Ten Geleide wortel, pastinaak, knolselder 2014

Ieperseweg 87, 8800 Rumbeke - Beitem
Tel. 051 / 27 32 00
Fax 051 / 24 00 20
Ten Geleide
PREI
Donderdag 30 oktober 2013 om 13.30 uur
1
Inhoudstafel
CULTIVARONDERZOEK BUSSELWORTELEN ............................................. 3
CULTIVARONDERZOEK SCHIJVENWORTELEN .......................................... 5
CULTIVARONDERZOEK FLAKKEESE WORTEL ........................................... 8
BESTRIJDING VAN WORTELVLIEG IN WORTEL ........................................ 10
MODELMATIGE BESTRIJDING VAN ALTERNARIA EN WITZIEKTE IN WORTEL12
GELEIDE BESTRIJDING WORTELVLIEG .................................................. 14
CULTIVARONDERZOEK PASTINAAK ....................................................... 16
BESTRIJDING VAN WORTELVLIEG IN PASTINAAK ................................... 18
MODELGEBASEERDE ZIEKTEBESTRIJDING KNOLSELDER ......................... 20
2
CULTIVARONDERZOEK BUSSELWORTELEN
TOLALG14WOR_RA01
Proefveldplaats: Krekelstraat, 8770 Ingelmunster
Zaaidatum: 17 juli
Voorvrucht: wintergerst met gras in nateelt (afgrazen)
Rijafstand: 50cm tussen de ruggen (2 rijen/rug)
Zaaidichtheid: 150 zaden/m²
Oogstdatum: 23 oktober
Experimentele eenheid: 20m²
Bemesting
13 oktober
16 oktober
400 kg kalknitraat N15,5 = 60 eenheden N
25 kg Microtop (bladbespuiting)
Ziektebestrijding
02 oktober
16 oktober
1 l Ortiva Top
0,3 kg Nativo
Insectenbestrijding
16 oktober
0,4 kg Pirimor + 0,1 l Karate Zeon
buiten proef: werd niet behandeld tegen ziekten
3
Objecten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
1
Calibra
Sanac
2
Chipiona
Rijk Zwaan
3
Jerada
Rijk Zwaan
4
Katop
Sanac
5
Nerja
Bejo
6
Triton
Clause
Eerste resultaten
Nr. Cultivar
Zaadhuis
Opkomst
-datum
Wortelkenmerken
Standdichtheid
(pl/m²)
opkomst oogst
Loofkleur
Lengte (cm)
Sortering (aantal)
marktbare
+30
20-30 10-20
% stuks afval op
totaal
1
Calibra
Sanac
25 juli
144
136
1=bleek
9=donker
5,5
Loof
Wortel
31,7
16,7
0,0
59,7
40,3
19,4
2
Chipiona
Rijk Zwaan
26 juli
145
142
4,5
29,3
17,4
0,6
20,4
79,0
10,5
3
Jerada
Rijk Zwaan
23 juli
136
136
7,5
32,4
12,9
0,5
59,6
39,9
23,1
4
Katop
Sanac
25 juli
173
151
5,5
31,8
14,3
1,6
63,1
35,3
27,8
5
Nerja
Bejo
28 juli
174
152
4,5
36,5
15,6
0,2
25,7
74,1
15,1
6
Triton
Clause
26 juli
113
122
8,0
26,9
13,2
0,8
53,0
46,2
28,1
4
CULTIVARONDERZOEK SCHIJVENWORTELEN
TOLALG14WOR_RA02
Proefveldplaats: Hazewindtstraat, 8750 Zwevezele
Zaaidatum: 24 april (toepassing van Vydate (7,5 kg/ha))
Voorvrucht: Aardappelen met gras in nateelt (snede)
Rijafstand: 70cm
Zaaidichtheid: 190 zaden/m²
Oogstdatum: 20 oktober
Experimentele eenheid: 17,5m²
Bemesting
Net voor zaai
14 juli
05 augustus
01 september
16 september
550 kg patentkali + 400 kg N27%
10 kg Microtop + 1,5 l boor
(bladbespuiting)
10 kg Microtop (bladbespuiting)
Ziektebestrijding
14
05
01
16
juli
augustus
september
september
0,7 kg Signum
1 l Ortiva Top
0,5 l Geyser
1 l Ortiva Top
buiten proef: werd niet behandeld tegen ziekten
5
Objecten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
1
Afalon
MoravoSeed
2
Aneta
MoravoSeed
3
Atlantis
Sanac
4
Bastia
Bejo
5
Berlika
MoravoSeed
6
Brutus
Clause
7
Dordogne
Syngenta
8
Kiev
Rijk Zwaan
9
Marion
MoravoSeed
10
Mercurio
Clause
11
Napa
Bejo
12
Nerac
Bejo
13
Senator
Clause
Wortelkenmerken
6
Eerste resultaten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
Standdichtheid
(pl/m²)
opkomst
oogst
113
96
Marktbare
opbrengst
(ton/ha)
Bovengroei
(mm)
Gezondheid loof
(score 1=slecht/9=goed)
Aantasting wortel
door …
102,5
17,2
Witziekte
02/09
7,5
84
95,9
29,2
6,5
7,5
6,3
33,8
62,5
102
110,3
24,6
7,5
4,5
6,0
23,5
56,3
124
133,1
18,6
5,5
8,5
7,5
21,3
71,3
78
66
89,4
33,9
7,5
1,5
1,0
26,3
30,0
124
126
105,0
17,4
8,3
2,5
1,5
25,0
18,8
84
97,1
26,5
8,0
9,0
8,8
23,8
57,5
122
132,3
21,4
5,5
8,5
7,8
31,3
25,0
87
101,9
22,7
7,0
6,8
6,5
28,8
41,3
119
133
136,0
35,3
6,5
8,5
7,8
9,9
7,3
Bejo
130
125
128,4
21,0
7,0
7,8
7,8
10,0
7,5
Nerac
Bejo
144
145
125,3
18,7
7,0
8,5
8,8
13,8
10,0
Senator
Clause
85
89
114,9
28,5
8,0
8,3
7,8
35,0
15,0
1
Afalon
MoravoSeed
2
Aneta
MoravoSeed
96
3
Atlantis
Sanac
101
4
Bastia
Bejo
131
5
Berlika
MoravoSeed
6
Brutus
Clause
7
Dordogne
Syngenta
98
8
Kiev
Rijk Zwaan
124
9
Marion
MoravoSeed
104
10
Mercurio
Clause
11
Napa
12
13
Alternaria
26/09
5,0
Globaal
13/10
5,3
Vlieg
(%)
30,0
Cavity spot
(%)
73,8
7
CULTIVARONDERZOEK FLAKKEESE WORTEL
TOLALG14WOR_RA03
Proefplaats: Vijfhuishoekstraat, 8820 Torhout
Zaaidatum: 14 april
Voorvrucht: Aardappelen met Japanse haver in nateelt
Rijafstand: 70cm tussen de ruggen (2 rijen/rug)
Zaaidichtheid: 62 zaden/m²
Zaaidiepte: 2cm
Praktijkzaai: Karotan (Rijk Zwaan)
Oogstdatum: 22 oktober
Experimentele oppervlakte: 35m²
buiten proef: werd niet behandeld tegen ziekten
8
Objecten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
Wortelkenmerken
1
Bastia
Bejo
2
Bergen
Bejo
3
CLX31046
Clause
4
Cortina F1
MoravoSeed
5
Finley
Bejo
6
Maxima
Sanac
7
Trafford
Rijk Zwaan
8
Warmia
Rijk Zwaan
Praktijk
Karotan
Rijk Zwaan
Eerste resultaten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
Standdichtheid
(pl/m²)
opkomst oogst
Opbrengst
volledige lengte
ton/ha
%afval
Bovengroei
(mm)
Gezondheid loof
(score 1=slecht/9=goed)
Witziekte Alternaria Globaal
02/09
26/09
13/10
5,8
8,5
8,5
Loof
kleur
Loof
massa
1=bleek
9=donker
1=weinig
9=veel
4,5
7,0
1
Bastia
Bejo
24,8
55,5
145,2
12,4
27,2
2
Bergen
Bejo
24,7
52,7
144,8
7,0
38,8
4,8
8,5
8,8
8,0
6,0
3
CLX31046
Clause
22,1
48,0
111,5
20,8
22,1
5,0
8,5
8,0
6,5
7,5
4
Cortina F1
MoravoSeed
24,4
54,5
113,0
16,1
12,3
5,8
7,5
6,3
5,5
9,0
5
Finley
Bejo
24,6
52,7
120,3
21,2
15,7
5,3
8,8
8,5
5,5
5,5
6
Maxima
Sanac
24,1
51,6
136,5
14,2
23,4
7,3
7,3
5,8
6,5
9,0
7
Trafford
Rijk Zwaan
23,8
52,7
115,4
17,7
12,3
4,3
9,0
7,5
7,0
8,0
8
Warmia
Rijk Zwaan
23,8
48,6
103,9
12,9
10,2
3,5
7,0
4,3
7,0
8,5
Praktijk
Karotan
Rijk Zwaan
23,6
52,7
100,2
11,6
9,0
3,5
6,3
3,3
5,0
7,5
9
BESTRIJDING VAN WORTELVLIEG IN WORTEL
TOLALG14WOR_IN05
proef in het kader van ADLO-project
Proefveldplaats: INAGRO / Proefveld biologen
Voorvrucht: Bladselder
Zaaidatum: 19 juni
Zaaiafstand: 70cm tussen de ruggen
Zaaiwijze: Bandzaai
Zaaidichtheid: 180 zaden/m²
Cultivar: Nerac
Experimentele eenheid: 10,2m²
Per plot:
rug 1
rug 2
rug 3
rug 4
rug 5
rug 6
rug 7
rug 8
Cruiser gecoat zaad
Cruiser gecoat zaad
Cruiser gecoat zaad
Cruiser gecoat zaad
onbehandeld zaad
onbehandeld zaad
onbehandeld zaad
onbehandeld zaad
Objecten
Nr.
Behandeling
1
Onbehandeld
2
Eerste vlucht onbehandeld, daarna selectieve middelen (IPM) (Biscaya 240 OD*) (na
uitwerking Cruiser)
3
Eerste vlucht onbehandeld, daarna afwisselend erkende producten (Decis EC 2,5;
Karate Zeon en Perfekthion 400 EC) (na uitwerking Cruiser)
4
Afwisseling erkende middelen (Decis EC 2,5; Karate Zeon en Perfekthion 400 EC)
*Erkend in wortelteelt ter bestrijding van bladluizen, slechts 2 toepassingen toegelaten
Vroeger kon wortelvlieg nog chemisch bestreden worden in het larvestadium, maar die tijden zijn
voorbij. Nu zijn nog slechts 3 chemische verbindingen erkend ter bestrijding van de adulte
wortelvlieg in wortel. Elk heeft bovendien zijn maximaal toegelaten aantal toepassingen.
1) Lambda-cyhalothrin (max 4x/jaar)
2) Dimethoaat (max 4x/jaar)
3) Deltamethrin (max 3x/jaar)
a.s. van Karate Zeon (0,125l/ha)
a.s. van Perfekthion 400 EC (0,5l/ha)
a.s. van Decis EC 2,5 (0,5l/ha)
10
In het veld werden 5 wortelvliegvallen geplaatst. Telkens het gemiddelde van de 5 vallen meer
was dan 3 vliegen/val/week, werd er behandeld. De eerste vlucht na zaaien werd waargenomen
op 25/augustus. Een 2e piek werd rond 6 oktober waargenomen. Ook op 22 oktober was nog een
behandeling nodig.
Behandelingen
Datum
27/aug
8/okt
22/okt
1
2
Biscaya*
Biacaya*
3
Perfekthion
Karate
4
Perfekthion
Karate
Karate
Aantal wortelvliegen/val
*Erkend in wortelteelt ter bestrijding van bladluizen, slechts 2 toepassingen toegelaten
15
Wortelvliegtellingen 2014
GEMIDDELDE
12
9
6
3
0
Eerste resultaten
Om de invloed van de Cruiser-coating te bepalen werden 100 wortels per plot geoogst en
gescoord op wortelvliegaantasting. De gemiddeldes worden in onderstaande tabel weergegeven.
Behandeling
Cruiser-behandeld zaaizaad
Niet-behandeld zaaizaad
Hoeveelheid aangetaste wortelen (%)
1,05
8,54
Resultaten omtrent de verschillende spuitschema’s zijn nog niet beschikbaar.
11
MODELMATIGE BESTRIJDING VAN ALTERNARIA EN WITZIEKTE IN WORTEL
TOLALG14WOR_FU04
Proefveldplaats: INAGRO / Proefveld biologen
Voorvrucht: Bladselder
Zaaidatum: 19 juni
Zaaiafstand: 70cm tussen de ruggen
Zaaiwijze: Bandzaai
Zaaidichtheid: 180 zaden/m²
Cultivar: Blok 1-4: Mercurio (Clause), Blok 5-6: Nerac (Bejo)
Experimentele eenheid: 9m²
Objecten
Nr.
1
Behandeling
Onbehandeld
2
Telersschema
3
Campbell Model (>80%RV / DSV 20)
12
CAMPBELL MODEL
Het Campbell Model maakt gebruik van de relatieve vochtigheid (RV) in het gewas en de
temperatuur (T). Dagelijks volgden we op of de RV de grens van 80% overschreed. Was dit het
geval, dan werd de gemiddelde dagtemperatuur berekend en ook de duur van de overschrijding.
Aan de hand van een tabel werd vervolgens de ziektegraad (Disease Severity Value: DSV)
berekend. Wanneer cumulatief de vooropgestelde waarde
20 werd bereikt, dan werd er
behandeld en werd het saldo terug op nul gebracht.
TABEL: CAMPBELL MODEL
Gemiddelde
Aantal uren met RV > 80%
temperatuur (°C)
13-17
0-6
7-15
16-20
21+
18-20
0-3
4-8
9-15
16-22
23+
21-25
0-2
3-5
6-12
13-20
21+
26-29
0-3
4-8
9-15
16-22
23+
0
1
2
3
4
DSV
Spuitdata
A
B
C
D
E
F
G
Datum
14 augustus
2 september
18 september
3 oktober
10 oktober
20 oktober
22 oktober
1
2
Ortiva
Geyser
Signum
Ortiva Top
3
Ortiva
Geyser
Signum
Ortiva Top
Rovral SC
Rovral SC
Voorlopige resultaten
Er is zo goed als geen aantasting van Alternaria of witziekte in het veld. Ook niet in het
onbehandelde object.
13
GELEIDE BESTRIJDING WORTELVLIEG
Al meer dan 10 jaar biedt Inagro de geleide bestrijding van de wortelvlieg aan aan telers. Ook dit
jaar werd de geleide bestrijding opnieuw uitgevoerd. Meer dan 180 telers (waarvan zo’n 130
telers de plakvallen huren en 50 telers de plakvallen al aangekocht hebben) namen deel aan het
systeem van de geleide bestrijding van de wortelvlieg. Deze 180 telers hebben ruim 300 velden
en vertegenwoordigen zo’n 1000 ha wortelen.
Dit jaar kwam de eerste vlucht zeer vroeg dankzij het
warme voorjaar. Wortels die laat gezaaid werden hebben
dan ook geen last gehad van deze eerste vlucht van
wortelvlieg (wanneer de opkomst van de wortelen na half
juni viel). De tweede vlucht gaf een grote druk van
wortelvlieg vanaf halverwege juli. Op sommige percelen
bleef er dan ook een continue druk van wortelvlieg. Zeker
in de regio’s waar de druk van wortelvlieg altijd hoog is,
werden soms wekenlang gemiddeld meer dan 3 vliegen per
val gevangen (zie grafiek). De gebieden in Vlaanderen waar
de voorbije jaren een hoge druk van wortelvlieg werd
waargenomen zijn weergegeven op het bijgevoegde
kaartje. Vanaf september nam de druk van wortelvlieg iets
af, maar toch vielen er nog regelmatig overschrijdingen
waar te nemen van de derde vlucht van wortelvlieg. Deze
vlucht kan ook zeer veel schade aanrichten aan wortelen.
Ook de laatste weken worden er nog overschrijdingen
vastgesteld (Torhout, Rumbeke, regio Doornik,…).
Er moet ook gemeld worden dat de druk van wortelvlieg de
laatste jaren ook in Wallonië zeer sterk aan het stijgen is.
Regelmatig worden in Wallonië ook overschrijdingen
vastgesteld. Ook in die regio is het dus zeker de moeite om
de wortelvlieg op te volgen.
9
8
Aantal telers
7
aantal telers met
overschrijding
6
5
4
3
2
1
0
14
Kortemark
Torhout
Ichtegem
Koekelare
Kaprijke
Diksmuide
Heuvelland
Ieper
Zonnebeke
Kruishoutem
Met financiële steun van de provincie West-Vlaanderen
15
CULTIVARONDERZOEK PASTINAAK
TOLALG14PAS_RA01
Proefplaats: INAGRO / Proefveld biologen
Zaaidatum: 18 mei
Voorvrucht: Prei
Zaaiafstand: Ruggen op 50cm van elkaar / in de rij 6,5cm van elkaar
Zaaidichtheid: 31 zaden/m²
Opkomst: 2-6 juni
Oogstdatum: 27 oktober
Experimentele eenheid: 15m²
Bemesting
06 mei
600 kg patentkali
Ziektebestrijding
16
01
18
05
24
juli
augustus
augustus
september
september
1 l Ortiva
0,5 l Geyser
0,3 kg Nativo
0,75 kg Signum
1 l Ortiva Top
Wortelvliegbestrijding
Dit perceel werd behandeld volgens wortelvliegtellingen. Het
perceel werd in totaal 9x behandeld.
buiten proef: werd niet behandeld tegen ziekten
16
Objecten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
1
Gladiator
Tozer
2
TZ9045
Tozer
3
Pacific
Elsoms
4
Panorama
Elsoms
5
Pearl
Elsoms
6
White Spear
Tozer
Wortelkenmerken
Eerste resultaten
Nr.
Cultivar
Zaadhuis
Standdichtheid
(pl/m²)
opkomst
oogst
Marktbare
opbrengst
(ton/ha)
% marktbare
planten
Looflengte
Loofkleur
1=bleek
9=donker
5,0
1
Gladiator
Tozer
23
21
49,5
76,7
1=kort
9=lang
8,0
2
TZ9045
Tozer
72
66
28,8
17,1
9,0
3,0
3
Pacific
Elsoms
27
21
53,4
65,2
9,0
2,0
4
Panorama
Elsoms
18
17
50,0
75,3
5,0
9,0
5
Pearl
Elsoms
19
15
46,1
79,0
6,0
8,0
6
White Spear
Tozer
27
25
69,8
73,2
8,0
7,0
Opmerkingen
Naakt zaad
17
BESTRIJDING VAN WORTELVLIEG IN PASTINAAK
TOLALG14PAS_IN01
Proefveldplaats: INAGRO / Proefveld biologen
Voorvrucht: Prei
Zaaidatum: 18 mei
Zaaiafstand: Ruggen op 50cm van elkaar / in de rij op 6,5cm van elkaar
Zaaidichtheid: 31 zaden/m²
Cultivar: Gladiator (Tozer)
Objecten
Nr.
1
2
3
4
5
6
Behandeling
Onbehandeld
W&W: Afwisselend erkende middelen
Kalender: Afwisselend erkende middelen
Biscaya 240 OD*
Testproduct1
Testproduct2 (2x) / Daarna volgens object 2
*Erkend in wortelteelt ter bestrijding van bladluizen, slechts 2 toepassingen toegelaten
Pastinaak is net als wortel een schermbloemige. De methode die in de wortelteelt gevolgd wordt,
nl. met vallen, biedt ook mogelijkheden in de pastinaakteelt. Telkens wanneer de drempel van 3
vliegen/val/week (gemiddelde van 5 vallen) overschreden werd, werd op dit perceel een
bespuiting met een erkend middel tegen de wortelvlieg uitgevoerd. De middelen die in de
wortelteelt erkend zijn, zijn ook erkend in de pastinaakteelt.
Aantal wortelvliegen/val
De 1e vlucht werd waargenomen eind mei / begin juni. De 2 e vlucht begon eind juli en bleef op dit
veld erg lang aanslepen. Sinds begin augustus tot deze week werd de drempel quasi wekelijks
overschreden. Daarom werd om de 2 weken een bespuiting uitgevoerd zodat in totaal 10
bladbespuitingen tegen de wortelvlieg werden uitgevoerd op dit perceel.
40
Wortelvliegtellingen 2014
GEMIDDELDE
35
30
25
20
15
10
5
0
18
Bespuitingen
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Datum
13/6
27/6
16/7
1/8
5/8
13/8
27/8
2/9
9/9
23/9
30/9
10/10
22/10
Product
Decis
Decis
Perfekthion
Karate
Perfekthion
Decis
Perfection
Karate
Perfection
Karate
Karate
Decis
Perfekthion
Voorlopige resultaten
Tot op heden werd nog geen schade van wortelvlieg waargenomen.
19
MODELGEBASEERDE ZIEKTEBESTRIJDING KNOLSELDER
TOLALG14SEK_FU02
Proefveldplaats: INAGRO / Proefveld biologen
Voorvrucht: Prei
Plantdatum: 26 mei
Plantafstand: 70cm
Plantdichtheid: 44643 planten/ha
Cultivar: Rex
Grondplan van de proef
Objecten
Nr.
1
Behandeling
Onbehandeld
2
Telersschema
3
Campbell Model (>80%RV / DSV 20)
4
Campbell Model (>85%RV / DSV 15)
5
Campbell Model (>85%RV / DSV 20)
303
304
301
305
302
105
104
103
102
101
302
305
303
301
304
201
202
205
204
203
CAMPBELL MODEL
Het Campbell Model, dat oorspronkelijk werd ontwikkeld voor de bestrijding van Alternaria in
wortel, werd hier in knolselder geïmplementeerd. (zie tabel Modelgebaseerde bestrijding van
Alternaria in wortel op pagina 13). In deze proef werden ook versies van het model aangelegd die
een hogere grens nl. 85%RV hanteerden en een versie waar al na 15 DSV’s behandeld diende te
worden.
Spuitdata
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
Datum
14 juli
31 juli
4 augustus
18 augustus
20 augustus
25 augustus
3 september
12 september
18 september
3 oktober
10 oktober
20 oktober
23 oktober
1
Ortiva
2
Ortiva
Geyser
3
Ortiva
Geyser
Nativo
Nativo
4
Ortiva
Geyser
5
Ortiva
Geyser
Nativo
Nativo
Ortiva Top
Ortiva Top
Ortiva Top
Signum
Ortiva Top
Signum
Signum
Ortiva Top
Ortiva Top
Ortiva Top
Ortiva Top
Signum
Signum
Voorlopige Resultaten op 23/10/2014
Het veld kende initieel een zeer heterogene aantasting. Naarmate de proef vorderde werd
duidelijk dat het onbehandelde object opvallend meer schade ondervindt. Het verschil tussen de
telersbehandeling en de modelgebaseerde spuitschema’s blijft momenteel klein.
Object
1
2
3
4
5
Aantal planten met Septoria - schade
100,0%
79,6%
80,1%
79,2%
85,6%
Hoeveelheid schade (0-5)
3,82
0,81
0,79
0,89
0,88
20
21