Nieuwsbrief mei 2014

NIEUWSBRIEF
jaargang 12 – nr 1 – Mei 2014
We hebben een duurzame visie nodig die ons inspireert.
Hoe ziet de kerk er over vijf jaar uit? Wat willen we met
zijn allen? Waar zit onze motivatie voor duurzaamheid?
Willen we er energie in blijven steken
—ook als het tegenvalt?
Anastasia Kellermann - duurzaamheidsadviseur
Het dak van de RK Johannes de Doperkerk in Hoofddorp is bedekt met
zonnepanelen, waarin de vorm van een kruis te herkennen valt.
Foto: Rogier Bos
INTERVIEW
Duurzaamheidsadviseur
Anastasia Kellermann:
DOOR MIJN
BEKERING HEB
IK DE NATUUR
HERONTDEKT
tekst: Embert Messelink
foto’s: Rogier Bos
“
Ik ben opgegroeid in de Zwitserse
bergen en we wandelden veel. In
de natuur zag ik Gods hand. Die
ongerepte omgeving vond ik heel
gewoon, ik was niet anders gewend. Maar toen
ik negen was, bezochten we de Matterhorn
om te skiën en belandden we in Italië. Ik was
geschokt: Waarom gooien mensen hier zoveel
rommel op straat? De vraag liet me niet los:
Hoe komt het dat wij ons niet verbonden
voelen met de aarde, die van ons allemaal is?
In Zwitserland hoorde de natuur er altijd
bij, of het nu de wandeling naar een bergtop
was, buiten picknicken of bij de scouts
worstjes braden boven het kampvuur. In mijn
tienerjaren had ik behoefte aan contact met
de ‘echte’ wereld en lonkte de stad naar me…
Maar later ben ik de natuur opnieuw gaan
waarderen. Dat heeft alles te maken met mijn
bekering.
In de loop van mijn leven ben ik God
kwijtgeraakt. Ik verdiepte me wel in allerlei
vormen van spiritualiteit en liep af en toe een
kerk binnen; ik was op zoek. Mijn professionele
leven ontwikkelde zich richting duurzaamheid.
Ik studeerde internationaal milieurecht en
werkte als advocaat. In 2005 schreef ik een
boek op basis van interviews met 24 leiders
over het integreren van duurzaamheid in
organisaties. Een paar jaar later begon ik samen
met Blanchard International een advies- en
trainingsbureau in duurzaamheid en duurzaam
leiderschap: 2lead4us. Een mooie, maar ook
zware, tijd. Ik vond het steeds vaker een last
om de wereld te veranderen. Er dienden zich
mogelijkheden aan, zoals trainingen bij alle
ministeries en ABN AMRO, maar vaak pakten
klanten niet door. Omdat ik veeleisend ben,
raakte ik vaak teleurgesteld over de traagheid
van verandering. Duurzaamheid inspireert
me enorm, maar het werken aan de realisatie
ervan kan me ook uitputten. Ik merk het
ook bij andere mensen: ze haken af als het te
groot wordt. Dan komt er nog minder uit onze
handen.”
Vernieuwing van denken
“Ik heb mijn geloof teruggevonden door een
bijzondere ervaring met God. In de natuur
vond ik God en herontdekte ik mijn relatie
met Hem. En door mijn bekering heb ik ook de
natuur herontdekt. Ik kan mijn schuldgevoel
nu loslaten en weer gewoon genieten. Of het
in de Zwitserse bergen is, of in de heuvels van
Toscane of hier in Brabant met de heerlijke
bossen en heidevelden, ik geniet weer volop.
Nu ervaar ik sterk dat ik het niet zelf hoef te
doen, maar dat ik onderdeel ben van Gods
plan voor mij. Het zit wel diep in mij om
niet achterover te leunen. Ik wil aanpakken.
Vroeger dacht ik: De leiders in de wereld moeten
het anders doen. Ik kwam erachter: Begin bij
jezelf. Ieder heeft de mogelijkheid om keuzes te
maken en die bepalen de wereld om ons heen.
Door mijn bekering ben ik milder geworden,
naar mezelf en ook naar anderen.
Alles wat ik op professioneel gebied doe, heeft
te maken met gedragsverandering. Maar voor
mij heeft het ook te maken met wat de Bijbel
noemt ‘vernieuwing van je denken’. Ik wil geen
moralistisch verhaal houden waarin ik vertel
wat je wel en niet mag doen. De vraag is: Welke
kansen heb je om iets goeds te doen, om een
positieve impact te hebben op jezelf, anderen
en je omgeving? Gedragsverandering is nodig,
maar dat gaat alleen als mensen daar vanuit
nieuwe inzichten zelf voor kiezen.
Laat ik een voorbeeld noemen. Ik liep in Kenia in
een sloppenwijk. Wat een puinhoop is het daar.
Je kunt dan zeggen: Ruim je rommel eens op.
Maar ik vraag nu: Wat kun je met die rommel
doen? Misschien zijn allerlei afvalproducten
geschikt om als mest te gebruiken of om er
biogas van te maken? Kan het afvalplastic
worden schoongemaakt en verkocht om een
nieuwe bestemming te krijgen? Opeens wordt
het probleem een mogelijkheid, een ‘business
opportunity’ waar heel veel mensen baat bij
kunnen hebben. Dat kun je in het klein ook in je
eigen leven of op het werk doen.
Ik zoek naar kansen die goed zijn voor mensen
en voor de hele planeet. Ik denk dat dat past
bij de wereld die God voor ogen heeft. In 2050
hebben we een aarde met negen miljard mensen.
Dan kunnen we het ons niet meer veroorloven
om veel vlees te eten. Nu al gebruiken we veertig
keer het grondgebied van Nederland om in
onze behoeften te voorzien. Hoog tijd om over
de toekomst na te denken en onze levensstijl
vandaag aan te passen.”
Duurzame visie
“We hebben eerst een duurzame visie nodig
die ons inspireert. Als ik voor een kerk spreek,
begin ik met vragen: Hoe ziet onze kerk er
over vijf jaar uit? Wat willen we met zijn allen?
Waar zit onze motivatie voor duurzaamheid?
Willen we er energie in blijven steken, ook als
het tegenvalt? En dan komt de uitwerking:
biologische Fair Trade thee en –koffie, kwantum
korting voor alle kerkleden op zonnepanelen,
nuttige partners die helpen dezelfde visie te
realiseren. Er is zo veel mogelijk.
Ook in het bedrijfsleven moet iets fundamenteel
veranderen. Ik ben ervan overtuigd dat de
bedrijven van de toekomst maatschappelijke
en milieuproblemen moeten kunnen
oplossen. Je gaat het niet redden met alleen
winstmaximalisatie als doel. Als je niet meer
kunt bieden, verlies je je bestaansrecht en
uiteindelijk je winst. Olie is nu goedkoper, maar
die raakt op een dag op. Je moet dus nadenken
over alternatieven en nu al voorsorteren. Baseer
je bedrijf niet op het verleden, maar op de
toekomst!”
Kleine stapjes
“Voor mij zelf zijn in het licht van duurzaamheid
drie Bijbelteksten bijzonder inspirerend:
allereerst de schepping. Daar leer ik over
rentmeesterschap. Heersen over de schepping
betekent: Zorg ervoor dat er genoeg over is
voor nu en later. En dan de Bergrede: Heb
God lief boven alles en anderen als jezelf.
Als ik mezelf teveel toebedeel, gaat dat ten
koste van de kwaliteit van leven van andere
mensen. En tot slot de tekst uit Romeinen 12
over de vernieuwing van ons denken. Ik vraag
persoonlijk aan God: Wat zal ik doen met mijn
eetpatroon? Ik probeer steeds kleine stapjes
te zetten. Zo ben ik gestopt met suiker, eet ik
tweemaal per week vlees, biologisch natuurlijk,
en skype ik zo veel mogelijk met klanten en
collega’s. Iedereen is rolmodel, bijvoorbeeld
voor zijn eigen kinderen. Juist met het
aanpassen van je levensstijl kun je effect hebben.
Jezus is mijn grote voorbeeld. Hij genas zieken,
had oog voor armen. Je kunt zeggen: Het was
maar een druppel op de gloeiende plaat, die paar
mensen die Hij hielp. Laat maar zitten. Maar ik
wil zijn voorbeeld volgen en doen wat ik kan.
Dat geeft me energie en hoop.”
DE VERDIEPING
LEVEN BIJ DE DAG
OP MWAMBA
door Jos Vink
en Martine Krabbendam
“
Ik zit in ons huis en buiten hoor ik het
gesjirp van de cicaden en het bruisen
van de zee. Onze omgeving is totaal
anders dan we in Nederland gewend
waren. Het is elke dag zo’n dertig graden en
als ik naar de winkel ga, neem ik een tuk-tuk:
een driewielige motor, waar je op een bankje
achterin kunt zitten. In de winkel ziet alles er
anders uit… halve liters melk in zakjes, vers
geplukte mango’s en papaya’s. Ik
mis de hagelslag! En wat dacht je
van apen in je tuin? Wij leven in
een soort Apenheul. De hele dag
slingeren er apen door de bomen,
springen op het dak of wagen
zich op de grond. De kinderen
vinden het geweldig om naar ze
te kijken.’
Ecologisch missionair
Sinds oktober 2013 zijn Jaap
en Esther Gijsbertsen aan het
werk bij A Rocha Kenia. Na hun
studie theologie oriënteerden
ze zich op zendingswerk en waren betrokken
bij gemeentestichting, zowel in Nederland
als in het buitenland. Jaap, die van jongs
af aan door de natuur heeft gezworven op
zoek naar kriebelbeestjes, goede plekken om
een hut te bouwen en nieuwe vogelsoorten,
miste in het klassieke zendingswerk de
verbondenheid met de natuur. De combinatie
van Schepper, schepping en schepselen vond
hij samengebracht in het werk van A Rocha.
Via A Rocha Nederland kwam Jaap in contact
met A Rocha Internationaal en kreeg het
verzoek om in Libanon te gaan werken. Na
twee jaar voorbereiding werd het visum echter
kort voor vertrek afgewezen. Bovendien leek
het er steeds sterker op dat de burgeroorlog in
buurland Syrië ook Libanon in zijn greep zou
krijgen. Esther Gijsbertsen: ‘Dan hang je als
het ware in de lucht. Er is geen perspectief,
geen nieuwe woonruimte, geen baan…
Maar we hebben in die periode aan den lijve
ondervonden wat het is om alle zekerheden te
verliezen en te merken dat God blijft zorgen.
Zekerheden liggen voor ons niet in een eigen
huis en een vast inkomen, maar in het feit dat
onze Vader voor ons zorgt.’
Kort daarop bleek A Rocha Kenia
een geschikte vacature te hebben.
In overleg met A Rocha vertrokken
Jaap en Esther naar Kenia, waar
Jaap voor een jaar de coördinatie
van het wetenschappelijke werk
op zich heeft genomen. ‘Het hele
gezin heeft zich snel aangepast.
Het lijkt wel alsof we al jaren op
het veldstudiecentrum Mwamba
(de Rots) wonen en werken.
Boaz (5), en Aurelia (2 ½) kunnen
zich inmiddels goed redden in het
Engels. Ze groeten in het Swahili,
eten elke dag rijst en spelen met
zelfgemaakte auto’s van lege flessen; ze worden
Afrikaanse kinderen! Arthur (1) weet niet beter
dan dat Afrika zijn thuis is. Elke dag spelen
op het strand en zwemmen in de oceaan,
wat wil je nog meer? Het zijn alle drie echte
vrijbuiters!’
Samenwerken met de lokale bevolking
Het belangrijkste doel van A Rocha Kenia is
het beschermen van bedreigde gebieden en
soorten, in samenwerking met de plaatselijke
bevolking. A Rocha Kenia bevindt zich in
een streek met rijke en gevarieerde habitats,
waaronder het Arabuko-Sokoke Forest, Mida
Creek en Watamu Marine Park. Dit zijn het
grootste kustbos in Oost-Afrika, een van de
meest productieve mangrove-ecosystemen
op aarde en een gebied van koraalriffen en
zeegrasvelden. Jaap en zijn collega’s brengen
de biodiversiteit in kaart en monitoren de
broedvogels in het gebied.
De explosieve bevolkingsgroei en extreme
armoede zetten de relatie tussen de lokale
bevolking en de natuurlijke omgeving sterk
onder druk. Het bijzondere aan A Rocha Kenia
is de holistische werkwijze, waarin rekening
gehouden wordt met Schepper, schepping
en schepselen. ‘Je kunt mensen wel vertellen
dat ze beter voor hun leefomgeving moeten
zorgen, maar wat bied je voor alternatief voor
het vissen met oude muskietennetten of het
illegaal kappen van hout?’
De Community Conservation-projecten zijn
erop gericht boeren te trainen in Farming
Gods Way en natuurwaarden te versterken,
bijvoorbeeld door expedities te organiseren
waarbij dorpelingen een gebied in trekken
om wildstrikken te verwijderen. Daarnaast
runt A Rocha Kenia het ASSETS programma
(Arabuko-Sokoke Schools and Eco-tourism
Scheme). De ouders die stoppen met
overbevissing en houtkap, tekenen een
document en krijgen een beurs voor het
schoolgeld van hun kinderen. Zowel de ouders
als de kinderen volgen natuurlessen. Er wordt
samengewerkt met scholen en onderwijzers.
Als kinderen leren hoe belangrijk hun
leefomgeving is, zullen ze deze op waarde
schatten.
Veelkleurige vogels
Esther is verantwoordelijk voor de gastvrijheid
op Mwamba. Ze verwelkomt gasten en
vrijwilligers, zorgt voor de boekingen en
de begeleiding als ze op Mwamba zijn.
‘Onze gasten zijn professor, bouwvakker,
bioloog, leraar, tandarts, student… Allemaal
veelkleurige vogels. Ze krijgen bij ons te eten:
rijst, bonen, soep en heerlijk fruit. Voedsel voor
de geest is er ook in gesprekken, de boeken
uit de bibliotheek en de Bijbelstudies. De
veelkleurige vogels gaan er meer van zingen.
Dat is waar we het voor doen, tot lof en eer van
onze Schepper!’
Samen met de vrijwilligers, gasten en enkele
Keniaanse stafleden vormen Jaap en Esther
de leefgemeenschap op het Mwambacentrum. ‘Voor Nederlanders, die direct zijn
en houden van plannen en organiseren, zijn
de cultuurverschillen wel een uitdaging. De
Keniaanse cultuur is indirect en gebaseerd op
relaties. Leven bij de dag en ‘pole, pole!’ (relax)
is het motto. Een bijzondere ervaring!’
Vanuit Nederland kunt u meeleven via de blog en
Facebook-pagina van Jaap en Esther.
- www.arocha.org/ke
- www.jelibanon.wordpress.com
- www.facebook.com/kiboko2014
Mijn zondagse
stille tijd
COLUMN
‘U komt uit Enschede, hè? Dan moest u
wel vroeg van huis!’ Het is zondagmorgen.
Vaag klinkt er iets van medelijden door in de
OP ZOEK
NAAR HET
VLIEGEND HERT
begroeting van de koster. Het klopt ook wel
natuurlijk. Vanuit Enschede is het al gauw
een flink stuk rijden als ik elders moet preken.
Toch is dat zeker geen straf. Vaak ga ik zelfs
nog veel eerder van huis dan alleen voor de
afstand nodig is. Laarzen en verrekijker in de auto.
Via vogelkijkhut.nl en waarneming.nl heb ik mijn
voorwerk gedaan. Waar ligt onderweg een mooi
natuurgebied? Zijn daar bijzondere vogels te zien?
Als dominee kom je nog eens ergens. Heerlijk om
voorafgaand aan een preekbeurt de ochtenduren
in een kijkhut door te brengen of gewapend met
een verrekijker te wandelen in natuurgebieden waar
je anders niet snel komt. Genieten van IJslandse
grutto’s op het Landje van Geijsel bij Ouderkerk
a/d Amstel, van foeragerende wulpen en ganzen
in de Polder Arkemheen bij Nijkerk of luisteren
naar het bolderen van de laatste korhoenders op
de Sallandse Heuvelrug. Mijn zondagse stille tijd!
En dan lekker fris de preekstoel op. Eerst nog wel
even de laarzen uit en eventuele moddervegen van
de broek verwijderen. Vervolgens samen met de
gemeente Gods lof verkondigen: ‘HEER, onze Heer,
hoe heerlijk en verheven hebt Gij uw naam op aarde
uitgeschreven…’ Passie voor God en passie voor de
natuur gaan uitstekend samen. Beide beginnen met
verwondering. Via A Rocha Enschede proberen we
dat nu ook op anderen over te brengen. Met enkele
verwonderwandelingen en een natuurwerkdag
in het Aamsveen hebben we al een enthousiaste
groep bij elkaar gekregen. Gods lof verkondigen
met hart en mond en handen. Daar ga ik voor! En
wat dat vroege opstaan op zondagmorgen betreft:
Kosters hoeven mij geen medelijden te schenken.
Een bakje koffie is genoeg.
— Ds. Jaap Dekker
Oprichter A Rocha Enschede
H
et vliegend hert is het spectaculairste
insect van Nederland, want het is onze
grootste kever. Een mannetje kan wel negen
centimeter lang worden, dankzij zijn forse,
geweivormige kaken. Helaas is deze reus in de
vorige eeuw uiterst zeldzaam geworden. Op de
Utrechtse Heuvelrug is hij al vijfentwintig jaar
niet meer gezien, maar het is niet uitgesloten
dat hij er toch nog steeds zit…
John Smit van EIS-Nederland houdt zich al
jaren bezig met onderzoek naar het vliegend
hert. Ik hoorde hem tijdens een natuurlezing
in Amersfoort vertellen over het wel en wee
van deze bijzondere kever. De larven eten
vermolmd eikenhout en ze doen er maar
liefst acht jaar over voordat ze zich kunnen
verpoppen. De volwassen kevers kunnen
weliswaar vliegen, maar vaak leggen de
vrouwtjes hun eitjes in de boomstronk waarin
ze zelf zijn geboren. Dat betekent dat de kevers
zich bar slecht verspreiden en dat ze niet op
eigen kracht het verloren terrein kunnen
heroveren. Wellicht is het mogelijk om ze een
handje te helpen? Dan handelen we in de lijn
van Prediker 3: 15: ‘God zoekt weer op, wat
voorbijgegaan is.’
Op de Utrechtse Heuvelrug staat nog veel
eeuwenoud eikenhakhout en op een paar
plekken is het ouderwetse eikenhakhoutbeheer
weer ingevoerd. Ik wil op de Grebbeberg
en elders kijken of de reus daar nog zit. Zo
nee, of hij daar kan worden uitgezet. Wie wil
meedraaien in een tijdelijk werkgroepje dat
daarmee aan de slag gaat? Mijn voorstel is eerst
te gaan kijken in de omgeving van Nijmegen,
waar de kever zich nog ieder jaar laat zien. Wie
gaat er mee, op een warme zomeravond zoeken
naar het vliegend hert?
e-mail: [email protected]
foto: John Smit
A ROCHA ACTIEF
STEENTJE BIJDRAGEN
A
Rocha Amersfoort heeft een mooi stukje natuur geadopteerd dat
verborgen ligt op Landgoed Coelhorst. Regelmatig trekken groepjes
vrijwilligers eropuit om hier de handen uit de mouwen te steken. Ik ben
samen met mijn zoontje Remy (8) een van deze enthousiastelingen. Ooit
woonde ik in deze polder bij een oude bevriende boer en nu trekken
we gewapend met zagen en snoeischaren ten strijde. We snoeien de
lanen, knotten wilgen, planten nieuwe boompjes of plukken appels
in de aangrenzende hoogstamboomgaard. Tussendoor genieten we
van een kop koffie met koek en leren we van elkaar en van de natuur.
Het is heerlijk om op zo’n ochtend buiten bezig te zijn. Ik geniet van
het samenzijn met mijn zoontje, de rust en ruimte om mij heen en de
gesprekken met andere vrijwilligers.
Sinds kort mag ik ook mijn steentje bijdragen als redacteur van deze
nieuwsbrief. Zo ontmoet ik nog meer mensen met een groen hart voor
de natuur en haar Schepper. Ik hoop dat hun verhalen ook weer anderen
zullen inspireren. Want wie bergen wil verzetten, moet beginnen met
het wegdragen van kleine steentjes.
BUURT-NATUUR BIEDT KANSEN
De overheid zoekt de komende jaren steeds meer doe-het-zelvers.
Participatiesamenleving heet dat met een mooi woord. Wim Eikelboom
van A Rocha Zwolle zag er een nieuwe kans in voor de A Rocha-groep. ‘Als
A Rocha-lid woon ik aan de rand van de stad. Ik kijk uit op een stadspark
met knotwilgen, die aan een onderhoudsbeurt toe waren. Een telefoontje
met de buurtbeheerder maakte duidelijk dat de gemeente de knotwilgen
niet op het onderhoudslijstje had staan. Mijn verzoek om er een doe-hetzelf-klus van te maken, werd met gejuich ontvangen. De knotwilgensnoei-actie leverde een prachtige respons op uit de buurt. Er kwamen
bijna tien buurtbewoners op af om mee te doen, onder wie twee vaders
met hun kinderen. Op een zaterdagochtend gingen we aan de slag met de
buurtbewoners en leden van de plaatstelijke A Rocha-werkgroep. A Rocha
leverde het materieel, de expertise en de catering (ook heel belangrijk!).’
Ook aan de slag met buurt-natuur? Kom in actie, kijk of er een A Rochagroep bij je in de buurt is en vraag om assistentie!
Onze waarden
A Rocha is een christelijke
natuurbeschermingsorganisatie. De naam A Rocha,
‘de rots’, verwijst naar de locatie van het eerste
natuurbeschermingscentrum in Portugal. De vijf
uitgangspunten van A Rocha zijn:
CHRISTIAN: De grondslag van alles wat we doen,
is ons Bijbelse geloof in de levende God, die de
zorg over zijn schepping aan mensen heeft
toevertrouwd.
CONSERVATION: We combineren
natuurbescherming met natuuronderzoek en
natuureducatie.
COMMUNITY: We bouwen aan goede relaties met
elkaar en met de mensen in onze leefomgeving.
CROSS-CULTURAL: We maken gebruik van de
inzichten en vaardigheden van verschillende
culturen.
COÖPERATION: We werken samen met veel
anderen die zich inzetten voor een duurzame
wereld.
Comité van Aanbeveling
Reinier van den Berg weerman/meteoroloog
Wouter van Dieren Club van Rome | Leonard
Geluk voorzitter bestuur ROC Midden-Nederland
Bob Goudswaard econoom | Jan Huygen
plattelandsondernemer/filosoof | Edward de Kam
directeur Youth for Christ Nederland | Anastasia
Kellermann duurzaamheidsadviseur | Stefan
Paas hoogleraar missiologie | Wim Rietkerk
directeur l’Abri Nederland | Edith Schouten auteur/
natuurliefhebber | Dick Stellingwerf burgemeester
Lemsterland | Jeroen Sytsma gereformeerd
predikant Middelburg | Ds. Arie van der Veer
programmamaker Evangelische Omroep | Martine
Vonk duurzaamheidsadviseur
Colofon
Stichting A Rocha Nederland
Leonorestraat 11
3816 SR Amersfoort
Tel: 033-4726722
[email protected]
www.arocha.nl (Nederland)
www.arocha.org (internationaal)
Inschr. nr. K.v.K. Amersfoort 32095673
IBAN NL94INGB0009476780
Klimaatprogramma Climate Stewards
IBAN NL92INGB0003378523
Lay-out:
Redactie:
Drukwerk:
Rogier Bos
Martine Krabbendam en Jos Vink
De Groot Drukkerij, Goudriaan
THEMAPAKKET
‘STAD IN BLOEI’
Kerken en bijbelstudiegroepen vinden
in het A Rocha themapakket van 2014
een preekschets, verdiepingsvragen,
praktische tips, liederen en gebeden en
kindermaterialen. De preekschets is van
gereformeerd (vrijgemaakt) predikant
en natuurkenner Jeroen Sytsma uit
Middelburg. Hij schreef een preek over
de woorden die Jeremia spreekt tot de
ballingen (Jeremia 29): ,,Bid voor de stad
en zet je in voor haar bloei.’’
De twee bijbehorende powerpoints
kunnen gebruikt worden tijdens een
kerkdienst over het thema schepping.
Als je een van de powerpoints vult met
natuurfoto’s uit je eigen omgeving, die in een kerkdienst
laat zien en hem naar A Rocha mailt, maak je kans op
een kist vol materialen waarmee je met zoveel mogelijk
mensen van je eigen woonplek iets moois en groens kunt
maken.
Het themapakket is digitaal beschikbaar en gratis te
downloaden via: www.arocha.nl (doorklikken op
‘Themapakket kerken’ in rechtermenu).
EUR
WORD DONAT
l 25
aa
im
in
Als u m
kt en uw
aa
m
er
euro ov
s vermeldt,
adresgegeven
ar
ee keer per ja
ontvangt u tw
rief.
onze nieuwsb
DOE MEE!
Op www.aroch
a.nl onze webcomm
unity
- vindt u een ov
erzicht
van natuurwerkd
agen en
excursies van de
lokale
werkgroepen va
n A Rocha.
WAT KUNT U
DOEN?
E E!
LEEF M mailtje
n
e
Als u e
,
aar
n
t
ha.org
stuur
@aroc
d
n
la
r
nede
tu
we da
ail
uwsm
zorgen
en nie
e
ld
e
a
g
Roch
gere
van A
COMPE
le
tvangt
NSEER
n
n loka
o
e
UW CO 2
d of e
Kijk op
n
la
r
e
UITSTO
www.c
Ned
OT
limates
via ons
.
teward
klimaat
groep
s
.nl en d
program
planten
r
a
a
g
ma bij a
van nie
an het
uwe bo
men.

Download Report