Meer begrippen - Stichting Bibliotheek.nl

 Begrippenlijst
Begrip
Aanvraagfunctie
Toelichting
Aanvragen betreft het aanvragen van items uit de collecties van andere
bibliotheken dan die van het aanvragend lid. Het Aanvragen-proces kan er
toe leiden dat een aanvraag wordt omgezet in een reservering, d.w.z. een
aanvraag bij de eigen bibliotheek. De knop 'aanvragen' wordt altijd getoond
bij zoekresultaten. De systemen achter het aanvraagproces zijn VDX en
NCC/IBL, beide geleverd door OCLC.
ABL
Aquabrowser Library
De Aquabrowser Library (ABL) is een zoekmachine ontworpen door
Medialab. De ABL is een zoekmachine gebaseerd op het principe van
associatief zoeken. De zoekresultaten worden gepresenteerd in een
woordenveld. Dit woordenveld bestaat uit de centrale zoekterm, met
daaromheen verschillende door het programma ontdekte associaties. Deze
associaties zijn verwante zoektermen, spellingssuggesties, vertalingen,
ontdekkingspaden of synoniemen.
App Software
App Software is gespecialiseerd in bibliotheeksoftware op het gebied van
internetregulering en betalingen
Bart CMS is een door App Software in samenwerking met Biblionet
Groningen ontwikkeld Content Management Systeem voor corporate
websites, intranet-portals.
De doelstelling van de afdeling Beheer en implementatie is het landelijk
uitrollen van de door BNL gebouwde architectuur en het uitvoeren van
kwalitatief hoogstaand beheer waardoor de architectuur blijft voldoen aan
de veranderende wensen en eisen van de bibliotheken in Nederland.
Bart
Beheer en implementatieAfdeling
Betaalfunctie
Met de ‘Betaalfunctie’ (‘online betalen’) willen wij zorgen voor een centrale betalingsinfrastructuur, waardoor lokale openbare bibliotheken in staat worden gesteld om 'online betalen' aan te bieden aan haar leden.
BSL
CB
Centraal Boekhuis
Content Management
Afdeling
CRM
Customer Relations
Management
ontwikkelaars van geavanceerde oplossingen voor beheer, online retrieval,
publicatie en distributie van multimedia-assets, digitale beelden,
filmfragmenten, audiosamples, line art-tekeningen, brochures (PDFbestanden) en office-documenten
Centraal Boekhuis is de logistieke dienstverlener in het boekenvak,
gespecialiseerd in de distributie en het vervoer van boeken. Het is de
schakel tussen uitgevers en alle soorten detailhandelaren in Nederland en
Vlaanderen.
Het hoofddoel van de afdeling is om kwalitatief hoogwaardige content - die
afkomstig kan zijn uit verschillende bronnen en in verschillende media middels contentdiensten binnen de landelijke digitale infrastructuur als één
(logisch aan elkaar verbonden) geheel aan te bieden. Om dit mogelijk te
maken is het nodig om de infrastructuur te ontwikkelen voor de ontsluiting
van die digitale content.
Digitale diensten en onderliggende administraties waarmee klantgedrag en
klantvoorkeuren in ‘Mijn Menu’-achtige omgevingen kunnen worden
vastgelegd. Het doel van deze registratie is om beter op klantwensen te
anticiperen. Tot ‘klanten’ worden óók organisaties gerekend (B2B).
DCR
Digital Content Repository
Drupal
E-Depot
ESB
Enterprise Servicebus
Finalist
GAU
Groep Algemene Uitgevers
GGC
Gemeenschappelijk
Geautomatiseerd
Catalogiseersysteem
GII
Gemeenschappelijke Informatie
Infrastuctuur
Hippo
IAM
Identity & Access Management
ILS
Integrated Library System
Verzamelplaats voor allerlei digitale content, zoals redactionele content,
recensies, user generated content, etc. De content uit de DCR zal middels
het zoekplatform van NBC 4.0 doorzoekbaar gemaakt en gekoppeld
kunnen worden aan de NBC.
Drupal is een opensource-content managementsysteem (CMS), ontwikkeld
in de programmeertaal PHP. Binnen de WLWI wordt Drupal gebruikt als
Template Management Systeem.
Onder ‘e-Depot’ wordt verstaan de database met de verzameling digitale
publicaties en gedigitaliseerde content die is opgenomen in het digitale
archief van de Koninklijke Bibliotheek. Het e-Depot heeft als primair doel
ervoor te zorgen dat de digitale content duurzaam wordt bewaard voor
komende generaties.
De digitale backbone die bibliotheek-systemen verbindt met componenten
in de digitale infrastructuur. De ESB sec is het digitale transportsysteem
dat nu al is gerealiseerd; daar bovenop rust een systeem van services
waarin is vastgelegd welke diensten componenten aan elkaar leveren, hoe
de interactie tussen componenten is geregeld en welke eisen aan de
dienstverlening worden gesteld. De ESB vormt de kern van de
integratielaag van de informatiearchitectuur, d.w.z. het stuk waar de
decentrale bibliotheeksystemen gekoppeld worden aan de
gemeenschappelijke voorzieningen. Bibliotheeksystemen van lokale
bibliotheken worden niet onderling gekoppeld.
Finalist levert ICT-producten en diensten waardoor organisaties intenser
kunnen samenwerken met hun belangengroepen door creatie van begrip,
inzicht en openheid. De ICT-oplossingen zijn op basis van open source en
open standaarden.
De Groep Algemene Uitgevers (GAU) behartigt de belangen van de
Nederlandse boekenuitgevers van literatuur, kinderboeken en non-fictie.
Dit betreft zowel papieren boeken, e-boeken als luisterboeken.
Onder ‘GGC’ wordt verstaan het Gemeenschappelijk Geautomatiseerd
Catalogiseer-systeem onder beheer van het Consortium
Gemeenschappelijke Informatie Infrastructuur (GII). Het GGC dient ter
beschrijving van het nationale titelbezit en staat ter beschikking van de
deelnemers aan het Consortium en aan andere deelnemers die van OCLC
een gebruikslicentie hebben gekregen. Het GGC is het enige platform
waarop de catalogusgegevens van de Collectie Nederland worden
onderhouden (toegevoegd, gewijzigd, verwijderd).
Samenwerkingsverband van Koninklijke Bibliotheek, de
universiteitsbibliotheken en de openbare bibliotheken
Leverancier / ontwikkelaar van het content management systeem (CMS)
op de DCR (Digitale Content Repository)
Het beheren van digitale identiteiten (gebruikersnaam, wachtwoord en
aanvullende gegevens) en de toegangsrechten tot diensten, in combinatie
met SSO (Single Sign On). Leden kunnen met één login gebruik maken
van de diensten van de lokale bibliotheekwebsite en van de landelijke
diensten.
IAM wordt zodanig ontworpen en gerealiseerd, dat gegevens van leden
dan wel leerlingen kunnen worden uitgewisseld met Entree, de IAMvoorziening voor de onderwijssector.
Geïntegreerd (geautomatiseerd) bibliotheeksysteem – ook bekend als LIS.
De bekendste systemen zijn: Bicat en Vubis.
Infrastructuur
Digitale Infrastructuur
Het geheel aan facilitaire ICT-componenten waardoor het voor bibliotheken
mogelijk wordt om in collectief verband digitale diensten, producten en
content plaats- en tijdsonafhankelijk en op maat aan het publiek aan te
bieden. Samenwerking op digitaal gebied levert de bibliotheek schaal-,
efficiency- en kwaliteitsvoordelen op alsmede een mogelijkheid om het
tempo van de innovatie te verhogen.
Onderdelen van de infrastructuur zijn o.a. de WLWI, Widgetstore, NBC,
DCR, DWH, IAM en CRM
Inlichtingenfunctie
Een toepassing die geautomatiseerd de dialoog aangaat met de gebruiker.
Op basis van de vragen die de gebruiker stelt zal de inlichtingenfunctie
content presenteren en/of verwijzingen geven naar bibliotheekmateriaal
waarmee het antwoord op de zoekvraag kan worden gevonden.
Het doel van de code is om een eenduidige, duurzame, internationale
identificator te creëren voor bibliotheken en aanverwante organisaties.
Deze identificator kan op zijn beurt in technische toepassingen (RFID,
zelfuitleen, ...) worden gebruikt om elke instelling uniek te identificeren.
Joomla! is een vrij, opensource-contentmanagementsysteem. Joomla! is
geschreven in PHP en werkt met een MySQL-database.
samenwerkingsverband in oprichting tussen SSPN en BNL
ISIL
International Standard Identifier
for Libraries and Related
Organizations
Joomla
LSO
Landelijke Serviceorganisatie
MARC21
Machine Readable Catalogue
De naam van de belangrijke verzameling standaarden van de
Amerikaanse Library of Congress, die erop gericht is bibliografische
gegevens geschikt te maken voor computerverwerking. Deze standaard
wordt toegepast bij het uitwisselen van catalogi.
NBC
Vrij toegankelijke publiekscatalogus die in het kader van de digitale
Nationale Bibliotheekcatalogus infrastructuur wordt ontwikkeld door BNL in nauwe samenwerking met KB
ter ontsluiting van de Collectie Nederland. De NBC wordt ontwikkeld tot
een zoekplatform, dat open staat voor content van diverse bronnen, zoals
de GGC, DCR, KB-depots, G!DS, CDR en organisaties zoals DBNL,
Muziekweb en de Nederlandse omroepen. Vanaf eind 2012 zal de NBC de
landelijke Aquabrowser vervangen
OCLC
OCLC is een organisatie zonder winstoogmerk en op basis van
Online Computer Library Centre lidmaatschap, die diensten levert en onderzoek uitvoert ten behoeve van
bibliotheken, met het doel voor iedereen de toegang tot informatie over de
hele wereld te vergroten en de kosten hiervan terug te dringen.
Online betalen
Zie onder Betaalfunctie
PCI
Provinciale Coördinator IT
Pica+
Pica+ formaat
PPN
Pica Productie Nummer
SRU
Search & Retrieval by URL
IT-aanspreekpunt voor bibliotheken, ook bekend als PSM
SSO
Single Sign On
WAAS
Website As A Service
Single Sign On betekent dat je door éénmaal in te loggen toegang krijgt tot
een veelheid aan diensten.
Gestandaardiseerde functionaliteit waarmee bibliotheken een presentatieen koppelfunctionaliteit van BNL kunnen betrekken. In het bijzonder gaat
het dan om de functionaliteit om uit een palet van centrale diensten een
eigen website met een eigen keuze uit de dienstverlening te configureren.
bibliografisch format (afgeleid van o.a. MARC) dat gebruikt wordt voor
catalogiseren in het GGC
Het unieke en identificerende kenmerk van een record in het GGC
een XML-gebaseerde standaard waarbij het zoeken en ophalen van
metadata wordt afgehandeld via het HTTP- of webprotocol. SRU zet de
kennis en ervaring van Z39.50 om naar een webomgeving. Bij SRU wordt
HTTP als transportmedium voor de data gebruikt. De vraagstelling (query)
wordt als een URL verstuurd, er wordt een XML-bestand via HTTP in een
webpagina teruggestuurd.
Widget
Widgetstore
WLWI
White Label WebsiteInfrastructuur
Een applicatie met één specifiek doel. Widgets kunnen door een
bibliotheek naar eigen inzicht op de website worden geplaatst. Een beperkt
aantal widgets zal worden aangeboden als 'extern plaatsbaar' waardoor
zo'n widget te plaatsen is op bijv. Facebook, iGoogle of de
gemeentewebsite.
Een 'winkel' waarin bibliotheken widgets kunnen selecteren voor gebruik
op hun website. Bibliotheek.nl zal een aantal widgets ontwikkelen, maar
ook andere partijen kunnen widgets (laten) ontwikkelen en aanbieden via
de Widgetstore.
De gemeenschappelijke voorziening op het gebied van content
management en de presentatie daarvan op websites, die Bibliotheek.nl
aanbiedt. De content van de WLWI wordt bewaard in en aangeleverd door
het DCR. De WLWI is in hoge mate configureerbaar, in het bijzonder met
het oog op dienstverlening op maat aan de gebruikers van de digitale
diensten van Bibliotheek.nl. Widgets zijn het voertuig van deze
dienstverlening-op-maat. Zo kunnen met behulp van widgets specifieke
invalshoeken op de Zoekfunctie worden gecreëerd: zoekwidgets voor
speciale doelgroepen, widgets voor Lokaal zoeken (= zoeken in catalogus
eigen bibliotheek), widgets voor zoeken op ‘muziek’, enz.