Publicatie downloaden - Platform Bèta Techniek

Jaarverslag
Platform Bèta Techniek
12
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Voorwoord
Inhoudsopgave
In het kort…
3
Basisonderwijs:
School aan Zet, TalentenKracht en Orion 5
Voortgezet onderwijs:
Activiteitenplan PO/VO, School aan Zet,
Jet-Net, regionale bèta-steunpunten,
VO-HO-netwerken en Eerst de Klas
12
7
Vmbo:
Vakcollege Techniek, TechNet en
Toptechniek in bedrijf
10
Mbo:
Centra voor innovatief vakmanschap
en Sectorplan MTO
12
Hoger onderwijs:
Sectorplannen, Centres of expertise,
Reviewcommissie Hoger Onderwijs en
Onderzoek, en Sirius
14
Arbeidsmarkt en Topsectoren
17
De bètatechniek aanpak van het Platform met het Deltaplan Bèta Techniek tussen
2004 en 2011 heeft zijn vruchten afgeworpen. Meer jongeren zijn in aanraking
gekomen met bètatechniek en hebben gekozen voor een bètatechnische studierichting. Als follow up wil het Platform zich met alle deelnemende instellingen en
partnerorganisaties krachtig blijven inzetten om de doelstelling ‘4 op de 10’ te
halen: op de middellange termijn heeft 40% van de jongeren een bètatechnische
opleiding (vmbo, havo, vwo, mbo, hbo en wo) afgerond. Deze doelstelling is overgenomen door de topsectoren in het Masterplan Bèta en Technologie.
Meer dan voorheen positioneert het Platform zich daarnaast als netwerkorganisatie
die samen optrekt met andere organisaties, waaronder de topsectoren, sectorraden
onderwijs en branche- en bedrijfstakken. In 2011, na de afronding van het
Deltaplan, is hierover het strategische beleid Versterken door Verbinden geformuleerd. Het Platform verbindt zich ook meer met de thema’s van de ministeries van EZ
en SZW. De verbindingen tussen bijvoorbeeld arbeidsmarktrelevantie, bètatechniek
en kennis-economisch innovatiebeleid zijn logisch, zinvol en strategisch. De bredere
ontwikkeling van het Platform is terug te vinden in onder andere thema’s als excellentie, kwaliteit, profilering en kennis-economisch innovatiebeleid. De innovatiestrategie van het Platform wordt onverminderd gehanteerd. Organisaties en instellingen worden uitgedaagd om bottom-up zelf ambities te formuleren op basis van
de eigen autonomie. Zo kunnen we ons met elkaar inzetten om de cultuurverandering te bestendigen, die in gang is gezet ten aanzien van bètatechniek.
Hans Corstjens
Directeur Platform Bèta Techniek
Financieel verslag20
pagina 2
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 3
In het kort…
In 2012 is een aantal programma’s afgerond dat
was gestart in 2011, zoals de pilot 100-scholen in
het primair onderwijs, Bèta Excellent en Sprint-UP.
Tegelijkertijd zijn er diverse programma’s in 2011
uitgewerkt, die in 2012 van start gingen. Zo is voor
het primair en voortgezet onderwijs School Aan Zet
gestart. Voor het mbo de Centra voor innovatief
vakmanschap en voor het hbo de Centres of
expertise zijn er meer centra gestart.
Alle onderwijssectoren hebben te maken met de
veranderingen in het kabinetsbeleid. Afzonderlijke
subsidiestromen worden afgebouwd, voor scholen
zijn budgetten ingesteld die zijn gerelateerd aan
prestaties. Het Platform helpt instellingen in de
programma’s bottom-up volgens zijn
innovatiestrategie, met onafhankelijke experts en
via monitoring & auditing. De ervaring en kennis
die wordt opgedaan wordt zoveel mogelijk gedeeld
met en verspreid aan andere scholen en
belangstellenden.
In het kort...
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Masterplan en Techniekpact
School aan Zet
Het Platform Bèta Techniek ondersteunt de
uitvoering van de human capital agenda’s en
het Masterplan Bèta en Technologie van de
negen topsectoren. Ook voert het Platform het
secretariaat van de Reviewcommissie Hoger
Onderwijs en Onderzoek en de projectgroep die
voorbereidingen treft voor het Techniekpact dat
in 2013 zal worden gesloten.
Aan het driejarige programma School aan Zet
nemen in 2012 ruim 2.300 besturen en scholen
deel in het primair, voortgezet en (voortgezet)
speciaal onderwijs. Het programma jaagt aan en
begeleidt scholen in de realisatie van hogere
onderwijsopbrengsten uit de hoofdlijnakkoorden
met de PO-Raad en de VO-raad.
Excellentie
Toptechniek in bedrijf
Met het programma Toptechniek in bedrijf
worden onderwijs, bedrijfsleven en overheid in
regio’s uitgedaagd en (financieel) ondersteund
om te werken aan actueel en toekomstbestendig
technisch vmbo en mbo. Het gaat de ministeries
van OCW, EZ en SZW daarbij om een integrale
aanpak. Programma’s als Jet-Net, Eerst de Klas,
Sirius, Centra voor innovatief vakmanschap en
Centres of expertise worden in 2012
opgeschaald, zowel qua bereik als effect.
Het Platform heeft het thema excellentie verder
vorm gegeven in onder andere de programma’s
TalentenKracht, Orion, Eerst de Klas en Sirius.
12
pagina 4
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
Basisonderwijs:
School aan Zet,
TalentenKracht
en Orion
orion programma
excellentie in het primair onderwijs
pagina 5
Basisonderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Het Platform heeft de lijn doorgezet om in
regionale samenwerkingsverbanden met partners
meer vraaggericht te werk te gaan, zoals bij de
zeven regionale samenwerkingsverbanden in het
primair onderwijs en de
wetenschapsknooppunten. In een aantal
programma’s van het Platform worden het
primair en voortgezet gezamenlijk bediend,
onder ander bij School aan Zet en het
Activiteitenplan PO/VO beta/techniek. Eind 2012
is de Verkenningscommissie W&T Primair
Onderwijs gestart, die in 2013 aanbevelingen zal
doen over het duurzaam invoeren van
wetenschap en techniek.
School aan Zet: 2.340 besturen in po
en vo
In 2012 namen 2.340 besturen en scholen in het
primair en voortgezet onderwijs deel aan het
programma School aan Zet, dat loopt tot 2015.
Het programma activeert en begeleidt scholen bij
de verbetering van de kwaliteit van hun
onderwijs, zoals geformuleerd in het
hoofdlijnenakkoord van de PO-Raad met het
ministerie van OCW. De vraaggerichte werkwijze
van de voorafgaande pilot met 100 scholen
stond model voor het programma. School aan
Zet kent twee basisthema’s waaraan alle scholen
werken: Opbrengstgericht Werken en HRM/
Lerende organisatie. Daarnaast zijn er vier
verdiepende thema’s waaruit scholen kunnen
kiezen: Taal, lezen en rekenen; Omgaan met
verschillen; Excellentie & Hoogbegaafdheid;
Wetenschap en Techniek.
Voor School aan Zet is een raamwerk ontwikkeld
dat scholen inzicht geeft in de acties die
belangrijk zijn om zich te ontwikkelen tot een
school met hogere onderwijsopbrengsten. Ook
zien scholen daarmee de vooruitgang die ze
boeken.
12
verschenen, lesprogramma’s zijn gemaakt en een
representatieve omschrijving is opgesteld van de
manier waarop kinderen kunnen excelleren in
wetenschap en techniek.
Sinds 2012 neemt een nieuwe groep van 42
scholen deel aan het TalentenKracht-programma.
Ze profiteren van de kennis en ondersteuning
van de universiteiten en vormen tegelijkertijd het
onderwerp van onderzoek.
Regionale samenwerkingsverbanden
In 2012 zijn zeven regionale
samenwerkingsverbanden van start gegaan van
schoolbesturen en professionele ondersteuners
waaronder pabo’s, universiteiten,
onderwijsadviesdiensten en bedrijven. Zij zorgen
in hun regio voor kennis over wetenschap,
techniek en excellentie. Elk
samenwerkingsverband heeft een website met
informatie over de partners en hun activiteiten
voor scholen, zoals professionaliseringstrajecten.
TalentenKracht
Het onderzoeksprogramma TalentenKracht is in
2006 gestart. Een consortium van zeven
universiteiten doet onderzoek naar de talenten
van kinderen van 3 tot 14 jaar op het gebied van
wetenschap & techniek en het stimuleren van de
ontwikkeling van deze talenten. Het programma
is opgezet om professionals en ouders de
inzichten en instrumenten te geven voor deze
talentontwikkeling. Diverse wetenschappelijke
artikelen en meer praktijkgerichte artikelen zijn
Orion
Het Orion Programma stimuleert sinds 2009 de
totstandkoming van regionale
wetenschapsknooppunten met een universiteit,
bassisscholen en een intermediair, bijvoorbeeld
een pabo of science centrum. Dit moet leiden tot
een betere afstemming tussen vraag en aanbod
van wetenschappelijke kennis voor het
basisonderwijs. Er is in 2012 verder ingezet op de
verdieping van het programma (door een brede
excellentieaanpak via onder meer een verbinding
met het Sirius Programma, zie Hoger Onderwijs),
verbreding (door meer bekendheid) en
verduurzaming. Ten behoeve van de
verduurzaming is in 2012 met de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen een
‘call for proposals’ opengesteld. Zeven aanvragen
zijn gehonoreerd: vijf van universiteiten en twee
van consortia van universiteiten.
pagina 6
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 7
Voortgezet
onderwijs:
Activiteitenplan
PO/VO, School aan
Zet, Jet-Net,
regionale bètasteunpunten,
VO-HO-netwerken
en Eerst de Klas
Voortgezet onderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Net als bij het primair onderwijs heeft het
Platform zich ingespannen om voor het voortgezet onderwijs regionale samenwerkingsverbanden te verstevigen. Dit kreeg vorm in de
regionale bètasteunpunten en VO-HOnetwerken. Ook Jet-Net heeft een sterkere
regionale component gekregen met de aanstelling van regio-coördinatoren. School aan Zet
ging van start en Eerst de Klas is gecontinueerd.
Bètatechniek blijft een belangrijke component
voor het Platform:, wat terug te vinden is in het
Activiteitenplan PO/VO.
onderzoek en kennisdeling; (6) extra scholen en
aansluiting School Aan Zet. Deze speerpunten
zijn terug te vinden in diverse programma’s van
het Platform.
School aan Zet: 2.340 besturen
in po en vo
Voorafgaand aan School aan Zet zijn 250
scholen in het programma Bèta Excellent aan de
slag gegaan met nieuwe beleidsthema’s. Dit
heeft waardevolle informatie opgeleverd voor de
invulling van het School aan Zet-programma.
“Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk
Nederland, vierde in 2012 haar tienjarig jubileum.”
Activiteitenplan PO/VO
Het Platform blijft aandacht besteden aan het
stimuleren, uitbouwen en verduurzamen van
succesvolle bètatechniek-ontwikkelingen in het
funderend onderwijs, die moeten leiden tot
meer leerlingen in exacte leerwegen en meer
doorstroom naar bèta-technische vervolgopleidingen. Dit gebeurt via zes speerpunten: (1)
directe betrokkenheid bedrijfsleven; (2) netwerk
en ketenvorming; (3) gerichte loopbaanoriëntatie en begeleiding; (4) verduurzamen van wetenschapsknooppunten; (5) wetenschappelijk
In 2012 namen 2.340 besturen en scholen in het
primair en voortgezet onderwijs deel aan School
aan Zet. Dit programma van het Platform en de
VO-raad helpt scholen bij de verhoging van de
kwaliteit van hun onderwijs op thema’s waarvoor ze zelf hebben gekozen. Er zijn zes thema’s,
die zijn afgeleid van bestuursakkoorden met de
VO-raad. De twee basisthema’s, waaraan alle
scholen werken, zijn: Opbrengstgericht werken
en HRM/Lerende organisatie. De vier verdiepende thema’s waaruit scholen kunnen kiezen
zijn: basisvaardigheden (Nederlands, wiskunde
12
en Engels), omgaan met verschillen, excellentie
& hoogbegaafdheid en bèta & techniek.
Met een voor School aan Zet ontwikkeld
raamwerk krijgen scholen inzicht in de interventies die nodig zijn om zich te ontwikkelen tot
een kwalitatief betere school, en in hun
voortgang daarin.
Jet-Net: 170 scholen, 83 bedrijven
en 24 partnerorganisaties
Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk
Nederland, vierde in 2012 haar tienjarig
jubileum. Bedrijven en scholen werken binnen
Jet-Net samen om havo/vwo-leerlingen een
reëel beeld te geven van bèta en technologie en
hen te interesseren voor een bèta/technische
vervolgopleiding. Per 2012 waren er 83 Jet- Net
bedrijven, 170 deelnemende scholen en 24
partnerorganisaties. Er zijn drie regiocoördinatoren aangesteld die verantwoordelijk zijn voor
het verder regionaliseren van de activiteiten.
In de toekomst moeten dit er meer worden.
Een verkenning is opgezet naar mogelijkheden
om een Jet-Net Junior op te zetten voor het
primair onderwijs.
Regionale bètasteunpunten
Met de inrichting van regionale bètasteunpunten wordt er gewerkt aan de verduurzaming van
activiteiten die zijn ontwikkeld bij Sprint-UP.
Sprint-UP was bedoeld om de aansluiting tussen
pagina 8
Voortgezet onderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
voortgezet en hoger onderwijs te verbeteren, de
kwaliteit van het bètatechnisch onderwijs met
input van het hoger onderwijs op havo en vwo
te verhogen, en leerlingen beter bekend te
maken met bètatechnische vervolgopleidingen.
Een onafhankelijke commissie heeft in 2012 de
continueringsplannen van elf steunpunten
beoordeeld, waarvoor in totaal 2,5 miljoen is
uitgetrokken. Vijf steunpunten hebben in 2012
een toekenning ontvangen, voor zes steunpunten geldt dat ze eerst hun plannen verder
uitgewerkt moeten hebben. Elk steunpunt werkt
vanuit een koppeling met bestaande netwerken,
“Het Platform streeft
naar het (door)
ontwikkelen
van kwalitatief goede
VO-HO netwerken.”
lerarenopleiding(en) en bedrijfsleven.
Door de regionale bètasteunpunten moet er een
blijvende, landelijk dekkende regionale infrastructuur komen voor scholen, hogescholen,
universiteiten en bedrijfsleven, gericht op
bètatechniek. Deze moet bijdragen aan: een
blijvende professionalisering van docenten in het
voortgezet en hoger onderwijs; een blijvende
ontwikkeling van het onderwijs in de bètavakken en de invoering van de nieuwe exameneisen; en een versterking van de aansluiting
tussen voortgezet en hoger onderwijs, onder
andere door het uitwisselen van docenten uit
voortgezet en hoger onderwijs en het inzetten
van bètatechnische masterstudenten in het
voortgezet onderwijs.
VO-HO-netwerken voor excellentie
en/of bètatechniek
Het Platform streeft naar het (door)ontwikkelen
van kwalitatief goede VO-HO netwerken, die
bijdragen aan de landelijke doelstellingen voor
excellentie en/of bètatechniek, zoals vastgelegd
in de actieplannen van het ministerie van OCW
en in de bestuursakkoorden met de sectorraden.
In 2012 heeft het Platform een ‘call for proposals’ uitgezet, waaruit negen netwerken in
totaal bijna 2 miljoen euro verdelen.
12
Eerst de Klas
Eerst de Klas is een gezamenlijk initiatief van
onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Het is een
tweejarig traineeprogramma, waarin excellente,
recent afgestudeerde academici werken als
docent, hun eerstegraad bevoegdheid halen en
deelnemen aan een leiderschapsprogramma bij
bedrijven. Het leiderschapsprogramma wordt
verzorgd door bedrijven als Shell, Philips, ABN
Amro en NS. In totaal zijn er 88 deelnemers,
verdeeld over vier tranches. Inmiddels hebben
65 ambitieuze studenten hun onderwijsbevoegdheid behaald, ruim 70% van hen in een
tekortvak. Ruim 70% is in het onderwijs blijven
werken, een aantal van hen parttime in combinatie met het bedrijfsleven, het doen van
onderzoek of het opzetten van een eigen
onderneming.
pagina 9
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 10
Vmbo: Vakcollege
Techniek, TechNet
en Toptechniek in
bedrijf
Beroepsonderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
In 2012 is verder ingezet op de bundeling van
krachten, wat onder andere heeft geresulteerd
in het programma Toptechniek in bedrijf. Nog
meer energie wordt gestoken in de doorlopende
leerlijn vmbo-mbo en in de bevordering van de
regionale samenwerking tussen
onderwijsinstellingen en bedrijven. De
toenemende (vervangings)vraag op de
arbeidsmarkt en de inzet op topsectoren maken
het noodzakelijk om in het beroepsonderwijs
binnen afzienbare termijn méér en beter
beroepsgekwalificeerden op te leiden in name
techniek.
TechNet
TechNet is een programma dat vergelijkbaar is
met Jet-Net voor havo/vwo. Het is geïnitieerd
door het Platform en TechniekTalent.nu. Het
doel is te waarborgen dat meer vmbo-leerlingen
kiezen voor een loopbaan in de techniek. Een
expertcommissie heeft in 2012 geëvalueerd wat
TechNet betekent en zou kunnen betekenen
12
grondslag. Regionale stakeholders konden
voorstellen doen voor een op de regio gerichte
visie, uitgewerkt in twee programmalijnen:
1.Vmbo en mbo techniek: bij het
aantrekkelijk(er) maken van leerroutes
vmbo-mbo gaat het om de
‘vakmanschapsroute’ (doorlopende leerlijn tot
mbo-niveau 2 en 3) en de ‘technologieroute’
“Het doel van TechNet is te waarborgen dat meer vmboleerlingen kiezen voor een loopbaan in de techniek.”
Vakcollege Techniek: 54 scholen
Eind 2012 is het aantal scholen dat is
aangesloten bij het Vakcollege Techniek
gegroeid van 45 naar 54. Het Vakcollege
Techniek is een landelijk label van
onderwijsinstellingen die een zesjarige
doorlopende leerlijn vmbo-mbo aanbieden. Via
deze leerlijn leidt het Vakcollege leerlingen op
voor een baan als gekwalificeerd vakman/
vakvrouw op mbo niveau 2 en 3. Praktische
vaardigheden staan centraal en er wordt
intensief samengewerkt met het bedrijfsleven. In
schooljaar 2011-2012 zijn de eerste deelnemers
naar leerjaar 4 gegaan.
voor de betrokkenen. Er werd geconstateerd dat
er weliswaar enkele successen zijn en er veel
potentie is, maar dat de kwaliteit van het
programma op veel fronten voor verbetering
vatbaar is.
Toptechniek in bedrijf
Het programma Toptechniek in bedrijf is in 2012
gestart. Onderwijs, bedrijfsleven en overheid
worden in de regio uitgedaagd en (financieel)
ondersteund om te werken aan actueel en
toekomstbestendig technisch vmbo en mbo. Een
integrale aanpak van de ministeries van OCW,
EZ en SZW ligt aan het programma ten
(doorlopende leerlijn tot mbo-niveau 4). Met
17 regio’s heeft het programma bijna een
landelijke dekking. In totaal doen 31 mboinstellingen en 161 vmbo-scholen mee. Op
basis van de ingediende plannen zijn
startgesprekken gevoerd met de regio’s,
waarbij actieplannen zijn geformuleerd om de
overeengekomen prestatieafspraken te
realiseren.
2.Centra voor innovatief vakmanschap (CIV, zie
ook Mbo): met deze programmalijn kan
geïnvesteerd worden in zes technische
topsectoren (Chemie, Life Sciences & Health,
Water en High Tech Systemen & Materialen).
pagina 11
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 12
Mbo: Centra
voor innovatief
vakmanschap en
Sectorplan MTO
Middelbaar beroepsonderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Het aantal Centra voor innovatief vakmanschap
is in 2012 uitgebreid naar acht. De bestaande
lopen in hun ontwikkeling nog wat achter op de
planning. Er wordt een verkenning uitgevoerd
naar maatregelen om het slagen van de centra
te stimuleren. Een verkenningscommissie kwam
met een actieplan voor het technisch mbo, waar
veel draagvlak voor bleek.
Centra voor innovatief
vakmanschap
Het ministerie van OCW heeft vier nieuwe
Centra voor innovatief vakmanschap (Centra)
toegekend, naast de vier bestaande. Centra zijn
publiek-private samenwerkingsverbanden, met
een focus op een economische topsector in de
regio. Het doel is het leveren van voldoende
“Meer docenten uit
het bedrijfsleven
voor de klas.”
bètatechnici voor de innovatieve bedrijven, het
vraaggericht bieden van post-initieel onderwijs
voor bedrijven en het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek voor de sector. De Centra
dienen binnen vijf jaar zelfstandig opererend en
toekomstbestendig te zijn. Daarom moeten ze
een business-model hebben dat waarde biedt
voor de student, de docent en de ondernemer.
Uit de audit onder de in 2010 gestarte Centra
blijkt dat men zes tot acht maanden achter loopt
op het invoeringsschema. Wel is de ontwikkeling tot deze centra in volle gang en dusdanig
dat de resultaten grotendeels behaald kunnen
worden. Om het welslagen van de centra te
bevorderen heeft het Platform eind 2012 een
verkenning geïnitieerd naar het opschalen en
intensiveren van het bestaande kennisprogramma.
Sectorplan MTO
Op initiatief van de MBO Raad en het Platform
Bèta Techniek heeft een verkenningscommissie
een actieplan opgesteld voor de technieksector
in het mbo.
12
De commissie adviseert vijf actielijnen: (1) het
technisch onderwijsaanbod profileren op basis
van de economische speerpunten in de regio en
mbo instellingen financieel belonen voor het
afleveren van technici; (2) het (te) grote aantal
technische mbo-4 opleidingen terugbrengen tot
vijf brede technologieopleidingen; (3) bedrijven
gaan mee-investeren in het technisch onderwijs;
(4) meer docenten uit het bedrijfsleven voor de
klas en docenten gaan op bedrijfsstages; (5)
verbetering van het imago van techniek. Er
kwamen adhesiebetuigingen op het actieplan
van onder meer het voltallige bestuur van de
MBO Raad, de voorzitters VNO-NCW, FME,
Bouwend Nederland, LTO Nederland, MKBNederland en de voorzitter Masterplan Bèta &
Technologie.
pagina 13
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 14
Hoger onderwijs:
Sectorplannen,
Centres of
expertise,
Reviewcommissie
Hoger Onderwijs
en Onderzoek, en
Sirius
Hoger onderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Het Platform Bèta Techniek voert de monitor en
audit uit in het wetenschappelijk onderwijs van
het Sectorplan Natuur- & Scheikunde en het 3TU
Sectorplan Technologie. Er wordt in 2012 goede
voortuitgang geboekt. Er komen achttien nieuwe
Centres of expertise bij in 2012; de adviezen van
de Reviewcommissie Hoger Onderwijs en
Onderzoek hebben hier toe geleid. De
implementatie van de drie al bestaande centra
loopt, net als bij de Centra voor innovatief
vakmanschap, nog enigszins achter op schema.
Hoger onderwijsinstellingen ontwikkelen met
toenemend succes onderwijs dat excellente
studenten extra uitdaagt.
3TU Sectorplan Technologie
Het ministerie van OCW stelt vanaf 2012 tot 2015
€33 miljoen beschikbaar voor de uitvoering van het
3TU Sectorplan Technologie, dat de plannen bevat
op het gebied van onderwijs, onderzoek en
valorisatie. Het Sectorplan vormt de basis voor de
samenwerking tussen de drie technische
universiteiten (Delft, Twente en Eindhoven). Bij de
uitvoering wordt direct aansluiting gezocht bij de
topsectoren. Een expertcommissie van het
12
voor innovatief vakmanschap (zie Mbo). Het
ministerie van OCW heeft in 2012 achttien nieuwe
Centres toegekend, naast de drie bestaande, op
basis van prestatieafspraken die zijn gemaakt naar
aanleiding van de adviezen van de
Reviewcommissie Hoger Onderwijs en Onderzoek
(zie verder). Zestien hiervan bevinden zich op het
terrein van topsectoren en bètatechniek. Uit de
audit blijkt hetzelfde als bij de Centra voor
innovatief vakmanschap: alhoewel de
“Er worden goede vorderingen gemaakt ten aanzien
van het herontwerp van opleidingen.”
Sectorplan Natuur- & Scheikunde
Het Sectorplan Natuur- en Scheikunde heeft tot
doel het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek
in de natuurkunde en scheikunde aan de
algemene en technische universiteiten structureel
te versterken. Uit de tussenrapportage over de
voortgang van het sectorplan blijkt dat de
universiteiten de implementatie van het Sectorplan
voortvarend ter hand nemen. Er is een lichte
stijging van de instroom van studenten bij
natuurkunde, bij de harde scheikunde blijft de
instroom achter. De verwachting is dat de
verbreding van de bachelor met meer modulair
onderwijs een grotere aantrekkingskracht zal
hebben op aankomende studenten.
Platform heeft in peer reviews met de drie
universiteiten gesproken over de vorderingen.
Ze constateert dat de universiteiten in voldoende
mate van start zijn gegaan met de uitvoering van
de ambitieuze en ingrijpende
onderwijsvernieuwingen. Er worden goede
vorderingen gemaakt ten aanzien van het
herontwerp van opleidingen, zowel voor wat
betreft de programma’s als voor wat betreft de
studeerbaarheid.
Centres of expertise
De Centres of expertise (Centres) hebben dezelfde
doelen en kennen dezelfde opzet als de Centra
ontwikkeling tot de Centra volop plaatsvindt
en men verwacht dat de resultaten grotendeels
behaald kunnen worden, lopen de Centra nog
zo’n zes tot acht maanden achter op het
implementatieschema.
Reviewcommissie Hoger Onderwijs
en Onderzoek
Eind 2011 zijn de hoofdlijnenakkoorden tussen het
ministerie van OCW en de universiteiten (VSNU)
en de hogescholen (HBO-raad) getekend. Hierin is
vastgelegd welke prestaties met betrekking tot
kwaliteit, profilering en differentiatie in 2015 in
het hoger onderwijs gerealiseerd moeten zijn en
pagina 15
Hoger onderwijs
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
welke maatregelen het ministerie neemt om deze
Sirius Programma
prestaties mogelijk te maken. In 2012 is een
Reviewcommissie Hoger Onderwijs en Onderzoek
in het leven geroepen, die de staatssecretaris van
OCW adviseert over de prestatieafspraken. De
commissie heeft de voorstellen en toelichtingen
van de instellingen ontvangen met betrekking tot
de prestaties. Op basis daarvan heeft de
commissie haar adviezen aangeboden aan de
staatssecretaris. De voorstellen zijn uitgewerkt in
prestatieafspraken met elke individuele instelling.
Het proces heeft onder andere geleid tot het
toekennen van achttien nieuwe Centres of
expertise. Daarnaast zijn de instellingsplannen
door de leading experts van het Sirius Programma
bekeken op het onderdeel ‘excellentie’. Instellingen
die dat wensen kunnen toetreden tot het
kennisnetwerk van het Siriusprogramma.
Het Sirius Programma stelt hogescholen en
universiteiten in staat de beste studenten uit te
dagen het beste uit zichzelf te halen. Het
programma is gericht op excellentiebevordering,
breder dan bij bètatechniek. Het Platform voert de
regeling alleen uit in opdracht van het ministerie
van OCW. Uit de visitaties blijkt dat de instellingen
met toenemend succes onderwijs ontwikkelen dat
excellente studenten extra uitdaagt om hun
kwaliteiten verder te ontplooien. Wel worden de
resultaten langzamer geboekt dan verwacht. Het
sturen op prestaties blijft, vooral in het hbo, een
uitdaging. In 2012 is excellentiebevordering
onderdeel geworden van de prestatieafspraken die
hogescholen en universiteiten maken met het
ministerie van OCW.
12
pagina 16
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
Arbeidsmarkt
en topsectoren
pagina 17
Arbeidsmarkt en regio’s
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Met betrekking tot het thema ‘kenniseconomisch innovatiebeleid’ heeft het Platform
Bèta Techniek stevig ingezet op verbindingen
met het bedrijvenbeleid van het ministerie van
EZ. Zowel de human capital agenda’s als het
Masterplan Bèta en Technologie onderstrepen de
vraag naar meer en kwalitatief goede
bètatechnici. De agenda’s en het Masterplan
geven een nieuwe impuls aan de ontwikkeling
agenda’s begon de fase van opstart en
ontwikkeling. Het Platform kreeg een verlenging
van de opdracht om de topsectoren te
ondersteunen bij de uitvoering van de human
capital agenda’s in de periode 2013-2015.
Masterplan Bèta en Technologie
Halverwege 2012 is de stuurgroep Masterplan
Bèta en Technologie aangesteld onder
“Er is vanuit het Platform stevig ingezet op verbindingen
met het bedrijvenbeleid van het ministerie van EZ.”
van sterke topsector-gerelateerde
kennisinfrastructuren. Door de betrokkenheid
van het Platform bij de topsectoren wordt een
goede inbedding van de bètatechniek agenda
beoogd bij zowel het onderwijs als het
bedrijfsleven.
Topsectoren
Uitgangspunt van de topsectorenaanpak is een
goede wisselwerking tussen bedrijven,
onderwijs/kennisinstellingen en de overheid
binnen de negen topsectoren. Het Platform
ondersteunt sinds eind 2011 de topsectoren bij
hun vraagstukken met betrekking tot de human
capital agenda’s. Na het opstellen van de
voorzitterschap van Rein Willems. De stuurgroep,
die bestaat uit vertegenwoordigers van de
topsectoren, onderwijsinstellingen en
directeuren-generaals van de ministeries van EZ,
OCW en SZW, fungeert als een programmaraad.
De Raad van Toezicht van het Platform is
toezichthouder bij de uitvoering van het
Masterplan.
Techniekpact
In het derde kwartaal van 2012 wordt
aangekondigd dat het kabinet in 2013 een
Techniekpact zal sluiten met werkgevers, het
onderwijs en de werknemersorganisaties. Dit
12
pact moet de aansluiting van het onderwijs op
de arbeidsmarkt in de technieksector verbeteren
en daarmee het tekort aan technisch personeel
terugdringen. De bedoeling is dat bestaande
succesvolle initiatieven worden uitgebreid of
opgeschaald. Het Platform levert sinds eind 2012
een actieve bijdrage aan de ontwikkeling van het
Techniekpact.
pagina 18
Organisatie
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
Organisatie Platform Bèta Techniek
Raad van Toezicht
Bureau Platform Bèta Techniek
De Raad van Toezicht van Stichting Platform Bèta Techniek is
samengesteld uit leden die op persoonlijke titel zitting hebben
in de Raad. De leden hebben inhoudelijke deskundigheid op
het terrein van onderwijs, onderzoek of arbeidsmarkt.
Hans Corstjens
Directeur
Beatrice Boots
Plaatsvervangend Directeur
Voorzitter
Dhr. drs. ir. J. van der Veer
Fabiènne Hendricks
Directielid, programmamanager School aan Zet
Leden
Dhr. drs. E.G.H. Bernard,
bestuursvoorzitter OMO
Dhr. ing. K. Damen,
bestuursvoorzitter Damen Shipyards
Dhr. ir. M.H. Hendrikse,
CEO NTS-Group
Mw. mr. M.J. Oudeman,
lid Raad van Bestuur AkzoNobel
Dhr. drs. H.J. Pijlman,
voorzitter College van Bestuur Hanzehogeschool
Dhr. drs. A.F. van der Touw,
bestuursvoorzitter Siemens Nederland
Dhr. ing. J.P.C.M. van Zijl,
bestuursvoorzitter MBO Raad
pagina 19
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Financieel
verslag 2012
12
pagina 20
Financieel verslag 2012
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
12
pagina 21
Baten
2012
Lasten
2012
Exploitatie
2012
Bestemmingsfonds
01-01-2012
Bestemmingsfonds
mutatie
Bestemmingsfonds
31-12-2012
euro * 1.000
euro * 1.000
euro * 1.000
euro * 1.000
euro * 1.000
euro * 1.000
6.356
11.907
(5.551)
8.557
(2.130)
876
Bèta Techniek (beroeps)onderwijs / arbeidsmarkt
17.613
19.231
(1.618)
15.196
2.130
15.708
Excellentie & Kwaliteit
15.260
8.023
7.237
1.039
(147)
8.129
701
365
336
290
147
773
-
-
-
-
-
-
39.930
39.526
404
25.082
-
25.486
Bèta Techniek primair- & voortgezet onderwijs
Overige projecten & bedrijfskosten
Uitvoeringskosten
Totaal / bandbreedte
Jaarverslag Platform Bèta Techniek
Colofon
Uitgave
Platform Bèta Techniek
Lange Voorhout 20, 2514 EE Den Haag
Postbus 556, 2501 CN Den Haag
T (070) 311 97 11
F (070) 311 97 10
[email protected]
www.platformbetatechniek.nl
Tekstproductie
Brechje Hollaardt,
Hypertekst Communicatie
Begeleiding
Hans Corstjens en
Beatrice Boots
Fotografie
Workhouse, Jeroen Bouman, Hollandse Hoogte,
Joris Hetsen,Voermans en Van Bree, Istock, DigiDaan,
Oortgiese Interieurbouw, Jos Poeder, VHTO, Bureau Top,
Rob Nelisse, Rogier Alleblas fotografie, Erik Kottier
Vormgeving
Ambitions,
’s-Hertogenbosch
Augustus 2014
© Platform Bèta Techniek
Auteursrechten voorbehouden. Gebruik van de
inhoud van deze publicatie is toegestaan mits
de bron duidelijk wordt vermeld.
12
pagina 22