Jaarverslag 2013 - Stichting Alde Fryske Tsjerken

Jaarverslag 2013
1
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
2
Voorwoord
3
Doelstelling
4
1) Het jaar 2013 in vogelvlucht: wat hebben we gedaan?
5
Orgel Boksum
Overname kerk Kortehemmen
Meting kerk Hegebeintum
Overname kerk Huizum Dorp
Restauratie en onderhoud
Het gebruik van de kerken
Het adviseren van kerken in Friesland
2) Communicatie, fondsen- en donateurwerving
9
Magazine
Website / social media
Free publicity
Excursies
Fondsenwerving
Donateurwerving
3) Personeel en organisatie
12
Bureau
Vrijwilligers
Bestuur
Verkorte Jaarrekening 2013: balans per 31 december 2013
Verkorte Jaarrekening 2013: Staat van baten en lasten
Bijlage: BRIM-bijdragen per object
De foto op de voorpagina is gemaakt tijdens de meting van de kerk van Hegebeintum. Foto: Gerhard Bakker
2
Voorwoord
Het is altijd weer bijzonder om te lopen door een van de oude, monumentale kerken die onze
Stichting in bezit heeft. De cultuur, de historie: de gebouwen herbergen grote verhalen. Verhalen
over geloven, sterven, dopen, trouwen – verhalen over het leven.
Steeds meer monumentale kerkgebouwen verliezen hun oorspronkelijke functie. De Stichting
Alde Fryske Tsjerken wil voorkomen dat ze verdwijnen. Ze doet dat door rijksmonumentale
kerken over te nemen van kerkelijke gemeenten en die te onderhouden. Daarnaast organiseert de
Stichting allerlei activiteiten om aandacht te vragen voor het (behoud van) cultureel en kerkelijk
erfgoed in Fryslân.
Dat prachtige werk mochten we ook in 2013 doen. Het was weer een bijzonder jaar, waarin we
opnieuw twee kerken mochten overnemen: in Kortehemmen en Huizum-Dorp (Leeuwarden).
Twee totaal verschillende kerken, in onvergelijkbare omgevingen, maar beiden bijzonder
waardevol. 2013 was ook een jaar waarin het opnieuw bruisde van de activiteiten in onze kerken,
dankzij de belangeloze inzet van de ruim tweehonderd vrijwilligers in onze Plaatselijke
Commissies.
In dit Jaarverslag over 2013 doen we u graag verslag van onze activiteiten, die vaak op de
achtergrond worden uitgevoerd. Maar daarom niet minder belangrijk zijn! Bijzonder werk dat
mede mogelijk wordt gemaakt door een groot aantal organisaties, stichtingen en particulieren die
de kerken in Fryslân een warm hart toedragen. Aan hen zijn wij veel dank verschuldigd.
Hebt u vragen naar aanleiding van dit jaarverslag? Neemt u dan gerust contact met ons op. U kunt
ons natuurlijk ook volgen op Facebook en Twitter.
Gerhard Bakker, directeur
Leeuwarden, 1 juli 2014
3
Doelstelling
De officiële doelstelling van de Stichting Alde Fryske Tsjerken is ‘het herstel en de instandhouding
van uit historisch oogpunt belangwekkende kerkgebouwen met aan- en toebehoren in de
provincie Fryslân’.
Als tweede doelstelling staat in de statuten: ‘het wekken van publieke belangstelling voor
dergelijke kerkgebouwen’.
De Stichting neemt in bijzondere gevallen (rijksmonumentale) kerken over van kerkelijke
gemeenten. Een overname vindt alleen plaats als er lokaal onvoldoende (financieel en bestuurlijk)
draagvlak is overgebleven voor beheer en onderhoud van een monumentale kerk. Met het gebouw
worden ook alle zaken die bij de kerk horen overgenomen, zoals orgel, preekstoel en
avondmaalsvoorwerpen.
Méér kerken in bezit krijgen is geen doel op zich voor de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Daarom
kijkt de Stichting zorgvuldig naar ieder verzoek tot overname. Als een lokale gemeenschap zelf de
verantwoordelijkheid voor de instandhouding van een kerkgebouw wil dragen, neemt de
Stichting Alde Fryske Tsjerken het gebouw niet over.
De Stichting Alde Fryske Tsjerken kijkt verder dan alleen het kerkgebouw. Oog voor de
landschappelijke en maatschappelijke omgeving is de aanleiding om samenwerking te zoeken met
verwante organisaties en gemeenten.
4
1) 2013 in vogelvlucht: wat hebben we gedaan?
We kijken met erkentelijkheid terug op het jaar 2013. In dit jaar hebben we kunnen werken aan
een groot aantal van onze kerken.
Orgel Boksum
Het gerestaureerde orgel van Boksum werd op 8 februari 2013 opnieuw in gebruik genomen. Het
circa 900 pijpen tellende orgel van Boksum is een bijzonder instrument. Het werd in 1675
gebouwd door Harmen Jans uit Berlikum, en is het op drie na oudste orgel van Fryslân. In 1728 en
1798 werd het vernieuwd en vergroot. In de negentiende eeuw verrichte W. Hardorff diverse
werkzaamheden aan het orgel. In 1918 volgde een ingrijpende vernieuwing door Bakker &
Timmenga uit Leeuwarden. De restauratie die nu heeft plaatsgevonden, gaat uit van het
consolideren van de in 1918 gerealiseerde structuur, zowel technisch als qua klank. Daarvoor is
gekozen omdat van geen van de oudere situaties de disposities bekend zijn.
Overname kerk Kortehemmen
De Stichting Alde Fryske Tsjerken heeft op vrijdag 5 juli 2013 de kerk van Kortehemmen
overgenomen van de Protestantse Gemeente Boornbergum-Kortehemmen. De overdracht vond
plaats tijdens een feestelijke bijeenkomst in de kerk. Vicevoorzitter Okke Bosgra van de
kerkenraad van de Protestantse Gemeente Boornbergum-Kortehemmen legde uit waarom de
kerkelijke gemeenschap afstand doet van haar tweede gebouw. Met slechts 200 gemeenteleden en
zo’n 25 tot 35 mensen in de kerk is het niet nodig om twee gebouwen aan te houden, hoewel de
gemeente financieel gezond is. Bosgra sprak zijn vertrouwen uit in de Stichting Alde Fryske
Tsjerken. Hij verwacht dat die goed op de kerk zal passen, in samenwerking met de nieuwe
Plaatselijke Commissie die het beheer op zich neemt. De kerk van Kortehemmen is de 42ste kerk
in eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
Meting kerktoren Hegebeintum
Dit jaar is opnieuw gemeten of de kerktoren van Hegebeintum verder verzakt. Dat blijkt het geval:
de kerktoren is in de afgelopen vier jaar opnieuw 8 mm naar het zuidwesten verzakt. De Stichting
Alde Fryske Tsjerken beraadt zich op maatregelen.
De toren van Hegebeintum beweegt sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw ten opzichte van
het schip, als gevolg van het ‘uitzakken’ van de terp onder de kerk. In 1989 werd ruim een miljoen
gulden geïnvesteerd om het verder verzakken van de terp tegen te gaan. Rond de terp werd een
aarden berm aangelegd, in de verwachting dat het uitzakken van het terplichaam gestopt en de
beweging van de toren ten opzichte van het schip gestabiliseerd zou kunnen worden.
Hoewel de scheuren in de kerk steeds groter worden, is de Stichting Alde Fryske Tsjerken niet
bang dat de toren op korte termijn van het schip afbreekt en omvalt. ,,Maar we zullen ons nu wel
beraden op maatregelen”, aldus bouwkundige Willem de Graaf. Welke maatregelen getroffen
moeten worden om de toren te stabiliseren, is op dit moment nog niet bekend.
5
Overname dorpskerk Huizum
De Stichting Alde Fryske Tsjerken heeft vrijdag 29 november 2013 de Dorpskerk van Huizum
overgenomen van de Protestantse Gemeente Leeuwarden-Huizum. De Dorpskerk is de 43ste kerk
van de Stichting en tevens de eerste kerk in een van de elf Friese steden.
De kerk van Huizum is een van de oudste monumenten binnen de grenzen van de gemeente
Leeuwarden. In de muren is tufsteen uit de twaalfde eeuw aangetroffen. De vormentaal van het
schip verwijst naar het eind van de vijftiende eeuw of het begin van de zestiende eeuw. Mogelijk
is de kerk toen gewijzigd, of opnieuw opgebouwd met gebruikmaking van de oude tufstenen.
Hoogtepunt in het buitengewoon rijke interieur is de houten preekstoel uit de zestiende eeuw. Dit
is de enige preekstoel in Fryslân die dateert van vóór de Reformatie. Tegenover de preekstoel staan
drie herenbanken en in de koorsluiting is nog een vierde herenbank te vinden.
De kerk komt in beheer bij een Plaatselijke Commissie van de Stichting Alde Fryske Tsjerken,
onder voorzitterschap van Peter de Haan. Via de Plaatselijke Commissie kan de kerk gehuurd
worden voor rouw- en trouwdiensten, concerten en (familie) bijeenkomsten.
Restauratie en onderhoud
Aan een groot aantal van de kerken die in eigendom zijn van de Stichting is in 2013
onderhoudswerk uitgevoerd. Dit is mogelijk dankzij verschillende subsidies die hiervoor zijn
verkregen. De onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd volgens een meerjarenplan dat
door onze bouwkundige is opgesteld. De bouwkundige rapporteert periodiek aan het bestuur,
waarbij tevens een toelichting wordt gegeven op de wijzigingen in de planning van onderhoud.
In het kader van de BRIM-regeling zijn in 2013 opdrachten verstrekt voor onderhoud aan de
kerken van Blessum, Peins, Olterterp, Bears en Feinsum, Ginnum, Britswert, Hegebeintum,
Swichum, Hijum, Westernijtsjerk, Sibrandahûs en Katlijk.
Bij de uitvoering van de werkzaamheden trad ruim een maand vertraging op door de storm van
eind oktober. De aannemers waren acuut nodig om de stormschade te herstellen, niet alleen aan
onze kerken maar ook bij derden. De in 2013 geplande onderhoudswerkzaamheden zijn afgerond
in het eerste kwartaal van 2014.
Naast het in het kader van het BRIM subsidiabele onderhoud is een groot aantal kleine
werkzaamheden uitgevoerd, bijvoorbeeld in Peins (voorbereiding inbouwen keuken en
toilet/aanpassing voorportaal), Katlijk (inbouwen aanrecht met vaatwasmachine in de consistorie),
Ter Idzard (doorbraak vanuit kerkzaal naar baarhokje voor stoelenopslag) en Hantumhuizen
(vervanging CV en reparatie leidingen).
Het gebruik van de kerken
De Stichting Alde Fryske Tsjerken vindt het belangrijk dat de 43 kerken een zinvolle bestemming
krijgen. Het motto van de Stichting is niet voor niets ‘levende stenen’. De invulling van deze
6
bestemming is in de meeste gevallen de verantwoordelijkheid van de Plaatselijke Commissie. Om
de vrijwilligers van de Plaatselijke Commissies te ondersteunen die de kerken op lokaal niveau
namens de Stichting beheren, is sinds 2010 een impresario annex verhuurcoördinator werkzaam.
Als professionele kracht genereert ze een voortdurende stroom van ideeën die door de Plaatselijke
Commissies ingezet kunnen worden bij het organiseren van activiteiten in de kerken. Daarnaast
bemiddelt zij tussen Plaatselijke Commissies en mensen/partijen die een van onze kerken voor een
langere termijn willen huren, en neemt zij de organisatie van diverse Stichtingsactiviteiten voor
haar rekening, taken die eerder door bestuursleden werden gedaan.
Door het impresariaat werden in 2013 verschillende evenementen georganiseerd c.q mede
voorbereid: een bijeenkomst met onze Plaatselijke Commissies inzake hun PR en eigen
subsidietrajecten; een middag rond het gerestaureerde orgel in Boksum voor het grote publiek; een
flyer voor de exposities die in het kader van Tien jaar Tsjerkepaad zijn georganiseerd in twintig
kerken; het organiseren van een start van het culturele seizoen in september in Wier; het mede
organiseren van de Flieterper Hapsnap Wandelroute; de start van het Trouwcollectief Friesland;
een lezing van Jutta Chorus in Swichum over haar biografie over Beatrix; het mede organiseren
van een informatiemarkt van Keunstwurk; het laten schrijven van een ideeënboek rond Saskia en
Rembrandt voor de Van Harenskerk te Sint-Annaparochie en een lezing over graftrommels in de
Rotondekerk van Terband.
Ook in 2013 lieten de Plaatselijke Commissies merken dat zij de ondersteuning van het
impresariaat op prijs stellen. Die leidt tot een aantoonbare intensivering van de programmering,
zoals tijdens de start van het culturele seizoen in Wier in september bekend is gemaakt. In de
verschillende kerken hebben tenminste tachtig culturele activiteiten plaatsgevonden, volgens de
Uitagenda in ons blad (2012: tenminste 60).
De Plaatselijke Commissies reageerden dan ook met instemming toen in november bekend kon
worden gemaakt dat onze impresario een vaste aanstelling heeft gekregen.
De impresario heeft in 2013 tevens geholpen met het uitwerken van plannen voor de viering van
het 45-jarig bestaan van de Stichting in 2015. Medio oktober 2013 kon bekend worden gemaakt
dat er in 2015 een grote expositie over het thema “kerk en natuur” (en landschap) in
Natuurmuseum Fryslân zal worden gehouden. Het Natuurmuseum trekt veel kinderen en hun
(groot) ouders. De Stichting hoopt op die manier een brug te kunnen slaan naar nieuwe generaties.
De Stichting heeft in 2013 geen nieuwe huurders kunnen vinden. Wel werd de huur opgezegd
door de huurder van de kerk in Olterterp. Medio september is een nieuwe Verhuurbrochure
gepresenteerd, tijdens de start van het culturele seizoen in Wier. Hiermee wil de Stichting de
kerkgebouwen als verhuurlocatie onder de aandacht brengen bij een groter publiek. De
verhuurbrochure wordt tevens uitgereikt aan artiesten die in meerdere kerken willen optreden.
7
Het adviseren van kerken in Friesland
De Stichting heeft in 2013 twee kerken overgenomen, in Kortehemmen en Huizum-Dorp
(Leeuwarden). In 2014 verwachten we de kerk van Dedgum en Baaium over te nemen, en
mogelijk een of twee andere.
Aan een dergelijke overname gaat een lang project vooraf. De Stichting heeft ruim veertig jaar
ervaring met advisering en begeleiding van kerkelijke gemeenschappen die worstelen met de
‘gebouwenkwestie’. Vanwege de secularisatie van de samenleving, leegloop van het platteland en
onderlinge fusies van kerkelijke gemeenschappen zijn er steeds minder gebouwen nodig. Grote
vraag is dan vaak welk kerkgebouw het beste aangehouden kan worden en wat er moet gebeuren
met de vrijkomende gebouwen.
Bestuursleden van de Stichting zijn beschikbaar om hierin te adviseren en voorlichting te
verschaffen over de mogelijkheden. Deze taak is sinds de aanstelling van een directeur deels door
hem overgenomen.
Besluitvormingsprocessen binnen kerkelijke gemeenschappen zijn bijna per definitie langdurig.
Kerkleden moeten de gelegenheid hebben emotioneel toe te groeien naar de beslissing een
gebouw af te stoten. Een dergelijke beslissing vergt grondig onderzoek (exploitatielasten,
praktische bruikbaarheid, enzovoorts) en intensieve interne besprekingen, opdat er een besluit
genomen kan worden dat ook gedragen wordt. De Stichting wordt in verschillende stadia bij dit
proces betrokken.
De Stichting heeft in 2013 adviserende en oriënterende gesprekken gevoerd met zeven kerkelijke
gemeenten over de overdracht van acht kerkgebouwen, en daarnaast nog telefonisch of
mailcontact gehad met diverse kerkelijke gemeenten en andere belanghebbenden: mensen die
overwogen een leegstaande kerk te kopen (verwijzing naar Deltateam Fryske Tsjerken), die een
kerk wilden omvormen tot gemeenschapscentrum (idem), enzovoorts. Ook gebeurt het andersom,
dat dorpsstichtingen advies vragen over de vraag onder welke condities ze het beste een kerk
zouden kunnen overnemen van een kerkelijke gemeenschap.
Samenwerking
De Stichting heeft ook dit jaar nauw samengewerkt met de ‘buren’ in het Monumintehûs Fryslân.
Om plannen te smeden voor Leeuwarden als Culturele Hoofdstad 2018 is verschillende keren
vergaderd met Organum Frisicum, Tsjerkepaad, Keunstwurk, de Grote Kerk van Leeuwarden en
de koepels van koren en muziekkorpsen in Friesland. Er vindt jaarlijks overleg plaats met de
Stichting Tsjerkepaad en met de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer afdeling Friesland.
Met DBF, de Stichting Oude Groninger Kerken, de provincies Groningen en Fryslân en diverse
gemeenten en andere partijen wordt samengewerkt rond het project “Open Kerken Waddenland”.
8
2) Communicatie, fondsen- en donateurwerving
De Stichting Alde Fryske Tsjerken hecht veel waarde aan een goede relatie met de achterban. De
Stichting voelt zich gedragen door de steun, moreel en financieel, van de bijna vierduizend
donateurs. Hun betrokkenheid bij het werk is van onmisbaar belang. De Stichting doet er daarom
veel aan om de relatie met de achterban te versterken én te werken aan een nog breder draagvlak
voor het werk onder de (Friese) bevolking. De Stichting weet zich ook gesteund door een groot
aantal mensen en organisaties buiten Friesland.
In dit hoofdstuk zetten we op een rij welke middelen we gebruiken om de relatie met de
achterban vorm te geven.
Magazine
De Stichting heeft in 2013 twee nummers uitgegeven van het donateursorgaan ‘Alde Fryske
Tsjerken’. Dit magazine wordt toegestuurd aan de donateurs, en aan verschillende cultuurfondsen,
musea, bibliotheken en de fracties van Provinciale Staten.
Na het overlijden van de voorzitter van de redactiecommissie, dr. R. Steensma uit Buitenpost, in
december 2012 kon een opvolger worden gevonden in de persoon van Hans Willems. Verder is de
redactie versterkt met drs. Marlies Stoter (Fries Museum) en dr. Oebele Vries (laatstelijk
universitair docent Friese taal en cultuur, Rijksuniversiteit Groningen).
Het juni-nummer van het magazine stond geheel in teken van de Van Harenskerk in Sint
Annaparochie. Het idee om dit themanummer geheel te wijden aan deze kerk te wijden was
afkomstig van dr. Regnerus Steensma, de voorzitter van de redactie van het magazine die in
december 2012 onverwachts overleed. Daarom werd er tevens een eerste exemplaar aangeboden
aan zijn weduwe, Elly Steensma-Dijk. Een derde exemplaar was voor Teake Brandsma, sinds de
overdracht van de kerk de eerste voorzitter van de Plaatselijke Commissie Sint Annaparochie van
de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
Er is al heel wat afgeschreven over de geschiedenis van de Van Harenskerk. Toch biedt dit
themanummer heel wat nieuwe inzichten. Zo ontrafelt Sytse ten Hoeve eindelijk het mysterie wie
in 1694 de preekstoel gemaakt heeft. Kees Kuiken onderzoekt of de koperen deuren van de
grafkapel inderdaad geschonken zijn door de koning van Zweden. En Victor Timmer pleit voor
eerherstel van het Radeker-orgel, waarvan de pijpen al weer decennialang in opslag liggen bij een
orgelbouwer.
Het decembernummer van het magazine werd gepresenteerd in Oostrum. Het is een bijzonder
veelzijdig nummer geworden met bijdragen over de mysterieuze muurschilderingen in de kerk
van Oostrum, de restauratie van de kerk van Boazum in oorlogstijd, de afgebrande roomskatholieke kerk op Ameland, de herkomst van sarcofagen in Noord-Nederland en de achttiende
eeuwse timmerman Dirk Embderveld, die een hele serie preekstoelen maakte waaronder die van
Oostrum.
9
Website en social media
De Stichting heeft een website (www.aldefrysketsjerken.nl) waarop veel informatie staat én wordt
gegeven over het werk. De website werd in 2013 18.126 keer bezocht, dat is een aanzienlijke
daling ten opzichte van 2012 (22.905 keer). De oorzaak is volgens de deskundigen die we
geraadpleegd hebben vermoedelijk de verouderde techniek van de website, waardoor de inhoud
minder goed “vindbaar” is voor zoekmachines als Google. Inmiddels is besloten dat er in 2014 een
nieuwe website gemaakt wordt, die in het jubileumjaar 2015 operationeel moet zijn.
De website is naast visitekaartje van de organisatie ook hét medium waarop nieuws wordt
uitgewisseld. Daarnaast heeft de website een uitgebreide database met achtergrondinformatie over
de kerken en een agenda waarop zoveel mogelijk activiteiten in de kerken worden aangekondigd.
Al deze functies van de website komen in verbeterde vorm terug in de nieuwe site.
Free publicity
Het is voor de Stichting van groot belang om de activiteiten breed bekend te maken onder het
(Friese) publiek. Daarom worden geregeld persberichten verstuurd over activiteiten. De Stichting
heeft in 2013 een groot aantal persberichten uitgegeven, onder meer over de overname van de
kerken van Kortehemmen en Huizum, de stijging van het aantal culturele activiteiten, en de
deformatiemeting die in Hegebeintum heeft plaatsgevonden.
Een belangrijk deel van de PR wordt verzorgd door de directeur. Hij geeft interviews, schrijft
persberichten, organiseert persconferenties, vult enkele keren per jaar een digitale nieuwsbrief,
houdt de website ‘up to date’ en regelt advertenties in diverse media.
Excursies
De Stichting vindt het ook belangrijk om excursies te organiseren voor donateurs. De vrijwilligers
van de excursiecommissie organiseerden twee excursies langs drie kerken in voor- en najaar.
Daarnaast vond de jaarlijkse bijeenkomst voor donateurs plaats in Peins.
Fondswerving
Het werk van de Stichting Alde Fryske Tsjerken kan alleen doorgaan dankzij de steun van
overheden, vermogensfondsen, particulieren en bedrijven. Samen zorgen zij ervoor dat we
kunnen investeren in de 43 kerken die de Stichting in bezit heeft.
De fondswerving van de Stichting richt zich op het verkrijgen van het zogenoemde ‘eigen aandeel’
dat nodig is om de beschikbare BRIM-subsidie naar Friesland te kunnen halen.
De Stichting heeft in het voor- en najaar van 2013 geadverteerd in de Goededoelenbijlage van het
Friesch Dagblad, en in juni (voor het eerst) een tweede acceptgiro verstuurd aan de donateurs met
een oproep om een extra bijdrage te geven voor de Saskia-plannen rond de Van Harenskerk in Sint
Annaparochie (opbrengst: € 13.218).
10
Voor het aanschrijven van cultuurfondsen om een subsidiebijdrage te leveren aan de eigen
bijdrage van de BRIM kon in 2013 geen tijd gevonden worden. Medio juni is er wel een
Jaarverslag gemaakt en verzonden aan de cultuurfondsen die de Stichting reeds steunen rond de
BRIM.
De Stichting heeft in december een nieuwe folder voor Schenkingen en Nalatenschappen laten
drukken, en samen met het decembernummer van het magazine ‘Alde Fryske Tsjerken’ verspreid
onder de donateurs.
De Stichting heeft in 2013 diverse nalatenschappen en legaten mogen ontvangen. Enkele daarvan
hebben een specifieke bestemming meegekregen, zoals voor de plannen voor een columbarium in
Hijum en een onderzoek naar het energiezuinig maken van de kerk van Bears. Twee grotere
(voorschotten van) nalatenschappen zijn toegevoegd aan het Stipefûns, met het oog op de
toekomstige instandhoudingsverplichtingen.
Donateurwerving
De Stichting hecht aan een solide draagvlak voor het werk. Daarvoor is de steun en betrokkenheid
van donateurs van cruciaal belang.
De werving van donateurs is een proces dat continu aandacht vraagt. De Stichting heeft een
relatief ‘oud’ donateurenbestand. Er zal voortdurend actie moeten worden gevoerd om het
‘natuurlijke verloop’ te compenseren, zeker als het aantal donateurs moet groeien, hetgeen de
ambitie is.
De activiteiten die de Stichting heeft verricht om donateurs te werven, hebben in 2013 geleid tot
179 aanmeldingen. Dat is gelijk aan het aantal aanmeldingen in 2012. Het aantal opzeggingen was
in totaal 165, hetgeen een plus oplevert van 14 donateurs. ‘Natuurlijk verloop’ en inschrijvingen
houden elkaar dus min of meer in evenwicht, waardoor het totale aantal donateurs opnieuw
stabiliseerde rond 3.800.
De Stichting is blij dat in deze moeilijke tijden 179 mensen zich hebben ingeschreven, en
realiseert zich dat de donateurwerving ook in 2014 aandacht vergt. De inkomsten uit donaties zijn
in 2013 met circa 19 procent gestegen, met name dankzij de bijdrage die gevraagd is voor de
Saskia-plannen in Sint- Annaparochie. De Stichting heeft op bescheiden schaal geadverteerd in de
Orgelkrant, het Museummagazine Noord-Nederland, het magazine Inspirerend Fryslân, de gids
van Tsjerkepaad en de Nalatenschapsbijlage van het Friesch Dagblad.
Verder is geprobeerd om donateurs te werven bij de overname van de kerken in Kortehemmen en
Huizum-Dorp. In beide gevallen is huis-aan-huis een folder bezorgd waarin om steun werd
gevraagd voor de Stichting.
11
3) Personeel en organisatie
De Stichting Alde Fryske Tsjerken is een organisatie die met beperkte middelen enorm veel werk
doet voor de monumentale kerken in de provincie. De medewerkers op het kantoor aan de
Emmakade in Leeuwarden verzetten handenvol werk, in samenwerking met een groot en
groeiend aantal vrijwilligers op kantoor én rond de kerken.
De functies binnen de Stichting per 31 december 2013 zien er als volgt uit:

Directeur (0,8 fte)

Bouwkundige (0,6 fte)

Administratief medewerker (0,5 fte)

Secretaresse (0,6 fte)

Impresario (0,3 fte)

Controller (1 dag in de maand naast 1 à 2 ochtenden vrijwilligerswerk per maand)
Op het bureau kreeg onze secretaresse per 1 augustus 2013 een vaste aanstelling voor 20 uur per
week, en onze impresario Reina Hilarides per 1 september 2013 voor 16 uur per week.
De huidige personele bezetting is, gelet op de diversiteit van de aandachtsvelden en de groei in de
werkzaamheden, ontoereikend te noemen. Alle vijf medewerkers maken structureel overuren. De
Stichting is bovendien genoodzaakt om een deel van het werk uit te besteden, terwijl daarnaast
een (te) groot beroep wordt gedaan op de bestuursleden van de Stichting. Daar komt bij dat de
Stichting de inzet van een steeds groter aantal vrijwilligers moet coördineren. De Stichting
probeert financiering te krijgen om het apparaat verder te professionaliseren.
Met het oog op het slaan van een brug naar nieuwe educaties heeft de Stichting in 2013 een
educatief medewerkster ingehuurd, die in samenwerking met de vrijwilligers van de
educatiecommissie lesmateriaal ontwikkelt rond de Van Harenskerk in Sint-Annaparochie. Het
materiaal wordt getest op de kinderen van beide basisscholen in het dorp. Het is de bedoeling dat
het op termijn gratis kan worden gedownload via de website van de Stichting.
De Stichting verkeert in de gelukkige omstandigheid dat een groot aantal vrijwilligers zich voor
haar wil inzetten, onder wie alle bestuursleden. Al deze mensen ontlenen hun “drive” aan het
“hebben van een hart” voor “hun” kerk(en).
De vrijwilligers vertegenwoordigen een aanzienlijke waarde. De gekapitaliseerde waarde van hun
inzet komt overeen met de kosten van een flink aantal arbeidsplaatsen. Het bestuur van de
Stichting beseft terdege dat zonder de betrokkenheid van deze mensen haar wens om het
kerkenbezit als een verzameling “levende stenen” te “exploiteren”, praktisch onuitvoerbaar is.
12
Bestuur
Het stichtingsbestuur is onderverdeeld in het Dagelijks Bestuur (5 leden) en het Algemeen Bestuur
(15 leden, onder wie de leden van het Dagelijks Bestuur).
Het Dagelijks bestuur vergaderde in 2013 tien keer officieel en met enige regelmaat tussendoor.
Het Algemeen Bestuur vergaderde tweemaal.
De samenstelling van het Dagelijks Bestuur is als volgt:
Drs. J. Kersbergen, Wommels, voorzitter
Drs. H.T. Algra, Leeuwarden, vice-voorzitter
Ir. J.D. Niemeijer, Leeuwarden, secretaris
E. Hidding, Leeuwarden, penningmeester
Drs. J.-M. Postma, Huizen (Crailo), lid
De overige leden van het Algemeen Bestuur zijn:
Dr. K. Dijkstra, Ezinge
Drs. H. ten Hoeve, Stiens
S. ten Hoeve, Nijland
Mr. E.M.W. de Lange, Leeuwarden
Mr. P. van Schravendijk, Suwâld
Mr. E. Veerman, Wommels
Ing. P.M. Vellinga, Akkrum
Ir. R.J. Wielinga, Heerenveen
Ir. H. de Zeeuw, Leeuwarden
13

Download Report