Coalitieakkoord 2014-2018 - Papendrecht

1.
Inleiding
In dit coalitieakkoord is de visie van de coalitie van CDA, D66, VVD, GroenLinks, CU/SGP en PvdA op
hoofdlijnen beschreven. Het akkoord geeft vooral richting en koers, hetgeen kleur geeft aan de
bestuurlijke accenten. Het akkoord laat ruimte voor overleg en debat over de invulling, passend bij
deze tijd waarin sprake is van complexe en snelle veranderingen. Meedenken, meepraten en
meedoen zijn daarbij belangrijk.
Het coalitieakkoord biedt het college uitwerkingskaders. De coalitie slaat met dit akkoord verder de
weg in naar zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van inwoners. Het is onze overtuiging dat
het goed is aansluiting te zoeken bij maatschappelijke initiatieven. De overheid kan met de
krimpende financiële middelen ook niet alles meer aanpakken en moet zorgvuldig afwegen waaraan
beschikbare budgetten worden besteed.
Bij onze inspanningen gaan we het gesprek met de samenleving aan. We doen dat open,
betrouwbaar en integer. Papendrecht blijft een mooie gemeente om in te wonen, te recreëren en te
werken. Onze gemeente werkt vanuit de grondgedachte dat Papendrecht zelfstandig blijft samen met
anderen omdat dit voordelen biedt. De coalitie werkt vanuit een brede gemeenschappelijke basis
samen aan de opdrachten die zijn opgenomen in het coalitieakkoord 2014-2018. De samenleving
verandert in hoog tempo, zodat de coalitie voor de zomer van 2016 onderzoekt of uitgangspunten
zodanig zijn veranderd dat het coalitieakkoord bijstelling nodig heeft.
De coalitie heeft veel ambities, maar werkt vanuit financieel realisme met de zekerheid dat verdere
heroverwegingen nodig zijn. Hoeveel precies is op dit moment door invloeden van buiten onduidelijk.
Duidelijk is wel dat de uitdaging fors is. De coalitie werkt de nieuwe heroverwegingen bij de
begrotingsbehandeling in november 2014 uit. Moeilijke beslissingen over heroverwegingen, waarvan
iedere inwoner de gevolgen zal merken, zijn noodzakelijk. Onze samenleving verandert, zekerheden
van voorheen verdwijnen. Wij sluiten daarbij aan door via maatregelen en slim organiseren kosten te
besparen. Een bezinning op de rol van de gemeente in de maatschappij en de verantwoordelijkheid
van inwoners, bedrijven en instellingen zelf is cruciaal. De inzet en bijdragen van vrijwilligers en
mantelzorgers zijn noodzakelijk voor het functioneren van de samenleving.
De coalitie geeft duiding aan de collegeopdracht door belangrijke en concrete opdrachten op te
nemen in een roadmap (concernplanning op hoofdlijnen), waarin de verdeling van hoofddossiers
over de vier jaren van het coalitieakkoord inzichtelijk wordt gemaakt. Ook deze roadmap wordt
periodiek geëvalueerd en indien nodig bijgesteld.
Samenvattend is ons motto: “Duurzaam samen – Samen doen”!!
2.
Visie op Papendrecht
De coalitie streeft naar een (bovengemiddeld) comfortabel woon-, leef- en werkklimaat, waarin
samenhang, binding, geborgenheid en (sport)voorzieningen in de nabije omgeving van belang zijn.
Papendrecht is een gemeente met een fijne leefomgeving. Die leefomgeving is gericht op kwalitatief
goed wonen, leven en werken. De uitdaging is daarbij om de realisering en instandhouding van die
leefomgeving financieel mogelijk te maken. De coalitie vindt een gezond financieel beleid een
basisvoorwaarde. Dat vraagt om keuzes. Papendrecht kan niet alles alleen blijven doen. Soms kunnen
beleidsplannen worden gerealiseerd door in de regio samen te werken. Dat doen we met de
Drechtsteden, maar ook met gemeenten in de Alblasserwaard. Daar zit ‘winst’ voor beide partijen in.
Het gaat daarbij om efficiëntie, maar ook om kwaliteit, effectiviteit en vermindering van de
kwetsbaarheid. De coalitie onderzoekt of we taken kunnen afstoten en onder welke voorwaarden.
We overleggen met inwoners, bedrijven en instellingen en doen een beroep op hen om zelf actie en
verantwoordelijkheid te nemen om de fijne leefomgeving in stand te houden. De coalitie vindt dat
representativiteit bij participatie van belang is. Papendrecht heeft een proactieve rol tegenover de
samenleving (wijken).
Papendrecht blijft dus zelfstandig, maar werkt wel samen met anderen, omdat samenwerking soms
direct en op lange termijn onmiskenbaar praktische en financiële voordelen biedt. Onze omvang en
bestuurskracht zijn adequaat ingericht om efficiënt en effectief te functioneren. Van belang zijn
daarbij expertise, netwerken, samenhang en samenwerken. Maar ook vertrouwen en eenheid zijn
voor Papendrecht essentieel.
De coalitie werkt inhoudelijke thema’s op hoofdlijnen uit. De thema’s zijn verwoord in de
programma’s samenleving, ruimte en bestuur en regio. Bij deze thema’s werken we samen met
inwoners, bedrijven en instellingen en (ver)binden we partners. De coalitie kiest binnen elk thema
voor duurzame oplossingen. Raadsvoorstellen zullen daarom worden getoetst op
duurzaamheidseffecten. Op het gebied van samenleving zijn de decentralisaties van taken van de
rijksoverheid een belangrijk onderwerp. Voor de coalitie is een scherpe blik op de besteding van de
daarvoor bestemde gelden een aandachtspunt. De verzorgingsstaat zoals wij die kennen verandert en
dat is blijvend. Op het gebied van ruimte worden de kwaliteit van de leefomgeving en de
voorzieningen apart belicht. Voorzieningen en toegeven aan behoeften van nu mogen toekomstige
voorzieningen en behoeften niet belemmeren. De coalitie benadrukt dat inwoners, bedrijven en
instellingen hun eigen verantwoordelijkheid hebben en zoveel mogelijk zelfredzaam zijn. Daarbij
zorgen we dat kwetsbare groepen actief blijven in de samenleving en waar nodig worden geholpen.
De coalitie hanteert een bestuursstijl waarin openheid, betrouwbaarheid en kundigheid voorop
staan. Bestuurders zijn initiatiefrijke, krachtige leiders die interactie zoeken met inwoners. Daarbij
maken ze gebruik van alle mogelijkheden om effectieve communicatie tot stand te brengen. De
collegeleden komen voor elkaar op, staan voor elkaar en zijn standvastig. Goede omgangsvormen
vormen in het college de basis voor samenwerking.
De coalitie versterkt de informatiefunctie binnen het samenspel tussen gemeenteraad en college. We
maken onderscheid tussen informatieve en opiniërende bijeenkomsten en politieke bijeenkomsten.
Doel is tot meer debat in de gemeenteraad te komen.
3.
Programma Samenleving
3.1 Werk en inkomen
Het belang van werk en inkomen
De coalitie biedt werkzoekenden ruimte voor het vinden van passend werk. Werk is geen doel op
zich, maar richt zich op verwerving van inkomen, het leveren van een bijdrage aan de maatschappij
en het onderhouden van sociale contacten. De coalitie zet zich in voor het scheppen en in stand
houden van werkgelegenheid en ondersteunt mensen bij het vinden van werk. Voor wie (tijdelijk)
geen werk kan vinden, zijn er voorzieningen. De coalitie vindt dat mensen met een uitkering
mantelzorgers en vrijwilligers kunnen ondersteunen.
Zorgtaak gemeente/invoering Participatiewet
Zelfredzaamheid van inwoners en zelf verantwoordelijkheid nemen is belangrijk. De overheid komt
pas in beeld als inwoners echt zelf problemen niet kunnen oplossen. De gemeente heeft een zorgtaak
voor (tijdelijk) kwetsbare inwoners. Die zorgtaak verandert, mede door de invoering van de
Participatiewet en de decentralisaties van de AWBZ, de Wmo en de Jeugdzorg.
Op Drechtstedelijk niveau is al veel goed geregeld. Van inzet om mensen naar werk te leiden tot
schuldhulpverlening en armoedebestrijding. De coalitie ondersteunt die lijn en faciliteert initiatieven
die oplossingen bieden voor inwoners die onverhoopt en ongewenst toch te maken hebben met
armoede.
Uitvoering van de Participatiewet wordt grotendeels gedaan door de regio (GRD/SDD). In het kader
van de Participatiewet wordt werk zoveel mogelijk lokaal georganiseerd op basis van een eerlijke
constructie vanuit de Drechtsteden. We zien hiervoor ook mogelijkheden in samenhang met
wijkgericht werken. De coalitie vindt dat iedereen die kan werken de weg naar betaald werk moet
vinden (het werk dat iemand verzet vertegenwoordigt immers een bepaalde loonwaarde).
Werkgelegenheid
De coalitie zet in op behoud van werkgelegenheid in Papendrecht en een zo optimaal mogelijk
functionerende economie, lokaal en regionaal. Dit gebeurt via het programma Arbeidsmarkt van de
Drechtsteden en door aansluiting met de arbeidsmarkt in de West-Alblasserwaard. In beide regio’s
zijn veel grote technische bedrijven gevestigd die een grote behoefte hebben aan goed gekwalificeerd
personeel. De coalitie ziet kansen voor vergroting van de werkgelegenheid en betere aansluiting
tussen (beroeps)onderwijs en technische bedrijven.
De coalitie zet concreet in op:

versterking aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt met speciale aandacht voor VMBO- leerlingen
en samenwerking tussen VMBO-scholen

versterking van de lokale en regionale werkgelegenheid

vermindering van de werkloosheid, met name onder de jeugd

stimulering van de weg van werk naar werk en van een uitkering naar werk in combinatie met
inspanningen van inwoners zelf

stimulering van zelfstandig ondernemerschap (ook voor mensen in een uitkeringssituatie)

voortzetting van de doelgerichte schuldhulpverlening om inwoners nieuwe kansen te bieden

bestrijding van armoede, mede door een adequaat minimabeleid en facilitering van
maatschappelijke initiatieven
3.2
Welzijn en volksgezondheid
De coalitie geeft ruimte aan inwoners van de gemeente Papendrecht invulling te geven aan hun
eigen welzijn. De gemeente faciliteert hen door gezondheid te bevorderen en culturele
voorzieningen en sociale zekerheid te bieden.
Decentralisatie van de Jeugdzorg en AWBZ/Wmo
Met de aanstaande decentralisaties worden taken op het gebied van sociale zekerheid, jeugdzorg en
de AWBZ/Wmo overgebracht naar gemeenten. Zij krijgen hierin een regierol. De rijkskorting op de
over te dragen budgetten vraagt de nodige aandacht, zeker in combinatie met de toename van de
doelgroep en langer zelfstandig blijven wonen (extramuralisering). De coalitie zoekt de dialoog met
partners en betrokken inwoners in de ketens rond wonen en zorg, met een duidelijke rol voor de
Brede Welzijnsinstelling (BWI). De inzet en bijdragen van mantelzorgers en vrijwilligers zijn onmisbaar.
Daarnaast is Papendrecht per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de zorg voor jeugdigen. De
coalitie vindt een goede kwaliteit van de jeugdzorg belangrijk. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)
ontwikkelt zich verder tot een netwerkorganisatie en verwijst door naar de juiste hulpverlening. Het
CJG is ook de verbindende schakel met het zorgteam.
Gezondheid
Lokaal gezondheidsbeleid is integraal beleid. Gezond bouwen en wonen, een goede luchtkwaliteit,
veilige wegen, bereikbare sportvoorzieningen en een (gebouwde) omgeving die uitnodigen tot
bewegen voor alle leeftijdscategorieën, dragen bij aan een goede gezondheid. De coalitie stimuleert
maatregelen zoals goede voorlichting om gezondheid te bevorderen en bedreigingen van gezondheid
tegen te gaan (preventie, met speciale aandacht voor de jeugd). De coalitie zoekt samenwerking met
maatschappelijke partners en neemt de regie.
Cultuur
De coalitie vindt cultuur belangrijk voor het welzijn van inwoners. Dat geldt ook voor kennismaking
met cultuur door met name kinderen. Dat kan via bereikbare culturele voorzieningen zoals het
theater en de moderne bibliotheek, maar ook via onderwijs. De coalitie vernieuwt de
financieringsstructuur van voorzieningen en cultuursubsidies in het algemeen. Afhankelijkheid van
instellingen van overheidssubsidies wordt verminderd. De coalitie faciliteert maatschappelijke
initiatieven voor (culturele) evenementen.
De coalitie zet concreet in op:

uitvoeren gemeentelijke taak bij decentralisaties van de Jeugdzorg en de AWBZ/Wmo

verbinden van maatschappelijke organisaties bij invulling van lokaal maatwerk

monitoren praktijksituatie bij zoeken naar mogelijkheden langer zelfstandig te blijven wonen

uitvoeren van een preventief gezondheidsbeleid of –programma in samenwerking met partners

modernisering van het informatieconcept van de bibliotheek

stimuleren van cultuureducatie (bijvoorbeeld met het onderwijs, indien men dat wenst)

verzelfstandiging van het theater

verhoging van kostendekkendheid bij organisaties met een subsidierelatie

faciliteren maatschappelijke initiatieven voor (cultuur)evenementen
3.3
Onderwijs en jeugd
Onderwijs
Onderwijs en arbeidsmarkt is een bestaand speerpunt van beleid, de coalitie zet dit voort. De coalitie
vindt dat iedereen gaven en talenten moet kunnen ontwikkelen. De gemeente creëert daarbij de
randvoorwaarden door samen met de scholen te komen tot een breed gedragen lokaal
onderwijsbeleid met voldoende aanbod van kwalitatief goed onderwijs, zowel primair, speciaal,
voortgezet onderwijs als beroepsonderwijs. Passend onderwijs en begeleiding om talenten optimaal
te ontwikkelen horen daarbij. Een betere samenwerking tussen de VMBO’s in de Drechtsteden met
een rol voor de ROC’s acht de coalitie wenselijk voor de aansluiting tussen onderwijs en
bedrijfsleven. De coalitie stimuleert vroeg- en voorschoolse educatie en de samenwerking tussen
peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en het primair onderwijs. De coalitie stimuleert voortzetting
van de maatschappelijke stage en het aanbieden van leerwerkplekken.
De coalitie wil voortijdig schoolverlaten en ongeoorloofd schoolverzuim voorkomen via extra inzet
van Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten.
Jeugd
De coalitie geeft ruimte aan het jeugd- en jongerenwerk door initiatieven voor activiteiten voor en
door jongeren te steunen. Dat doen we onder meer door buitenspeelmogelijkheden te faciliteren.
De gemeente biedt voorzieningen als Interval met een ruime openstelling. De inhoud van het jeugden
jongerenwerk is leidend. Daarbinnen maakt de coalitie keuzes. De coalitie kiest niet voor
nieuwbouw in de vorm van een MF(J)A, maar zoekt aansluiting bij bestaande (gemeentelijke)
gebouwen in de wijk. Zo leveren we ook op het gebied van huisvesting voor verenigingen maatwerk
in de wijk. Voordat Interval gesloopt wordt, zoeken we met inbreng van de jeugd en de
jongerenwerkers naar een geschikte uitvalsbasis, waarbij de plaats van de skatebaan een apart
aandachtspunt is. Het voorkomen van overlast door jongeren heeft de aandacht.
De coalitie zet concreet in op:

instandhouding van kwalitatief en breed onderwijs in Papendrecht

bevorderen van aansluiting tussen (beroeps)onderwijs en het bedrijfsleven

faciliterende rol bij het aanbieden van passend onderwijs

stimuleren van vroeg- en voorschoolse educatie en de samenwerking tussen peuterspeelzalen,
kinderdagverblijven en het primair onderwijs

voortzetting van de maatschappelijke stage en het aanbieden van leerwerkplekken

zoveel mogelijk voorkomen van voortijdig schoolverlaten en ongeoorloofd schoolverzuim

een integrale aanpak van jeugd- en jongerenbeleid

ondersteuning van activiteiten voor en door jongeren

in 2014/2015 in overleg met jongeren en jongerenwerkers zoeken naar een uitvalsbasis

inrichting van een skatebaan

een onderzoek naar de verzelfstandiging van het jeugd- en jongerenwerk

efficiënter organiseren accommodaties gemeentelijke voorzieningen
3.4
Sport
Sport levert een positieve bijdrage aan de vorming en ontwikkeling van de jeugd, volksgezondheid en
sociale verbanden. Papendrecht kent een rijk aanbod aan voorzieningen. De gemeente faciliteert
sportverenigingen en scholen bij hun educatieve taak om zoveel mogelijk mensen met sport in
aanraking te brengen. Het doel is sociale ontwikkeling te bevorderen, overgewicht te voorkomen en
mentale en fysieke gezondheid te bevorderen. De sportaccommodaties zijn kwalitatief goed. De
coalitie bevordert dat (basis)voorzieningen voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn. De coalitie
houdt kosten van lokale voorzieningen voor sporten betaalbaar door creatieve oplossingen te
stimuleren, zoals verzelfstandiging van het sportcentrum, waarbij de gemeente de regie voert.
De ruimtelijke gebiedsinvulling is mede bepalend voor de mogelijkheden voor recreatie en sport. De
coalitie ziet daartoe mede mogelijkheden in het gebied ten noorden van de A15.
Een aandachtspunt voor veel (sport)verenigingen is de werving van vrijwilligers die zich willen
inzetten voor de vereniging. De coalitie stimuleert de inzet van vrijwilligers.
De coalitie zet concreet in op:

in stand houden van de sportvoorzieningen in Papendrecht

onderzoek naar mogelijkheden voor sport en recreatie in het gebied ten noorden van de A15

toegankelijk en betaalbaar houden van de voorzieningen voor iedereen

zoeken naar creatieve oplossingen voor het betaalbaar houden van sportvoorzieningen

verzelfstandiging van sportvoorzieningen, het sportcentrum in het bijzonder, tijdens deze
coalitieperiode

stimuleren van de inzet van vrijwilligers (vrijwilligersbank)
3.5
Economie en ondernemen
Economie
Het uitvoeringsprogramma economie ‘Verbinden en zichtbaar inspireren’ verbindt economie,
duurzaamheid en onderwijs & arbeidsmarkt en is gericht op economische ontwikkelingskansen. De
coalitie continueert deze verbinding, waarbij de gemeente zich vooral positioneert als initiator,
verbinder en aanjager. Economie kent lokale, regionale en bovenregionale componenten.
Bovenregionaal werken we vanuit de Economische Agenda Zuidvleugel. Hier zijn allianties gevormd
met partners in de Zuidvleugel, bedrijfsleven en kennisinstellingen. Regionaal haken we aan bij
herstructurering van bedrijventerreinen, promotie en acquisitie. De coalitie richt zich in directe zin
vooral op de lokale economie, waarbij groei zorgt voor werkgelegenheid. De coalitie ziet het middenen
kleinbedrijf (mkb) als dé banenmotor van de gemeente en geeft deze bedrijven de ruimte. Dat kan
door aanbod van voldoende bedrijfslocaties, lokaal en in de regio. Bedrijven die maatschappelijk
verantwoord ondernemen krijgen de voorkeur (aandacht voor social return on investment). De
samenwerking in de Drechtsteden blijft intensief op het gebied van werkgelegenheid en grote
thema’s als ruimtelijke ordening en vestigingsbeleid voor grote bedrijven. De focus ligt op de sectoren
logistiek en maritiem. Bestaande lokale bedrijfsterreinen worden waar nodig gerevitaliseerd.
Ondernemen
De coalitie vindt een goede relatie tussen gemeente en het mkb/ondernemers vanzelfsprekend. Het
periodieke overleg tussen gemeentebestuur en bedrijfsleven over lokale maatregelen wordt in deze
lastige economische tijd voortgezet.
De coalitie helpt startende ondernemers met een concreet en realiseerbaar programma. Het
programma wordt zo opgezet dat het investeringen uit de omgeving aantrekt. We voeren het
Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) in. De coalitie stimuleert initiatieven van
ondernemers ter bevordering van de marketing en bekendheid van winkelcentrum De Meent en de
andere winkelcentra. Tevens willen wij een actief leegstandsbeleid, zodat winkelcentrum de Meent
bezoekers uit de gehele regio blijft trekken. Een gevarieerd winkelaanbod is belangrijk, waarbij ook
zelfstandige en gespecialiseerde ondernemers kansen krijgen.
De coalitie streeft naar vermindering van regels voor ondernemers en geeft ruimte aan
ondernemers.
De coalitie zet concreet in op:

promoten van Papendrecht als vestigingslocatie voor bedrijven

verankeren van het onderwijs-arbeidsmarktprogramma

organiseren van regionale promotie en acquisitie

revitaliseren van en bieden van ruimte voor bedrijven(terreinen)

behoud van Oosteind in top 10 van beste bedrijventerreinen

verduurzamen van werklocaties en bedrijfsleven Papendrecht

stimuleren van maatschappelijk verantwoord ondernemen

sturen op een gezonde, toekomstgerichte detailhandel

ruimte voor starters en ondernemen in wijken

overleg tussen gemeentebestuur en bedrijfsleven

actieve bestrijding van leegstand

vermindering van regels voor ondernemers
4.
Programma Ruimte
4.1
Centrum
Centrumontwikkeling
Verhoging van de dynamiek in het centrum verhoogt de aantrekkingskracht van het gebied, zowel
voor eigen inwoners als voor bezoekende inwoners van regiogemeenten. Het centrum behoudt
(regionale) aantrekkingskracht door facilitering van evenementen en activiteiten in het centrum en
door aanpassing van de ruimtelijke invulling van het centrum. Het Marktplein wordt een levendige
plek die een positieve bijdrage levert aan het functioneren van het winkelcentrum, de horeca en de
parkeergarages. De ontwikkeling van de locaties Veerpromenade en Den Briel verhoogt de kwaliteit
van het centrum in ruime zin. De coalitie continueert het parkeerbeleid. In de parkeergarages wordt
een real-time tarief gehanteerd. De coalitie stimuleert samen met ondernemers verbetering van de
bezetting van de parkeergarages. De coalitie stimuleert het gebruik van de fiets en de
fietsenstallingen in het centrum.
We herijken het Masterplan Centrum en besteden extra aandacht aan de toegangs- en looproutes
naar het centrum en de verbinding met de jachthaven en het water.
De coalitie zet concreet in op:

herinrichting van het marktplein, start in 2015

continuering van het parkeerbeleid

facilitering van evenementen en activiteiten in het centrum

een duurzame toegevoegde waarde voor invulling van de locatie Veerpromenade

een duurzame toegevoegde waarde voor invulling van de locatie Den Briel

herijking Masterplan Centrum
4.2
Mobiliteit
Goede bereikbaarheid van Papendrecht met weinig verkeersoverlast en optimale veiligheid door een
adequate infrastructuur is belangrijk voor iedereen. De coalitie vult dat uitgangspunt breed in, door
aandacht te besteden aan gemotoriseerd vervoer, fietsers, voetgangers, mensen met een
lichamelijke beperking en verbetering van het openbaar vervoer en de aansluitingen tussen
verschillende vormen van vervoer.
Voor een goede bereikbaarheid van Papendrecht is verbreding van de A15 en verbetering van de
knooppunten A15-N3 en A16-N3 noodzakelijk. Deze aanpassingen verminderen de hoeveelheid
sluipverkeer. De coalitie verwacht van het college een stevige (regionale) lobby. Onderzocht wordt
de mogelijkheid veilige doorstroming van verkeer in Papendrecht te bevorderen door vermindering
van beperkende (verkeers)maatregelen. In wijken streeft de coalitie naar een maximumsnelheid van
30 km/uur.
De coalitie stimuleert fietsen met de aanleg van veilige fietsroutes, ook voor scholieren. De coalitie
vindt dat voor voetgangers voldoende veilige oversteekplaatsen aanwezig moeten zijn.
Vanzelfsprekend kiezen we bij mobiliteitsmaatregelen voor duurzame oplossingen.
De coalitie zet concreet in op:

verbetering van het openbaar vervoer en de aansluiting tussen verschillende vormen van vervoer

vermindering van verkeers- en straatborden

een (regionale) lobby voor doorstroming op de snelwegen en knooppunten met de N3

vermindering van beperkende (verkeers)maatregelen waar dat veilig kan

30 km/uur zones in wijken en handhaving van deze maximum snelheid

aanleg en onderhoud van veilige fietsroutes

veilig maken van onveilige oversteekplaatsen voor voetgangers
4.3
Wonen en ruimtelijke kwaliteit
Wonen
De coalitie streeft naar een gevarieerd woningaanbod in Papendrecht in de koop- en huursector, met
huisvestingsmogelijkheden voor iedereen (waaronder ouderen en jongeren). Inwoners bepalen welk
type woning het best bij hen past. De kwaliteit van het woningaanbod en de veranderende
kwaliteitseisen worden in samenwerking met de woningcorporatie bespreekbaar gemaakt. De
coalitie ondersteunt duurzaam bouwen en aanpassingen aan woningen die langer thuis wonen
mogelijk maken. Daarvoor versoepelen we de regels en denken we met inwoners mee, ook als
oplossingen lastig zijn. Bij binnenstedelijke herontwikkeling denken we vooral aan opknappen en
verbouwen met behoud van de bestaande (groene) omgeving. De coalitie zet de woonvisie voort.
Ruimtelijke kwaliteit
De coalitie vindt de ruimtelijke kwaliteit bepalend voor de kwaliteit van de leefomgeving. We
ondersteunen ontwikkelingen die de ruimtelijke kwaliteit verbeteren door regievoering en
ondersteuning van marktpartijen of bewonerscollectieven die doelstellingen willen realiseren.
Duurzaamheid en behoud van de (groen)structuur vindt de coalitie bij het uitvoeren van initiatieven
essentieel. Voorbeelden zijn het behoud van het karakter van het dijklint en het behoud van het
landschapsbeeld bij ontwikkeling van recreatieve functies.
De coalitie streeft naar een openbare ruimte die van voldoende niveau, schoon en netjes is. Daarbij
worden keuzes in kwaliteitsniveaus van wegen, groen en wegmeubilair gemaakt, waarbij
kwaliteitsverbetering en veiligheidsbeleving aandachtspunten zijn. Herijking van het integraal beheer
van de openbare ruimte, vanuit een realistisch financieel perspectief, is nodig (IBOR).
De coalitie zet concreet in op:

stimulering duurzaamheidsmaatregelen voor woningen

in stand houden van een gevarieerd woningaanbod

maken van prestatieafspraken met de woningcorporatie over de kwaliteit van woningen

mogelijk maken van aanpassingen aan woningen om langer thuis te kunnen blijven wonen

versoepeling van regels om langer thuis wonen te faciliteren

opknappen en verbouwen in plaats van slopen en nieuw bouwen (ook bij gemeentelijke
gebouwen)

actief betrekken van inwoners bij aanpassingen in de leefomgeving

continuering van de woonvisie (mede op basis van regionale afspraken over woningmarkt en
woningbouw)

stimuleren van ontwikkelingen die ruimtelijke kwaliteit verbeteren

behoud van bestaande ruimtelijke (groen)structuren

formuleren van een realistisch IBOR

een onderzoek naar de verzelfstandiging van de buitendienst
4.4
Groen, milieu en recreatie
Groen en milieu
Papendrecht is en blijft een groene gemeente. We streven naar versterking van het groene karakter
dat zorgt voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat, dat bewegen, ontspannen en recreëren
mogelijk maakt. Ons duurzaam groenbeleid heeft als uitgangspunt het bestaande groen te behouden,
de (ecologische) kwaliteit ervan te verbeteren, flora en fauna te stimuleren en de samenhangende
groene en blauwe structuur verder te ontwikkelen. Duurzaam groen en een goed milieu houden onze
omgeving leefbaar. De coalitie streeft naar vermindering van de concentraties fijnstof en geluids- en
verkeershinder, ook bij vervoer over water. Om dit kracht bij te zetten stimuleert de coalitie Project
A15 dat streeft naar een duurzame snelweg. Bestrijding van onkruid gebeurt vanaf 2015 ecologisch
verantwoord. Afval wordt gescheiden ingezameld en verwerkt. De coalitie behoudt het
afvalbrengstation in Papendrecht. In de coalitieperiode wordt opdracht gegeven voor een
noodzakelijke en doelmatige renovatie van de gemeentewerf, passend bij eventuele ontwikkelingen
in regionale samenwerking.
Duurzame energiewinning en bewustwording over energieverbruik dragen bij aan een goed milieu.
De coalitie zet het beleidsspeerpunt duurzaamheid verder door. We doen dit door het goede
voorbeeld te geven en door facilitering van inwoners, bedrijven en instellingen die ideeën hebben
over duurzame initiatieven, innovaties en benutting van duurzame kansen. De voorbeeldfunctie richt
zich op stimuleren van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), duurzaam energiegebruik,
klimaatbeheersing, afvalscheiding en aandacht voor het milieu.
Recreatie
De coalitie zorgt voor voldoende recreatiemogelijkheden in Papendrecht door waardevolle gebieden
te behouden. Dat geldt voor het gebied ten noorden van de A15 en voor het Slobbengors. We
betrekken inwoners en de gemeenteraad op interactieve wijze bij de ideeënvorming. Beide gebieden
blijven groene recreatie- en sportgebieden. Ook stimuleert de coalitie het behoud van kwalitatief
goede buitenspeelruimten en speelmogelijkheden. Bij beheer en onderhoud daarvan worden
inwoners actief betrokken. Ook de bestaande parken en watergebieden in de omgeving bieden
mogelijkheden voor recreatie.
De coalitie zet concreet in op:

voorbeeldfunctie en facilitering initiatieven voor duurzaamheid

behoud en versterking van het groene karakter van de gemeente (inclusief recreatiegebieden)

behoud van kwalitatief goede buitenspeelruimten en speelmogelijkheden

actieve voorlichting over duurzaamheid en energiegebruik

aansluiting bij regionaal onderzoek naar windenergie (Windenergie in de Drechtsteden?) en
onderzoek naar andere vormen van duurzame energie (waterenergie)

toepassing van ecologische onkruidbestrijding en ondertekening Bijenconvenant in 2015

gescheiden afvalinzameling en –verwerking (tegen kostendekkende tarieven)

vermindering van concentraties fijnstof en geluids- en verkeershinder

onderzoek naar gecombineerd gebruik voetgangers en fietsers Aviolandapad en Pontonnierspad
4.5
Wijkgericht werken
De coalitie versterkt de rol van wijkgericht werken. Doel is de sociale samenhang in wijken te
bevorderen. De coalitie ontwikkelt en versterkt wijkgericht werken verder om de binding in de wijken
groter te maken. Bij die binding vragen we een actieve rol van maatschappelijke instellingen, waarbij
de gemeente faciliteert, maar initiatieven vooral uit de wijken zelf moeten komen. Wijkgericht
werken zorgt voor maatwerk binnen wijken, zowel voor uitvoering van werkzaamheden als voor
creatieve toepassing van beleid. Door wijkplatforms en inwoners bij beleid te betrekken, ontvangen
we informatie over wat er speelt en leeft binnen de wijken. De coalitie herijkt de rol van de
wijkplatforms in overleg met hen en stelt per wijk maatwerkconvenanten op. Keuzevrijheid
benadrukt de diversiteit van de wijken. De gemeente betrekt de wijken bij plannen en activiteiten in
de eigen wijk door vrijwilligers in te schakelen bij onderhoud van het openbaar groen. Bij de aanpak
van overlast zetten we wijkagenten in en betrekken we bewoners nadrukkelijker bij het veiliger
maken van hun wijk.
De coalitie zet concreet in op:

versterking van het wijkgericht werken

op een moderne wijze betrekken van inwoners, bijvoorbeeld door via een app snel meldingen
door te geven

herijking van de rol van de wijkplatforms (in overleg met de wijkplatforms)

maatwerkconvenanten per wijkplatform

overleg met inwoners om de veiligheidsprioriteiten per wijk vast te stellen
5.
Programma Bestuur en Regio
5.1
Bestuur en Organisatie
Bestuur
We leven in een veranderende maatschappij waarin inwoners mondig zijn. De verhouding tussen
inwoner en overheid verandert daardoor. Ook wijzigende inzichten in de rol van de overheid en de
financieel economische werkelijkheid beïnvloeden de verhouding tussen inwoner en overheid. De
coalitie onderzoekt of de taken die de gemeente uitvoert en de diensten die zij levert nog zinvol en
noodzakelijk zijn. Daar past ook verzelfstandiging bij.
De coalitie benadrukt eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid van inwoners. De overheid laat
meer aan hen over en voert minder taken zelf uit. Een krachtig en goed bestuur staat open en biedt
ruimte voor maatschappelijke initiatieven en weet prioriteiten te stellen. Wij besturen betrouwbaar,
transparant en herkenbaar en kiezen voor een open politieke discussie in de raad.
Organisatie
De gemeente heeft te maken met veranderende, complexere en nieuwe taken. Om ambities waar te
maken, beschikt de gemeente over een gemotiveerd, deskundig en flexibel ambtelijk apparaat, dat
zich waar wenselijk aanpast aan de veranderende eisen die inwoners en samenleving stellen.
Vakkennis is belangrijk, maar ook het effectief overbrengen van de boodschap: de inwoners staan
centraal. Dit betekent dat een dienstverlenende, creatieve, verbindende en proactieve houding van
de organisatie een vereiste is. Belangrijke uitgangspunten daarbij zijn: integriteit,
verantwoordelijkheid nemen en geven en afspraken nakomen. De verdere ontwikkeling van de
organisatie richt zich op regie, opdrachtgeverschap en control. Dat vraagt van leidinggevenden en de
organisatie aandacht voor mobiliteit, brede inzetbaarheid, houding, gedrag en efficiëntie met als doel
anders te gaan werken.
De coalitie zet concreet in op:

ondersteuning maatschappelijke initiatieven versus zelf het voortouw nemen

blijvend professionaliseren van de planning- & controlcyclus, met duidelijke verantwoording

vergroting van de flexibele inzetbaarheid van het ambtelijk apparaat, in combinatie met een
dienstverlenende houding en gedrag
5.2
Dienstverlening
De gemeente is de eerste overheid waar inwoners het meest direct mee te maken hebben. De
dienstverlening en informatievoorziening moeten snel en goed toegankelijk zijn via de balie in het
eigen gemeentehuis, via oude én nieuwe media. Inwoners kiezen zelf op welke manier zij contact
willen met de gemeente. Het gemeentehuis moet passen bij de veranderende rol van de overheid en
een uitnodigende uitstraling hebben. De coalitie kiest voor een noodzakelijk en doelmatig groot
onderhoud aan het gemeentehuis, waarbij vooral aandacht wordt besteed aan een moderne
ontvangstruimte en balie en een multifunctioneel (gemeente gerelateerd) te gebruiken raadszaal.
Ook grotere flexibiliteit voor gebruik door ambtenaren en gebruiksmogelijkheden voor
geïnteresseerde maatschappelijke organisaties is een belangrijk aandachtspunt.
Digitalisering van dienstverlening is essentieel. Dat geldt ook voor gebruik van nieuwe vormen van
social media. Goede service en kwaliteit met meetbare doelstellingen staan centraal. De coalitie
vindt dat inwoners, bedrijven en instellingen daar waar mogelijk zelf hun zaken organiseren en
regelen.
De coalitie wil de regeldruk voor inwoners en ondernemers verminderen.
De coalitie zet concreet in op:

snelle en toegankelijke dienstverlening met gebruik van oude en nieuwe media

een noodzakelijk en doelmatig groot onderhoud aan het gemeentehuis met aandacht voor
flexibiliteit en een open uitnodigende begane grond

verdere ontwikkeling digitale dienstverlening en social media

onderzoek verbetering website met mogelijkheden voor groei naar een gemeentelijke portal

vermindering van regeldruk voor inwoners en ondernemers door onderzoek naar vermindering
van regels, afschaffing van procedures en vergunningen en aanpassing APV
5.3
Openbare orde en veiligheid
Openbare orde en veiligheid
De gemeente heeft een bijzondere verantwoordelijkheid voor de veiligheid van alle inwoners bij
bescherming van persoonlijke integriteit en eigendommen. De coalitie zet de coördinerende functie
van het Integraal Veiligheidsplan (IVP) voort, met aandacht voor lokale prioriteiten. De nadruk ligt de
komende jaren op de uitvoeringsagenda, die jaarlijks wordt bijgesteld. Daarvoor formuleren we
heldere en meetbare doelstellingen. Via monitoring en rapportage wordt de voortgang van de
doelstellingen gevolgd.
Samenwerking tussen hulpdiensten in de veiligheidsketen wordt gestimuleerd via de veiligheidsregio.
De coalitie hecht waarde aan preventie en ziet daarbij vooral mogelijkheden in brede samenwerking
van gemeentelijke diensten, scholen, zorg- en welzijnsinstellingen, private initiatieven en
hulpdiensten. Daarbij wordt geen middel achterwege gelaten, op voorwaarde dat de privacy van
inwoners gewaarborgd blijft.
Om veiligheid te bevorderen is een krachtig en doortastend optreden van de politie noodzakelijk.
Efficiënte inzet van wijkagenten met grotere zichtbare aanwezigheid in de wijk is daarvoor de basis.
Verantwoordelijkheid eigen leefomgeving en bestrijding overlast
De coalitie streeft na dat inwoners zich veilig voelen in hun eigen huis en buurt. Daarvoor is veiligheid
in en om de woning belangrijk, naast het kunnen vertrouwen op hulpdiensten. Bij de aanpak van
overlast benadrukt de coalitie de wijkgerichte aanpak via de wijkagenten en de wijkplatforms. De
wijkagent is het eerste aanspreekpunt, zijn of haar aanwezigheid voorkomt verloedering en het
ontstaan van onveilige plekken op straat. Bij toezicht en handhavingsactiviteiten worden de
bijzondere opsporingsambtenaren (boa’s) ingezet. Zij treden op bij overtredingen van de regels die
gelden voor de openbare ruimte. Dat geldt ook voor hondenpoep: de gemeente heeft een adequaat
hondenpoepbeleid met bijbehorende voorzieningen voor honden. De belasting voor honden schaffen
we af. Van hondenbezitters verwachten we wel dat zij de leefomgeving schoon houden. Inwoners en
overheid houden gezamenlijk de leefomgeving schoon. Bij kleine ergernissen verwachten we dat
inwoners elkaar aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid, eventueel met behulp van
buurtbemiddeling.
De coalitie zet concreet in op:

voortzetting IVP met aandacht voor lokale prioriteiten

verdere samenwerking in de veiligheidsketen

preventiemaatregelen om overlast, woninginbraken en brandonveilige situaties te voorkomen
en inzetten van hulpmiddelen als cameratoezicht

periodieke publicatie van vernielingen in de openbare ruimte met bijbehorende kosten

versterking rol wijkplatforms, die met de wijkagenten probleemsituaties in beeld brengen

benadrukking eigen verantwoordelijkheid van inwoners voor veiligheid in de leefomgeving, zoals
bijvoorbeeld buurtpreventie

handhaving bij overtredingen in de openbare ruimte
5.4
Communicatie
De coalitie vindt communicatie bij alle onderdelen van het coalitieakkoord essentieel. De kern is dat
goed wordt geluisterd en dat we daadwerkelijk open staan voor de mening van anderen, met
aandacht voor het algemeen belang en representativiteit. Dat betekent dat we bij vragen snel
betrouwbare informatie geven. Het betekent ook dat informatie toegankelijk is en dat we inwoners,
bedrijven en instellingen betrekken bij onze plannen, bij beleid en uitvoering en werken aan
draagvlak. Ook het duidelijk aangeven wat niet tot de mogelijkheden behoort, is onderdeel van goede
communicatie. Bij conflicten verkiezen we bemiddeling boven juridische procedures. De inzet van
mediation bij klachten heeft de afgelopen jaren goed gewerkt en wordt voortgezet.
Communicatie bleek tot op heden vaak teveel het uitleggen van vastgesteld beleid, terwijl open
gesprekken over ideeën en initiatieven uit de maatschappij voor meer draagvlak zorgen. We doen al
veel aan communicatie en vragen aan het college met voorstellen te komen hoe we nog beter
kunnen communiceren. Daarvoor zetten we dan ook alle middelen in. Voorbeelden zijn interactieve
beleidsvorming en social media.
De coalitie zet concreet in op:

aan de voorkant (bij beleid) en de achterkant (uitvoering) inwoners, bedrijven en instellingen
betrekken

gebruik van communicatievormen die meningsvorming ondersteunen, zoals social media

gebruik maken van meningen van relevante belangenvertegenwoordigende groepen

meer open debatten in de gemeenteraad

inwoners gelegenheid geven raadsvergadering thuis live te volgen
5.5
Regio
Onze gemeente staat niet los van haar omgeving. De regio speelt een steeds belangrijkere rol.
Regionaal wordt intensief samengewerkt en op terreinen die het lokale niveau overschrijden worden
in Zuid-Holland Zuid, de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden en binnen de Drechtsteden
beleidsafspraken gemaakt. De coalitie vindt dat door intensieve samenwerking de kwaliteit van het
bestuur wordt versterkt en dat een gezamenlijke uitoefening van taken de efficiëntie ten goede komt
(bijvoorbeeld ter verkrijging van subsidies). Geen enkele vorm van samenwerking wordt op voorhand
uitgesloten. Samenwerking doen we vooral wanneer het een duidelijke meerwaarde heeft en
wanneer we als gemeente te klein zijn om het beste resultaat voor onze inwoners te behalen.
Samenwerking is geen doel op zich en iedere vorm van samenwerking moet democratisch
controleerbaar blijven. We stellen ons in samenwerkingsverbanden op als betrouwbare partner en
komen afspraken na.
We kijken positief kritisch naar het regionaal Meerjarenprogramma (rMJP). Dit vergt een
daadkrachtig, communicatief en verbindend Drechtstedenbestuur. Sturing, controle en politieke
verantwoordelijkheid geven ruimte om bij de uitvoering van taken goed samen te werken. Er zal meer
dan voorheen worden uitgedragen welke concrete maatregelen Papendrecht in Drechtstedenverband
heeft genomen en wat de opbrengsten, de kosten en overige effecten hiervan zijn, maar ook worden
bezien welke taken terug zouden kunnen. Bestuurlijke transparantie is daarvoor een vereiste.
De coalitie vindt dat Papendrecht een zelfstandige gemeente moet blijven, met behoud van haar
eigen karakter.
De coalitie zet concreet in op:

continuering van regionale samenwerking

behoud van eigen karakter en zelfstandigheid van Papendrecht (verlengd lokaal bestuur)
6.
Financiën
Bij de vaststelling van de Programmabegroting 2014 was het jaar 2014 sluitend, maar lieten de
daarop volgende jaren - beheersbare - tekorten zien. Daarna werd duidelijk dat de tekorten zullen
oplopen wanneer niet wordt ingegrepen. Deze ontwikkeling wordt voornamelijk veroorzaakt door
niet of nauwelijks door ons te beïnvloeden factoren. Ook in stand houding van het huidige
kwalitatieve niveau van de leefomgeving vraagt op termijn meer middelen. Centrale vragen zijn wat
we organiseren, op welke wijze en wat we doen met de beschikbare middelen. De coalitie werkt en
denkt vanuit de inhoud en zoekt naar beschikbare middelen. Inzicht in de hoogte van de
heroverwegingsopgave is essentieel. We willen niet simpelweg bezuinigen, maar verniéuwend
organiseren en doen een beroep op de eigen creativiteit van inwoners, bedrijven en instellingen. Niet
per definitie minder, maar anders en natuurlijk beter.
We streven naar een sluitende meerjarenbegroting. Structurele lasten dekken we door structurele
inkomsten. We zoeken vooral naar mogelijkheden om de uitgaven te beperken. De coalitie sluit
verhoging van de inkomsten via de OZB uit en past alleen inflatiecorrectie toe. Papendrecht hanteert
voor dienstverlening en producten waar dat mogelijk is kostendekkende tarieven.
De kaasschaaf werkt niet meer, daarom maakt de coalitie bij de heroverwegingsopgave op basis van
visie en koers stevige keuzes. De overgang van groeigemeente naar maatwerkgemeente beperkt de
budgettaire kaders en vraagt om een andere houding en gedrag van bestuur en ambtelijke
organisatie.
De coalitie behaalt de doelstellingen beter door anders te organiseren. Dat kan door samenwerking,
maar ook door anders te werken of taken niet meer uit te voeren. Beter aanbesteden, gebruik maken
van schaalvoordelen, maar ook afschaffen van bijvoorbeeld de hondenbelasting zijn voorbeelden.
Afbouw van de gemeentelijke inzet en budgetten met evenredige opbouw van inzet en budgetten bij
andere organisaties leidt niet tot de gewenste besparingen. De uitdaging is het werk anders en beter
te organiseren. Als dat bij onze gemeente niet kan, dan is uitvoering door andere organisaties
bespreekbaar. Schaalvoordelen behalen door ook voor anderen te werken, is bespreekbaar.
Verder vinden we dat voor de verbonden partijen en kortingen van de rijksoverheid het ‘trap op, trap
af principe’ geldt: voordelen worden doorgegeven, maar nadelen ook. Dat geldt voor verbonden
partijen, gemeente en inwoners.
We werken met duidelijke financiële kaders en richtlijnen. Zo compenseren we structurele
tegenvallers binnen hetzelfde product. Structurele meevallers vloeien naar de algemene middelen en
worden in een totaalafweging mogelijk elders ingezet. We ruilen oud beleid in voor nieuw beleid en
zoeken structurele ruimte voor nieuw beleid. We verminderen de administratieve regeldruk verder en
passen geen automatische prijscompensatie toe.
Bij het striktere financiële beleid hoort ook het tegengaan van indirecte subsidiëring. Eigendommen
die niet van strategisch belang zijn worden afgestoten.
De inhuur van externe medewerkers wordt zoveel mogelijk beperkt; we gaan uit van eigen kracht. We
benutten besparingsmogelijkheden door onze eigen organisatie leniger en flexibeler te maken, in
combinatie met budgetten voor een flexibele schil.
De coalitie sluit geen enkel beleidsterrein of gemeentelijk onderdeel op voorhand uit van
taakstellingen.
Bijlage: Hoofdlijnen financiële ontwikkeling 2014-2018
Financiële ontwikkelingen
2014
2015
2016
2017
2018
0
929.000
0
-802.00
0
-634.000
0
-890.000
0
-1.022.000
n.v.t.
PM
PM
PM
PM
-100.000
-100.000
-100.000
-100.000
200.000
300.000
350.000
500.000
-702.000
-PM
702.000
+PM
0
-434.000
-PM
434.000
+PM
0
-640.000
-PM
640.000
+PM
0
-622.000
-PM
622.000
+PM
0
Begrotingsresultaat 2014-2018
1. Algemene Uitkering
(Septembercirculaire en
decembercirculaire 2013)
Verwacht financieel resultaat
2. Verwachte oplopende kosten
3. Ruimte scheppende maatregelen
4. Taakstellende bezuiniging op taken en
personeel
Financiële opgave
929.000
Heroverweging
Eindsaldo
929.000
1. Algemene uitkering
Ten aanzien van de effecten van de Septembercirculaire 2013 en de Decembercirculaire 2013 wordt
uitgegaan van een neutraal scenario. Bij de Meicirculaire 2014 verwachten we meer duidelijkheid
over de ontwikkeling van de Algemene Uitkering. Ook dan is echter sprake van cijfers die we met de
nodige reserves moeten bezien, omdat naar verwachting in 2015 een algemene herijking van het
Gemeentefonds wordt doorgevoerd.
2. Verwachte oplopende kosten
We streven naar een sluitende meerjarenbegroting. De coalitie verwacht dat op een aantal dossiers
de kosten zullen toenemen. We denken dan aan IBOR, groot onderhoud gemeentehuis,
onkruidbestrijding, onderhoud kunstwerken, niet realiseren klein deel heroverwegingen I,
grondexploitatie, frictiekosten personeel, kosten onderzoeken naar op afstand zetten van
gemeentelijke taken/onderdelen. Het is nu vaak niet mogelijk om deze kosten te bepalen, omdat
sprake is van afhankelijkheid van bestuurlijke keuzes. Iedere inschatting is derhalve onzeker, zodat de
oplopende kosten als PM post zijn opgenomen. We weten wel dat de oplopende kosten substantieel
van aard zijn en in de loop van de jaren hoger worden. Hierdoor is naar verwachting sprake van een
oplopende financiële opgave in meerjarenperspectief.
3. Ruimte scheppende maatregelen
De coalitie onderkent het belang van ruimte voor nieuw beleid en claimt daarvoor budget, ondanks
de moeilijke financiële tijden. Daarnaast wordt oud beleid ingeruild voor nieuw beleid.
4. Taakstellende bezuiniging op taken en personeel
De coalitie wenst dat bij bezuinigen ook de eigen organisatie bijdraagt. Dat kan door taken kritisch te
bezien in combinatie met natuurlijk verloop. We zien kansen met creatieve oplossingen. We leggen
daarom de organisatie een taakstellende bezuiniging op die oploopt tot EUR 500.000 in het laatste
coalitiejaar.
Bij de behandeling van de Programmabegroting 2015 is de Meicirculaire 2014 verwerkt en

Download Report