Levenslijn 14e jaargang nummer 4 • december 2014 Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” Nierpatiëntenuitje 2014 Hoe ga ik als nierpatiënt met voeding om Henk in ‘t Veld is een HELD Nierfalen? Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Kruiswoordpuzzel Ruim 40.000 Nederlanders hebben een nierziekte. Voor deze ingrijpende aandoening bestaan verschillende behandelvormen. Maar welke past het beste bij jou? www.mijneigenkoers.nl helpt je bij het vinden van de behandeling die het beste bij jouw levensstijl past. Horizontaal: 1 1 verbinding; 3 opgeblazen; 8 kloosterhoofd; 11 water in Noord-Brabant; 12 vogelproduct; 13 streep; 14 tangens; 16 slee; 17 slotstuk; 20 Europese vrouw; 22 soort kano; 24 tap; 25 bereids; 27 magma; 28 akelig; 29 voegwoord; 30 Europese rivier; 32 nuchter persoon; 33 stonde; 34 openbaar vervoer; 36 lawrencium; 37 selenium; 38 de dato; 39 wisselborgtocht; 40 vochtig; 41 honingdrank; 43 dreumes; 44 dierengeluid; 45 aarzeling; 47 neon; 49 water in Utrecht; 51 timmeren; 53 watering; 55 militair; 56 prijzige; 57 plaats in Noord-Holland; 59 krypton; 60 verstellen; 61 omlaag; 63 aangezicht; 66 recente; 68 selderij; 69 welaan; 70 precies; 72 boom; 73 zilver; 74 plaats op Ameland; 75 zenden; 76 akkoord. Mijn verhaal / videodagboek Volg in weblogs hoe ieder zijn eigen koers bepaalt! Een online receptenbundel voor heerlijke en verantwoorde culinaire creaties. 3 4 12 17 25 30 49 55 1 durfniet; 2 streling; 3 zuil; 4 milliliter; 5 buis; 6 voegwoord; 7 weg; 9 zangstem; 10 raken; 12 Engelse titel; 15 goed gekookt; 18 parkeerverbod; 19 kwaad; 20 volzin; 21 de onbekende; 23 observeren; 24 ritselen; 26 lage kant; 29 ondernemingsraad; 31 iets nieuws; 33 plaats in Gelderland; 35 beroep; 38 naaldboom; 42 lastig vallen; 44 hoofddeksel; 46 vandaag; 48 danig; 50 Frans voegwoord; 51 ruitersoldaat; 52 achteraf; 54 maanstand; 56 insect; 58 vogel; 60 milliliter; 62 Rijksuniversiteit; 64 plaats op de Veluwe; 65 uitroep; 67 bijt; 70 soort computer; 71 militair. 23 28 40 ww w43 ww.n .nvn vn.n .nll 44 in 50 fo@ @nv nvn. n.51 nl nl 035-69 6956 12 12128 29 33 41 45 46 47 48 Tijdd voooorr eenn geesspprerekk?? 52 57 53 54 58 61 64 59 62 65 69 70 75 © Persbelangen P0648 54 10 16 24 27 74 Bel de luisstteerrttee lleefofooonn! ! 9 21 Ee31nn gr Ee gra atti iss luister-infolij 32 lijn n vo vooorr nie atiiëënnte at 34rp35 38 te36nn en en hun un37om omge gevivinngg 68 30 8 15 20 60 63 7 14 19 39 42 6 0880000--0022226666667 7 18 26 5 13 22 Verticaal: Hoe gaan anderen om met hun nierziekte? Ben je benieuwd wat anderen voelen en hoe het is om een therapiekeuze te maken? Beell ddee lu luisistteerrtteelelefofoonn! ! 2 11 7 72 75 35 45 67 Bell op 66 Be wer erkd kdag agen en va va n n 73 10.0710 uur to72t 16 16.0 .000 uu uu r r 76 en maa aand ndag agav avon onddvavann 19.00 uur tot 22 22.00 uur. 13 73 60 3 50 74 VOOR OPMERKINGEN OF VRAGEN: [email protected] 2010032 • Kaa rtje Luistertele foon_NVN.indd 1 2010032 • Kaa rtje Luistertele foon_NVN.indd 2 01-03-10 14:0 3 Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” ✄ Blijf je eigen koers bepalen! Hebbtt u een vra raaagg of wilt uu eeens russttig ru ig pra ratteenn?? 01-03-10 14:0 3 Geef u op als lid of donateur van onze vereniging. ● Lidmaatschap* ● Lid € 25,00 € 25,00 ● Gezinslidmaatschap ● Gezinslidmaatschap € 37,50 € 37,50 ● Donateur ● Algemeen lid* ● Donateur minimaal € 10,00) (Voor minimaal(voor € 10,00) (Zonder stembevoegdheid voor NVN) Behandelingsvorm: ● Kindernefrologie ● Prédialyse Kompas Vul het dialysekompas in en bekijk welke dialysevorm het beste bij je past. ● Algemeen Centrum/ziekenhuis waar u behandeld wordt | Recepten Je vindt hier informatie over alle behandelopties, tips van medische professionals, ervaringen van lotgenoten en familieleden van nierpatiënten, en een test die je op weg helpt bij de keuze van een behandeling. Zo kun je een goede afweging maken en je eigen koers blijven bepalen. Blijf je nog met vragen zitten over de behandelmogelijkheden? Neem dan contact op met je behandelend arts of de dialyseafdeling. Dit is een initiatief van Baxter B.V. RR/2012/027-03/2012 ● Hemodialyse(HD) (CAPD/CCPD) ● Hemodialyse(HD) ● Peritoneaal ● Dialyse(PD) Peritoneaaldialyse(PD) (CAPD/CCPD) ● Transplantatie ● Thuishemodialyse ● Transplantatie ● Donor ● Donor Naam | Dhr/Mevr/Fam Straat | Postcode | Woonplaats | Telefoon | Geboortedatum | E-mailadres | Bij een de verenigingsbladen Levenslijn Wisselwerking. *Bij het gezinslidmaatschap lidmaatschap van deontvangt NPVR bentmen u zonder meerkosten lid van de NVN, en ontvangst u de verenigingsbladen Levenslijn en Wisselwerking. Opsturen naar: “Rijnmond”;p/a [email protected] Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond”, “Rijnmond”, p/a p/aGorsstraat Gorsstraat143; 143,3201 3201DB DBSpijkenisse Spijkenisse,of pere-mail e-mailnaar naar: [email protected] Gorsstraat 143, 3201 DB Spijkenisse ofofper per e-mail naar [email protected] 37 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Inhoudsopgave 10 16 20 Ik ben er eigenlijk nog niet zo mee bezig Het is zoals het is........ Verder in dit nummer: Redactiepraat - Agenda 2014 Gedicht Van de bestuurstafel Recept Verslag nierpatiëntenuitje 2014 Boekbespreking - Zucht van verlichting Ik tel elke dag mijn zegeningen Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Hoofdstuk 6: Een nierpatient vertelt Coach4Life: leefstijl-app Gesprek met consulent levenseindevragen in het SFG De TACmono studie, een onderzoek naar afweerremmers (Her)kent u deze verpleegkundigen? Wist u dat........ In het zonnetje 10-daagse groepsreis naar Benidorm-Spanje Ook in Nederland orgaanhandel Uitgeperst Hoe ga ik als nierpatiënt met voeding om Henk in ‘t Veld is een HELD Contributie patiëntenvereniging vergoed door zorgverzekering Foto voorpagina: Joop den Breems Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” 60 jaar RANO regio Dordrecht omroep voor zorginstellingen 3 4 5 6 7 9 13 18 19 19 22 25 26 27 29 31 33 34 38 41 43 1 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Colofon Redactieleden Jan van Loenen, hoofdredacteur Dora de Lange, Marcel Melkert, Thea Meijer, Els van Dijk Jan Zoutendijk, eindredacteur/tekstcorrectie Redactieadres E-mail: [email protected] Schriftelijke kopij kan gestuurd worden naar: Redactie Levenslijn Prinses Marijkestraat 7 2983 EL Ridderkerk De redactie behoudt zich het recht voor, zonder opgaaf van redenen, ingezonden tekst te wijzigen, in te korten of niet te plaatsen. Het ongeacht de vorm waarin dit gebeurt, overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad, is uitsluitend toegestaan na verkregen toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor producten, diensten e.d. die door middel van advertenties worden aangeboden. Hetzelfde geldt voor de inhoud van de artikelen die in dit blad zijn opgenomen, en die de mening en/of het inzicht van de auteur weergeven. Bestuur Joop den Breems, 1e voorzitter (DB) Hans van der Linden, secretaris (DB) Kleis Willemstein, 2e voorzitter (DB) Corry den Breems - van Dam, penningmeester Dora de Lange, lid (ledenadministratie) Bert Korpel, lid Alberdien Zoutendijk - van den Berg, lid Joke Damsma, bestuurslid Frits Hagenaar, bestuurslid Bestuursleden kunt u bereiken per telefoon of e-mail: Voorzitter, telefoon: 0181-614758 e-mail: [email protected] Secretaris, telefoon: 010-4582000 e-mail: [email protected] Penningmeester, telefoon: 0181-614758 e-mail: [email protected] Correspondentieadres Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” p/a Wisselspoor 195, 2908 AD Capelle a/d IJssel Giften Deze kunt u overmaken op bankrekening 37.79.21.858 (IBAN NL32 RABO 0377 9218 58) ten name van Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” te Spijkenisse. Ledenadministratie NPVR Ieder lid van de vereniging wordt verzocht om wijzigingen in zijn of haar gegevens zo spoedig mogelijk door te geven aan de ledenadministratie. U kunt bijvoorbeeld denken aan adreswijzigingen, verandering in behandelwijze, wijziging telefoonnummer enz. Wilt u het ons ook doorgeven als u weet dat er een lid overleden is? Dit voorkomt dat wij post e.d. naar het adres van de overledene sturen. U kunt uw nieuwe gegevens doorsturen naar: Ledenadministratie NPVR p/a Gorsstraat 143, 3201 DB Spijkenisse telefoon: 0181-653343 e-mail: [email protected] Uw droomvakantie, verzorgd! Stichting Vakantie Dialyse Nederland Suriname Voor meer informatie: Telefoon: 06-81912646 E-mail: [email protected] B.V. voor particulier en handel www.npvr.nl 211161_poot.indd 1 22-06-10 13:15 ADVERTEREN IN LEVENSLIJN Voor het adverteren in het informatiebulletin van Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” kunt u contact opnemen met de heer Joop den Breems. U kunt hem bereiken via e-mail: [email protected], of telefonisch via 0181-614758. Formaten tot A4 behoren tot de mogelijkheden, van zwart/wit tot full colour. 2 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Redactiepraat Dit is al weer de vierde en laatste Levenslijn van dit jaar. Weer loopt een jaar bijna ten einde en is er veel gepasseerd. Zo heeft een ieder zijn eigen gedachten aan het afgelopen jaar bij de overgang naar het nieuwe jaar. De één kijkt met vreugde terug, de ander met weemoed. Deze lezers wensen wij de komende tijd veel sterkte toe. In deze Levenslijn treft u weer informatie, verslagen, verhalen en wetenswaardigheden aan. Dina de Mutsert vertelt in een interview dat zij al 15 jaar leeft met een nier van haar zoon Marcel. Dina vond het tijd worden om openlijk haar waardering te uiten aan haar zoon Marcel. Dina is inmiddels 73 jaar en Marcel 45 jaar, zij waren respectievelijk tijdens de transplantatie 58 en 30 jaar. In de boekbespreking vragen wij aandacht voor het boek ‘Zucht van verlichting’ van Björn van Empel. Björn is nierpatiënt en heeft voor zijn 32e levensjaar al zes niertransplantaties gehad. Zijn dossiers, die hij heeft verzameld als nierpatiënt, heeft hij gebruikt voor het schrijven van dit bijzondere boek. In de kelder van het Albert Schweitzer ziekenhuis bevindt zich de studio van de zorgomroep. Om een indruk te krijgen van wat hier voor vrijwilligerswerk wordt verzet heeft onze redacteur Marcel een afspraak voor een interview gemaakt met Pim en Jeanien Reijnsdorp. Hoe het er allemaal aan toegaat in de studio leest u in dit artikel elders in dit blad. Donderdag 17 april jl. werd in het Albert Schweitzer ziekenhuis een themamiddag georganiseerd voor patiënten in de predialysefase. Dirk Vogel was een van de aanwezigen. Ondanks zijn 10% nierfunctie is hij super actief. Ook Dirk’s verhaal treft u in dit nummer van Levenslijn aan. De contributie voor een patiëntenvereniging wordt door de ene zorgverzekeraar vergoed, maar door de andere niet, of u krijgt eenmalig een vergoeding zolang u bij de verzekeraar blijft. Andere verzekeringsmaatschappijen betalen jaarlijks de volledige vergoeding van het lidmaatschap terug, andere doen dat ook maar dan met een bepaald maximum. In deze Levenslijn treft u een overzicht aan van de vergoedingen van een groot aantal zorgverzekeraars. Deze keer hebben we als recept een kaasfondue op de kaart staan. Het recept is ditmaal niet door ons uitgezocht, maar staat in de advertentie van Kees Kaas, zie aldaar dus. Met de juiste ingrediënten is dit recept makkelijk te bereiden, dus: gezellig met elkaar om de tafel zitten en smullen maar! Namens de redactieleden wensen wij u veel leesplezier, en tevens wensen wij u goede feestdagen en een gelukkig nieuwjaar. Namens de redactie, Jan van Loenen AGENDA 2015 4 februari 21 april Nierdialoog Nierdialoog 30 mei Alge mene ledenvergadering 23 juni 5 sep tember Nierdialoog Patiëntenuitje 22 sep tember Nierdialoog 27 oktober Nierdialoog 7 no ve mber Themamiddag 24 no ve mber Nierdialoog 28 no ve mber Kookwo rkshop De kopij voor het volgende nummer van Levenslijn dient uiterlijk 10 februari 2015 bij de redactie te zijn ingeleverd. 3 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Gedicht Dauwdruppels hangen als mooie kristallen aan breekbare takken in de vrieskou gevangen Het decembergevoel Hier en daar komen onder een wit tapijt zo breekbaar wat sneeuwklokjes verblijd Zonlicht weerkaatst op een bevroren rivier uitgelaten kinderen hebben enorm veel plezier Glinsterende sneeuwvlokjes vallen zacht op de grond het lijken wel sterretjes in de avondstond Mooi helder flikkeren lichtjes in iedere boom warme gezelligheid zonder schroom In de donkere nacht luister je naar de wind bij kaarslicht heerlijk warm naar het gehuil van een wonderkind 4 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Van de bestuurstafel Over enkele weken is het weer zover en vieren wij kerstfeest en oud- en nieuwjaar. We beginnen december met het Sinterklaasfeest, het snoepgoed ligt al reeds maanden in de schappen van de supermarkt, en zelfs de (zwarte) pieten moeten ook al uitkijken. ZORG OM DE ZORG Maar wat gaat er met ons als patiënten gebeuren? Besluitvorming WMO, wat staat ons te wachten? Het ziet er in ieder geval naar uit dat wij als patiënten de zwarte Piet toegespeeld krijgen! De overheid wil af van haar ‘zorgplicht’ en schroeft het budget terug. Onder het mom van ‘decentraliseren’ voorziet het nieuwe ‘zorgstelsel’ hierin. De lokale overheden dienen vanaf 1 januari 2015 ‘onze’ zorg veilig te stellen. Mijn zorg is dat het er naar uitziet dat de zorg naar een bedenkelijk niveau zal gaan. Hoe gaat het worden met de thuiszorg en mantelzorg in de directe omgeving? In onze samenleving dienen de Nederlanders meer voor elkaar te gaan zorgen, zodat de lasten voor de zorg bij de overheid kunnen dalen. Een prachtige manier om zonder enige grens te bezuinigen! Komt de besluitvorming van de WMO daarmee op grote afstand van de burgers te staan? Dit is toch niet de bedoeling van decentraliseren? De NPVR heeft een goed jaar achter de rug. De algemene ledenvergadering, de themadagen en de kookworkshop werden goed bezocht. Met ruim 200 aanwezigen was de jaarlijkse boottocht in september, met als bestemming de Tweede Maasvlakte en de Maeslantkering, een groot succes. Ondanks de teruglopende inkomsten kunnen we het laptop- en bewegingsproject blijven continueren en werden er nieuwe laptops en dialysefietsen op dialyseafdelingen geplaatst. Ook de eindejaarsattentie in de vorm van een agenda zal u weer worden aangeboden. Zoals ik u al eerder gemeld heb zijn de inkomsten bij de Nierstichting het afgelopen jaar fors afgenomen. Het ziet er naar uit dat daardoor de komende jaren flink aan de subsidie voor lokale verenigingen gesleuteld gaat worden! U zult begrijpen dat we de vereniging willen blijven besturen zoals u al jaren van ons gewend bent! We zullen daarom blijven vechten om de inkomsten op peil te houden. In het afgelopen jaar hebben we giften ontvangen in het kader van niertransplantatie, huwelijksjubileum, verjaardagen, sponsoren van verjaardagskaarten en nog vele andere giften. Hiervoor zeggen wij u allen hartelijk dank!! Binnen het bestuur waren er enkele vacatures, die gelukkig inmiddels goed zijn ingevuld, zie hiervoor de vorige Levenslijnen. Het bestuur is dankbaar dat we ook dit jaar de kracht hebben gehad om dit belangrijke vrijwilligerswerk te mogen doen. We maken ons op voor de feestdagen, we denken terug aan een jaar van blijdschap, verdriet en ook dankbaarheid. Sommigen onder u hebben een dierbare verloren, zijn met ziekte geconfronteerd en/of hebben zware dialysebehandelingen etc. moeten ondergaan, dit waren/ zijn zware dagen. We wensen u allen veel sterkte toe voor het komende jaar. Laten we er op letten dat we hen die eenzaam zijn, niet vergeten. Ik wens u allen fijne kerstdagen en een goede jaarwisseling toe! Joop den Breems 5 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 keesfondue INGREDIENTEN (voor 4 personen) - 500 g kees, geraspt - 250 ml droge witte wijn - 1 teen knoflook - 5 g maïzena - 4 eetlepels water - 200 g broccoli - 250 g champignons - 400 g cherrytomaten - 2 paprika’s - 250 g druiven BEREIDINGSWIJZE Was en snij de groenten en verdeel ze over schaaltjes. Blancheer de broccoli zo’n twee minuten in kokend water en spoel ze daarna koud. Wrijf een pan in met het teentje knoflook. Giet al roerend de wijn in de pan en breng aan de kook. Zet het vuur laag en voeg al roerend kees geleidelijk toe. Roer totdat kees gesmolten is. Maak van maïzena en water een papje en voeg dit bij de keesfondue. Laat het geheel nog 2 minuten sudderen, het mag niet aan de kook komen. Voeg naar smaak nootmuskaat en peper toe. Giet de fondue in een voorverwarmde fonduepan en serveer direct. - nootmuskaat en peper naar smaak VOEDINGSWAARDEN (per persoon) Energie: 655 kcal Vet totaal: 40 g - waarvan verzadigd: 13 g Koolhydraten: 20 g - waarvan suikers: 16 g Vezels: 6 g Eiwit: 44 g Natrium: 862 mg Zout: 3 g In kees compenseren wij het verlaagde natriumgehalte niet met kalium. 6 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Verslag nierpatiëntenuitje 2014 Op zaterdag 13 september jl. had onze vereniging weer een uitstapje georganiseerd voor de patiënten van vijf ziekenhuizen in de regio Rijnmond. In totaal namen 210 personen aan het uitje deel. Door het uitstekende weer werd het ook dit jaar weer een gezellige dag. Door velen is er uitgekeken naar deze dag, waarop we vanuit Spijkenisse naar de Tweede Maasvlakte varen om het gebeuren eromheen eens van dichtbij te bekijken. De Maasvlakte is wereldberoemd om haar rol in de overslag van containers en andere goederen. Voordat we vertrokken verzamelden zich om negen uur al de eerste deelnemers op de loopbrug om aan boord te gaan van het partyschip ‘Marlina’ van rederij Fortuna. Eenmaal aan boord werden we verwelkomd met koffie, thee en gebak. Als je de deelnemers zag binnenkomen, kon je zien dat velen uitkeken naar bekenden. En zo vond een ieder zijn plek, waarbij nieuwe contacten werden aangegaan en bestaande contacten werden aangehaald. Ook konden ervaringen worden uitgewisseld die je als patiënt hebt, of als partners met elkaar. Toen alle deelnemers aan boord waren konden om tien uur de trossen losgegooid worden en konden we afvaren. We werden door bestuurslid Hans van der Linden hartelijk welkom geheten, die daarna het woord gaf aan een zeer deskundige gids, die beroepshalve heel veel van scheepvaart en havens wist. Tijdens onze vaartocht gaf hij tot in detail uitleg over alles wat er in de havens en de Maasvlakte plaatsvond aan activiteiten. Door werkzaamheden aan de Botlekbrug waarvan die dag een nieuw gedeelte werd ingevaren, voeren we via het Hartelkanaal richting de Maasvlakte. De kapitein had nog gelegenheid om even langs het grootste containerschip ter wereld te varen. Dit was voor ons een hele openbaring: wat een enorm schip, met duizenden containers aan boord, maar met slechts 15 bemanningsleden. Je kunt gerust zeggen dat de tijd niet stil staat. Inmiddels was het tijd voor een heerlijke lunch, waarvan we al varend mochten genieten. Om kwart over twee kwamen we aan bij het Keringhuis, Publiekscentrum Water. Dit is het informatiecentrum over hoogwaterbescherming in Zuid-Holland en over de indrukwekkende Maeslantkering, die vlak naast het Keringhuis ligt. 7 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Een ieder die een bezoek wou brengen aan het Keringshuis kreeg de gelegenheid hiervoor. Daar kregen we een film te zien over de historie van de Maeslantkering. Na afloop werd de groep in tweeën verdeeld. De ene groep ging naar buiten met een gids naar de Maeslantkering, en de andere kreeg binnen een rondleiding. Om vier uur waren we allemaal weer aan boord en staken we weer van wal richting Spijkenisse. Om vijf uur was het hoogtepunt van de dag: een zeer goed verzorgd buffet met alles er op en er aan en met heerlijk ijs toe. Fantastisch! Rond half acht meerden we weer aan in Spijkenisse, en zo kwam aan deze geslaagde dag een einde. Met veel dank aan degenen die deze dag verzorgd hebben, zien we weer uit naar het volgende jaar, en wij hopen u allen dan weer te mogen ontmoeten. Ook is een dankwoord op zijn plaats aan de verpleegkundigen en de nefroloog die hun vrije dag hebben opgeofferd om bij het uitje aanwezig te zijn. Het is voor de patiënten altijd fijn om te weten dat er deskundigen aan boord zijn, die bij calamiteiten hun ondersteuning kunnen geven waar nodig. Meer foto’s kunt u bekijken, downloaden of duursturen om af te drukken (bijvoorbeeld bij het Kruidvat) op www.npvr.nl Als vrije gift mochten we na afloop van ons uitje in september het mooie bedrag van € 311,41 ontvangen, Jan van Loenen, foto’s Joop den Breems waarvoor onze hartelijke dank! Personalia Erasmus MC Geen mutaties Maasstad Ziekenhuis Uit dienst: 01-09-2014 Esther van Helden, dialyseverpleegkundige 01-09-2014 Fatma Sucu, dialyseverpleegkundige in opleiding 23-09-2014 Changita Verveer, dialyseverpleegkundige, gedetacheerd In dienst: 01-11-2014 01-11-2014 Paula de Haan, dialyseverpleegkundige in opleiding Marijke Kensmil, dialyseverpleegkundige Huwelijk: 29-08-2014 Thamar Borst, PD-verpleegkundige, met Marijn Schell Met pensioen: 02-10-2014 Emmy Boven, dialyseverpleegkundige Sint Franciscus Gasthuis Geen mutaties 8 Geboren: 26-05-2014 Erva Nur en Serra Nur, twee dochters van Muzeyyen Can (dialyseverpleegkundige) en echtgenoot 13-09-2014 Hidde, zoon van Sieta (dialyseverpleegkundige) en Mark Vlietland Ziekenhuis Geen mutaties Albert Schweitzer ziekenhuis In dienst: 01-09-2014 Mandy Botterhuis, dialyseverpleegkundige in opleiding 01-10-2014 Lida Spijkstra-van der Sar, dialyseverpleegkundige in opleiding Geboren: 31-07-2014 Rebekka Cornelia Rivkah, dochter van Mariëlle Kalkman 07-09-2014 Sem Johannes, zoon van Annemarie van der Feest Diploma behaald: 01-09-2014: Anne Wil den Hoed-Krijnen, verpleegkundig specialist Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Boekbespreking Zucht van verlichting Bjórn van Empel (1978) is nierpatiënt en heeft voor zijn 32e levensjaar al zes niertransplantaties gehad. Zijn eigen dossiers, die hij heeft verzameld als nierpatiënt, heeft hij gebruikt voor het schrijven van dit bijzondere boek. Bjórn heeft het boek gebaseerd op zijn leven, wat behoorlijk turbulent was. Sinds zijn geboorte heeft hij een nierinsufficiëntie (slecht werkende nieren). Het is zijn eigen verhaal, maar ook gedeeltelijk verzonnen, omdat het naar zijn mening dan beter leest en ook omdat Bjórn niet alles meer in detail weet. Medische termen heeft hij zoveel mogelijk uit het verhaal gelaten. Het verhaal beschrijft vreugde en verdriet en je ziet Bas groeien in de verhalen met de jaren. Transplantatie, afstoting, weer een nieuwe nier, dialyse, problemen met de shunts en zelfs thuisdialyse, maar ook gewoon proberen normaal te leven en plezier te maken: het komt allemaal in het boek voor. Het geluk lijkt hem niet gegund, maar ondanks de tegenvallers ziet Bas overal iets moois in. De hoofdpersoon in het boek heet dan ook anders, namelijk Bas, die altijd positief en optimistisch is. Het boek start met een proloog, een droom die Bas in het ziekenhuis beleeft. Bas moet dialyseren en zijn leven verandert totaal. Als klein ventje verwerk je dat anders, want ‘wat betekent dat allemaal’ en ‘het zal allemaal vanzelf wel overgaan’. Eenmaal tiener weet hij wel beter: deze ziekte ga ik een leven lang met mij meedragen. Het boek leest vlot als een spannende roman. Beschreven worden - in detail - zijn ervaringen als zesjarig kind in het Sophia Kinderziekenhuis als de eerste transplantatie plaatsvindt. Het verdriet van zijn ouders, zijn broer en zus en hun geruststellende woorden worden mooi beschreven. Als de nier niet goed werkt zegt de kleine Bas: “Kom op he, niertje, doe het voor mij, geef mij leven, laat je niet kisten. Alsjeblieft, ga plassen”. Velen kennen deze reactie als de nier niet direct aanslaat. Achterop het boek staat: ‘Dit verhaal is een geweldige opsteker voor iedereen. Je leven zal nooit meer hetzelfde zijn.’ Uitgever: Free Musketeers www.freemusketeers.nl Verkooprijs € 20,95 Te bestellen via: [email protected] Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Ik ben er eigenlijk Donderdag 17 april werd in het Albert Schweitzer ziekenhuis een themamiddag georganiseerd voor patiënten in de predialysefase. Dirk Vogel was een van de aanwezigen en al geruime tijd in de predialysefase met nog maar 10% nierfunctie en superactief. Op 21 oktober heb ik met Dirk Vogel (69) en zijn vrouw Anni (62) een afspraak thuis in Alblasserdam. Er is storm en regen aangekondigd die dag en er komen flinke regenbuien naar beneden. Ik word hartelijk ontvangen door de familie en de poes met koffie en koek. Dirk is een actieve man, slikt wel wat medicijnen, maar heeft een bloeddruk van 120/80, waar menigeen jaloers op is. Tijdens zijn werkzame periode heeft hij twee hartinfarcten gekregen en is hij drie keer gedotterd. In het bedrijf waar hij werkte werd lood verwerkt en moest hij voor controle naar de uroloog - er werd geconstateerd dat hij te veel eiwitten in het bloed had. Predialyse Zo’n tien jaar geleden is er door de huisarts bloed geprikt, en naar aanleiding van de uitslagen werd Dirk verwezen naar de afdeling Nefrologie, waar hij terechtkwam bij internist/nefroloog dr. E. van Bommel. De nierfunctie was toen rond de 30 %, dat betekende dat de functie van de nieren in de gaten gehouden moesten worden en dat er in het begin om de acht maanden een controle moest plaatsvinden. Inmiddels is zijn nierfunctie al geruime tijd rond de 10 % en gaat deze na elk onderzoek, zo’n vier maal per jaar, een snufje achteruit. 10 Volgens de nefroloog nog goed genoeg om niet te gaan dialyseren, maar bij elk bezoek is het weer spannend, want je wilt, als het niet noodzakelijk is, dialyseren zolang mogelijk uitstellen. Na afloop van elk gesprek, waarin de beslissing tot dialyseren nog niet wordt genomen, zijn Anni en Dirk weer opgelucht, en kan er weer gebak gehaald worden….. Dr. van Bommel heeft ooit tegen hem gezegd: “Je komt nooit meer van me af!” Inmiddels heeft Dirk regelmatig contact met Peter, prédialyseverpleegkundige. Hij vindt de begeleiding uitstekend en heeft al een rondleiding op de nieuwe afdeling gehad. Als het er allemaal van moet gaan komen, dan wil hij graag thuis buikspoeling doen en dan het liefst ’s nachts. Het ziet er naar uit dat het wel gaat lukken. Eigenlijk is hij er nog niet zo mee bezig omdat het allemaal nog zo goed gaat, maar we nemen toch even het lijstje door van de verschijnselen die zich voor kunnen doen. Dirk heeft alleen een beetje jeuk aan de benen en volgens Anni heeft hij wat meer last van kou. Maar van de rest van de lange lijst (zie Levenslijn juni 2014) heeft hij (nog) geen last. Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 nog niet zo mee bezig Volop actief in eigen natuurgebied Dirk doet nog veel zelf, heeft afgelopen weken zelfs de woonkamer gesausd, de sloten schoongemaakt en neemt op tijd zijn rust. Tegenover zijn huis hebben ze een lap grond van zo’n 1500 m2, daar is hun eigen natuurgebied met een blokhut aan het kleine riviertje de Alblas. Het gebied staat vol met bessenstruiken en gekapt hout voor de open haard, er liggen bootjes en twee kano’s. Er is veel werk aan onderhoud, zoals snoeien, knotten en maaien. Dirk doet dat allemaal zelf, op diverse plaatsen staat een stoel waar hij zo nu en dan eens heerlijk kan uitrusten. In het gebied heeft hij ook een poezenbegraafplaats, drie van hun poezen zijn daar begraven onder een prachtig bloembed. Anni en Dirk wonen er al dertig jaar en genieten elke dag van de natuur om hen heen. In de achtertuin is een grote moestuin waar vooral bonen en aardbeien het goed doen. Verder staan er rond het huis veel fruitbomen. Anni’s hobby is oogsten en Dirk zorgt er voor dat er geoogst kan worden. Als ik vraag hoe het met de vakantie zit, zegt Dirk dat hij hier thuis elke dag vakantie heeft. De laatste echte vakanties - zo’n 30 jaar geleden - waren naar Scandinavië. Anni gaat wel regelmatig op vakantie met vriendinnen. Soms gaan ze samen een weekendje weg of naar het theater, daar genieten ze wel van. In de bagger Dirk is met zijn 15e al begonnen met werken bij IHC, het bedrijf richt zich op het ontwikkelen, ontwerpen en bouwen van schepen en materieel voor de bagger- en offshore-industrie. Het bedrijf is gespecialiseerd in het bouwen van complete baggerschepen inclusief alle installaties. Vroeger ging het nog met emmers, tegenwoordig met sleephoppers. Aan het einde van het gesprek, gaan we, tussen de buien door, met z’n drieën het natuurgebied aan de overkant van de weg in. Eerst moeten we de sloot over via een glibberend pad, daarna is het echt genieten van het uitzicht en maak ik wat foto’s. In de achtertuin is een kippenren, omgevormd tot ren voor de poes, die moet er niets van hebben. Van het pluimvee is alleen nog een haan over, maar die laat zich niet zien deze morgen. Misschien komen er volgend jaar weer kippen, een vers eitje bij het ontbijt is dan weer mogelijk. Via de achterdeur gaan we weer naar binnen, mijn oog valt op een bordje in de tuin met de tekst: ‘Open your eyes to the beauty around you’. Dirk kwam binnen als machinebankwerker en is op 61-jarige leeftijd gestopt als werkvoorbereider bij het onderdeel baggerschepen. Binnen het bedrijf heeft Dirk de nodige opleidingen gevolgd en daardoor promotie kunnen maken binnen het bedrijf. Zeer toepasselijk, want ze wonen daar schitterend in Alblasserdam. Ik neem afscheid en ga dan in z’n achteruit met de auto het erf af, voorzichtig aan om niet in de sloot te belanden. Marcel Melkert 11 CARE Dialyse & Vakantie Een geweldige ervaring met aantrekkelijke prijzen! n e t s e U ki gelen e r j i w t! s e r de • • • • • • Er word t geen extra k osten bereke nd! Wij reserveren uw vakantiepakket en dialyse plaats Dialyse op gewenste dagen en tijden Wij regelen alle papierwerk m.b.t uw dialyse & betaling van verzekering Wij regelen uw ophaaltijden van hotel naar uw vakantiedialyse Alle dialysecentra met hoog kwaliteitsstandaard U kunt bij ons terecht voor uw speciale wensen m.b.t.uw medische zorg en reis Turkije - Griekenland - Spanje - Bulgarije - Macedonië - Tunesië - Egypte - Kroatië Portugal - Curaçao - Marokko en andere bestemmingen... Mvr.Gamze GÜNEŞ T: (+31) 023 751 06 79 Gsm: (+90) 533 748 47 33 e-mail: [email protected] www.corendoncare.com Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Ik tel elke dag mijn zegeningen Tijdens het nierpatiëntenuitje naar de Tweede Maasvlakte kwam ik in gesprek met Dina de Mutsert. Zij leeft al 15 jaar met een nier van haar zoon Marcel. Woensdag 15 oktober, druilerig weer, heb ik een afspraak ’s avonds bij Dina thuis in Bleskensgraaf. De tom-tom wijst mij via allerlei spannende binnenwegen de weg naar de Kievitstraat. Toen ik op de boot om het e-mailadres vroeg, zei haar man John dat het van hem allemaal niet hoefde, en Dina moest zoon Marcel ook nog overhalen om bij het gesprek aanwezig te zijn. Ik wist dus niet wat mij te wachten stond. Ik werd hartelijk welkom geheten en zoon Marcel kwam wat later, wat nonchalant, want hij vond het de gewoonste zaak van de wereld dat hij zijn moeder een van zijn nieren heeft gegeven. Vader gaat voor de koffie zorgen, hij is jarenlang kok geweest, dus dat moet lukken - er wordt wat over en weer gedold, wat betekent dat de onderlinge verstandhouding wel goed zit. Dina vond het tijd worden om openlijk haar waardering te uiten aan haar zoon Marcel. Dina is inmiddels 73 jaar en Marcel 45 jaar, zij waren tijdens de transplantatie respectievelijk 58 en 30 jaar. Dina komt uit een gezin van 14 kinderen, die allen cystenieren hadden. Dina is daarvan nog de enige overlevende, maar heeft nooit angst gehad dat ook zij maar kort zou leven. Dina werkte ooit bij het warenhuis Ter Meulen in het restaurant, maar dit warenhuis, wat ook een postorderbedrijf had, bestaat inmiddels niet meer. Transplantatie Dina had aan het einde van de vorige eeuw, we spreken over 1999, dringend een donornier nodig. Marcel, toen 30 jaar, bood aan een nier af te staan, mede omdat er tegen zijn vader was gezegd dat ze zijn nier niet konden gebruiken. Maar dat ging zo maar niet, vertelt Marcel, de artsen vonden het onverstandig dat hij op zo’n jonge leeftijd zijn nier ging afstaan. Op dat moment had hij nog geen kinderen en de artsen bedachten dat, vanwege de erfelijkheid van cystenieren, een kind van hem ook wel eens belast zou kunnen zijn met cystenieren. Marcel vond het onzin, want als hem wat overkwam, dan waren er ook twee nieren beschikbaar en is het maar de vraag of zijn moeder dan een van die nieren krijgt. Daar konden ze geen antwoord op geven, dus respecteerden de artsen zijn beslissing en werden de onderzoeken gestart. In de loop van het gesprek voelt Marcel zich meer en meer op zijn gemak en hij vertelt honderduit. Marcel is geen gemakkelijke, en stelt wel zo zijn eisen. In een dag wil hij alle controles inclusief de kruisproef gedaan laten hebben. De kruisproef betekent dat er bij hem bloed wordt afgenomen dat direct naar het laboratorium gaat, en na goedbevinden krijgt moeder Dina een bloedtransfusie van zijn bloed, waarna er wordt bekeken of er een match is. Gediscussieerd wordt er nog of het een hele of een halve liter was, maar er was een match!! Over de gesprekken met de maatschappelijk werker voor de operatie is hij nog steeds geïrriteerd. Er werd onvoldoende informatie gegeven over de vergoedingen en naar zijn zeggen heeft hij zelfs gedreigd om de hele transplantatie niet te laten doorgaan. Hij kan zich boos maken over de kosten die hij moet maken, o.a. parkeerkosten (€ 2,70 per uur) en vervoerskosten als hij naar het ziekenhuis moet voor controle, om over de tijd (van de baas) die hij hiervoor kwijt is nog maar niet te spreken. Marcel werkt bij een bedrijf dat alleen maar vertegenwoordigers in dienst heeft, die voor andere producerende bedrijven de verkoop verzorgen. Marcel doet de vertegenwoordiging voor drie bedrijven, o.a. voor het merk Jan, dat verse pannenkoeken produceert. 13 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Behandeling Van 18 juni tot 18 oktober wordt Dina nog gedialyseerd, twee dagen per week en zes uur lang! Op 19 oktober vond de transplantatie plaats. Daarvoor moesten alle tanden en kiezen getrokken worden, om infecties te voorkomen. Geen pretje, maar het moest voor de goede zaak, het krijgen van een donornier van haar zoon. Rond acht uur ’s morgens wordt Marcel, begeleid door zijn moeder, naar de operatiezaal gebracht. Voor de pijn moest hij een ruggenprik krijgen, en dat is een aantal malen geprobeerd, maar het lukte niet. Marcel liet ook duidelijk weten dat hij er ook niet op zat te wachten. Na de geslaagde operatie, geen keizersnee, maar een klein sneetje onder de navel, is de nier uitgenomen. Van origine is Marcel slager en hij weet daarom hoe het lichaam van dieren in elkaar zit en daarom ook van het menselijk lichaam. Hij heeft de nodige discussies gevoerd met de artsen over hoe en wat. Dina vertelt dat zij haar zoon nog gezien heeft toen hij uit de uitslaapkamer kwam, en ze schrok er toen erg van omdat hij zo bleek zag. Afstotingsverschijnselen na de transplantatie Na de operatie sloeg de nier niet goed aan en waren er afstotingsverschijnselen. Paniek in de tent! Dina kreeg een aantal kuren ATG (AntiThymocyten-Globulinekuur). Ja, en daar wordt je goed ziek van. Tot medio december moest zij in het ziekenhuis verblijven, terwijl zoon Marcel na vier dagen al weer thuis was. Zoals elke jonge donor denk je dat je al een hele piet bent, maar als de narcose echt uitgewerkt is, dan kan het nog wel eens tegenvallen, en ook Marcel heeft dit gemerkt bij een kleine wandeling. Uiteindelijk is hij zes weken thuis geweest alvorens hij weer aan de slag kon. Uiteraard volgt dan jaarlijks de controle in het Erasmus MC. Daar heeft hij nog meegedaan aan de Love study, een onderzoek waarbij de gevolgen voor de donor van een donatie bij leven worden onderzocht. Als dank kreeg hij o.a. een vergoeding. 14 Vakantie op Corfu Dina is zeer tevreden over haar nefroloog, dr. Smak Gregoor, en hij meestal over haar, naar haar zeggen vindt hij de uitslagen fantastisch, behorend bij een jonge meid. Marcel roept nog even dat hij wel kwaliteit geleverd heeft! Toch gaat niet alles even gemakkelijk, Dina heeft een slecht vaatstelsel en heeft zoals veel getransplanteerde mensen last van diverse bijverschijnselen. Ze zegt dat het ziekenhuis haar tweede huis is, maar ze is blij dat ze leeft en ze telt haar zegeningen. Afgelopen vakantie op Corfu ging het allemaal even mis. Dina had zware diarree en braakte veelvuldig. Zij werd opgenomen in een kliniek, maar stond ’s avonds weer op straat. Wat bleek? Via SOS International kregen zij te horen dat ze naar een ander (beter?) staatsziekenhuis moest. Nou, dat viel vies tegen, het was een oud ouderwets ziekenhuis en de communicatie was ook niet optimaal. John, Dina’s echtgenoot, was helemaal de kluts kwijt. Prednisonkuur Als een afstotingsreactie is geconstateerd, wordt de patiënt over het algemeen behandeld met een ‘Solu-Medrol kuur’. Bij deze kuur krijgt men drie achtereenvolgende dagen in het ziekenhuis een hoge dosering prednison via het infuus toegediend. Vaak is een prednisonkuur voldoende om afstoting van de getransplanteerde nier te behandelen. Bijwerkingen van deze kuur kunnen zijn: - Verhoging van de bloedsuikerspiegel - deze normaliseert in de meeste gevallen na de kuur; - Bloeddrukstijging, omdat men meer vocht vasthoudt. Dit wordt dan ook extra gecontroleerd; - Stemmingswisselingen tijdens of na toediening van Solu-Medrol. Marcel nam direct de eerste vlucht naar zijn ouders en werd met open armen ontvangen. Vervolgens bleek ook nog het pasje van de ziektekostenverzekering kwijt te zijn (bleek achteraf thuis te liggen), maar gelukkig had Marcel wel de nodige papieren meegebracht en kon alles toch nog geregeld worden. Maar voorlopig niet meer met vakantie naar het buitenland! Vitaminepil Haar beste vitaminepil en hobby is haar kleinzoon Jasper, enigst kind en stamhouder van Marcel, die zelf ook enig kind is, net als zijn vader John. Dina heeft eens een dringend beroep op een cardioloog gedaan toen ze in het ziekenhuis lag, want ze moest en zou naar de verjaardag van Jasper. Voor een paar uurtjes mocht ze gaan, maar dan alleen maar stilzitten en genieten en ’s avonds weer nuchter terug. Op het toilet hangen een paar kindertekeningen, bij navraag blijken die van Jasper te zijn. Echtgenoot John laat zien wat hij zelf allemaal geschilderd heeft, prachtige schilderstukken en volgens Marcel allemaal te koop. Jasper heeft het talent van zijn opa zegt hij. Een gelukkig gezin, wat erg aan elkaar hangt, er zijn af en toe wat plagerijtjes maar ze kunnen elkaar nog lang niet missen! Marcel Melkert Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 afstotingsverschijnselen van de nier ATG Soms is een krachtiger middel zoals AntiThymocyten-Globuline (ATG) nodig. ATG wordt via een infuus in minimaal 6 en maximaal 12 uur toegediend. Het middel maakt bepaalde witte bloedcellen (T-cellen) kapot die bezig zijn het getransplanteerde orgaan te beschadigen. Na toediening wordt gedurende ongeveer twee weken het aantal T-cellen in het bloed gecontroleerd om te zien of deze laag genoeg blijven. Vaak is het nodig de ATG-toediening te herhalen. Mogelijke bijwerkingen tijdens de infusie: - Bij de eerste toediening en de dag erna kan de ATG hevige bijwerkingen geven. Bij het kapotgaan van de witte bloedcellen komen stoffen vrij die koorts, koude rillingen en kortademigheid kunnen veroorzaken. Bij een koude rilling wordt het ATG infuus tijdelijk stopgezet. Verder kan bloeddrukdaling optreden, ook dan wordt het infuus tijdelijk stopgezet. - Tegen misselijkheid en braken kunnen medicijnen worden toegediend. Soms treedt tevens diarree op. Na de infusie: - Omdat het aantal witte bloedlichaampjes sterk afneemt in het bloed, is de afweer tegen infecties verminderd. Van groot belang is daarom een goede hygiëne en het vermijden van infectiebronnen. Bijkomende infecties zullen behandeld worden met medicijnen. - In een later stadium kunnen gewrichtsklachten optreden, die van voorbijgaande aard zijn. Nieuw in Schiedam, Nieuwe Haven Love Study Om de lange termijn gevolgen van het doneren van een nier bij leven beter te kunnen onderzoeken, worden nierdonoren uit de periode 1981-2010 uitgenodigd voor een bezoek aan de polikliniek van het Erasmus MC. Tijdens dit bezoek worden bloed- en urineonderzoek verricht en een echo gemaakt van de achtergebleven nier, ter controle van de grootte. Verder zal tijdens dit bezoek bloeddruk, lengte en gewicht worden gemeten en zullen samen met een arts/deskundige een aantal vragen ingevuld worden over kwaliteit van leven en psychologisch welbevinden. Op deze wijze kan op de meest zorgvuldige wijze antwoord gegeven worden op de vraag of nierdonatie bij leven op langere termijn nadelige effecten kan hebben in vergelijking met een representatieve controlegroep. Sinds 2006 in Vlaardingen, Oude Haven Op zoek naar een nieuwe thuishaven? Welkom in onze particuliere woonzorgvoorzieningen. De andere verpleeghuiszorg, Uw eigen plek in een monumentale omgeving, Kleinschalig, huiselijk en veilig, Levensbestendig door echte persoonlijke zorg. Nieuwe Haven Nieuwehaven 153, 3117 AA Schiedam www.nieuwehaven.org Oude Haven Oosthavenkade 56, 3134 NX Vlaardingen www.oudehaven.org Tel: 06 - 30166608 15 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Het is zoals In het juninummer van Levenslijn heb ik het boek ‘En dan staat onze wereld stil’ besproken. Bij Joeri is op 20 oktober 2010 zijn kuitbeen gebroken, en bij onderzoek in het ziekenhuis blijkt hij een ernstige nierziekte te hebben. Nu, vier jaar later, ga ik bij de schrijfster Marion Hamerling en oma Ine op bezoek om eens te horen hoe het nu met hun wereld is. We hebben rond vier uur een gesprek bij haar thuis, voor het raam hangt een poster van de Donorweek, prima, want ik weet nog de laatste zin in het boek: ‘Het zou mooi zijn als zoveel mogelijk mensen zich, door het lezen van mijn boek, zouden laten registreren’. Marion Hamerling heeft in het boek aangegeven dat er veel stress en spanning was in het gezin toen bij Joeri plotseling een ernstige nierziekte werd ontdekt. Marion doet stralend de deur open, zonder enig teken van stress, hoewel, toch een beetje, want ze is in de keuken druk bezig met voorbereidingen voor het eten want oma Ine en haar ouders komen altijd op dinsdag eten en de jongens moeten vanavond sporten. Het leven na de niertransplantatie op 9 juni 2011 Oma Ine arriveert en we nemen plaats aan de eettafel. Met Joeri gaat het prima, hij brengt grote discipline op bij het innemen van medicijnen 2 keer per dag. Traint weer volop met voetbal (FC Purmerend) en zit in een gezellig team, waar de derde helft ook erg belangrijk is. Met de derde helft wordt bedoeld dat de mannen na afloop van de wedstrijd het nog even gezellig hebben onder elkaar met een drankje. Belangrijk is dat Joeri hier zijn grenzen kent, maar daar maakt Marion zich geen zorgen om, hij is er zich in alles van bewust dat het zorgen voor de nier (van oma) een dagelijkse belangrijke bezigheid is. Hij zorgt ook goed voor zijn gebit en gaat zeker drie keer per jaar naar de tandarts, hij heeft last van verdikt tandvlees na de transplantatie. Verder heeft hij nauwelijks bijverschijnselen. Zijn creatininegehalte is wat aan de hoge kant, en het geeft altijd wat spanning bij Marion als Joeri op controle moet komen in het ziekenhuis. 16 Vorig jaar was het, tijdens een vakantie in Frankrijk met het hele gezin, even echt spannend. Joeri had koorts, die liep op tot boven de 38 graden, flinke buikgriep, diarree en braken. Direct contact gezocht met het ziekenhuis, veel laten drinken en proberen de medicijnen er in te houden. Direct met de auto naar huis en contact houden met het ziekenhuis, als de koorts niet zou gaan zakken. Gelukkig is de reis voorspoedig verlopen en kon men direct naar het ziekenhuis. Marion had er niet aan moeten denken dat hij opgenomen zou moeten worden in een Frans ziekenhuis. Je blijft tenslotte toch nierpatiënt, dus er moet goed over nagedacht worden, als hij met vrienden op vakantie naar het buitenland wil gaan. Een weekendje weg in Nederland kan nog wel, hij moet dan wel even met zijn moeder bellen als hij ’s avonds zijn pillen heeft ingenomen. De studie fysiotherapie heeft Joeri helaas moeten opgegeven, en is na zes maanden werken bij een bank, vol enthousiasme gestart met een studie bedrijfseconomie in Amsterdam. Marion laat mij een fotoboek zien, van voor en na de transplantatie, een mooi document voor later. Oma Ine - nierdonor van Joeri Oma Ine is blij dat het zo goed gaat. Ze vertelt dat haar overleden man Bob niet zo’n voorstander was van transplantatie. Haar man is overleden voor de transplantatie en Ine heeft dus zelf de beslissing genomen. “Ik weet zeker,” zegt ze , “als hij nu zou kunnen zien hoe Joeri weer volop in het leven staat, zou hij apetrots zijn dat zijn vrouw de beslissing heeft genomen om een nier af te staan bij leven aan haar kleinzoon”. In het ziekenhuis werd haar verteld, dat haar nier wel 20-30 jaar mee kan gaan, laten we het hopen! Het toeval wil, dat op dezelfde dag dat haar man overleed, van een achterbuurvrouw ook haar man overleed. Dat schept een band en ze zijn nu vriendinnen voor het leven geworden. Na de transplantatie heeft haar vriendin haar dagelijks geholpen, want Ine kreeg maar beperkte thuishulp na de transplantatie. Samen gaan ze op vakantie, lekker vliegen, want daar hield haar man niet zo van. Voor de, toen nog verplichte, dienstplicht werkte hij bij de lucht- het is.......... macht. Hij heeft daar een ernstig ongeval meegemaakt en heeft daarna nooit meer gevlogen. Nou ja, een keer naar Rome met Ine, maar toen ging er ook van alles en nog wat mis. Oma Ine komt tijd te kort, zeer sportief met gymnastiek, nordic walking, fietsen en ze houdt zelf de tuin bij. Verder doet ze actief aan bridge, jeux de boules en werkt ze nog in een winkeltje in het bejaardenhuis. Natuurlijk is ze weleens moe, ze heeft een nieuwe heup gehad en komt zo nu en dan bij de uroloog. Bij de jaarlijkse controle krijgt ze net als elke andere donor te horen: ‘drink per dag nog maar een half litertje meer’. Ze staat midden in het leven en vindt ook Queen wel leuk. Lekker ontspannen en daarnaast ook nog voor de Nierstichting actief Marion en haar man zijn gek op muziek. Aan de wand in de huiskamer hangt een mooie collectie lp-hoezen, waaronder ook Queen, want daar hing thuis ook zijn kamer mee vol. Samen genieten ze van het bezoeken van concerten, daar kun je je lekker helemaal laten gaan en ontspannen. Marions favoriete muziek is van The Cure met songs als ‘Just like heaven’ en ‘Lullaby’. Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Door al die activiteiten heeft ze in de wereld van donoren en nierpatiënten de nodige contacten, zoals met medewerkers van de stichting Doneren en Transplanteren. Wat betreft de situatie heeft ze een motto ‘het is zoals het is’. Bij vertrek komt Joeri, die op eigen verzoek niet bij het gesprek aanwezig was, nog even afscheid nemen. Wellicht gaat hij nog eens naar de World Transplant Games, hij kan namelijk erg goed tafeltennissen. Hij neemt het leven zoals het is en geniet gelukkig met volle teugen, daar is die transplantatie tenslotte voor gedaan en moeder Marion? Die mag best nog wel eens van hem stressen. Marcel Melkert In de boekhandel werkt ze niet meer, wel een tijd in een kledingzaak voor grote maten en nu bij C&A. Marion is daarnaast ook actief voor de Nierstichting. Voor haar boek heeft ze privé veel geld geïnvesteerd, samen met een sponsor. Gelukkig is ze uit de kosten gekomen en gaan de opbrengsten van elk boek dat Marion nu verkoopt naar de Nierstichting. Ze was aanwezig bij de Nationale Nierdag in Lunteren en maakte reclame voor de Nierstichting bij de DonorRun. Verder gaat ze samen met de Nierstichting met het ROC (Regionale Opleidings Centra verzorgen middelbaar beroepsonderwijs) in gesprek om activiteiten met leerlingen rondom haar boek te organiseren, het zijn tenslotte leeftijdgenoten van Joeri. 17 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Wij bezochten de Nierdag in Lunteren, een zeer goed georganiseerd evenement met heel veel informatie op allerlei gebied. Bij de opening van de dag vond de officiële lancering plaats van Coach4Life, een leefstijl-app voor nierpatiënten. Met Coach4Life wil de Nierstichting patiënten met chronische nierschade een steuntje in de rug geven om zo gezond mogelijk te leven en de achteruitgang van de nierfunctie te remmen. Het programma van de Nierdag omvatte een uitgebreide informatiemarkt, een ochtend- en middagprogramma met diverse workshops en thematafels over relevante onderwerpen. Natuurlijk was er ook veel ruimte voor ontmoeting en niet te vergeten een lekkere lunch. We hebben veel informatie verzameld en in de komende nummers nemen we daar het een en ander van op in de rubriek: Wist U dat… Dus houd dat in de gaten! Wij bezochten zelf de thematafel ‘Donatie door de ogen van de donor’ en de presentaties ‘sport en bewegen na transplantatie’ en ‘botproblemen na transplantatie’. Tijdens de presentaties werd op heel heldere wijze uiteengezet wat er allemaal met spieren en botten gebeurt bij nierfalen. Hiermee werd wel heel duidelijk hoe belangrijk het is om te blijven bewegen. Op de markt was heel veel interessante informatie te vinden. Een leuke ontwikkeling lijkt mij de Alinker, een ‘loopfiets’ voor mensen met bewegingsbeperkingen. Ik heb al een rollator maar ik houd de Alinker zeker in de gaten want het lijkt me heerlijk om me met dat apparaat te kunnen voortbewegen. Ik zie me al ‘rennen’ door de Broekpolder in Vlaardingen. Kan ik ook weer eens met anderen meewandelen in een beetje prettig tempo! In 2016 wordt er weer een Nederlandse Nierdag georganiseerd. We kunnen u van harte aanbevelen om daar, indien mogelijk, aan deel te nemen. Met hartelijke dank aan alle medewerkers die deze dag mogelijk maakten. Een prachtige bijeenkomst en een uitnodiging om er bij te zijn in 2016! Thea Meijer en Els van Dijk 18 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Wat kan een mens verdragen voor hij breekt Hoofdstuk 6: Een nt ë i t a p r nie vertelt Als lezers van Levenslijn hebben we in de laatste vijf afleveringen van ons blad kennis kunnen nemen van de lotgevallen van Dries Verhey. Als redactie hadden we nu hoofdstuk 6 ingepland, maar door ziekenhuisopname van Ries heeft hij geen mogelijkheid gezien om dit aan het papier toe te vertrouwen. In de eerste editie van 2015 hopen we weer zijn bijdrage te kunnen plaatsen. Als redactie en namens onze lezers wensen wij Ries van harte beterschap toe, en we zien in de eerste editie van 2015 graag het vervolg van zijn verhaal verschijnen. Coach4Life: leefstijl-app Op 4 oktober jl. lanceerde de Nierstichting de app Coach4Life, een leefstijl-app voor nierpatiënten. Coach4Life ondersteunt patiënten met chronische nierschade om gezond te leven en zo mogelijk de verergering van nierschade te remmen. De app is ontwikkeld samen met nierpatiënten en zorgprofessionals, en mogelijk gemaakt door een schenking van de VriendenLoterij. Om de achteruitgang van de nierfunctie af te remmen, klachten zoveel mogelijk te voorkomen en de kwaliteit van leven te behouden, is zo vroeg mogelijk ingrijpen bij chronische nierschade erg belangrijk. Een aanpassing van de leefstijl en het voedingspatroon, in combinatie met het strikt innemen van medicijnen, blijkt te werken, maar is in de praktijk niet altijd haalbaar. Persoonlijke doelen In Coach4Life zitten spelelementen die patiënten op een positieve en aantrekkelijke manier (blijvend) motiveren om zelf aan nieuwe (gezonde) gewoontes te werken. Centraal in Coach4Life staan persoonlijke doelen die gebruikers zelf kunnen bepalen, om er vervolgens in het echte leven mee aan de slag te gaan. Meer bewegen, medicijnen tijdig innemen, minder zout eten, vaker ontspannen, sociale activiteiten ondernemen. Alles kan. Aantrekkelijk leren Het toevoegen van spelelementen aan Coach4Life biedt mogelijkheden om mensen actief en op een onbewuste/ intuïtieve en aantrekkelijke manier te laten leren en nieuw gedrag (risicoloos) te verkennen. Er zijn hier al veelbelovende resultaten mee behaald op het terrein van pijnbestrijding, therapietrouw en revalidatie. De Nierstichting gaat de gebruikers-ervaringen van Coach4life monitoren en onderzoek doen naar de effecten op gedrag en gezondheid. Lancering De lancering van Coach4Life vond plaats op 4 oktober jl. tijdens de Nederlandse Nierdag in Lunteren. De Nierstichting heeft de ambitie om de app in 2015 verder te verbreden voor andere (chronische) aandoeningen. Download Coach4Life! De app is gratis te downloaden in de App Store en de Play Store. 19 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 60 Jaar RANO regio Dordrecht omroep voor zorginstellingen In de kelder van het Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Dordwijk, bevindt zich de studio van de ziekenomroep, of, zoals ze zich tegenwoordig liever noemen, zorgomroep. Ik heb afgesproken met Pim en Jeanien Reijndorp voor een interview en het bijwonen van een life uitzending op donderdag 16 oktober. Foto: M. Melkert Pim is voor het programma ‘Gezondheidsmagazine’ van 12.00-13.00 uur technicus en regisseur, en het programma wordt gepresenteerd door Carla van Veen. Vandaag heeft zij een gesprek met Jessica van het bedrijf Soepel (therapie & massage). Pim legt uit dat het een rustig programma is met veel tips over gezondheid, en dat het programma elke week een thema heeft, al dan niet met een gast in de studio. In de loop van het programma wordt de muziekkeuze steeds rustiger en aan het eind van het programma kunnen de luisteraars meedoen aan een aantal ontspanningsoefeningen. Het ziekenhuis is erg blij met dit soort informatieve programma’s. Dagelijks worden live-uitzendingen gemaakt op bepaalde tijden, en de rest van de dag worden programma’s herhaald of er is non-stop een uitzending van verschillende soorten muziek. In de programma’s komen rubrieken aan de orde zoals een boekbespreking, ‘wist u dat,’ allerlei wetenswaardigheden, gastgezinnen gezocht etc. De luisteraars kunnen tijdens live-uitzendingen telefonisch reageren, maar hier wordt helaas weinig gebruik van gemaakt. Het aanvragen van verzoeknummers behoort ook tot de mogelijkFoto: M. Melkert 20 heden. Dit kan telefonisch of via een postbus in de hal van het ziekenhuis. Er wordt gewerkt aan modernere methodes zoals via e-mail en de website. Op locatie Dordwijk kan men de RANO vinden op kanaal 1 en op locatie Zwijndrecht op kanaal 4. Vrijwilligers Al het werk wordt verzorgd door zo’n 35 vrijwilligers. Bij het maken van een programma is een technicus en een presentator betrokken en soms een regisseur. De presentator en/of technicus zoekt haar/zijn eigen muziek uit, behorend bij de aard van het programma. Er is ruimschoots muziek aanwezig in allerlei genres, op vinylplaten, cd’s, een computer en usb-sticks. Vaak nemen de presentatoren hun eigen muziek mee. Van de live programma’s worden opnames gemaakt, welke herhaald worden in de loop van de komende dagen. Op die manier zendt de RANO 24 uur per dag, 7 dagen per week, eigen producties uit. Jeanien is nu drie jaar bij de RANO, haar man Pim 27 jaar. Wegens persoonlijke omstandigheden gaan beiden het wat rustiger aan doen. Jeanien Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 gaat zich met name bezig houden met begeleiding en ondersteuning. Pim is naast regisseur/technicus ook nog penningmeester. De RANO is een stichting zonder vaste inkomsten. De vrijwilligers worden niet betaald, zij krijgen hooguit een tegemoetkoming in de reiskosten. De enige ‘vaste inkomsten’ bestaan uit een bijdrage van het Albert Schweitzer ziekenhuis, dat de bijdrage jaarlijks vaststelt. Verder zijn er enkele bijdragen van particuliere donateurs. Voor grote uitgaven, zoals de gewenste verbouwing van de studio, moet altijd eerst gezocht worden naar sponsors. Ik vraag me af waarom er een regisseur nodig is. Een live programma duurt twee uur en het is belangrijk dat binnen de tijd - met name bij interviews - op tijd wordt afgerond en de muziek wordt opgestart. De regisseur volgt het programma en zorgt dat presentator en technicus vlekkeloos op tijd reageren. Je kan het niet meer overdoen want het is life! Voor alle programma’s is er een presentator, behalve voor klassieke muziek, en het bestuur is driftig op zoek naar een presentator die gespecialiseerd is in klassieke muziek, omdat hij/zij de nodige informatie moet geven tussen de muziekstukken door. Ook is men op zoek naar een team dat een geestelijk getint programma wil maken. Mocht de lezer van dit verhaal nog iemand weten, dan houden zij zich aanbevolen. Sinds de nieuwbouw van het huidige Albert Schweitzer ziekenhuis (voorheen Merwedeziekenhuis) bevindt de goed uitgeruste studio zich in het pand locatie Dordwijk. De studio is al tweemaal verbouwd, mede omdat ook de RANO met zijn tijd mee moet gaan en de apparatuur aan vervanging toe was. Er wordt hard gewerkt om vooral de jeugdigen onder ons, de toekomstige vrijwilligers, een uitdaging te geven door met moderne computerapparatuur programma’s te maken. Ook kan diezelfde computerapparatuur gebruikt worden om programma’s vooraf op te nemen en af te draaien op momenten dat er geen vrijwilligers beschikbaar zijn. RoPaRuN In 2013 heeft de RANO rond de kerstdagen een eindejaars-radiomarathon verzorgd. Het hoogtepunt hiervan was op maandag 23 december van 12.00-22.00 uur, toen werd grotendeels life vanuit de centrale hal in locatie Dordwijk uitgezonden. Iedereen werd in de gelegenheid gesteld om alles van dichtbij mee te maken, een plaatje aan te vragen voor een patiënt of voor zichzelf, of om gewoon te komen luisteren. Zo werd er ook aandacht besteed aan de RoPaRun en met name aan team 308, medewerkers van het Albert Schweitzer ziekenhuis. Ook dit jaar wil de omroep weer extra uitpakken rond de feestdagen. Op het moment van schrijven was het programma nog niet klaar, maar in elk geval zal de RANO meedoen met de kerstmarkt, die in de hal van locatie Dordwijk zal worden georganiseerd. Zoals andere jaren zal er weer een aparte programmafolder worden gemaakt met de aangepaste programmering rondom en tijdens de feestdagen. Jubileumviering Dit jaar bestaat RANO afdeling Dordrecht 60 jaar. In het voorjaar van 2015 zal in het Albert Schweitzer ziekenhuis hieraan ruimschoots aandacht gegeven worden. Gedacht wordt aan een concert met life-muziek zoals een band, een koor en pianospel in de centrale hal. In het maartnummer van Levenslijn zullen we hier aandacht aan besteden. Veelal weten de opgenomen patiënten niet dat de ziekenomroep te beluisteren is. Jeanien vertelt dat het niet altijd mogelijk is dat elke patiënt die wordt opgenomen in het ziekenhuis, op de afdeling een folder krijgt over de RANO met de programmering. Die folder staat sinds enige tijd wel in de folderrekken op elke afdeling, maar er zal dus nog veel meer promotie gemaakt moeten worden om meer bekendheid te geven aan dit fantastische radiostation met zijn vele programma’s, gemaakt door vrijwilligers. Marcel Melkert Geschiedenis Vlak na de oorlog is de RANO zorgomroep ontstaan in Rotterdam. Sinds 1954 werd, naar dat voorbeeld, in het Dordtse sanatorium Weizigt door een groep vrijwilligers verstrooiing geboden aan oorlogsveteranen door het draaien van verzoekplaatjes. Doel van de RANO is het met een lach en een traan verzorgen van radioprogramma’s in aangesloten zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, verzorgingstehuizen en instellingen. Met het maken van muziekprogramma’s wil de omroep de patiënten een hart onder de riem steken, zodat zij wat afleiding hebben. Met name in het verleden was dat erg belangrijk, omdat patiënten toen nog niet de mogelijkheid hadden om televisie te kijken of gebruik te maken van eigen middelen zoals laptop, i-pad e.d. Tegenwoordig richt de RANO zich meer en meer op informatie die niet of nauwelijks via landelijke, regionale en lokale omroepen wordt verstrekt. Foto: M. Melkert 21 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Gesprek Korte Hoogstraat 6a, 3131 BK Vlaardingen Bezoek aan huis, afstand geen bezwaar! Openingstijden: Ma. 13.00 - 17.00 uur Di. t/m Vr. 9.00 - 17.00 uur Za. 9.00 - 16.00 uur Bezoekadres: Korte Hoogstraat 6a, BK Vlaardingen Telefoon: 010 248 00 70 ISDN: 010 435 25 51 010 248 00 37 Fax: E-mail: [email protected] Internet: www.hoortoestellen-vangent.nl Wij vonden geestelijk verzorger mevr. Toos Hoeksel-van Leeuwen bereid om voor Levenslijn te vertellen over haar extra taak als consulent levenseindevragen. Na het afronden van de studie theologie was zij van 1990 tot 2003 werkzaam in een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke beperking. In 2003 maakte ze de overstap 211161_gent.indd 1 22-06-10 13:27 naar het SFG, waar zij nu nog steeds fulltime werkzaam is als katholiek geestelijk verzorger en coördinator van het team geestelijke verzorging en pastoraat. Zorgvervoer Kijk voor meer informatie op www.zcn-totaalvervoer.nl Bel 0900 – 2 21 22 23 22 Een verpleegkundige van het dialysecentrum belt over mevrouw R. (78). De dialyse valt haar zwaar, ze herstelt tussendoor minder goed dan vroeger. Vorige week had zij een gesprek met de arts, samen met haar man en een van haar kinderen. De dokter had haar gevoel bevestigd dat het de laatste tijd niet zo goed gaat. Hij vraagt haar nu om na te denken over wat ze van de laatste levensfase verwacht, wat voor haar nu belangrijk is, hoe sterk haar draagkracht nog is. In een volgend gesprek wil hij ook graag van haar horen hoe er gehandeld moet worden als ze in het ziekenhuis plotseling een hartof ademstilstand zou krijgen. Mevr. R. is die dag verdrietig en in verwarring naar huis gegaan. Ze ziet als een berg tegen het volgende gesprek op. Of ik mevrouw R. kan helpen om over deze vragen na te denken. Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 met consulent levenseindevragen in het SFG Als je te horen krijgt dat je niet meer beter wordt is er vaak paniek en angst. Je staat voor belangrijke vragen waar geen makkelijke of snelle oplossingen voor zijn maar waar vooral tijd voor nodig is. Het zijn ‘trage vragen’ waarbij je naar steun en houvast zoekt om dit niet alleen te hoeven doormaken. Er is behoefte aan mensen om je heen die je vertrouwt, die goed kunnen luisteren, die kunnen helpen om alles op een rijtje te krijgen. Dat kunnen je naasten zijn of goede vrienden. Maar soms is het prettig om daarover (ook) te praten met iemand buiten de kring van dierbaren, zoals een geestelijk verzorger. Het gaat om vragen als: • Wat kan ik nog verwachten van het leven? • Voor wie heb ik nog betekenis? • Wie ben ik (nog)? • Hoe en wat moet ik loslaten? • Wat heeft mijn leven nog voor zin? Voor veel mensen is het belangrijk om in de laatste levensfase zoveel mogelijk zelf de regie te behouden. Daarbij horen weer andere, concretere vragen: • Wat gaat er gebeuren? Hoe loopt mijn leven af? • Wat kan ik zelf bepalen, welke keuzes heb ik? • • • Uit de brochure van de Dienst Geestelijke Verzorging en Pastoraat: Kan en mag ik zelf aangeven dat er een eind is aan mijn draagkracht? Als mijn leven lijden wordt, kan ik dan aan de arts vragen om aan mijn lijden een eind te maken? Is euthanasie een optie? Wie behartigt mijn belangen als ik het zelf niet meer kan? Bij zulke vragen kan de consulent levenseindevragen helpen die te verhelderen. Zij wordt soms ook ingeschakeld door familie, verpleegkundigen of artsen. Voor de consulent levenseindevragen is het belangrijk om goed te luisteren en te ontdekken wát precies de vraag of behoefte van de patiënt is, wat ‘de vraag achter de vraag’ is. De patiënt kan geholpen worden om dit te formuleren, om de vragen en thema’s te benoemen die in het gesprek met de dokter aan de orde moeten komen. Soms is het nodig informatie te geven, bijvoorbeeld over wilsverklaringen of hulp bij het opstellen van zo’n verklaring. In andere situaties is het belangrijk om uitleg te geven over waar je als patiënt recht op hebt of over begrippen die in radio- en televisieprogramma’s gebruikt worden. Thea Meijer en Els van Dijk De geestelijk verzorgers zijn er voor iedereen, ongeacht religieuze of levensbeschouwelijke achtergrond, als er behoefte is aan een vertrouwelijk gesprek, een luisterend oor, aan steun na slecht nieuws, of begeleiding bij een moeilijke keuze. Het team bestaat uit vier mensen vanuit katholieke, protestantse, en islamitische achtergrond. Buiten kantooruren is er in dringende situaties een geestelijk verzorger bereikbaar via een verpleegkundige of het algemene telefoonnummer 010-4616161. Verdere informatie kunt u vinden op www.sfg.nl onder Geestelijke Verzorging en Pastoraat. Het gesprek met mevrouw Hoeksel vonden wij heel prettig en verhelderend. Wij bedanken haar hartelijk voor haar medewerking aan dit artikel. Na afloop van het gesprek brachten we nog even een bezoekje aan het stiltecentrum, een prettige ruimte voor bezinning en gebed. We staken een kaarsje op voor allen die dat nodig hebben. 23 Levenslijn • 14e jaargang • juni 2014 THUISHEMODIALYSE met System One™ NxStage® SystemOne™ biedt eenvoud, flexibiliteit en veiligheid. Zowel medici als patiënten erkennen de voordelen van frequente thuishemodialyse. ONTWERP GERICHT OP EENVOUD EN GEBRUIKSGEMAK • Ergonomische opbouw • Volumetrisch balanssysteem • Korte scholingstijd CASSETTE SYSTEEM • Cassette systeem met geïntegreerde kunstnier voor eenvoudige en snelle opbouw (< 2 min.) • Optimale bloedflow en minimale stolling (geen bloed/luchtcontact) PUREFLOW SL (OPTIONEEL) • Waterzuiveringsinstallatie • Prepareert tot 60 liter dialysaat • Ingebouwde verwarming “Verbetering kwaliteit van leven” 24 www.dirinco.com Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 De TACmono studie, een onderzoek naar afweerremmers Annelies de Weerd werkt als internist-nefroloog in het Erasmus MC te Rotterdam. Zij combineert de zorg voor patiënten die een niertransplantatie ondergaan hebben met wetenschappelijk onderzoek. Momenteel onderzoekt zij of het voor een bepaalde groep patiënten gunstig is om minder afweerremmers te gebruiken na niertransplantatie, de zogenaamde TACmono studie. Dokter De Weerd Afweerremmende medicijnen Patiënten krijgen na niertransplantatie afweerremmende medicijnen voorgeschreven. Het afweersysteem reageert namelijk op een donornier door dezelfde ontstekingscellen in te zetten als waarmee virussen en bacterieën bestreden worden. Met deze afweerremmende medicijnen wordt de afstoting van de nier onderdrukt. Langdurig gebruik van afweerremmende medicijnen kan vervelende gevolgen hebben. Zo hebben patiënten een hoger risico op infecties en op bepaalde vormen van kanker, omdat het afweersysteem wordt onderdrukt. Minder kans op infecties en kanker door minder afweerremmende medicijnen? In deze studie, met de naam TACmono studie, wordt bekeken of bepaalde patiënten kunnen stoppen met één van de afweerremmende medicijnen, zonder dat dit negatieve gevolgen heeft voor de donornier. De verwachting is dat het staken van één afweerremmend medicijn zorgt voor instandhouding van een betere afweer. Of dit daadwerkelijk zo is, zal in de studie bekeken worden. Als het afweersysteem beter functioneert, zullen getransplanteerde patiënten minder risico lopen op infecties en bepaalde vormen van kanker. Hoe wordt dit onderzocht? Alleen mensen van wie van tevoren kan worden ingeschat dat de kans op afstoting klein is, mogen meedoen aan de studie (een laag aantal zogenaamde HLA mismatches en Panel Reactive Antibodies bepalen onder andere de afweer tegen de donor). Direct na de transplantatie volgt in de eerste zes maanden de standaardbehandeling met twee afweerremmers (tacrolimus en mycofenolaat mofetil). Negen maanden na de transplantatie wordt bij de helft van de deelnemers één afweerremmer (mycofenolaat mofetil) gestaakt. Bij de andere helft wordt de standaardbehandeling met twee afweerremmers voortgezet. Via een lotingssysteem wordt bepaald wie welke behandeling zal krijgen. Zes maanden na transplantatie wordt een nierbiopt afgenomen en tijdens polikliniek bezoeken wordt extra bloed afgenomen om de afweer te kunnen bestuderen. Daarnaast krijgen deelnemers na een jaar vaccinaties toegediend (onder andere tegen griep en longontsteking). Ook zal met behulp van vragenlijsten bekeken worden wat het voor de patiënt betekent om minder afweerremmende medicijnen te gebruiken. Door de metingen van de twee groepen met elkaar te vergelijken, wordt zichtbaar welk effect het staken van een afweerremmer heeft op het afweersysteem. 25 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 (Her)kent u deze verpleegkundigen? In de serie ‘(Her)kent u deze verpleegkundigen?’ beantwoorden verpleegkundigen (dat kunnen ook medisch maatschappelijk werksers zijn) vier vragen over hun werk, zodat u als lezer, wat nader kennis kunt maken met deze mensen. In dit decembernummer stellen zich twee verpleegkundigen voor die beiden werkzaam zijn in het Erasmus MC. Wie ben ik? Laat ik me eerst even voorstellen. Ik ben Famke Hengeveld en werk als dialyseverpleegkundige op de dialyseafdeling van het Erasmus MC te Rotterdam. Ik werk hier nu bijna drie jaar met veel plezier. Ook heb ik hier de opleiding tot dialyseverpleegkundige afgerond. Als Zeeuwse ben ik naar Rotterdam gekomen om de HBO-V opleiding hier te volgen. Tijdens en na mijn opleiding was ik werkzaam in het IJsselland Ziekenhuis op de afdeling interne geneeskunde. Hier had ik het erg naar mijn zin, alleen miste ik het ‘echte’ contact met de patiënt. Ik vind het contact met de dialysepatiënt bijzonder, omdat zij zo vaak in het ziekenhuis zijn. Je ziet de patiënten terug, waardoor je een vertrouwensband met hen kunt opbouwen. Wat doe ik? Het Erasmus MC heeft een zogenaamd acuut dialysecentrum. Hier dialyseert een naar verhouding kleinere groep chronische dialysepatiënten, de andere plaatsen zijn beschikbaar voor acuut instromende patiënten. Hierbij kun 26 je denken aan patiënten die vanuit de IC instromen of transplantatiepatiënten waarvan de transplantatienier helaas nog niet (voldoende) functioneert. Tijdens een werkdag heb je de zorg voor drie patiënten. Je sluit de patiënt aan en draagt zorg voor hem/haar gedurende de behandeling. Je ondersteunt waar nodig en onderhoudt contact met de arts en eventuele andere disciplines. Wij voeren op de afdeling, naast de gewone dialysebehandeling, ook andere behandelingen uit, zoals plasmafiltratie. Ook hebben wij patiënten op de IC waarbij behandelingen worden uitgevoerd. Al deze verschillende facetten maken het werk afwisselend. Ik neem deel aan de werkgroep diabetes. Met deze werkgroep proberen we de zorg voor dialyserende diabetespatiënten zo optimaal mogelijk te maken en verdere complicaties te voorkomen. de verschillende behandelingen die wij doen. Het is bijzonder om te zien dat er altijd nieuwe ontwikkelingen zijn. Ik vind het belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen door het lezen van vakliteratuur en het volgen van klinische lessen en/of bijscholingen. De techniek De combinatie tussen de verpleegkundige zorg en de technische kant van het beroep is erg leuk. Het is interessant om je te verdiepen in Tegen die tijd zullen we toch moeten gaan uitkijken naar een ander beroep. Tot het zover is zullen wij ons werk met veel plezier blijven doen! De toekomst In de toekomst verwacht ik meer patiënten die afhankelijk zijn van een nierfunctievervangende therapie. De mensen worden ouder, diabetes komt vaker voor; al met al er zijn veel risicofactoren voor het ontstaan van nierschade. Daarentegen gaan de ontwikkelingen zo snel dat ik me afvraag of deze vorm van behandeling in de toekomst nog wel noodzakelijk zal gaan zijn. Denk aan de draagbare kunstnier…. Als zoiets goed ontwikkeld is, zal dat voor veel mensen een goede optie zijn. Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Wie ben ik? Ik ben Margot Brandon, dialyseverpleegkundige en 51 lentes jong. Ik heb zeer gevarieerde ervaringen, doordat de verpleging mijn tweede beroep is. De dialyse ben ik tien jaar geleden ingegaan en doe het nog steeds met plezier, ik ben zowel zzp’er als contractant. Door de grote variatie aan dialyseafdelingen die ik heb mogen meemaken, heb ik mijn werk scherp en leuk gehouden. Vooral het technische gedeelte van de dialyse spreekt mij aan, maar de patiëntencontacten zijn vanzelfsprekend het leukst. Op dit ogenblik werk ik in drie centra: Erasmus MC, Codia Waterland en het Rijnland Ziekenhuis. Wat doe ik? Ik ben strikt en alleen bezig met patiëntenzorg en het verschilt per afdeling wat mijn taken zijn op een dag. Het Erasmus MC heeft 18 dialyseplaatsen, waaronder ook een isolatieplaats en een acute opvang, hetzelfde geldt voor het Rijnlandziekenhuis. Codia Waterland heeft zeven dialyseplekken, waarvan twee isolatieplaatsen. Ik werk in alle centra met plezier, en overal en elke dag leer ik weer iets nieuws van collega’s, maar ook vaak van patiënten. Hoewel het redelijk druk kan zijn op de verschillende afdelingen, is er altijd wel tijd en ruimte voor een gesprek met de patiënten. Dat hoeft natuurlijk niet direct een serieus gesprek te zijn, maar het kán wel, en dat is het fijne van de dialyse. De drukte wisselt af met wat rustiger perioden, waardoor er toch tijd is voor iets anders dan de gewone aan- en afkoppelperikelen. De techniek Techniek heeft mij altijd aangetrokken, dus zit ik helemaal goed in de dialysewereld. Het bezig zijn met de machines, maar ook de zorg die we moeten bieden is vrij technisch. We zijn veel bezig met cijfers en verhoudingen, waardoor soms het niet-technische gedeelte een beetje ondergesneeuwd raakt. Maar ook dat vind ik een uitdaging om toch die balans te vinden en te behouden. Om dit werk goed te doen moet je wel goed je vak bijhouden, en scholing is dus erg belangrijk. Zo hebben we de Nederlandse Nefrologie Dagen, het Vaatsymposium, het Diabetes- en Dialysesymposium en nog veel meer kleinere en ziekenhuis gebonden symposia en klinische lessen. Ik probeer op alle afdelingen waar ik werk zoveel mogelijk te volgen van de aangeboden scholing, niet alleen omdat er veel geëist wordt, maar ook omdat het boeiend is de ontwikkelingen te volgen. Vooral de laatste jaren volgen de vernieuwingen en de verbeteringen zich snel achter elkaar op. Of het nu gaat om de nieuwe draagbare kunstnier of een nieuw soort pleister en alles wat daartussen zit: de ontwikkelingen zijn alleen bij te houden door scholing. De toekomst Zelf zou ik graag een verschuiving naar de thuisdialyse zien, en ik heb zelf plannen om een dialysebus te creëren om bij de patiënten thuis langs te gaan. Zo wordt thuisdialyse ook bereikbaar gemaakt voor de patiënt die geen zin en/of ruimte heeft om een machine in huis te hebben staan. Het zou eigenlijk nog fijner zijn als de draagbare nier voor een zo groot mogelijke groep patiënten bereikbaar wordt. Wist u dat..….. • er op 8 november een themamiddag was over het onderwerp: Hoe ga ik als nierpatiënt met voeding om? • op 20 november jl. de voorlichtingsavond was over thuisdialyse in het Vlietlandziekenhuis? • er op zaterdag 29 november weer een kookworkshop werd gehouden in het Geuzencollege in Vlaardingen? • dit altijd een zeer gezellige en inspirerende happening is? • op 24 januari 2015 de vakantiebeurs wordt gehouden in Amsterdam? • er van 4 t/m 13 mei en van 14 t/m 23 september 2015 een groepsreis voor nierpatiënten naar Benidorm wordt georganiseerd? • u daarvoor informatie kunt inwinnen bij Joop den Breems: [email protected] of tel.nr. 0181-614758? • er op de Nierdag in Lunteren een nieuwe app, Coach4Life, geïntroduceerd is voor nierpatiënten? • u veel informatie kunt vinden over kruiden zonder zout op • aanraking door massage heel prettig is voor chronische patiënten om zich lekkerder in hun vel te voelen? • er een nieuwe manier van voortbewegen is ontwikkeld: de Alinker? Zie www.theAlinker.com • wij nog steeds graag nieuwe leden verwelkomen? • daarvoor achterin ons blad een aanmeldingsformulier zit? • wij ook graag bijdragen van leden opnemen? • onze ledenadministratie na het overlijden van een lid daarvan • • graag een bericht ontvangt om zo onnodig leed bij de nabestaanden te voorkomen? onze ledenadministratie het ook graag verneemt als u overgaat op een andere manier van dialyseren of bij transplantatie? we graag op de hoogte gehouden worden via [email protected] als uw e-mailadres wijzigt? www.dekruidenspecialist.nl 27 In de tropen de gezelligheid opzoeken en bij ons dialyseren? De prettigste combinatie Hier had úw advertentie kunnen staan Voor meer informatie kunt u mij, Mireya Mamadeus altijd bellen! Telefoon: 071 572 07 85 Mobiel: 06 24 60 37 86 211161_diatel.indd 1 22-06-10 13:33 * Interieur* Partyschip Marlina 100 tot 400 personen Rederij Fortuna B.V. Bel voor ons vaarprogramma met Moonlight Cruises, Brunch- en speciale rondvaarten. Ook voor afhuren van de schepen voor receptie, bruiloft of personeelsfeest. Partyschip Fortuna 30 tot 100 personen Veerweg t/o de Molen, Tel. 0181-626 126 • Fax 0181-624 702 • internet: www.partyschepen.org Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 In het z nnetje………… vrijwilligerswerk Graag willen wij in deze Levenslijn alle vrijwilligers die op welke manier ook, bezig zijn in de zorg, eens in het zonnetje zetten. In de zorg helpen landelijk ongeveer 600.000 vrijwilligers mee. De zorgsector zou niet zonder kunnen. Vrijwilligers geven extra aandacht aan de mensen, waar beroepskrachten helaas niet meer aan toekomen. In december gaan we met z’n allen weer goede voornemens maken voor het nieuwe jaar, misschien is vrijwilligerswerk iets voor u! In Levenslijn hebben we al in een aantal nummers in rapportages aandacht besteed aan vrijwilligers en we zullen dit ook de komende nummers blijven doen. Vrijwilligerswerk in de zorg behelst een groot aantal zaken zoals: gastvrouw/gastheer in een ziekenhuis/verpleeghuis, mantelzorg verlenen, medewerker van een ziekenomroep, begeleider van ernstig zieke patiënten, voorlichting geven, helpen bij het verstrekken van eten en drinken, DAG VAN DE VRIJWILLIGERS 7 DECEMBER gezellig een praatje maken, verzorgen erediensten, met mensen een wandeling maken, patiëntenbibliotheek, etc. etc. Wat wordt er allemaal verwacht van een vrijwilliger in het ziekenhuis? Men kiest in vrijheid voor het verrichten van vrijwilligerswerk. Deze vrije keus brengt wel verplichtingen met zich mee. Vrijwillig is niet vrijblijvend, men moet op u kunnen rekenen! De werkzaamheden behelzen vastomlijnde taken op vastgestelde tijden. Sommige ziekenhuizen geven een tegemoetkoming in de reiskosten. Vrijwilligerswerk wordt niet betaald, maar het geeft vaak net dat beetje extra voor de patiënt. Soms is een luisterend oor al genoeg. De vrijwilliger moet zich houden aan de rechten, plichten en regelingen van het ziekenhuis. In ieder geval moet de vrijwilliger aan een aantal eisen voldoen: • Enthousiast • Geduldig • Discreet • Vitaal • Goed kunnen communiceren en luisteren • Sociaal • Representatief en verzorgd • Rustige uitstraling • Gevoel voor humor • Flexibele in- en opstelling • Creatief • Respect voor de individuele mens • Zelfstandig functioneren • Afspraken nakomen Kan men zomaar geplaatst worden als vrijwilliger? Allereerst moet men solliciteren en kan men zijn/haar wensen kenbaar maken. Per ziekenhuis is dat verschillend, in een apart kader wordt aangegeven hoe men zich kan aanmelden bij de diverse ziekenhuizen, die achterin Levenslijn genoemd worden. Als er op het moment geen vacatures zijn, dan krijgt u dat te horen en kunt u mogelijk op een wachtlijst worden geplaatst. Niet elke vrijwilligersfunctie is voor iedereen geschikt, de kandidaat moet passen in het profiel van de vacature. Vrijwel in alle gevallen vindt er vooraf een persoonlijk gesprek plaats met een van de medewerkers van het ziekenhuis. Wilt u ook eens iemand in het zonnetje zetten in Levenslijn, laat het ons dan weten via [email protected] 29 Vakantie Dialysecentrum BENIDORM (SPANJE) UW VAKANTIE Het dialysecentrum IMED Levante biedt u de mogelijkheid om te genieten van een onbezorgde vakantie of overwintering in Spanje. Het centrum heeft een nauwe samenwerking met verschillende accommodaties in Benidorm, zoals hotels, zorghotels, appartementen en verpleeghuizen. Wij geven u een uitgebreid advies m.b.t. uw vakantiebestemming, accommodatie, dialyse en medische zorg. Als u geïnteresseerd bent in een dialysevakantie of speciale wensen heeft dan verzoeken wij u vriendelijk om contact met ons op te nemen. SPECIALE PROMOTIES Hotel Monaco Sandos Spa Luxe 4 sterren hotel All inclusive Inclusief vliegveldservice Geheel verzorgde 10 daagse Groepsreis Verblijf in Hotel Monaco Sandos Spa Inclusief medische begeleiding Inclusief excursies Vanaf €40,- p.p.p.n Toeslag 1- persoonskamer €15,- p.n Periode Er zullen twee 10-daagse groepsreizen worden georganiseerd - Ma 04.05.2015 t/m Ma 13.05.2015 - Ma 14.09.2015 t/m Ma 23.09.2015 Prijs €849,- p.p op basis van all inclusive Toeslag 1- persoonskamer €125,- Gemelos 22 Luxe appartementencomplex Ideaal voor een overwintering Inclusief vliegveldservice Vanaf 175,- per week Luxmar Eenvoudig appartementencomplex Inclusief vliegveldservice Gratis INFORMATIE & RESERVERINGEN Ziekenhuis IMED Levante · c/ Ramón y Cajal, 7. BENIDORM (Spanje) Simone Bentlage (Nederlandssprekend) (+31) 629 731 000 [email protected] www.imedtreatmentsabroad.com/nl · www.dialyseinspanje.nl facebook.com/imedtreatmentsabroad ‘Sa BE ZIE Het geheel nieuwe vakantie dialysecentrum is gebouwd in 2010 en heeft alle voorzieningen en een uitrusting die volledig nieuw zijn. Het centrum is geaccrediteerd in overeenstemming met de ISO 9001 en 14001, kwaliteits- en milieubeleid. nita ST E ria Aw ard KEN PRIV HU É IS CO MU NID AD VAL EN CIA - 20 NA 12 - s’ Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Hoe kan men informatie inwinnen of zich aanmelden: Albert Schweitzer ziekenhuis www.asz.nl/werk-opleiding/vrijwilligerswerk. E-mailadres: [email protected]. Op de site treft u een interesseformulier aan, dit kunt u invullen en on-line versturen. Via mail of telefoon wordt hier op gereageerd. Erasmus Medisch Centrum Bekijk de folder ‘Vrijwilligers’ op de website: www.erasmusmc.nl/5672/3528749/FolderVrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in vrijwilligerswerk bij het Erasmus MC? Zodra er vacatures zijn wordt dit vermeld op de site. Maasstad Ziekenhuis www.maasstadziekenhuis.nl/Werken_en_ leren_bij_Maasstad_Ziekenhuis/Werken_en_ leren_bij_het_Maasstad_Ziekenhuis/Vacatures/Meer_informatie_over/Vrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in vrijwilligerswerk, neem dan contact op: Per e-mail: [email protected] Vlietland Ziekenhuis www.vlietlandziekenhuis.nl/index.php?page= vrijwilligers. Op de site treft u een interesseformulier aan, dit kunt u invullen en on-line versturen. Via mail of telefoon wordt hierop gereageerd. Sint Franciscus Gasthuis www.werkenbijhetsfg.nl/smartsite.dws?ch= weo&id=5564. Geïnteresseerd in vrijwilligerswerk, neem dan contact op: Per e-mail: [email protected] 10-daagse groepsreis naar Benidorm-Spanje Het vakantie dialyse centrum Imed levante organiseert een 10 daagse groepsreis in het voorjaar en in het najaar van 2015 naar Benidorm. Deze reis is speciaal voor dialysepatiënten die van een zorgeloze geheel georganiseerde reis willen genieten onder begeleiding van Nederlandse professionals. Maar ook Pre-dialysepatiënten en als u getransplanteerd bent kunt mee! Er is gekozen voor het luxe vier sterren hotel Monaco Sandos op maar liefst 400 meter gelegen van het Levante strand. Het Hotel is zeer centraal gelegen ten opzichte van de vele winkeltjes, restaurantjes, terrasjes en de gezellige markten in Benidorm. Dagelijks kan er genoten worden van de mediterrane keuken, met heerlijke lokale gerechten. Waarbij het regime op basis van all inclusieve is. Vakantie Dialysecentrum BENIDORM (SPANJE) Tijdens uw verblijf in Benidorm worden er twee excursies georganiseerd waaraan u deel kan nemen. De dialysebehandelingen zullen plaatsvinden in het vakantie dialyse centrum van het ziekenhuis van IMED Levante. Het geheel nieuwe vakantie dialyse centrum is gebouwd in 2010 en heeft alle voorzieningen en een moderne uitrusting die volledig nieuw zijn. Door zijn ligging op de zesde verdieping heeft het centrum een fantastisch uitzicht over Benidorm en zijn omgeving. Geïntereseerd? Als u geïnteresseerd bent in deze 10-daagse groepsreis kunt u contact met opnemen met Simone Bentlage (Nederlandssprekend) Tel: 06 - 29 73 10 00 Email: [email protected] www.dialyseinspanje.nl Zie ook de advertentie in dit blad. 31 de or vo actievoo rw n: rde aa Kij k Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Proef ma k e r s.n l/ p r oe Laat je overtuigen door de volle smaak KEES, GOED VOOR JE CHOLESTEROL In kees, een lekkere kaasvariant, vervangen we de verzadigde melkvetten door gezonde plantaardige oliën. Deze unieke samenstelling zorgt ervoor dat kees 60% minder verzadigd vet* bevat en rijk is aan onverzadigd vet. Daarom is kees goed voor je cholesterol. Bovendien bevat kees 30% minder zout* en dat is goed voor je bloeddruk. Het verminderde zoutgehalte wordt niet gecompenseerd met kalium. Wil je een meedoen aan de proefactie? www.keesmakers.nl/proefactie * vergeleken met een 48+ kaas van dezelfde leeftijd e es fa .k c ti e www GRATIS Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Ook in Nederland orgaanhandel Orgaanhandel vindt ook in Nederland plaats. Twee patiënten geven toe dat zij in Nederland hebben betaald voor een donornier, hoewel dat is verboden. Daarnaast komt het geregeld voor dat Nederlandse patiënten naar het buitenland reizen voor commerciële orgaantransplantatie. Uit gesprekken met patiënten blijkt dat de kosten uiteenlopen van 6.000 euro tot 100 duizend dollar. Dit blijkt uit een onderzoek van het Erasmus MC in Rotterdam naar illegale orgaanhandel. Uit een enquête onder 241 zorgverleners die nierpatiënten behandelen, blijkt dat bijna de helft (46 procent) van hen een tot vier patiënten kent die in het buitenland een niertransplantatie hebben ondergaan. 65 zorgverleners vermoeden dat die nier is gekocht, en 31 van hen zeggen dit zeker te weten. Het gaat om patiënten die plotseling met een nieuwe nier in het ziekenhuis verschijnen en bevestigen dat ze veel geld voor hun nier en de transplantatie hebben betaald, of niet willen zeggen hoe ze aan die nieuwe nier zijn gekomen. Meestal zijn het patiënten van buitenlandse afkomst, die zijn geopereerd in het land van herkomst of in een land ‘waarmee ze affiniteit hebben’, zegt criminoloog en internationaal jurist Frederike Ambagtsheer, hoofdonderzoeker van het project. Uit gesprekken met patiënten blijkt dat de kosten uiteenlopen van 6.000 euro tot 100 duizend dollar. Landen waar zulke operaties worden gefaciliteerd zijn onder meer Pakistan (‘het goedkoopst’, aldus Ambagtsheer), India, Colombia en China. In China zijn de wachttijden het kortst; dit land maakt er ook geen geheim van dat de organen afkomstig zijn van geëxecuteerde gevangenen. Armoede De koop en verkoop van organen is wereldwijd, met uitzondering van Iran, verboden. In landen waar grote armoede heerst, is het afstaan van organen niet altijd geheel vrijwillig. Er treden bovendien vaak complicaties op omdat de donor geen rechten heeft of nazorg krijgt. Het onderzoek van het Erasmus MC, uitgevoerd door twee criminologen, is niet gericht op opsporing en vervolging van patiënten en donoren, maar op het aanpakken van de mensen die de handel mogelijk maken, zoals artsen, ronselaars, verzekeraars en tussenpersonen die zich met de illegale handel verrijken. Van de 546 transplantatiechirurgen, coördinatoren, nefrologen, verpleegkundigen en maatschappelijk werkers die in Nederland met nierpatiënten werken, hebben 241 personen aan het onderzoek meegewerkt. Dit kan dubbeltellingen tot gevolg hebben, omdat menig patiënt door verschillende specialisten wordt behandeld. Anderzijds is dit mogelijk het topje van de ijsberg, omdat 305 geënquêteerden geen respons gaven, zegt hoogleraar Interne Geneeskunde Willem Weimar, de leider van het onderzoek. Gedwongen Drie geënquêteerden melden dat de donor heeft verteld dat hij was gedwongen een nier te af te staan. Uit de enquête blijkt dat 17 zorgverleners vermoeden dat hun patiënten een nier in Nederland hebben gekocht. Drie geënquêteerden melden dat de donor heeft verteld dat hij was gedwongen een nier te af te staan, door druk binnen de familie of doordat de donor een afhankelijkheidsrelatie heeft met de patiënt. Het overgrote deel van de zorgverleners (zo’n 80 procent) heeft behoefte aan richtlijnen voor de omgang met patiënten en donoren van wie wordt vermoed dat ze een orgaan willen (ver) kopen. De onderzoekers vinden dat er een meldpunt moet komen waar artsen, zonder hun beroepsgeheim te schenden, misstanden kunnen melden bij de politie. Eind 2012 pleitte de Nationaal Rapporteur Mensenhandel, Corinne Dettmeijer, al voor een instantie die illegale orgaanhandel gaat onderzoeken en registreren. Volgens Dettmeijer komt gedwongen orgaandonatie in de Nederlandse statistieken niet voor ‘omdat we er niet naar kijken’. Zij draagt oplossingen aan om misstanden tegen te gaan, zoals het levenslang vrijstellen van donoren van ziektekostenpremies. Dit zou zowel het orgaantekort als de commerciële orgaanverwijdering kunnen terugdringen. 735 mensen wachtten eind 2013 op een nier Eind 2013 waren 735 patiënten in Nederland in afwachting van een niertransplantatie. Dat is een daling van 14 procent ten opzichte van eind 2012 (855 personen), blijkt uit cijfers van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS). Die daling is te danken aan het feit dat vorig jaar een recordaantal van 520 levende donoren een nier afstond. In heel 2013 werden 954 nieren getransplanteerd. In 2013 werden 336 postmortale orgaandonoren gemeld bij het Orgaancentrum van de NTS. Daaronder waren er 225 (76 procent) bij wie daadwerkelijk een of meer organen werden uitgenomen voor transplantatie. Afgelopen week tijdens de Donorweek, van 12 tot en met 19 oktober, hebben aanzienlijk minder mensen aangegeven wel of geen donor te willen zijn dan een jaar geleden. De Donorweek 2014 leverde 27.433 registraties op, tegenover 31.285 in 2013. Van de 27.433 mensen die zich lieten registreren, gaf ruim 86 procent aan bereid te zijn een orgaan te doneren. Bron: Volkskrant oktober 2014 33 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Uitgeperst Pionier Nederlandse dialys e overleden Vlietland beste ziekenhuis op medische zorg is in SCHIEDAM - Het Vlietland Ziekenhu ronde het op e best Schiedam is dit jaar het ninve een uit t blijk deel medische zorg. Dat tarisatie van tijdschrift Elsevier. , waarElsevier beoordeelde 91 ziekenhuizen ra, cent e isch med air onder de acht universit r onde zijn k rzoe onde op 515 punten. Voor het izen enhu ziek de die meer gegevens gebruikt ectie verplicht moeten aanleveren bij de Insp insti Zorg het en g voor de Gezondheidszor tuut Nederland. jk is het Ziekenhuis St. Jansdal in Harderwi st de Naa d. erlan Ned beste ziekenhuis van afgede over het die lijst van ziekenhuizen de ook is en, ded lopen vijf jaar het best jaar dit zijn Er erd. jaarlijkse lijst gepublice e van tien ziekenhuizen die de maximale scor Het en. hebb eel oord vier bolletjes in het eind St. van. één hier is Vlietland Ziekenhuis het en lijst die in r Jansdal staat ook wee blinkt Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp . heid richt ntge patië in volgens Elsevier uit Bron: Dichtbij, nov. 2014 34 Op 22 september is in Rotterd am dr. Erik Ernst methods with special regard to the principl Twiss (95) overleden. Twiss es was een van de and scope of inte stinal dialysis’. Aansluitend eerste nefrologen die het bela ng en de moge- werkte hij van 1951 tot 1984 in het toenm lijkheden van dialyse zagen. alige Hij heeft het St. Clarazieke nhuis in Rotterdam. Al in 195 dialysecentrum in het voorma 2 lige St. Clara richtte hij hier een dialysecentrum in. In dit Ziekenhuis in Rotterdam opg ericht. centrum werkte hij met de Kiil-Twiss-kunstnier . Hierbij was, in tegenstelling De hemodialysemachine mag tot sommige dan een Neder- and ere kun stn iere n, gee n pom p en gee landse uitvinding zijn, nadat Wil n lem Kolff naar donorbloed nodig. de Verenigde Staten was vert rokken was lang niet iedere internist in ons land overtuigd van In de jaren ‘50 was hemodialyse, door de bedeze nieuwe behandeltechn iek. Belastend, perkte vaattoe gan gsmogelijkheden, alleen nog duur, alleen door goed getrain de zorgverle- ges chi kt als tijd elij ke opl oss ing bij acu ut ners te gebruiken en lang niet altijd effectief. nierfalen. Ook Twi ss was toen nog van mening Erik Twiss zag wel mogelijkhe den. Hij ging dat dialyse gestopt kon worden als uit verder met experimenteren een en ontwikkelen, biopt blee k dat alle nierfilters verwoes waarbij hij in eerste instantie t zijn . gebruikmaakte Herstel was dan tenslotte niet meer mogeli van een kunstnier van het jk. Zweedse bedrijf Hier kwa m pas verandering in met de Alwall. Dit was een zogenaam uitvinde platennier, ding van de shunt. net als het apparaat van Kol ff met cellofaan als semipermeabel (halfdo orlatend) mem- Dr. Erik Twi ss heeft enige tientallen publica braan. ties op zijn naam staan, onder andere over de mogelijkheid dialysaat te her Twi ss pro mo vee rde in 195 gebruiken na 0 aan de Rijk s- behandelin g met actieve kool. Hij is naa universiteit Groningen op zijn mgeproefschrift ver van het Dr. E.E. Twissfonds, dat onderzo ‘Treatment of uremia by dia ek lysis and other in de necrolo gie financiert. Bron: Niernieuws, 9-2014 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Inzage patiëntendossier REGIO - Patiënten van het Erasmus MC hebben voortaan inzage in de brieven die hun zorgverlener stuurt naar huisarts of verwijzend specialist. Deze brieven komen in het elektronisch dossier dat het Erasmus MC over de patiënt bijhoudt. Dit gedeelte van het elektronisch patiëntendossier is sinds deze maand ontsloten in ‘Mijn Erasmus MC’, een besloten portal waartoe alleen de patiënt toegang heeft. De patiënt kan inloggen met zijn DigiD. Door de patiënt inzage te bieden in de correspondentie, kan hij meer kennis vergaren over zijn medische gesteldheid. Met die kennis krijgt hij een grotere rol in de spreekkamer, waar samen met hem beslissingen worden genomen over zijn behandelingen en zijn zorg. De patiënt heeft te allen tijde en vanaf elke plaats toegang tot zijn medische gegevens. Op termijn zijn ook diagnoses, medicatievoorschriften, laboratoriumuitslagen, allergieën, o.k.-verslagen, uitslagen van controles, scans en röntgenfoto’s voor de patiënt in te zien. Krijgen patiënten te maken krijgt met andere zorgverleners, dan kunnen die vanuit een andere zorginstelling inloggen op zijn medische gegevens. Het Erasmus MC vindt het belangrijk dat de positie van de patiënt wordt versterkt, door educatie, het geven van meer regie en nu dus ook door de inzage. Bron: Weekblad De Botlek, oktober 2014 35 ,SJKHUVEF[PSHEJFVOPEJHIFFGU &SWBSJOHFONFUEF8NP .FME[FCJKIFU.FMEQVOU8NP .FMEQVOU 8NP 4UFFETNFFS[PSHFOPOEFSTUFVOJOHXPSEFOEPPSEFHFNFFOUFO HFMFWFSE%JUJTHFSFHFMEJOEF8FUNBBUTDIBQQFMJKLFPOEFSTUFVOJOH 8NP )PFQBLUVXHFNFFOUFEJUBBO 8JK[JKOCFOJFVXEOBBSVX FSWBSJOHFO.FMEEF[FCJKIFU.FMEQVOU8NP"MMFTJHOBMFOLVOOFO CJKESBHFOBBOWFSCFUFSJOHWBOEF[PSH 8BUWFSBOEFSUFS (FNFFOUFOLSJKHFONFFSUBLFO%BBSOBBTULSJKHFO[FNJOEFSHFMEPNEF[PSHFO POEFSTUFVOJOHUFSFHFMFO#JKFFOBBOWSBBHWPPSIVMQPG[PSHWJBEFHFNFFOUFXPSEU FFSTUHFLFLFOOBBSXBUV[FMGLVOUEPFOFWFOUVFFMNFUIVMQWBOGBNJMJFWSJFOEFOFO CVSFO1BTBMTEJFOJFUWPMEPFOEF LVOOFOIFMQFO[BMEFHFNFFOUFJOTQSJOHFO .FMEQVOU8NP 8BU[JKOEFHFWPMHFOWBOEF[FWFSBOEFSJOHFOWPPSV 6LVOUVXFSWBSJOHFONFMEFOCJKIFU.FMEQVOU8NP6XNFMEJOH LBOHBBOPWFSVJUFFOMPQFOEF[BLFOCJKWPPSCFFMEPWFSIFUBMEBOOJFUNFFS UPFLFOOFOWBOFFOIVMQNJEEFMPG IVJTIPVEFMJKLFIVMQEFNBOJFSXBBSPQEF[PSHXPSEUHFMFWFSEEFLFV[FWSJKIFJEPGXBUVNPFUCJKCFUBMFOWPPSEF WPPS[JFOJOH 8BUXPSEUNFUEFNFMEJOHFOHFEBBO ;PSHCFMBOH;VJE)PMMBOEPOEFS[PFLUEFNFMEJOHFO0WFSEFSFTVMUBUFOHBBOXFNFUHFNFFOUFOJOHFTQSFL(FNFFOUFO LVOOFOIJFSEPPSHFSJDIUWFSCFUFSJOHFOBBOCSFOHFOJOEFVJUWPFSJOHWBOEF8NP )FU.FMEQVOU8NPWJOEUVPQ XXX[PSHCFMBOH[VJEIPMMBOEOM 8JMUVJFNBOEQFSTPPOMJKLTQSFLFOOFFNEBODPOUBDUPQNFUIFU"EWJFTQVOU;PSHCFMBOH PGBEWJFTQVOU![PSHCFMBOH[VJEIPMMBOEOM Meer informatie I: www.zorgbelang-zuidholland.nl M: [email protected] T: (088) 929 40 00 Uw droomvakantie, verzorgd! Uw droomvakantie, verzorgd! Stichting Vakantie Dialyse Stichting Vakantie Dialyse Nederland Suriname Voor meer informatie: Nederland Suriname Telefoon: Voor meer06-81912646 informatie: E-mail: [email protected] Telefoon: 06-81912646 E-mail: [email protected] Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Hoe ga ik als nierpatiënt met voeding om Dit was het onderwerp van een interessante themamiddag op 8 november jl. in hotel Van der Valk in Ridderkerk. Ditmaal was de bijeenkomst georganiseerd door de NPVR in samenwerking met het Maasstad Ziekenhuis. Geniet van een vakantie aan de Costa BlanCa tijdens uw dialyse-BehandelinG DYALISE CENTRUM SPANJE • • • • • • Hemodialyse24 uur per dag / 365 dagen per jaar Uniekcentrumwerktsamenmetálle Nederlandse verzekeraars Nederlands team:medici,verpleegdienstentolkenstaanvooruklaar Wijorganiseren uw vakantie en die van uw metgezellen Mogelijkheidtotnachtelijke hemodialyse Specialeservicevoor patiënten met besmettelijke ziekten www.dialysisspain.net [email protected] 900 380 480 - 0034 965 731 378 Avenida Alfonso Puchades, 8 - 03501 Benidorm Spanje (+34) 96 585 38 50 www.clinicabenidorm.com Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Bij binnenkomst was er koffie en thee en er stond een heerlijke lunch met lekkere broodjes klaar. In de middag werd nog frisdrank rondgedeeld. Alles was weer uitstekend verzorgd. De NPVR had een stand met informatie en ook folders van diverse organisaties over voeding. Er was een stand van een dialysecentrum in Benidorm, Spanje, voor een zonnige vakantie met de NPVR. Hans Overtoom van het Sint Franciscus Gasthuis verzorgde de muzikale intermezzo’s. De diëtistes Mariëlle van de Velde en Wilma Nugteren en medisch maatschappelijk werker Ton van Kooij van het Maasstad Ziekenhuis leidden de middag. Ze deden dat op een interactieve manier. Er werden allerlei vragen gesteld over voedingsstoffen die voor nier- patiënten belangrijk zijn. De vragen gingen o.a. over: • Waar zit meer eiwit in, in kip of in ei? (In kipfilet zit driemaal zoveel eiwit). • Wat is beter, keukenzout of zeezout? (Allebei zout met evenveel natrium). Zo waren er ook vragen over kalium, calcium en fosfaten en hoeveel je mag hebben. Er kwamen vaak verrassende antwoorden, die alle werden toegelicht. Iedereen kon ook vragen stellen over de eigen situatie. Het kwam er allemaal op neer dat je de voedingsstoffen nodig hebt, maar alles met mate. Het is belangrijk een goede balans te vinden. Veel mensen deden enthousiast mee. Bij een fout antwoord viel je af en de laatste die overbleef won een leuke prijs. Er waren nog meer prijzen te winnen. In de pauze kon je raden hoeveel zout er in een zak chips zat (3,3 gram). De meeste mensen gokten te hoog maar er was toch een winnaar die er maar 0,1 gram naast zat, ook hij won een leuke prijs. Bij binnenkomst had iedereen een lootje gekregen en als afsluiting van de middag werd de trekking verricht met wederom een mooie prijs. De bijeenkomst werd afgesloten met een hapje en een drankje en gezellig napraten. Els van Dijk 39 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Verandering van omgeving? Reizen tot u erbij neervalt? Gaat u met ons de uitdaging aan? De NVN nodigt u uit om op zaterdag 24 januari 2015 de Vakantiebeurs 2015 te bezoeken. Datum: Locatie: Bereikbaar: Parkeren: Zaterdag, 24 januari 2015 Aristo Accomodaties, Teleportboulevard 100, 1043 EJ Amsterdam. www.aristo.nl naast station Sloterdijk en nabij de ringweg A10 eigen parkeergarage met voldoende invalideparkeerplaatsen Alle NVN leden zijn welkom (jong én oud, mensen met beginnende nierschade, dialyserenden, mensen die zijn getransplanteerd, partners, ouders met kinderen met een nierziekte). Verwendagje “Dit is veel leuker dan thuis achter de computer een vakantie boeken of naar een reisbureau gaan”. Op de gezellige markt krijgt u goede informatie en presenteren de standhouders uit binnen- en buitenland veel goede reisideeën. U wordt verwend met lekkere hapjes, drankjes onder begeleiding van gezellige live muziek. U kunt zich uitstekend laten informeren over reizen, dialysefaciliteiten, medische begeleiding of andere specifieke mogelijkheden. En dat allemaal in een vrolijke vakantiesfeer. Reserveer tijdig een plaatsje bij één van de interessante parallelsessies! En…u kunt mooie prijzen winnen..Al eens naar Mallorca op vakantie geweest? Hou de Wisselwerking van december in de gaten of “like” de Facebookpagina van de NVN. Meer informatie of inschrijven? Kijk op de webpagina van de NVN: www.nvn.nl/vakantiebeurs2015. U komt toch ook! 40 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Henk in ‘t Veld is een HELD In het decembernummer van vorig jaar hebben we aandacht besteed aan de collecteweek van de Nierstichting. De jongste collectant uit Dordrecht werd toen afgebeeld. Dit jaar heb ik een gesprek gehad met de oudste collectant. Vroeger haalde hij de bus op bij Monique, maar die komt hem tegenwoordig brengen en halen. Over het algemeen zijn het aardige mensen die aan de deur komen, vindt Henk, en omdat hij al jaren collecteert bij dezelfde mensen, is er altijd nog wel tijd voor een praatje met zijn vaste klanten. Henk in ‘t Veld is 84 jaar en al ruim 30 jaar enthousiast collectant voor de Nierstichting. Monique, coördinator van de collecte voor de Nierstichting, vraagt me of ik eens bij hem langs wil gaan. Henk woont samen met zijn vrouw in Dordrecht en ik word hartelijk ontvangen met koffie en koek. Samen hebben ze drie kinderen (waarvan er helaas een overleden is) en vijf kleinkinderen, drie in Dordrecht en twee in Emmen. Ooit werd hij benaderd door een collectant om ook te gaan collecteren. Henk zei direct ja en gaat nu met veel plezier elk jaar weer op pad om geld op te halen voor de Nierstichting. Alleen in flats wil hij niet collecteren, omdat in zijn wijk flats staan die geen lift hebben. Ook wordt hij, net als elke andere collectant, geconfronteerd met opmerkingen als men niets wil geven, hij kan er wel om lachen. Uitspraken die hij zich kan herinneren: ‘Mijn vrouw is er niet’, ‘we doen niet aan goede doelen’ of ‘we storten altijd’. Maar er zijn gelukkig ook mensen die zeggen: “Is het voor de Nierstichting, nou daar geven wij graag aan”. Als ze hem zien lopen, dan wordt er ook wel door passanten spontaan gegeven. In de huiskamer staat een hometrainer, die wordt weinig gebruikt, eigenlijk alleen een week voor de collecte om fit op stap te kunnen gaan, zegt hij gekscherend. En volgend jaar? “Geen twijfel mogelijk, ik blijf het doen zolang ik het kan”! Marcel Melkert Bij het ter perse gaan van dit blad was de opbrengst van de collecteweek voor de landelijke Nierstichting nog niet bekend. Heeft u de collectant gemist? Giften kunt u overmaken op: ING rekeningnummer 88.000, IBAN NL70 INGB 0000 0880 00 ten name van de Nierstichting te Bussum, onder vermelding van ‘gift’. 41 B.V. voor particulier en handel WWW.PUREWATERGROUP.COM De unieke Quingo scootmobiel met vijf wielen 22-06-10 13:15 161_poot.indd 61_poot.indd 1 MET DE QUINTELL-TECHNOLOGIE VOELT U ZICH COMFORTABELER, VEILIGER EN HEEFT U MEER BEWEGINGSVRIJHEID QUINGO HEEFT VERSTELBARE VOETSTEUNEN? DE IDEALE ZITHOUDING STABILITEIT: VEILIG STOEP OP EN AF EEN ACTIERADIUS VAN 64KM* VEILIGHEID BOVEN ALLES • Gepatenteerd stabilisatie/besturings systeemmet 5 wielen. • Korte draaicircel, stoepranden op- en af en comfort. • Gemakkelijke bediening met automatische reminrichting. • Uitgebreide verlichtingset1 inclusief remlichten. • Schok absorberende voorbumper, Smartbumper1. • Aangedreven Kerbmaster, anti kantelwielen. • Uitgebreide veiligheidsinstructie en ondersteuning. op de Quingo Classic, Plus & Sport. 1 Niet beschikbaar op een 3-wieler. Niet beschikbaar op een 4-wieler. Standaard op een Quingo! SCHUIN EEN STOEPRAND OPRIJDEN? BEKEN VAN TVD Niet mogelijk op een 3-wieler. Moeizaam op een 4-wieler. Gemakkelijk en veilig op een Quingo!! EXTRA KORTE DRAAICIRKEL? UNIEK AANGEDREVEN KERBMASTERTM Anti kantelwielen “MIJN QUINGO IS VEEL STABIELER EN WENDBAARDER DAN MIJN VORIGE SCOOTMOBIEL". De heer Beckers uit Apeldoorn NU GRATIS* HORLOGE BIJ VRIJBLIJVENDE DEMONSTRATIE AAN HUIS. BEL 0800 - 2020 * Alleen op de Quingo Sport Belangrijke informatie: Om de beste service te garandaren zijn Quingo Scootmobielen alleen verkrijgbaar via 5dewiel BV, exclusieve distributeur voor Nederland. Quingo is niet verkrijgbaar via dealers of internet. Minder stabiliteit op een 3-wieler. Grotere draaicirkel op de meeste 4-wielers. Stabiliteit en bewegingsvrijheid op een Quingo! BEL VOOR DE GRATIS QUINGO BROCHURE T. 0800 - 2020 5 ESSENT DIE JE MIËLE PUNTEN OE VOOR T WETEN 3 OF JE EEN SCOOTM 4-WIELIGE OBIEL KO ‘S WERELD OPT. SCOOTM S MEEST VEILIGE OBIELEN SER MET DE IE VAN 5 WIEL QUINTELL TECHNOL IGE OGIE. Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Wist u dat sommige zorgverzekeraars vaak een deel van het lidmaatschapsgeld van een patiëntenvereniging vergoeden? CONTRIBUTIE PATIËNTENVERENIGING vergoed door zorgverzekering De vergoeding varieert per verzekeraar. Zo kan het zijn dat u eenmalig een vergoeding krijgt zolang u bij de verzekeraar blijft. Andere verzekeringsmaatschappijen betalen jaarlijks de de volledige vergoeding van het lidmaatschap terug. Verzekeraar CZ vergoedt jaarlijks twee lidmaatschappen. Helaas zijn er ook zorgverzekeraars die geen vergoedingsregeling voor lidmaatschapskosten van een patiëntenvereniging hebben. Hieronder treft u van een aantal zorgverzekeraars de vergoedingen aan voor het lidmaatschap van een patiëntenvereniging: Verzekeraar Vergoeding Verzekeraar Vergoeding Aevitae (100%) ONVZ Optifit Topfit Superfit 100%, max. € 25,00 eenmalig minimale bijdrage minimale bijdrage OZF Achmea Royaal 100%, max. € 25,00 per jaar Prolife Mediumpolis Largepolis Extra Largepolis Smallpolis max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar Agis Compleet Comfort Comfortplus polis 50+ actief polis max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar Avéro Achema max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar Excellent Beter voor nu (100%) max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar CZ Excellent Supertop max. 2 patiëntenverenigingen per kalenderjaar max. 2 patiëntenverenigingen per kalenderjaar TakeCareNow (Agis) T@ke 2 max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar T@ke 3 max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar De Amertfoortse Optimaal Uitgebreid (100%) (100%) Turien Co (Avero) Royaal Excellent max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar (100%) UnivéZEKUR Optimaal eenmalig maximaal € 25,00 VvAA Zorgverz. Optimaal Top Excellent eenmalig maximaal € 25,00 (100%) (100%) Zorg en Zekerheid AV-basis AV-standaard AV-top AV-GeZZin AV-plus AV-totaal 100% max. € 20,00 100% max. € 20,00 100% max. € 20,00 100% max. € 20,00 100% max. € 20,00 100% max. € 20,00 De Friesland AV optimaal max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar AV optimaal Online max. € 25,00 per verzekerde per kalenderjaar Delta Lloyd Delta Lloyd Comfort (100%) Delta Lloyd Top (100%) iZZ Zorgverzekeraar Zorg v.d. Zorg 1 lidmaatschap tot max. € 25,00 per kalenderjaar (plus Extra Zorg 1, 2 of 3 en 3) Kettlitz Wulfse Verz (Achmea) Royaal Excellent max. € 25,00 per lidmaatschap per persoon per jaar (100%) Menzis Extra verzorgd 2 Extra verzorgd 3 max. € 50,00 per kalenderjaar max. € 50,00 per kalenderjaar Ohra Compleet Extra Uitgebeid (100%) (100%) Bron: CG-Raad GEEN VERGOEDING Ander Zorg Azivo AZVZ Bewuzt CZ (behalve excellent en supertop, maar deze worden niet meer afgesloten.) Czdirect De Goudse Ditzo DSW Zorgverzekeraar Energiek FTBO Interpolis Zorgactief IZA Cura 43 Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Albert Schweitzer ziekenhuis Postbus 444, 3300 AK Dordrecht, www.asz.nl • Locatie Amstelwijck v.d.Steenhovenplein 1, 3317 NM Dordrecht Dialyseafdeling Afdelingssecretaresse tel.: 078-6541111 tel.: 078-6541553 tel.: 078-6541550 • Locatie Dordwijk Albert Schweitzerplaats 25, 3318 AT Dordrecht Dialyseafdeling Afdelingssecretaresse tel.: 078-6541111 tel.: 078-6523815 tel.: 078-6523761 Medisch Maatschappelijk Werk Anja van Giels (ma, di, do en wo wisselend) Sonja Faber (di, wo, do, vr) tel.: 078-6542746, [email protected] tel.: 078-6523742, [email protected] Diëtetiek Astrid Wils (DW) Ageeth Bos (DW) tel.: 078-6523171, [email protected] tel.: 078-6523396, [email protected] Geestelijke Verzorging Martie Ottens Bert van den Ende Ard Volkers tel.: 078-6542835, [email protected] tel.: 078-6542560, [email protected] tel.: 078-6523299, [email protected] Erasmus Medisch Centrum Postbus 2040, 3000 CA Rotterdam, www.erasmusmc.nl • Bezoekadres Centrumlocatie ‘s Gravendijkwal 230, 3015 CE Rotterdam Polikliniek nefrologie Dialyseafdeling, H439 (4 midden) tel.: 010-7040704 tel.: 010-7040115 tel.: 010-7035343 • Bezoekadres Erasmus MC - Sophia Dr. Molewaterplein 60, 3015 GJ Rotterdam tel.: 010-7040704 Transplantatiecoördinatoren Mw. S. Middel-Sterke Mw. M. Altintas Mw. S. Ghannani Mw. A. van der Schelde Mw. I. de Koning tel.: 010-7035468 of 010-7032198 Altruïstische nierdonatie Mw. W.C. Zuidema tel: 010-7034607 [email protected] Landelijke cross-over coördinator tel.: 010-7033451 Mw. M. de Klerk [email protected] Medisch Maatschappelijk Werk Dhr. N. Tronchet Dhr. A. da Silva Diëtetiek (centrumlocatie) Anneke van Egmond Gerdien van Doorn Wesley Visser tel.010-7034616, [email protected] op donderdag afwezig (dialyse en nefrologie) tel: 010-7034441 [email protected] op woensdag afwezig tel.: 010-7033055, [email protected] tel.: 010-7033055, [email protected] tel.: 010-7033055, [email protected] Diabetesverpleegkundige (centrumlocatie) tel.: 010-7032170, [email protected] Geestelijke Verzorging (centrumlocatie) tel.: 010-7034616 Maasstad Ziekenhuis Postbus 9119, 3007 AC Rotterdam, www.maasstadziekenhuis.nl • Bezoekadres Maasstadweg 21, 3079 DZ Rotterdam Dialyseafdeling Secretariaat dialyse Poli Nefrologie: PD verpleegkundige Dialysezaal of ’s avonds tel.: 010-2911911 tel.: 010-2913000 tel.: 010-2913060, [email protected] tel.: 010-2913920 tel.: 010-2911292 tel.: 010-2913044 Medisch Maatschappelijk Werk Ton van Kooy Dianne van Dongen Ellen Versluijs Tahnee van der Marel tel.: 010-2911209, [email protected] tel.: 010-2913036, [email protected] tel.: 010-2911389, [email protected] tel: 010-2913418, [email protected] Coördinator Voorbereiding Niertransplantatie Daènne Scheuter tel.: 010-2913150, [email protected] 44 Diëtetiek Wilma Nugteren Agnes Quak Mariëlle v.d Velde Jolein den Boer Geestelijke Verzorging tel.: 010-2912401, [email protected] tel.: 010-2911519, [email protected] tel.: 010-2913032, [email protected] tel: 010-2913274, [email protected] tel.: 010-2913366, tel.: 010-2913034, tel.: 010-2913166, tel.: 010-2911225, tel.: 010-2911223 Sint Franciscus Gasthuis Postbus 10900, 3004 BA Rotterdam, www.sfg.nl • Bezoekadres Kleiweg 500, 3045 PM Rotterdam Dialyseafdeling 11e verdieping: Medisch Maatschappelijk Werk Liduine Schönau (di t/m vr van 8.30 - 17.00 uur) Peter Menor (di t/m vrij van 8.00 - 17.30 uur) Diëtetiek Mevr. E. Scheltema Mevr. M. Renzen tel.: 010-4616161 tel.: 010-4616362 tel.: 010-4616871, [email protected] tel.: 010-4616455, [email protected] tel.: 010-4616547 tel.: 010-4616547 Geestelijke Verzorging dialysepatiënten Mevr. C.C.M. Hoeksel-van Leeuwen tel.: 010-4616002, [email protected] Vlietland Ziekenhuis Vlietlandplein 2, 3118 JH Schiedam, www.vlietlandziekenhuis.nl Vlietlandplein 2, 3118 JH Schiedam tel.: 010-8939393 Dialyseafdeling tel.: 010-8939393 Medisch Maatschappelijk Werk Mw. L. de Groot Mw. M.L.M. Meder Mw. A. van Leeuwen tel: 010-8939393, [email protected] tel: 010-8939393, [email protected] tel: 010-8939393, [email protected] Geestelijke Verzorging Dhr. T. van Erp tel.: 010-8939393 Diëtetiek Mw. L. Fournier Mw. R. Viervant tel: 010-8939393, [email protected] tel: 010-8939393, [email protected] Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN) Postbus 284, 1400 AG Bussum, Luistertelefoon voor nierpatiënten Patiëntendesk Nierstichting Nederland Postbus 2020, 1400 DA Bussum, tel.: 035-6912128, www.nvn.nl tel.: 0800-0226667 (gratis) tel.: 035-6937799 tel.: 035-6978000, www.nierstichtlng.nl Nederlandse Transplantatie Stichting Postbus 2304, 2301 CH Leiden, tel.: 071-5795777, www.transplantatiestichting.nl Websites Donorregister NIGZ donorvoorlichting Info voor nierpatiënten Nierstartpagina Dieet voor nierpatiënten Info over medicijnen enz. Belastingen Info over toeslagen (huur, zorg) Informatie over transplantatie Eurotransplant Info voor nierpatiënten Kwaliteitszorg bij nierziekten NierNieuws Belangengroep nefrotisch syndroom Vakantiedialyse Nierstichting Reizen NPVR Vakantie Dialysecentrum Cape Helius www.donorregister.nl www.donorvoorlichting.nl www.nierpatient.nl www.nier.startpagina.nl www.dieetinzicht.nl www.kiesbeter.nl www.belastingdienst.nl www.toeslagen.nl www.transplantatiestichting.nl www.eurotransplant.nl www.mijneigenkoers.nl www.hansmakinstituut.nl www.niernieuws.nl www.NephcEurope.eu www.nierstichting.nl/ermeeleven/ samenleving/vakantie [email protected] www.maasstadziekenhuis.nl zoek vakantiedialyse Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” Informatie via www.npvr.nl of [email protected] Nierpatiënten van de onderstaande ziekenhuizen kunnen zich bij ons aansluiten: Albert Schweitzer ziekenhuis - Dordrecht Erasmus Medisch Centrum - Rotterdam Erasmus Medisch Centrum - locatie Sophia Maasstad Ziekenhuis - Rotterdam Sint Franciscus Gasthuis - Rotterdam Vlietland Ziekenhuis - Schiedam Nierfalen? Levenslijn • 14e jaargang • december 2014 Kruiswoordpuzzel Ruim 40.000 Nederlanders hebben een nierziekte. Voor deze ingrijpende aandoening bestaan verschillende behandelvormen. Maar welke past het beste bij jou? www.mijneigenkoers.nl helpt je bij het vinden van de behandeling die het beste bij jouw levensstijl past. Horizontaal: 1 1 verbinding; 3 opgeblazen; 8 kloosterhoofd; 11 water in Noord-Brabant; 12 vogelproduct; 13 streep; 14 tangens; 16 slee; 17 slotstuk; 20 Europese vrouw; 22 soort kano; 24 tap; 25 bereids; 27 magma; 28 akelig; 29 voegwoord; 30 Europese rivier; 32 nuchter persoon; 33 stonde; 34 openbaar vervoer; 36 lawrencium; 37 selenium; 38 de dato; 39 wisselborgtocht; 40 vochtig; 41 honingdrank; 43 dreumes; 44 dierengeluid; 45 aarzeling; 47 neon; 49 water in Utrecht; 51 timmeren; 53 watering; 55 militair; 56 prijzige; 57 plaats in Noord-Holland; 59 krypton; 60 verstellen; 61 omlaag; 63 aangezicht; 66 recente; 68 selderij; 69 welaan; 70 precies; 72 boom; 73 zilver; 74 plaats op Ameland; 75 zenden; 76 akkoord. Mijn verhaal / videodagboek Volg in weblogs hoe ieder zijn eigen koers bepaalt! Een online receptenbundel voor heerlijke en verantwoorde culinaire creaties. 3 4 12 17 25 30 49 55 1 durfniet; 2 streling; 3 zuil; 4 milliliter; 5 buis; 6 voegwoord; 7 weg; 9 zangstem; 10 raken; 12 Engelse titel; 15 goed gekookt; 18 parkeerverbod; 19 kwaad; 20 volzin; 21 de onbekende; 23 observeren; 24 ritselen; 26 lage kant; 29 ondernemingsraad; 31 iets nieuws; 33 plaats in Gelderland; 35 beroep; 38 naaldboom; 42 lastig vallen; 44 hoofddeksel; 46 vandaag; 48 danig; 50 Frans voegwoord; 51 ruitersoldaat; 52 achteraf; 54 maanstand; 56 insect; 58 vogel; 60 milliliter; 62 Rijksuniversiteit; 64 plaats op de Veluwe; 65 uitroep; 67 bijt; 70 soort computer; 71 militair. 23 28 40 ww w43 ww.n .nvn vn.n .nll 44 in 50 fo@ @nv nvn. n.51 nl nl 035-69 6956 12 12128 29 33 41 45 46 47 48 Tijdd voooorr eenn geesspprerekk?? 52 57 53 54 58 61 64 59 62 65 69 70 75 © Persbelangen P0648 54 10 16 24 27 74 Bel de luisstteerrttee lleefofooonn! ! 9 21 Ee31nn gr Ee gra atti iss luister-infolij 32 lijn n vo vooorr nie atiiëënnte at 34rp35 38 te36nn en en hun un37om omge gevivinngg 68 30 8 15 20 60 63 7 14 19 39 42 6 0880000--0022226666667 7 18 26 5 13 22 Verticaal: Hoe gaan anderen om met hun nierziekte? Ben je benieuwd wat anderen voelen en hoe het is om een therapiekeuze te maken? Beell ddee lu luisistteerrtteelelefofoonn! ! 2 11 7 72 75 35 45 67 Bell op 66 Be wer erkd kdag agen en va va n n 73 10.0710 uur to72t 16 16.0 .000 uu uu r r 76 en maa aand ndag agav avon onddvavann 19.00 uur tot 22 22.00 uur. 13 73 60 3 50 74 VOOR OPMERKINGEN OF VRAGEN: [email protected] 2010032 • Kaa rtje Luistertele foon_NVN.indd 1 2010032 • Kaa rtje Luistertele foon_NVN.indd 2 01-03-10 14:0 3 Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond” ✄ Blijf je eigen koers bepalen! Hebbtt u een vra raaagg of wilt uu eeens russttig ru ig pra ratteenn?? 01-03-10 14:0 3 Geef u op als lid of donateur van onze vereniging. ● Lidmaatschap* ● Lid € 25,00 € 25,00 ● Gezinslidmaatschap ● Gezinslidmaatschap € 37,50 € 37,50 ● Donateur ● Algemeen lid* ● Donateur minimaal € 10,00) (Voor minimaal(voor € 10,00) (Zonder stembevoegdheid voor NVN) Behandelingsvorm: ● Kindernefrologie ● Prédialyse Kompas Vul het dialysekompas in en bekijk welke dialysevorm het beste bij je past. ● Algemeen Centrum/ziekenhuis waar u behandeld wordt | Recepten Je vindt hier informatie over alle behandelopties, tips van medische professionals, ervaringen van lotgenoten en familieleden van nierpatiënten, en een test die je op weg helpt bij de keuze van een behandeling. Zo kun je een goede afweging maken en je eigen koers blijven bepalen. Blijf je nog met vragen zitten over de behandelmogelijkheden? Neem dan contact op met je behandelend arts of de dialyseafdeling. Dit is een initiatief van Baxter B.V. RR/2012/027-03/2012 ● Hemodialyse(HD) (CAPD/CCPD) ● Hemodialyse(HD) ● Peritoneaal ● Dialyse(PD) Peritoneaaldialyse(PD) (CAPD/CCPD) ● Transplantatie ● Thuishemodialyse ● Transplantatie ● Donor ● Donor Naam | Dhr/Mevr/Fam Straat | Postcode | Woonplaats | Telefoon | Geboortedatum | E-mailadres | Bij een de verenigingsbladen Levenslijn Wisselwerking. *Bij het gezinslidmaatschap lidmaatschap van deontvangt NPVR bentmen u zonder meerkosten lid van de NVN, en ontvangst u de verenigingsbladen Levenslijn en Wisselwerking. Opsturen naar: “Rijnmond”;p/a [email protected] Nierpatiëntenvereniging “Rijnmond”, “Rijnmond”, p/a p/aGorsstraat Gorsstraat143; 143,3201 3201DB DBSpijkenisse Spijkenisse,of pere-mail e-mailnaar naar: [email protected] Gorsstraat 143, 3201 DB Spijkenisse ofofper per e-mail naar [email protected] 37 Wilt u onbezorgd in een ontspannen sfeer kunnen dialyseren? Dat kan in vakantiedialysecentrum Cape Helius in Hellevoetsluis. Of u op vakantie bent of juist dichter bij huis wilt dialyseren, op Cape Helius dialyseert u in vakantiesfeer. DIALYSEER IN VAKANTIESFEER DIALYSE CAPE HELIUS Bel voor meer informatie 010 – 291 30 61 / 30 75 of kijk op www.maasstadziekenhuis.nl Maasstad Ziekenhuis. Van ons allemaal. 1530 A10plus Het dialysecentrum in vogelvlucht: - Alle dialysestations hebben uitzicht op het Haringvliet - Tv, laptop met dvd en internet aanwezig - Het vriendelijke, medische personeel staat voor u klaar - Het gehele jaar geopend - Drankjes, soep, luxe broodjes of iets lekkers bij de koffie - Dialyse ook mogelijk bij verblijf op een ander (vakantie)adres dan het resort - Gelegen op resort Cape Helius
© Copyright 2025 ExpyDoc