. Mooi om te zien.’