Printversie - Museum van de Nationale Bank van België

was maar liefst 22 jaar in omloop totdat het in 1988 opnieuw werd vervangen door
een muntstuk. Dit kleine biljet wekt daarom bij veel Belgen nostalgische gevoelens op.
Als onderdeel van de fotomozaïek van Robert Silvers is dit biljet nu vereeuwigd. Kom
het gerust eens zoeken op zijn mozaïek in het Tijdelijk Museum.
Nina Van Meerbeeck
Museumgids
Bibliografie
•‘Coke unveils “Happiness Flag” before FIFA World Cup opening match’, Coca-Cola, 12 juni 2014.
•Happiness Flag (www.happinessflag.com)
•OLENSKI, S. ‘How Coca-Cola is spreading happiness at the 2014 World Cup’, Forbes, 6 december 2014.
•‘Photographic mosaic’, Wikipedia
•‘Photographs within photographs. Robert Silvers combines computers, photography for
“Photomosaics”’, CNN, 12 februari 1998.
•Robert Silvers, Inventor of Photomosaic™ Process and Original Artist (www.photomosaic.com)
Tijdelijk Museum
van de
Nationale Bank van België
GELD, EEN VERHA AL
de Berlaimontlaan 3 te 1000 Brussel.
Open van ma-vr, van 9-17 u.
Voor meer informatie, bel naar +32 2 221 22 06 of per e-mail [email protected]
j ke
e ki
d
n
I
r
Pointillisme
van het digitale
tijdperk : de fotomozaïek
van Robert Silvers
Januari
2015
Wie het Tijdelijk Museum al heeft bezocht, heeft er vast een gigantisch biljet van 500 euro
opgemerkt. Dit tot de verbeelding sprekende biljet is 1,20 m hoog en 2,30 m breed.
Wanneer je dichterbij gaat staan, kun je zien dat dit bankbiljet bestaat uit duizenden
andere biljetten. Euro 500 is een zogenaamde fotomozaïek uit 2001 van Robert Silvers
(New York, 1968). Het werk
van Robert Silvers ontstaat
door combinatie van computer
en fotografie. Daarom rekent
hij zichzelf zowel tot de
computerwetenschappers als
tot de kunstenaars.
Een
fotomozaïek
of
fotografische mozaïek is
een afbeelding, meestal
een foto, die verdeeld is Euro 500 © Photomosaic™
in rechthoeken, die op hun beurt vervangen worden door andere foto’s. Als de
mozaïek vele malen vergroot wordt, vormen deze rechthoeken een foto op zich. Een
fotomozaïek bestaat dus uit honderden of duizenden kleinere afbeeldingen.
Bij de allereerste fotomozaïeken werden de foto’s van de mozaïek handmatig op kleur
geselecteerd om zo het totaalbeeld te vormen. Momenteel zijn er twee verschillende
technieken om een fotomozaïek te maken. De eerste manier is de eenvoudigste. Hierbij
wordt elke rechthoek herleid tot één kleur. Elke mogelijke foto die een rechthoek kan
vervangen, wordt ook omgezet in één kleur. Daarna wordt elke gekleurde rechthoek
vervangen door een foto in dezelfde kleur. Bij de tweede werkwijze daarentegen,
worden alle pixels van elke deelrechthoek vergeleken met alle overeenkomstige pixels
van allerlei foto’s. De rechthoek wordt vervolgens vervangen door de foto waarvan
de pixels het meest overeenkomen. De fotomozaïeken die op deze tweede manier
worden gemaakt zijn uiteraard van betere kwaliteit. De oorspronkelijke foto wordt
immers niet gemanipuleerd.
Geïnteresseerd om ook het volgende nummer van de
‘In de kijker’ te ontvangen ?
Verwittig ons via mail op [email protected]
www.nbbmuseum.be
Januari 2015
In 1995 creëerde Robert Silvers een algoritme om fotomozaïeken
te ontwerpen met een specifieke software. Toen Robert Silvers
deze technologie bedacht, was hij nog student aan het
Massachusetts Institute of Technology. Hij gaf zijn creaties de
naam Photomosaics. In 1997 kreeg hij het patent op deze naam
en op het productieproces van de fotomozaïek.
Uiteraard zorgt de software enkel voor de uitvoering van zijn
creatie. Om het gewenste effect te bereiken selecteert Silvers
Zelfportret van Robert Silvers
eerst zorgvuldig afbeeldingen op basis van hun relatie met het
© Photomosaic™
onderwerp van de mozaïek dat hij in gedachten heeft. Deze
afbeeldingen hebben ofwel een duidelijke relatie met het onderwerp ofwel zorgt
Silvers voor een spitsvondige kwinkslag. De meer dan duizend gekozen afbeeldingen
worden vervolgens gescand. Daarna is het de software die de juiste afbeelding op de
juiste plek in de mozaïek plaatst. Zijn portret van Marilyn Monroe bijvoorbeeld bestaat
uit 1776 foto’s die fotograaf Bruno Bernard nam tijdens verschillende periodes van haar
carrière. Zijn interpretatie van Van Gogh’s Sterrennacht is uit 3250 afbeeldingen van
het ruimteprogramma van de NASA opgebouwd. Elke fotomozaïek wordt afgedrukt
op fotopapier en daarna bevestigd op aluminium waarvan het oppervlak speciaal
gelakt wordt voor meer glans en bescherming.
Het favoriete onderwerp van Robert Silvers is het portret. De
mens heeft nu eenmaal de primaire behoefte om gezichten te
herkennen en af te beelden. Daarom vindt Silvers portretten
zo fascinerend. Naast hedendaagse persoonlijkheden zoals
Bill Gates, vervaardigde hij ook fotomozaïeken van historische
personages zoals Mao of James Dean. Zijn portret van prinses
Diana bestaat bijvoorbeeld volledig uit verschillende soorten
bloemen. Daarnaast heeft Silver heel wat eigen interpretaties
van bekende meesterwerken uit de kunstgeschiedenis
gecreëerd. De Guernica van Pablo Picasso is bijvoorbeeld
opgebouwd uit allemaal foto’s van de Spaanse Burgeroorlog. Magritte © Photomosaic™
Robert Silvers’ detail van Le fils de l'homme van René Magritte is dan weer het resultaat
van tekeningen en schilderijen uit de hele kunstgeschiedenis.
Een derde categorie van Silvers’ werk zijn de ‘memorabilia’. Hieronder valt een foto
van de aarde vanuit de ruimte, een detail van het Vrijheidsbeeld maar ook een roze
flamingo. De fotomozaïek van de Titanic is dan weer samengesteld uit foto’s van
schepen en de onderwaterwereld.
Dat het werk van Robert Silvers bij de absolute wereldtop hoort, is duidelijk aan de
klanten die hij op zijn palmares mag schrijven. Hij werkte onder meer voor Disney, Audi,
Bayer, Mastercard International en National Geographic. Voor de 60ste verjaardag van
In de kijker
Life Magazine werd Silvers gevraagd om de cover te ontwerpen. Het werd een foto
van Marilyn Monroe die samengesteld is uit alle covers van de afgelopen jaargangen
van het tijdschrift.
Het jongste grote project van Robert Silvers was voor het WK voetbal 2014 in Brazilië.
Hij ontwierp de grootste fotomozaïek ooit voor de Happiness Flag van Coca-Cola. Deze
3015 m2 grote vlag lag uitgespreid op het voetbalveld van het stadion in Sao Paulo
voor de openingsmatch op 12 juni. Het ontwerp van de vlag was van de Braziliaanse
straatkunstenaar Speto en de Argentijnse kunstenaar Tec. Hun schilderij ging vervolgens
naar Silvers om te worden omgezet in een fotomozaïek. Fans van over de hele wereld
konden hun foto insturen via internet en sociale media. Uiteindelijk zouden meer dan
220 000 personen uit 207 landen deelnemen. De vlag is nog steeds online te bekijken
en je kunt zoomen naar het gewenste niveau. Volgens Coca-Cola is de filosofie achter
dit project dat voetbal een ongelofelijke positieve kracht heeft die de sociale, culturele
en geografische grenzen overstijgt. De Happiness Flag beeldt deze kracht uit door een
ervaring te creëren die mensen van over de hele wereld kunnen delen.
Tenslotte heeft Robert Silvers ook enorme bankbiljetten gemaakt. Naast het biljet
van 500 euro uit het Museum, verwezenlijkte hij een biljet van 1 en 100 dollar,
100 Canadese dollar, 1 yuan en 20 pond. Behalve deze zes biljetten ontwierp hij
ook nog een fotomozaïek van een detail van het biljet van 1 dollar, met het portret
van president George Washington. Een gelijkaardig
kunstwerk maakte hij ook van het 100 dollarbiljet met
wetenschapper en politicus Benjamin Franklin.
Wie de tijd neemt om Euro 500 even te bestuderen, ziet
dat het samengesteld is uit biljetten van over de hele
wereld en uit verschillende tijdsperiodes. De meeste
rechthoeken zijn vervangen door hele bankbiljetten, Detail van Euro 500 © Photomosaic™
maar een aantal rechthoeken zijn opgevuld met een detail van een biljet, ongetwijfeld
gekozen omwille van hun kleur. Je kunt onder meer biljetten herkennen van China,
Groot-Brittannië, Paraguay, Litouwen, Ghana, Egypte, Singapore en Mauritius.
Wie zijn oog over de hele fotomozaïek laat glijden, kan
zelfs een aantal Belgische biljetten terugvinden. De
biljetten van 100 frank en 200 frank met het portret van
schilder James Ensor en instrumentenbouwer Adolphe
Sax zijn meerdere malen afgebeeld. Deze biljetten waren
Voorzijde 50 frank, type 1966, uitgegeven
in omloop van respectievelijk 1995 en 1996 tot 2002.
door de Schatkist
Ook het biljet van 1000 frank met de achttiende-eeuwse
componist André Grétry vind je op deze fotomozaïek terug. Dit was in circulatie van
1980 tot 1997. Het laatste Belgische biljet dat je kunt bespeuren is 50 frank, uitgegeven
door de Schatkist, met de beeltenis van het koningspaar Boudewijn en Fabiola. Het
Januari 2015

Download Report