artikel - Inreda Diabetic BV

‘Wij hebben het gemaakt, getest en het werkt’
Tekst, Fleur Baxmeier - Fotografie, Hadewych Veys
Diabc, september 2007, jaargang 61, nummer 9 - pg. 10-12
Niks vervelende ontregelingen of dagelijks spuiten of prikken. Robin Koops zegt het apparaat
ontwikkeld te hebben om een leven met diabetes makkelijker te maken: de Robopump. “In feite
geeft je lichaam zelf aan het apparaat door wat hij moet doen. Of je nu zwaar aan het sporter
slaat, menstrueert of ziek bent, je bloedglucosewaarden geven het antwoord.”
“AIs ik morgen gezond kon zijn, dan zou ik daar direct voor tekenen. Maar ik ben een man met
diabetes. En al valt daar prima mee te leven, het brengt ook beperkingen en complicaties met zich
mee. Vanuit die gedachte ben ik vijf jaar geleden op zoek gegaan naar informatie om iets te
ontwikkelen waardoor het leven van mensen met diabetes makkelijker wordt. Dat ben ik steeds
verder gaan onderzoeken met als eindresultaat de Robopump.”
Zo nuchter als Robin Koops (40) vertelt over het apparaat dat hij samen met software engineer
Rob Koebrugge en diabetesverpleegkundige Joost Bonhof heeft ontwikkeld, zo opgewonden en
kritisch reageert de buitenwereld. “Voor veel mensen klinkt het te mooi om waar te zijn”, aldus
Robin. “Wetenschappers roepen al jaren dat dé oplossing voor mensen met diabetes die last
hebben van ontregelingen niet bestaat. En nu zijn daar opeens drie boeren uit Twente die roepen:
wij hebben het! Wij hebben het gemaakt, getest en het werkt.”
Voor de werking van de Robopump wordt deels gebruik
namelijk die van de bloedglucosemeter van Menarini die
continu meet. “Afhankelijk van die uitkomst wordt er door de
bepaald”, legt Robin uit. “Dreigen de waarden te hoog te
pompen die aan de meter gekoppeld zijn insuline af. Zijn de
pomp glucagon af.”
gemaakt van bestaande technieken,
de bloedglucosewaarden onderhuids
Robopump elke vijf minuten een actie
worden, dan geeft één van de twee
waarden te laag, dan geeft de andere
Dat klinkt allemaal erg simpel, maar is het dat ook? “Ja”, lacht Robin. “Want de Robopump doet
eigenlijk alles zelf. De eerste keer dat je hem gebruikt, stellen we hem ruw in. In de dagen daarna
gaat hij zichzelf finetunen, zodat hij een optimale hoeveelheid insuline afgeeft tegenover nagenoeg
geen hypo’s. Dalen je waarden te snel of komen ze onder de 4 mmol/l, dan krijg je eerst een
waarschuwing om iets te gaan eten, alvorens hij glucagon gaat inspuiten.”
Waarschuwingssignaal
De Robopump werkt volgens Robin als een soort kunstalvleesklier. “Net als bij mensen zonder
diabetes, gebeurt er bij normale schommelingen tussen de 4 mmol/l en 10 mmo/l niks. Ga jij fietsen
of juist een gebakje eten, dan registreert de Robopump die dalende of stijgende trend en meet hij
de daalsnelheid of stijgsnelheid. Al deze factoren samen bepalen of de Robopump in actie komt
door een kleine dosis insuline of glucagon in te spuiten.” Doordat de insuline of glucagon
onderhuids wordt ingespoten en niet direct in de bloedbaan, duurt het daarna nog tien tot vijftien
minuten voordat de bloedglucosewaarden daadwerkelijk gaan dalen dan wel stijgen. “Dat is geen
enkel probleem”, reageert Robin. “We hebben de Robopump op vier mensen getest en wat je uit
die resultaten kunt aflezen, is dat het allemaal heel trage processen zijn. Je bloedglucosewaarden
stijgen of dalen niet zo maar ineens.” Hij vervolgt: “Ik heb zelf een test gedaan op een hometrainer
terwijl ik aan de Robopump gekoppeld was. Wat je zag, was dat mijn bloedglucosewaarden er een
halfuur over deden om van 10 mmol/l naar 7 mmol/l te zakken. In die tijd heeft de Robopump
allang gezien dat er een dalende lijn is ingezet en geeft hij een waarschuwingssignaal dat je iets
moet eten. Overschrijdt de daling een bepaalde snelheid, dan zal hij gelijk glucagon injecteren.”
Worden mensen normaal gesproken misselijk als ze tijdens een ernstige hypo glucagon krijgen
toegediend, bij de Robopump is dat niet het geval. “Als je het gedoseerd toedient, dan heb je die
bijwerkingen niet”, vertelt Robin. “Dat hebben we getest.” Bovendien ziet Robin het injecteren van
glucagon vooral als een noodgreep: de bedoeling is dat iemand na het waarschuwingssignaal
direct iets gaat eten. “Pas als dat niet gebeurd, grijpt het apparaat in. Je lichaam geeft zelf aan de
Robopump door wat hij moet doen. Of je nu sport, menstrueert of ziek bent, je glucosewaarden
geven het antwoord.”
Flinke kast
Hoewel de Robopump op dit moment nog de grootte heeft van een flinke kast, hoopt Robin dat het
apparaat binnen niet al te lange tijd op de markt zal worden gebracht in een meer handzaam
formaat. “Technisch gezien is dat geen probleem, het hele ding kunnen we zo klein als een
sigarettenpakje maken. Maar er zal iemand moeten zijn die de Robopump op de markt wil
brengen. Het grootste probleem waar we nu tegenaan lopen, is scepsis.” Scepsis over de werking
van het apparaat, maar ook over de voordelen ervan boven bijvoorbeeld een insulinepomp. Robin:
“Het grootste voordeel is dat je veel minder vaak hoeft te prikken. Nu prik ik vijf keer per dag om
mijn bloedglucosewaarden te controleren. Wordt de Robopump op de markt gebracht, dan hoef je
alleen de naald en sensor één keer per week voor een nieuwe te vervangen.”
Technisch gezien is het geen probleem het hele ding zo klein als een sigarettenpakje te maken.
“De Robopump maakt het leven makkelijker. Dat je daarvoor met een apparaatje op je buik moet
lopen, dat is dan maar zo.”
Wat zeggen deskundigen?
Lammy Eluing, internist in het UMC Radboud in Nijmegen:
“Wat Robin Koops heeft gemaakt, vind ik heel bijzonder. Het zou natuurlijk geweldig zijn wanneer
een bedrijf of organisatie zou willen helpen dit verder te onderzoeken en te ontwikkelen. Waar ik
vooral vraagtekens bij zet is dat je bloedglucosewaarden eerst moeten stijgen voordat het apparaat
in werking komt. Dan ben je dus achteraf aan het reageren, terwijl wij aanraden om je diabetes juist
van tevoren te reguleren zodat je de piek als het ware voorkomt. Daarbij is er het probleem van de
vertraging: tussen het moment dat het apparaat insuline of glucagon inspuit en de maximale
werking daarvan zit zeker een halfuur. Volgens mij blijf je dan achter de feiten aanlopen. Verder is
er nog de glucosemeting. Robin beweert dat er nog maar één keer per week zelf hoeft te worden
geprikt, maar de glucosesensor moet volgens mij nog altijd een paar keer per dag geijkt worden
met een vingerprik. Ook is het zo dat de naald van de insulinepomp bij vrijwel niemand een week
kan blijven zitten. Wij adviseren twee tot drie dagen, anders zie je vaak problemen met de
insteekplaats en een slechtere opname van insuline. Kortom, petje af voor deze ‘uitvinding’ maar ik
voorzie dat er nog wel enige tijd overheen zal gaan voordat iedereen met diabetes de Robopump
in zijn broekzak kan dragen.”
Wetenschappers roepen al jaren dat dé oplossing voor mensen met diabetes die last hebben van
ontregelingen niet bestaat.
Ton Spijker, internist in het MCH ziekenhuis in Den Haag:
“Het apparaat van Robin zou een ‘eerlijke’ test moeten ondergaan om te weten of het hem is
gelukt. Daarvoor moet ervaring worden opgedaan door een grote groep mensen met diabetes. En
bedenk dat deze mensen onderling verschillen: niet ieder apparaat is voor iedereen geschikt. Een
hobbel in de weg is bijvoorbeeld dat glucagon niet werkt als je een lange tijd niet gegeten hebt.
Een ander euvel is dat de bloedglucosewaarden niet in het bloed, maar in de onderhuid worden
gemeten. Een indirecte meting dus, die redelijk betrouwbaar is zolang het bloedglucosegehalte
constant blijft. De meter, of ‘sensor’, moet daarvoor wel dagelijks een aantal keer worden geijkt
door gewone zelfcontrole. Bij sterke schommelingen of zeer snelle dalingen - die in de praktijk
geregeld voorkomen - lopen de huidige sensoren te ver achter om een hypo te voorkomen.
Misschien nog wel een groter probleem is de inschatting van de hoeveelheid insuline die moet
worden afgegeven. In het lichaam van mensen zonder diabetes komt er op verschillende manieren
informatie vrij om te ‘weten’ hoeveel insuline moet worden afgegeven, meer dan de bloedglucose
alleen. Voor mensen met diabetes bestaat er inmiddels een systeem van Medtronics waarbij door
de sensor een suggestie wordt gedaan over een insulinehoeveelheid af te geven door de pomp.
Maar daar blijft de persoon met diabetes altijd tussen zitten, dus dat gaat nog niet volautomatisch.
Problemen genoeg dus. Maar vooruitgang, en de ontwikkeling van een goed apparaat, is vaak juist
afhankelijk van mensen zoals Robin.”
Ad Louwerse, gepromoveerd analytisch chemicus en lid van de DVN, testte de Robopump zelf uit.
Een kort verslag hiervan en zijn mening over deze nieuwe uitvinding lees je op www.dvn.nl onder
het kopje ‘Diabc’.
Reageren op dit artikel? Ga naar het forum op: www.lotgenoten.dvn.nl.