Herdenkingsprogramma Schoten WO 1

Herdenking WOI Schoten
november 2014
Scho(o)ten in het donker
Ook in Schoten zal de herdenking van WOI niet ongemerkt voorbij gaan. In
2014, 2016 en 2018 zullen verschillende culturele en andere partners in
Schoten telkens in november een herdenkings-programma voorbereiden. De
Erfgoedraad Schoten heeft een werkgroep opgericht om dit programma te
begeleiden.
In 2014 is Schoten daarbij in het donker gehuld, de oorlog neemt haar start.
Hoe is dit kunnen gebeuren en welke verwoesting bracht dit te weeg? In 2016
zal de nadruk meer liggen op het dagelijkse leven in de oorlog. Hoe leerden
gewone mensen met hun leven doorgaan tijdens de oorlog? Om dan in 2018
de bevrijding te vieren, weliswaar met in ons achterhoofd die volgende oorlog
’40-‘45, maar ook de conflicten vandaag in de wereld.
We willen daarom zeker onze jongeren niet vergeten. Via projecten in en met
scholen houden we de herinnering levend, ook voor de volgende generatie. In
deze brochure vindt u een overzicht van activiteiten in het kader van de
herdenking.
Ongetwijfeld zal het aanbod aan activiteiten nog groeien. Om de meest actuele
informatie te krijgen, neemt u best een kijkje op www.schoten.be of
www.antwerpen1914-1918.be .
Lieven De Smet
Schepen voor Cultuur en Erfgoed
Anita Caals
Voorzitter Erfgoedraad
Vrijdag 10 oktober 2014, 20u
Brasserie Gambrinus, Sint Cordulastraat 22
De Groote Oorlog: Belgische stelling, Vlaamse achterstelling
Hector Van Oevelen geeft een lezing waarbij proza wordt afgewisseld met
aangepaste poëzie.
Inschrijven en meer info: Vlaamse Volksbeweging
Dinsdag 4 november 2014, 14u
MAS, Hanzestedenplaats 1, 2000 Antwerpen
Geleid bezoek aan de tentoonstelling “Exodus”
Ontdek het pakkende verhaal van anderhalf
miljoen Belgen op de vlucht voor de oorlog in
een tentoonstelling in de Wandelboulevard van
het MAS. Aan de hand van monumentale zwartwit foto’s volg je de vluchtelingen op hun route:
van de vlucht, de eerste noodhulp en het leven
in ballingschap tot de terugkeer naar een
verwoest land in 1918. De historische foto’s
krijgen een hedendaags aanvulling met de
fotoreeks ‘Small Wars’ van de VietnameesAmerikaanse fotografe An My Lê.
Inschrijven (verplicht) en meer info: Cultuurcentrum Schoten
Vrijdag 7 november 2014, 20u
Cogelshof, Deuzeldlaan 49
Lezing door Frans Van Eynde – tentoonstelling door Freddy Lauwers
DEUZELD LEEFT! organiseert een info-avond door wijkbewoner Frans Van Eynde
over het Fort van Schoten met dia’s, foto’s, geluidsfragmenten, krantenknipsels…
Tegelijkertijd zal kunstschilder Freddy Lauwers, eveneens uit de wijk, schilderijen
tentoonstellen met oorlogstaferelen.
Meer info: DEUZELD LEEFT!
Zaterdag 8 november 2014, 10u30
Fietsen langs de frontlijn – Kasteel van Schoten
Winfried Vangramberen fietste, van 10 mei tot 2 juni 2013, 2.137 kilometer langs de
westelijke frontlijn van de Eerste Wereldoorlog. Winfried vertrok in Rumst en
eindigde aan de Zwitserse grens. Zijn tocht bracht hem op markante plaatsen van de
oorlog. Aan de hand van vele foto's vertelt Winfried Vangramberen over zijn
(fiets)tocht langs de frontlijn.
Inschrijven en meer info: Forum Vlaamse Vrouwen
Dinsdag 11 november 2014, 10u-13u
Herdenkingsmonumenten WOI & WOII – Het Arsenaal
Officiële herdenking oorlogsslachtoffers - Inwandelen van de tentoonstellingen van
Schotense scholen en Academie voor Beeldende Kunsten
Om 10u is er bijeenkomst aan de H. Hartkerk Deuzeld en wordt een bloemenhulde
gebracht aan het herdenkingsmonument op de Deuzeldlaan. Om 11u is er een
herdenkingsviering in de Sint Cordulakerk, de viering staat dit jaar in het teken van de
militaire gesneuvelden. Ze wordt om 11u45 gevolgd door een bloemenhulde aan
het herdenkingsmonument achter de kerk en aan het monument en de twee
ereparken op het kerkhof.
Tijdens de bloemenhulde aan de Sint Cordulakerk en het kerkhof wordt ook de
tentoonstelling met kunstwerken van Schotense scholen ingewandeld. Leerlingen
van de scholen maken samen met illustrator Mattias De Leeuw kunstwerken
geïnspireerd door verhalen van Schotense gesneuvelde militairen. U kan hiervoor om
11u45 inpikken aan het monument. De Schotense milieuraad plant een vredesboom
op het kerkhof.
We sluiten af met een drankje in Het Arsenaal waar de leerlingen van de Academie
voor Beeldende Kunsten werk tentoonstellen. Iedereen is welkom.
Openingsuren tentoonstellingen:
- Schotense Scholen, tussen het monument achter de Sint Cordulakerk en de
ereparken op het kerkhof, doorlopend van 11 tot 16 november, het kerkhof is
geopend tussen 8u en 20u
- Academie voor Beeldende Kunsten, Het Arsenaal, Sint Cordulastraat 23-25,
dinsdag 11 november van 10 tot 17u, zaterdag 15 en zondag 16 november
van 10 tot 17u
Meer info: Cultuurdienst Schoten, Academie voor Beeldende Kunsten,
Cultuurcentrum Schoten en Nationale Strijdersbond Schoten
Dinsdag 11 november 2014, 20u
De Kaekelaar, Sint Cordulastraat 10
Theatervoorstelling “DeKleineOorlog”
In dit theaterproject richt Valentijn Dhaenens de focus op de kleine man. Met
'DeKleineOorlog' zoomt hij in op een veldhospitaal tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Daar laat hij dokters, verpleegsters, gewonde soldaten en moeders aan het woord.
Ook nu speelt hij zelf alle personages. Verpleger en gewonde, moeder en zoon,
worden in deze monoloog genadeloos één. Met 'DeKleineOorlog' wil Dhaenens een
universeel verhaal vertellen. Een verhaal over de mens en zijn onafwendbare zucht
naar strijd.
Inschrijven en meer info: Cultuurcentrum Schoten
Woensdag 12 november 2014, 19u
De Kaekelaar, Sint Cordulastraat 10
Benefietconcert GAMW “Oorlog en Vrede”
Het jaarlijkse benefietconcert van de Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord
staat dit jaar in het teken van Oorlog en Vrede. Regelmatig gingen de opbrengsten al
naar projecten in landen getekend door een conflict. In herdenkingsjaar 2014 staat
de keuze van het programma ook in dit teken.
Inschrijven en meer info: Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord
Donderdag 13 november 2014, 20u
Het Arsenaal, Sint Cordulastraat 23-25
Fotolezing “Wat betekende WOI voor Schoten”
Voordracht met powerpoint door Jean Paul De Roey en Guido Van Leemputten.
Inschrijven en meer info: Heemkring Scot
Vrijdag 14 november 2014, 20 u
Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61
Vernissage tentoonstelling Kunst/Oorlog
Verschillende Schotense amateurkunstenaars
lieten zich inspireren door het begrip “oorlogconflict”. Hun werken geven een interpretatie van
wat “oorlog-conflict” nu voor ons betekent, hoe
wij dat nu ervaren. Daarnaast kan u o.a.
authentieke uniformen zien van de regimenten
waarin Schotense militairen mee vochten uit de
collectie van Marc Backx. Maar ook de
verpleegsteruniformen uit de reeks “In Vlaamse
Velden” . Het Sint Michielscollege Schoten
presenteert tenslotte haar Europees project rond
WOI “When roaring cannons speak”.
(foto: werk van Kris van de Mieroop).
Openingsuren:
Vrijdag 14 november, van 20 tot 23u, opening met vertellingen
Zaterdag 15 november, van 10 tot 18u
Zondag 16 november, van 10 tot 18u
Meer info: cultuurdienst Schoten
Vrijdag 14 november 2014, 20u
De Kaekelaar, Sint Cordulastraat 10
Theatervoorstelling “Averechts” (+14)
Eerste Wereldoorlog – Het waargebeurde verhaal van de Britse soldaat Henry
Tandey. Hij werd een oorlogsheld en kreeg uit handen van de Engelse Koning het
Victoria Cross voor moed en zelfopoffering. Toch maakte hij op het slagveld een
vergissing die de loop van de wereldgeschiedenis zou bepalen…
‘Pepijn Lievens en Wouter Bruneel zijn een mooi slapstickduo, ze spelen hun
lichamelijke contrasten gretig uit in een erg fysieke speelstijl, gefocust op lichaam en
mimiek.’ (Evelyne Coussens, Tazette)
Tekst: Pepijn Lievens - Regie: Mich Walschaerts (Kommil Foo) Spel: Pepijn Lievens en Wouter Bruneel
Inschrijven en meer info: Cultuurcentrum Schoten
Zaterdag 15 november 2014, 19u
Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61
Literaire muziekvoorstelling “Woesten”
In september 2013 debuteerde Kris Van Steenberge met zijn roman “Woesten” bij
Uitgeverij Vrijdag, Antwerpen en Uitgeverij Podium, Amsterdam. “Woesten” vertelt
een broeierig verhaal vol dorpsgefluister over een familie
waarin het lot met de botte bijl begint te hakken en
niemand ongeschonden achterlaat. En dan doet de
Eerste Wereldoorlog zijn intrede. Voor niemand ziet de
toekomst er nog hetzelfde uit.
Kris Van Steenberge (1963) is (toneel)schrijver, regisseur
en docent. Verhalen van zijn ooit inwonende grootvader
over de ‘Groote Oorlog’ vormden de kiem voor zijn
debuutroman, die insloeg als een granaat bij de Vlaamse
en de Nederlandse pers. ‘Hartverwarmend. Sterk debuut.
Verhelderend, slim gedaan.’ - Standaard der Letteren ***
Kris Van Steenberge brengt fragmenten uit zijn roman,
afgewisseld met andere teksten uit de periode van de
Grote Oorlog. Vooraleer zijn woorden op het publiek
neerstorten, worden ze eerst nog omhelsd door het duo
Accé (Daan De Vos, cello / Jef De Haes, accordeon).
Rauwe projecties van Erik Vercammen en Jacky De
Groen (studente Animatiefilm aan de Gentse Academie)
vormen het woeste slachtveld.
Inschrijven en meer info: Bib Schoten
Zondag 16 november 2014, 11-12u
Kasteel van Schoten, Kasteeldreef 61
Aperitiefconcert “Kugoni @ War”
Bert Koch (piano), Kurt Bertels (saxofoon) en Nicolas Dupont (viool) brengen met
“Met Kugoni@War” een ode brengen aan wat zich honderd jaar geleden heeft
afgespeeld. De ‘Groote Oorlog’ leeft nog na in vele herinneringen. Het ensemble
brengt niet alleen werken die geschreven zijn in de oorlogstijd (Gilson, Stravinsky en
Rachmaninov) maar ook van de hedendaagse Vlaamse toondichter Benjamien Lycke,
een jonge Bruggeling, die zich graag in vervoering liet brengen door de clash der
wereldmachten in het begin van de 20ste eeuw. Tot slot schreef Vlaamse componist
Erik Desimpelaere voor het Kugoni Trio de compositie ‘Til minne om Kjaerlighet’ naar
aanleiding van de aanslagen in Noorwegen in 2011. Met een inleiding om 10u15.
Inschrijven en meer info: Cultuurcentrum Schoten
Dinsdag 18 november 2014, 20u
De Kaekelaar, Sint Cordulastraat 10
Filmvoorstelling “In Bloom”
Tbilisi, Georgië, 1992: De Soviet tijd is voorbij en Georgië moet zichzelf redden. In de
provincie Abkhazia woedt een burgeroorlog. Voor de 14 jarige Natia en Eka komt de
jeugd ten einde. Eka groeit op zonder vader en zet zich af tegen haar moeder, terwijl
Natia’s alcoholistische vader het gezin terroriseert. Ook buiten het gezin, op school,
op straat, in de rij, kunnen de twee vriendinnen geen vreedzaamheid vinden. Chaos,
onzekerheid en vrees voor de toekomst beheersen het dagelijks leven. Een aanbidder
geeft Natia een pistool met een enkele kogel… niet veel later wordt ze ontvoert…In
Bloom won de Forumprijs op het filmfestival van Berlijn. Een organisatie van HV
Schoten en Cultuurcentrum Schoten.
Inschrijven en meer info: Cultuurcentrum Schoten
Donderdag 11 december 2014, 20u
Het Arsenaal, Sint Cordulastraat 23-25
Lezing “Het geheime fort van Schoten”
Het geheime fort van Schoten. Bestaat
het? Waar ligt het?
Uw vragen beantwoord door experts op
een uiteenzetting over het Fort van
Schoten 14-18.
Inschrijven en meer info: Heemkring Scot
VOOR SCHOLEN
Willy De Jonghe, oud-kampcommandant van Kamp Brasschaat, stelde een erg
uitgebreid gedocumenteerde bundel samen met informatie over de Schotense
gesneuvelde militairen. De informatie zal ook in de tentoonstelling “Kunst/oorlog”
verwerkt worden, maar dient in de eerste plaats voor Schotense scholen.
Leerkrachten kunnen met de bundel aan de slag in de klas om met lokaal erfgoed de
herinneringseducatie levend te maken. De bundel zal vanaf 11 november op vraag
ook digitaal ter beschikking gesteld worden voor wie dit wenst. Daarvoor willen we
aan de scholen nog de kans geven om met hun leerlingen het opzoekwerk “over te
doen”.
Op basis van dit project hebben het Cultuurcentrum Schoten en de werkgroep
Herdenking WOI een kunstproject uitgewerkt voor het 6de leerjaar van het
basisonderwijs. Illustrator Mattias De Leeuw zal op basis van tien verhalen van
gesneuvelde militairen een aanzet maken van een illustratie. In de periode van half
september tot half oktober biedt het Cultuurcentrum Schoten een workshop aan
voor klassen van het 6de leerjaar. In deze workshop zal Mattias samen met de
leerlingen aan de slag gaan om de illustratie verder uit te werken. De Werkgroep
Herdenking WOI zorgt ervoor dat tien illustraties in het groot op een aluminium plaat
gedrukt worden. Deze platen worden tentoongesteld tussen de monumenten achter
de Cordulakerk en de begraafplaats vanaf dinsdag 11 november tot en met zondag
16 november. Tijdens de officiële herdenking op 11 november wordt om 11u45 de
route met deze kunstwerken officieel “ingewandeld”.
De Academie voor Beeldende Kunsten gaat ook met haar leerlingen aan de slag met
de informatie van Willy De Jonghe onder begeleiding van Mattias De Leeuw. Het
resultaat zal te zien zijn tussen 11 en 16 november in Het Arsenaal, de locatie van
Heemkring Scot. De Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord betrekt haar
leerlingen door het jaarlijkse benefietconcert het thema “Oorlog en vrede” mee te
geven.
Het Cultuurcentrum Schoten heeft in november 2014 ook haar aanbod voor scholen
aangepast met o.a. de film “Oorlogsgeheimen”, een Nederlands oorlogsverhaal dat
grotendeels op Belgisch grondgebied werd gedraaid, en de theatervoorstelling
“Averechts”, gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Henry Tandey, een
Engelse soldaat.
De Bib Schoten beschikt over een schat aan materiaal rond WOI. Heel bijzonder is
daarbij toch de mogelijkheid om ter plaatse het digitale archief van de Gazet van
Antwerpen te raadplegen. Ook de jaren 1914-1918 zijn hierin beschikbaar. Opgelet:
de oude kranten zijn wel ingescand maar (nog) niet digitaal doorzoekbaar gemaakt .
Het Sint Michielscollege Schoten werd geselecteerd voor het Europese
Comeniusproject “When roaring cannons speak”. Samen met tweebuitenlandse
partnerscholen (Etablissement Régional d’Enseignement Adapté, Muret-Toulouse en
Istituto Compresivo Aurisana, Italië) wordt gedurende twee schooljaren (2013-2014,
2014-2015) een gemeenschappelijk project uitgewerkt. Het gekozen thema heeft als
doelstelling de leerlingen WOI beter te leren begrijpen en vooral dit in een brede
internationale context te zien. Een voorlopig resultaat vindt u op de tentoonstelling
“Kunst/Oorlog” op 14 tot 16 november in het Kasteel van Schoten.
Praktische Info
Cultuurdienst en Cultuurcentrum Schoten - werkgroep herdenking WOI
Sint Cordulastraat 10 – 2900 Schoten – 03 680 23 40 – [email protected] –
www.schoten.be
Bib Schoten
Gelmelenstraat 81-83 – 2900 Schoten – 03 680 17 10 – [email protected] –
schoten.bibliotheek.be
Heemkring Scot
Sint Cordulastraat 23-25 – 2900 Schoten – 03 658 08 19 – [email protected] –
www.beeldbankschoten.be
Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord
Jozef Van Craenstraat 4 – 2900 Schoten - 03 685 02 56 – [email protected] –
www.academieschoten.be
Academie voor Beeldende Kunst
Vordensteinstraat 47 - 03 685 03 00 – [email protected] –
www.academiemerksem.be
Deuzeld!Leeft
Jef Rombouts – 03 644 69 29 – www.deuzeld.be
Nationale Strijdersbond van België
Leona Van Gastel - 03 658 17 70 – [email protected]
Vlaamse Volksbeweging
Tom Schoonbaert – 0496 54 60 73 - [email protected]
Forum Vlaamse Vrouwen
Els De Jong – 03 645 40 61 of Ghislaine Peleman – 03 658 82 26
v.u. Lieven De Smet, Verbertstraat 3, 2900 Schoten