Effect Participatiewet staat of valt met taakinvulling gemeente

ONBEPERKT!
Nieuwsbrief over passend beroepsonderwijs
Uitgave 16, voorjaar 2014
Decentralisatie prima,
maar (te) hoog tempo
riskant Pagina 2
Regio Nijmegen bruist van
plannen voor passend
onderwijs en werk
­Pagina 3
Risicoleerling MBO
te vaak niet herkend
Pagina 3
In de afgelopen jaren is het aantal jongeren met een beperking in het MBO sterk gegroeid; op dit moment heeft
5% een beperking. Ongeveer de helft van deze leerlingen slaagt er niet in een diploma te halen en van degenen
die wel de eindstreep halen, lukt het maar weinigen aan het werk te komen. Het Kenniscentrum Beroepsonderwijs
Arbeidsmarkt deed in opdracht van REA College Nederland onderzoek naar de loopbanen van jongeren met een
beperking in het MBO. Doel van dit onderzoek is een beter beeld te krijgen van deze jongeren; van de vroegtijdige
schoolverlaters en van de gediplomeerden en hun resultaten op de arbeidsmarkt. Belangrijke informatie voor
gemeenten als ze vanaf 2015 verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Participatiewet, de Jeugdzorg en de
WMO. Belangrijke informatie ook voor ROC’s die met de invoering van Passend Onderwijs voor beroepsonderwijs
deze zomer jongeren met een beperking optimaal toegang moeten geven tot hun opleidingen.
REA College Nederland nodigde vertegenwoordigers uit van de gemeenten Utrecht, Nijmegen en Nieuwegein, van
het Graafschap College en het UWV om de uitkomsten van het onderzoek te bespreken. In dit artikel leest u de
belangrijkste bevindingen. Op pagina 3 leest u meer over de opmerkelijke resultaten van het onderzoek.
Effect Participatiewet
staat of valt met
taakinvulling gemeente
Passend Beroepsonderwijs en Participatiewet
bieden gemeenten kopzorgen en kansen. Zorgen,
omdat uit onderzoek (zie kader)blijkt dat een grote
groep jonggehandicapten het niet redt in het MBO
en bij de gemeente gaat aankloppen voor ondersteuning of uitkering. Kansen, omdat diezelfde
gemeenten nu de regie krijgen bij het organiseren
van samenhangende begeleiding door de verschillende partijen die bij deze jongeren betrokken zijn.
Samenwerking tussen de verschillende gemeentelijke afdelingen, ROC’s en organisaties met specifieke
kennis van deze doelgroep is een belangrijke sleutel
tot succes. Gemeenten zijn zich bewust van die kansen maar zoeken nog naar een goede uitwerking.
Tot nu toe waren de verantwoordelijkheden voor
jongeren met een beperking strikt gescheiden;
beroepsonderwijs door een ROC, arbeidstoeleiding
door het UWV, eventuele zorg door Jeugdzorg. Deze
aanpak heeft de grote uitval van deze jongeren in het
MBO niet kunnen stoppen. Het is verstandig om nu
een andere weg te kiezen en jongeren zo te begeleiden
dat zij met diploma de arbeidsmarkt betreden.
Gemeenten krijgen met hun nieuwe rol de kans deze
vakmensen in te zetten en zo een groot potentieel
aan gekwalificeerde arbeidskrachten te benutten.
Bijvoorbeeld in een van de 125.000 banen van het plan
van Klijnsma.
REA College
Voor begeleiding,
scholing en
­expertise.
Kracht van gemeente
Wat vinden de deelnemers aan de meeting van de
nieuwe rol die gemeenten krijgen? André van Ginkel
van de gemeente Nijmegen verwoordt het zo: ”Ik zie
kansen, redenerend vanuit het belang en de vraag van
de jongeren. Wat hebben zij nodig om te participeren
en wie kan wat doen om dat te regelen. Dit besef
begint steeds duidelijker te worden, maar de stap hoe
dit te organiseren, moet nog gemaakt worden. Onze
kracht als gemeente ligt in het structureren van ver­
bindingen tussen partijen in de regio zoals het ROC,
het jongerenloket/RMC, hulpverlening en jeugdzorg.
“ROC’s hebben op dit moment een lastige taak.
Alain van der Haar van het Graafschap College in
Doetinchem: “Wij moeten voldoen aan tegenstrijdige
de eisen. Aan de ene kant moet de leerling met zijn
(on)mogelijkheden uitgangspunt voor het onderwijs
zijn (Passend Onderwijs ) en aan de andere kant
wordt het ROC afgerekend op resultaat en kwaliteit
(Focus op vakmanschap).” Jeroen Schaub van REA
College Nederland ziet dat veel ROC ‘s zich daarom
vooral op de ‘bovenkant’ lijken te richten, waardoor
kwetsbare jongeren niet meer binnenkomen.
Wilt u meer weten over REA College
Nederland? Kijk dan op
www.reacollegenederland.nl
Aan het werk!
Arjan Bajema wil aan de slag als systeembeheerder
Samenwerking effectief
voor Arjan
Arjan Bajema (25) uit Leeuwarden
heeft er vertrouwen in dat hij
volgend jaar om deze tijd aan het
werk is als systeembeheerder.
Toch ging zijn pad richting werk
tot nu toe niet over rozen. “Ik ben
goed in het vinden van creatieve
oplossingen voor problemen, maar
kan me niet zo lang achter elkaar
concentreren, heb duidelijkheid
nodig en een goede begeleiding.
Daarom had ik moeite om iets te
vinden dat bij mij past. Na drie
afgebroken opleidingen kreeg ik
van de gemeente Leeuwarden een
uitkering. Als tegenprestatie ging
ik, met veel plezier, vrijwilligerswerk doen; systeembeheer bij een
stichting. De gemeente vroeg zich
af of ik niet toch een opleiding
kon volgen. Ik deed verschillende
tests, maar daar kwam niet veel
uit. De gemeente Leeuwarden was
net een samenwerking aangegaan
met REA College Leeuwarden voor
een Talentenexpeditie. Ik had na al
die vergeefse testen niet veel vertrouwen, maar ben toch mee gaan
doen aan de Talentenexpeditie van
REA College die 8 weken duurde.
Daar ben ik nog steeds blij mee. Zij
gingen dieper in op wie ik ben en
wat goed bij me past. ICT bleek me
goed te liggen als ik redelijk wat
begeleiding in de opleiding krijg.
Op een ROC kan dat niet, maar bij
de ICT-opleiding van REA College
wel.”
125.000 banen
Het gaat uiteindelijk allemaal om werk. In 2020
moeten er 125.000 nieuwe banen beschikbaar zijn
voor jongeren met een beperking. Bij de ROC’s volgen
zo’n 25.000 jongeren met een beperking passend
beroepsonderwijs. De gemeenten kunnen samen
met UWV, de ROC’s, werkgevers en zorginstellingen
een waardevolle bijdrage leveren aan de invulling én
kwaliteit van die 125.000 banen.
Ton Eimers
“Wajongeren in het
MBO zijn niet geboren
met een arbeids­
beperking, maar die is
ontwikkeld tijdens hun
schoolloopbaan.”
ONBEPERKT!
Heliomare kiest voor de aanval tegen uitval
Om te anticiperen op de komende veranderingen
(Passend Onderwijs en Participatiewet) heeft
Heliomare de samenwerking gezocht met de
regionale onderwijssamenwerkingsverbanden VO,
gemeenten, werkgevers en ROC’s in de arbeidsmarktregio’s Leiden, Alkmaar en Haarlem.
De cursisten van REA College Heliomare zijn voornamelijk
MBO uitvallers of VSO doorstromers. De reden dat deze
leerlingen het niet redden op het reguliere MBO ligt vaak
in de complexiteit van hun beperking, gecombineerd
met de structuur van de onderwijsorganisatie. Juist de
grootschaligheid van de ROC’s is niet passend voor
deze doelgroep. Het is niet aannemelijk dat Passend
Onderwijs voor deze complexe groep leerlingen een
oplossing gaat bieden. Uitval ligt dus op de loer. Toch
is Heliomare van mening dat ook mensen met een
(complexe) beperking na kwalificatie duurzaam aan
de slag moeten kunnen gaan. Want een betaalde baan
betekent vrijheid en zelfstandigheid, dat kan niet vaak
genoeg benadrukt worden. Schooluitvallers komen vaak
in een uitkeringssituatie terecht. Daarom is pro-actief
de samenwerking gezocht om zoveel mogelijk uitval te
voorkomen.
uitkeringssituatie in de nieuw in te voeren Participatiewet
onder hun verantwoordelijkheid vallen. En zie die dan
maar eens naar duurzame arbeid te bemiddelen.
Gezamenlijk en met inzet van ieders expertise en
middelen kan zo efficiënt en effectief mogelijk de beste
keuze voor een leerling gemaakt worden. Uiteindelijk
doel: zoveel mogelijk duurzame arbeidsparticipatie voor
jongeren met een beperking.
Samenwerking
‘Regionaal krachten bundelen’ zijn de sleutelwoorden.
Er zitten veel goede kanten aan het gedachtengoed van
Passend Onderwijs: thuis nabij en ondersteuning op
maat bijvoorbeeld zijn heldere ingrediënten die hout
snijden. Alleen de toeleiding naar duurzame arbeid is
niet optimaal geregeld in de nieuwe wetgeving. Juist
daar laat Heliomare haar toegevoegde waarde zien.
De instelling zorgt binnen de muren van ROC’s in de
arbeidsmarktregio’s Leiden, Alkmaar en Haarlem voor
de benodigde expertise in handicap gerelateerde
ondersteuning én bemiddelt de cursisten naar leuke en
vooral passende, betaalde banen.
Gemeenten
Leiden en Haarlem
Bij de overleggen zijn vanzelfsprekend ook de ROC’s,
onderwijssamenwerkingsverbanden VO en gemeenten
aanwezig. De onderwijssamenwerkingsverbanden in hun
rol als verwijzer en financier naar de meest passende
onderwijsvorm en ondersteuning voor een leerling. De
ROC’s omdat zij de uitvoerders van het beroepsonderwijs
zijn. De gemeenten omdat onderwijsuitvallers in een
De samenwerking heeft al vorm gekregen met ROC
Leiden, en het Nova College (Haarlem). Deze ROC’s hebben binnen hun muren docenten en ondersteuners van
REA College Heliomare aangesteld om in een speciale
setting leerlingen op bepaalde gebieden te ondersteunen
en expertise te delen.
Decentralisatie prima, maar
(te) hoog tempo riskant
Drs. Amy-Jane Gielen is een veelgevraagd adviseur
op het gebied van jeugd, welzijn en integratie.
Gemeentelijke, provinciale en landelijke overheden
maken gebruik van haar expertise waarin ‘kwetsbare
jeugd’ naar eigen zeggen de rode draad is. Wij
vroegen haar mening over de situatie voor jongeren
met een beperking in het kader van de op handen
zijnde veranderingen in wetgeving.
“De grootste kans voor gemeenten is dat zij feitelijk
verantwoordelijk worden voor het hele sociale
domein. Daarmee kunnen zij een einde maken aan
de verkokering en verschillende partijen die op rijks,
provinciaal en lokaal niveau verantwoordelijk zijn
voor deelonderwerpen van het sociale domein. Dat
vereist echter wel een integrale visie op de verschil­
lende decentralisaties.”
Wat is volgens u essentieel in een effectieve scholing
en begeleiding naar werk van jongeren met een beperking uit het VSO, PRO en MBO onderwijs?
“Maatwerk en warme overdracht van zowel school
naar school, bijvoorbeeld van PraktijkOnderwijs naar
MBO, als school naar werk.”
Ziet u valkuilen?
De grootste valkuil voor gemeenten is in mijn
beleving het (te) hoge tempo waarmee ze de verschil­
lende decentralisaties moeten invoeren, zonder dat
alle wetgeving al bekend is en zonder dat duidelijk is
op welke wijze de decentralisatie vervolgens wordt
ingericht. Ik maak me vooral zorgen om de tijds­
paden van de verschillende decentralisaties die niet
synchroon lopen. Maar ook om de keuze iedere
decentralisatie binnen een specifieke gemeentelijke
afdeling te organiseren, zonder een soort ‘decen­
tralisatie- regiehouder’ aan te wijzen. Hiermee ligt
verkokering alsnog op de loer; een vorm van interne
gemeentelijke verkokering.
Voor scholen heeft dit hoge tempo, zonder dat alle
wetgeving bekend is, ook hele praktische gevolgen
waar ik me zorgen om maak. Een voorbeeld: als
onderdeel van de Participatiewet krijgt een jongere
met een beperking per 1 januari 2015 geen Wajong
uitkering meer. Deze jongere zal straks via de
gemeente óf aan het werk moeten met een vorm
van loonkostensubsidie óf naar een vorm van
Zijn dat maatwerk en die warme overdracht dagelijkse
praktijk?
“PRO en VSO scholen zijn hier vanuit hun ‘core
business’ – (arbeidsgericht) opleiden van jongeren
met een beperking – veel meer voor toegerust. Zij
kunnen in een kleinschalige en veilige omgeving de
juiste begeleiding bieden aan deze doelgroep. Het
MBO is gericht op een veel grotere en veel bredere
doelgroep, waardoor de nodige persoonlijk begelei­
ding en aandacht niet altijd mogelijk zijn.”
Welke kansen krijgen de gemeenten in hun nieuwe
rol met de invoering van de Participatiewet, de wet
Passend Onderwijs, de nieuwe WMO en de wet op
de jeugdzorg?
dagactivering gaan. De vraag of iemand naar werk of
naar dagbesteding kan, hangt af van de wijze waarop
de zogenaamde ‘loonwaarde’ wordt bepaald. Echter,
de wetgeving hiervoor wordt pas dit najaar verwacht.
Per 1 januari – midden in het lopend schooljaar –
ontstaat dus nieuw beleid dat gevolgen heeft voor
het uitstroomperspectief van een jongere: naar werk
of naar dagactivering. Scholen proberen vanaf de
eerste dag jongeren toe te leiden naar het meest
geschikte uitstroomperspectief, maar verkeren nu in
grote onzekerheid over wat dat uitstroomperspectief
dan wordt. Die onzekerheid wordt nog groter door
de grote bezuinigingen waarmee de decentralisatie
gepaard gaat. De criteria voor dagactivering worden
hierdoor nog strenger en de ondersteuning, in de
vorm van bijvoorbeeld loonkostensubsidie bij werk,
schaarser. In het kader van het essentiële maatwerk
waar ik eerder over sprak, vind ik dat een groot
zorgpunt.”
Welke mogelijkheden ziet u voor jongeren met een
beperking die wel op MBO niveau 2,3 en 4 kunnen leren
en werken, maar geen diploma halen?
“Hier zie ik vooral een rol weggelegd voor branche­
cursussen waarmee het voor jongeren mogelijk is om
door te leren op de werkplek.”
Regio Nijmegen bruist van
plannen voor passend
onderwijs en werk
Hoe je ook denkt over de Participatiewet; de samenwerking in regio
­Nijmegen krijgt er een stevige impuls
door.
In diverse onderzoeken is de toekomstige doelgroep
beter in kaart gebracht (zie ook het artikel op
pagina 1). Bestuurders van onderwijs, UWV en
gemeente hebben harde afspraken gemaakt over de
gezamenlijke verantwoordelijkheid om voortijdig
schoolverlaters niet uit de boot te laten vallen.
Professionals zoeken elkaar veelvuldig op en denken
na over de toekomst; de laatste WajongWerktmarkt
was een doorslaand succes. ROC Nijmegen heeft in
nauwe samenwerking met REA College Nijmegen
plannen voor Passend Onderwijs ontwikkeld en
past die toe in de instroomprocedure. We zijn heel
tevreden met de extra aandacht voor een passende
stageplek en een succesvolle overgang van diploma
naar werk die nu expliciet zijn vastgelegd in de
nieuwe aanpak.
Sociale firma
Er komt gelukkig ook steeds meer aandacht voor
degenen die het toch niet gaan redden in Passend
Onderwijs en Entree-onderwijs. Als REA College
gaan we ons nog sterker maken voor het snel en
effectief oppakken van dreigende uitval in het ROC
zodat voortijdig schoolverlaten wordt voorkomen.
We weten steeds beter waar de risico’s in de opleiding
zitten en hoe we kunnen zorgen dat jongeren met een
beperking toch een vakdiploma halen. Als een student
het echt niet redt, zoeken we een passend alternatief.
We gaan slimmer gebruik maken van voorzieningen
in de regio die al bestaan, maar nu nog niet beschik­
baar zijn voor onze jongeren. Er zijn tal van sociale
firma’s die een prima rol kunnen spelen als eerste
stageplaats voor jongeren die moeilijk zo’n passende
plek kunnen vinden.
Leerwerkplek
Investeren in passende leerwerkplekken is ook onze
insteek bij de ontwikkeling van Entree-onderwijs;
de creativiteit van organisaties in deze regio heeft de
afgelopen jaren geleid tot een netwerk van sociale
firma’s die kunnen fungeren als leerwerkplaats voor
jongeren èn als passende dienstverlening voor men­
sen die hulp nodig hebben. Onlangs is bijvoorbeeld
een maaltijdservice gestart voor ouderen die wordt
uitgevoerd door jongeren met een beperking.
Kortom: het bruist van initiatieven, enthousiasme en
ongeduld om aan de slag te gaan met de ontwikkeling
van Passend Beroepsonderwijs in de regio Nijmegen!
In het kort
REA College Heerlen.
Altijd gericht op werk
REA College Heerlen is met alle
grote gemeenten in de regio in
gesprek; variërend van verkennend
tot het maken van concrete
afspraken over het inzetten van de
Talentenexpeditie. (Een acht weken
durend programma van REA College
waarin jongeren ontdekken waar
hun arbeidsmogelijkheden liggen
en welke weg daar naar toe goed
bij hen past.) Deze gemeenten
zijn vooral geïnteresseerd omdat
REA College voor hen de partij is
die altijd het perspectief op werk
heeft, is de ervaring van Ben
Wigny van REA College Heerlen.
“Gemeenten willen vooral weten
wat wij kunnen betekenen voor de
jongeren met problemen op het
snijvlak van onderwijs en zorg.
Zij willen voor de toekomstige
dienstverlening aan hun burgers
een compleet palet van dienst­
verlening hebben in het kader van
een sluitende aanpak naar werk.”
Alain van der Haar
“Het roc is niet alleen
een mbo, maar moet als
regionaal opleidings­
centrum open staan voor
alle jongeren die een vak
willen leren, ook als het
geen t­ oppertjes zijn.”
Risicoleerling MBO te vaak niet herkend
Enkele duizenden jongeren met een beperking
volgen een opleiding in het MBO. Dat gaat vaak
moeizaam; zo’n 40 à 50% heeft een wajong-uitkering
en ook als zij met een diploma het MBO verlaten,
komen zij vaak niet aan het werk. Deze jongeren
zijn te vinden op alle opleidingsniveaus en in alle
opleidingsrichtingen. Vooral jongeren met psychiatrische en/of gedragsproblematiek hebben het
moeilijk. Als per 1 augustus 2014 Passend Onderwijs
ook in het MBO wordt ingevoerd zullen naar verwachting meer jongeren met een beperking zich gaan
aanmelden. Vanaf 2015 hebben gemeenten er met
deze jongeren een moeilijke doelgroep bij.
Het onderzoek “Aan het werk met Passend
Beroepsonderwijs” heeft tot doel beter zicht te krijgen
op de aard en omvang van deze doelgroep en met
name hun kansen op het behalen van een diploma en
het verkrijgen van een passende baan. Het onderzoek
is uitgevoerd in Nijmegen, maar de inschatting is dat
de resultaten representatief zijn voor het hele land.
In het onderzoek is gekeken naar de jongeren die
het MBO inmiddels hebben verlaten. Er worden vijf
typen onderscheiden, gebaseerd op de aard van de
beperking. Het overzicht laat zien hoeveel procent van
de jongeren met een startkwalificatie het ROC heeft
verlaten, hoeveel procent daarna betaald werk heeft,
een Wajong-uitkering en geen of een ander inkomen.
Breekpunt in de opleiding
De meeste jongeren
met een beperking hebben het
Op 1 augu
stus 2014 wo
rdt de wet
en schoolbe
Passe
sturen ee
nd Onderw
relatief lastig in het
MBO
en
inlichde
overgang
naar
n zorgp
ijs van kra
elke leerlin
t: zij zijn ve
cht. Met de
g. De wet pa
rplicht een
ze wet krijge
st in een bre
die gericht
passende on
n scholen
dezien
is
re ontwikk
om ook jon
derwijsplek
betaald werk. Het
laat
dat
voor
de
eli
ge
ng
ondeonderzoek
te bieden aa
ren
in
onderwijs,
met beperki
rwijs en sam
n
zo
ng
rg
en
en
en
lev
optimaal te
sociale zek
ing. Voor he
beperking
erheid,
lat
t
be
en
ge
roe
participere
bruik zulle
psonderwijsop verschil­
verschillende categorieën
het
n makebreekpunt
n en integrer
betekent dit
n van het reg
en in
da
t
uli
me
ere
er
beroepson
studenten
De afgelope
derwijs.
met een
n jar
en he
lende momenten
ligt;
bij
de
op
eft hekennisoverdracht
met ee
t mbo al te
n beperking
maken geha
. Steeds me
d met een
speciaal on
er jongeren
gro
derwijs (vs
eie
nd
str
e instroom
omen
o) door
school, bij de stage
ofn mebij
de
overgang
van
vanuitschool
vmbo kome
van jongeren
naar het mi
het praktijko naar
ddelbaar be
er jongeren
nderwijs en
daarvan gro
roepsonde
met beperki
voortgezet
rwijs (mbo
eit het aanta
ngen en/of
). Ook vanu
l jongeren
werk. Dit vraagt
om
gedifferentieerde
stoornaanpak.
de ko
mst vaneen
iss
it het
en
da
t vanuit he
naar het
de wet
mbo. Als ge
Passend On
t mbo een
heeft en da
volg
beroep do
derwijs zou
ardoor wo
et op de we
het aantal
rdt belemme
mbo staat
t Wajong. Do
jongeren in
rd (zgn. ‘wa
voor de uit
het mbo da
or
jongproblem
daging ook
t beperking
werk te lei
atiek’) verde
jongeren me
den. Door
en
r
t
ku
po
ee
nnen toene
n
tentiële ‘wa
jongeren ee
men. Het
jong-problem (arbeids)beperking na
rder en adeq
ar een diplom
atiek’ vroeg
uater geho
verzorgen
tijdig te sig
a en naar
lpen worde
van passend
naleren ku
n door midd
e voorzien
nnen
el van bege
ingen – oo
k tijdens he
leiding en/of
t onderwijsp
het
roces.
Belang van het onderzoek
Het onderzoek laat zien het MBO een aanzienlijke
risicogroep van leerlingen met een beperking heeft
die nog te weinig in beeld is. Ongeveer 20% van de
voortijdig schoolverlaters behoort tot deze groep.
De re-integratieaanpak van het UWV richt zich
vooral op het VSO en PRO-onderwijs en op de
AKA-opleiding in het MBO, terwijl uit dit onderzoek
blijkt dat maar 5% van de MBO-ers met een beper­
king een AKA-opleiding volgt. De andere 95% is
tot nu toe nauwelijks in beeld bij het UWV. En dat
terwijl sinds 2010 de wajong-instroom vanuit het
MBO net zo groot is als die vanuit het VSO/PRO.
In de voorbereiding van de Participatiewet moet
deze groep dus wel degelijk meegenomen worden.
Type jongeren
Start
kwalificatie
Betaald
werk
Wajong
uitkering
Geen
inkomen
Slechtziend
40
40
40
20
Slechthorend
58
42
25
33
Verstandelijk/lichamelijk
50
34
58
8
Gedrag/psychiatrisch (zwaar)
33
36
36
24
Gedrag/psychiatrisch (licht)
63
56
13
13
Aan het we
rk met
passend b
eroepsond
erwijs
o
nderzoek n
aar loopba
nen
voor jonge
ren in het
mbo
T. Eimers
R. Kennis
M. Özdemi
r
Meer info? Download het hele onderzoeksrapport
van de website van REA College:
www.reacollegenederland.nl/links-downloads/downloads
ONBEPERKT! verschijnt twee keer per jaar en is een uitgave van
REA College Nederland.
Redactie www.tekstbureaujellydegroot.nl Fotografie REA College Vormgeving LaVerbe, Nijmegen Druk Modderkolk BV, Ede
REA College
­Jongeren met een
beperking kunnen
zo veel meer.
Locatie Groningen
SamenZelfKunde gaat
uit van mogelijkheden
Tijdens de intake kijkt de man verlegen naar de grond
terwijl hij vertelt. Hoe hij op zijn elfde te horen krijgt
dat hij PDD-NOS heeft en een laag IQ. Het VSO wil
hem beschermen voor overbelasting; hij volgt slechts
een deel van de verplichte VMBO-vakken. Hij gaat
geloven dat hij dom is en kiest ervoor te gaan werken,
doorleren zit er toch niet. Hij doet het goed in zijn
werk, maar is niet gelukkig. De chaos in zijn hoofd en
zijn faalangst maken hem ongelukkig.
Wij van REA College geloven dat ieder mens zelf
verantwoordelijk is en zijn eigen weg weet in het
leven. We geloven in het versterken van autonomie,
creativiteit, dromen, empowerment en mogelijk­
heden. Dus spreken we over mogelijkheden en kansen
die er wél zijn. Hoe je je droom niet hoeft op te
geven als één weg onbegaanbaar blijkt. Dat er méér
mogelijkheden zijn om na te denken over je toekomst.
Dat je vertrouwen mag hebben.
Zijn hobby is schrijven over muziek, recensies van
(pop-)concerten. Daarmee heeft hij succes. Inmiddels
is hij 23 en doet hij ongeschoolde werk beneden zijn
niveau. Hij raakt depressief en burned-out. Hij krijgt
een nieuwe begeleider en doet weer een IQ-test. De
uitkomst: hij heeft een normale begaafdheid.
Hoe het verder zal gaan weet nog niemand, maar een
paar weken later word ik gebeld door de begeleider
dat het gesprek hem goed gedaan heeft, omdat we
gesproken hebben over kansen en mogelijkheden en
over vertrouwen. Dat is wat SamenZelf is: een ontwik­
kelingsgerichte manier van kijken naar mensen die zo
graag willen werken en ontwikkelen, in elk contact!
Een intake bij REA College volgt. Een nieuw perspectief?
Toch nog journalist? Helaas is een langdurig opleidings­
traject voor zijn werkgever te kostbaar. Wat dan wel?
Op www.samenzelf.nl vindt u meer informatie; over
de methodiek, de workshops en de film.
Groningen
050 - 54 13 842
Locatie Wijk aan Zee
Wijk aan Zee
088 - 92 08 355
Locatie Ermelo
Ermelo
0341 - 49 85 00
Locatie Utrecht
Utrecht
034 - 14 98 500
Centraal Kantoor
Ermelo
0341 - 55 05 66
Locatie Nijmegen
Nijmegen
088 - 77 92 300
Locatie Heerlen
Heerlen
088 - 77 95 850
Centraal kantoor
Telefoon 0341 - 55 05 66
[email protected]
Websitewww.reacollegenederland.nl
Werkgevers en REA College
Maak mensen
onderzoeken IT-samenwerking
niet beperkter
dan ze zijn
Zonder werkgevers die openstaan voor het dienst
nemen van jongeren met een beperking hebben wetten
en scholingsprogramma’s weinig zin. Vandaar dat ook
REA College Groningen/Leeuwarden investeert in
het leggen van contacten met werkgevers in de regio.
Bijvoorbeeld door expertise aan te bieden aan de
IT Academy. Dit is de IT-poot van een groot samen­
werkingsverband van de grote werkgevers, gemeenten,
provincies en onderwijsinstellingen in het noorden en
het Ministerie van Economische Zaken. Deelnemende
bedrijven zijn o.a.: Gasunie, DUO, UMCG, Lefier en de
RDW.
De eerste gesprekken over toetreding van REA
College zijn positief. Aan de ene kant vanwege de
input die REA College kan leveren als het gaat om
de veranderende rol van de IT werknemer en om
opleidingsmogelijkheden in de IT. Aan de andere kant
omdat REA College zo in contact komt met de grote
werkgevers in het noorden en zo meer bekendheid
kan geven aan de gekwalificeerde arbeidskrachten
met een beperking die staan te trappelen om aan
het werk te gaan.
Zorgen van een Wajonger
Wetgeving kan niet zonder woorden, maar gaat
natuurlijk over mensen van vlees en bloed. Op
internet krijgen sommigen een gezicht, als je ze
tenminste weet te vinden. Onbeperkt! maakt het
gemakkelijk en zet u op het spoor van: Anne
Houtsma.
Anne heeft het VCF-syndroom en houdt een blog bij
over haar ervaringen als wajonger met een onbekend
syndroom. Waarom? “ Ik hoef geen medelijden of advies.
Ik vraag alleen begrip en het zou leuk zijn als mensen er
wat van leren.” Ook schreef zij een opiniestuk op Joop.
nl met de titel: De zorgen van een Wajong’er. Hier volgen
wat fragmenten.
“Ik heb het geluk dat ik in het dagelijkse leven weinig last
heb van mijn VCFS. Werk vinden en behouden is echter
een ander verhaal. Ik werd in 2006 Wajonger tegen wil
en dank en niet zonder slag of stoot, ik moest bewijzen
dat ik ‘slecht genoeg’ was. Ook niet bevorderlijk voor je
zelfbeeld. Nu, in 2014, wordt ineens gekeken naar wat je
wel kan en als je te goed wordt bevonden, schoppen ze je
de bijstand in. Hoe tolerant is Nederland eigenlijk? Mijn
ervaring is dat mensen met een handicap veel te weinig
kansen krijgen op de arbeidsmarkt. Ik zou graag willen
dat mensen hun beperkte gedachten over deze doelgroep
veranderen. Het is niet zo gek dat veel mensen met een
beperking de moed laten zakken. Dus: meer t­ olerantie
voor mensen met een beperking. Ik sta vooraan om dit
onderwerp bespreekbaar te maken.”
Benieuwd naar het hele artikel? Kijk naar
www.joop.nl/opinies/detail/artikel/25529_de_­
zorgen_van_een_wajonger/
en volg Anne’s blog Een andere route
Andere mensen die denken vóór iemand met een beperking; het blijft me
verbazen. De begeleider die aantekeningen maakt voor een cliënt terwijl
die dat prima zelf zou kunnen. Vervoer dat geregeld wordt zonder met
de persoon te overleggen. De leerling die geen agenda hoeft te hebben
omdat hij toch wel herinnerd wordt aan zijn rooster en afspraken …
Er wordt nog steeds van alles voor de cliënt geregeld en bedacht. Goed
bedoeld, maar hoe kan je iets leren als je steeds uit de wind gehouden
wordt. Wat heb je daaraan?
Zelf ben ik vanaf mijn geboorte ernstig slechtziend en vanaf mijn twaalfde
vrijwel blind. Ik ben blij dat mijn ouders mij, net als mijn goedziende
zus, naar de winkel stuurden voor een boodschap, mij stimuleerden mijn
zaakjes zelf te regelen en mij m’n eigen keuzes lieten maken. Ze waren er
altijd om mee te denken, te luisteren en te stimuleren. En ze waren eerlijk;
of dit nu leuk was of niet. Ze lieten mij in mijn waarde en gaven me zo de
kans me te ontwikkelen tot wie ik nu ben. Dat was niet altijd gemakkelijk,
maar geldt dat niet voor elk opgroeiend mens?
Als ik terugkijk, denk ik dat dit een soort SamenZelfKunde is geweest;
de methodiek waarmee we nu bij REA College Bartiméus werken. Door
situaties normaal te benaderen, zaken niet uit handen te nemen en
altijd eerlijk te zijn, bereidden mijn ouders mij voor op de (ongeregelde)
samenleving waar ik deel van uitmaak; net als wij nu met onze cliënten
doen. En daar gaat het om: niet zorgen, maar ondersteunen. Vertrouwen
in het kunnen en niet anticiperen op het niet kunnen. Ik gun dit iedereen;
met en zonder beperking. Geef mensen de kans om te leren!
Marcel de Schipper
Trajectbegeleider REA College Bartiméus