Bijlage 1. Informatie gedifferentieerde programma

Bijlage 1.
Informatie gedifferentieerde programma-aanpak Schoolzwemmen (m.i.v. schooljaar
2012-2013)
Het doel van het schoolzwemmen is en blijft: ‘Alle kinderen die de (basis-)school verlaten zijn in
het bezit van een A-diploma’. Het behalen van deze doelstelling wordt een gedeelde
verantwoordelijkheid van ouders, scholen en gemeente. Ouders worden gestimuleerd om
verantwoordelijkheid te nemen om kinderen in staat te stellen een zwemdiploma te behalen. Daar
waar financiële mogelijkheden ontoereikend zijn wordt stichting Leergeld betrokken.
In overleg met de scholen en Optisport is vervolgens gekozen voor een gedifferentieerde
programma-aanpak schoolzwemmen, met een onderscheid in intensiteit, voor: speciaal (basis)onderwijs, ‘Doe ff Gezond’-scholen (Dordrecht-West) en de overige basisscholen in Dordrecht.
1.) Speciaal (basis-)onderwijs:
In Dordrecht heeft 80% van de kinderen vanuit het speciaal (basis-)onderwijs geen diploma. Deze
kinderen kunnen door hun beperking moeilijk instromen in de particuliere les. Daarnaast is
schoolzwemmen goed voor het cognitieve, sociaal-emotionele en fysieke vermogen van de
kinderen. Schoolzwemmen is hierop beter afgestemd. Het Sportbedrijf Dordrecht heeft
schoolzwemmen in het sportproject Special Heroes geïntegreerd.
Aanbod speciaal (basis-)onderwijs
Speciaal onderwijs staat centraal in de aanpak schoolzwemmen. Het speciaal onderwijs krijgt 40
weken 30 minuten zwemles. Het speciaal basisonderwijs krijgt 40 weken 45 minuten zwemles.
Daarnaast zullen twee extra accenten worden aangebracht:
• Watergewenning: de scholen krijgen 3 lessen watergewenning. Hierdoor wordt de start
voor de 40 lessen voorbereid.
• Extra zwemonderwijzer op de gehele groep; er wordt met kleinere groepen gewerkt.
Hierdoor krijgen de kinderen meer persoonsgerichte aanpak.
Scholen bepalen zelf op welk niveau kinderen deelnemen aan een lesjaar. Er wordt een maximum
gesteld op 25 kinderen per school.
2.) ‘Doe ff Gezond’-scholen:
Op de ‘Doe ff Gezond’-scholen (in de wijken Krispijn, Crabbehof en Wielwijk) had in 2012 meer dan
70% van de kinderen bij aanvang van de lessen geen zwemdiploma. In de nieuwe aanpak
schoolzwemmen is extra aandacht voor het leren zwemmen maar is er ook aandacht voor de
verantwoordelijkheid van ouders.
Schoolzwemmen maakt op ‘Doe ff Gezond’-scholen deel uit van de integrale programma-aanpak
Doe ff Gezond.
Aanbod ‘Doe ff Gezond’-scholen
De achterstand in de wijken (en op de scholen in) Krispijn, Crabbehof en Wielwijk op gezondheiden sportgebied is groot. Het is van belang om deze doelgroep extra aandacht te geven, maar niet
de gehele verantwoordelijkheid voor het leren zwemmen af te nemen van de ouders. De volgende
aanpak is van toepassing:
• Zwemkriebels (groep 1, 2 en 3)
• Groep 4: 40 weken zwemles van 45 minuten: doel is zwemvaardigheid verbeteren en
instroming in de particuliere les bevorderen.
• Groep 6 en 8: 2 lessen zwemvaardigheid behouden/verbeteren. Kinderen blijven in
aanraking komen met de zwemsport en krijgen een zwemrapport mee. Indien de
zwemvaardigheid al goed is kan gekozen worden voor kennismaking met andere
(zwem)sporten.
3.) Overig basisonderwijs:
Uit de gegevens van 2012 bleek dat 50% van de kinderen binnen het overig basisonderwijs bij
aanvang van de lessen geen diploma had. Deze scholen krijgen een pakket aangeboden gericht op
het behalen van het zwemdiploma binnen het particulier zwemonderwijs.
Aanbod overige basisscholen
De rol die de gemeente neemt richting deze scholen/ouders is het stimuleren van doorstroom naar
de particuliere zwemles. De volgende aanpak is van toepassing:
• Zwemkriebels (groep 1, 2 en 3).
• Groep 4: 20 weken zwemles van 1 uur met als doel het doorstromen naar de particuliere
les.
Scholen hebben de keuze tussen het volgen van 10 of 20 lessen. Tevens kan men aangeven of
alleen groep 4 komt zwemmen of een samengestelde groep (de samengestelde groep mag
maximaal uit 25 kinderen bestaan). Door voor een samengestelde groep te kiezen kan de school
besluiten om kinderen zonder zwemdiploma af te vaardigen. Als een school meerdere groepen 4
heeft moet dat aangegeven worden.
Zwemkriebels
Een belangrijk nieuw onderdeel in de aanpak schoolzwemmen is zwemkriebels. Per schooljaar
kunnen ouders én hun kinderen (via school) inschrijven om in één van de vakantieperiodes twee
gratis lessen watergewenning te volgen van 45 minuten bij Optisport in de Sportboulevard.
Bijlage 2.
Evaluatie gedifferentieerde programma-aanpak Schoolzwemmen (‘12-‘13 / ‘13-‘14)
De gehanteerde aanpak van het schoolwemmen kenmerkt zich door een gedifferentieerde inzet per
doelgroep. Er is onderscheid gemaakt in de doelgroepen: speciaal onderwijs, speciaal
basisonderwijs, ‘Doe ff Gezond’- scholen en het overig onderwijs. De uitkomsten van het
evaluatieonderzoek per doelgroep zijn als volgt (zie ook bijlage 3).
Speciaal (basis)onderwijs
De vernieuwde opzet heeft voor het speciaal onderwijs geen veranderingen gebracht. De scholen
zijn onveranderd blijven zwemmen. Vanuit de onderwijzers (zwemonderwijzer en groepsleerkracht)
is aangegeven dat de aanvullend aangebrachte accenten hebben geleid tot een beter leerklimaat
en een meer ontspannen sfeer.
Bij het speciaal basisonderwijs is er helaas sprake geweest van een negatief effect. Met de komst
van de herziene aanpak bij aanvang van het schooljaar 2012-2013 zijn 3 van de 4 speciale
basisscholen gestopt met schoolzwemmen. Met één school is intensief contact geweest om de
aanpak “op maat” te krijgen. Ondanks inspanningen van de gemeente, Optisport en de directeur
van de school heeft de school het uiteindelijk organisatorisch niet voor elkaar kunnen krijgen om te
blijven zwemmen. Een andere school heeft in aanloop naar een fusie besloten om tijdelijk niet deel
te nemen aan het schoolzwemmen. De school gaf in de evaluatie aan dat zij volgend schooljaar
weer participeren in het schoolzwemmen. De derde school heeft het moment van invoering van de
nieuwe aanpak aangegrepen om deelname te heroverwegen. Op basis van organisatorische
aspecten (tijdsinvestering vervoer en zwemtijd ten opzichte van onderwijstijd) heeft de school
besloten niet meer deel te nemen. De nieuwe aanpak gaf inhoudelijk geen aanleiding tot dit
besluit.
‘Doe ff Gezond’-scholen
De ‘Doe ff Gezond’-scholen zijn erg tevreden over de aanpak en doen allen (11) mee aan het
schoolzwemmen. Deze scholen hebben gevraagd om meer terugkoppeling vanuit de
zwemonderwijzers over de voortgang per kind. Deze gewenste, intensievere communicatie is
mogelijk. Niet alleen naar de school (leerkracht en directie) maar ook naar ouders.
Overige basisscholen
Er zijn scholen gestopt met schoolzwemmen, vooral in Dordrecht-Oost. Schooldirecties geven aan
dat dit komt door het feit dat de tijdsinvestering niet in verhouding staat tot het belang. Op de
betreffende scholen zijn veel kinderen al in bezit van minimaal een A-diploma en nemen ouders
(volgens de schooldirectie) zelf de verantwoordelijkheid. In Dordrecht-Centrum zijn er geen grote
veranderingen ten aanzien van de deelname aan het schoolzwemmen geconstateerd. De meeste
scholen kiezen voor de mogelijkheid om 20 weken te zwemmen.
Zwemkriebels1
Het aantal inschrijvingen voor Zwemkriebels voldeed de afgelopen twee schooljaren aan de
verwachtingen. De evaluatie wijst uit dat het aantal aanmeldingen in Dordrecht-West hoger ligt
dan in de rest van de stad. In de wijken in Dordt-West besteedt de buurtsportcoach extra aandacht
aan (gerichte) promotie. Met een vergelijkbare meer persoonlijke benadering van de promotie in
de rest van de stad, door bij voorkeur Optisport, valt winst te behalen.
1
Watergewenning in schoolvakantie door koppels van ouders en kinderen bestaande uit twee gratis lessen van
45 minuten bij Optisport in de Sportboulevard met doorstroommogelijkheden naar het reguliere aanbod.
Bijlage 3.
Vergelijkend cijfermatig overzicht deelname en resultaten (’11-’12 vs. ’13-’14)
Deelname
Type school
Speciaal
basisonderwijs
(N=4)
‘11-‘12
4
‘13-‘14
1
Opmerkingen
- Gesprek met 2 scholen loopt over deelname in ‘14-’15.
- Bij de andere school is geen draagvlak om de deelname
aan het schoolzwemmen te heroverwegen.
Speciaal
onderwijs
(N=3)
3
3
Doe ff Gezondscholen
(N=12)
10
11
Overige
basisscholen
27
20
- Mytylschool De Vlij zwemt ook wekelijks maar buiten het
georganiseerde schoolzwemmen. Dit komt door afspraken
uit het verleden en een vroegere landelijke subsidie. De
school heeft daarnaast een vakdocent die ook zelf
zwemles geeft.
- In ’12-’13 hebben 12 scholen deelgenomen.
- De Fontein (Wielwijk) zwemt nl. om het jaar vanwege
combinatieklas.
- Pr. Bernhardschool was in ’11-’12 nog geen DffG-school.
- 8 scholen nemen niet meer deel sinds de invoering van
de huidige aanpak terwijl duur en lesaantal gelijk zijn
gebleven.
- 1 school is weer begonnen met schoolzwemmen.
- Alle scholen die gestopt zijn na ’11-’12 komen uit
Dordrecht-Oost (en dus niet uit Centrum).
Zwemkriebels
--
76
Zwem
arrangementen
--
405
Meest genoemde redenen om te stoppen:
- De kinderen zijn al in bezit van zwemdiploma A voor
aanvang van het schoolzwemmen.
- De tijdsinvestering staat volgens de schoolleiding niet
meer in verhouding tot het resultaat.
- Aantal betreft koppels (ouder-kind).
- Aantal betreft deelname tot en met voorjaarsvakantie.
- In ’12-’13 hebben 100 koppels deelgenomen.
- 25% schrijft vervolgens in voor particuliere zwemles.
- Aantal betreft leerlingen groep 7/8 van DffG-scholen.
- Schooljaar ’13-’14 vindt plaats in juli (Europees Jeugd
Kampioenschap (EJK) Zwemmen).
Diploma’s via schoolzwemaanpak
Schooljaar A
B
C
diploma
diploma
diploma
‘10-‘11
‘11-‘12
‘12-13
‘13-‘14
120
183
193
96
172
212
177
104
142
184
161
97
Opmerkingen
“Oude aanpak”
Aantal betreft resultaat tot
januari ’14. In de periode apriljuli zijn er nog 3
afzwemmomenten.