Memo benoeming wethouders en raadsleden op

Memo

Datum
:
14 mei 2014
Aan
:
Raadsleden
Onderwerp
:
Procedure benoeming wethouders en raadsleden op 19 mei a.s.
De kaders voor de benoeming en stemming wethouders
1. Artikel 31 gemeentewet: over personen stemmen gaat met briefjes en is geheim.
2. Artikel 35, lid 1 gemeentewet: de gemeenteraad benoemt de wethouders.
3. Artikel 36a gemeentewet: het aantal wethouders en de vereisten voor het wethouderschap.
4. Artikel 36b gemeentewet: incompatibiliteiten wethouders.
5. Artikel 41a gemeentewet: eed voor ambtsaanvaarding wethouderschap
6. Artikel 6 RvO gemeenteraad, lid 1 en 6:
Lid 1: Bij elke benoeming van nieuwe leden van de raad stelt de raad een commissie in bestaande
uit drie leden van de raad. De commissie onderzoekt de geloofsbrieven, de daarop betrekking
hebbende stukken van nieuw benoemde leden en de processen-verbaal van de stembureaus
Lid 2: De commissie brengt na haar onderzoek van de geloofsbrieven schriftelijk verslag uit aan de
raad en doet daarbij een voorstel voor een besluit. In het verslag wordt ook melding gemaakt van
een minderheidsstandpunt.
Lid 6: Bij de benoeming van een wethouder wordt overeenkomstig het eerste lid een commissie
ingesteld die onderzoekt of de kandidaat voldoet aan de eisen van de wet. De werkwijze van deze
commissie is overeenkomstig het tweede lid.
7. Artikel 32 RvO: stemming over personen, geheim stembriefjes
8. Stemmen is verplicht, maar je kunt een blanco en dus ongeldige stem indienen.
9. Het besluit gaat met volstrekte raadsmeerderheid.
Vereisten wethouderschap
Artikel 36a van de gemeentewet zegt dat de wethouders moeten voldoen aan eisen zoals vermeld in
artikel 10 gemeentewet. Het onderzoek naar die vereisten gebeurt door een commissie die (artikel 6
RvO). De leden van deze commissie zijn dezelfde leden die deel uit maken van het stembureau bij de
stemming over de wethouders (zie de volgende paragraaf). De gegevens die betrekking hebben
vereisten zijn in het bezit van de griffie, het gaat dan om: dat zij de leeftijd van 18 jaar hebben, dat zij
niet zijn uitgesloten van kiesrecht, dat zij ingezetenen zijn of rechtmatig in NL verblijven op grond
van de vreemdelingenwet.
Van de vereiste van ingezetenschap van de gemeente Hoorn kan voor 1 jaar ontheffing worden
verleend door de raad (36a lid 2). Dit kan telkens verlengd worden met maximaal een jaar.
In artikel 36b gemeentewet staan de incompatibiliteiten die het stembureau dient onderzoeken:
dit zijn de met het wethouderschap onverenigbare functies die limitatief in de wet staan, zoals
ministerschap, raadslidmaatschap, etc. In art. 41b wordt nog bepaald dat wethouders geen
nevenfuncties mogen vervullen die ongewenst zijn. Deze functies moeten openbaar worden gemaakt.
Het onderzoek naar de vereisten voor het wethouderschap wordt voorafgaand aan de
raadsvergadering gedaan..
Pagina 2
Procedure stemming over wethouderskandidaten
De stemming over de kandidaten is geen voordracht maar een vrije stemming. Raadsleden hebben de
mogelijkheid op het stembriefje de naam van een andere kandidaat in te vullen, dan wel die van (een)
andere voorgestelde perso(o)n(en). Of een andere naam van een persoon die zij meer geschikt vinden.
Conform artikel 32 van het RvO wordt voor de stemming over personen een stembureau ingesteld.
Er wordt gestemd via geheime stembriefjes. Bij de stemming worden de volgende stappen doorlopen:
1. De voorzitter licht kort de procedure toe en meldt wat de bevindingen zijn van de commissie die
onderzoek heeft gedaan naar de vereisten voor het wethouderschap. De raadsvoorzitter meldt dat
het om een stemming gaat met geheime stembriefjes
2. Het stembureau dat verantwoordelijk is voor het tellen van de stemmen wordt op voordracht van
de raadsvoorzitter benoemd. Het gaat om 3 leden.
3. Per kandidaat wordt gestemd aan de hand van een stembriefje. Deze briefjes liggen gereed op de
tafels in een gesloten envelop (een voorbeeld van een stembriefje staat in de bijlage). Er wordt in 5
rondes gestemd. Dus eerst verzoekt de raadsvoorzitter om het stembriefje in te vullen voor
wethouder A, deze worden door de griffie verzameld, dan wordt gevraagd om het briefje in te
vullen voor wethouder B, deze wordt weer door de griffie opgehaald, enz. Dit gaat door tot alle
kandidaten aan de beurt zijn geweest en er 5 bussen zijn met stemmen voor de 5 kandidaten.
De beoogde wethouders mogen meestemmen als zij raadslid zijn.
4. De vergadering wordt geschorst.
5. In de schorsing gaat het stembureau de stemmen tellen. De leden kijken of het aantal ingeleverde
briefjes gelijk is aan het aantal leden dat mag stemmen. Is het aantal gelijk, dan is de stemming
geldig. Indien dit niet klopt, dan wordt opnieuw gestemd. Als de stemming geldig is dan bekijkt
men het aantal stemmen uitgebracht op elke kandidaat. Niet-ingevulde of ongeldige briefjes tellen
niet mee (wel voor het stemquorum).
6. Het stembureau overhandigt de uitslag aan de voorzitter en de voorzitter deelt deze mee aan de
raad.
7. De raad neemt een besluit over de benoeming van de wethouders en de dispensatie van de
woonplaatsvereiste van wethouder Tap.
8. De wethouders leggen de eed of belofte af (zie onderstaande paragraaf).
Aanvaarding benoeming wethouderschap
In artikel 35 van de gemeentewet wordt ingegaan op de aanvaarding van het wethouderschap. Het
wethouderschap gaat pas als de benoeming wordt aangenomen. Dat kan mondeling en ter plekke in
de raadsvergadering, maar kan ook binnen uiterlijk 10 dagen schriftelijk (artikel 40 gemeentewet).
Verder gaat de benoeming pas in als 3 van de 5 wethouder tijdens de raadsvergadering aangeven de
benoeming te accepteren (dus meer dan de helft van het totaal, artikel 38 gemeentewet). Ook moeten
de wethouders alvorens hun functie te kunnen uitoefenen de eed of belofte afleggen in de
raadsvergadering (artikel 41a gemeentewet). Met het afleggen van de eed of belofte wordt het
wethouderschap geaccepteerd.
Benoeming nieuwe raadsleden
Na het benoeming van de wethouders ontstaan 3 vacatures in de gemeenteraad. Deze functies
worden gelijk in de vergadering van 19 mei opgevuld. Dit gaat als volgt:
- tijdens de schorsing waarin de net benoemde en geïnstalleerde wethouders kunnen worden
gefeliciteerd aanvaarden de kandidaatraadsleden hun benoeming en worden de geloofsbrieven
onderzocht door een commissie;
- de raadsvoorzitter heropent de vergadering;
- de voorzitter van de commissie rapporteert over de bevindingen van de commissie;
- de raad neemt een besluit over de benoeming van de raadsleden;
- de nieuwe raadsleden leggen de eed of belofte af en worden daarmee geïnstalleerd;
- de vergadering wordt gesloten en er kan worden gefeliciteerd.
Pagina 3
Bijlage Voorbeeld stembriefje (voor iedere kandidaat wethouder is er zo’n stembriefje)
Stembriefje
De raad, bijeen op 19 mei 2014,
Behandelend het onderwerp benoeming wethouders,
Een stem voor:
□
De heer M. Pijl als wethouder van de gemeente Hoorn.
De heer/ mevrouw ………………………(in te vullen ter vergadering) als wethouder van de
gemeente Hoorn.
Voorbeeld telling (geheel theoretisch, is slechts een voorbeeld, iedere andere kandidaat-wethouder
had hier kunnen staan)
Als alle 35 raadsleden aanwezig: 22 leden stemmen voor de heer Pijl en 10 stemmen blanco, 1 iemand
stemt ‘onleesbaar’ en 2 stemmen er op mw. X. Een meerderheid is dan bereikt als: 35 – 10 blanco en 1
ongeldige stem = 24:2 = 13 stemmen zijn dan nodig voor een meerderheid. Pijl heeft 22, dus heeft ruim
de meerderheid gehaald en is benoemd als hij de benoeming aanneemt en als vervolgens nog twee
wethouders dit doen (zie paragraaf over benoeming wethouders).

Download Report